Zbekiston respublikasi oliy va o

BARCHA SHODLIK SENGA BO‟LSIN 
Mo„minjon SULAYMONOV
,
filologiya fanlari nomzodi, dotsent (NamDU) 
 
 
 
Xalqimizning sevimli shoiri Erkin Vohidov mumtoz adabiyotimizda asosiy 
she`riy vazn bo‗lgan, ammo XX asrning o‗rtalarida unutilib borayotgan aruz 
tizimida go‗zal g‗azallar yaratib, akademik shoir G‘afur G‘ulom ta‘biri bilan 
aytganda, ―aruzga jon kiritdi‖. Shoir o‗z she`rlarida sharq, jumladan, o‗zbek 
adabiyotida keng qo‗llangan badiiy san`atlardan ham unumli foydalanib, 
she`rlarining dilrabo va dilkusho bo‗lishini ta‘minlay olgan. Ana shunday 
an`anaviy she`riy san`atlardan biri qarshilantirishga asoslangan tazoddir. Tazod 
arabcha bo‗lib, zidlantirish manosini anglatadi va she`r misralarida bir-biriga zid 
ma‘loli fikrlarni qo‗llash natijasida hosil qilinadi. Masalan, shoirning quyidagi 
baytlarda qarama-qarshi fikrlarni ishlatish orqali tazodning go‗zal namunasi 
yaratilgan. 
Menda 
bor
 ishq ichra g„am, 
Hajr ichra dard ul oyda 
yo„q
. 
Dardni dard bilmas kishiga, 

---

60 
So„zlamoqdan foyda yo„q... 
Olam ahli ichra dildosh 
Izlama, kezma jahon,
Zarga zor har erda 
bordir
, 
Zorga zor hech joyda yo„q 
[1, 51]. 
Quyidagi misralarda shoirning lirik qahramoni, ya`ni oshiq o‗ta bo‗rttirish – 
mubolag‗a orqali ma‘shuqaga o‗zining sadoqatini izhor qiladiki, bunga qoyil 
qolmasdan ilojimiz yo‗q: 
Seningsiz menga kom yo„qdur, 
Asal
 ichsam, 
zahar
 bo„lg„ay. 
Sening birlan shirin so„zim, 
Zahar
 yutsam 
shakar
 bo„lg„ay 
[2, 144-145]. 

Quyidagi misralarda esa xalqimiz tomonidan ―Oyning o‗n beshi qorong‗u 

bo‗lsa, o‗n beshi yorug‗ bo‗ladi‖ maqolini qo‗llash bilan yana bir go‗zal tazod 
namunasi ko‗zga tashlanadi. Oshiq visol orzusida yashayotganligini xalq maqoli 
bilan ziynatlangan: 
Umrini oshiq hamisha 
O‘tkazar orzu bilan.