1. Ixtiro tushunchasi. Uning kashfiyotdan farqi. Kashfiyot va ixtirolarning ilmiy-texnik taraqqiyotga ta’siri

Kursishining maqsadi: Texnik ijodkorlikni rivojlantirish metodikasi Texnik ijodkorlikni rivojlantirish metodikasi o’qitish metodikasi.
Kursishining vazifasi:

• 
  mamlakat texnik ijodkorlikning xavfsizligini ta’minlashning mezon va ko’rsatkichlarini ilmiy jihatdan asoslash hamda uning tashqi iqtisodiy omillarini tahlil qilish;
  
• 
  tizimli yondashuv asosida O’zbekiston Respublikasida Texnik ijotkorlik xavfsizligini ta’minlash sohasida mavjud muammolarni aniqlash va ularni hal etish yuzasidan ilmiy asoslangan taklif va tavsiyalar tayyorlash;
  
• 
  Texnik ijotkorlikni rivojlantirish bo’yicha jahon amaliyotida qo’llaniladigan mexanizm va dastaklarni tahlil etish asosida ulardan O’zbekiston sharoitida foydalanish bo’yicha takliflar ishlab chiqish;
  

Kurs ishini primeti:Texnik ijodkorlikni rivojlantirish metodikasi Texnik ijodkorlikni rivojlantirish metodikasi o’qitish metodikasi.
Kurs ishining obekti: maktab O’quvchilar
Kurs ishimning tarkibiy tuzilishi. Kurs ish:kirish, 2ta bob,4ta paragraf xulosa va foydalanilgan adabiyotlar ro’yxatidan iborat.

1.Ixtiro tushunchasi. Uning kashfiyotdan farqi.

Ixtiro-bu xalq xo‘jaligini barcha tarmoqlarida texnik yechimlari bilan ijobiy natijaga ega bo‘lgan yangilik xisoblanadi. Kashfiyot-obyektiv borliqni xossalari, xodisa va qonuniy bog‘liqlarni aniqlanadi, ixtiro bu oldin bo‘lmagan texnik vazifalarni yechishga qaratilgan. Kashfiyot va ixtiro o‘rtasida dealektik o‘zaro bog‘liq bor. Ko‘p hollarda ixtiro kashfiyot natijasida olingan ilmiy bilmlarni rivojlantiradi. M: N, G. Basov, A.M. Proxorov va Pounsonlarning kvant jarayonining qo‘llashga asoslangan elektromagnit to‘lqinlarni ko‘paytirish bo‘yicha qilgan kashfiyotlari xalq xo‘jaligida amaliy ahamiyatga ega bo‘lgan ko‘p ixtirolarni yaratishga sabab bo‘ladi.
Lotin tilidan ixtiro, muddati ixtiro degan ma'noni anglatadi ixtiro qilingan narsa yoki ixtiro faoliyati va ta'siri (yangi yoki noma'lum narsani topish yoki kashf qilish). The shaxs kimga bag'ishlaydi vaqt Ushbu kashfiyotlar ixtirochilar sifatida tanilgan.
Ixtirolar avvalgi g'oyalar yoki mavjud ob'ektlarga asoslangan bo'lishi mumkin. Biroq, ixtiro jarayoni misli ko'rilmagan narsaga olib keladigan o'zgarishlar yoki yangiliklarni o'z ichiga olishi mumkin. Agar ijod shaxsning ixtirochiligidan kelib chiqsa va aniq ma'lumotga ega bo'lmasa, bu ixtiro katta hissa qo'shadi inson bilimi .
Ixtirolar a orqali himoya qilinishi mumkin patent . Ushbu huquqiy chora ixtirodan foydalanish faqat patentga ega bo'lgan shaxsga ruxsat berilishini anglatadi. Umuman olganda, ixtirochining o'zi patentni qayta ishlash va olish uchun javobgardir, garchi ba'zi hollarda ixtirochi uni huquqlari biriga kompaniyasi . Patent mavjud bo'lgandan so'ng, kompaniya ixtirodan tijorat maqsadida foydalanishi va uni keng miqyosda ishlab chiqarishi mumkin.
U odam U ixtiroga paydo bo'lganidan beri bag'ishlangan. Ning rivojlanishi tili (belgi tizimi) odatda ixtironing birinchi buyuk ixtirosi hisoblanadi tarixi . Tarixdan oldin paydo bo'lgan jismoniy ixtirolarning ko'plari (beton va haqiqiy narsalar bilan) birinchi g'ildiraklar singari toshda qilingan.
Tarixda ko'p bo'lib o'tgan ixtirolar va ular orasida hayotimizning sifatini yaxshilagan va turli sohalarda bizni oldinga siljitgan bir necha mavjudotlarni ajratib ko'rsatish mumkin. va qirralari.
Shunday qilib, masalan, biz eng muhim ixtirolardan biri sifatida avtomashinani ajratib ko'rsatishimiz mumkin. 1885 yilda nemis muhandisi Karl Fridrix Benz birinchi mashina deb hisoblanadigan narsani ixtiro qildi. Shunday qilib, nafaqat jamiyatni, balki aloqa va iqtisodiyotni ham o'zgartirgan transport vositasi paydo bo'ldi.
Tarix davomida eng muhim deb topilgan ixtirolardan yana biri bu lampochka. Amerikalik Tomas Alva Edison XIX asrda ishlab chiqilgan otaning otasidir va bu shubhasiz bizning hayotimizni o'zgartirgan eng muhim voqea edi. Shuni ham unutmaslik kerakki, ushbu raqam fonograf yoki diktofon kabi boshqa muhim ixtirolarni ham rivojlantirgan.
Penitsillin, kontratseptiv tabletkalar, radio yoki televizor, telefon, kompyuter yoki Internet - bu ixtiro kashfiyotlari bo'lib, ular paydo bo'lganidan beri bizga eng ko'p xizmat qilgan.
Ixtironing motivatsiyasi ehtiyoj (biror narsani qondirish uchun), foyda motivi yoki oddiy qiziqish bilan tug'ilishi mumkin. Ammo ko'p hollarda turli xil motivatsiyalar birlashtiriladi.
Yuqorida aytilganlarning barchasiga qo'shimcha ravishda, biz so'zlash tilida ixtiro atamasini kimdir aytayotgan yolg'onga ishora qilish uchun ishlatayotganligimizni e'tibordan chetda qoldirolmaymiz.
Ilmiy texnik hamda pedagogik-psixologik adabiyotlarda ixtirochilik hamda ixtirochilik ijodkorligiga ko‘plab ta’riflar keltirilgan. Jumladan, I. I. Kichkin Ixtirochilikni ilmiy g‘oyalarining texnik yechimlarga ijodiy tadbiqi, ilmiy texnika taraqqiyoti sur’atlarini belgilovchi asosiy ko‘rsatgich, yangi texnika va texnologiyalar yaratilishining me’zoni hamda uning yuqori ilmiy texnik darajasini ta’minlovchi omil deb xisoblaydi. M.A.Vachevskiy «Ixtiro qilish»ni «qo‘yilgan masalani yechish uchun eskilaridan tubdan farq qiluvchi, odatdagi mantiqiy fikrlash yo‘li bilan yetishib bo‘lmaydigan yangi samarali texnik yechimni taklimf qilish» deb ta’riflaydi. Bizning fikrimizcha-ixtirochilikni tegishli idoralar tomonidan patentlar bilan tasdiqlnadigan yangi texnik yechimni ishlab chiqishga yo‘naltiligan ijodiy faoliyat turi, ixtirochilik ijodkorligini esa bu jarayonning shaxsdagi zexinlilik, topqirlik, mustaqil va tanqidiy fikrlash kabi ijodkorlik sifatlari bilan bog‘liq umumiy tavsifi deyish mumkin.