Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта
Yüklə 1,71 Mb. Pdf görüntüsü
|
| ijobiy tengsizlik
yuzaga keladi, yoki boshqacha qilib aytganda, balansning aktivlar bo‘yicha sezuvchanlik darajasi yuqori bo‘ladi: Sezuvchanlik nati- jasidagi ijobiy tengsizlik Foiz stavkasining o’zgarishini sezu- vchi aktivlar Foiz stavkasining o’zgarishini sezuvchi passivlar > Qayta baholanishi lozim bo‘lgan bank aktivlari narxi (foiz stavkasining o‘zgarishini sezuvchi aktivlar) Qayta baholanishi lozim bo‘lgan bank passivlarining narxi (foiz stavkasining o‘zgarishini sezuvchi aktivlar) = 135 Aksincha, agar foiz stavkasidagi o‘zgarishni sezuvchi passivlarning hajmi shu xususiyatga ega bo‘lgan aktivlar hajmidan yuqori bo‘lsa, u holda balansda salbiy tengsizlik yuzaga keladi: Masalan, bank foiz stavkasidagi sezuvchi 500 mln. dollar hajmidagi aktivlar va 400 mln. dollar hajmidagi passivlarga ega bo‘lsa, bankning aktiv saldosi (qoldig‘i), ya’ni ijobiy tengsizlik 100 mln. dollarga teng bo‘ladi. Agar foiz stavkasi ko‘tarilsa, sof foiz marjasi ham ortadi. Natijada bank daromadi ortadi. Foiz stavkasi miqdori pasayganda, sof foyda marjasi kamayadi. Ijobiy saldoga ega bo‘lgan bank foiz stavkasi kamayganda daromadini yo‘qotadi. Foiz stavkasidagi o‘zgarishni se- zuvchi aktiv va passivlar hajmining teng bo‘lishi, bankning foiz stavka- si xataridan himoya qiladi. Bunday holda aktivlar bo‘yicha foiz tushum- lari va passivlar bo‘yicha foiz chiqimlari teng bo‘lib, balans buzilishi yuzaga kelmaydi va sof marjasi barqaror, ya’ni mustahkam bo‘ladi. Hozirgi paytda balans buzilishini boshqarishni bir necha usullaridan foydalanilmoqda: bankning sof foyda marjasi ko‘zda tutilgan darajaga etishini ta’minlovchi ma’lum bir davrni belgilab olish zarur (masalan, bir yil yoki olti oy); sof foiz marjasining qanday maqsadlarga yo‘naltirilishini aniqlab olish lozim, ya’ni sof foiz marjasi o‘rnatilgan darajada qoladimi, yoki imkoniyat bo‘lsa, uni ko‘tarish lozimmi, shu masalani hal qilish kerak; agar bank rahbariyati sof foiz marjasining ortishini istasa, foiz stavkasining o‘sishini aniq belgilab olishi yoki daromad va xarajat orasidagi farqni oshirish maqsadida o‘z aktivlari va passivlarini qayta taqsimlash yo‘llarini topishi lozim. Yüklə 1,71 Mb. Dostları ilə paylaş:
|