115
3.26.
Qlobal maliyyə böhranı siyasət qurucuları qarĢısında dilemma qoymuĢdur:
təhlükədən uzaq olmaq, xərcləri azaltmaq yaxud riskləri üzərinə götürərək xərclər
kursunu davam etdirmək üçün, əvvələr baĢ vermiĢ iri miqyaslı xərclər artımlarından
çəkinmək 2008-ci ildə qeyri-neft kəsiri 5.5 milyard AZN səviyyəsində təxmin edilmiĢdir (2007
qiymətləri ilə), amma DG ekvivalenti – mülayim qiymət ssenarisi ilə - 5.1 milyard AZN
olmuĢdur.
3.27.
Hökumətin fəaliyyət göstərdiyi bütün sektorlar fiskal təkandan faydalanmıĢdır
(Diaqram 2.2).
2005-2007-ci illər ərzində dövlət idarəçiliyi və təhsilə ayrılan vəsaitlərin payına
(bu sektorlara cari xərclərin əsas hissəsi xərclənir) ümumi dövlət xərclərinin artımının 43 faizi
düĢmüĢdür. Kommunal xidmətlər, enerji və nəqliyyat (investisiyalar əsasən bu sektorlara
yönəldilib) xərc artımının 24 faizindən faydalanmıĢdır. Sosial sektorların payına isə (təhsil
istisna olmaqla) fiskal ekspansiyanın 25 faizi düĢmüĢdür.
Cədvəl 3.2: Ġcmal Büdcə, 2005-2008
Mənbə: Maliyyə Nazirliyi və Dünya Bankının hesablamaları
(2007 AZN milyon)
( qeyri-neft ÜDM-də faizlə)
-
2005
2006
2007
2008
(gözlənilən)
2005
2006
2007
2008
(gözlənilən)
Gəlirlər, cəmi
4190
6105
7949
22515
44.9
60.7
71.4
181.2
Neft gəlirləri
1628
3100
4247
18414
17.4
30.8
38.2
148.2
Qeyri-neft gəlirləri
-
2562
3005
3701
4101
27.5
29.9
33.3
33.0
Xərclər , cəmi
3784
596
9
7356
10410
40.5
59.3
66.1
83.8
Cari
3040
4000
4595
5785
32.6
39.8
41.3
46.6
Kapital
744
1968
2761
4625
8.0
19.6
24.8
37.2
MaliyyələĢmə
-
428
4
3
-
646
-
7739
-
4.6
0.4
-
5.8
-
62.3
Yerli
-
581
-
259
-
830
-
8258
-
6.2
-
2.6
-
7.5
-
66.4
Xarici
153
303
183
519
1.6
3.0
1.6
4.2
Memo
Qeyri-neft ilkin balans
-
-
1178
-
3128
-
3571
-
5874
-
12.6
-
31.1
-
32.1
-
47.3