|
![](/i/favi32.png) 3-sinf Tabiatshunoslik A. Bahromov,Sh. Sharipov,M. Nabiyev Ona tili va o`qish savodxonligi tuzuvchilari 1-2-sinf IrodaUfq tomonlarini aniqlash uchun qo`llaniladigan asbob kompas deyiladiAttestatsiya qo`llanma kitobiUfq tomonlarini aniqlash uchun qo`llaniladigan asbob kompas deyiladi.
Havorang ko`rsatkich shimolni,qizil ko`rsatkich janubni ko`rsatadi.
Tog`lar va tekisliklar-Yer yuzidagi quruqliklarning asosiy shakllaridir
.Yer
yuzida tanho tog`lar kam uchraydi.Ular qatorasiga tutashgan
bo`ladi.Qatorasiga tizilib ketgan tutash tog`lar tog` tizmasi deb
ataladi.Ular o`nlab,yuzlab km ga cho`zilib ketadi.Xaritada jigarrang, rang
qanchalik to`q bo`lsa tog` shuncha baland bo`ladi.Yer yuzidagi eng baland
tog` cho`qqisi Himolay tog` tizmasidagi
Jomolungma(Everest) balandligi-
8848 mga
teng.Tekislar balandligiga ko`ra pasttekislik,qir va yassi tog`larga
bo`linadi.Xaritada
pasttekisliklar-yashil,qirlar-sariq,yassi tog`-pushti
rangda.
Tekislikning yuzasi dengiz sathidan balandligi 200 m gacha bo`lsa-
pasttekislik,200 m dan 500 m gacha
–
qir,500 mdan baland-
yassi tog`
deb
ataladi.Yer yuzidagi quruqliklarning yarmidan ortig`ini tekisliklar
egallagan.Tekis joylarda ham do`ngliklar,chuqurliklar,jarlar ham bor.
Har bir quruqlik materik deb ataladi.Ular quyidagicha
nomlanadi:Yevrosiyo,Afrika,Shimoliy Amerika,Janubiy
Amerika,Avstraliya,Antarktida .Bu materiklarni 4 ta okean o`rab
turadi.Tinch,Atlantika,Hind,Shimoliy muz okeani,Okeanning chuqur ko`p
joylarda
-2000-3000 m,ayrim joylarda 5000 mdan oshadi.Eng chuqur
Tinch okeanidagi Mariana botig`i-11 022 m.
Yerosti boyliklari
Tog` jinslariga-qum,tosh,shaga`l,ohaktosh,granit,minerallarga
–
oltin,mis,olmos,temir,kvars,oltingugurt,ko`mir,neft,tabiiy gaz kiradi.
Dostları ilə paylaş: |
|
|