Агакишиев Сабухи
Закон всемирного тяготения
1
Ümumdünya cazibə qanunu
Ümumdünya Cazibə qanununa əsasən:
İki maddi nöqtə bir birini kütlələrinin hasili
ilə düz, aralarındakı məsafənin kvadratı ilə tərs
mütənasib olan qüvvə ilə cəzb edir.
𝐹 = 𝐺 ∙
𝑚
1
𝑚
2
𝑟
2
,
burada
G
– qravitasiya sabitidir,
r
- maddi nöqtələr arasındakı məsafələrdir.
Qravitasiya sabitinin
–
düsturu:
𝐺 =
𝐹∙𝑟
2
𝑚
1
∙𝑚
2
;
–
ölçü vahidi:
[𝐺] =
[𝐹]∙[𝑟
2
]
[𝑚
1
]∙[𝑚
2
]
=
𝑁∙𝑚
2
𝑘𝑞
2
;
–
ədədi qiyməti:
𝐺 = 6,67 ∙ 10
−11
𝑁∙𝑚
2
𝑘𝑞
2
.
Məlumdur ki, cisimlər bir birini qravitasiya sahəsi vasitəsi ilə cəzb edirlər. Birinci cismin yaratdığı qravitasiya
sahəsi ikinci cismə, ikinci cismin yaratdığı qravitasiya sahəsi birinci cismə təsir edir. Bu qüvvələr isə qravitasiya
qüvvələri adlanır. Əgər qravitasiya sahəsinə hər hansı bir cismi yerləşdirsək, bu cismə qravitasiya qüvvəsi təsir edəcək.
Cismə təsir edən qravitasiya qüvvəsinin bu cismin kütləsinə
olan nisbəti qravitasiya sahəsinin intensivliyi adlanır:
𝑔⃗ =
𝐹⃗
𝑚
.
Qravitasiya sahəsinin intensivliyinin
–
ölçü vahidi:
[𝑔] =
[𝐹]
[𝑚]
= 1
𝑁
𝑘𝑞
.
–
cismin kütləsindən asılı deyil:
g(m)= const.
–
yerin mərkəzinə doğru yönəlib.
Qravitasiya qüvvəsinin düsturu:
𝐹⃗ = 𝑚𝑔⃗.