1 Hümayi rş e
Yüklə 7,73 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- İndi bu iki rəvayəti təhlil edək.
H Ü M A Y İ - Ə R Ş 165 ruhaniyyətinə isnad edirəm. Kövnü məkanın xaliqi kərəmli mürşidin ruhaniyyətinə yaxın olmaq şərəfinə nail etməsi duasını qeyd ilə yenə o irfan sarayının gülşəninin bülbülünün həyat bəxş edici nəğmələrinə qayıdıldı. SİVAS VALİSİ HACI İZZƏT PAŞANIN HƏDİYYƏSİ H acı İzzət paşa, Amasiyaya gəldiyində alim və məşayixdən, saleh- lərdən kimlər olduğunu sormuş. Bu arada Həzrəti Piri də xəbər vermişlər. “Məmurlardan bu zata mənsub kim var isə onu mənə çağırın, demiş. O zaman Mühasibat şöbəsində bulunan Qarslı Süleyman əfəndini gətirmişlər. Süleyman əfəndiyə bir qızıl saat və bir top qiymətli qumaş verərək bunu Həzrəti Pirə götürməsini əmr etmiş. Süleyman əfəndi əmrə müvafiq əşyanı alaraq Həzrəti Pirə aparmış. Həzrəti Pir “Bunları Sultan Bəyazid mədrəsələrinə verməsini və özünə lüzumu olmadığını” söyləyərək, qəbul etməmiş. Süleyman əfəndi kərəmli mürşidinin əmrinə müvafiq əşyanı alaraq paşaya gətirmiş. Paşa “Sultan Bəyazid dərsxanələrinə lazım gələn şeylər verildi. Lütfən bunun qəbul edilməsini rica etdiyimi söy- lə”, deyə təkrar qaytarmış. Süleyman əfəndi təkrar gətirdiyində “Balam, bu saatı xocalara versin, dərs vaxtını bilsinlər, dərslərinə getsinlər. Bu qumaşı da cübbə etsinlər. İndiki halda bu kimi əşyaya ehtiyacdan azadam, mənə lüzumu yoxdur, get belə söylə”, deyə rədd etmiş. Və əşyanı gətirib Hacı İzzət paşaya eynən qaytarmış və Həzrəti Pirin sözlərini çatdıraraq çölə çıxdığında Hacı İzzət paşanın: “Qəbul etdi- rəm mədi, tərs, qəbul etdirəmmədi, tərs” dediyini eşitdiyini üç müxtəlif zamanda soruşduğumda eynən özü hekayə etmişdir. LÜTFİYƏ XANIMLA İZDİVACI 1292 -ci ilin [m.1875/76] əvvəllərində Amasiya əşrafından Kə mər ba şızadə Hacı Mustafa əfəndinin qızı Lütfiyə xa- nımla izdivac etmişdir. Bu il içərisində Sədrəzəm Rüşdü paşa həzrətləri tə rəfindən hazırlatdırılan evdən çıxmış və Sultan Bəyazid civarında Yegen- za də Adilə xanımın malikanəsini kirayələyərək oraya köçmüşdür. Bu evdə bir il qaldıqdan sonra Çukurbahçedə hal-hazırda Qara Hafizzadə Əli əfəndi tərəfindən qo yu lub gedilmiş mülklər arasındanseçilmiş binaya köç müşdür ki, bu ev o za man rind ariflərinin sərdarı Merzifon mülkədar və əşrafından Feyzi ağanın imiş. Bu zat bütün sərvət və səadətini kərəmli mürşidin uğrunda fəda etmiş alinəsəb bir kişidir. Bu ev şeyxin həyatı nöqteyi-nəzərindən olduqca əhəmiyyətlidir. Birincisi: Feyzi ağakimi mərifət nuru saçan bir zata məskən olmuşdur. İkincisi: Bu evdə şeyxə qarşı təcavüz baş vermişdir.
166 H Ü M A Y İ - Ə R Ş İsmayıl Siracəddin Şirvaninin sənduqəsi, məscid və türbəsi. Amasiya H Ü M A Y İ - Ə R Ş 167 Təcavüzün baş vermə şəkli Həzrəti Pir bu evdə iqamət etdiyi əsnada sandıqları bağlı olduğu halda sandığın içərisindəki əşyası yanmış 77 , ev möhkəm bir nəzarət və mü ha fi zə altına aldırılsa da, gecə sabaha qədər evə daşlar atılmışdır. Daşların -hər yer bağlı olsa da- otağın içərisinə düşməsi heyrətamiz bir işdir. Bu məsələdə bütün ravilər həmfikirdir. Daşların kirəmitliyə, dama düşməsi qəbul edilə bilər. Ancaq hər tə rəf bağlı olduğu və pəncərələr qırılmadığı, tavan taxtası dəlinmədiyi halda qapalı bir otağın içərisinə düşən daşlara heyrət etməmək mümkün deyil- dir. Az qala dolu dənəsi kimi fəqət az- az fasilələrlə bir-bir, iki-iki düşmək- də imiş. Bütün ravilər etibar edilən şəxslərdir. Daş düşmək haqqındakı rəvayətlər. İşin içərisində qadın barmağı olduğunda hər kəs həmfikirdir; fəqət qadınların kim olduğuna gəlincə bunda ixtilaf vardır. 1 - Bunu, guya böyük xanımlar, Həzrəti Pirin Lütfiyə xanımı almasını qəbul etməmələri üzündən belə bir sehr etdirmiş və bunu Lütfiyə xanıma isnad etmək istəmişlərmiş. 2 - Bunu Lütfiyə xanımın atası etdirib digər xanımların boşadılmasına nail olmaq üçün onlara isnad etməkdə imiş. İndi bu iki rəvayəti təhlil edək. Böyük xanımların bunu etməsinə bilavasitə imkan yoxdur, çünki bunlar Rüşdü paşanın tikdirdiyi malikanədə qalmışlar və iki ev arasında münasibət tamamilə kəsilmiş. Nə o evdən Lütfiyə xanımın malikanəsinə, nə də bərikindən ötəkinə gedilib gəlinmişdir. Demək olar ki, bu xanımların özlərinin bu hərəkəti etməsinə fürsət yox idi. Burada xüsusi adamlar vasitəsilə etdirilməsi imkanı görülə bilər. Bu qədər var ki, bu gedəcək adamın şeyxin mübarək hərəminə girə biləcək və orada sandıqları yandıra biləcək bir müvəffəqiyyət təmin etməyə gücünün yetməsi lazım gəlirdi. Bu da uzaq görünür. Sehr əsas qəbul edildiyində bunun bir dərəcəyə qədər böyük xanımlar tərəfindən icrası mümkün görülsə də, bu zaman da bacarıqlı sehrbaz adamlar tapmaları və edilən sehri də tələb olunduğu şəkildə lazım olan yerlərə qoymaları gərəkdir ki, bunlar üçün bu da imkansız dərəcəsindədir, çünki qərib və kimsəsizdirlər. Mühitə yad olduqları kimi hicab pərdəsini qaldıraraq bir kimsə ilə təmas etmiş deyildilər. Bu hala görə bu xanımların məsələ ilə əlaqədar olduqlarını zənn etmək imkanı yoxdur. Buna nəzərən də Lütfiyə xanımın atasının bu işdə əli olduğunu düşünmək lazım gələr ki, bu da qəbul edilən iki rəvayətdən birisinin məsələ ilə əlaqəsizliyi, digərinin sübutunu gərəkdirən bir məntiqi qayda nəticəsində aydınlaşdırıla bilər. Fəqət bunu da təhlil edərsək çox asanlıqla sübut etmək mümkün olmaz. Çünki Lütfiyə xanımın atası Kəmərbaşı Hacı Mustafa əfəndi ki, Həzrəti Pirin qayınatası olur, bunu 77 Həzrəti Pir bu təcavüzü farsca divanında “Nigara, nazənina, əz çe xəsarət nihad başəd” mətləli qəzəlinin yeddinci beytində belə ifadə edir: ﺪﻧﺯﺍﺪﻧﺍ ﺪﻨﺑ ﻭ ﻢﻴﻳﺍﺮﺳ ﺭﺪﻧﺍ ﺪﻨﻧﺯ ﺶﺗﺁ ﺮﮔ ﺪﺷﺎﺑ ﻥﺍﺩﻭﺎﺟ ﻢﻧﺎﺟ ﺹﻼﺧﺍ ﻭ ﺎﺠﺑﺎﺟ ﻢﺻﻮﻠﺧ Səhifə 113 Farsca divanı. [Sarayımı atəşə verib daşlasalar da, Xülusum yerbəyer, ixlası-canım cavidan] Lütfiyyə xanımın Mir Həmzə əfəndiyə ithaf etdiyi şeirlərindən Yüklə 7,73 Mb. Dostları ilə paylaş:
|