Urganch davlat pedagogika instituti

CD-ROM 
yoki
 DVD-
ROM 
qurilmasi ishlatiladi. Vinchester, kompakt disk va disketlardagi ma’lumotlar 
kompyuter elektr manbasidan uzilgan holda ham saqlanib qoladi. Shu sababli 
ularni umumiy nom bilan 
kompyuterning tashqi xotirasi
deb ataymiz. 
Shuningdek, 
tezkor xotira 
(inglizcha 
RAM
— Random Access Memory) 
qurilmasi mavjud bо‘lib, u ishlash jarayonida protsessor foydalanadigan barcha 
axborot va dasturlarni о‘z ichida saqlaydi. Uni tezkor deyilishiga sabab boshqa 
xotiralarga nisbatan axborot almashinuvi minglab yoki millionlab tezdir. Tezkor 

---

xotira qurilmasida saqlanadigan ma’lumotlar kompyuter elektr manbaidan 
uzilganda yoki qayta yuklanganda о‘chib ketadi. 
О‘z vaqtida ishtatilgan yoki ishlatilayotgan tezkor xotiralar quyidagilardir: 
SIMM 30
30 bо‘linmalik SIMM (Single Inline Memory Module — Yagona qatorda 
joylashgan xotira moduli). 286 — 486 protsessorli kompyuterlarda ilgari 
ishlatilgan. Xozirda tarixga aylangan. 
SIMM 72 
72 bо‘linmalik SIMM. Ushbu xotira ikki turga bо‘lingan: FPM (Fast Page 
Mode) va EDO (Extended Data Out). FPM turi 486 protsessorlik va birinchi 
Pentium kompyuterlarida 1995 yilga qadar ishlatilgan. Sо‘ngra EDO turi 
yaratilgan. Tashqi kо‘rinish jihatidan ikki turi bir xil, faqat markerlangan qog‘ozi 
yordamida ajratsa bо‘ladi. 
DIMM 
Ushbu xotira turi SDRAM (Synchronous DRAM — Baravar ishlaydigan 
xotira) deb ham nomlangan. 1996-2001 yillar oralig‘ida kо‘pgina Intel chipsetlari, 
shu qatorda Pentium va Celeron protsessorlari ham ushbu xotira turini ishlatgan. 
Keyinroq DDR asri boshlanib, simm va dimm turlari tarixga aylangan. Hozirgi 
kunda yangi davr — DDR (DDR2, DDR3) xotiralari davri deyish mumkin. 

---