Rasim gəNZƏLİ qizil türkləRDƏN
Yüklə 9,47 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- ELÇİN İSGƏNDƏRZADƏ YARADICILIĞI ( Türkçülük – vətənçilik kontekstində)
- (“Ömür tablosu”)
155 Növbəti təltifdən sonrakı övlad təbrikləri Atatürk Mərkəzində 156 Əziz dostların əhatəsində 157 Yazıçıların qurultayında Azərbaycan Yazıçılar Birliyində 158 Doğma tələbələr arasında 159 Rektor Havar Məmmədov Təhsil Nazirliyinin Fəxri Fərmanını təqdim edir Yubiley təbriki 160 NƏRİMAN HƏSƏNZADƏ Xalq şairi ELÇİN İSGƏNDƏRZADƏ YARADICILIĞI ( Türkçülük – vətənçilik kontekstində) “Xarıbülbül” dediyimiz, həqiqətən də bu nadir və əfsanəvi “quş”, adı dillərdə dastan olan qədim bir torpaqda – Şuşa torpağında yuva qurmuşdur. Amma şuşalılara rəvan şeir dili verən, ilahi səs bağışlayan bu “bülbül” oxumur; öz dili, öz səsi yoxdu. Mən Şuşada qızılgülün üstə qar görmüşəm. İlin dörd fəsli bir gül ləçəyində qərar tutmuşdu. Elçin İsgəndərzadə də Şuşada anadan olub. “Xarıbülbül”ün həmyerlisidi. Üstə qar olan qızılgülü yəqin ki, o da görüb. Şuşa yad əllərdədi. Düşmən tapdağında. “Xarıbülbül”ün yuvası dağıdılmışdı. Elçin İsgəndərzadənin yaradıcılığında Şuşa harayını eşidirəm. O, xarıbülbülün əvəzinə oxumalı, qarlı qızılgülün əvəzinə danışmalıdı. Oxuyur da, danışır da. Ürəyimin başında, Gözlərimin yaşında Bir bulud hüzn, 161 Bir yarpaq nisgil. Xəyalımda Xarıbülbül, İlk sevdamdı elə bil. Ömür qaralı-ağlı, Bütün yollarım bağlı. Bu gün mənim misralarım Ormanda azmış cığır. İçimdə təlatümüm, Üzümdə təbəssümüm, cadar-cadar. Nə dünəni xatırlayıb Güvənməyə bir şey var, Nə də sabah çin olacaq arzular. Ay işığına qarışıb Bu gecə axar sular. Ağaca calaq vuran bağban kimi Calaq vurdum ürəyimə Tumurcuq umudlardan... Şeirimin misralarına Nəsə damır Göy üzündən, buludlardan. (“Avtoportret”) Gah ulu babası Qurbaninin xalq ruhunda, gah da çağdaş türk şeiri üstündə köklənən şeirlər, poemalar yazan müəllifin əsərləri qarşımdadı. O, üzünü tək bir oxucuya yox, bütün türk dünyasına tutub danışır, tanıdığı şəxsiyyətlərə müraciət edir. Gah ürək sözünü, gah da əsrin sözünü deməyə çalışır. Zəmanəylə, dövranla üzbəüz oturub danışmağı sevir. 162 Onu danışdıran ilahi bir qüvvə var ki, daima şairin rahatlığını pozur. O bu “təzyiqə” məhkumdu – şairlik səadəti də bundadı. Gənclik şeirlərinin birində Elçin böyük arzularla yaşadığını, həyata, insana bağlılığını təbii boyalarla ifadə edir. Ancaq böyük Nizaminin dediyi kimi, bir köynəyə sığan insan bir dünyaya sığmadığı üçün, bəzən öz hisslərini cilovlaya bilmədiyinə görə ona elə gəlir ki, həyatın ən ağır anlarını yaşayır. Mənim bu dünyada əlim çatası Nə qədər arzular qaldı gözümdə, - deyə şikayətlənir də. Hətta şairin səfəfbəredici poetikasında belə not səsləri eşidilir: Demək südündə şairlik varmış, şair oldum. Demək südündə alimlik varmış, alim oldum. Demək südündə oğulluq yoxmuş, - Ola bilmədim, oğlun ola bilmədim, QARABAĞ! (“Ola bilmədim”) Əlbəttə, bu misralar göründüyü kimi birbaşa yox, onun sətiraltı mənasında qəbul edilməlidir. Çünku şair başqa bir şeirində: Mən bu gözəl dünyanın 163 Nəşəsini, Qəmini, Sevgisini, Ölümünü, Cənnətini, Cəhənnəmini Bir şair kimi görüb gəldim Dərgahına Allahın. Diz çöküb dua elədim, Çin oldu sayəndə duam, ahım, - deyir. (“Ömür tablosu”) Bu da şairin özünütəkzib üçün, oxucu qarşısında səmimi etirafı, ünsiyyət vasitəsidi. Təbiətdə olduğu kimi, şairin də dəyişən fəsilləri olur. Şuşada qışda açan qarlı qızılgül kimi. Mən buna anomaliya yox, təbiət hadisəsi deyirəm. Çünki şairliyin hər anı bir təbiət hadisəsidir. Elçin İsgəndərzadə isə şeirdən-şeirə püxtələşən, poetik uçuşlara həmişə hazır şairdi. Oyanır türküm, oyanır, Hər şəhid məzarından Boylanır bir Boz qurdum. Təbrizdən İrəvana Uzanır ana yurdum. Atlarımın nalları Çapır daşlı yolları. 164 Tanrı ətəyində əlim, Yolun son ucu ölüm. Ay baxır göy üzündən, Keçdim Cıdır düzündən. Cıdır düzündə bahar, - Daşlı yolda qan izi var. Ağlama kəhər atım, Göydə Ay mənim muradım. Onun “Avtoportret”, “Türkün qəzəbi”, “Qaranlıq, zülmət, qan və qaçqınlıq”, “Qazi türküsü” kimi şeirlərində və silsilə poemalarında Şuşa həsrəti, Qarabağ dərdi bir torpaq oğlunun ruhi ağrıları kimi hiss olunursa, türkçülük – şairin yaradıcılıq manifesti kimi özünü daha şəffaf göstərir. Elçinin türkçülüyü isə - vətənçilik kontekstində onun poeziyasının leytmotividir. Bu hisslər və duyğular Elçin humanizmi, Elçin həssaslığı, Elçin mehribanlığı kimi insandakı ümumbəşəri keyfiyyətlərin daha da inkişafına səbəb olur, daimi mehri- ülfətdə, daimi ünsiyyətdə keçən ömrə xüsusi məna verir. Çingiz Aytmatov yazır ki, “Elçin İsgəndərzadənin poeziyasının son illər dünyanın onlarla ölkəsində yerli dillərə çevrilərək çap olunması ondan xəbər verir ki, türk poeziyası da artıq dünya poeziya okeanına yelkən açmaqdadır”. KKTC Cümhurbaşqanı Rauf Denktaş: “Kıbrıs və Azərbaycan türkləri eyni kökdən gəlmələrinə, eyni dili istifadə etmələrinə rəğmən, yaxın zamana qədər bir-birini yaxından tanıya bilməmişlər. İndi isə bu qapı açıldı... Prof. Dr. Elçin İsgəndərzadə bu sırada olan dəyərli bir arkadaşdır”. Mən burada yalnız türk dünyasının iki tanınmış və sevilən şəxsiyyətlərinin fikirlərini misal çəkdim. Yüklə 9,47 Mb. Dostları ilə paylaş:
|