1-laboratoriya ishi mavzu: ma’lumotlar bazasini loyihalash. Mohiyat – aloqa diagrammasini qurish (er modeli). Maqsad

ID	M_apparat	Lavozimi	F.I.O	qabul_vaqti
phohe
1	Apparat ss	Oddiy ishchi	Abdullayev Ozod	12:00	945463211
2	Apparat bb	Boshliq	Hurshid Ganiyev	13:00	978545855

1.3-jadval. Markaziy_kengash obyektining xususiyatlari.

ID	mar_ken	lavozimi	F.I.O	Phone	adress
1	Kengash	bugalter	Turgunov Otabek	985587485	Namangan 13
2	Kengash	Bugalter yordamchisi	Barkinboyev Islom	932225255	Andijon 43

1.4-jadval. Shaxar kengashi obyektining xususiyatlari.

ID	Shaxar kengashi	lavozimi	F.I.O	Millati	Jinsi	Yoshi	phone
1	Angren MTMB	menejer	Erkinov Abbos	ozbek	Erkak	25	992343322
2	Olmaliq xtb	bugalter	Xudoyberdiyev Sultonbek	tojik	erkak	34	906675866

1.5-jadval. Tuman kengash obyektining xususiyatlari.

ID	F.I.Sh	Lavozimi	Telefon raqami	Manzili	Ish vaqti	Staji
1	Orinboyeva Hurshida	Kotiba	998554785	Xorazm Aqy 34	9:00 17:00	Oliy
2	Bekniyozov	Injiner	950096859	Nam ch 2	8:0-17:00	orta

1.6-jadval. Univer katta kengashi ob`yektining xususiyatlari.

ID	F.I.O	Fakulteti	Guruhi	Jinsi	Millati	Phone
1	Turgunov Otabek	TT va KT	650-20	Erkak	Ozbek	903694215
2	Barkinboyeva Dildora	KIF	641-20	ayol	ozbek	936662002

1.7-jadval. Kakultet kengashi ob`yektining xususiyatlari.

ID	F.I.O	Fakulteti	Guruhi	Lavozimi	Email	Rasmi
1	Nosirjonov Muhibullo	TT va KT	650-20	Dekan yordamchisi	[e-mail]	Yoq
2	Nuriddinov Akramjon	TT va KT	650-20	Buxgalter yordamchisi	[e-mail]	yoq

Quyidagi rasmda aloqalar (ob`yektlar orasidagi munosabatlar)ning ko`rinishi keltirilgan “Mohiyat – aloqa” modeli predmet sohani tashkil etuvchi uchta asosiy komponentalardan foydalanib quriladi: mohiyat, atribut, aloqa. Konstruktiv elementlar tarkibida “VAQT” tashkil etuvchisi faqat oshkormas holda ishtirok etishi mumkin. Modelda vaqt, yil, sana va shunga o`xshash atributlar bilan tasvirlanadi.

1-rasm. “Yoshlar ittifoqi ” obyektli modeli elementlari orasidagi ob`yektli munosabatlar.

1.2. rasm. Yoshlar ittifoqi predmet sohasi uchun mohiyat – aloqa modelini qurilishi
“Mohiyat – aloqa” modeli predmet sohani (PS) faqat aniq bir qismini akslantiradi. Bu holda uni lokal model deyiladi. PS haqida to`la axborotga ega bo`lish uchun uni etarli kengroq tekshirish zarur va oldingisini to`ldiradigan local modellar qurish kerak. Shundan so`ng lokal modellar birlashtirilib PS haqida bir butun kompozitsion tasvirga ega bo`lamiz. Misol tariqasida supermarket PSining mohiya – aloqa modeli qurilgan.
Bu model diagramma ko‘rinishda bo‘lib, unda quyidagi belgilashlar ishlatiladi.

	Yordamida ob’ektlar belgilanadi.
	Yordamida ob’ekt atributlari belgilanadi. Ular ob’ektlar bilan yo‘nalishsiz chiziqlar yordamida birlashtiriladi.
	Yordamida ob’ektlar orasidagi aloqalarni belgilaymiz.
	Bunda birga ko‘p bog‘langan A va V orasida V ga qaratib yo‘nalgan yo‘nalishli chiziq bilan ko‘rsatiladi. Agar A va V ob’ektlar o‘rtasida N:1 bog‘lanish bo‘lsa, strelka A ga qarab yo‘naltiriladi.
	A va V orasida 1:1 bog‘lanish bo‘lsa, yo‘nalishsiz chiziq bilan bog‘laymiz.
	A va V ob’ektlar o‘rtasida M: N bo‘lsa, ularni ulovchi chiziq orqali bog‘lanadi.