Maktabgacha talim tarixi Kamolbekova Shaxlo Reja:. Maktabgacha pedagogikaning fan sifatida rivojlanish bosqichlari

Maktabgacha talim tarixi
Kamolbekova Shaxlo
Reja:
1..Maktabgacha pedagogikaning fan sifatida rivojlanish bosqichlari.
2.
Maktab va maktabgacha talimning tashkil topishi.
Ozbekiston respublikasida maktabgacha talim tizimini 230yilgacha rivojlantirish haqida. O‘zbekiston Respublikasi prezidentining 4312-sonli «Maktabgacha ta’lim tizimini 2030 yilgacha rivojlantirish konsepsiyasini tasdiqlash to‘g‘risida»gi qarori 2019.05.08 Prezident qaroriga ko‘ra, O‘zbekiston Respublikasi maktabgacha ta’lim tizimini 2030 yilgacha rivojlantirish konsepsiyasi tasdiqlangan va u quyidagilarni nazarda tutadi:
*maktabgacha yoshdagi bolalarning har tomonlama intellektual, axloqiy, estetik va jismoniy rivojlanishi uchun shart-sharoitlar yaratish; *bolalarning sifatli maktabgacha ta’lim bilan qamrovini oshirish, undan teng foydalanish imkoniyatlarini ta’minlash, *mazkur sohada davlat-xususiy sherikligini rivojlantirish; *maktabgacha ta’lim tizimiga innovasiyalarni, ilg‘or pedagogik va axborot-kommunikasiya texnologiyalarini joriy etish; *maktabgacha ta’limni boshqarish tizimini takomillashtirish *maktabgacha ta’lim muassasalari faoliyatini moliyalashtirish shaffofligi va samaradorligini ta’minlash;*maktabgacha ta’lim tizimi xodimlarini tayyorlash, qayta tayyorlash, malakasini oshirish, tanlab olish va rivojlantirishga mutlaqo yangi yondashuvlarni joriy etish; *maktabgacha ta’lim muassasalarida bolalarning sog‘lom va balanslashtirilgan ovqatlanishini, sifatli tibbiy parvarishini ta’minlash;5 bob 2 ilova 1-bob.
Umumiy qoidalar 2-bob. Maktabgacha ta’lim tizimining joriy holati va uni rivojlantirishdagi mavjud muammolar 3-bob. Maktabgacha ta’lim tizimini rivojlantirishning maqsadlari va ustuvor yo‘nalishlari4-bob. Konsepsiyani amalga oshirishdan kutilayotgan natijalar 5-bob. Konsepsiyaning amalga oshirilishini monitoring qilishPedagogika- yunoncha so’z bo’lip “ bola yetaklovchi” – ma’nosini bildiradi. Insonlarni ma’rifiy va ma’naviy barkamollikka munosabatlarini o’zgartirib borishi natijasida pedagogika fani xalq orasida o’z mavqeyiga ega bo’ldi. Shu ariqa insonni tarbiyalovchi fan sifatida pedagogika dunyoviy fanlar tizimi qatorida alohida o’rin egallagan. Uning bosh masalasi tarbiyadir . Bundan uch ming yil ilgari Zardushtiylik dinining muqaddas kitobi “Avesto”da ta’lim-tarbiya masalasiga katta ahamiyat berilgan holda uning ibodatxonalari qoshida maktablar tashkil etilib kohinlar tomonidan bolalarning ta’lim tarbiya tizimi ishlab chiqan.
Bu ta’lim-tarbiya tizimi quydagi tartibda amalga oshirilgan: diniy va axloqiy tarbiya, jismoniy tarbiya , o’qish va yozishga o’rgatishOta – bobolarimiz azal-azaldan bola tarbiyasiga alohida e’tibor qaratganlar. Imom al-Buxoriy, Iso at-Termiziy, Abu Rayxon Beruniy, Az-Zamaxshariy, Abdurauf Fitrat, Abdulhamid Cho’lpon, Abu Ali Ibn Sino, Alisher Navoiy singari ulug’ olim-u adiblar ta’lim-tarbiya borasida ko’plab asarlar birgan. Sharq pedagogikasining asoschilari Abu Nasr Farobiyning “Fozil odamlar shahri” Yusuf Xos Hojibning “Qutadg’u bilig” asari, Alisher Navoiyning “Mahbub ul-qulub” “Kaykovusning “Qobusnoma”si kabi asarlar bunga dalildir.
.Farobiyta’lim-tarbiyaga bag’ishlangan asarlarida inson takomilida ta’lim-tarbiyaning muhimligi undan nimalarga e’tibor berish zarurligi, ta’lim-tarbiya usul va uslublari haqida fikr yuritilgan “Fozil odamlar shahri”, “Baxt-saodatga erishuv to’g’risida”. “Ilmlarning kelib chiqishi” kabi maorifiy asarlarida olimning tarbiyaviy qarashlari o’z ifodasini topganAbu Rayxon Beruniyning bilimlarni egallash yo’llari haqidagi fikrlari hozirgi davr uchun ham dolzarb. O’quvchiga bilim berishda ularni zeriktirmaslik, uzviy izchillik va hokozolarni etiborga olish kerakligini uqtiradi. Beruniy inson kamolotida uch narsa muhimligini ta’kidlayd
Bu hozirgi zamon pedagogikasida e’tirof etiluvchi irsiyat, muhit va tarbiya. Ibn Sino insonlarni kamolga erishishning birinchi mezoni sanalgan bilim egallashga da’vat etadi. Bilimsiz kishilar johil bo’ladi, ular haqiqatni bila olmaydilar, ular yetuk bo’lmagan kishilar deydi. Ibn Sino bilim olishda bolalarni yengildan og’irga borish orqali bilim berish, olib boriladigan mashqlar bolalar yoshiga mos bo’lishi bilim berishda bolaning qiziqishi va qobiliyatlarini hisobga olish o’qitishni jismoniy mashqlar bilan olib borish kerakligini uqtiradi.
Eʼtiboringiz uchun rahmat