1-Ma’ruza. Taqsimlangan masalalar va tizimlar. Taqsimlangan tizimlar

Uzluksiz taqsimlangan tizimlar cheksiz sonli elementlar bilan ifodalanadi va shuningdek, har qanday elementning har qanday kichik atrofida (joylashish predikatlari ma'nosida) kamida yana bitta element mavjud.
Uzluksiz taqsimlangan tizimga misol qilib gaz gorelkasi bilan bir nuqtada qizdirilgan po'lat taxta tunukani olish mumkin. Tizimning elementlari bo’lib koordinatalari bilan aniqlanadigan taxta tunukaning "nuqtalari" xizmat qiladi. Taxta tunukaning har bir nuqtasi muayyan bir vaqtda haroratning qiymati bilan ifodalanadi va barcha taxta tunuka ma'lum bir harorat maydoni bilan tasvirlanadi. Yaqin joylashgan nuqtalarning harorati bu nuqtalarning issiqlik manbalaridan uzoqligiga qarab bir-biridan kam farq qiladigan qiymatlarga ega. Vaqt o'tishi bilan, taxta tunuka harorati, nuqtalarning koordinatalari, po’lat taxtaning issiqlik uzatish qiymati atrofdagi muhitga qarab, ma'lum chegaralargacha oshib boradi.


Diskret taqsimlangan tizimlar elementlarining bir-biridan ajralib turishi, aniq chegaralanganligi bilan xarakterlanadi. O'zaro munosabatlarning turlaridan biri bu "qo'shni elementlar bo'lish" binar munosabatidir. Ikki qo'shni element o'rtasida boshqa elementlar yo'q. Bu ularning orasiga uchinchi elementni qo’shish mumkin emas degani emas. Ammo keyin birinchi ikki element qo'shni bo'la olmaydi.
Keyingi matnlarda asosan diskret tizimlar ko'rib chiqiladi.


Diskret elementlarga misollar
1. Gaz quvurlari tarmog’i.
Gaz quvurlarlar tarmog’i gaz nasos stantsiyalari, gaz taqsimlovchi qurilmalar, quvurlardan iborat. Quvurlar stantsiyalar va tugunlarni o’zaro ulaydi. Quvurlar gaz manbalariga (gaz zaxiralariga) va gaz iste'molchilariga o’tqazilgan.
Tizimdagi asosiy aloqalar elementlarning aloqasi (yo'nalishi): quvur liniyasi va gaz nasos stantsiyasining ulanishi, quvur liniyasi va gaz taqsimlovchi qurilmaning ulanishi. Elementlarning muhim parametrlari ularning joylashuvidir (geografik jihatdan). Bir quvur liniyasi uchun manzil stantsiyalar va tugunlardan ko'ra murakkabroq tarzda o'rnatiladi: kamida ikkita nuqta - quvurning boshlanishi va oxiri, umuman - uch o'lchovli fazodagi egri (gazni almashtirishda balandlikdagi farqni hisobga olish kerak).

Tizimdagi asosiy aloqalar elementlarning aloqasi (yo'nalishi): quvur liniyasi va gaz nasos stantsiyasining ulanishi, quvur liniyasi va gaz taqsimlovchi qurilmaning ulanishi. Elementlarning muhim parametrlari ularning joylashuvidir (geografik jihatdan). Bir quvur liniyasi uchun joy stantsiyalar va tugunlardan ko'ra murakkabroq tarzda o'rnatiladi: kamida ikkita nuqta - quvurning boshi va oxiri, umuman - uch o'lchovli fazodagi egri (gazni nasosga nisbatan balandlikdagi farqni hisobga olish kerak).

Quvurlar tarmog'ining ishlashi uchun tarmoqdagi turli nuqtalarda bosimni o'lchash, gaz oqimini tartibga soluvchi gaz hajmini aniqlash vazifalari doimiy ravishda hal etilishi kerak. Bir tomondan, bu vazifalar tarmoqqa taqsimlanadigan (ya'ni, ular tizimning turli nuqtalarida joylashtirilgan va hal qilinadigan), bu vazifalar iste'molchilarga gaz manbalarini bog'laydigan tarmoqni boshqarishning umumiy vazifalar qismidir.