1. Psixi hadisələrin mahiyyəti və onların təsnifatı

14. Psixika və şüur.
İnsan davranışına psixikanın müxtəlif mexanizmləri təsir edir: duyğular, keçmiş təcrübə, iradi səylər, ətraf aləmdəki dəyişikliklərə diqqət və əlbəttə ki, şüur. Psixologiyada şüurun psixikamızda baş verən müxtəlif açıq və gizli proseslərin sintezinin yaradıcı nəticəsi olduğu qəbul edilir. Fiziki faktorların və psixoloji proseslərin qarşılıqlı təsirinə əsaslanır:

- bir tərəfdən şüur, hisslərimizin köməyi ilə bizi əhatə edən obyektiv reallığı əks etdirir, buna qavrayış deyilir;

- digər tərəfdən, zehni proseslərin öz-özünə təşkili baş verir ki, bu da onların daha yüksək səviyyədə nizamlanmasına və qurulmasına, yəni algılamasına səbəb olur.

Müxtəlif psixoloji məktəblər şüuru fərqli yollarla təyin edir, bu və ya digər xüsusiyyətlərinə və funksiyalarına aparıcı rol verir.

Hal -hazırda psixologiya bir çox elmi məktəblə təmsil olunur və ümumi bir əsas konseptual aparatın olmaması səbəbindən öyrənmə mövzusuna vahid bir yanaşma son dərəcə çətindir. Bir insanın şüuru, öz araşdırma metodu işığında istiqamətlərin hər biri ilə təyin olunur.

— Strukturizmşüuru psixikanın ən sadə əsas elementlərindən ibarət olan çoxkomponentli bir anlayış olaraq təyin edir. Şərti "elementlərin dövri cədvəlini" tərtib edərək, hər hansı bir insanın şüurunun dəqiq xəritəsini tərtib etmək mümkün olacaq.

— Funksionalizmşüuru müasir insan cəmiyyəti olan mürəkkəb quruluşlu bir mühitin sakinlərinə xas olan vacib bir funksiya olaraq görür. Şüurun ayrılmaz hissəsi şəxsi, şüurlu şəkildə yaşanan və dərk edilmiş təcrübədir.
-Gestalt psixologiyasışüuru gestalt qanunlarına görə fiziki stimulların çevrilməsinin nəticəsi, nəticəsi hesab edir.
— Davranışçılıqşüuru insanın vərdişlərindən və ətrafdakı sosial mühitdən əmələ gələn daxili reaksiyalar və davranış xüsusiyyətləri hesab edir.
— Bilişsel psixologiyaşüuru emosional qavrayışdan fərqli olaraq məntiqi bir idrak prosesi olaraq təyin edir. Məlumat ya müstəqil olaraq işlənir, ya da işarələnir və müəyyən edilmiş markerə uyğun olaraq daha da qəbul edilir.