Urmaiov N. J., R o ‘ziyev O. A., Gulmatov J. Q., Berdiyev S. R. Qishloq xo‘jaligiiqtisodiyoti «tafakkur»

Qisqacha xulosalar
Qishloq xo‘jaligida aholi va qayta ishlash tarmoqlarining talablarini 
qondirish maqsadida turli xil mahsulotlar yetishtirilmoqda. Ular 2010-yil 
holatiga mamlakat yalpi ichki mahsulotining 17,5 foizini tashkil etgan. Qishloq 
xo‘jaligi yalpi mahsuloti tayyor mahsulot va tugallanmagan ishlab chiqarish 
xarajatlari yig'indisidan tashkil topadi.
Tayyor mahsulotlarni sotish natijasida respublika valyuta tushumining 
ham bir qismi shakllantirilmoqda. Yalpi mahsulot tarkibida tayyor va tovar 
mahsulotlar salmog‘ini oshirish maqsadga muvofiqdir.
Qishloq xo‘jalik mahsulotlarini taqsimlash va sotish yo‘nalishlarini, 
ularning bozorini rivojlantirishga erishish lozim.
Yalpi mahsulot miqdorini talab darajasida ko'paytirish, sifatini 
yaxshilash maqsadida ekstensiv hamda intensiv usullardan foydalanish 
maqsadga muvofiqdir.
204
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Nazorat va muhokama uchun savollar:
1. Yalpi mahsulot deganda nimani tushunasiz?
2. Yalpi mahsulotlar qanday turlarda hisobga olinadi?
3. Yalpi mahsulotning tarkibi qanday?
4. Tayyor mahsulot deganda nimani tushunasiz?
5. Qanday mahsulot tovar mahsuloti deb ataladi?
6. Mahsulotlarning tovarlilik darajasi qanday aniqlanadi?
7. Yalpi va tovar mahsulotlaming iqtisodiy-ijtimoiy ahamiyati qanday?
8. Yalpi mahsulotni ko'paytirishning qanday yo‘llari bor?
9. Ekstensiv hamda intensiv usul haqida qanday tushunchaga egasiz?
10. Mahsulotlar sotishni takomillashtirishning qanday imkoniyatlari mavjud?
11. Qishloq xo‘jalik korxonalarida ichki ehtiyojlar uchun ishlatiladigan 
mahsulotlar qaysi maqsadlarda taqsimlanadi?
Tavsiya etiladigan adabiyotlar:
1. Karimov I.A. 0 ‘zbekiston iqtisodiy islohotlami chuqurlashtirish yoTida. - 
T.: « 0 ‘zbekiston», 1995
2. Karimov I.A. Qishloq xo‘jaligi taraqqiyoti - to‘kin hayot manbai. 
-T.: 
« 0 ‘zbekiston», 1998
3. Karimov I.A. Mamlakatimizni modemizatsiya qilish va yangilashni izchil 
davom ettirish - davr talabi. 2008-yilda mamlakatimizni ijtimoiy-iqtisodiy 
rivojlantirish yakunlari va 2009-yilga moTjallangan iqtisodiy dastuming eng 
muhim ustuvor yo‘nalishlariga bag‘ishlangan Vazirlar Mahkamasi majlisidagi 
ma'ruza. «Xalq so‘zi», 2009-yil 14-fevral
4. Abdug‘aniyev A., Abdug'aniyev A.A. Qishloq xo'jaligi iqtisodi. -T.: 
0 ‘zbekiston yozuvchilar uyushmasi Adabiyot jamg'armasi nashriyoti, 2004
5. Ergashev R.X. Qishloq xo'jaligi iqtisodiyoti. Darslik -T.: «Extremum
press», 2011
6. Murtazayev 0., Ismoilov A.Q. Qishloq xo'jaligi iqtisodiyoti. -T.:
«Mehnat», 2003
7. Pardayev M.Q., Abdukarimov I.T., Isroilov B.I. Iqtisodiy tahlil. 
-T.: 
«Mehnat», 2004
8. Toshboyev A.J. Tarmoq iqtisodi va menejmenti. Uslubiy qoTlanma. -T.: 
TIQXMII, 2000
9. Umurzoqov 0 ‘.P., Toshboyev A.J., Rashidov J., Toshboyev A.A. Qishloq 
xo‘ja]igi iqtisodiyoti va menejmenti. -T.: «Iqtisod-moliya», 2008
10. Xodiyev B.Yu., Bekmurodov A.Sh., G'ofurov U.V., To'xliyev B.K. 
0 ‘zbekiston Respublilcasi Prezidenti Islom Karimovning «Jahon moliyaviy- 
iqtisodiy inqirozi, 0 ‘zbekiston sharoitida uni bartaraf etishning yoTlari va 
choralari» nomli asarini o‘rganish bo‘yicha o‘quv qoTlanma. -T.: Iqtisodiyot, 
2009
205
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

«Qishloq xo‘jaligining yalpi va tovar mahsuloti, ularni ko'paytirish yo‘llari» 
mavzusidagi ma'ruza darsi uchun
TEXNOLOGIK XARITA
Mavzu
Qishloq xo‘jaliginingyalpi va tovar mahsuloti, ulami 
ko'paytirish yo‘llari
Maqsad
Talabalarga mavzu bo'yicha tushuncha berish hamda ularda 
bilim, malaka va ko'nikma hosil qilish
Vazifa
Talabalarga qishloq xo'jaligi yalpi mahsulotining 
mohiyati, uning tarkibiy qismlari, tovar mahsuloti va qishloq 
xo'jalik mahsulotlarining tovarlilik darajasi, yalpi mahsulotni 
sotish va taqsimlash kanallari bo‘yicha tushuncha berish. 
Qishloq 
xo'jaligi 
yalpi 
mahsulotini 
ko‘paytirish 
va 
mahsulotlaming tovarlilik darajasini oshirish yo'llari to‘g‘risida 
maTumotlar berish, ularda mavzuga qiziqish uyg'otish, 
mustaqil fikrlashga o'rgatish va ijodiy faollikni oshirish.
0 ‘quv jarayoni
«Qishloq xo'jaligining yalpi va tovar mahsuloti, ularni 
ko'paytirish yo‘Ilari» mavzusi bo'yicha rejalami belgilash. 
adabiyotlar bilan tanishtirish, mavzuga taalluqli qonunlar, 
hukumat qarorlari va Prezident farmonlari mazmunini 
tushuntirish, talabalarda mavzu bo‘yicha bilim va ko'nikma 
hosil qilish.
0 ‘quv 
jarayonini 
amalga oshirish 
texnologiyasi
Uslub: «Muammo» texnologiyasi orqali oTiladi
Shakl: ma'mza, suhbat va munozara
Vosita: o'qituvchi nutqi, tarqatma materiallar, kompyuter, 
multimedia proyektori va doska
Usul: rasmlar, jadvallar, diagrammalar
Nazorat: kuzatish, savol-javob, fikr almashuv
Baholash: faol talabalarga tegishli ballar qo'yish
Kutiladigan
natijalar
0 ‘qituvchi: 
Maqsadga erishish, 
talabalarda mavzu 
bo'yicha bilim va 
ko'nikma hosil qilish, 
ularda qiziqish uyg‘otish 
va mavzu bo'yicha 
mustaqil ravishda 
qo‘shimcha bilimlami 
egallashga yo'naltirish
Talaba:
Qishloq xo‘jaligida yalpi va tovar 
mahsuloti tushunchalari, ulaming 
tarkibiy tuzilishi, ulami sotish va 
taqsimlash kanallari hamda yalpi 
mahsulotni ko‘paytirish, tovarlilik 
darajasini oshirish yoTlarini 
o‘rganish. Mavzu bo‘yicha 
tushuncha va ko'nikmalarga ega
boTish 
I