Autingning xalqaro standartlarini sinflashtirish va Oʻzbekiston Respublikasida qoʻllash masalalari

Autingning xalqaro standartlarini sinflashtirish va Oʻzbekiston Respublikasida qoʻllash masalalari
Bozor iqtisodi turli mulkchilik asosida vujudga keladi.
Bunday sharoitda ish yuritish uchun sifatli, aniq va
hisoblashga moyil ma’lumot о‘ta muhimdir. Umuman
olganda XXI asr bu ma’lumotlar asri bolishi muqarrar.
Ya’ni bu omilga iqtisodiy barqarorlik, samaradorlik va sifatli
ish yuritish ko‘p jihatdan bog‘liq boladi. Iqtisodiy
ma’lumotga baho berish, uni kelib chiqish manbalarini
tekshirish uchun auditorlik nazoratining o'rni ajralib turadi
Auditorlik nazorati mohiyati, maqsadi va vazifalarini
chuqurroq anglab yetish uchun audit taraqqiyoti tarixiga
nazar tashlash zarur. Agarda auditga moliyaviy nazorat
sifatida qaralsa, birinchi bo lib auditorlik tizimini Xitoy
yaratgan. Eski Xitoy yozuvlarining ma’lumot berishicha,
eramizdan awalgi 700-yilda davlat puli va mulkidan
foydalanish huquqiga ega bolgan hokimiyat amaldorlarini
nazorat qilish uchun Bosh auditor lavozimi mavjud bolgan.
Hokimiyat auditorlarining majburiyati, huquqi va shakllari
suloladan-sulolaga qarab o'zgarib turgan. 1983-yil Xitoy
yangi Konstitutsiyasining 91-moddasiga asosan Davlat
auditorlik ma’muriyati tashkil qilindi.
O'rta asrlardan boshlab Yevropada hokimiyat
shartnomalarini turli javobgarlar tomonidan tasdiqlab, qayd
etish odat tusiga kirdi va shu yo'sinda asta-sekin
buxgalteriya hisobi va nazorat shakllana boshladi, XIV asrda
ikki yoqlama yozish usuli paydo boldi va mulk yo'nalishi
ustidan nazorat kuchaydi.
Ko'plab mamlakatlar iqtisodida aksionerlik jamiyatlari