CəFƏr cabbarli adina respublika gənclər kitabxanasinin
Yüklə 15,99 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- İstifadə edilən mənbələr
- Xudadat bəy Rəfibəyli
118 naminə öz vəzifələrini indən belə də vicdanla və səylə yerinə yetirəcəklər.Qubernator Rəfibəyov". Xudadat bəy 1920-ci il mayın 12-də həbs edildi. Gəncəlilər həyəcan içində idilər, şəhər qaynayıb qarışırdı. Rəfibəylinin Bakıya göndəriləcəyi dəmiryol stansiyasına minlərlə adam toplaşmışdı. Xudadat bəy başında silindr, əynində qara plaş, əlində əsa, həmişə olduğu kimi başını uca tutaraq və ətrafa boylanmadan üç nəfər silahli əsgərin müşayiəti ilə irəliləyirdi. Kimsə ona pul təklif etdi. Keçmiş qubernator onun əlini kənara edərək:Təşəkkür edirəm, lazım deyil,- dedi. İzdihamdan bir nəfər aralanaraq ona yaxınlaşdı. O dedi ki, Xudadat bəyi azad etməkdə gəncəlilərə kömək üçün Şəmkirdən 400 nəfər silahlı süvari dəstə gəlir. Bu sözləri eşidənlərin bir çoxunun gözləri yaşardı. Xudadat bəy isə belə cavab verdi: Mən razı ola bilmərəm. Mənim adımı biabır etmək lazım deyil. Şəhərimizin, nəslimizin,mənim atamın adını bədnam etmək lazım deyil, qan tökmək lazım deyil. Məni heç nədə təqsirləndirə bilməzlər. Burada mühafizəçilərə ermənilərin silahlı dəstələri də qoşuldu. Gəncəlilərin isə qabağını kəsib saxladılar. Qatar Bakıya yola duşdu… Xudadat bəyi bir neçə maddə ilə mühakimə etdilər. Bunların arasında 298 sayılı iş üzrə erməni kəndərinin yandırılması və erməni əhalisinə divan tutulması da var idi. Əlbəttə, bu iftira idi və bu cinayət işi bir neçə erməninin yalan ifadələri əsasında qaldırılmışdı. Xudadat bəy Rəfibəyli özünü bu şəkildə müdafiə etdi: "Mənim barəmdə irəli sürülmüş ittihamda özümü təqsirkar hesab etmirəm. Sənədləri, əlimdə olan bütün subutları təqdim edə bilsəydim, aydın olardı ki, mən təqsirkar deyiləm". Ona bu imkanı vermədilər… Ona son sözü də deməyə imkan ver- mədilər. 1920-ci il iyunun 1-də Xudadat bəyi tələsik, xəlvəti bir şəkildə Xəzərin kiçik bir adasına apardılar və güllələdilər. Mayın 20-də başlanmış 298 sayılı işi isə bağlamadan əbədi saxlanmağa göndərdilər. O, 43 yaşında həlak oldu. Həyat yoldaşı Cəvahir xanım üç uşaqla qaldı. Atalarıdünyadan köçən zaman Kamilin 11, Rəşidin 9, gələcəyin böyük şairəsi Nigar Rəfibəylinin isə 7 yaşı vardı… Və atasız qalan bu ailəni qarşıda həyatın necə ağır sınaqları gözləyirdi. Xudadat bəy Rəfibəyli təqsirkar olmadığı haqqında bəraəti isə ölümündən 70 il sonra qazandı. " Xudadat bəy Ələkbər bəy oğlu Rəfibəyov barəsində PS-12663 sayılı cinayət işinə… cinayət tərkibin olmadığına görə xitam verilsin. 119 Azərbaycan Respublikası Baş Prokurorunun birinci müavini, 3-cü dərəcəli ədliyyə müşaviri M. Babayev 02 iyul 1990-cı il". "Sahil" İAM @ 2002 İstifadə edilən mənbələr 1. Cəfər Cabbarlı adına Respublika Gənclər kitabxanasının Elektron kataloqu Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası : 2 cilddə / red. heyəti Y. M. Mahmudov [et al.] ; baş red. Y. M. Mahmudov I cild. - Bakı : Lider nəşriyyat, 2005. - 440 s. Annotasiya: Ensiklopediyada Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövrü- nün inzibati-ərazi bölgüsünü əks etdirən çoxsaylı rəngli xəritələr, mətndaxili ağ-qara və rəngli şəkillər, xəritələr, cədvəllər, diaqramlar, portretlər, hərbi əməliyyat planları və başqa illüstrasiya materialları verilir. Bunların bir çoxu ilk dəfə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyasında işıq üzü görür. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası : 2 cilddə / red. heyəti Y. M. Mahmudov [et al.] ; baş red. Y. M. Mahmudov II cild. - Bakı : Lider nəşriyyat, 2005. - 472 s. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti - 90 : 1918-1920 : biblioqrafiya / Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi, M.F. Axundov adına Azərbaycan Milli Kitabxanası ; tərt. Ş. Nağıyeva ; red. G. Səfərəliye- va. - Bakı : M. F. Axundov adına Azərbaycan Milli Kitabxanası, 2008. – 266 s. Annotasiya: Tərtib olunmuş bu biblioqrafik göstərici ADR-in yaran- masını, fəaliyyətini və süqutunu, onun ictimai-siyasi xadimlərinin həyat və fəaliyyətini əhatə edir. Azərbaycan tarixi : 7 cilddə / AMEA A.Bakıxanov adına Tarix İnsti- tutu. - (Azərbaycan dili və tarixi). V cild : 1900-1920-ci illər. - Təkrar nəşr. - Bakı : Elm, 2008. - 696 s. Annotasiya: Kitabda XX yüzilliyin son dərəcə mühüm hadisələrlə zəngin olan ilk onilliyi işıqlandırılmışdır. Azərbaycan xalqının bütün həyat sahələrini əhatə edən köklü dəyişikliklərin baş verdiyi həmin dövürdə kapitalist istehsal münasibətlərinin iqtisadiyyatda aparıcı mövqe tutması, maarifçiliyə əsaslanan milli özünüdərk və ictimai şüurun milli dövlətçiliyi 120 bərqərar etməklə nəticələnən böyük bir inkişaf mərhələsi keçməsi, ədə-biyyat və mədəniyyətin coşqun inkişafı, sosial-iqtisadi təkamül, cəmiyyətin digər mühüm proses və hadisələri bu cilddə diqqət mərkəzinə çəkilmişdir. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin qurulması ilə nəticələnən milli-azadlıq hərəkatından geniş bəhs olunan bu cilddə Cümhuriyyətin müxtəlif sahələrdəki fəaliyyəti və onun süqutuna səbəb olan amillərlə yanaşı, milli dövlət quruculuğunda mühüm tarixi - siyasi əhəmiyyəti də şərh edilir. Yaqublu, Nəsiman Qara oğlu. Azərbaycan legionerləri : monoqrafiya / N. Q. Yaqublu ; elmi məs.: R. Abutalıbov, M. A. Teymur. - Bakı : Çıraq, 2005. - 336 s. İnternet resursları HTTPS://EN.WIKIPEDIA.ORG/WIKI/KHUDADAT_RAFIBEYLI http://www.anar.az/?menu=51 https://www.youtube.com/watch?v=9_nyAJrMuoY https://www.youtube.com/watch?v=xY_qSzf0050 https://www.youtube.com/watch?v=9_nyAJrMuoY www.anl.az/down/meqale/zaman/2013/fevral/292990.htm https://ok.ru/bilirsenmi/topic/65703194812509 https://az-az.facebook.com/AzTarix/posts/962401940450251 www.anar.az/?menu=51 www.history.az/pdf.php?item_id=20101013030414271... Xudadat bəy Rəfibəyli:biblioqrafik icmal / tərt. Y. Z. Sadıqlı. - Bakı : C.Cabbarlı adına Respublika Gənclər Kitabxanası, 2017. – 18 s. - ryl.az@mail.ru. Yüklə 15,99 Kb. Dostları ilə paylaş:
|