1. Tarbiyasi qiyin o'smirlar psixologik xususiyatlarini amaliy o'rganish “Tarbiyasi og’ir” o’quvchini tushunish

Insoniyat mavjudligining muhim shartlaridan biri- bola tarbiyasi hisoblanganligi bois, u dunyoga kelmasdanoq tarbiyaviy tadbirlar boshlab yuboriladi.
Shunday boʻlsa-da jamiyatda xulq-atvorida salbiy illatlarga moyil, ijtimoiy meʼyorlarni qabul qilolmaslik xohishi, hatti-harakatlarini nazorat qila olmaydigan bolalarni uchratamiz. Ularni tabiatan shunday xulq-atvorga ega deb, eʼtibordan chetda qoldirish yoki chora-tadbirlar ishlab chiqmaslik jamiyat uchun kattadan-katta yoʻqotishlarga olib keladi. Shu bois tarbiyasi va xulq-atvorida oʻzgarishi boʻlgan bolalarga yordam koʻrsatuvchi kishilar psixologlar, pedagoglar hisoblanadi. Chunki tarbiyasi qiyin bolalarda bir qator oʻziga xos tipik illatlar kuzatiladiki, ular:

• 
  ota-onalar, pedagoglar va boshqa katta yoshdagilar bilan munosabatda
  

• 
  oʻrtoqlari, sinfdoshlari va boshqa tengdoshlari bilan munosabatda
  

• 
  oʻziga munosabatda va oʻzini oʻzi tushunishda
  
• 
  ichki yagonalik, boshqalar bilan doʻstlasha olmasligi
  
• 
  oʻqishdagi qiyinchiliklarni boshdan kechiruvi kabi tipik illatlar kuzatiladi.
  

Ushbu illatlardan bolalarni xalos etish yoki ularning oldini olish uchun qanday psixologik-pedagogik yordam koʻrsatish mumkin?!
Uylaymizki, tarbiyasi qiyin bolalarga psixologik-pedagogik yordam koʻrsatishning oʻziga xos tartibi boʻlish kerak. Bugungi kun psixologik-pedagogik tajribalar tarbiyasi qiyin bolalarga yordam koʻrsatish uchun quyidagi tartibda ish tutishni taqazo etmoqda:

1. 
   Yosh jihatlariga qarab proflaktika va psixokorreksiya ishlarni boshlash talabi.
   

Chunki, tarbiyasi qiyin bolalarga oʻsmirlik yoshiga xulqdagi buzilishi qatʼiy shakllangan bir davrda proflaktik va korreksion tadbirlarga qoʻl uriladi. Aslida xulq-atvorida rish yaqqol namoyon boʻlgan davrida unga chora koʻrishni kutib oʻtirmaslik lozim. Shu bois boshlangʻich maktab yoshdayoq maqsadli proflaktika va psixokorreksiya ishlarini boshlash maqsadga muvofiq. Balki undanda oldin.

2.