1-Amaliy mashgʻulot: Biznesda axborot tizimlari asoslari. Axborot tizimlari komponentalari. Reja: 1

5-amaliy mashg’ulot: Berilganlar bazasini boshqarish texnik asoslari. 
Reja: 
1.
 
Berilganlar bazasi boshqaruvining texnik asoslari.
2.
 
Berilganlarni boshqarish.
3.
 
Big Data. Berilganlar bazasini boshqarish.
4.
 
Berilganlar asosiy tushunchalari.
5.
 
Berilganlar bazasi tuzilmalari.
6.
 
Berilganlar bazasini rivojlantirish. 
 
Ishning maqsadi:
a) Talabalarga berilganlar bazasini boshqarish tizimlari ularning texnik asoslari 
tushunchalarini etkazish;
b) Talabalarga berilganlarni boshqarish tushunchasini o’rgatish.
c) Big Data. Berilganlar bazasini boshqarishni va samarali foydalanishni o’rgatish. 
Axborot bilan ta’minlash tizimlarining rivojlantirilishi foydalanuvchilarning 
axborotga bo’lgan extiyojlarini qondirishda avtomatlashtirilgan ma’lumotlar bankiga o’tish 
imkoniyatini yaratdi. 

---

Ma’lumotlar banki – zaruriy axborotni olish maqsadida ma’lumotlarni markazlashgan 
holda saqlash va jamoa bo’lib foydalanish uchun mo’ljallangan axborotli, tematik, dasturiy, 
tillar, tashkiliy va texnik (saqlanayotgan ma’lumotlar hamda texnologik jarayonda band 
personalni qo’shganda) vositalarining tizimi sifatida ifodalanishi mumkin. 
Ma’lumotlar banki uni ishlashi va qo’llanilishini ta’minlab beruvchi dasturiy 
to’plamlari bilan birgalikda avtomatlashtirilgan ma’lumotlar banki deb ataladi[24,25]. 
Avtomatlashtirilgan 
ma’lumotlar banki 
inson-mashina tizimidan iborat bo’lib, ichki
foydalanuvchilar hamda kompyuter, kommunikatsiya texnikasi asosida 
axborotni zaruriy qayta ishlash va uzatishni amalga oshiruvchi texnologiyaning axborot 
jarayonlarini o’z ichiga oladi. Ma’lumotlar bankiga quyidagi asosiy 
talablar 
qo’yiladi: 
muammoli sohaning holatiga axborotning mos kelishi; 
ishlashning ishonchliligi; 
tezkorligi va unumdorligi; 
foydalanishning oddiy va qulayliligi; 
foydalanishning ommaviyligi; 
axborotning ximoyalanganliligi; 
kengaytirish imkoniyatlarining mavjudligi. 
Ma’lumotlar bankining tarkibi unga yuklatilgan vazifalar va echilishi kerak bo’lgan 
masalalarning hususiyatlaridan kelib chiqqan holda aniqlanadi. Ma’lumotlar bankining 
asosiy vazifalari quydagilardan iborat: 

axborotni saqlash va uni himoyalashni tashkil etish; 

saqlanilayotgan ma’lumotlarning davriy dolbzarbligini ta’minlash; 

foydalanuvchilar va amaliy dasturlarning so’rovlari bo’yicha ma’lumotlarni izlash 
va tanlash; 

olingan ma’lumotlarni qayta ishlash va belgilangan shaklda natijalarni chiqarish. 
Ma’lumotlar bankining tarkibiy 
elementlari 
qatoriga quyidagilar kiradi: 
1)
bir yoki bir necha ma’lumotlar bazasi; 
2)
ma’lumotlar bazalarini boshqarish tizimi (MBBT); 
3)
masalalarni echishning amaliy dasturlar to’plami;