21
Bəzi sait birləşmələrinin samitlərlə oxunuşu:
a+ll [
ɔ
:]
a+lk [
ɔ
:]
all [
ɔ
:l] – bütün, hamı
talk [t
ɔ
:k] danışmaq
tall [t
ɔ
:l] – yüksək,
hündür
chalk [t
ɔ
:k] – təbaşir
ball [b
ɔ
:l] – top
balk [b
ɔ
:k] – tir
a+ss[a:s]
a+sk [a:sk]
grass [
g
ra:s] – ot
task [ta:sk] – tapşırıq
glass [
g
la:s] – şüşə
ask [a:sk] – soruşmaq
pass [
p
a:s] – keçmək,
flask [fla:sk] –kolba, flakon
ötmək,
ötürmək
a+st [a:st]
wa [w
ɔ
]
fast [fa:st] – sürətli, iti, cəld
want [w
ɔ
nt] – istəmək
last [la:st] – axırıncı,
keçmiş
was [w
ɔ
z] – to be felinin
keçmiş zaman forması
wash [w
ɔ
] – yuyunmaq
wa+r sözün sonunda və ya samitdən əvvəl [w
ɔ
:]
warm [w
ɔ
:m] – isti
war [w
ɔ
:] – müharibə
warn [w
ɔ
:n] – xəbərdarlıq etmək
wo+r samitdən əvvəl [wə:]
igh [aı]
work [wə:k] – iş
high [haı] – hündür
word [wə:d] – söz
night [naıt] – gecə
worm [wə:m] – qurd, soxulcan
light [laıt] – işıq
22
V
I DƏRS
(LESSON 6)
[see: §9 of Grammar reference for details]
SAMİTLƏRİN OXUNUŞU
Hərf
Səs
B b [bi:]
[b]
be –
olmaq
bad – pis
D d [di:]
[d]
date – tarix
dean – dekan
F f [ef]
[f]
meet – taniş olmaq
make – düzəltmək, hazırlamaq
H h [eıt]
[h]
have – malik olmaq
hat – papaq
J j [d9eı]
[d9] job – iş
jazz – caz
K k [keı]
[k]
sky – səma
keep – saxlamaq
L l [el]
[l]
child – uşaq
simple – sadə
M m [em]
[m]
name – ad
chemist – kimyaçı
N n [en]
[n]
hand - əl, əqrəb
nice – qəşəng
Ll [el],
Mm [em],
Nn [en] sonor samitlər – musiqili səslər adlanır.
Sözün sonunda digər samitdən sonra heca əmələ gətirir.
P p [pi:]
[p]
place – yer, yurd
open – açmaq
23
T t [ti:]
[t]
next – yaxın,
qonşu
time – vaxt
R r [a:]
[r]
red – qırmızı
rose – qızıl gül
V v [vi:]
[v]
live – yaşamaq
give – vermək
[s]
(
e,
i,
y) hərflərindən əvvəl
ice – buz
city – şəhər
[k]
(bütün qalan hallarda)
cat – pişik
cup – fincan
disc – disk
cycle – dövr, dövrə
[]
(
c+ial/ient/ian)
special – xüsusi, ayrı
efficient – faydalı,
təsirli
[d9]
e,
i,
y-dan əvvəl
large – böyük
page – səhifə
gipsy – qaraçı
[g]
qalan hallarda
green – yaşıl
big – böyük
gray – boz
Qeyd: Bir sıra sözlərdə bir qayda olaraq (müstəsna hallarda)
[g] kimi oxunur: get, give, begin və s.
C c [si:]
G g [d
9
i:]
24
həmişə “qu” hərf
birləşməsi
şəklində
işlənir və [kw]
kimi oxunur:
qu [kw]
quice – cəld
quite – sakit
queen – kraliçə
quest - axtarış
queek – qışqırmaq
qu+a [kwɔ]
quality – keyfiyyət
quadrate – kvadrat
quantity – kəmiyyət
qu+ar [kwɔ:]
quartz – kvars
quarterly – üçaylıq
quarter – dörddə bir
[z]
İki sait arasında sözün sonunda,
cingiltili samit
və saitdən sonra:
visit – baş çəkmək
pens – qələmlər
dresses – paltar
[s]
Sözün əvvəlində,
samitlərdən əvvəl və kar
samitlərdən sonra gələrsə:
best – daha
maps – xəritələr
roofs - damlar
W w
[dblju:]
Çox vaxt [w] kimi oxunur. Əksər hallarda:
we – biz
window – pəncərə
white - ağ
wh – w bütün samitlərdən əvvəl (
o-dan başqa):
white – ağ
when – nə vaxt
which – hansı
S s [es]
Q q [kju:]