|
Vazirligi mirzo ulug„bek nomidagiAxborot xavfsizligi kategoriyalari
|
səhifə | 3/45 | tarix | 11.12.2023 | ölçüsü | 163,86 Kb. | | #146286 |
| Vazirligi mirzo ulug„bek nomidagi
Axborot xavfsizligi nuqtai nazaridan olib qaraganda axborotlarni quyidagi kategoriyalarga ajratish mumkin:
maxfiylik (konfidensiallik) – bu axborotlarning mo‗ljallangan shaxslardan boshqasidan himoyalanganlik kafolati. Bu kategoriyaning buzulishi, axborotning o‗g‗irlanishi yoki fosh etilishi deyiladi;
butunlik – axborot uzatilganda yoki saqlanganda ko‗rinishining o‗zgarmaganlik kafolati. Bu kategoriyaning buzulishi soxtalashtirish deyiladi;
autentifikatsiya – foydalanuvchilarning haqiqiyligini aniqlash.
mualliflik – axborotda ko‗rsatilgan muallifning aynan o‗zi bo‗lishi kafolati;
qayta tekshirish – tekshirish natijasida muallifning aynan o‗zi bo‗lishini isbotlash.
Axborot xavfsizligi nuqtai nazaridan olib qaraganda axborot tizimlarini quyidagi kategoriyalarga ajratish mumkin:
ishonchlilik – tizim turlicha holatlar sodir bo‗lganda o‗zini qanday rejalashtirilgan bo‗lsa shunday tutishi kafolati;
aniqlik – barcha buyruqlarning aniq va to‗liq bajarilishi kafolati;
tizimga kirish nazorati – har xil guruhga mansub foydalanuvchilar axborot obyektlariga kirish ruxsati turlicha bo‗lishi va bu cheklashlar har doim bajarilishi kafolati;
dastur nazorati – ixtiyoriy paytda dasturlar majmuasining ixtiyoriy komponentlari to‗laligicha tekshirilishi mumkinligi kafolati;
identifikatsiya nazorati – tizimga ayni paytda kirgan foydalanuvchining aynan o‗zi bo‗lishi kafolati;
atayin qilingan xatolarga nisbatan turg‗unligi – oldindan kelishilgan qoidalar chegarasida atayin qilingan xatolarga tizim o‗zini kelishilganidek tutishi kafolati.
Ushbu axborot xavfsizligi kategoriyalari kriptografiyaning asosiy yechilishi lozim bo‗lgan masalalaridir.
Dostları ilə paylaş: |
|
|