Ad: GƏrayev riyad qrup: 101a3 faküLTƏ: NƏQLİyyat və logiSTİka mövzu: elektromaqniT ŞÜalanmalar elmi RƏHBƏR: HÜseynova seviL

AD: GƏRAYEV RİYAD QRUP:101A3 FAKÜLTƏ: NƏQLİYYAT VƏ LOGİSTİKA FƏNNİN ADI: HƏYAT FƏALİYYƏTİNİN TƏHLÜKƏSİZLİYİ MÖVZU: ELEKTROMAQNİT ŞÜALANMALAR ELMİ RƏHBƏR: HÜSEYNOVA SEVİL

Elektromaqnit şüalanmalar

Elektromaqnit ŞÜALANMA NƏDİR?

Elektromaqnit şüalanma, elektromaqnit dalğası və ya elektromaqnit şüası (çox vaxt EM radiasiya və ya EMR kimi qısaldılır) vakuumda və ya maddədə öz-özünə yayılan dalğalar şəklini alan bir hadisədir. Elektromaqnit dalğaları yüklü zərrəciyin sürətlənmiş hərəkəti nəticəsində yaranan, elektrik və maqnit sahəsinin komponentləri bir-birinə perpendikulyar olan,bu iki sahənin əmələ gətirdiyi müstəviyə perpendikulyar yayılan köndələn dalğalardır, kosmosda c ( işıq sürəti ) ilə yayılır. Elektromaqnit şüalanma ətrafımızda olan və radio dalğaları, mikrodalğalı sobalar, rentgen şüaları və qamma şüaları kimi bir çox formada olan bir enerji növüdür. Günəş işığı da elektromaqnit enerjisinin bir formasıdır, lakin görünən işıq geniş dalğa uzunluğlarını ehtiva edən elektromaqnit spektrinin yalnız kiçik bir hissəsidir.

Elektromaqnetizm NƏ VAXT KƏŞF EDİLMİŞDİR?

1873-cü ildə şotland fizik Ceyms Klerk Maksvell iki fenomenin bir-birinə bağlı olduğunu və vahid elektromaqnetizm nəzəriyyəsini inkişaf etdirdiyini göstərdi. Elektromaqnetizmin tədqiqi elektrik yüklü hissəciklərin bir-biri ilə və maqnit sahələri ilə necə qarşılıqlı əlaqədə olması ilə məşğul olur. Maksvell elektrik və maqnetizmin müxtəlif qarşılıqlı təsirlərini təsvir etmək üçün Maksvell tənlikləri adlanan düsturlar toplusunu işləyib hazırladı. Əvvəlcə 20 tənlik olsa da, Maksvell sonradan onları sadəcə dörd əsas tənliyə qədər sadələsdirdi. Bu dörd tənlik aşağıdakılardır:

• Elektrik yükləri arasındakı cazibə və ya itələmə qüvvəsi onların arasındakı məsafənin kvadratına tərs mütənasibdir.
• Maqnit qütbləri, elektrik yükləri kimi, bir-birini çəkən və itələyən cüt-cüt olur
• Bir naqildəki elektrik cərəyanı istiqaməti cərəyanın istiqamətindən asılı olan bir maqnit sahəsi yaradır.
• Hərəkət edən elektrik sahəsi yaradır və əksinə.