2-mavzu: algoritm turlari. Algoritmlash jarayoni asosiy savollar

Aniqlik (tushunarlilik) xossasi
– algoritmning har bir ko’rsatmasi bajaruvchi 
uchun aniq va tushunarli bo’lishi kerak. 
Ommaviylik xossasi
– algoritmdagi berilgan ko’rsatmalar barcha uchun bir xil 
bo’lishi, berilgan ko’rsatmalar har qanday masalani echish uchun qo’llaniladigan 
umumiy qonun-qoidalardan chetga chiqmasligi kerak.
Diskretlik xossasi
– algoritmda berilayotgan ko’rsatmalar chekli qadamlardan 
iborat bo’lishi zarur. Har bir berilayotgan ko’rsatmalar bo’laklangan alohida 
qismlardan iborat bo’lishi va har biri alohida ma’noga ega bo’lishi kerak. 

---

Natijaviylik xossasi
– tuzilayotgan har bir algoritmda berilgan masalaning 
natijasi qanday ko’rinishda chiqarilishi aniq ko’rsatilishi kerak. 
Algoritmlarning berilishi yoki ularni tasvirlash usullari quyidagilardan iborat 
bo’ladi: 
•
Algoritmning so’zlar orqali ifodalanishi. 
•
Algoritmning formulalar yordamida berilishi. 
•
Algoritmning jadval ko’rinishida berilishi. 
•
Algoritmning dastur shaklida ifodalanishi. 
•
Algoritmning algoritmik tilda tasvirlanishi. 
•
Algoritmning grafik (geometrik sxemalar) shaklida tasvirlanishi. 
Ko‘pchilik hollarda masalani echish uchun berilgan ko‘rsatmalar va buyruqlar 
ketma-ketligini tasvirlashda algoritmlarning quyidagi grafik shakllardan ya’ni 
sxemalar blokidan foydalaniladi: 
Berilgan masalaning ko’rinishiga qarab, algoritmlarning quyidagi turlaridan 
foydalaniladi: 
•
Chiziqli algoritmlar. 
•
Tarmoqlanuvchi algoritmlar. 
•
Takrorlanuvchi algoritmlar. 
Chiziqli algoritmlar – oddiy ko’rinishdagi hech qanday shartlarga bog’liq 
bo’lmagan va tartib bilan faqat ketma-ket bajariladigan jarayonlarga tuziladigan 
algoritmlardir. 
Tarmoqlanuvchi algoritmlar – biror shartga muvofiq bajariladigan ko’rsatmalar 
bilan tuziladigan algoritmlardir. 
Takrorlanuvchi algoritmlar – ko’p marta takrorlanadigan qismni o’z ichiga olgan 
va biror shart bajarilguncha davom etadigan algoritmlardir. 
Yuqoridagi sxemalar bloki elementlaridan foydalanib, algoritm turlarining 
namunaviy ko’rinishlarini quyidagicha ifodalash mumkin: 

---