Amerika Qo’shma Shtatlarining boshqaruv tuzimi

Qirg’iziston yoki Qirg’iz Respublikasi boshqaruv tuzimi

Karimjonov Abdurahimjon

Reja

• 1. Qirg’iziston haqida umumiy ma’lumot.
• 2. Qirg’izistonning tarixi, iqtisodi va hududi.
• 3. Qirg’iziston davlat tuzimi.

Bayrog‘i

• Qirg’iziston-- Respublikasi Markaziy Osoyiyodagi mamlakatdir.
• Poytaxti — Bishkek shahri, Birlashgan Millatlar Tashkiloti aʼzosi. Qirg’iziston sharqdan Xitoy, gʻarbdan Qozog’iston va O’zbekiston , janubi-sharqdan Tojikiston va Turkiston bilan oʻralgan.

G

E

R

B

I

Qirg’iziston davlat tuzimi

• Qirgʻiziston — suveren, unitar, demokratik respublika. Amaldagi konstitutsiyasi 1993-yil 5-mayda qabul qilingan; 1996, 1998, 2001 va 2003-yillarda oʻzgartishlar kiritilgan. Davlat boshligʻi — prezident (2021-yildan Sadir Japarov). U umumiy teng, toʻgʻri yashirin ovoz berish yoʻli bilan 5 yil muddatga saylanadi. Bir shaxs ketma-ket ikki martadan ortiq prezident etib saylanishi mumkin emas. Qonun chiqaruvchi hokimiyatni parlament — Jogorku Kenesh, ijrochi hokimiyatni bosh vazir boshchiligidagi hukumat amalga oshiradi.
• Oxirgi marta prezidentlik saylovi 15-noyabr 2017-yilda boʻlib oʻtdi. Yangi prezident etib Soronboy Jenbekov saylandi. Bundan oldin 1-dekabr 2011-yildan 24-noyabr 2017-yilgacha Almazbek Atambayev prezident edi.
• Qirgʻiziston Respublikasi prezidentiga nomzod 35yoshdan kichik va 70yoshdan katta boʻlmagan, davlat tilida gaplashaoladigan va 15yildan kam bolmagan muddatda respublika fuqarosi boʻlishi kerak.

Oʻrta Osiyoning shimoli-sharqida joylashgan davlat. Poytaxti — Bishkek shahri. Qirgʻiziston BMTning aʼzosidir. Mamlakat shimolda Qozogʻiston, gʻarbida Oʻzbekiston, janubi-gʻarbida Tojikiston va janubi-sharqida Xitoy Xalq Respublikasi joylashgan. Qirgʻiziston aholisi bugungi kunda 6 million kishidan ortiq. Uning 72,6 % qirgʻizlar, 14,34 % oʻzbeklar, 10,65 % ruslar va 8,31 % 5% tojiklar boshqa turli millat vakillari tashkil qiladi. Umuman, mamlakatda 80 dan oshiq millat va elat vakillari istiqomat qiladilar. Qirgʻizistonning aholisi soni-6 550 000 kishi.

Mamuriy Xududiy bo’linishi

• Maʼmuriy-hududiy birliklarga shahar, tuman, viloyat va qishloq tumani (bir yoki bir nechta qishloqlardan tashkil topgan maʼmuriy-hududiy birlik) kiradi. Maʼmuriy jihatdan Qirgʻiziston 7 viloyat va 2 respublika miqiyosidagi shaharga (Bishkek, Oʻsh) boʻlingan. Respublika miqiyosidagi shaharlarining tumanlari mustaqil maʼmuriy-hududiy birlik bo'lib hisoblanmaydi.
• Qirgʻizistondagi 531 ta maʼmuriy-hududiy birlik:
• 7 ta viloyat; 40 ta tuman; 32 ta shahar (shundan 2 tasi respublika miqiyosidagi, 12 tasi viloyat miqiyosidagi shahar, 18 tasi tuman ahamiyatidagi shaharlar); 452 qishloq hududlari

14-noyabrdan 2021-yildan beri

Sadir Japarov

Prezident

Ulug’bek Maripov

Bosh vaziri

Etiboringiz uchun rahmat.