5
proqramlaşdırma dillərinin 2016-cı il üçün reytinqini göstərən diaqram
verilmişdir :
Şəkil 2. TIOBE Indexə görə proqramlaşdırma dillərinin reytinqini göstərən diaqram
V. PROQRAMLAŞDIRMANIN RIYAZI ASPEKTLƏRI
Riyaziyyat insanın düşüncəsini inkişaf etdirir. İnkişaf etmiş
düşüncə proqramlaşdırmağa kömək edir. Proqramlaşdırmanın
riyazi əsaslarının bəziləri şəkil 3 –də göstrilmişdir.
Şəkil 3. Proqramlaşdırmanın riyazi əsasları
Bunların bəziləri haqqında məlumat verək.
Domen adlarının nəzəriyyəsi riyaziyyatın budağı hesab
olunur, belə ki, qismən nizanlanmış domenlər adlandırılan
çoxluqların xüsusi növlərini öyrənir.
Diskret riyaziyyatda
diskret riyazi strukturlar, qraflar və s.
öyrənilir. Biz tam ədədlər, qrafiklər və məntiqi ifadələrdən
proqramlaşdırmada çox istifadə edirik. Diskret riyaziyyatdan
proqram təminatının layihələndirilməsinin spesifikasiyaları
üçün istifadə edilə bilər, alqoritmlərin və başqa praktiki tətbiq
etmələrin analizi bə s. Bu həqiqətən proqramçı
üçün əla
vasitədir.
Bunlardan başqa riyazi proqramlaşdırma tətbiqi riyaziyyat
elminin əsas bölmələrindən biri olmaqla, onun öyrənmə
obyektini
mürəkkəb
sistem
və
proseslərin
optimal
planlaşdırılması və idarə edilməsi kimi məsələlər təşkil edir.
"İntellektual proqramlaşdırma" termini altında elə
proqramların
işlənilməsi nəzərdə tutulur ki, o proqram insan
ağılıyla rahat şəkildə rəqabət apara bilir və ya intellektual
məsələlərin həllində ona kömək edə bilir.
İnsan estetik cəhətdən o vaxt təmin olunur ki, o hər şeyi öz
əlləriylə yaradır və ustanın əllərinin altından
incəsənət əsəri
çıxır, bu nöqteyi-nəzərdən bədii tərtibatına görə proqrama da
həmçinin incəsənət əsəri kimi baxıla bilər [ 20].
NƏTİCƏ
Qeyd edildiyi kimi proqram mühəndisliyinə aid sahələr
çoxdur. Onlardan ən əsası proqramlaşdırma sahəsidir. Proqram
təminatı olmadan dünya bazarına çıxmaq mümkün deyil.
Müasir proqramlaşdırma dillərindən istifadə etməklə
keyfiyyətli proqram təminatı yaratmaq olar.Yuxarıda qeyd
edildiyi kimi bu sahədə də çatışmamazlıqlar
və problemlər
vardır. Bu problemləri həll etməklə rəqabətə davamlı yüksək
keyfiyyətli proqram təminatları əldə etmək olar. Bunun üçün
bəzi tövsiyələr verilmişdir:
•
proqramların yazılışının sadələşdirilməsi;
•
proqramların tərtibində hazır komponentlərdən daha
çox istifadə edilməsi;
•
çoxlu testlərin hazırlanması;
•
başqasının proqramı ilə işləmək qabiliyyətinin olması;
•
proqramın qısa müddət ərzində icra olunması üçün
optimal varıantın seçilməsi;
•
proqramın həyat dövrünün uzadılması
üçün mövcüd
modellərdən istifadə edilməsi və s.
ƏDƏBİYYAT
[1]
Л. А. Мацяшек, Б. Л. Лионг, «Практическая программная
инженерия на основе учебного примера», Издательство Бином:
Лаборатория знаний, 2012, 956 с.
[2]
Н. И. Бойко, М.Е. Зверинцев, «Рекомендации по преподаванию
программной инженерии и информатики в университетах и др.»,
Интернет-университет Информационных технологий, 2007, 472 с.
[3]
https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%BE%D0%B3%
[4]
https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%92%D0%B8%D1%80%D1%82,_%
Н. Вирт, “Алгоритмы и структуры данных”,
Новая версия для
Оберона + CD. М.: ДМК Пресс, 2010
[5]
https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9B%D0%B0%D0%B2%D0%BB%
D0%B5%D0%B9%D1%81,_%D0%90%D0%B4%D0%B0
[6]
Разные языки программирования и их области применения. Лекция
в Яндексе:,
https://habrahabr.ru/company/yandex/blog/272759/
[7]
T. W. Pratt, M. V. Zelkovitz, “Programming languages, design and
implementation”, Prentice Hall, 2000.
[8]
К. Бакетт, “Dart в действии = Dart in Action”, ДМК Пресс,
2013, 528 с.
[9]
G. King,” Introduction to Ceylon”, Part 1, 2011.
[10]
Д. Выкочко, «Язык программирования go:», Часть 1. Краткий обзор
и основы программирования,
IBM developer Works, 2011.
[11]
Е. Лазин, М. Моисеев, Д. Сорокин, ”Введение в F#”, Практика
функционального программирования, № 5, 2010.
[12]
10 языков программирования, которые могут перевернуть мир T:,
https://www.kv.by/content/325498-10-yazykov-programmirovaniya-
kotorye-mogut-perevernut-mir-it
[13]
B. F. Fantom. Dr. Dobb’s Journal , 2015.
[14]
Б. Мулинар, «Новый язык программирования»,
http://eao197.blogspot.com/2009/10/compprogflame-zimbu.html
[15]
K. Talha, “OpenFL & Haxe”, A Bumpy Start. Gamasutra, 2014,
https://ru.wikipedia.org/wiki/X10_(%D1%8F%D0%B7%D1%8B%D0.
[16]
https://ru.wikipedia.org/wiki/Chapel_(%D1%8F%D0%B7%D1%8B%
[17]
http://www.program-code.ru/index.php/net-framework/problemy-
programmirovaniya
[18]
Рейтинг языков программирования в 2016 году:,
https://habrahabr.ru/company/kingservers/blog/307012/
[19]
Tiobe:
,
http://www.tiobe.com/tiobe-index/
[20]
Н. Н. Непейвода, И. Н. Григоревский, Е. П, Лилитко,
«Математические
основы
программирования»,
2014,
16
с., http://psta.psiras.ru/read/psta2014_4_105-121.pdf