0706y az q2017 Yekun imtahan testinin sualları Fәnn : 0706y dünya iqtisadiyyatının tarixi
Yüklə 0,74 Mb. Pdf görüntüsü
|
22.12.2016 66/95
491 492
493 494
495 Iqtisadi tarixi müstәvidә müstәmlәkә tәsәrrüfatının feodal tipinin әsas xarakterik xüsusiyyәti kimi aşağıdakılardan hansını әsas götürә bilәrik Dünya iqtisadiyyatı tarixindә müstәmlәkә tәsәrrüfatlarının inkişafının birinci mәrhәlәsi özündә aşağıdakılardan hansını ehtiva etmişdir Dünya iqtisadiyyatı tarixindә müstәmlәkә tәsәrrüfatlarının inkişafının ikinci mәrhәlәsi özündә aşağıdakılardan hansını ehtiva etmişdir Müstәmlәkәciliyin ilk dövrlәrinә xas olan әnәnәvi münasibәt formaları aşağıdakılardan hansılarıdır Metropoliya→müstәmlәkә münasibәtlәrindә siyasihüquqi aspektdәn 3 yanaşmanı formalaşmışdırmışdır ki, bunlar aşağıdakılardan hansılarıdır 1. Ölkәnin dövlәt müstәqilliyinin saxlanılması (Latın Amerikası ölkәlәri) 2. Asılılığın arakeçid formaları (protektorat – Misir, Tunis, Kuveyt, Bәhreyn vә s.; mandat sistemi – Millәtlәr Liqasının mandatı). 3. Metropoliyaya tam tabeçilik – Hindistan, әlcәzair, Birma, Seylan, İndoneziya. 4. Ölkәnin dövlәt müstәqilliyinin itirilması (Keçmiş Sovetlәr Birliyi ölkәlәri) Avropadan Şimali Amerikaya, Avstraliyaya, Yeni Zelandiyaya köçәnlәrin yaratdığı tәsәrrüfat tipidir. Aborigen xalqların sıxışdırılması, hәtta soyqırımı hesabına bazar prinsiplәrinә söykәnmәklә tәsәrrüfat tәşkil edilir vә fәaliyyәt göstәrirdi. Sonarlar “azadlıq müharibәlәri” baş vermiş (mәs: 1777ci ildә ABŞda) metropoliyadan asılılıq aradan qaldırılmışdırAvropa dövlәtlәrinin birlәşmәsi • Müxtәlif mәhsular (tütün, pambıq, şәkәr çuğunduru vә s.) üzrә ixraca yönәlik ixtisaslaşma. Bu tәsәrrüfatlarda әsasәn qul, sonralar isә “neon” (muzdur) әmәyindәn istifadә edilirdi. Plantasiya tipli müstәmlәkә tәsәrrüfatları Braziliyada, ABŞin cәnubunda, Qәraib dәnizi hövzәsi ölkәlәrindә yayılmışdır Heç biri Metropoliya bir sıra müstәmlәkәlәrdә feodal münasibәtlәrini toxunulmamış saxlayırdı. Eyni zamanda vergilәr, qeyriekvivalent ticarәt vasitәsi ilә hәmin ölkәlәri talan edir, iqtisadiyyatın monostruktur xarakter almasını mәqsәdyönlü şәkildә hәyata keçirirdilәr • Avropadan Şimali Amerikaya, Avstraliyaya, Yeni Zelandiyaya köçәnlәrin yaratdığı tәsәrrüfat tipidir. Aborigen xalqların sıxışdırılması, hәtta soyqırımı hesabına bazar prinsiplәrinә söykәnmәklә tәsәrrüfat tәşkil edilir vә fәaliyyәt göstәrirdi. Sonarlar “azadlıq müharibәlәri” baş vermiş (mәs: 1777ci ildә ABŞda) metropoliyadan asılılıq aradan qaldırılmışdırAvropa dövlәtlәrinin birlәşmәsi Müxtәlif mәhsular (tütün, pambıq, şәkәr çuğunduru vә s.) üzrә ixraca yönәlik ixtisaslaşma. Bu tәsәrrüfatlarda әsasәn qul, sonralar isә “neon” (muzdur) әmәyindәn istifadә edilirdi. Plantasiya tipli müstәmlәkә tәsәrrüfatları Braziliyada, ABŞin cәnubunda, Qәraib dәnizi hövzәsi ölkәlәrindә yayılmışdır Heç biri Sәnaye inqilabına qәdәrki dövr: Metropoliyanın azad ticarәt prinsiplәri altında ekvivalent ticarәt әlaqәlәri qurulurdu. Bitki mәnşәli xammal mәnbәyi idilәr Sәnaye inqilabından sonrakı dövr: XIX әsrin ikinci yarısından etibarәn mineral xammal (әlvan metallar, neft) mәnbәyi kimi çıxış etmәyә başladılar; Qeyriekvivalent ticarәt әlaqәlәri şәraitindә satış bazarları kimi fәaliyyәtdә olmuşlar. Sәnaye inqilabına qәdәrki dövr: Satış bazarı kimi fәaliyyәt göstәrirdilәr. Metropoliyanın inhisarçılığı altında qeyriekvivalent ticarәt әlaqәlәri qurulurdu. Heyvan vә bitki mәnşәli xammal mәnbәyi idilәr • Heç biri
Sәnaye inqilabına qәdәrki dövr: Metropoliyanın azad ticarәt prinsiplәri altında ekvivalent ticarәt әlaqәlәri qurulurdu. Bitki mәnşәli xammal mәnbәyi idilәr Sәnaye inqilabından sonrakı dövr: XIX әsrin ikinci yarısından etibarәn mineral xammal (әlvan metallar, neft) mәnbәyi kimi çıxış etmәyә başladılar; Qeyriekvivalent ticarәt әlaqәlәri şәraitindә satış bazarları kimi fәaliyyәtdә olmuşlar. • Sәnaye inqilabına qәdәrki dövr: Satış bazarı kimi fәaliyyәt göstәrirdilәr. Metropoliyanın inhisarçılığı altında qeyriekvivalent ticarәt әlaqәlәri qurulurdu. Heyvan vә bitki mәnşәli xammal mәnbәyi idilәr Heç biri
Ekvivalent ticarәt, mütәmlәkә xәracının olmaması, müstәqil vergi Qeyriekvivalent ticarәt, mütәmlәkә xәracı, vergi talanı • Heyvan vә bitki mәnşәli xammal mәnbәyi idilәr 1, 2, 4 1, 3, 4
22.12.2016 67/95
496 497
498 499
500 501
502 503
İşçinin (kәndlinin) mülkiyyәtindәn mәhrum edilmәsi vә istehsal vasitәlәrinin kapitala çevrilmәsini özündә ehtiva edәn tarixi proses necә adlanır İlkin kapital yiğiminin әsas mәnbәlәrinә aşağıdakılardan hansıları aid deyildir 1. Müstәmlәkә sistemi; 2. Dövlәt istiqrazları sistemi; XVIXVIII әsrlәrdә Avropa ölkәlәri arasındakı müharibәlәr vә müstәmlәkә әlә keçirmә istәyi dövlәtin pula olan tәlәbatını kәskin şәkildә artırmışdır; 3. Azad bazar sistemi; 4. Vergi sistemi; 5. Liberal xarici ticarәt sistemi; 6. Sәnaye proteksionizmi – yüksәk idxal rüsumları, ixrac mükafatlandırmaları; Ingiltәrәdә ilkin kapital yığımının xranaloji sәrhәdlәri aşağıdakılardan hansıdır Fransada ilkin kapital yığımının xranaloji sәrhәdlәri aşağıdakılardan hansıdır Almaniyada ilkin kapital yığımının xranaloji sәrhәdlәri aşağıdakılardan hansıdır Yaponiyada ilkin kapital yığımının xranaloji sәrhәdlәri aşağıdakılardan hansıdır Manufaktura anlayışının mәzmunu aşağıdakılardan hansıdır Manufakturanın neçә әsas forması mövcuddur 2, 3, 4
1, 2, 3 • Heç biri Ekvivalent ticarәt İlkin kapital yığımı • Qeyri –ekvivalent ticarәt 2, 4 1, 3
3, 5 • 1, 2 XVXVII әsrlәr • XVIXVIII әsrlәr b.e.ә. 3cü minilliyin ikinci yarısından I minilliyin birinci yarısına qәdәr b.e.ә VIVII әsrin II yarısına qәdәr XVXVII әsrlәr XVIXVIII әsrlәr • b.e.ә. 3cü minilliyin ikinci yarısından I minilliyin birinci yarısına qәdәr b.e.ә VIVII әsrin II yarısına qәdәr XVXVII әsrlәr XVIXVIII әsrlәr XVIIIXIX әsrin ikinci yarısı • b.e.ә VIVII әsrin II yarısına qәdәr XVXVII әsrlәr XVIXVIII әsrlәr XVIIIXIX әsrin 70ci illәri • b.e.ә VIVII әsrin II yarısına qәdәr Yüngül sәnaye sahәsi Mürәkkәb әmәk kooperasiyası • Sadә әmәk kooperasiyası Agır sәnaye sahәsi •
Yüklə 0,74 Mb. Dostları ilə paylaş:
|