HESABATIN ADI - Azərbaycanda DPEXS üzrə mövcud institusional tədbirlərin xəritələşdirilməsi barədə hesabat
LAYİHƏ - Böyük Qafqaz regionunda zəif dağ icmaları tərəfindən su və daşqınlar üzrə idarəetməyə iqlim dəyişikliyi risklərinin daxil edilməsi
Bu hesabat “Nəticə/Məhsul 1: Azərbaycanda, o cümlədən tədqiq edilən ərazilərdə mövcud daşqın proqnozlaşdırma sistemləri barədə hesabat”ı tamamlayır. Bu hesabatda daşqınların proqnozlaşdırılması sistemi texniki cəhətdən qiymətləndirilmişdir.
BVİM bütün müvafiq nazirliklər və digər qurumlardan, xüsusən Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyindən məlumatların toplanmasına cavabdehdir. BVİM fövqəladə hallar zamanı qüvvələrin və vasitələrin və qəza xilasetmə əməliyyatlarının operativ idarə edilməsinə nəzarət edir. BVİM həm də əməliyyatları əlaqələndirir, 111 qaynar xəttindən və digər rəsmi mənbələrdən məlumatları toplayıb təhlil edir. BVİM yerli və milli səviyyədə resursların cəlb olunmasına dair əsas qərar qəbul edən qurumdur.
HPB Azərbaycanın regionları üçün qısa müddətli hava (3 gün), hidroloji və aylıq proqnozlar hazırlayır. HPB bu məlumatları bütün hökumət qurumlarına ötürür və KİV vasitəsilə gündəlik proqnozlar və xəbərdarlıqlarla əhalini məlumatlandırır.
HPB proqnozlaşdırma məqsədləri ilə daşqın və ya quraqlıqların modelləşdirilməsini həyata keçirmir. Metoroloji proqnozlaşdırma Avropa Orta Müddətli Hava Proqnozları Mərkəzi (AOMHPM) və ya Türkiyə Meteorologiya Xidmətindən (TMX) alınır. HPB hidroloji və ya hidravlik modelləşdirmə həyata keçirmir. Daşqın və quraqlıqların proqnozlaşdırılması toplanmış məlumatlar əsasında həyata keçirilir. Lakin xəbərdarlıqların verilməsi barədə qərarların qəbul edilməsinə dair rəsmi sistem yoxdur.
Monitorinq üzrə kommunikasiyaya gəldikdə, çöl səfərləri zamanı toplanmış məlumatlara əsasən qeyd edilməlidir ki, mövcud və işlək avtomat müşahidə stansiyalarının (GSM) sayı azdır. Buna görə də ETSN daxilində monitorinqlə bağlı kommunikasiyanın əksər hissəsi telefon və ya poçt vasitəsilə həyata keçirilir. Regional idarələr həftəlik əsasla öz sahələrindəki bütün məntəqələrdən məlumatları toplayıb və poçt vasitəsilə hər ay Bakıdakı qərargaha göndərir. Ekstremal hadisələr zamanı müxtəlif kommunikasiya vasitələri (telefon) istifadə edilə bilər.
|
Tədbirin adı
|
İcraçılar
|
İcra müddəti
|
Fövqəladə Hallar Nazirliyinin əlaqələndirici qurumları
|
Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin əlaqələndirici
qurumları
|
I. Fövqəladə Hallar Nazirliyinin məlumatlandırılması
|
1
|
Ehtimal olunan və ya baş vermiş fövqəladə hadisələr barədə informasiya mübadiləsinin həyata keçirilməsi (FHN-in “Böhran Vəziyyətlərində İdarəetmə Mərkəzi”nin "112" qaynar telefon xətti vasitəsilə)
|
1. Fövqəladə halların xəbərdar edilməsi Baş idarəsi
2. Böhran Vəziyyətlərində İdarəetmə Mərkəzi
3. Xüsusi Riskli Xilasetmə Xidməti
|
1. Milli Geoloji Kəşfiyyat Xidməti
2. Milli Hidrometeorologiya Departamenti
3. Ətraf Mühit üzrə Milli Monitorinq Departamenti
4. Xəzər Kompleks Ekoloji Monitorinq İdarəsi
5. Meşələrin İnkişafı Departamenti
6. Fövqəladə Hallar üzrə Tədbirlər Mərkəzi
|
mütəmadi
|
2
|
Ölkə ərazisində, o cümlədən Xəzər dənizinin Azərbaycan Respublikasına mənsub olan hissəsində təbii hidrometeoroloji hadisələrin baş vermə təhlükəsi, hava şəraitinin kəskin dəyişməsi haqqında xəbərdarlıqlar, baş vermiş təhlükəli hidrometeoroloji hadisələr haqqında məlumatlar
|
1. Fövqəladə halların xəbərdar edilməsi Baş idarəsi
2. Böhran Vəziyyətlərində İdarəetmə Mərkəzi
|
1. Milli Hidrometeorologiya Departamenti
|
mütəmadi
|
3
|
Hava şəraitinin gözlənilən vəziyyəti haqqında proqnozlar və müşahidə olunan faktiki meteoroloji (temperatur, təzyiq, rütubət, atmosfer hadisələri, görünüş məsafəsi, küləyin sürəti və istiqaməti və s.) məlumatlar
|
1. Fövqəladə halların xəbərdar edilməsi Baş idarəsi
2. Böhran Vəziyyətlərində İdarəetmə Mərkəzi
|
1. Milli Hidrometeorologiya Departamenti
|
gündəlik
|
4
|
Ölkə çaylarında gözlənilən sel, daşqın təhlükəsi, su anbarlarında suyun səviyyəsi barədə proqnozlar və ölkənin yerüstü su obyektlərində (çay, göl, su anbarları və s.) müşahidə olunan faktiki hidroloji (su sərfi, səviyyəsi və s.), həmçinin Xəzər dənizinin Azərbaycan Respublikasına mənsub olan hissəsində gözlənilən təhlükəli dalğalanma hadisələri barədə proqnoz və faktiki məlumatlar
|
1. Fövqəladə halların xəbərdar edilməsi Baş idarəsi
2. Böhran Vəziyyətlərində İdarəetmə Mərkəzi
|
1. Milli Hidrometeorologiya Departamenti
|
mütəmadi
(qrafiklə),
hadisə baş verdikdə
|
5
|
Ətraf mühit komponentləri olan hava, torpaq və su mühitinin, həmçinin Xəzər dənizinin Azərbaycan Respublikasına mənsub olan hissəsinin çirklənmə vəziyyəti haqqında gözlənilən proqnoz (atmosfer havası) və faktiki monitorinq məlumatları, həmçinin baş vermiş hər hansı qəza nəticəsində ərtaf mühitə mənfi təsirlər barədə məlumatlar
|
1. Fövqəladə halların xəbərdar edilməsi Baş idarəsi
2. Böhran Vəziyyətlərində İdarəetmə Mərkəzi
|
1. Ətraf Mühit üzrə Milli Monitorinq Departamenti
2. Xəzər Kompleks Ekoloji Monitorinq İdarəsi
3. Fövqəladə Hallar üzrə Tədbirlər Mərkəzi
|
mütəmadi
|
6
|
Ölkə ərazisində qamma şüalanmanın ekspozisiya dozasının gücünün səviyyələri, radiasiya-ekoloji monitorinqin ətraf mühitin komponentlərinin vəziyyəti haqqında operativ məlumatlar, həmçinin qonşu ölkələrin ərazisində yerləşən AES-da radiasiya qəzasının baş verməsi zamanı ekspozisiya dozasının gücü barədə əlavə məlumatlar
|
1. Fövqəladə halların xəbərdar edilməsi Baş idarəsi
2. Böhran Vəziyyətlərində İdarəetmə Mərkəzi
|
1. Ətraf Mühit üzrə Milli Monitorinq Departamenti
|
gündəlik
|
7
|
Ekzogen geoloji proseslər haqqında məlumatlar
|
1. Fövqəladə halların xəbərdar edilməsi Baş idarəsi
2. Böhran Vəziyyətlərində İdarəetmə Mərkəzi
|
1. Milli Geoloji Kəşfiyyat Xidməti
|
mütəmadi
|
8
|
Ölkə ərazisinin seysmogeodinamik şəraiti haqqında məlumatlar
|
1. Fövqəladə halların xəbərdar edilməsi Baş idarəsi
2. Böhran Vəziyyətlərində İdarəetmə Mərkəzi
|
1. Milli Geoloji Kəşfiyyat Xidməti
|
mütəmadi
|
9
|
Mülki müdafiə sahəsində illik hesabatlar, nazirliyin tabeliyində olan təşkilatların balansında olan sığınacaq, radiasiya əlehinə daldalanacaq və zirzəmilərin vəziyyəti (sayı, həcmi və s.) barədə, mülki müdafiə qüvvələri və vasitələri haqqında məlumatlar
|
1. Fövqəladə halların nəticələrinin aradan qaldırılması işinin təşkili Baş idarəsi
|
1. Nazirliyin İstehsalat siyasəti şöbəsi
2. Milli Geoloji Kəşfiyyat Xidməti
3. Milli Hidrometeorologiya Departamenti
4. Ətraf Mühit üzrə Milli Monitorinq Departamenti
5. Xəzər Kompleks Ekoloji Monitorinq İdarəsi
6. Meşələrin İnkişafı Departamenti
7. Fövqəladə Hallar üzrə Tədbirlər Mərkəzi
|
hər il
01 dekabr tarixinə
|
II. Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin məlumatlandırılması
|
1
|
Baş vermiş fövqəladə hadisə, qəza və ya təbii fəlakət haqqında məlumat
|
1. Fövqəladə halların xəbərdar edilməsi Baş idarəsi
2. Böhran Vəziyyətlərində İdarəetmə Mərkəzi
|
1. Fövqəladə Hallar üzrə Tədbirlər Mərkəzi
2. Milli Geoloji Kəşfiyyat Xidməti
3. Ətraf Mühitin Mühafizəsi Departamenti
|
mütəmadi
|
2
|
Təbii və texnogen xarakterli fövqəladə hallar nəticəsində dəymiş maddi ziyan, bədbəxt hadisələr və digər dağıntıların nəticələri barədə aidiyyatı üzrə məlumatlar
|
1. Fövqəladə halların nəticələrinin aradan qaldırılması işinin təşkili Baş idarəsi
2. Böhran Vəziyyətlərində İdarəetmə Mərkəzi
|
1. Fövqəladə Hallar üzrə Tədbirlər Mərkəzi
2. Ətraf Mühitin Mühafizəsi Departamenti
3. Xəzər Kompleks Ekoloji Monitorinq İdarəsi
|
mütəmadi
|
3
|
“Sənaye qəzalarının transsərhəd təsiri haqqında” Konvensiyanın tələblərindən irəli gələn öhdəliklərin yerinə yetirilməsi üzrə görülmüş tədbirlər barədə məlumatlar
|
1. Fövqəladə halların nəticələrinin aradan qaldırılması işinin təşkili Baş idarəsi
|
1. Ekologiya və təbiəti mühafizə siyasəti şöbəsi
|
mütəmadi
|
III. Fövqəladə halların qarşısının alınması sahəsində qabaqlayıcı tədbirlər
|
1
|
Fövqəladə halların proqnozlaşdırılması, xəbərdar edilməsi, qarşısının alınması və təbii fəlakətlərin nəticələrinin aradan qaldırılması üzrə mühəndis-geoloji və hidrometeoroloji tədqiqatların aparılması
|
1. Fövqəladə halların xəbərdar edilməsi Baş idarəsi
|
1. Milli Geoloji Kəşfiyyat Xidməti
2. Milli Hidrometeorologiya Departamenti
|
mütəmadi
plana əsasən
|
2
|
Təbii və texnogen xarakterli fövqəladə halların xəbərdar edilməsi sisteminin təkmilləşdirilməsi məqsədilə elmi proqramların və layihələrin hazırlanması
|
1. Fövqəladə halların xəbərdar edilməsi Baş idarəsi
2. Böhran Vəziyyətlərində İdarəetmə Mərkəzi
|
1. Milli Geoloji Kəşfiyyat Xidməti
2. Ətraf Mühit üzrə Milli Monitorinq Departamenti
3. Xəzər Kompleks Ekoloji Monitorinq İdarəsi
|
qarşılıqlı iş prosesində
|
3
|
Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin Meşə Mühafizəsi və Bərpası Müəssisələrinin, Milli parklar və Dövlət təbiət qoruqlarının işçilərinin yanğın təhlükəsizliyi kurslarında hazırlıq keçməsi
|
1. Fövqəladə halların nəticələrinin aradan qaldırılması işinin təşkili Baş idarəsi
|
1. Meşələrin İnkişafı Departamenti
2. Xüsusi Mühafizə Olunan Təbiət Ərazilərinin İnkişafı Departamenti
3. Fövqəladə Hallar üzrə Tədbirlər Mərkəzi
|
müvafiq proqram əsasında
|
4
|
Meşələrin yanğın təhlükəsizliyinin təmin edilməsi məqsədilə yanğına qarşı təbliğatın aparılmasında metodiki yardımın göstərilməsi
|
1. Fövqəladə halların xəbərdar edilməsi Baş idarəsi
|
1. Meşələrin İnkişafı Departamenti
2. Fövqəladə Hallar üzrə Tədbirlər Mərkəzi
|
mütəmadi
|
5
|
Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyində yanğından könüllü mühazifə dəstələrinin yaradılması və fəaliyyətinin təkmilləşdirilməsinə köməklik göstərilməsi
|
1. Fövqəladə halların xəbərdar edilməsi Baş idarəsi
|
1. Fövqəladə Hallar üzrə Tədbirlər Mərkəzi
|
mütəmadi
|
6
|
Fövqəladə halların qarşısının alınması və nəticələrinin aradan qaldırılması sahəsində birgə təlim və məşqlərin keçirilməsi
|
1. Fövqəladə halların xəbərdar edilməsi Baş idarəsi
2. Fövqəladə halların nəticələrinin aradan qaldırılması işinin təşkili Baş idarəsi
|
1. 1. Nazirliyin İstehsalat siyasəti şöbəsi
2. Milli Geoloji Kəşfiyyat Xidməti
3. Milli Hidrometeorologiya Departamenti
4. Ətraf Mühit üzrə Milli Monitorinq Departamenti
5. Xəzər Kompleks Ekoloji Monitorinq İdarəsi
6. Meşələrin İnkişafı Departamenti
7. Fövqəladə Hallar üzrə Tədbirlər Mərkəzi
|
müvafiq proqram əsasında
|
7
|
Seysmik aktiv zonalarda bina və qurğuların seysmik dayanıqlığının artırılması üzrə zəruri tədbirlər Proqramının işlənib hazırlanmasını təşkil etmək
|
1. Fövqəladə halların xəbərdar edilməsi Baş idarəsi
|
1. Milli Geoloji Kəşfiyyat Xidməti
|
qarşılıqlı iş prosesində
|
8
|
Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin mütəxəssislərinin mülki müdafiə və yanğından mühafizə kurslarına cəlb edilməsi
|
1. Fövqəladə halların nəticələrinin aradan qaldırılması işinin təşkili Baş idarəsi
|
1. Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinin İstehsalat Siyasəti şöbəsi
|
xüsusi plan əsasında
|
IV. Fövqəladə halların nəticələrinin aradan qaldırılması sahəsində tədbirlər
|
1
|
Mövcud qüvvə və vasitələrin fövqəladə halların nəticələrinin aradan qaldırılmasına cəlb edilməsi
|
1. Fövqəladə halların nəticələrinin aradan qaldırılması işinin təşkili Baş idarəsi
|
1. Meşələrin İnkişafı Departamenti
2. Xüsusi Mühafizə Olunan Təbiət Ərazilərinin İnkişafı Departamenti
3. Fövqəladə Hallar üzrə Tədbirlər Mərkəzi
|
zərurət yarandıqda
|
2
|
Təbii və texnogen xarakterli fövqəladə halların baş verdiyi ərazidə lazımi tədqiqat işlərinin aparılması
|
1. Fövqəladə halların nəticələrinin aradan qaldırılması işinin təşkili Baş idarəsi
|
1. Milli Hidrometeorologiya Departamenti
|
hadisə baş verdikdə
|
3
|
Fövqəladə hallar zamanı qəza rayonlarında hava şəraiti ilə bağlı zəruri məlumatların vaxtında təqdim olunması
|
1. Fövqəladə halların nəticələrinin aradan qaldırılması işinin təşkili Baş idarəsi
2. Böhran Vəziyyətlərində İdarəetmə Mərkəzi
|
1. Milli Hidrometeorologiya Departamenti
|
hadisə baş verdikdə
|