Invistitsiya loyihalarida noaniqlik va qaltislik
Bajardi: 5- kurs Mek-72
Bayjumanov Ilhom
O'ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA ORTA MAHSUS TALIM VAZIRLIGI
TOSHKENT DAVLAT IQTISODIYOT UNIVERSITETI SIRTQI BO`LIMI
"IQTISODIYOT" BO'LIMI
Investitsiya loyihalari qaltisliklari - Bozor iqtisodiyoti sharoitida investitsion loyihalarni amalga oshirish turli xil risklar bilan bog‘liq, ularni bartaraf etishining samarali va optimal variantlarini ishlab chiqishni hamda risklarni samarali boshqarishni taqozo etadi.
Investitsiya shakllarini guruhlash asosiy maqsad - - Har qanday investitsiya loyihalari turli noaniqliklar, risklar bilan bog‘liq.
- Har bir investitsiya ishtirokchisi risklar, risk turlarining vujudga kelish sabablari, ularning tasnifi hamda risk ehtimollarining oldini olish bo‘yicha tadbirlar haqida aniq ma’lumotlarga ega bo‘lishlari lozim.
Sabablar … - Bugungi kunda respublikamizda investitsion loyihalarni moliyalashtirish, ularni ekspertizadan o‘tkazish, risk darajasini baholash borasida ko‘pgina tajribalar to‘plandi.
- Biroq, resurslar bazasining zaifligi, mamlakatimizda bozor infratuzilmasining hali yaxshi rivojlanmaganligi, huquqiy bazaning mukammal va barqaror emasligi, axborot ta’minoti bazasining sustligi va boshqalar sabab loyiha risklari ortib ketadi.
Risklar tasnifi Investitsiya loyihalari qaltisliklari - Investitsiya faoliyati ma’lum miqdordagi moliyaviy resurslarni talab qiladi. Bu sarflangan resurslardan investorlar ma’lum daromad, foyda olishni ko‘zlaydi.
- Mazkur foyda esa investorlarning xarajatlarini, inflyatsiya omilini, tadbirkorlik riskini qoplashi lozim. Ammo amaliyotda investorlar har doim ham kutilgan, rejalashtirilgan natijalarga erisha olmaydilar.
- Buning asosiy sabablaridan biri - risklarning mavjudligidir.
Investitsion faoliyatda risk - Investitsiyalarni qisman yoki to‘liq yo‘qotish, kutilgan daromaddan kamroq foyda olish va loyihada ko‘zlangan maqsadlarga erisha olmaslik xataridir.
- Loyihadan qanchalik ko‘p miqdorda daromad kutilsa, u shunchalik yuqori riskli hisoblanadi.
Qaltisliklarning paydo bo‘lish sabablari - ma’lumotlarning tanqisligi yoki to‘liq bo‘lmasligi,
- tashqi va ichki muhitdagi harakatlar (raqobatchilar, ishchilar holati, hukumat va boshqalarning harakatlari)
- inflyatsiya haqidagi, texnika-texnologiyalardagi o‘zgarishlar haqidagi,
- loyiha quvvatining, obyektning qurilish va foydalanishga topshirish muddatlari,
- xarajat va natijalarning noto‘g‘ri hisob-kitob qilinis
Tizimli risklar - (investitsiya portfeli risklari) - Xatar ta’siriga ba’zi bir qimmatli qog‘ozlar emas, balki butun bozor, uning katta bir qismi risklarga uchraydi.
- Bu holda iqtisodiy nobarqarorlik tufayli yoki boshqa sabablarga ko‘ra ko‘pchilik emitent va qimmatli qog‘ozlar egalari zarar ko‘rishlari mumkin.
Dostları ilə paylaş: |
