Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги термиз давлат университети

miqdor ko’rsatkichlari o’rtasidagi o’zaro bog’liqlikni milliy hisoblar tizimi 

orqali quyidagicha ifodalash mumkin;

1)Barcha   tarmoqlarning   yalpi   ishlab   chiqarishi –oraliq iste’mol   =  

Yalpi ichki mahsulot.

2)Yalpi ichki mahsulot  -amortizatsiya  = sof ichki mahsulot.

3)Sof ichki mahsulot –biznesga egri soliqlar =milliy daromad

4)Milliy     daromad   –ijtimoiy     sug’urtaga     badallar   –korporatsiya  

foydasiga   soliqlar   –korporatsiyani   taqsimlanmagan   foydasi   +   transfert 

to’lovlari  =shaxsiy daromad.

5)Shaxsiy daromad –yakka tartibdagi soliqlar  =Ixtiyordagi daromad.

Milliy daromad -bu, milliy ishlab chiqarishdan olingan daromad yoki 

ijtimoiy ishlab chiqarishdagi barcha daromad turlarining yig’indisidir.

---

Yalpi   milliy   daromad   quyidagicha   hisoblanadi   ;     YaMD=   YaIM+  

horijdan     olingan     omilli     daromadlar   –horijliklarning     ushbu   mamlakat 

hududidan olgan omilli daromadlari.

Shaxsiy   daromad   va milliy   daromadningbir-biridan   shunisi   bilan  

farq     qiladiki,   ishlab     chiqarishda     mehnat     qilish     evaziga     olingan  

daromadlarning   bir   qismi   ( ijtimoiy   sug’urtalar   to’lovlari,   korporatsiya  

foydasiga   soliq   va   korporatsiyaning taqsimlanmagan foydasi ) amalda 

bevosita   uy   xo’jaligiga   tushmaydi.   Uy   xo’jaligi   hisobiga   to’g’ri   keladigan 

daromadlarning bir qismi, masalan, (transfert to’lovlari) -mehnat  natijalarini  

bildirmaydi.     Transfert     to’lovlariga   -sug’urta     tashkilotlari   tomonidan 

to’lanadigan,   ya’ni   qarilikda   va   baxtsiz   xodisalarga   shuningdek   ijtimoiy 

dasturlarga     asoslangan     holda     ishsizlarga     to’lanadigan     nafaqalar,  

nogironlarga   to’lanadigan   har   xil   to’lovlar,   ishsizlarga   va   pensionerlarga 

to’lanadigan nafaqalar, iste’molchilar va davlat tomonidan to’lanadigan foiz 

to’lovlari va boshqa to’lovlar kiradi

Shaxsiy       ixtiyordagi       daromad       deb       individual       soliqlarni   

to’lagandan   keyingi daromadlarga   aytiladi.   Individual   soliqlar -daromad   

solig’i,     xususiy     mol-mulklarga va meros qolgan mulklarga solinidagan 

soliqlardan iborat.