şin d ən ötrü Ə2İZ can ın ı həlaKətə verir.
Bəzi
v a x t olu r
k
İ,
öz
nəfsinin
hücum undan canından əziz
olan
b a la sın ın
b a şın ı
Kəsib, каЪаЪ
edir.
Gahi
b ir m illə tin h ifzin d ən
ö trü özü n ü ölüm ə verm əyi eyn i-səad ət b ilir.
Gahi
öz
n əfsiniri sa la m a tlığ ın d a n
ö trü
m ilyon larca n ü fu su n (əha-
lin in ) q ətlin ə
səbəb olur. Insan
o ğ lu elə bir ü lv itə lə b şəx-
sd ir Kİ, on u n arzu sun un n əh a y əti yo x d u r.
Əgər
bir şəhə-
rə
sahib
olsa, məmləKət
x əy a lın a düşər.
Və əgər
b ir
mə-
m ələKətə
malİK
olsa, dü n yan ı tə s x ir etməK is tə r .
H ərgah
dünyanı da^m üsəxxər etsə, dünya əhli əsirim olsun dey-
ər. Cahan onun əsiri olsa, cahanm xaricində b ir özgə
dünya ax tärm aq təm ənnasında bu lun u r.
Bu
v ü cu d i-in sa n i elə bir qəribə m əxlu q atd ır Kİ,
onun gü n a g ü n əfKar v ə x əy a la tın ı q isim
və
q isim , hərə-
Kat v ə h a la tın ı v ə növbənöv tə ğ y ir a t v ə təb əd d ü latın ı
deməKİə tÜKənməz v ə yazm aqla qurtarm az.
Bu
bir Kİta-
bi-qürabətnüm ayi-İlahidir
k
İ,
h ər
bir v ərəq in i açanda
rən garəng n a x ışla r, heyrətarıgiz su rətlər, qəribə-əcibə
K eyfiyyətlər nüm ayandır
k
İ, onların t ə s ə w ü r ü təsv irin -
dən müşKÜl görünür.
Əlhəqq, bu Kİtabın hər b ir vərəqinin şərh və bəya-
nına neçə-neçə m in Kİtabın dərci lazım gəlir.
İn d i bu tərifin d ə aciz q ald ığım ız m əxlu q u n xaliq i-
n i
tə r if
v ə tö v s if etməK m əgər biz aciz bəndələrin
q ü w ə s in d ə n fe lə g ələ bilirm i?
Haşa! Sümmə haşal
İlahi tərifd ən münəzzəh və tövsifdən m übərrasan.
Zehi zatın nih anü oi nihandan m asəva peyda,
B əhari-sününə əmvac peyda, qər napeyda.
H əm in bu tə rifin qəsdində olduğum uz bəni-növi-
bəşər y er üzünə qədəm qoyanda nə qundaq və nə
beşİK
gördü, nə libas və nə örtənəcəK tap d ı, nə ev və nə ima-
rətd ən xəbərdar idi, nə elə b ir q ü w ə tli qanadı v a r idi
Kİ,
quş
Kİmi
havada uçm ağa qadir olsun və nə elə b ir
m in q a n və n işi v a r idi
k
İ,
həşərati-ərzin zəhərdar muzi-
lərindən özünü m ühafizə edə bilsin və nə də b ir elə buy-
n u zu və çəngəli v a r idi Ki, y ırtıc ı heyvanlar ilə müqabilə
edib, m üdafiəyə çalışsın.
Ə w ə l
naziK
və q ü w ə tsiz cism ini istid ə n və soyu-
qdan m ü h afizət etməK üçün
böyÜK
y arp aq larla ö rtü b və
m üruri-əyyam ilə vücuda gələn d ağ ların m ağaralarm da
və
böyüK
d aşların və qayaların çu x u ru n d a sÜKna elədi.
Sonra isted ad i-zatisi cəhətilə daşdan və ağacdan tədarÜK
etdiyi hərbələr vasitəsilə heyvanata qələbə edib, onların
ətindən
tömə (yeməK) və
dərisindən libas tədarÜK edib,
geyindi. Y er ü zü n ü n heyvanatı ona düşm ən olmamaq
səbəbilə və özünü düşm əndən m ühafizət etməK sədədilə
(məqsədilə) böyÜK ağacların
KÖKÜndən,
gövdəsindən,
qol-budağından cəm edib, su içində Özünə b ir məsKən
tədarÜK etm əyə m əcbur oldu. TainKİ m üruri-zam anla
yavaş-yavaş tərəqqi edib, od tapıb, işıqlıq hasil etdi. 01
v ax td an b əri heyvanatın ətini bişirib, yeməyə başladı.
Та b ir zam an yetişdi kİ, ona daş əsri deyilir. Lazım
olan a la t və əsbabı daşdan tədarÜK etdilər. Sonra «Bü-
rünz» dövrəsi Kİ, ona «Tünc» əsri deyilir. Ondan sonra
dəm ir əsri y etişd i
k İ ,
ona tərəqqi aləm inln ə w ə li
deməK
layiqdir. Bu əsrlərin mabeynində insan oğlu dəxi heyva-
n atd an qoxmayıb, su içindən çıxıb, yer üzündə sÜKna
etməK ilə b ir çox tərəqqiyə malİK oldu. Dəm irdən hüsula
gələn a la t (alətlər) və ədəvat ilə d aşları yonub, ağacları
Kəsib, ev və
im arət
təsis
edib, sonra sa ir əsbabi-
m əişətinl cəm etməyə m üvəffəq oldu. Öz əhm al və əsqa-
lını nəql etməKdən ö trü heyvanati-vəhşiyyədən əw əlcə
ulağı, sonra a tı götürüb öz qapısında bağlayıb, hevanati-
əhliyyə su rə tin ə saldı.
Ətindən, südündən, yunundan bəhrəmənd olmaq
(faydalanmaq) üçün yenə heyvanat içindən qoyunu, ке-
çini, camışı, inəyi seçib və bu nəfli (faydalı) heyvanatı
götürüb, bəsləyib, tainKİ heyvanat evi deyilən bir tövlə
bina etdi. Ondan sonra bir para yırtıcı heyvanatdan
məhfuz olmaq (qorunmaq) üçün və bir para heyvanatı da
şİKar
etməKdən ötrü
корэк,
tazi tulaya qapısında yer
verdi. Bəzi muzi heyvanların dəfindən ötrü pişiyi evinin
içərisinə məhrəm eylədi və quşlardan toyuq, qaz, ördəK
Kimi
faydalılarını özünə ram edib, bunlardan mənfəət-
bərdar olmağa başladı. Və tüyuratın (quşların) bir cüm-
ləsi sərçə, qarğa, fəçələ, bülbül, göyərçin, IəkIək, qırlan-
qıc Kİmi quşlar da insan oğlunu ınürüw ətli və mərhə-
mətli bir vücud fərz edib, muzi və yırtıcı quşların əlin-
dən qaçıb, qurtarıb, gəlib onun dövri-bərində yuva qayı-
rıb,
m ə sK ə n
tutub, Özünü bəni-növi-bəşərin təhti-hima-
yəsinə tapşırdılar. Bu minval ilə bir neçə əsrlər Keçib,
taİHKİ adəm övladının ictimasmdan (toplanmasından) və
onların qüvayi-əliyyələrinin iştiraKindan ziraət və səna-
Dostları ilə paylaş: |