Bajardi: 951-20 Guruh talabasi Ramonberdiyeva Gulnoza Ilmiy rahbar

Bajardi: 951-20 Guruh talabasi Ramonberdiyeva Gulnoza Ilmiy rahbar

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNIKATSIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI URGANCH FILIALI

“Kompyuter injiniringi” fakulteti

“Axborot xavfsizligi va ta`lim texnologiyalari” kafedrasi
« Simmetrik va assimetrik kriptotizmlarning qiyosiy taxlili » mavzusida

INDIVIDUAL LOYIHASI 1

Mavzu; Simmetrik va assimetrik kriptotizmlarning qiyosiy taxlili.

5330500 – “Axborot xavfsizligi” yo’nalishi
Bajardi: 951-20 Guruh talabasi Ramonberdiyeva Gulnoza
Ilmiy rahbar: ____________________________________
Urganch 2022

MUNDARIJA

KIRISH ..............................................................................................................3
I-BOB.AXBOROTNI KRIPTAGRAFIK HIMOYALASH.

1. Kriptografiya haqida asosiy tushunchalar…………………………………………………5

   
   

2. Axborotlarni kriptografiyali himoyalash tamoyillari…………………………………8

   
   

3. Jahon va O’zbekistonning shifrlash standarti……………………………………………11

   
   

4. Kriptografik shifrlash usullari …………………………………………………………………...14

   
   

II-BOB. SIMMETRIK VA ASSIMETRIK KRIPTOTIZMLARNING QIYOSIY TAXLILI.
2.1 Simmetrik shifrlash algaritimi…………………………………………………17
2.2 Asimmetrik shifrlash algoritimi……………………………………………….26
2.3 Simmetrik va asimmetrik shifrlash algoritimlari farqi……………………… 30
XULOSA………………………………………………………………33
ADABIYOTLAR RO’YXATI……………………………………34

KIRISH
Kompyuter texnikasi va axborot tizimlarining iqtisodda, boshqarishda, aloqada, ílmiy tadqiqotlarda, ta'limda, xizmat ko‘rsatish sohasida, tijorat, moliya va inson faoliyatining boshqa sohalarida qo‘llanilishining rivoji axborotlashtirish va, umum an, jamiyat rivojini belgilovchiyo'nalish hisoblanadi. Kompyuter texnikasining qo’ llanishi evaziga erishiluvchi samara axborot ishlanishi ko’lamining oshishi bilan ortib boradi. Ushbu texnikaning qo'llanish sohalari va ko’lami uning ishlashining ishonchliligi va barqarorligi muammolari bilan bir qatorda unda aylanuvchi axborot xavfsizligini ta'minlash muammosini tug‘diradi. Jamiyatning jadal sur’at- larda axborotlashtirilishi sababli axborot xavfsizligi muammosini nihoyatda dolzarb
va doimo shunday bo‘lib qoladi. Bugungi kunda kompyuter va Internetda parolsiz ishlashni tasavvur qilib bo‘lmaydi. Deyarli har bir kishi parol bilan himoyalangan mashinaga egadir. Axborot va telekommunikasiya texnologiyalarining jadal sur’atlar bilan rivojlanib borishi turli manbalardan tez va oson yo‘l bilan axborot olish imkoniyatlarini oshirdi. Davlat muassasalari, tijorat korxonalari va alohida shaxslar axborotni elektron shaklda yaratib saqlay boshladilar. Tarmoq orqali axborot uzatish bir onda yuz berishi, uni saqlash esa ixcham joy egallashi, boy ma’lumotlar bazalaridan samarali foydalanish imkoniyatlari kengaya borishi axborot miqdorining jadal sur’atlar bilan o‘sishiga olib keldi. Ilm-fan, ta’lim, ishlab chiqarish, boshqaruv, tijorat va ko‘pgina boshqa sohalar uchun yaxlit axborot eng qimmatli mulkdir. Axborot va telekommunikasiya texnologiyalarining jadal sur’atlar bilan rivojlanib borishi turli manbalardan tez va oson yo‘l bilan axborot olish imkoniyatlarini oshirdi. Davlat muassasalari, tijorat korxonalari va alohida shaxslar axborotni elektron shaklda yaratib saqlay boshladilar. Tarmoq orqali axborot uzatish bir onda yuz berishi, uni saqlash esa ixcham joy egallashi, boy ma’lumotlar bazalaridan samarali foydalanish imkoniyatlari kengaya borishi axborot miqdorining jadal sur’atlar bilan o‘sishiga olib keldi. Ilm-fan, ta’lim, ishlab chiqarish, boshqaruv, tijorat va ko‘pgina boshqa sohalar uchun yaxlit axborot eng qimmatli mulkdir. Axborot va telekommunikasiya texnologiyalarining jadal sur’atlar bilan rivojlanib borishi turli manbalardan tez va oson yo‘l bilan axborot olish imkoniyatlarini oshirdi. Davlat muassasalari, tijorat korxonalari va alohida shaxslar axborotni elektron shaklda yaratib saqlay boshladilar. Tarmoq orqali axborot uzatish bir onda yuz berishi, uni saqlash esa ixcham joy egallashi, boy ma’lumotlar bazalaridan samarali foydalanish imkoniyatlari kengaya borishi axborot miqdorining jadal sur’atlar bilan o‘sishiga olib keldi. Ilm-fan, ta’lim, ishlab chiqarish, boshqaruv, tijorat va ko‘pgina boshqa sohalar uchun yaxlit axborot eng qimmatli mulkdir.