1-mavzu: moliyaning mohiyati va funksiyalari

1-MAVZU: MOLIYANING MOHIYATI VA FUNKSIYALARI

PhD Tursunxodjayeva Sh.Z

REJA:

• 1. Moliyaning ijtimoiy-iqtisodiy mohiyati.
• 2. Moliyaning funksiyalari.
• 3. Takror ishlab chiqarish va moliya.
• 4. Moliyaning fan sifatida shakllanishi va taraqqiyoti.
• 5. “Moliya” fanining paydo bo’lishi va rivojlanishida ajdodlarimiz
• xizmatlari.

“Moliya”
“pul mablag’lari”
“Moliya”
atamasi muomalaga ilk
bor fransuz olimi J.Boden tomonidan 1755-yilda nashr etilgan “Respublika
xususida olti kitob” nomli asarida ishlatilgan
Kengaytirilgan takror ishlab chiqarish uchun sharoitlarni ta’minlash hamda davlatning funksiyalari va vazifalarini bajarish maqsadida markazlashtirilgan va markazlashtirilmagan pul mablag’lari fondlarini shakllantirish, taqsimlash va foydalanish bilan bog’liq bo’lgan iqtisodiy (moliyaviy) munosabatlar moliya
deyiladi.
Kengaytirilgan takror ishlab chiqarish — ishlab chiqarish jarayonining doimo kengaytirilgan hajmida yangidan boshlanib, takrorlanib turishi. Aholining koʻpayib borishi, individual isteʼmolning ortib borishi, ijtimoiy-iqtisodiy ehtiyojning toʻxtovsiz oʻsishi Kengaytirilgan takror ishlab chiqarishni zaruriy shart qilib qoʻyadi. Bu esa ehtiyojni qondirishning asosiy usuli boʻlgan ishlab chiqarishning kengaygan holda takrorlanishini taqozo etadi.
Oddiy takror ishlab chiqarish — ishlab chiqarish jarayonining ilgarigi hajmlarda bir meʼyorda takrorlanishi oʻsib borayotgan ehtiyojlarni qondira olmaydi. Shu sababli rivojlangan iqtisodiyotga Kengaytirilgan takror ishlab chiqarish xosdir. Farovon hayot YAMMni tobora koʻproq yaratish va uning samarali ishlatilishini talab etadi.
Takror ishlab chiqarish bosqichlari
ishlab chiqarish
almashuv
taqsimlash
iste’mol
Davlatning funksiyalari
Ichki
Tashqi
regulyativ (tartibga solish, boshqarish)
qoʻriqlash (saqlash, muhofaza qilish)
Xalqaro hamkorlik-tashqi siyosiy faoliyat, tashqi iqtisodiy faoliyat;
Mudofaa va xavfsizlik