məzmunlu sənədləri mühafizə edən elektron
informasiya
daşıyıcılarının
hazırlanması,sistemləşdirilməsi,mühafizəsi
və
şəbəkə rejimində uzaq məsafədən istifadəsi vacib
yer tutur.Bütün bu istiqamətlər kompleks şəkildə
elektron
kataloqun,elektron
kitabxanaların
yaradılmasında və elektron kitabxana-informasiya
təminatının
təşkilində
ifadə
olunur.Ənənəvi
kitabxanalar
kitabxanalararası
abonoment,ölkədaxili
və
beynəlxalq
kitab
mübadiləsi və bir neçə fərdi xidmət formaları
baxımından həmişə açıq və şəbəkə sənəd-
informasiya
sistemi
olmuşdur.
Elektron
kitabxanaların təşkili sahəsində elektron kataloqlar
informasiya sahəsinin növ müxtəlifliyindən biri
kimi
kitabxanalararası
informasiyalaşdırılmış
əlaqələrin yaradılmasında və istifadəsində mühüm
rol oynayır.Elektron kataloqların internetdə tətbiqi
nəticəsində
tələbatçı
təkcə
biblioqrafiq
informasiyanı istənilən vaxta,istənilən yerdən
almaqla kifayətlənmir,eyni zamanda müxtəlif
kitabxanalarda mövcud olan külli miqdarda
qiymətli nəşrlərlə tanış olur. Elektron kataloq
oxuculara şəbəkə vasitəsilə kitabxananın ədəbiyyat
fondunun tərkibi ilə tanış olmağı,öz sorğularına
operativ və kitabxanaçı biblioqrafın köməkliyi
olmadan uzaq məsafədən cavab almağı,ədəbiyyatı
uzaq məsafədən sifariş verməyi təmin edir.Elektron
kataloq
kitabxana
fondunun
real
uçotunu,oxucuların statistikasını,maraq dairəsinin
müəyyən
edilməsinə,kitabın
hərəkətinin
izlənilməsinə,ədəbiyyat fondunun oxucu sorğusuna
uyğun
komplektləşdirilməsinə
və
yeniləşdirilməsinə,oxuculara
müasir səviyyədə
Online olaraq xidmət təşkil etməyə imkan verir.
Ölkəmizdəki
kitabxanaların
dünya
informasiya məkanına daxil olmasının təminatı
müvafiq dünya standartlarına uyğun olaraq elektron
formaya
keçirilməsi,elektron
kataloqlarının
yaradılması və cəmiyyətin inkişafına birbaşa təsir
göstərən elektron mənbələrin sərbəst istifadəsinin
təmini məqsədilə 06 oktyabr 2008-ci il tarixdə qəbul
edilmiş “Azerbaycan Respublikasında kitabxana-
informasiya sahəsinin 2008-2013-cü illərdə inkişafı
üzrə Dövlət Proqramı”ndan irəli gələn tədbirlər
sırasında
Kitabxanaların
avtomatlaşdırılması,
elektron
kitabxana,
elektron
kataloq
yaradılması,internet
istifadəçilərinin
elektron
kataloqlara və digər biblioqrafiq verilənlər bazasına
çıxışını təmin üçün İRBİS 64 Avtomatlaşdırılmış
Kitabxana İnformasiya Sistemi 2009-cu il mart
ayından kitabxanada tətbiq edilmişdir. Respublika
Prezidentinin “Azərbaycan dilində latın qrafikası ilə
kütləvi nəşrlərin həyata keçirilməsi haqqında” 12
yanvar 2004-cü il tarixli və “2005-2006-cı illərdə
Azərbaycan dilində latın qrafikası ilə çapı nəzərdə
tutulan
əsərlərin siyahısının təsdiq edilməsi
haqqında”
27
dekabr
2004-cü
il
tarixli
Sərəncamlarına əsasən nəşr olunan və kitabxananın
kolleksiyasına daxil edilən kitabların təsviri elektron
kataloqda verilmişdir.[6] Ümumilikdə Prezident
hədiyyəsi olan 6 698 adda 26 656 nüsxə ədəbiyyat
internetdə yerləşdirilərək oxucuların istifadəsinə
verilmişdir və bu istiqamətdə işlər davam etdirilir.
Real
informasiya
tələbatçılarının
sorğularını
cavablandırmaq
məqsədi
ilə
“sorğu-cavab”
rejimində gündəlik 23 qəzet və 12 adda jurnaldan
məlumatlar elektron kataloqa salınmışdır.
2009-2010-cu illər ərzində İRBİS AKİS-
ində 3834 adda/ 4696 nüsxə kitab elektron
daşıyıcıya köçürülmüşdür. Bu illər ərzində
Azərbaycan dilində 1514 adda,rus dilində 2244
adda,ingilis dilində 97 adda,digər dillərdə 26
adda,3231 adda bircildli,320 adda çoxcildli,9 adda
not,5 adda səsyazma elektron kataloqa keçirilib.
5563 məqalənin analitik təsviri (180 jurnal
məqaləsi,5383-qəzet məqaləsi) elektron kataloqa
keçirilmişdir. Hal-hazırda elektron kataloqda Yeni
kitablar (2009-2012-ci illər) bazasında 6989 adda
25548 nüsxə ədəbiyyatın biblioqrafiq təsviri
toplanıb.Onlardan
1234
adda
1290
nüsxə
Azərbaycan dilində,477 adda rus dilində,56 adda
digər
dillərdə
olan
ədəbiyyatdır.
Elektron
kartotekada (2009-2012-ci illər) 39606 qəzet
materialının analitik təsviri toplanıb ki,onlardan
8806 adda Azərbaycan dilində,2856 adda rus
dilində olan qəzetlərdir. Retro kataloqda 796 adda
1500 nüsxə retro kitabın biblioqrafiq təsviri verilib
ki,onlardan 526 adda Azərbaycan dilində,105 adda
Azərbaycan dilində lakin kiril qrafikası ilə,421 adda
olan kitab isə rus dilindədir.
Elektron resurslar bazasında 113 adda 673
nüsxə kitabın biblioqrafiq təsviri verilib ki,onlardan
103 adda Azərbaycan dilində,10 adda resurs rus
dilindədir. İRBİS-64 Avtomatlaşdırılmış Kitabxana
İnformasiya Sistemində elektron kartotekaya
Azərbaycan və rus dillərində ümumilikdə 50 109
material yerləşdirilmişdir. Kitabxanada müasir
informasiya texnologiyalarının tətbiqi məqsədi ilə
kitabxananın veb portalında elektron kitabxana
bölməsi yaradılmışdır.Bu bölmə vasitəsi ilə oxucu
saytın bazasına daxil edilmiş ədəbiyyatın tam
mətninə baxış həyata keçirilə bilər.Kitabxanın
əməkdaşları tərəfindən hazırlanan “Yeni kitabların
biblioqrafiq
informasiya
göstəricisi”
kitabı
tammətnli
formada
kitabxanın
saytının
“Biblioqrafiq
göstəricilər”
bölməsinə
Dostları ilə paylaş: |