6 -tema. Kompyuter tarmaqları hám tarmaq texnologiyaları, Internet texnologiyası, Internet xızmetleri

6 -tema. Kompyuter tarmaqları hám tarmaq texnologiyaları, Internet
texnologiyası, Internet xızmetleri.

1. 
   Kompyuter tarmaqları túsinigi hám túrleri;
   
2. 
   Tarmaq topologiyasi;
   
3. 
   Internet tarmaǵınan paydalanıw;
   
4. 
   Mobil internet.
   

Kompyuterler arasında maǵlıwmat almaslaw hám ulıwma máselelerdi birgelikte tarqatıp alıw ushın komyuterlerdi bir-biri menen jalǵaw mútajligi payda boladı. Kompyuterlerdi bir-biri menen jalǵawda eki usıldan paydalanıladı :
1. Kabel járdeminde jalǵaw. Bunda kompyuterler bir-biri menen koaksial, oralǵan juplıq kabeli (UTP) yamasa shıyshe talshıqlı kabellar arqalı arnawlı tarmaq plata járdeminde baylanısadı.
2. Sımsız baylanısıw. Bunda kompyuterler bir-biri menen sımsız baylanıs qurallar járdeminde, yaǵnıy radio tolqınlar, infraqızıl nurlar, WiFi hám Bluetooth texnologiyaları járdeminde baylanısadı.
Bir-biri menen baylanısqan kompyuterlerdiń bunday kompleksi kompyuter tarmaǵın quraydı.
Tarmaq - kompyuterler, terminallar hám basqa apparatlardıń maǵlıwmat almaslawdı támiyinleytuǵın baylanıs kanalları menen óz-ara baylanısqan kompleksi. Kompyuterler ara maǵlıwmatlardı almaslawdı támiyinlep beretuǵın bunday tarmaqlar kompyuter tarmaqları dep ataladı.
Kompyuter tarmaqların olardıń geografiyalıq jaylasıwı, masshtabı hám de kólemine qaray bir neshe túrlerge ajıratıw múmkin, mısalı :
Lokal tarmaq - bir kárxana yamasa shólkem degi bir neshe jaqın ımaratlar daǵı kompyuterlerdi óz-ara baylanıstırǵan tarmaq.
Regionlıq tarmaqlar - mámleket, qala, hám wálayatlar dárejesinde kompyuterlerdi hám lokal tarmaqlardı arnawlı baylanıs yamasa telekommunikatsiya kanalları arqalı óz-ara baylanıstırǵan tarmaqlar.
Global tarmaqlar - ózine dúnya kompyuterlerin, abonentlerin, lokal hám regionlıq tarmaqların telekommunikatsiya (kabelli, sımsız, jasalma joldas ) baylanısları tarmaǵı arqalı baylanıstırǵan iri tarmaq.
Tarmaq arqalı informaciyalardı uzaq aralıqlarǵa uzatıw múmkinshiligi payda boldı. Tarmaq informaciyalardı uzatıw, bólek paydalanılıp atırǵan kompyuterlerdi birgelikte islewin shólkemlestiriw, bir máseleni bir neshe kompyuter járdeminde tarqatıp alıw múmkinshiliklerin beredi. Bunnan tısqarı hár bir kompyuterdi málim bir wazıypanı orınlawǵa qánigeliklestiriw hám kompyuterlerdiń resurslarınan (maǵlıwmatları, yadı ) birgelikte paydalanıw, hám de dúnya kompyuterlerin ózinde birlestirgen Internet tarmaǵına baylanısıw múmkin.