Fərqanə HÜseynova müSTƏQİLLİk döVRÜNDƏ azərbaycan – TÜRKİYƏ ƏlaqəLƏRİNİn kulturoloji aspektləRİ
Yüklə 2,79 Kb. Pdf görüntüsü
|
__________Milli Kitabxana__________ 287 mətlər daha sağlam və daha səmərəli bir şəkildə yürüdüləcək və bu böyük proyekt məqsədinə yetişəcəkdir. Hər kəs bu həqiqəti dərk edir ki, regionda siyasi həqiqətləri aşan bir mədəni coğrafiya mövcuddur. Türkiyə ilə Azərbayca- nın mədəni əlaqələrinin mərkəzində qardaşlığımız və strateji müttəfiqliyimiz durur. Artıq alimlərimiz mədəni irsimizi öyrən- mək üçün araşdırmalar aparırlar. Tez-tez hər iki ölkədə kon- qreslər, simpoziumlar, festivallar, sərgilər keçirilir, kitablar çap olunur. Mətbuatda görülən işlər barəsində geniş yazılar gedir. Azərbaycan və türk xalq mədəniyyətinə dair geniş verilişlər hazırlanmaqdadır. Bilindiyi kimi Azərbaycan TÜRKSOY-un yaradıcı üzvü- dür. Bu təşkilatın məqsədi – dili türkcə olan ölkələr arasında qarşılıqlı dostlq əlaqələri quraraq, ortaq türk tarixi mirasını və bütün mədəni dəyərləri araşdıraraq ortaya çıxarmaqdadır. Tür- kiyədə artıq türk dünyasına dair onlarla kitab nəşr edilmişdir ki, onlardan bəziləri Azərbaycanı da əhatə etməkdədir. Əldə edilən məlumatları və nəticələri yüksək mədəniyyət qurumları və ge- niş yayılmış təhsil vasitələri ilə təkrar xalqa çatdırmaq, siyasi sərhədləri aşa bilmək üçün milli mədəniyyətin tanınmasında televiziya vasitələrindən geniş şəkildə istifadə etmək sahəsində də geniş iş aparılır. Müasir beynəlxalq münasibətlər sisteminin səciyyəvi cəhət- lərindən biri müxtəlif yönümlü beynəlxalq və məhəlli təşkilat- ların mövcudluğu və fəaliyyətidir. Bu təşkilatlar onlara üzv dövlətlərin suverenliyinin qorunması və möhkəmləndirilmə- sinin təminatçısı, ölkələr arasında ikitərəfli və çoxtərəfli qar- şılıqlı faydalı əməkdaşlığın genişləndirilməsinin vasitəçisi rolu- nu oynayır. Eyni zamanda, gənc dövlətlərin problemlərinin, həqiqətlərinin dünyaya çatdırılması baxımından da bu təşki- latlara üzv olmaq xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Odur ki, bu im- kanlardan geniş istifadə etmək məqsədilə siyasət səhnəsinə yeni çıxmış dövlətlər müstəqilliklərinin ilk günlərindən bir çox təşkilatlara üzv oldular. Bunları əsas götürərək, 1991-ci ildə __________Milli Kitabxana__________ 288 müstəqillik qazanmış beş yeni türk dövlətinin, o cümlədən Azərbaycan Respublikasının xarici siyasətində beynəlxalq və məhəlli təşkilatlara üzv olmaq, onlarla əməkdaşlıq etməyə mü- hüm diqqət verildi, onların xarici siyasətinin əsas istiqamət- lərindən biri dünyada mühüm yer tutan beynəlxalq və məhəlli təşkilatlara daxil olmaq və onlar vasitəsilə iş aparmaq oldu. Həmçinin, Azərbaycanın türk dövlətləri, xüsusilə Türkiyə ilə çoxtərəfli elmi, siyasi və mədəni əlaqələri beynəlxalq və məhəlli təşkilatların işində iştirakla həyata keçirilir. Şübhəsiz ki, Türkiyə ilə Azərbaycan mədəni əlaqələri qon- şu iki ölkə olmaqla məhdudlaşmır. Türkiyə – Azərbaycan mü- nasibətlərində mədəni təmasların daha da intensivləşdirilməsini zəruri etməkdədir. Mədəni əlaqələrin intensivləşdirilməsini zə- ruri edən başqa bir həqiqət isə mədəni qloballaşmadır. Qlobal- laşmanın gücü qarşısında dünyanın bir çox yerlərində bölgə mədəniyyətləri ortaq faydalarını gücləndirirlər. Soydaş və qo- hum mədəniyyətlərə gəlincə isə, onlar arasındakı həmrəyliyin əhəmiyyəti də artmaqdadır. Bu baxımdan, Qafqaz və türk xalq- larının mədəniyyətlərinin əsl ünsürlərindən biri olan Azərbay- can Türk Mədəniyyəti Orta Şərqin eyni mədəni genlərini daşı- yan bir qism ölkələrlə yanaşı, Türkiyə ilə birlikdə ortaq mədəni sahə yaratmışdır. Uzun tarixi prosesin nəticəsi olan bu mədə- niyyət daim diqqət mərkəzindədir və elə əlaqələrimz də həlle- dici rol oynamaqdadır. Azərbaycanla Türkiyə arasındakı əlaqə- lərin kulturoloji təhlili isə, həm iki ölkənin, həm də bütövlükdə türk dünyasının elmi-mədəni tərəqqisindən, xalqlarımız arasın- dakı əməkdaşlığın ümidverici inkişaf perspektivlərindən xəbər verir. __________Milli Kitabxana__________ 289 ƏDƏBİYYAT Azərbaycan dilində 1. Abbasbəyli A., Atmaca T. Müasir dövrdə Azərbaycan və Türkiyə münasibətləri. // Dirçəliş XXI əsr, 1998, № 10, s.33-37. 2. Abbasov A. Atatürkün maarif, mədəniyyət və incəsənətə dair fikirləri. // Bilgi dərgisi, təhsil, mədəniyyət, incəsənət seriyası, 2000, № 2, s.6-10. 3. Abdullayev M. Azərbaycan – Türkiyə əlaqələri. Bakı, Mütərcim, 1998, 112 s. 4. Abdullayev M.İ. Azərbaycan – Türkiyə mədəni əlaqələrində yeni mərhələ (1970 – 1990-cı illər). // Dövlət və hüquq, Bakı, 1998, №1, s.149-152. 5. Abdullayev M. Beynəlxalq münasibətlər tarixi (XX əsr). Dərs vəsaiti. Bakı, ABU-nun “Beynəlxalq Universitet” nəştiyyat və poliqrafiya mərkəzi, “Təhsil” EİM, 2003, 540 s. 6. Axundov A. Dil və mədəniyyət. Bakı, Yazıçı, 1992, 192 s. 7. Axundov A. “Ortaq türk keçmişindən ortaq türk gələcəyinə” II Uluslararasi Folklor Konfransinin açiliş iclasindaki nitqi. AMEA-nın Folklor İnstitutu “Ortaq türk keçmişindən ortaq türk gələcəyinə” II Uluslararası Folklor Konfransının materialları. Bakı, 17-21 mart 2004-cü il, s.3. 8. Azərbaycanda Atatürk Mərkəzinin yaradılması haqqında Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyevin sərəncamı. “Azərbay- can” qəzeti, 10 mart 2001-ci il. 9. Azərbaycanda Atatürk Mərkəzinin 2002-ci il üçün hesabatı. Bülleten (Azərbaycanda Atatürk Mərkəzinin rüblük nəşri), AzAtaM (Qış buraxılışı) Bakı, 2002, s. 15-24. 10. Azərbaycanda Atatürk Mərkəzinin rəsmi açılış mərasimində Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin nitqi . Bülleten (Azərbaycanda Atatürk Mərkəzinin rüblük nəşri), AzAtaM, Bakı, 2004, № 2 (10), s. 6-8. 11. Azərbaycanda Atatürk və Türkiyə Cümhuriyyəti araşdırmaları (1941 – 2003). Biblioqrafiya (tərtib edən: Samirə Məmmədova). Bakı, AzAtaM, 2003,130 s. 12. Azərbaycanda Atatürk Mərkəzinin rüblük nəşri. Bülleten. AzAtaM (Payız, Bakı, 2002; Qış, Bakı, 2002; № 2 (10), Bakı, 2004; № 3 (11), Bakı, 2004; № 4 (12), Bakı, 2004; № 1-2 (14), Bakı, 2005; № 3 (15), Bakı, 2005). Yüklə 2,79 Kb. Dostları ilə paylaş:
|