1-mavzu. Buxgalteriya hisobi, uning ahamiyati va turlari Buxgalteriya hisobi haqida tushuncha

Masala 17. 2010 yil 1 aprel holatida "Qushbegi" xususiy korxonasining schetlarida quyidagi qoldiq mavjud.

Aktiv	Summa	Passiv	Summa
Asosiy vositalar 0100	250 000	Ustav kapitali 8330	300 000
Materiallar 1010	180 000	Rezerv kapitali 8520	45 000
Tugallanmagan ishlab chiqarish 2010	90 000	Qisqa muddatli bank kreditlari 6810	200 000
Tayyor mahsulotlar 2810	45 000	Taqsimlanmagan foyda 8710	200 000
Kassadagi pul mablag’i 5010	500	" Budjetga qarzlar 6410	46 000
Hisob-kitob hisobvarag’i 5110	271 650	Maqsadli fondlarga qarzlar 6520	50 000
Haridorlarning qarzlari 4010	75 000	Ish haqi bo’yicha qarzlar 6710	100 150
Boshqa debitorlarning qarzlari 4890	35 000	Mol yetkazib beruvchilarga qarzlar 6010	6 000
Jami	947 150	Jami	947 150

Masala 18. Hisobot davri davomida “Qushbegi” xususiy korxonasida quyidagi xo’jalik operatsiyalari sodir bo’lgan

т/р	Хo'jalik operatsiyalarining mazmuni	Summa	Bux.рrovоdka
			Дт	Kt
1	Ishchilarga ish haqi hisoblandi	500 000	2010	6710
2	Ish haqidan daromad solig’I ushlab qolindi	90 000
3	Mehnatga haq to’lash fondidan yagona ijtimoiy to’lov hisoblandi (25%)	125 000
4	Хaridorlardan oldindan avans olindi	900 000
5	Ish haqi berish uchun hisob-kitob schyotidan pul olib kelindi	410 000
6	Kassadan ishchilarga ish haqi berildi	320 000
7	Моl yetkazib beruvchilardan materiallar qabul qilindi	250 000
8	Оmbordan ishlab chiqarishga material berildi	100 000
9	Ishlab chiqarishda foydalanilmagan маteriallar omborga qaytarib topshirildi	10 000	1010	^2010
10	Ishlab chiqarishdan tayyor mahsulotlar qabul qilindi	715 000	2810	2010
11	Моl yetkazib beruvchilarga qarzlar to’landi	186 000	5110	6010
12	Budjetga qarzlar to’landi	46 000	6410	5110
13	Davlatning maqsadli fondlariga qarz to’landi	50 000	6520	5110
14	Ishlab chiqarishdagi asosiy vositalarga eskirish hisoblandi	15 000	2010	0200
15	O’z vaqtida olinmagan ish haqi deponentga o’tkazildi	90 000	6710	6720
16	O’z vaqtida olinmagan ish haqi bankka topshirildi	90 000	5110	5010

Topshiriq:

1. 
   Sodir bo’lgan xo’jalik operatsiyalariga buxgalteriya provodkasini bering.
   
2. 
   Buxgalteriya hisobining schetlarini oching.
   
3. 
   Schetlarda xo’jalik operatsiyalarini aks ettiring.
   
4. 
   Schetlardagi oborotlarni va qoldiqni hisoblang.
   
5. 
   Hisobot davrining oxirida buxgalteriya balansini tayyorlang.
   

Masala 19. Hisobot davri davomida "Qushbegi" xususiy korxonasida quyidagi xo’jalik operatsiyalari sodir bo’lgan

t/r	Xo’jalik operatsiyalarning mazmuni	Summa	Bux.provodka
			Dt	Kt
1	Korxona xodimlariga ish haqi hisoblandi: a) ishlab chiqarishdagi ishchilarga	500 000
	b) yordamchi ishlab chiqarishdagi ishchilarga	250 000
	v) ma’muriy xodimlarga	350 000
	g) do’kondagi sotuvchilarga	150 000
	d) asosiy vositalarni montaj qilayotgan ishchilarga	20 000
	e) asosiy vositalarni demontaj qilayotgan ishchilarga	15 000
	Jami	1 285 000
2	Hisoblangan ish haqi fondidan yagona ijtimoiy to’lov (25%) hisoblandi: a) ishlab chiqarishdagi ishchilarga
	b) yordamchi ishlab chiqarishdagi ishchilarga
	v) ma’muriy xodimlarga
	g) do’kondagi sotuvchilarga
	d) asosiy vositalarni montaj qilayotgan ishchilarga
	o) asosiy vositalarni demontaj qilayotgan ishchilarga
	Jami
3	Korxona xodimlariga mukofot hisoblandi (ish haqidan 60%): a) ishlab chiqarishdagi ishchilarga
	b) yordamchi ishlab chiqarishdagi ishchilarga
	v) ma’muriy xodimlarga
	g) do’kondagi sotuvchilarga
	d) asosiy vositalarni montaj qilayotgan ishchilarga
	e) asosiy vositalarni demontaj qilayotgan ishchilarga
	Jami
4	Hisoblangan mukofotdan yagona ijtimoiy to’lov hisoblandi: a) ishlab chiqarishdagi ishchilarga
	b) yordamchi ishlab chiqarishdagi ishchilarga
	v) ma’muriy xodimlarga
	g) do’kondagi sotuvchilarga
	d) asosiy vositalarni montaj qilayotgan ishchilarga
	e) asosiy vositalarni demontaj qilayotgan ishchilarga
	Jami
5	Ish xaqidan daromad solig’i ushlab qolindi	155 000
6	Ish haqidan hisobdor shaxsning qarzi ushlab qolindi	15 000
7	Korxonaga yetkazilgan zarar summasi ushlab qolindi	20 000
8	Ishchining kasallik varag’i bo’yicha nafaqa hisoblandi	16 000
9	Ish haqidan 0.1% ShJBPXR (INPS)ga ushlab qolindi (2019 yildan 0.1 %)
10	Hisob-kitob schetidan quyidagilar puli to’landi: a) daromad solig’i	155 000
	b) yagona ijtimoiy to’lov
	c) ShJBPXRga
11	Ish haqi berish uchun hisob-kitob schetidan kassaga pul olib kelindi
12	o’z vaqtida olinmagan ish haqi deponentga o’tkazildi	25 000
13	Deponentlashtirilgan ish xaqi bankka topshirildi	25 000
14	Mol yetkazib beruvchilardan materiallar qabul qilindi: -shartnoma baxosi QQSsiz	1000 000
	-QQS 20%
	Jami
14	(Korxona yagona soliq to’lovchisi hisoblanganda) Mol yetkazib beruvchilardan materiallar qabul qilindi:
	-shartnoma bahosi QQSsiz	1000 000
	-QQS 20%	200 000
	Jami	1200 000
15	Inventarizatsiya natijasida aniqdandi: -extiyot qismlarning kamomadi -yoqilg’ining ortiqchasi	60 000 82 500
16	Tekinga avtomobil olindi	15000 000
17	Asosiy vositaga eskirish hisoblandi. Avtomobilning boshlang’ich baxosi 15000,0 m.s, xizmat muddati 5 yil, ma’muriy maqsadlarda ishlatiladi
18	Ma’muriy maqsadlarda foydalanayotgan bino uchun ijara haqi hisoblandi	150 000
19	Hisobdor shaxslardan materiallar qabul qilindi	55 000
20	Ta’sis etuvchilardan ustav kapitaligi ulush sifatida kompyuter qabul qilindi	500 000
21	Reklama byurosidan reklama uchun schet olindi	28 000
22	Auditorlik xizmatlari uchun haq hisoblandi	1 000 000
23	Shubxali qarzlar bo’yicha rezerv hisoblandi	68 000
24	"TTZ" aksiyalari bo’yicha dividend e’lon qilindi	90000
25	o’z vaqtida to’lanmagan soliq bo’yicha jarima hisoblandi	10 000
26	Haridorlarga mahsulot ortib jo’natildi	1 000 000
27	Sotilgan mahsulotning tannarxi hisobdan chiqarildi	600 000
28	Olingan daromad bo’yicha soliq hisoblandi	125 000
29	Qisqa muddatli bank kredit bo’yicha foiz hisoblandi	13 000
30	Ombordan ishlab chiqarishga inventar berildi	25 000
31	Inventar balansdan tashqari schetda aks ettirildi	25 000
32	Yaroqsiz xolga kelgan inventarlar hisobdan chiqarildi	12 500
33	Qisqa muddatga avtomobil ijaraga olindi	16 000 000