Alan Araştırması Yaşar Tonta H.Ü. Bby

Alan Araştırması

• Yaşar Tonta

• H.Ü. BBY

• [e-mail]

• yunus.hacettepe.edu.tr/~tonta/courses/spring2009/bby208/

Niteliksel Alan Araştırması (Babbie, 10. Bölüm)

• Alan Araştırmasına Uygun Konular

• Niteliksel Alan Araştırmasında Dikkate Alınması Gereken Noktalar

• Niteliksel Alan Araştırması Paradigmaları

• Niteliksel Alan Araştırması Yapma

• Güçlü ve Zayıf Yönleri

• Araştırma Ahlakı ve Niteliksel Alan Araştırması

Alan Araştırmasına Uygun Konular

• Tutum ve davranışlar en iyi doğal ortamlarda anlaşılır

• Zamanla gelişen toplumsal süreçler

Alan Araştırmasına Uygun Toplumsal Yaşam Ögeleri

• Uygulamalar: Konuşma, kitap okuma

• Epizotlar: boşanma, suç, hastalık

• Karşılaşmalar: Karşılaşan ve etkileşimde bulunan insanlar

• Rol: meslekler, ailevi roller

• İlişkiler: arkadaşlıklar, ana-oğul ilişkisi

Alan Araştırmasına Uygun Toplumsal Yaşam Ögeleri

• Gruplar: klikler, takımlar, çalışma grupları

• Örgütler: hastaneler, okullar

• Yerleşimler: komşuluklar, gettolar

• Toplumsal dünyalar: “Wall Street", “spor dünyası“

• Yaşam tarzları (veya alt kültürler): kentli, evsiz

Alan Araştırması Paradigmaları

• Doğalcılık

• Etnometodoloji

• “Grounded” kuramı

• Örnek olaylar ve genişletilmiş örnek olay yöntemi

• Kurumsal etnografya

• Katılımcı eylem araştırması

Alan Çalışması İçin Hazırlanma

• Konuyla ilgili bilgi edinin

• Bilen bir kişiyle üzerinde araştırma yapacağınız grup hakkında tartışma yapın

• Araştırılacak insanlarla birlikteyken kullanılmak üzere bir kimlik geliştirin

• Grupla ilk ilişkinizin gözlemlerinizi etkileyebileceğini unutmayın

Görüşmenin Yedi Aşaması

• Tematikleştirme

• Tasarım

• Görüşme

• Çözme (Transkribe etme)

• Çözümleme (analiz etme)

• Doğrulama ve maddi bilgileri kontrol etme

• Raporlama

Odak Gruplarının Avantajları

• Toplumsal yönelimli araştırma yöntemi

• Esnek

• Yüksek yüz geçerliği

• Hızlı sonuçlar

• Düşük maliyet

Odak Gruplarının Dezavantajları

• Bireysel görüşmelerden daha az kontrol imkanı

• Verilerin analizi zor olabilir

• Kolaylaştırıcılar becerikli olmalı

Odak Gruplarının Dezavantajları

• Gruplar arasındaki fark sorun olabilir

• Grupları toplamak zor

• Tartışma tartışmaya açık bir çevrede gerçekleştirilmelidir

Araştırma Notları Tutma İlkeleri

• Belleğinize güvenmeyin

• Gözlem yaparken not alın

• Aşamalar sırasında not alın

• Alandayken taslak notlar alın ve bunları daha sonra yeniden yazın ve ayrıntıları doldurun

Araştırma Notları Tutma İlkeleri

• Her şeyi kaydet

• O zaman önemli gözükmeyen şeyler daha sonra önemli hale gelebilir

• Alanda tuttuğunuz notların son projede yer almayacağını bilin

Alan Araştırmasının Güçlü Yönleri

• Daha derinlemesine anlamaya izin verir

• Esneklik – araştırma her an değiştirilebilir

• Ucuz

• Betimleme araştırmaları ya da deneysel araştırmalardan daha geçerli

Alan Araştırmasın Zayıf Yönleri

• Niteliksel, kitlelerin istatistiksel tanımlamaları için uygun değil

• Alan araştırması yöntemleri çoğunlukla kişisel olduğundan güvenilirlikle ilgili potansiyel sorunlar var

Ahlaki Mi?

• Sözlerinin kaydedildiğini haber vermeden insanlarla konuşmak?

• Nefret ettiğiniz kimselerden kendi amaçlarınız için bilgi almak?

• Acil yardıma ihtiyaç olduğunu görmek ama doğrudan yardımcı olamamak?

Ahlaki Mi?

• Belirli bir durumda olmak ama kendini tüm kalbinle adamamak?

• Başkalarıyla ilişkilerde stratejik olmak?

• Bölünmüş bir durumda iken taraf tutma ya da taraf tutmaktan kaçınma ?

Ahlaki Mi?

• İnsanların yaşamlarına ve akıllarına girmek için onlara “ödeme” yapma?

• Başka kimselere erişmek ya da daha iyi anlamak için insanları “kullanma”?

Chapter 10 Qualitative Field Research

• Temel Terimler

Doğalcılık Alan araştırmasına, nesnel toplumsal gerçekliğin var olduğu ve bunun gözlenebileceği ve doğru rapor edilebileceği varsayımıyla yaklaşma

• Doğalcılık Alan araştırmasına, nesnel toplumsal gerçekliğin var olduğu ve bunun gözlenebileceği ve doğru rapor edilebileceği varsayımıyla yaklaşma

• Etnografya Açıklamadan çok ayrıntılı ve doğru tanımlamaya odaklanan toplumsal yaşam hakkında rapor

Etnometodoloji Dolaylı, genellikle konuşulmamış varsayım ve anlaşmalara odaklanan toplumsal yaşam araştırması

• Etnometodoloji Dolaylı, genellikle konuşulmamış varsayım ve anlaşmalara odaklanan toplumsal yaşam araştırması

Grounded Kuramı

• Grounded Kuramı

• Tümevarım yaklaşımıyla gözlemlerin sürekli karşılaştırılmasından bir kuram yaratmaya çalışan toplumsal yaşam araştırması

Örnek olaylar Bir köy, aile, ya da yeniyetme çetesi gibi bir toplumsal olgunun derinlemesine incelenmesi

• Örnek olaylar Bir köy, aile, ya da yeniyetme çetesi gibi bir toplumsal olgunun derinlemesine incelenmesi

• Genişletilmiş örnek olay yöntemi

• Örnek olay gözlemlerinin mevcut toplumsal kuramlardaki yanlışları bulmak ve bu kuramları geliştirmek için kullanıldığı teknik

Kurumsal etnografya Kurumlarda çalışan bireylerin kişisel deneyimlerinin kurumdaki güç ilişkilerini ve kurumun diğer özelliklerini ortaya çıkarmak için kullanıldığı araştırma tekniği

• Kurumsal etnografya Kurumlarda çalışan bireylerin kişisel deneyimlerinin kurumdaki güç ilişkilerini ve kurumun diğer özelliklerini ortaya çıkarmak için kullanıldığı araştırma tekniği

Katılımcı eylem araştırması Hakkında araştırma yapılan deneklere araştırmanın amacı ve prosedürünün kontrolünü vermeyi savunan soyal araştırma yaklaşımı. Bu yaklaşım araştırmacıların araştırdıkları kimselerden daha üstün olduğu fikrine karşı geliştirilmiştir

• Katılımcı eylem araştırması Hakkında araştırma yapılan deneklere araştırmanın amacı ve prosedürünün kontrolünü vermeyi savunan soyal araştırma yaklaşımı. Bu yaklaşım araştırmacıların araştırdıkları kimselerden daha üstün olduğu fikrine karşı geliştirilmiştir

Niteliksel Görüşme Görüşme yapılan kişiyle görüşme yapan kişi arasında görüşmecinin genel planı olması, ancak hangi soruların hangi sırada ve hangi sözcükler kullanılarak sorulacağının belirlenmediği görüşme biçimi

• Niteliksel Görüşme Görüşme yapılan kişiyle görüşme yapan kişi arasında görüşmecinin genel planı olması, ancak hangi soruların hangi sırada ve hangi sözcükler kullanılarak sorulacağının belirlenmediği görüşme biçimi

Odak Grubu Belli bir konuyu bir odada rehber yönetiminde tartışmak için bir araya gelen bir grup insan

• Odak Grubu Belli bir konuyu bir odada rehber yönetiminde tartışmak için bir araya gelen bir grup insan