21. yüzyılda pek çok gelişmiş ve gelişmekte olan ülkede sosyal belediyecilik anlayışıyla yerel yönetimler sosyal politikada etkin rol almaktadır

2.4.1 Kadına ve Aileye Yönelik Hizmetler
TÜİK 2011 ADNKS verilerine göre İzmir ilinde nüfusun 1.986.144'ü kadın ve 1.979.088'i ise erkeklerden oluşmaktadır. Okuma yazma bilmeyen oranı kadınlarda %7,2, erkeklerde %1,7'dir. Kadının eğitimdeki dezavantajı istihdam ve işgücüne katılımında da sürmektedir. İstihdam oranına baktığımızda erkeklerde %57, kadınlarda %23'tür. İşgücü katılım oranı ise erkeklerde %67, kadınlarda %27,2'dir.¹⁶ İzmir İlinde 65 yaş ve üzeri nüfusun toplam nüfus içindeki payı kadınlarda %9,97, erkeklerde ise %7,66'dır. Medyan yaş ise; kadınlarda 34, erkeklerde 33'dir.¹⁷ TÜİK verilerine göre; doğumda beklenen yaşam süresi erkeklerde ulusal düzeyde 72, kadınlarda 77,1 olarak hesaplanmıştır.¹⁸ Bu veriler kadınların erkeklerden daha uzun yaşadığını göstermektedir. Kadınların yaşam sürelerinin daha uzun olması ve erkeklerin eşlerinin ölümünden dolayı tekrar evlenme eğilimi olması nedeniyle bütün ülkelerde olduğu gibi Türkiye ve İzmir ilinde de kadın dullar erkek dullardan daha fazladır. Kadınlar eşleri öldüğünde destek olacak kimseleri kalmadığı için yalnız kalmakta ve yeterli sağlık hizmeti alamamaktadır.¹⁹ Ayrıca kadın aile içi şiddete (özellikle eşlerin ve erkek çocukların şiddetine) maruz kalabilmektedirler. İzmir İl Emniyet Müdürlüğü verilerine göre 2007 yılında arasında genel adap, aile nizamı ile şahsa karşı işlenen 9.385 suç vakasının %31,8'i (2.992 kişi) aile fertlerine kötü muamele nedeniyle işlem görmüştür.²⁰ İBB, 30 ilçe sınırları içerisinde kadınları kamu kurum ve kuruluşları, STK'lar ve üniversitelerin işbirliği ile çeşitli hizmetler sunmaktadır. Özellikle 2006-2009 yılları arasında sürdürülen çalışmalar sonucunda Birleşmiş Milletler Kadın ve Kız Çocuklarının İnsan Haklarının Korunması ve Geliştirilmesi Ortak Programı dahilindeki diğer beş il (Kars, Nevşehir, Şanlıurfa, Trabzon ve Van) ile birlikte İzmir “Kadın Dostu Kent” ilan edilmiştir.
İBB’nin kadınlara yönelik sosyal politika uygulamalarını üç grupta incelemek mümkün. İBB’de kadınların ve kadınlara yönelik STK'ların yerel karar alma mekanizmalarında söz hakkı edinmelerine yönelik ilk olarak Ocak 2008'de kadın kuruluşu temsilcilerinden oluşan “Yerel Meclisleri İzleme Birimi” kurulmuştur. Böylece hem yerel kadın kuruluşlarının güçlenmesi için uygun bir ortam sağlamış hem de kadınların ve kadın kuruluşlarının yerel karar alma süreçlerinde daha çok yer almaları sağlamıştır. Kadın kuruluşları yerel meclisleri izleme birimleri aracılığı ile yerel kararları izleyip denetleyebilmektedir. Ayrıca İzmir'in Kadın Dostu Kent ilan edilmesinden sonra atılan önemli adımlardan biri de 2008 Nisan ayında Türkiye'de ilk kez İBB’nin aldığı kararla, kadına yönelik çalışmalar yapmak için “Kadın-Erkek Eşitliği Komisyonu” kurulması olmuştur..²¹ İzmir bu adımıyla Türkiye’ye örnek olmuş ve daha sonra Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde Kadın-Erkek Komisyonu kurulma kararı alınmıştır. Yerel karar alma mekanizmaları açısından değerlendirildiğinde 2009 yılında yapılan yerel seçimlerde Belediye Meclis üyesi seçilen 879 üyenin 100'ü (%11,4), İl Genel Meclisi'ne seçilen 121 üyenin 15'i (%12,4), seçilen 744 muhtarın 55 (%7,4) kadındır. Ayrıca İzmir Kent Konseyi Kadın Meclisi; kamu, özel, ve sivil ortaklıklı katılımcı yönetim anlayışı içinde din, dil, ırk, kültür, sınıf, eğitim ve düşünce farkı gözetmeksizin evrensel hukuk ve insan hakları bağlantılı, İzmir il sınırları içinde yaşayan tüm kadınların kent yönetiminde ve karar alma süreçlerinde daha aktif bir rol almalarını, demokratik katılımcı yapının güçlendirilmesini hedefleyen ve gönüllülük esasına dayalı örgütlenme olarak Ekim 2010 yılından beri faaliyetlerini sürdürmektedir
İBB Kadın Danışma merkezi;, insan hakları konusunda ihlale uğrayan ve risk altında olan kadınlara, hukuksal ve psikolojik destek vermek, toplumda var olan kurum ve hizmetlere kolayca ulaşmalarını ve meslek edinmelerini sağlamak, kadın hakları konusunda bilgilendirmek ve farkındalık yaratmak, sosyal ve kentsel yaşama işlevsel katılımlarını sağlamak amacıyla hizmet vermektedir. ²²Merkez 10 Mart 2008 tarihinde açılmıştır.²³ 2008 yılında 319, 2009 yılında 374, 2010 yılında 311, 2011 yılında 349 kadın²⁴, 2012 yılında 729 kadın ve çocuk gelmiştir.²⁵ Kadın Danışma Merkezinin 2011 yılı Faaliyet Raporu verilerine göre yıl içerisinde yapılan hizmetler şu şekilde belirtilmiştir.
 Psikolojik danışmanlık talebiyle başvuran 151 kadına 456 seans danışmanlık hizmeti verilmiştir.
 Hukuksal danışmalık talebiyle gelen 83 kadına 115 kez danışmanlık hizmeti verilmiştir.  Sosyal yardım yönlendirme ve bilgilendirmeleri için başvuran 70 kadına, 187 kez sosyal hizmet desteği verilmiştir.
 Sığınma evi başvurusuyla gelen 158 kadının (140 kadın, 77 çocuk) İzmir Büyükşehir Belediyesi Kadın Sığınma Evine, 18 kadın ise ihtiyaçları doğrultusunda diğer sığınma evi ve barınma merkezlerine yerleştirilmiştir. İBB'nin 28 kapasiteli Kadın Sığınma evinde ise; şiddete ve ayrımcılığa maruz kalmış veya tehdit altında bulunan kadınlar ile 18 yaşına kadar kız, 12 yaşına kadar erkek çocuklarının, geçici bir süre için başta barınma olmak üzere temel ihtiyaçlarını karşılamayı ve bu süreçte kadın ve çocukların güçlendirilmesini amaçlamaktadır. Sığınma evinde kalan kadınlarla yapılan çalışmalarda temel ilke, kişinin tespit edilen ihtiyaçları ve talebi doğrultusunda hareket edilmektedir. Sırasıyla yapılan çalışmalar; ilk görüşme, sağlık taraması, ihtiyaç tespiti ve risk analizi, psikolojik danışmanlık, hukuksal danışmanlık, okuma yazma kursu, meslek kurslarına yönlendirme, iş arama süreçlerine destek, güçlendirme çalışmalarıdır. Kadın Sığınmaevi sonrasında kadın danışma merkezi tarafından belli aralıklarla takibi yapılmaktadır.²⁶ 2011 yılında kadın sığınma evinden ayrıldıktan sonra yaptıklarına ilişkin veriler şu şekildedir. Kadınların %17,7'si eşine geri dönmüş, %14,5'i ailesinin yanına gitmiş, %17,7'si ev tutup ayrılmış, %5,6'sı yatılı bir iş bulmuş, %17,7'si başka bir sığınma evine, %5,6'sı başka bir ildeki sığınma evine gitmiş. %5,6'sına ilişkin bir cevap yok, ayrıca %4'ü diğer nedenlerden dolayı kurumdan ayrılmış. Genel olarak İzmir sınırları içerisine baktığımızda; SHÇEK'e bağlı 2, Aliağa, Bornova, Buca, Çiğli, Gaziemir, Karşıyaka, Konak, Narlıdere ilçelerinde belediyelere bağlı 8 adet kadın danışma merkezi/birimi bulunmaktadır. Belediyelerin kadına yönelik hizmetlerinde en çok eleştirilen noktalardan biri de çalışan personelin yeterli donanıma sahip olup olmadığıdır. Merkezde; üç psikolog, iki sosyolog, bir anaokulu öğretmeni, bir hukuk danışmanı ve birim sorumlusu, bir birim sorumlu yardımcısı, bir büro çalışanı hizmet vermektedir. Merkezde çalışanların bugüne kadar aldıkları eğitimleri aşağıdaki şekilde sıralayabiliriz.²⁷
 Mor Çatı Vakfı “Kadın Danışma Merkezi Hizmeti ve Kalitesi” eğitimi.
 Yerel Eşitlik Eylem Planı Uygulama eğitimi
 Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele eğitimi
 Sığınmaevi Personeline yönelik Hizmet İçi Eğitim
 “İzmir Kalkınma Ajansı Sosyal Kalkınma Mali Destek Programı Proje Hazırlama” Eğitimi
 İzmir Barosu, Aile İçi Şiddetle Mücadelede Hukuksal Süreç Eğitimi.
 İGEP'in “İhmal ve İstismara Uğrayan Çocuklara Yönelik Destek ve Aile Danışmanlık Hizmetleri”, “Uyuşturucu Kullananlara Karşı Danışmanlık ve Çocukların İletişim Becerilerini geliştirmeyi amaçlayan İletişim”, “Çocukların Eğitim Kurumlarıyla Yeniden Bütünleşmesine Yönelik Modeller”, “Sağlık ve Hijyen”, “Stratejik Planlama” Eğitimleri.
 “Travma ve Travmaya Yaklaşım Biçimi” Eğitimi.
 “Öfke Yönetimi” Eğitimi.
 “İkincil Travma ve Etkileri” Eğitimi
 İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü tarafından düzenlenen “Şiddete Uğramış Kadınlar İçin Sığınmaevleri Projesi” kapsamında çeşitli kurumlarda eğitim vermek üzere “Eğitici Eğitimi” ve “Kadın Sığınmaevi ve Danışma Merkezi Çalışanları Hizmet İçi Eğitimi”
 Şiddete Uğramış Kadınlar için Sığınmaevleri Projesi kapsamında düzenlenen, “Kadın Sığınmaevi ve Danışma Merkezi Çalışanları Hizmet içi Eğitimi”
 İBB Çocuk ve Gençlik Merkezi tarafından düzenlenen “Çocuk İstismarı ve Sürecin Takibi” eğitimi.
 SHÇEK tarafından düzenlenen “Çocuk Koruma Kanunu ve Uygulaması” konulu eğitimi.
 Toplumsal Cinsiyet Eşitliği ve Yerel Yönetimler.
 Temel İlk Yardım.
TAPV (Türkiye Aile Sağlığı Vakfı) tarafından düzenlenen "Kadın Sağlığı Eğitimi Programı" eğitimi alarak eğitim verme konusunda da yetkinleşmişlerdir. Ayrıca İBB, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı İzmir İl Müdürlüğü ve İlçe Belediyelerin sığınma evleri yetkilileri ile ortaklaşa yürüttüğü “Aile İçi Şiddet Mağdurlarına Daha İyi Hizmet Verebilmek için Yenilikçi Yaklaşımlar'” projesi 2012 Ocak ve Haziran ayları arasında gerçekleşmiştir. Öncelikle proje katılımcıları Viyana’da Aile İçi Şiddete Yönelik yaklaşım ve çalışmaları konusunda bir dizi ziyaret yapmış, eğitim alınmış ve İzmir'de projenin yaygınlaşması çalışmaları yapılmıştır.
İBB, kadınların ekonomik ve sosyal alanda güçlenmesi, kentlilik bilinci kazanması, haklarını öğrenmesi ve sağlık alanında bilgilendirilmesi gibi pek çok alanda eğitim ve projeler yürütmektedir.
Öyle ki, kadının güçlendirilmesi kendi başına bir hedef olmasının yanında diğer kalkınma hedeflerine ulaşmanın kritik araçlarından biridir. Yoksulluğu yenme ve sosyal huzuru sağlama çabaları kadınların ekonomik ve sosyal kalkınmadaki kritik rolü etrafında toplanmaktadır.
“Kentli Olmaya Okuma Yazma Öğrenerek Başlıyorum” Projesi Birleşmiş Milletler Kadınların İnsan Haklarının Geliştirilmesi Ortak Programı çerçevesinde Sabancı Vakfı hibe programının desteği ile 2008 yılında hayata geçirilmiştir. Kadifekale Toplum Merkezinde gerçekleştirilen projede 40 kadına ulaşılmış. Aynı zamanda bu 40 kadının çocuklarına da kurs boyunca okul öncesi eğitim verilmiştir. Hayatında hiç okul yüzü görmemiş olan 40 kadın okur-yazarlık diplomalarını alarak hayatlarına yeni bir yön verme şansını da elde etmişlerdir.
“İzmirin Lider Kadınları” Projesi İzmir Valiliği, Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO) ve YG-21 ile birlikte 2008- 2009 yıllarında gerçekleşen projede, iş dünyası, yerel yönetimler, sivil toplum kuruluşları gibi her sektörden seçilen 40 kadın belirlenmiş ve verilen 6 aylık eğitim ile alanlarında daha verimli hale gelmeleri hedeflenmiştir.