Xulosa Foydalanilgan adabiyotlar

Elektr qo‘ng‘iroq Kommutatsiya qurilma kontakti Umumiy belgilanishi: A) ulovchi B) uzuvchi V) qayta ulovchi Mexanik bog‘lanishli kontakt: A) ulovchi B) uzuvchi Elektromexanik qurilmaning g‘altagi Diod; umumiy belgilanishi Tugmali bosiluvchi uzgich A) ulanuvchi B) o‘ziluvchi Uzgich (viklyuchatel): A) bir qutbli B) uch qutbli Signallash va yoritish chirog‘i Elektr o‘lchash asboblari: A) ko‘rsatuvchi V B) qaydlovchi V) integrallovchi G) ko‘rsatuvchi va qaydlovchi

a) b) v) a) b) b) a) a) b) a) b) W v) g) А

8-jadval

Prinsipial elektr sxemelarda ko‘p uchraydigan elementlarningshartli harfiy belgilanishi

Bir harfli kodi	Elementlar turlarining guruhi	Element turiga misol	Ikki harfli kodi
A B C F H K M P Q R S X	Qurilma (umumiy belgilanishi) Noelektrik kattaliklarni elektr yoki aksincha o‘zgartkichi Kondensatorlar Saqlagichlar, himoya qurilmalari Signal qurilmalari Rele, kontaktorlar, ishga tushirgichlar Dvigatellar Asboblar, o‘lchash jihozlari Kuch zanjirlarining uzgichlari Rezistorlar Boshqarish, signallash va o‘lchash zanjirlarining kom-mutatsion qurilmalari Kontaktli ulanishlar	- Bosim datchigi Issiqlik datchigi - Eruvchan saqlagich Tok bo‘yicha himoya elem. Kuchlanish bo‘y. himoya el. Tovush signal asbobi Chirog‘li signad asbobi Tok relesi Kuchlanish relesi Magnitli ishga tushirgich - Ampermetr Ommetr Voltmetr Vattmetr Avtomatik uzgich Termorezistor Uzgich yoki qayta ulagich Tugmali uzgich Avtomatik uzgich Turli ta’sirlardan ishlovchi uzgichlar: Sathdan Bosimdan Haroratdan Sirpanuvchi kontakt Shtirli Uyali	- BP BK - FU FA FV HA H KA KV KM - PA PR PV PW QE RK SA SB SF SL SP SK XA XP XS

3.Elektr sxemalarda zanjirlarni tuzish tartiblari
Elektr sxemalarda umumiy holda quyidagilar ifodalanishi lozim:

1. Boshqarish, rostlash, o‘lchash, signallash, elektr ta’minot, kuch zanjirlari;

   
   

2. Boshqa sxemalarda qo‘llaniladigan shu sxemadagi apparatlarning kontaktlari va o‘zga sxemalardagi apparatlarning kontaktlari;

   
   

3. Qayta ulagich, dasturli qurilmalar, chekka va yo‘l uzgichlari kontaktlarining ulanish diagramma va jadvallari, hamda apparatlarning ishlash siklogrammalari;

   
   

4. Jihozlarning blokirovkali bog‘lanish sxemalari;

   
   

5. Lozim bo‘lgan tushuntirishlar va izohlar;

   
   

6. Elementlar ro‘yxati;

   
   

7. Asosiy bayon.

   
   

Loyihalanayotgan obektning murakkabligiga qarab turli zanjirlar birgalikda bir chizmada berilishi yoki har bir zanjir uchun alohida sxemalar to‘ziladi. Masalan: boshqarishning prinsipial elektr sxemasi, texnologik signallashning prinsipial elektr sxemasi va hokazo.