62
hörmət hissi və ünsiyyət olmasıdır. Idarəetmə funksiyaları arasında adətən
proqnozlaşdırma, planlaşdırma, təşkilatlanma, kommunikasiya və qiymətləndirmə
göstərilir.
Bir çox şirkətlər (məsələn, Marriot otelləri) baş menecer vəzifəsinə namizədə
vahid tələblər qoyur. Digər strukturlar (məsələn, «Hyatt») belə tələblər qoymur.
Lakin bir məsələdə şirkətlər yekdildir ki, otel qonaqlara nömrə satmalı və onlar bu
nömrədə komfortu hiss etməlidir. Baş menecer, lazım gələrsə, satış menecerinin
funksiyasını yerinə yetirməyə hazır olmalı, əməkdaşlarının, qonaqların müxtəlif
ölkə nümayəndələrinin mədəni səviyyəsini, xüsusiyyətlərini başa düşməli və
nəzərə almalı, lazım olanda güzəştə getməlidir. Məsələn, Sakit okean regionunun
bir çox ölkələrində yaşayan əhali ruhlara inanır. Bu da otelin gəlirinə öz təsirini
göstərir. Yaponiyada fəaliyyət göstərən «Westin Kyoto Takaragaike Prince» şirkəti
yapon ənənələrinə hörmətlə yanaşaraq mərtəbə nömrələrdə 4, 9 rəqəmlərindən
imtina edib. Yapon dilində 4 rəqəmi ölüm, 9 rəqəmi isə ağrı kimi səslənir.
Otelçilik biznesində müvəffəqiyyət qazanmaq üçün mehmanxananın
yerləşdiyi ölkənin mədəniyyətini, adət-ənənələrini bilmək vacib şərtlərdən biridir.
Məsələn, Cənub-Şərqi Asiyada mehmanxana biznesi ilə məşğul olan
mütəxəssisləri Fen Şui fəlsəfəsini bilən ekspertlərin rəyi ilə hesablaşırlar.
Bu fəlsəfəyə görə, ruhları sakiləşdirmək üçün tikilən mehmanxananın
memarlıq quruluşunun elementlərini və tikilmə vaxtını düzgün seçmək vacibdir.
Sinqapurdakı «Hyatt Regency» otelinin qapılarının küçəyə çıxışı lazımi bucaq
altında deyildi. Fen-Şui mütəxəssisinin göstərişinə otelin baş meneceri əməl edir.
Qapıların yerinin dəyişdirir. Budan sonra otelin gəliri artır.
Havay adalarının birində 850 nömrəli «Westin Kanai» oteli Uolt Disney
fantaziyası üslubunda tikilmişdir. Bir ildən sonra məlur oldu ki, otelin tərtibatı
düzgün seçilməyib və bu da gəlirin artmasına mane olur. Bundan sonra yerli adət-
ə
nənələri, xalqın mədəniyyətini nəzərə alaraq otelin tərtibatında bir çox
dəyişikliklər edilir, həmçinin başqa oteldə çalışan işçilərin xarici görünüşündə
yeniliklər əmələ gəlir, yəni korporativ üslubda olan uniformalar yerli Havay
adalarında yaşayan əhalinin geyimi kimi, uzun sadə geyimlərlə əvəz olunur.
63
Iri, orta və kiçik mehmanxana müəssələri öz idarəetmə strukturlari ilə
fərqlənir. Buna baxmayaraq, işin müvəffəqiyyəti üçün əsas şöbələrə baş menecer
şə
xsən nəzarət etməlidir.
Icraçı komitə - Mehmanxananın fəaliyyətinə təsir edən əsas qərarların
verilməsinin məsuliyyətini baş menecer daşıyır. Bu qərarların qəbulunda isə icraçı
komitə üzvlərinin tövsiyyələri nəzərə alınır. Icraçı komitənin tərkibinə nömrələrin
xidmət şöbəsi, yemək-içməyə xidmət göstərən şöbə, mühasib, mühəndis və kadrlar
ş
öbəsi daxildir.
Icraçi komitə otelin nömrələrinin satışını proqnozlaşdırır, mehmanmanxana
büdcəsini hesablayır, əsas gəlirini və məxaricini müəyyən edir. Icraçı komitənin
üzvləri mehmanxanaya aid mühüm və zəruri məsələləri müzakirə edirlər. Bu
məsələlər aşağıdakılardır:
1. qonaqların mehmanxanadan razılığı və xoş təəsüratı;
2. mehmanxananın işçi personalının öz işindən məmnunluğu və zövq
alması;
3. mehmanxanada görülən işin keyfiyyətinin yüksək səviyyədə aparılması;
4. marketinq və satış üzrə planlar;
5. oteldə nömrələrin doldurulması proqnozu;
6. personalın peşəkar hazırlığı;
7. məsrəflərin (xərclərin) əsas maddələri;
8. oteli yenidənqurma məsələləri;
9. sahibkarlarla (otelin) münasibət;
10. enerjiyə qənaət edilməsi;
11. tullantılardan istifadə;
12. yeni qanunvericilik haqqında;
13. fəaliyyətin rentabelliyi.
Bəzi baş menecerlər icraçı komitənin qərarların tam, bəziləri az qəbul edir.
Icraçı komitənin qərarlar qəbul edilməsində fəal iştirakına baxmayaraq, son
nəticədə baş menecer məsuliyyət daşıyır.
2. Mehmanxananın əsas şöbələri və bölmələri aşağıdakılardır:
64
Qəbul və xidmət şöbəsi – Bu şöbənin meneceri (direktoru) baş menecerə
tabedir və səlahiyyətinə aşağıdakı funksiyalar daxildir:
1. şöbənin maliyyə əməliyyatlarına cavabdehlik;
2. işçilərin menecerlərin rəhbərliyi altında məsuliyyət və həvəslə işləmələri;
3. qonaqlara göstərilən xidmətin keyfiyyət və səviyyəsinə fikir vermək;
4. mehmanxananın qonaqları ilə şöbənin işçiləri arasında qarşılıqlı xoş
münasibət və ünsiyyətin olmasını təmin etmək;
5. təhlükəsizliyi təmin etmək;
6. suvenir köşkünün işini təşkil etmək və s.
Nömrələrin xidmət şöbəsinə baş inzibatçının ofisi, nömrələrin bronlaşması
(sifariş etmək), inzibati təsərrüfat, konsyerj, qonaqlara xidmət daxildir. Nömrələrə
xidmət göstərən şöbənin təşkilati strukturu (300 nömrədən çox olan otel üçün) 1-ci
sxemdə göstərilmişdir.
65
In
zi
ba
ti
m
s
l
l
In
zi
ba
ti
m
s
l
l
In
zi
ba
ti
m
s
l
l
In
zi
ba
ti
m
s
l
l
r
zr
r
zr
r
zr
r
zr
m
en
ec
er
(
ba
in
zi
ba
t
m
en
ec
er
(
ba
in
zi
ba
t
m
en
ec
er
(
ba
in
zi
ba
t
m
en
ec
er
(
ba
in
zi
ba
t
)
T
hl
k
si
zl
ik
T
hl
k
si
zl
ik
T
hl
k
si
zl
ik
T
hl
k
si
zl
ik
zr
m
en
ec
er
zr
m
en
ec
er
zr
m
en
ec
er
zr
m
en
ec
er
In
zi
ba
ti
t
s
rr
fa
t
In
zi
ba
ti
t
s
rr
fa
t
In
zi
ba
ti
t
s
rr
fa
t
In
zi
ba
ti
t
s
rr
fa
t
zr
m
en
ec
er
zr
m
en
ec
er
zr
m
en
ec
er
zr
m
en
ec
er
Q
b
ul
v
x
id
m
t
b
si
ni
n
Q
b
ul
v
x
id
m
t
b
si
ni
n
Q
b
ul
v
x
id
m
t
b
si
ni
n
Q
b
ul
v
x
id
m
t
b
si
ni
n
di
re
kt
or
u
(m
en
ec
er
i)
di
re
kt
or
u
(m
en
ec
er
i)
di
re
kt
or
u
(m
en
ec
er
i)
di
re
kt
or
u
(m
en
ec
er
i)
B
a
B
a
B
a
B
a
in
zi
ba
t
in
zi
ba
t
in
zi
ba
t
in
zi
ba
t
nnnn
n
of
is
i
n
of
is
i
n
of
is
i
n
of
is
i
Q
ey
di
yy
at
v
Q
ey
di
yy
at
v
Q
ey
di
yy
at
v
Q
ey
di
yy
at
v
br
on
la
d
rm
a
br
on
la
d
rm
a
br
on
la
d
rm
a
br
on
la
d
rm
a
(s
if
ar
i
(s
if
ar
i
(s
if
ar
i
(s
if
ar
i
)
K
on
sy
er
j
K
on
sy
er
j
K
on
sy
er
j
K
on
sy
er
j
(
la
v
x
id
m
tl
r)
(
la
v
x
id
m
tl
r)
(
la
v
x
id
m
tl
r)
(
la
v
x
id
m
tl
r)
ka
ss
a
ka
ss
a
ka
ss
a
ka
ss
a
K
om
un
uk
as
iy
a
K
om
un
uk
as
iy
a
K
om
un
uk
as
iy
a
K
om
un
uk
as
iy
a
tttt
m
in
at
m
in
at
m
in
at
m
in
at
Sa
h
l
r
v
Sa
h
l
r
v
Sa
h
l
r
v
Sa
h
l
r
v
ye
rl
r
ye
rl
r
ye
rl
r
ye
rl
r
ca
va
b
de
h
ca
va
b
de
h
ca
va
b
de
h
ca
va
b
de
h
C
am
a
rl
ar
C
am
a
rl
ar
C
am
a
rl
ar
C
am
a
rl
ar
zrzrzrzr
m
en
ec
er
m
en
ec
er
m
en
ec
er
m
en
ec
er
In
zi
ba
ti
In
zi
ba
ti
In
zi
ba
ti
In
zi
ba
ti
t
s
rr
fa
t
t
s
rr
fa
t
t
s
rr
fa
t
t
s
rr
fa
t
zr
zr
zr
zr
m
en
ec
er
m
en
ec
er
m
en
ec
er
m
en
ec
er
X
id
m
t
il
r
X
id
m
t
il
r
X
id
m
t
il
r
X
id
m
t
il
r
C
am
a
rl
ar
C
am
a
rl
ar
C
am
a
rl
ar
C
am
a
rl
ar
yu
ya
n
i
il
r
yu
ya
n
i
il
r
yu
ya
n
i
il
r
yu
ya
n
i
il
r
X
ad
im
X
ad
im
X
ad
im
X
ad
im
U
ni
fo
rm
a
U
ni
fo
rm
a
U
ni
fo
rm
a
U
ni
fo
rm
a
ti
k
n
d
rz
ia
ti
k
n
d
rz
ia
ti
k
n
d
rz
ia
ti
k
n
d
rz
ia
M
qa
vi
l
l
ri
n
M
qa
vi
l
l
ri
n
M
qa
vi
l
l
ri
n
M
qa
vi
l
l
ri
n
ba
la
nm
as
ba
la
nm
as
ba
la
nm
as
ba
la
nm
as
Q
o
na
ql
ar
a
v
Q
o
na
ql
ar
a
v
Q
o
na
ql
ar
a
v
Q
o
na
ql
ar
a
v
k
on
fr
an
s
k
on
fr
an
s
k
on
fr
an
s
k
on
fr
an
s
i
ti
ra
k
la
r
n
i
ti
ra
k
la
r
n
i
ti
ra
k
la
r
n
i
ti
ra
k
la
r
n
a
xi
dm
t
a
xi
dm
t
a
xi
dm
t
a
xi
dm
t
qr
up
u
qr
up
u
qr
up
u
qr
up
u
N
vb
t
i
N
vb
t
i
N
vb
t
i
N
vb
t
i
au
di
to
rl
ar
au
di
to
rl
ar
au
di
to
rl
ar
au
di
to
rl
ar
M
eh
m
en
xa
na
M
eh
m
en
xa
na
M
eh
m
en
xa
na
M
eh
m
en
xa
na
xa
ri
ci
nd
xa
ri
ci
nd
xa
ri
ci
nd
xa
ri
ci
nd
sa
h
l
ri
n
sa
h
l
ri
n
sa
h
l
ri
n
sa
h
l
ri
n
y
m
iz
liy
i i
l
y
m
iz
liy
i i
l
y
m
iz
liy
i i
l
y
m
iz
liy
i i
l
m
en
ec
er
ul
m
en
ec
er
ul
m
en
ec
er
ul
m
en
ec
er
ul
ol
an
x
id
m
t
ol
an
x
id
m
t
ol
an
x
id
m
t
ol
an
x
id
m
t
(m
qa
vi
l
il
(m
qa
vi
l
il
(m
qa
vi
l
il
(m
qa
vi
l
il
i
l
yi
r)
i
l
yi
r)
i
l
yi
r)
i
l
yi
r)
Sx
em
1
.
Sx
em
1
.
Sx
em
1
.
Sx
em
1
.
N
m
r
l
ri
n
xi
d
m
t
b
si
n
in
t
ki
la
ti
st
ru
kt
u
ru
Dostları ilə paylaş: |