2-Cİ NƏŞR Əlavə VƏ DÜZƏLİŞLƏR
Yüklə 7,12 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- «Sizi yaradan Odur. Kiminiz kafirsiniz, kiminiz mömin. Allah nə etdiklərinizi görən-dir».
- QƏZA VƏ QƏDƏRƏ İMANIN FAYDALARI 1. Razılıq, Yəqinlik Və Əvəz
- Allahın əzəli hökmü və izni ilə olduğunu bilir. Allah hər şeyi
422
əhlinin adları, atalarının adlar və (mənsub olduqları) qəbilənin (millətin) adı vardır. Sonuncu ad ilə yekun verilib və bundan sonra ora nə əlavə ediləcəkdir, nə də oradan çıxarılacaqdır". Sonra o, sol əlində olan kitaba işarə edərək: "Bu aləmlərin Rəbbinin kitabıdır və orada Cəhənnəm əhlinin adları, atalarının adlar və (mənsub olduqları) qəbilənin (millətin) adı vardır. Sonuncu ad ilə yekun verilib və bundan sonra ora nə əlavə ediləcəkdir, nə də oradan çıxarılacaqdır". Səhabələr: "Bəs onda əməl nəyə lazımdır Ya Rəsulullah! Artıq hər bir yazılmışdır" dedilər. Peyğəmbər: "Doğru əməl edin və yaxınlaşın. Kim Cənnətə düşərsə ömrünü Cənnət əhlinin əməli ilə son verər öncədən nə etməsinə baxmayaraq, kim də Cəhənnəmə düşərsə ömrünü Cəhənnəm əhlinin əməli ilə son verər öncədən nə etməsinə baxmayaraq". Sonra Rəsulullah –
– əlini açaraq sanki (kitabları) tullamaq istədi və buyurdu: "Sizin Rəbbiniz qulları ilə (məsələni) həll etdi. Kimiləri Cənnətə, kimiləri də Cəhənnəmə düşəcəkdir" 1669 .
– rahmətullahi aleyhi –
üçün istəyi və qüdrəti vardır. Allah insanları və onların qüdrətlərini və istəklərini də yaradandır. Həmçinin onların sözlərini və əməllərini də yaradandır. Allah özü bunu insanlara vermiş və qədərdə də təqdir etmişdir. Bu əməllərinə görə cəza və əcr qazanmağı da onlar üçün təqdir etmişdir. Allah insanlara onların gücləri çatmayacaqları və daşıya bilməyəcəkləri şeylərlə yükləməmişdir. Allah onlara xəbər vermişdir ki, onlar Allahın onlar üçün təqdir etdiyindən başqasına da nail ola bilməzlər. Allahın istədiyindən başqa da bir şey istəyə bilməzlər. Allah insanların istəyini, məşiətini, əməllərini, qüdrətini də öz istəyi, məşiəti, qüdrəti və iradəsi daxilində etmişdir. Allahın istəyi, iradəsi, qüdrətindən kənarda deyildir. Bununla bərabər insanın istəyi, qüdrəti, iradəsi Allahın istəyi, iradəsi, qüdrəti deyildir. Necə ki, insan Allahın özü deyildir. İnsan məxluqdur, Allah isə yox. Qüdrət, istək, iradə bunlar yalnız adlarda bir-birinə bənzəyirlər. Lakin həqiətdə isə Allahın qüdrəti, istəyi, iradəsi özünə məxsus şəkildə, insanın isə özünə məxsus şəkildədir. Feli edən həqiqətən də bəndədir, felə hidayət edən isə həqiqətən də Allahdır. Hidayət edən Allah, hidayət olunan isə bəndədir. «Sizi yaradan Odur. Kiminiz
hidayətə layiqdirsə hidayət olunacaqdır. Kim də hidayətə layiq deyilsə əməlləri ilə zəlaləti qazanacaqdır. Allah şəri olaraq istəyir hamının hidayət olunmasını. Lakin kovni olaraq istəmir. Allah insanları yaradıb və onların əməl etmələri üçün qadağalar və əmrlər qoymuşdur. Kim ki, əməli və əməl etməyi də insana izafə (xas) edərsə artıq küfr etmiş olar. Çünki bu Qədəriyyə firqəsinin sözüdür ki, onlar həm əməli, həm də əməli etməyi insana izafə edirlər. İnsan öz əməlini özü yaradır və edir. Allah öncədən onun nə əməl edəcəyini bilmir. Əməl etdikdən sonra bilir. Həmçinin kim hər iki əməli Allaha izafə edərsə yenə də küfr etmiş olar. Bu da Qədəriyyənin bir qolu olan Cəbərilərin fikridir ki, onlar deyirlər: «İnsan əməlləri etməyə məcburdur, onun heç bir seçimi və ixtiyarı yoxdur». Əhli Sünnə vəl Cəmaat deyir ki: «Hidayət edən Allahdır, hidayət olunan isə insandır. Kim feli Allaha, feli yerinə yetirməyi isə insana izafə edərsə o, həqiqi mömindir».
1669 Tirmizi 2141, əl-Albani "Həsən". 423
QƏZA VƏ QƏDƏRƏ İMANIN FAYDALARI
«Allahın izni olmadıqca (heç kəsə) heç bir müsibət üz verməz. Kim Allaha iman gətirsə, Allah onun qəlbini haqqa yönəldər və o, dünyada baş verən hər şeyin Allahın əzəli hökmü və izni ilə olduğunu bilir. Allah hər şeyi (keçmişi, indini və gələcəyi) biləndir. (ət-Təğabun 11). Ömər - radıyallahu anhu – deyir ki: «Sevmiş olduğum və sevməmiş olduğum şeyə əhəmiyyət vermirəm. Çünki mən xeyrin sevdiyim, yoxsa sevmədiyim şeydəmi olduğunu bilmirəm». Həsənul Bəsri –
–
görməyin. Neçə xoşlamadığınız işlər vardır ki, qurtuluşunuz ondadır və neçə özünüz üçün yaxşı gördüyünüz işlər vardır ki, onda həlakınız vardır». İbn Kəsr –
–
Ona səbr edir, Allahın qəzasına təslim olur və Allah da onun qəlbini hidayətə yönəldir, qəlbinə yəqinlik və dünyada itirdiklərinin daha yaxşısını ona verir». İbn Abbas - radıyallahu anhu – deyir ki: «Səbrli adamın qəlbini yəqinliyə yönəldir. O, bilir ki, məruz qaldığı müsibət təsadüfi deyildir. Bu Allahın qəza və qədəridir». 2. Nəfsin Rahatlığı, Qəlbin Sakitliyi Nə vaxt ki, insan bilsə ki, baş verən şeylər Allahın təqdiri ilədir və baş verən şeylər mütləq olmalı idi onda nəfs rahatlanar, qəlb sakitləşər Rəbbin qəzası ilə razılaşar və qədərə iman edəndən daha xoş, sakit və rahat həyatı olan heç kəs olmaz. Əgər sən səbəblərdən 1670
istifadə edərək xoşuna gəlməyən bir şey baş verərsə və əgər Allaha inanırsansa xoşlamadığın bir şeyin baş verməsinə görə Allaha təslim olarsan. Onun təqdir etdiyi ilə razı qalarsan. Allahın təqdir etdiyi elə budur. Əgər Allah belə yazıbsa onun başqa bir hala düşməsi mümkün deyildir. Buna insan iman gətirərsə o, rahatlıq tapar. Əgər bu Allahın mənə yazdığıdırsa və mən də Allahın bəndəsi və mülküyəmsə Allah da öz bəndəsinə və mülkünə istədiyini edə bilər. Bununla o, sakitləşər və rahatlıq tapar. Heç bir kədər hissi də keçirməz. Əbu Hureyrə - radıyallahu anhu – rəvayət edir ki, Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – buyurdu: «Allah kimə xeyir istəyərsə onu imtahanlara məruz qoyar» 1671
. Ənəs - radıyallahu anhu – rəvayət edir ki, Peyğəmbər – sallallahu aleyhi və səlləm – buyurdu: «Mükafatın böyüklüyü bəlanın böyüklüyündən aslıdır. Allah bir qövmü sevərsə onları imtahan edər. Kim (Allahın qədəri) ilə razı qalarsa Allah da onlardan razı qalar, kim də (Allahın qədərinə) razı qalmayıb qəzəb edərsə Allahın da onlara qəzəbi tutar» 1672
. Əgər insan qədərə iman etməzsə onun səbr etməsi də mümkün deyildir. Baxın o, insanlara ki, onlar qədərə inanmırlar. Başlarına bir müsübət gəldikdə səbr etməyib özlərinə intihar edərlər. Məgər bu intihar, özünü öldürmək onları düşdükləri müsibətdən qurtarırmı? Əlbətdə ki, yox! Onlar belə etməklə bundan da şiddətlisinə məruz qalırlar. Əbədi olaraq onlara Cəhənnəmdə özlərinə qəsd etdikləri şeylə cəza veriləcəkdir. Əbu Hureyrə - radıyallahu
1670
Səbəblərdən istifadə etdiyin zaman Allaha etimad etməlisən. Çünkü səbəb də, nəticə də Allahın təqdiri ilədir. İnsan səbəbdən tutduğu zaman səbəbə deyil Allaha güvənməlidir. Əgər tək səbəbə güvənərsə o, yalnız, tək qalar. Ona heç bir kömək olunmaz. Rəsulullah - səllallahu aleyhi və səlləm – duasında buyurur ki: «Ya Həyyu! Ya Qayyumu! Rəhmətinlə yardım diləyirəm. Bütün işlərimi islah et və məni bir göz qırpımı belə öz ixtiyarıma (nəfsimə) buraxma». Həkim 1/545, «Səhihul Tərğib vət Tərhib» 1/273. Səbəbin özündən tutmaq vacibdir. Lakin bununla bərabər Allaha etimad olunmalıdır. 1671 Buxari 5645 1672 Tirmizi 2398, əl-Albani zəif. Yüklə 7,12 Mb. Dostları ilə paylaş:
|