|
![](/i/favi32.png) Zbekiston respublikasi oliy va omayxonani
,
Barcha
hushyorlikid313213mayxonani
,
Barcha
hushyorlik
senga-yu,
Barcha
xummorlik
menga.
Senga bo‗lsin
nurli kunduz
,
Menga qolsin
qora tun
,
Barcha
gulshan
senga bo‗lsin,
Bor
tikanzorlik
menga.
Sen
shahanshohlikni
olgin,
Menga
qullik
bo‗lsa bas,
Bor
jafokorlik
senga-yu,
Bor
vafodorlik
menga.
Mayli ostonangda yotsam,
Mayli, quvsang tosh otib,
Bor
dilozorlik
senga-yu,
Bor
dilafkorlik
menga.
Senga she`rin bitdi Erkin,
Yirtib otmoq o‗z ishing,
Kasbi inkorlik
senga-yu,
Aybga iqrorlik
menga [2, 116-117].
Shoirning quyidagi she`rida ham tazodning bir necha go‗zal namunalarini
kuzatamiz:
Yaxshidir achchiq haqiqat
,
Lek
shirin yolg„on yomon
,
Ul
shirin yolg„onga
mendek
Aldanib qolg‗on yomon
[1, 27].
Bu misralar mazmunini irsoli masal – she`rda maqol qo‗llash san‘ti bilan
boyitgan. Baytga ―to‗g‗ri-rost, haq gap achchiq bo‗ladi‖, mazmunidagi xalq maqoli
singdirib yuborilagan. Ayni shu baytda shoir yuksak mahoratini namoyon qilgan,
ya`ni bir necha badiiy san`atlarni qo‗llab, fikrlarini ta`sirchan ifodalagan. Tazod –
qarshilantirish san`ati (yaxshi-yomon, haqiqat-yolg‗on, achchiq-shirin) uch marta
qo‗llangan. Birinchi misraning mazmuni ikkinchi misra mazmuniga qarshilantirish
natijasida to‗rtinchi tazod san‘ti ham hosil qilingan… G‘azalnavislik sohasida
Hazrat Alisher Navoiy boshlagan bir an`ana bor: g‗azalning matlasini aynan
maqtada o‗zgarishsiz takrorlash. Bu san`at ―Radd ul-matla‖ deb nomlanadi.
Gar qilich kelsa boshingga,
Qo‗rqma, Erkin, rostni ayt,
|
|
|