7. Hujayra sitoplazmasidagi hujayra shirasi bilan to'lgan bo'shliq

7. Hujayra sitoplazmasidagi hujayra shirasi bilan to'lgan bo'shliq ...
A) plastida J B) vakuol C) qisqaruvchi vakuol D) hazm vakuoli
8. Qaysi o'simliklarda o'q ildiz sistemasi rivojlangan?
1) loviya; 2) makkajo'xori; 3) suli; 4) beda; 5) yantoq; 6) sholg'om; 7) arpa
A) 1, 2, 4, 5, 6 B) 2, 4, 5, 6, 7 J C) 1, 4, 5 D) 1, 4, 6, 7
9. Qaysi o'simliklarda popuk ildiz sistemasi rivojlangan?
A) bodring, makkajo'xori, loviya
B) pomidor, bodring, suli
JC) arpa, bug'doy, suli D) arpa, loviya, suli
10. Ajriq, g'umay, shirinmiya, qamish, kavrak, kuchala kabi o'simliklarning hayotiy shaklini belgilang.
A) efemerlar B) bir yillik o'tlar
C) ikki yillik o'tlar J D) ko'p yillik o'tlar
11. Aylant va gledichiyaning hayotiy shaklini ko'rsating.
A) o't J B) daraxt C) buta D) chaia buta
12. Qaysi o'simliklarda ildiz bo'lmaydi?
JA) yo'sinlar B) sershox qirqbo'g'im C) dala qirqbo'g'imi D) qirqquloq
13. Yovvoyi yem-xashak o'simliklarni aniqlang.
JA) sebarga, shuvoq B) rovoch, chakanda
C) zubturum, sallagul D) xolmon, do'lana
14. Dorivor o'simlikni belgilang.
A) shirach J B) chakanda C) sallagul D) yasmiq
15. Chorva mollari uchun to'yimli ozuqa hisoblanadigan o'simliklar gunihini aniqlang.
1) saksovul; 2) javdar; 3) izen; 4) keyreuk; 5) chakanda; 6) do'lana; 7) yantoq
A) 3, 4, 7 B) 2, 3, 4, 5, 6 J C) 1, 2, 3, 4, 7 D) 1, 2, 5, 6
16. "Drozera" o'simligiga xos xususiyatni aniqlang.
JA) hasharotxo'r B) eng yirik bargli
C) eng yirik gulli D) eng mayda mevali
17. Baobab hayotiy shakli jihatdan qanday o'simlik?
A) ko'p yillik o't B) chaia buta J C) daraxt
D) bug'doydoshlar oilasiga mansub buta
18. Shox-shabbasi yoyiq (1), sharsimon (2) va tik (3) bo'lgan o'simliklarni juftlab bering.
a) o'rik; b) qarag'ay; c) sadaqayrag'och; d) olma; e) terak; f) shaftoli
JA) 1-a, d, f; 2-c; 3-b, e
B) 1-s; 2-b, c; 3-a, d, f C) 1-b, c; 2-c; 3-a, d, f D) 1-a, f, c; 2-d, f; 3-b, c
19. Cho'llarda keng tarqalgan yem-xashak yarim butalarni belgilang.
A) shuvoq, irg'ay J B) teresken, sarsazan
C) irg'ay, singirtak D) yalpiz, shashir
20. Bo'yi 1 m ga yetadigan bir yillik o'simliklarni aniqlang.
1) kanakunjut; 2) kanop; 3) makkajo'xori;
4) qo'ytikan; 5) momaqaldirmoq
A) 2, 3, 5 B) 1, 2, 4 J C) 1, 2, 3 D) 1, 4, 5
21. Bir yillik (I), ko'p yillik (II) va buta (Ill)larga tegishli o'simliklarni juftlang.
1) oq sho'ra; 2) baliqko'z; 3) shashir; 4) kiyiko't;
5) ligustrum; 6) singirtak
JA) 1-1, 2; II-3, 4; III-5, 6
B) 1-3, 4; II-l, 2; III-5, 6
C) 1-1, 3; II-2, 4; III-5, 6
D) 1-3, 6; II-l, 4; III-2, 5
22. Harorati iliq kelgan knz oylarida ham gullashda davom etadigan yowoyi o'simliklarni belgilang.
A) kartoshkagul, xrizantema
B) qora ituzum, jag'-jag'
JC) zubturum, qo'ypechak
D) nastarin, atirgul
23. Harorati iliq kelgan kuz oylarida ham gullashda davom etadigan madaniy o'simliklarni aniqlang.
JA) kartoshkagul, xrizantema
B) qora ituzum, jag'-jag'
C) zubturum, qo'ypechak
D) nastarin, atirgul
24. Qaysi o'simliklarning barglari ancha barvaqt to'kiladi?
1) na'matak; 2) nastarin; 3) zarang; 4) tikan daraxt; 5) shamshod; 6) terak
A) 4, 5, 6 B) 2, 3, 4 JC) 3, 4, 6 D) 1,2,5
25. Xazonrezgilikning ahamiyatini ko'rsating.
a) o'simliklarni qishki noqulay sharoitdan saqlaydi; b) qishda tuproqdagi suvdan foydalanishini ta'minlaydi; c) to'plangan zararli moddalardan xoli bo'ladi; d) oziq moddalarning barglarda sintezini kuchaytiradi; e) nafas olish kuchayadi
JA) a, c B) a, b, c C) b, c, d D) d, e
26. Hujayra qobig'idagi yarim o'tkazuvchanlik xususiyati qaysi paytgacha saqlanib turadi?
JA) nobud bo'lguncha
B) tashqi muhit harorati pasayguncha
C) mitoz davrining interkinez davrigacha
D) hujayraning shakli o'zgarishigacha
27. Poya va ildizning po'stloq va yog'ochlik tolalari qaysi to'qimaga kiradi?
A) o'tkazuvchi B) asosiy C) qoplovchi JD) mexanik
28. Kollenxima (1) va sklerenxima (2) hujayralamiiig farqini ko'rsating.
a) tirik; b) o'lik; c) moddalarning harakatini ta'minlaydi
JA) 1-a, 2-b B) 1-a, 2-c C) 1-b, 2-c D) l-b,2-a
29. Suberin nima?
A) barglarda hosil bo'lgan anorganik modda
JB) po'kak to'qima hujayralarining qobig'iga shimilgan modda
C) to'qimalarga mustahkamUk beruvchi oqsil
D) hosil qiluvchi to'qimaning turi
30. Halqa shaklida yog'ochlik va lub orasida o'rnashgan to'qima qanday nomlanadi?
A) uchki hosil qiluvchi JB) mexanik
C) yon hosil qiluvchi D) o'tkazuvchi
31. Qaysi modda hisobiga po'kak to'qima hujayralari o'zidan suv va gazlarni o'tkazmaydi?
A) glikogen B) xitin C) selluloza J D) suberin
32. Chigit yuzasidagi tuklar va ildiz tukchalariga xos belgini aniqlang.
JA) bir hujayradan iborat
B) ko'p hujayradan iborat C) ko'p yadroli D) yadrosiz hujayralar
33. Po'stloq bilan yog'ochlik orasidagi doimo bo'linib turadigan hujayralardan iborat poyaning qismi qanday ataladi?
A) o'zak B) lub C) ksilema J D) kambiy
34. O'simliklarning eniga tez va sekin o'sishi qaysi hujayralarning faoliyatiga bog'liq?
J KAMBIY
35. Yarimbutalar keltirilgan javobni belgilang.
JA) shuvoq, izen, teresken
B) kungaboqar, zig'ir, sarsazan
C) qoqi, qulupnay, keyreuk
D) sabzi, karam, singirtak
36. Ko'p yillik o'tlar keltirilgan javobni belgilang.
A) shuvoq, izen, astragal
B) arpa, kungaboqar, zig'ir
JC) qoqi, ajriq, shashir
D) sabzi, karam, lavlagi
37. Bir yillik o'tlar keltirilgan javobni belgilang.
A) shuvoq, izen, astragal
JB) arpa, kungaboqar, zig'ir
C) qoqi, qulupnay, keyreuk
D) sabzi, karam, singirtak
38. Ikki yillik o'tlar keltirilgan javobni belgilang.
A) shuvoq, izen, astragal
B) arpa, kungaboqar, zig’ii
C) qoqi, qulupnay, keyreuk
JD) sabzi, karam, sigirquyruq
39. Manzarali butalarni belgilang.
A) fioks, sallagul, budleya
B) xrizantema, nizomgul, chinnigul
JC) budleya, buldenej, tobulg'i
D) gladiolus, giatsint, nargis
40. Bir yillik o't o'simliklar keltirilgan qatorni ko'rsating.
A) shuvoq, izen, teresken
JB) arpa, kungaboqar, zig'ir
C) qoqi, andiz, shashir
D) sabzi, piyoz, karam
41. Ikki yillik o't o'simliklar keltirilgan qatorni ko'rsating.
A) shuvoq, izen, teresken
B) arpa, kungaboqar, zig'ir
C) qoqi, andiz, shashir
JD) sabzi, piyoz, karam
42. Hasharotlarni kuvachalar yordamida tutadigan o'simlikni aniqlang.
JA) nepentes B) drosera C) aidravanda D) suv qaroqchisi
43. Saksovul qanday o'simlik?
JA) daraxt B) buta C) yarim buta D) ko'p yillik o't
44. Irg'ay va singirtak qanday o'simliklar?
A) daraxt J B) buta C) yarim buta D) ko'p yillik o't
45. Ko'p yillik o'tlar berilgan qatorni ko'rsating.
JA) floks, andiz, lola, nizomgul
B) izen, keyreuk, teresken, sarsazan
C) gulsafsar, shuvoq, zirk, do'lana
D) uchqat, nastarin, irg'ay, singirtak
46. Buta o'simliklar berilgan qatorni ko'rsating.
A) floks, andiz, lola, nizomgul
B) izen, keyreuk, teresken, sarsazan
C) gulsahar, shuvoq, zirk, do'lana
JD) uchqat, nastarin, irg'ay, singirtak
47. Bargi qor tagida qishlab, bahorda yana o'sishda davom etadigan o'simliklarni ko'rsating.
JA) achambiti, qurttana, bug'doy
B) ituzum, g'o'za, qoqio't
C) nastarin, qoqio't, sachratqi
D) atirgul, zig'ir, kartoshkagul
48. Uzoq vaqtgacha barglarining yashil rangini saqlaydigan o'simliklarni ko'rsating.
A) o'rik, shaftoli, tut
B) chinor, terak, tut
C) gledichiya, aylant, akatsiya
JD) nastarin, atirgul, ligistrum
49. Bitta hujayrasi 3-4 sm uzunlikka ega bo'lgan o'simlikni toping.
A) piyoz B) tarvuz J C) g'o'za D) pomidor
50. Qaysi o'simlikning barglari bir qavat hujayralardan iborat bo'lib, uni mikroskopda butunligicha ko'rish mumkin?
A) piyoz B) spirogira C) g'o'za JD) elodeya
51. Qaysi o'simlikning hujayralari cho'ziqligi, zichroq joylashganligi va leykoplastlardan iboratligi bilan farqlanadi?
JA) piyoz B) spirogira C) kungaboqar D) elodeya
52. Qaysi belgi qari va yosh hujayralar uchun umumiy bo'ladi?
A) qobig'ining qalinligi
B) vakuolaning egallagan joyi
C) yadrosining bor-yo'qligi
JD) hujayra qobig'ining polisaxariddan iboratligi
53. Qaysi organizmlar hujayrasida mag'iz shakllanmagan?
A) piyoz, achitqi zamburug'i
JB) ko'k-yashil suvo'tlar, bakteriya
C) elodeya, xlorella
D) xlamidomonada, ko'k-yashil suvo'tlar
54. Qaysi plastida(lar) rangsiz bo'lib, urug'lar, ildizlar tarkibida uchraydi?
A) xromoplastlar JB) leykoplastlar
C) xloroplastlar
D) xromoplastlar va xloroplastlar
55. Quyidagi o'simliklardan qaysi biri yem-xashak o'simligi emas?
A) shuvoq B) sebarga C) burchoqJ D) shirach
56. Quyidagi o'simliklardan qaysi biri "Qizil kitob"ga kiritilmagan?
A) jumagul B) sallagul C) shirachJ D) chakanda
57. Tog' yonbag'irlarida keng tarqalgan butalarni aniqlang.
1) zirk; 2) irg'ay; 3) qoraqat; 4) ligustrum; 5) singirtak; 6) nastarin
JA) 1, 2, 5 B) 1, 2, 4 C) 3, 5, 6 D) 2,3,5
58. Cho'llarda keng tarqalgan yem-xashak o'simligini aniqlang.
JA) sarsazan B) beh C) shirach D) andiz
59. O'simlik hujayrasining vakuolasi tarkibida suvning miqdori qancha?
A) 50-65% B) 98-99% J C) 70-95% D) 40-65%
60. Havo ildizlarining epidermasi ostidagi etli qavatda qanday to'qima joylashadi?
JA) asosiy B) mexanik C) o'tkazuvchi D) hosil qilu vchi
61. Ko'p yillik o'tlarga mansub bo'lmagan o'simliklarni aniqlang.
A) gulsafsar, duragay gibiskus
JB) farzitsiya, tobulg'i
C) nizomgul, pskom piyozi
D) boychechak, sebarga
62. Qaysi o'simlikka kuchala to'pguli xos?
A) olma J B) yong'oqning changchi guli
C) yong'oqning urug'chi guli D) karam
63. Poyasi suv tagida bo'lib, guli suv yuzasida ochiladigan o'simlikni aniqlang.
A) suv qirqqulog'i B) safsan C) jumaguJl D) nilufar
64. Seyshel palmasining mevasini aniqlang.
A) dukkak J B) yong'oq C) qo'zoq D) ko'sak
65. Raffleziya Arnoldi o'simligi qaysi orolda uchraydi?
A) Kanar B) Seyshel JC) Sumatra D) Galapagoss
66. Ligustrum (1), gulsafsar (2), kanakunjut (3) o'simliklari hayotiy shakli jihatidan qaysi guruhlarga mansub?
a) yarim buta; b) buta; c) bir yillik o't; d) ko'p yillik o't; e) daraxt.
JA) 1-b,2-d,3-c B) 1-a, 2-d, 3-c
C) 1-b,2-c,3-d D) 1-e, 2-a, 3-c
67. Qaysi o'simliklarning bargi qor tagida qishlab qolishi mumkin?
A) g'o'za va kanop B) ituzum va jag'-jag'
JC) achambiti va gulxayri
D) tugmachagul va yeryong'oq
68. Qaysi o'simlikning barglari bir qavat hujayradan tuzilgan?
A) zarang B) majnuntol JC) elodeya D) foks
69. Yashil barglarda, yosh novdalarda epidermaning ostidagi etli qavatida qanday to'qima joylashadi?
A) o'tkazuvchi B) po'stloq C) po'kak JD) asosiy
70. Kambiyga xos bo'lmagan belgini aniqlang.
A) yog'ochlik va lub orasida joylashadi
B) hosil qiluvchi yon to'qima
JC) organik moddalarni ildiz tomonga o'tkazadi
D) pqya va ildizning eniga o'sishini ta'minlaydi
71. Jamg'aruvchi to'qima asosari qaysi hujayralardan tashkil topgan?
A) o'lik parenxima
JB) tirik parenxima
C) qalin qobiqli, o'lik hujayralardan
D) o'simlikning bo'yiga o'sishini ta'minlaydigan tirik hujayralardan
72. Ildiz turlarini aniqlang.
a) asosiy; b) o'q ildiz; c) popuk ildiz; d) yon; e) qo'shimcha.
A) b, c B) a, b, c C) d, e, c JD) a, d, e
73. Qaysi ildizning o'zgarishidan ildizmevalar hosil bo'ladi?
JA) asosiy B) yon C) qo'shimcha D) popuk
74. Ko'p yillik o'tlarni aniqlang.
JA) beda, pskom piyozi va andiz
B) shashir, kanakunjut va kanop
C) qoraqat, andiz va mosh
D) oq sho'ra, jag¹-jag' va baliqko'z
75. Bir yillik o'tlarni aniqlang.
A) beda, pskom piyozi va andiz
B) shashir, kanakunjut va kanop
C) qoraqat, andiz va mosh
JD) oq sho'ra, jag'-jag' va baliqko'z
76. To'rt qirrali poya qaysi o'simlikka xos?
A) hilol B) burchoq J C) rayhon D) zarpechak
77. Yog'ochi qattiq bo'lgan daraxtlarni aniqlang.
JA) zarang, eman B) tol, yong'oq C) terak, yulg'un D) eman, terak
78. Quyidagi o'simliklar orasida ko'p yillik o'tlarni toping.
1) pskom piyozi; 2) gortenziya; 3) duragay gibiskus; 4) Suriya gibiskusi; 5) tuya; 6) shashir; 7) zira
JA) 1, 3, 6, 7 B) 1, 2, 4, 7 C) 1, 4, 6, 7 D) 2, 3, 4, 6
79. Qaysi o'simliklar atrofdagi o'simlik yoki birorta tayanchga o'ralib oladi?
JA) qo'ypechak, karnaygul
B) sebarga, karnaygul C) ajhq, qo'ypechak D) yantoq, qulupnay
1 Po'st parenximasi qanday to'qimadan iborat?
A) asosiy to'qima B) epiderma C) qoplovchi to'qima D) mexanik to'qima
2 Lub tolalari orasida joylashgan naychalarni aniqlang.
A) ksilema va Roema B) tomirlar
JC) elaksimon naylar D) ksilema
82. Qaysi daraxtda lub tolalari bor?
A) kanop B) zig'ir J C) tut
D) kanop va zig'ir
83. Eng baland daraxtlarni aniqlang.
A) mamont daraxti, baobab
B) ajdar daraxti, Rotang palmasi
JC) evkalipt, sekvoyadendron
D) soxta kashtan, gledichiya
84. Bo'lingan hujayralarning ko'p qisrni kambiydan ... tomonga qarab o'sib ... hujayralariga aylanadi.
A) tashqi, lub B) ichki, o'zak
C) tashqi, po'kak J D) ichki, yog'ochlik
85. Qaysi o'simlik tanasida bir yil davomida bir nechta yillik halqa hosil bo'ladi?
JA) saksovui B) ermon shuvog'i C) qurttana D) shirach
86. Yillik halqalarning soniga va ensizligiga qarab daraxtlarning ... va ... aniqlash mumkin.
A) yoshini, turini
JB) yoshini, qanday sharoitda o'sganligini
C) yoshini, yil fasfim D) yoshini, kasalligini
87. Chinorga xos belgilarni aniqlang.
1) tanasi tez yo'g'onlashadi; 2) tanasi sokin o'sadi; 3) 800 yilgacha yashaydi; 4) 1000 yil yashaydi; 5) guli ko'rimsiz, quyuq soya beradigan daraxt; 6) guli chiroyli, quyuq soya beradigan daraxt
J135
88. Qaysi moddaning o'simlik bo'ylab harakatlanishida lub qavati katta rol o'ynaydi?
A) suv va mineral tuzlar J B) organik modda C) suv va organik modda D) mineral tuzlar
89. Oddiy (I) va murakkab bargli (II) o'simliklarni aniqlang.
1) soxta kashtan; 2) na'matak; 3) jag'-jag'; 4) yeryong'oq; 5) ituzum; 6) tugmachagul
JA) 1-3, 5, 6; II-l, 2, 4
B) 1-1, 2, 4; 11-3, 5, 6
C) 1-2, 3, 5; II-l, 4, 6
D) 1-3, 4, 5; III, 2, 6
104. Epidermis ostida joylashgan asosiy to'qima hujayralari nomini belgilang.
JA) ustunsimon B) bulutsimon (g'ovak)
C) kompakt D) oxirgi hujayralar
105. Popuk ildizli, bargi parallel tomirlangan o'simliklarni aniqlang.
1) ukrop; 2) sholi; 3) suli; 4) sabzi; 5) piyoz
A) 1, 2, 3 B) 3, 4, 5 C) 1, 2, 4J D) 2, 3, 5
106. O'q ildiz sistemasi va to'rsimon tomirlangan bargga ega bo'lgan o'simliklarni aniqlang.
1) qoqio't; 2) piyoz; 3) sholi; 4) lola; 5) ukrop; 6) tomat
JA) 1, 5, 6 B) 2, 3, 4 C) 1, 3, 5 D) 2, 4, 6
107. Poyaning lub qismi qanday nomlanadi?
A) epidermis B) parenxima JC) floema D) ksilema
108. Qaysi javobda ildizpoyaga to'liq ta'rif berilgan?
A) shakli o'zgargan poya, asosiy ildiz, barglar
B) zahira oziq moddaJar to'planuvchi qo'shimcha ildiz, ildiz qinchasi
JC) shakli o^’zgargan poya, unda qo'shimcha ildiz, shakli o'zgargan barg, kurtaklar bo'lib, zahira oziq moddalar to'planadi
D) zahira oziq moddalar to'planuvchi shakli o'zgargan ildiz, qinchali o'suvchi qism
109. Barg baiidiga ega bo'lgan (I) va o'troq bargli (II) o'simliklarni aniqlang.
1) o'rik; 2) anjir; 3) gulsafsar; 4) lola; 5) qovun; 6) makkajo'xori
JA) I- 1, 2, 5; II -3,4,6
B) 1-2,5,6,11- 1,3,4
C) I- 1, 2; II - 3, 4, 5, 6
D) I- 1, 5, 6; II - 2, 3, 4
110. Quyidagi o'simliklarni poyasining ko'ndalang kesimi xiliga ko'ra juftlab ko'rsatilgan javobni toping.
1) xilol; 2) burchoq; 3) rayhon;
a) yumaloq; b) uch qirrali; c) qanotli; d) to'rt qirrali.
A) l-a;2-b;3-c JB) 1-b; 2-c; 3-d
C) 1-d; 2-b; 3-b D) 1-b; 2-a; 3-c
111. Yoyilib o'suvchi o'simlikni toping.
A) xilol JB) temirtikan C) burchoq D) qulupnay
112. Qaysi o'simliklariiirig bargi buyraksimon bo'ladi?
A) tol B) otquloq J C) oshqovoq D) nok
113. Barglari ancha barvaqt to'kiladigan o'simliklarni aniqlang.
JA) aylant, jiyda B) yong'oq, nastarin C) eman, Hgustrum D) olcha, shamshod
114. "Machin" o'simligi yashash shakli jihatidan ...
JA) bir yillik o't B) ko'p yillik o't
C) chaia buta D) daraxt
115. O'rmalovchi poyali o'simlik ... .
JA) g'ozpanja B) zirako't C) xilol D) burchoq
116. Temirtikan o'simligi qanday poyaga ega?
JA) palak yoyib o'suvchi B) ilashuvchi C) tik o'suvchi D) chirmashuvchi
117. Qipiqsimon bargli o'simliklarni aniqlang.
JA) saksovul, qandim B) eman, do'lana
C) qarag'ay, pinus langifoliya
D) saksovul, volhya
118. Qaysi o'simliklarning gul hosil qiladigan kurtaklari barg hosil qiladigan kurtaklaridan yirik bo'ladi?
A) o'rilc, bodom B) bodom, olxo'ri
C) olxo'ri, atiigul
JD) berilganiarning barchasi
119. Toq patsimon bargli o'simlikni aniqlang.
JA) yong'oq B) soxta kashtan C) ojud D) gazanda
120. Kurtaklar bo'rtib yangi barg yoki gul chiqqungacha. bo'lgan davr nima deyiladi?
JA) faza B) uyg'onish C) tinim D) chilpish
121. Ildizdagi hujayralar qaysi havo bilan nafas oladi?
JA) po'st hujayralar orasidagi bo'shliqlardagi
B) ildiz tukchalarining ichidagi
C) naycliaiar tarkibidagi
D) kambiy hujayralarining tarkibidagi
122. Nima hisobiga suv va unda erigan moddalar ildizning pastki qismidan yuqoriga ko'tariladi?
A) ildiz turlari
B) tuproqda suv miqdorining ko'p bo'lishi
JC) ildiz bosimi D) ildiz tukchalari soni
123. Azotli, fosforli va kaliyli o'g'itlar qaysi o'g'itlar turiga mansub?
JA) mineral B) organik C) minimal D) zaharli
124. O'simliklarning o'sishini tezlashtirishda foydalaniladigan o'g'itni belgilang.
JA) azotli B) kahyli C) fosforli D) barchasi
125. O'simlik mevalarining tez pishib yetilishiga yordam beruvchi o'g'it(lar)ni aniqlang.
A) azotli, fosforli B) azotli, kaliyliJ C) fosforli, kaliyli D) faqat azotli
126. O'simliklarda mo'l hosil to'planishiga yordam beruvchi o'g'it(lar)ni belgilang.
A) azotli, fosforli B) azotli, kaliyliJ C) fosforli, kaliyli D) faqat azotli
127. Agar tuproqqa mineral o'g'itlar me'yordan ortiqcha solinsa ...
A) o'simliklarning hosildorligi va sifati ortadi
B) tuproqdagi tirik mavjudotlarda foydali o'zgarishlar namoyon bo'ladi
JC) tuproqning ekologik holati yomonlashadi
D) tuproqning unumdorligi o'zgarmaydi
128. Poyasining uzunligi 400 m ga yetadigan o'simlikni aniqlang.
A) Avstraliya cvhilipti B) sekvoyyadendron C) temirtilcan D) Rotang palmasi
129. Yasmiqchalar yordamida o'simliklar ...
A) ko'payadi B) zaharli moddalarni to'playdi
JC) nafas oladi D) suv bug'latadi
130. Qaysi o'simliklarning poyasida lub tolalari yaxshi rivojlangan?
A) kanop B) zig'ir C) tut JD) berilganlarning barchasida
131. Elaksimon naychalar orqali qanday moddalar o'tadi?
A) mineral tuzlar va suv B) fcuziar va oqsil JC) organik moddalar D) barchasi
132. Elaksimon naychalar orqali moddalar qaysi yo'nalishda harakatlanadi?
JA) bargdan boshqa organlarga
B) ildizdan faqat poyaga
C) ildizdan o'simlikmng barcha organlariga
D) ikki yo'nalishda: ildizdan barg tomon, bargdan ildiz tomon
133. Yog'ochlikdagi naylar bo'ylab qanday moddalar o'tadi?
A) organik moddalar
JB) mineral tuzlar va suv C) oqsil va yog'lar D) barchasi
134. Yog'ochlikdagi naylar bo' ylab moddalar qaysi yo'nalishda harakatlanadi?
A) bargdan boshqa organlarga
B) ildizdan faqat poyaga
JC) ildizdan o'simlikning barcha organlariga
D) ikki yo'nalishda: ildizdan barg tomon, bargdan ildiz tomon
135. O'zak hujayralarida ...
A) organik va anorganik moddalar sintezlanib turadi
B) anorganik moddalar sintezlanadi
JC) organik moddalar to'planadi
D) metabolizm mahsuloti to'planib tashqi muhitga chiqariladi
136. Qaysi o'simliklarning poyasi bo'yiga va eniga tez (1) va sekin (2) o'sadi?
a) tol; b) terak; c) yong'oq; d) nok; e) pista: f) shamshod
A) 1-d, f, e; 2-a, b, c B) 1-a, b, f; 2-c, d, e C) 1-d, b, f; 2-a, b, e JD) 1-a, b, c; 2-d, e, f
137. Kartoshka tugunagida shakar qanday o'zgarishga uchraydi?
A) glikogenga aylanadi
JB) kraxmalga aylanadi
C) disaxaridgacha parchalanadi
D) sellulozaga aylanadi
138. Qaysi o'simlik mayda urug'dan unib chiqadi va poyasining uzunligi 142 m gacha yetadi?
A) evkalipt JB) sekvoyyadendron
C) ftotang palmasi D) temirtikan
139. Sabzi va lavlagining qaysi qismida shakar to'planadi?
A) poyasida B) barglarida C) mevasida
JD) ildizmevasida
140. Piyozning seret barglari, bu — ...
JA) shakli o'zgargan barglar
B) shakli o'zgargan po'stloq
C) shakli o'zgargan lub
D) shakli o'zgargan novda
141. Batatning tugunagidagi ko'zchalarida nima joylashadi?
A) yasmiqchalar B) lub JC) kurtaklar D) ksilema
142. ndizpoyalarda nimalar bo'ladi?
1) kurtaklar; 2) asosiy ildiz; 3) qo'shimcha ildiz; 4) shakli o'zgargan barglar; 5) ildiz qinchasi
A) 1, 4, 5 B) 2, 3, 5 C) 2, 4, 5 JD) 1,3,4
143. Barglari qalami nashtarsimon, ko'p yillik, ildizpoyali o'tni aniqlang.
A) shirinmiya B) bug'doy C) batat JD) g'umay
144. Murakkab bargli o'siniliklarni belgilang.
A) rovoch, burchoq B) no'xat, majnuntol
C) zarang, majnuntol
JD) qulupnay, shirinmiya
145. Oddiy bargli o'simliklarni belgilang.
A) rovoch, burchoq B) no'xat, majnuntol
JC) zarang, majnuntol
D) qulupnay, shirinmiya
146. Toq bargchalari gajaklarga aylangan o'simliklarni aniqlang.
1) shoyi akatsiya; 2) no'xat; 3) sebarga; 4) burchoq; 5) zarang
JA) 2,4 B) 1, 5 C)3,4 D) 2, 3
147. Qaysi o'simliklarda ikki yoki uch karra bo'lingan patsimon barglar bo'ladi?
A) soxta kashtan, totim
B) qumrio't, sambitgul
JC) totim, shoyi akatsiya
D) oq akatsiya, sebarga
148. Soyasevar o'simliklarni belgilang.
A) yantoq, xina
B) kartoshka, yowoyi qulupnay
C) binafsha, kartoshka
JD) yovvoyi qulupnay, xina
149. Barg tomirining nay-tolali boylamlarini nimalar hosil qiladi?
1) elaksimon naychalar; 2) tolalar; 3) o'lik naychalar; 4) ustunsimon hujayralar; 5) kambiy
JA) 1,2,3 B) 1,2,5 C) 2,3,4 D) 1,4, 5
150. Suvni kam bug'latish uchun yoz oylarida barglarini to'kib yuboradigan o'simliklarni aniqlang.
1) shuvoq; 2) qoraboyalich; 3) yantoq; 4) shirinmiya; 5) sigirquyruq
A) 3,5 B) 1,4 J C) 1,2 D) 2,5
151. Payvandlash uchun kesib olinadigan kurtakli qalamcha (1) va payvand qilish uchun o'stirilgan urug' ko'chat (2) qanday nomlanadi?
JA) 1-payvandust; 2-payvandtag
B) 1-payvandtag; 2-payvandust
C) 1-iskana; 2-payvandust
D) 1-payvandtag; 2-iskana
152. Iskana (1) va kurtakdan (2) payvandlash asosan qaysi vaqtda qilinadi?
A) 1 - fcvral oyining boshida; 2 - may oyining oxirida
B) 1 - daraxtlarda shira harakati boshlangandan keyin; 2 - yil davomida
C) 1 - avgusfc oyida; 2 - fevrai oyining oxiridan aprel oyigacha
JD) 1 - fevrai oyining oxiridan aprel oyigacha; 2 - avgust oyida
153. Qaysi o'simlildarning bargi o'zida zapas oziq moddalar to'plash uchun maxsus joy hisoblanadi?
1) piyozbosh; 2) Pekin karami; 3) yalpiz; 4) bosh karam; 5) kartoshka; 6) salomaleykum; 7) gulsafsar
JA) 1,2,4 B) 1, 4, 6 C) 5, 6, 7 D) 2,3,4
154. Nima uchun po'kak o'zidan suv va gazlarni o'tkazmaydi?
JA) qobig'iga suberin moddasi shimilganligi uchun
B) yasmiqchalar soni kam bo'lganligi uchun
C) qobig'iga murein moddasi shimilganligi uchun
D) poyada og'izchalar bo'lmaganhgi uchim
155. Ildizpoyada ... bo'ladi.
1) asosiy ildiz; 2) qo'shimcha ildiz; 3) yon ildiz; 4) shakli o'zgargan barg; 5) shakli o'zgargan ildiz; 6) kurtaklar; 7) tugunak
A) 3, 4, 6 J B) 2,4,6 C) 1, 4, 5 D) 3, 4, 7
156. O'simlik poydevorini aniqlang.
A) poya B) barg JC) ildiz D) meva
157. Zarg'aldoq rang beruvchi pigmentni aniqlang.
A) karotin J B) ksantofii C) fikotsian D) xiorofiJi
158. Murtakdagi boshlang'ich ildizdan nima hosil bo'ladi?
A) qo'shimcha ildiz B) o'q ildizJC) asosiy ildiz D) yon ildiz
159. Ildizpoyalari yordamida ko'payadigan o'simliklarni belgilang.
JA) binafsha, shirinmiya, iloq
B) kartoshka, batat, shoyigul
C) lola, sarimsoq, piyoz
D) qoraqat, toi, yantoq
160. Qaysi o'simlikning mayda gullari uzun gulpoyada bandsiz joylashadi?
A) jag'-jag' B) sholi J C) zubturum D) qurttana
161. Qaysi o'simlikning to'pguli savatcha?
A) qamish J B) bo'tako'z C) zirako't D) quyonsuyak
162. Qaysi o'simliklarning mevasi dukkakka o'xshasa-da, lekin orasida to'sig'i borligi bilan farq qiladi?
JA) qurttana, turp B) lola, g'o'za
C) zarang, shumtol D) rediska, qayrag'och
163. Qaysi o'simlikning to'pguli boshoqqa o'xshaydi, lekin asosiy gulpoyasining osilib turishi bilan farq qiladi?
1) sholi; 2) yong'oq; 3) qamish; 4) otquloq; 5) oq qayin; 6) ukrop; 7) tol
A) 1, 2, 7 B) 2, 4, 7 J C) 2, 5, 7 D) 3, 5, 7
164. Shamol yordamida changlanmaydigan o'simlikni toping.
A) arpa B) sholi J C) oqquray D) yong'oq
165. Quydagi o'simliklar orasida hasharotlar yordamida changlanadigan o'simlikni toping.
A) arpa B) sholi JC) oqquray D) yong'oq
166. Mevasi chatnaydigan o'simlikni aniqlang.
A) suli JB) jag'-jag' C) zarang D) makkajo'xori
167. Qaysi o'simliklarning mevasi oziq-ovqat sifatida foydalanilmaydi?
JA) kartoshka, sabzi, karam
B) qo'noq, uzum, na'matak
C) qo'noq, loviya, no'xat
D) Joviya, sabzi, zira
168. Urug'larning uriishi uchun zarur sharoitlarni aniqlang.
A) suv, havo B) yorug'lik, havo
JC) suv, havo, issiqlik
D) suv, havo, issiqlik, yorug'lik
169. Qaysi o'simliklarning urug'i mevaning ichki bosimi yoki pallalarning chatnashi, buralishi hisobiga tashqariga otilib chiqadi?
1) shumtol; 2) yorongul; 3) burchoq; 4) baliqko'z; 5) boyalich; 6) xina; 7) cherkez; 8) o'qotar bodring
JA) 2, 3, 6, 8 B) I, 4, 5, 7 C) 2, 4, 6, 8 D) 1, 5, 7, 8
170. Qaysi o'simlikning mevasi suv o'tkazmaydigan qobiqqa ega bo'lib, suv orqali tarqaladi?
JA) zubturum B) baliqko'z C) boyalich D) jud
171. Ermon shuvog'i o'simligining gullari qanday to'pgulda joylashgan?
A) murakkab qalqon B) oddiy shingilJ C) savatcha D) murakkab soyabon
172. Bodiyon o'simligining gullari qanday to'pgulda yig'ilgan?
A) muraklcab shingil B) oddiy shingil C) savatcha JD) murakkab soyabon
173. Quyida meva xillari berilgan, ularni mos o'simliklar bilan juftlang.
1) don; 2) ko'sak; 3) qo'zoqcha; 4) rezavor; 5) qanotchali; 6) dukkak a) qayrag'och; b) beda; c) boychechak; d) makkajo'xori; e) achambiti; f) ituzum
JA) 1-d, 2-c, 3-e, 4-f, 5-a, 6-b
B) 1-d, 2-c, 3-b, 4-e, 5-a, 6-f
C) 1-d, 2-a, 3-b, 4-f, 5-c, 6-e
D) 1-d, 2-e, 3-c, 4-f, 5-b, 6-a
174. Unig'chining qaysi qismi changlarni ushlab qoladi?
JA) tumshuqcha B) ustuncha. C) tuguncha D) gulqo'rg'on
175. Yong'oq, terak o'simliklarining gullariga xos belgini aniqlang.
A) gulqo'rg'oni muraklcab
B) gulqo'rg'oni oddiy, kosachasimon
C) gulqo'rg'oni oddiy, tojsimonJ D) gulqo'rg'onsiz
176. Achambitining ikkinchi nomini aniqlang.
A) qoraqobiq JB) jag'-jag' C) xarduma D) ajriq
177. Gul formulasi orqali nimani aniqlash mumkin?
A) o'simlikning hayotiy shaklini
B) meva turini
JC) qaysi oilaga mansubligini
D) yashash muhitini
178. Qaysi o'simliklarga bir jinsli gul xos?
JA) tut, qayin B) tol, o'rik C) terak, iola D) gazanda, gilos
179. Qiyshiq gulli o'simliklarni aniqlang.
A) burchoq, suvyig'ar
JB) rayhon, kiyiko't
C) parpi, Iola
D) suvyig'ar, angishvonagul
180. Olma, nokning gullari qanday to'pgulga yig'ilgan?
JA) oddiy qalqon
B) murakkab qalqon
C) oddiy soyabon
D) murakkab boshoq
181. Ho'l rnevalar turini aniqlang.
A) dukkak, ko'sak J B) danakli, qovoq
C) qo'zoq, olma meva D) rezavor, dukkak
182. Qaysi manzarali daxaxtning mevasi "qanotchali'¹?
A) terak B) qo'g'a C) zirako'tJ D) shumtol
183. Tasbehmunchoq, qalampirrnunchoq o'simliklarining mevalaridan . . foydalaniladi.
A) oziq-ovqat sifatida
B) tabobatda
JC) zeb-ziynat buyumlarini tayyorlashda
D) parfyumeriya sanoatida
184. Iqlimi issiq mamlakatlarda yashovchi mahalliy aholining asosiy oziq-ovqati hisoblanadigan o'simliklarni aniqlang.
a) kokos; b) banan; c) qovun daraxti; d) non daraxti; e) yersovun; f) chepishka
A) a, b, e, f B) a, c, d, f JC) a, b, c, d D) b, c, d, e
185. Qaysi o'simlikning urug'ida urug'pallasi qat-qat bo'lib joylashgan?
A) loviya JB) g'o'za C) mosh D) bug'doy
186. Avtoxor o'simliklarni belgilang.
A) cherkez, shumtol B) qoqio't, qo'g'a C) bodring, qovun J D) yorongul, burchoq
208. Rezavor mevali o'simliklarni ko'rsating.
A) ohna, nok JB) pomidor, ituzum C) oicha, gilos D) o'rik, nok
209. Bir uyli o'simliklarni ko'rsating.
A) terak, tol B) suli, terak
C) makkajo'xori, archa
JD) makkajo'xori, bodring
210. Gulning qaysi qismi uch qismdan iborat?
A) changchi B) gulqo'rg'on JC) urug'chi D) gulo'rin
211. To'pgulli o'simliklarni ko'rsating.
1) olma; 2) makkajo'xori; 3) yong'oq; 4) ko'knor; 5) g'o'za; 6) binafsha; 7) qoqio't; 8) zubtunim
A) 4, 5, 6 B) 4, 6, 8 JC) 1, 2, 3, 7, 8 D) 1, 5, 7
212. Qaysi o'sirnliklarda oziq moddalar endospermda to'planadi?
JA) bug'doy, suli, makkajo'xori
B) Joviya, yong'oq, bug'doy
C) g'o'za, Joviya, makkajo'xori
D) bug'doy, makkajo'xori, yong'oq
213. Qaysi o'simliklar soxta meva hosil qiladi?
JA) zararig B) o/cha C) o'rik D) olxo'ri
214. Gulning barcha a'zolari joylashgan qismi qanday nomlanadi?
A) gulqo'rg'on B) tuguncha J C) gulo'rin D) gulkosacha
215. Qaysi o'simliklarning guli oddiy gulqo'rg'onli?
JA) chuchmoma, gulsafsar B) lola, yong'oq
C) g'o'za, olma D) gulsafsar, na'matak
216. Guli bir jinsli o'simlikni belgilang.
A) o'rik JB) gazanda C) behi D) gladiolus
217. Qashqarbedaning to'pguli
A) oddiy boshoq B) oddiy soyabon
JC) oddiy shingil D) ro'vak
218. Kuchala to'pguli qaysi to'pgulga o'xshaydi?
A) savatcha B) shingil C) soyabon J D) boshoq
219. ... birgalikda urug' hosil qiladi.
JA) Murtak bilan endosperma
B) Murtak bilan tuguncha
C) Tuguncha bilan urug'kurtak
D) Endosperma bilan meva
220. Qaysi o'simliklarning urag'ida moy ko'p bo'ladi?
A) kungaboqar, loviya JB) o'rik, shaftoli
C) mosh, no'xat D) bug'doy, arpa
221. Urug'lar nafas olganda ...
JA) kislorod yutadi B) CO₂ yutadi
C) O₂ vn C0₂ yutadi D) 0₂ ajratadi
222. Tog' yonbag'rida keng tarqalgan buta
A) sadaqayrag'och B) sarv C) teresken JD) singirtak
223. Yem-xashak o'simliklaridan silos bostirishda qaysi organizmlardan foydalaniladi?
A) chirituvchi bakteriyalardan
B) sirka kislotali bakteriyalardan
JC) sut kislotali bakteriyalardan
D) mog'or va achitqi zamburug'laridan
224. Guli ko'rimsiz, iekin quyuq soya beruvchi salobatli daraxtlarni belgilang.
A) shamshod, yapon noki
B) buldenej, gibiskus
JC) chinor, lipa, ko'kterak
D) archa, budleya, sarv
225. " Duragay gibiskus" hayotiy shakli bo'yicha ...
JA) ko'p yillik o't B) buta C) chaia buta D) biryilliko't
226. Ildizpoyasi orqali ko'paytiriladigan manzarali o'simlikni aniqlang.
A) nargiz B) gladiolus C) yalpiz JD) xrizantema
227. Gul va barglarining jozibadorligi bilan ajralib turuvchi manzarali daraxtlar
A) eman, chinor, kashtan
B) ko'kterak, lipa, oqqayin
JC) magnoliya, lola daraxti, kashtan
D) albitsiya, qarag'ay, chinor
228. To'g'ri gulli o'simlik
A) parpi B) angishvona C) burchoq JD) suvyig'ar
229. GkoGt(5)Ch(5)U(₂) gul formulasi qaysi o'simlikka xos?
A) achambiti JB) sachratqi C) olxo'ri D) sassiqkovrak
230. Qaysi to'pgul atrofi o'raraa bargchalar bilan o'ralgan?
JA) savatcha B) murakkab shingil C) kuchala D) soyabon
231. Bir jinsli (1) va ikki jinsli (2) gulga ega bo'lgan o'simliklarni aniqlang.
a) tut; b) tol; c) Turkiston ismalog'i; d) shaftoli; e) gladiolus; f) na'matak
A) 1-b, c, d; 2-a, e, f B) l~d, e, f; 2-a, b, c C) 2-a, d, f; 2-b, c, e JD) 1-a, b, c; 2-d, e, f
232. Murakkab boshoq (1) va murakkab shingil (2) to'pgullar qaysi o'simliklarga xos?
a) otquloq; b) rovoch; c) sholi; d) arpa; e) javdar; f) bug'doyiq; j) zubturum
A) 1-a, b, c; 2-d, e, f B) 1-a, b, j; 2-c, d, e JC) 1-d, e, f; 2-a, b, c D) Id, e, j; a, b, c
233. Oqquray o'simligi qanday usul bilan changlanadi?
A) shamol yordamida B) o'z-o'zidan
JC) hasharotlar yordamida
D) qushlar yordamida
234. Qaysi o'simlikning guli boshqa o'simlikning po'stlog'i orasiga kirib, uning shirasi hisobiga yashaydi?
JA) Raffleziya Arnoldi B) volfiya C) qo'g'a D) suv qaroqchisi
235. Qaysi manzarali daraxtlarning mevasi qanotchaU?
A) zarang, terak B) qayrag'och, burchoqJ C) shumtol, qayrag'och D) barchasining
236. Qaysi o'simliklarning urug'i tarkibida zaharli modda va moy bo'ladi?
A) shivit, o'rik J B) bodom, shaftoli
C) yeryong'oq, zira
D) kungaboqar, shamshod
237. Qaysi o'simliklarning mevalari "qanotcha"lari yordamida tarqaladi?
1) rovoch; 2) jud; 3) baliqko'z; 4) qo'g'a; 5) tol; 6) terak
A) 3, 5, 6 B) 1, 2, 4 JC) 1,2,3 D) 4,5, 6
238. To'pguli ro'vak bo'lgan o'simliklarni belgilang.
A) andiz, bo'tako'z B) sabzi, ukrop J C) rovoch, kelinsupurgi D) sholi, bug'doy
239. To'pguli murakkab soyabon bo'lgan o'simliklarni belgilang.
A) andiz, bo'tako'z J B) sabzi, ukrop C) arpa, supurgi D) sholi, qo'ng'irbosh
240. Bir necha meva barglarning birikib o'sishidan hosil bo'lgan ko'p urug'li quruq mevali o'simlikni belgilang.
A) suli, arpa B) astragal, oqjo'xori
JC) bangidevona, chuchmoma
D) astragal, bug'doy
241. Qaysi o'simliklarning gulqo'rg'on bo'laklari qo'shilgan (1) yoki qo'shilmagan (2)?
a) marmarak; b) angishvonagul; c) boychechak; d) o'sma
A) 1-a, d; 2-b, c B) 1-a, c; 2-b, d
JC) 1-a, b; 2-c, d D) 1-c, d; 2-a, b
242. Gk5Gt5Ch∞U1 gul formulasi xos o'simlikni aniqlang.
A) iola B) sachratqi C) achambiti D) olxo'ri
243. Makkajo'xorining so'tasida ... to'plangan.
A) changchi gullari J B) urug'chi gullari
C) urug'chi va changchi gullari
D) jinssiz gullar
244. Yong'oq kuchalasida ... to'plangan.
JA) changchi gullari B) urug'chi gullari
C) urug'chi va changchi gullari
D) jinssiz gullar
245. Yong'oq, oq qayin kuchalasi boshoqdan nirna bilan farqlanadi?
JA) asosiy gulpoyasining osilib turishi bilan
B) ikki jinsh gullardan iboratligi bilan
C) urug'chi gullaridan iboratligi bilan
D) barcha javoblar to'g'ri
246. Qo'sh urug'lanishdan keyin tuxum hujayradan (1), markaziy hujayradan (2), urug'kurtakchadan (3), urug'kurtakchaning po'stidan (4) nima rivojlanadi?
a) murtak; b) endosperm; c) urug'; d) urug'ni o'rab turadigan po'st; e) mevani o'rab turadigan po'st; f) meva.
JA) 1 a, 2 b, 3 c, 4 d
B) la, 2b, 3c, 4c
C) la, 2 c, 3 b, 4 c D)lb,2f,3a,4e
247. Qaysi o'simliklarning mevasi rezavor emas?
A) qoraqat, ituzum B) pomidor, uzumJ C) zirako't, gilos D) ituzum, maymunjon
248. Avtoxor qatoriga mansub bo'lmagan o'simliklarni aniqlang.
A) burchoq, o'qotar bodring B) xina, ituzum C) yorongul, g'o'za J D) ituzum, arpa
249. Loviya va sulining urug'ida oziq moddalar qanday holatda (shaklda) saqlanadi?
A) erigan
B) loviyada erigan, sulida qattiq donachalar holida
JC) qattiq donachalar holida
D) oqsillari erigan, kraxmallari donachalar hoUda
250. Guli ko'rimsiz, lekin quyuq soya beruvchi daraxtlarni belgilang.
JA) zarang, lipa, chinor, eman
B) magnoliya, zarang, kashtan, email
C) magnoliya, kashtan, shoyi akatsiya
D) berilganlarning barchasi
251. Gul va barglarining jozibadorligi bilan ajralib turuvchi o'simliklarni belgilang.
A) yapon noki, gortenziya, magnohya, lola daraxti
B) suriya gibiskusi, kashtan, kaprifolga, tekoma
C) magnoliya, kashtan, lipa, shoyi akatsiya
JD) magnoliya, lola daraxti, kashtan, shoyi akatsiya
252. Urug'idan ko'payadigan daraxtni belgilang.
A) eman B) kashtan C) archa D) berilganlarning barchasi
253. Manzarali lianani belgilang.
A) giatsint B) farzitsiya J C) tekoma D) tuya
254. Faqat yopiq urug'lilarga xos belgini aniqlang.
A) o'z hayoti davomida ildiz, poya va mevaga ega bo'ladi
B) o'z hayoti davomida qubba hosil qihb, meva tugadi
JC) o'z hayoti davomida gullab meva tugadi
D) gametoGt sporofit ustidan ustunUk qiladi
255. Ra'noguldoshlar oilasining qaysi vakillari O'zbekiston Respublikasi "Qizil kitob"iga kiritilgan?
A) astragal, oksitrops
B) Oloy hiyoli, kamxastak
JC) O'rta Osiyo noki, Olga sorbariyasi
D) tobulg'i, Olga sorbariyasi
256. Nima sababdan yovvoyi olma, nok, olcha o'simliklaridan yangi navlar yaratishda keng foydalaniladi?
JA) qurg'oqchilik, sovuq va zararkunandalarga chidamliligi tufayli
B) shamol orqali changlanganligi tufayli
C) issiqlik va namlikka chidamliligi tufayH
D) hasharotlar yordamida changlanganligi tufayli
257. Qaysi oilalarga "yong'oqcha" meva xos?
A) ziradoshlar, sho'radoshlar
B) ituzumdoshlar, burchoqdoshlar
JC) ra'noguldoshlar, sho'radoshlar
D) sho'radoshlar, gulxayridoshlar
258. Qaysi o'simlikning bargi va mevasidan tayyorlangan dori qon bosimini pasaytirish uchun ishlatiladi?
JA) cherkez B) itsigak C) yerbag'ir tugmachagul D) jag'-jag'
259. Dorivor gulxayrining qaysi qismidan tayyorlangan damlama yo'talga qarshi ishlatiladi?
JA) ildizidan B) bargidan C) gul va mevasidan D) barchasidan
260. Cherkez o'simligining qaysi qismlaridan tayyorlangan dori qon bosimini pasaytirish uchun ishlatiladi?
A) ildiz va poyasi JB) bargi va mevasi C) ildiz, poya va guli D) barchasi
261. Sho'radoshlar oilasiga mansub bir yillik, ikki uyli begona o'tni aniqlang.
A) izen B) teresken C) sho'rak JD) Turkiston ismalog'i
262. Bo'ritaroq turkumi qaysi oila va sinfga mansub?
JA) gulxayridoshlar oilasi, ikki urug'pallalilar sinfi
B) burchoqdoshlar oilasi, ikki urug'pallalilar sinfi
C) gulxayridoshlar oilasi, bir urug'pallalilar sinfi
D) ituzumdoshlar oilasi, ikki urug'pallalilar sinfi
263. Qaysi daraxtlar havoga fitonsidlar ajratib, kasallik tug'diruvchi bakteriyalarni kuchsizlantirishi aniqlangan?
JA) gledichiya, terak B) archa, singirtak C) qayin, irg-'ay D) irg'ay, singirtak
264. Insoniyat noto'g'ri foydalanishi tufayli qaysi to'qay o'simliklarining maydoni qisqarib bormoqda?
A) qo'g'a, tol B) yulg'un, iloq C) jiyda, yaritoq JD) shirinmiya, turang'il
265. Qaysi o'simliklarning mevalari popuklar orqali tarqaladi?
1) rovoch; 2) jud; 3) baliqko'z; 4) qo'g'a; 5) tol; 6) terak
A) 3 5, 6 B) 1, 2, 4 C) 1, 2, 3 J D) 4, 5, 6
266. Murakkabguldoshlarga mansub dorivor o'simliklarni aniqlang.
A) dastargul, bo'znoch
JB) bo'znoch, bo'yimadoron
C) qorajusan, tirnoqgul
D) sachratqi, qo'qongul
267. Piyozli o'simliklarni belgilang.
A) Boks, sallagul, budleya
B) xrizantema, nizomgul, chinnigul
C) budleya, buldenej, tobulg'i
JD) gladiolus, giatsint, nargis
268. Boqila o'sirnligi qaysi oilaga mansubligini aniqlang.
A) murakkabguldoshlar B) gulxayridoshlar JC) burchoqdoshlar D) ra'noguldoshlar
269. Bir urug' pallali o'sirnliklar qaysi o'simliklardan kelib chiqqan?
A) yuksak sporali o'simliklardan
B) ochiq urug'li o'simliklardan
JC) ikki urug'pallalilardan
D) psiloGt va kuksoniyalardan
270. Quyidagi o'sirnliklar orasida manzarali butalar berilgan qatorni aniqlang.
JA) shamshod, gortenziya
B) tekoma, kaprifoliya, tuya, shamshod
C) budleya, tekoma, gortenziya D) barchasi
271. Tekoma o'simligining hayotiy shaklini aniqlang.
A) buta B) bir yillik o^ft C) ikki yillik o't J D) liana
272. Mevasi dukkak bo'lgan o'simlikni ko'rsating.
A) matur B) bo'ritaroq J C) afsonak D) qarg'atirnoq
273. Xarduma qaysi oilaga mansubligini aniqlang.
JA) bug'doydoshlar B) loladoshlar C) piyozdoshlar D) suttikandoshlar
274. Chala butalar keltirilgan qatorni ko'rsating.
JA) shuvoq, izen, teresken
B) arpa, kungaboqar, zig'ir
C) qoqi, andiz, shashir
D) sabzi, piyoz, karam
275. Ko'p yillik o'tlar keltirilgan qatorni ko'rsating.
A) shuvoq, izen, teresken
B) arpa, kungaboqar, zig'ir
JC) qoqi, andiz, shashir
D) sabzi, piyoz, karam
276. Berilgan turkumlarning qaysi biri sho'radoshlar oilasiga mansub emas?
A) teresken, ebalak JB) afsonak, boqila C) donasho'r, quyonjun D) izen, cho'g'on
277. Qaysi oila vakillarining ko'pchilik turlarida barglari ildiz bo'g'izida to'pbarg hosil qilib, poyasida barglari o'troq bo'ladi?
JA) karamdoshlar B) sho'radoshlar
C) bug'doydoshlar D) ituzumdoshlar
278. Yig'ma mevali o'simlikni ko'rsating.
A) mingdevona JB) tugmachagul C) kanop D) shirach
279. Daryo va ko'llar sohilidagi to'qaylarda o'sadigan, yo'talga qarshi ishlatiladigan o'simlikni aniqlang.
A) dorivor qoqi B) dorivor na'matak C) dorivor shuvoq JD) dorivor gulxayri
280. Poyasi sershox, yer bag'irlab o'sadigan, barglari deyarli yumaloq, gullari barg qo'ltig'ida o'rnashgan, tojibargi va kosachabarglari beshtadan bo'lgan dorivor o'simlikni ko'rsating.
A) dorivor gulxayri B) sachratqi JC) tugmachagul D) binafsha
281. Qaysi turkumga oid o'sirnliklar kuzda tuya va qorako'l qo'ylar uchun ozuqa bo'ladi?
A) ebalak, baliqko'z, sho'rak
B) teresken, sag'an, izen
C) quyonjun, donasho'r
JD) barcha javoblar to'g'ri
282. Vatani Shimoliy Amerika bo'lgan o'simlikni aniqlang.
JA) beshyaproqli partenotsissus
B) yeryong'oq C) Rotang pahnasi D) Ajdar daraxti
283. Chorvachilikda katta ahamiyatga ega bo'lgan yem-xashak o'simligini aniqlang.
A) tuya B) Buxoro otostegiyasi
JC) qo'ng'irbosh D) xolmon
284. Tokdoshlardagi jingalaklari qaysi organning o'zgarishi hisoblanadi?
A) barg B) ildiz C) gul JD) novda
285. Gfc₄_5G£5(5)C7i₅t/(2-6) gul formulasi qaysi o'simlik oilasiga mansub?
JA) tokdoshlar B) ituzumdoshlar C) gulxayridoshlar D) sho'radoshlar
286. Gk(5)Gt(₅)Ch5U1 gul formulasi qaysi o'simlik oilasiga mansub?
A) tokdoshlar J B) ituzumdoshlar C) gulxayridoshlar D) sho'radoshlar
287. Gk(3)₊(₅)Gt5Ch(∞)U(∞) gul formulasi qaysi o'simlik oilasiga mansub?
A) tokdoshlar B) ituzumdoshlarJ C) gulxayridoshlar D) sho'radoshlar
288. Og0.5Ch2-5U(2-5) gul formulasi qaysi o'simlik oilasiga mansub?
A) tokdoshlar B) ituzumdoshlar C) gulxayridoshlar J D) sho'radoshlar
289. Tobulg'i, kamxastak turkumlari qaysi oilaga mansub?
JA) ra'noguldoshlar B) burchoqdoshlar C) ituzumdoshlar D) sho'radoshlar
290. Quyonjun, sag'an turkumlari qaysi oilaga mansub?
A) ra'noguldoshlar J B) sho'radoshlar C) burchoqdoshlar D) ituzumdoshlar
291. Qaysi oilaga mansub o'simliklarda gullari faqat qiyshiq simmetriyali?
A) karamdoshlar J B) burchoqdoshlar C) ituzumdoshlar D) soyabondoshlar
292. Qovoqdoshlar oilasiga mansub o'simliklarning urug'chi gulining formulasini aniqlang.
JA) Gg(5)Gt(₅)Ch(o)C(3)
B) Gfc(5)G£(₅)C7l(2)+(2)+l£/(0)
C) GhGhChsUr
D) GkiGt_AChoU_{4)
293. Qaysi o'simliklarning changchilari 5 ta bo'lib, ulardan 4 tasi 2 tadan juft bo'lib qo'shilgan, 1 tasi erkin?
A) bodr'mg, burchoq B) sebarga, loviya
JC) qovun, oshqovoq D) zira, jag'-jag'
294. Qaysi oila vakillaxi asosan bir va ko'p yillik o'tlar bo'lib, ularning buta, liana va daraxtlari faqat tropik mintaqalarda o'sadi?
JA) murakkabguldoshlar B) karamdoshlar C) qovoqdoshlar D) sho'radoshlar
295. Sachratqining savatchasida qanday gullar joylashadi?
JA) ikki jinsli, tilsimon
B) bir jinsli, tilsimon
C) jinssiz, naysimon
D) ikki jinsli, naysimon
296. Suttikandoshchalar oilachasiga mansub o'simliklarni aniqlang.
JA) takasoqol, kakra, karrak
B) karrak, maxsar, shuvoq
C) yovshan shuvog'i, qorajusan, bo'znoch
D) shuvoq, qorajusan, kakra
297. Moychechakdoshlar oilachasiga mansub o'simliklarni aniqlang.
A) takasoqol, kakra, karrak
B) karrak, maxsar, shuvoq
JC) yovshan shuvog'i, qora jusan, bo'znoch
D) shuvoq, qorajusan, kakra
298. Iste'mol qilinadigan, tabiiy holda o'sadigan piyoz turlarini aniqlang.
a) pskom piyozi; b) Oshanin; c) qum piyozi; d) Suvorov; e) norpiyoz; f) qo'shbarg piyoz.
JA) a, b, c B) d₇e,f C) a, d, f D) b,c,e
299. Piyozning xushmanzara turlarini aniqlang.
a) pskom piyozi; b) Oshanin; c) qum piyozi; d) Suvorov; e) norpiyoz; f) qo'shbarg piyoz.
A) a, b, c J B) d,e,f C) a, d, f D) b, c, e
300. Jo'xori turkumiga oid o'simlikni aniqlang.
A) xarduma B) chayir C) qo'ng'irboshJ D) g'umay
301. Qaysi yili O'zbekiston Respublikasining "Qizil kitobi" ta'sis etiigan?
A) 1983 B) 1998 J C) 1979 D) 1984
302. O'zbekiston gerbariyasida nechta o'sirnliklar turi saqlanadi?
A) 1 mln B) 4111 ta C) 4230 taJ D) 10 ming
303. Itsigak qaysi o'simliklar oilasiga mansub?
JA) sho'radoshlar B) burchoqdoshlar
C) gulxayridoshlar D) ituzumdoshlar
327. Murakkabguldoshlar oilasiga kinivchi o'simliklarni ko'rsating.
JA) bo'yimodaron, sachratqi
B) shirinmiya, akatsiya C) olmurut, nok
D) sebarga, kuchala
328. Cho'l o'simliklarini ko'rsating.
A) qo'g'a, qoqio't, shirinmiya
B) shirinmiya, juzg'un, sanchiqo't
JC) buyurg'un, juzg'un, iloq
D) shirinmiya, juzg'un, qo'g'a
329. Saksovul qaysi oilaga mansub?
JA) sho'radoshlar B) ra'noguldoshlar C) dukkakdoshlar D) astradoshlar
330. Piyozdoshlar oilasining gul formulasini belgilang.
A) Or₃₊₃C/i3+3^(3) ^B) Or(₂)+2Ch₃fiUi C) Or_{5)Ch₂-5U₂-5 J D) Or3+3Ch3+3U1
331. Quyidagi o'simliklarning qayerlarda uchrashini aniqlang.
1) cho'l; 2) tog'; 3) adir; 4) to'qay; 5) yaylov; a) qorabaroq; b) yulg'un; c) partak; d) kovrak; e) yunona
JA) 1-a; 2-d; 3-c; 4-b; 5-e
B) 1-a; 2-c, 3-d; 4-b; 5-e
C) 1-d; 2-a; 3-c; 4-e; 5-b
D) 1-a; 2-b; 3-c; 4-e; 5-a
332. Tog'larda o'sadigan ko'p yillik o'tlar berilgan qatorni toping.
A) shirach, bo'tako'z, olg'i, zirk
JB) kovrak, lola, anzur piyoz, shirach
C) uchqat, lola, zirk, irg'ay
D) shirach, do'lana, kamxastak
333. Quyidagi o'simliklar qaysi oilaga mansubligini aniqlang.
1) matur; 2) olg'i; 3) xolmon; 4) kovrak; a) loladoshlar; b) piyozdoshlar; c) ziradoshlar; d) ra'nodoshlar.
A) 1-c; 2-a; 3-d; 4-b J B) 1-b; 2-a; 3-a; 4-c C) 1-c; 2-b; 3-a; 4-b D) 1-b; 2-a; 3-c; 4-d
334. Oloy xiloli O'zbekistonning qaysi viloyatida. uchraydi?
A) Toshkent B) Samarqand J C) Farg'ona D) Buxoro
335. Burchoqdosblar oilasiga mansub o'simlikni toping.
JA) afsonak, boqila B) isirg'ao't, xilol C) astragal, maxsar D) boqila, soyaki
336. Manzarali butalarni toping.
A) magnoliya, yapon noki B) tuya, kashtan
JC) suriya gibiskusi, farzitsiya
D) glitsiniya, kaprifolga
337. Oddiy lavlagining gullari mayda, gulqo'rg'oni ...
A) murakkab B) oddiy tojibargsimon JC) oddiy kosachasimon D) yo'q
338. Isirg'ao't, zirako't kabi o'simliklar qaysi oilaga mansub?
A) loladoshlar B) gulxayridoshlar JC) burchoqdoshlar D) ituziimdoshlar
339. Archa (I) va qarag'ayga (II) xos belgilar to'g'ri keltirilgan javobni aniqlang.
1) ikki uyli; 2) bir uyli; 3) barglari tangachasimon; 4) barglari ikkitadan o'rnashgan, uzun; 5) urug'dan sekin o'sadi; 6) urug'dan yaxshi o'sadi; 7) umg'chi qubbasi rezavor mevaga o'xshaydi; 8) urug'chi mevasi qubba meva deyiladi; 9) urug'chi qubbalari 2 yilda yetiladi; 10) urug'chi qubbasi ikkinchi va uchinchi yilda pishadi
A) 1-2, 4, 6, 9; II-1, 3, 5, 7, 8, 10
JB) 1-1,3, 5, 7, 8, 10; II - 2, 4, 6, 9
C) 1-1,3,6,9-11-2,4, 7,8, 10
D) 1-2, 3, 5, 9; II - 1, 4, 6, 7, 8, 10
340. Gulxayridoshlar oilasiga xos bo'lmagan belgilarni aniqlang.
A) gulkosachaning tagida ostki kosachabarglar bo'ladi
B) mevasi ko'sakcha
C) changchi iplari qo'shilgan
JD) changchi iplari erkin, mevasi rezavor
341. Ituzumdoshlar oilasiga mansub, Farg'ona viloyatida o'sadigan qaysi o'simlik O'zbekiston "Qizil kitob"iga kiritilgan?
JA) Oloy xiyoli B) tangao't C) astragal D) Jcarrak
342. Oksitrops va tangao't o'simliklari qaysi oilaga mansub?
JA) burchoqdoshlar B) murakkabdoshlar C) ituzumdoshlar D) tokdoshlar
343. Qoqio'tdoshlar oilasi qaysi oilachaga bo'linadi?
A) shuvoqdoshlar, bo^lyimodarondoshlar
B) qoqio'tdoshlar, kakradoshlar
JC) suttikandoshlar, moychechakdoshlar
D) "oilacha" taksonomik birligi bo'lmaydi
344. Qoqio'tdoshlar oilasiga mansub suttikandoshlar oilacha to'pguli asosan qanday gultojibarglardan tashkil topgan bo'ladi?
JA) tilsimon B) naysimon C) voronkasiinon D) tilsimon va naysimon
345. Qoqio'tdoshlar oilasiga mansub moychechakdoshlar oilachasi to'pguli qanday gultojibarglardan tashkil topgan?
JA) naychasimon, ayrim turlarda tilsimon yoki voronkasimon
B) faqat naysimon
C) faqat tilsimon
D) plastinkasimon yoki ignasimon
346. Moychechakdoshlar oilachasiga mansub o'simliklarni aniqlang.
A) kakra, karrak B) qoqio't, shuvoq
C) tirnoqgul, takasoqol
JD) andiz, bo'yimodaron
347. Tirnoqgul, bo'znoch o'simliklari qaysi oila vakillari hisoblanadi?
JA) murakkabguldoshlar B) burchoqdoshlar
C) qovoqdoshlar D) bug'doydoshlar
348. Murakkabguldoshlar oilasiga mansub o'simlikni aniqlang.
JA) qarg'atirnoq B) xolmon C) gledichiya D) boqila
349. Yaylovlarda uchraydigan ko'p yillik o'tlarni aniqlang.
A) irg'ay, uchqat B) turangil, yulg'un
JC) yunona, sanchiqo't
D) sarsazan, qorabaroq
350. Qaysi o'simlik ko'p yillik o't bo'lib, qum yuzasiga asosan uning kalta poyasi, 7-10 ta ingichka barglari chiqib turadi?
A) qorabaroq B) juzg'un C) baliqko'zJ D) iloq
351. Tabiiy holda o'sadigan dorivor o'simliklarni belgilang.
A) tirnoqgul, bo'yimadoron
JB) bo'yimadoron, bo'znoch
C) maxsar, boqila D) quyonjim, afsonak
352. Yevropa va O'zbekistondan qazilma holda topilgan ochiq urug'li o'simliklar qaysi turkumga mansub?
JA) bennetit B) archa C) qarag'ay D) saur
353. Qaysi ohm magnoliya turkumiga kiruvchi o'simliklar turlarini eng sodda gul tuzilishiga ega bo'lgan o'simliklar, deb qaradi?
A) F.N.Rusanov B) O.A.Fedchenko
C) Q.Z.Zokirov JD) A.L.Taxtadjyan
354. Parazit o'simlik keltirilgan javobni toping.
A) zarpechak B) devpechak C) shumg'iya
JD) berilganlarning barchasi
355. Hozirga kelib dunyodagi o'rmonlarning umumiy maydoni necha foizga qisqarib ketgan?
A) 20 J B) 50 C) 30 D) 10
356. Buldenej qanday o'simlik?
A) ko'p yillik o't JB) buta C) bir yillik o't D) daraxt
357. Qaysi o'simliklar tupini bo'lib ko'paytiriladi?
A) yoromjuJ, kamelija, aioe
JB) sansevara, tradeskansiya, aloe
C) begoniya, Gkus, oleandr
D) paporotnik, sarsabil, kamehya
364. Qaysi oiiaga mansub o'simliklarning gulqo'rg'oni oddiy tojbargsimon (1) va oddiy kosachasimon (2) bo'ladi?
a) sho'radoshlar; b) loladoshlar; c) gubcayridoshlar; d) piyozdoshlar
JA) 1-b,d;2-a B) 1 - a; 2 - b, d C) 1 - b, d; 2 - a, c D) J - b, d; 2 - c
365. Qoqio'tdoshlar oilasiga mansub o'simliklaming 50 turi O'zbekiston Respublikasi "Qizil kitob"iga kiritilgan. Ulardan 30 tasi qaysi turkumga mansub?
A) sachratqi B) kakra C) maxsar J D) karrak
366. Qaysi o'simliklarning ildiz va barglari yo'q, shoxlangan poya va shoxlar uchida sporangiyalari mavjud, bo'yi 50-70 sm, poyasining yo'g'onligi esa 5-10 sm ga yetadi?
JA) psilofit, riniya, kuksoniya
B) paporotnik, riniya, qirqbo'g'im
C) psilofit, paporotnik, yo'sinlar
D) riniya, qirqbo'g'im, paporotnik
367. Gulli o'simliklar dastlab qaysi davrda, qaysi joylarda paydo bo'lgan?
JA) bo'r davrida Janubi-sharqiy Osiyoda
B) bo^lr davrida Shimoliy Amerikada
C) jura davrida Janubi-sharqiy Osiyoda
D) bo'r davrida Janubi-g'arbiy Osiyoda
368. Qaysi o'simlikning gullari mayda, 2-3,5 sm keladigan "boshcha" shaklidagi to'pgulda joylashgan?
A) akatsiya B) yantoq C) jag'-jag 'J D) sebarga
369. Qaysi o'simlikning mevasi bir urug'li, tuxumsimon, uzunligi 1,5-2 mm bo'ladi?
A) akatsiya B) yantoq C) jag'-jag' J D) sebarga
370. Qaysi o'simlikning ildiz bo'g'zida joylashgan barglar qisqa bandli, patsimon qirqilgan, poyadagi barglar esa bandsiz?
JA) achambiti B) lavlagi C) yerbag'ir tugmachagul D) qora ituzum
371. "Turkiston florasining ro'yxati" deb nomlangan kitob qaysi olimlar tomonidan chop etilgan?
1) B.A.Fedchenko; 2) Ye.P.Korovin; 3) M.G.Popov; 4) I.I.Granitov; 5) A.O.Fedchenko; 6) J.K.Saidov; 7) Q.Z.Zokirov
A) 2, 3 J B) 1,5 C) 4, 3 D) 6, 7
372. Meksika g'o'zasining sistematik birliklari to'g'ri berilgan javobni aniqlang.
bo'lim (tip) (1), sinf (2), oila (3), turkum (4) a) ochiq urug'lilar; b) gulli o'simliklar; c) bir urug'pallalilar; d) ikki urug'pallalilar; e) gubcayridoshlar; f) g'o'zadoshlar; g) g'o'za; h) gulxayri
JA) 1-b, 2-d, 3-e, 4-g B) 1-a, 2-d, 3-f, 4-h
C) 1-a, 2-c, 3-e, 4-h D) 1-b, 2-d, 3-e, 4-h
373. Qaysi oilalarda barglari yon bargchali?
a) ra'noguldoshlar; b) sho'radoshlar; c) burchoqdoshlar; d) tokdoshlar; e) ituzumdoshlar; f) gulxayridoshlar.
A) b, e, f B) a, b, c J C) a, c, d D) d, e, f
374. Qaysi oilalarda barglari yon bargchasiz?
a) ra'noguldoshlar; b) sho'radoshlar; c) burchoqdoshlar; d) tokdoshlar; e) ituzumdoshlar; f) gulxayridoshlar.
JA) b, e, f B) a, b, c C) a, c, d D) d,e,f
375. Jag'-jag'ning ildiz bo'g'izida joylashgan (1) va poyada joylashgan (2) barglari nima bilan farqlanadi?
a) qisqa bandli; b) patsimon qirqilgan; c) bandsiz; d) ketma-ket joylashgan
JA) 1-a, b; 2-c, d B) 1-c, d; 2-a, b C) 1-a, d; 2-b, c D) 1-b, c; 2-a, d
376. Anabazin modda qaysi o'simlikdan olinadi va u qaysi oiiaga mansub?
JA) itsigakdan; sho'radoshlar
B) cherkezdan; sho'radoshlar
C) keyreukdan; burchoqdoshlar
D) karrakdan; murakkabguldoshlar
377. Qaysi o'simliklarga quyidagi mevalar turi xos?
1) yong'oqcha; 2) ko'sak; 3) rezavor; 4) don; a) xarduma; b) kartoshka; c) boychechak; d) ebalak.
A) 1 a, 2 c,3d,4b J B) 1 d, 2 c, 3 b, 4 a C) 1 a, 2 b, 3 c, 4 d D) 1 b, 2 d, 3 a, 4 c
378. Qaysi oilalarning gullari "kallakcha" to'pgulda joylashgan?
A) bug'doydoshlar; ziradoshlar
B) sho'radoshlar; qovoqdoshlar
JC) burchoqdoshlar; ziradoshlar
D) murakkabguldoshlar; karamdoshlar
379. Qoqio'tdoshlarga mansub madaniy manzarali o'simliklarni aniqlang.
a) qashqargul; b) xrizantema; c) qo'qongul; d) bo'znoch; e) bo'yimodaron; f) kartoshkagul.
A) d, e, f B) b, c, d, e C) a, b, e, f J D) a, b, c, f
380. Ermon shuvog'ining qaysi qismidan dori tayyorlanadi?
A) ildizi, bargi va mevasidan
B) faqat to'pgulidan
JC) bargi, poyasi va to'pgulidan
D) mevasi, urug'i va ildizpoyasidan
381. Qaysi oila vakillarida to'pguli yoshligida qobiq bilan o'ralgan bo'ladi?
A) qovoqdoshlar B) uzumdoshlarJ C) piyozdoshlar D) shuvoqdoshlar
382. Bug'doydoshlarning har bir boshoqchasi ostidan nima bilan o'ralgan?
JA) 2 ta boshoqcha qipig'i bilan
B) ostki gul qipig'i bilan
C) ustki gul qipig'i bilan
D) pardasimon tilcha bilan
383. Bug'doydoshlarning gulidagi changchilari va urug'chisi nima bilan o'ralgan?
A) ostki boshoq qipig'i bilan
B) ustki boshoq qipig'i bilan
JC) 2 ta gul qipig'i bilan
D) o'simtasimon tilcha bilan
384. Boshoqcha o'qidan (1) va gul banddan chiqqan (2) gul qipig'ining bir-biridan farqini aniqlang.
a) etli; b) kattaroq; c) ostki; d) kichikroq; e) nozik va mayin; f) ustki
A) 1 b, c, e; 2a,d,f J B) 1 a, b, c; 2 d, e, f C) 1 d, e, f; 2a,b,c D) la, d, f; 2 b, c, e
385. Qumliklarda o'suvchi sho'ralar turlarini aniqlang.
A) silen, iloq B) ajriq, teresken
JC) sag'an, qumtariq
D) barcha javoblar to'g'ri
386. Ko'chma qumlarni mustahkamlashda ishtirok etuvchi o'simliklarni aniqlang.
JA) safcsovul, silen, iloq
B) yantoq, shirinmiya, turang'il
C) yulg'un, ro'vak, qo'g'a
D) juzg'un, qumtariq, qo'g'a
387. Milliy bog'lar qo'riqxonalardan nimasi bilan farqlanadi?
JA) aholi dam olishi, sog'lomlashtirish va estetik zavq olish maqsadlarida foydalaniladi
B) o'simliklarning ayrim turlari, hamjamoalari o'rganiladi va muhofaza qilinadi
C) hayvonlarning ayrim turlari o'rganiladi va muhofaza qilinadi
D) milliy madaniy va tarixiy jihatdan tabiatning ayrim qismlarini muhofaza qiladi
388. Yalpizdoshlar oilasiga oid nechta o'simlik turi
" Qizil kitob" ga kiritilgan?
JA) 23 ta B) 60 ta C) 50 ta D) 8 ta
389. Sallagul (1), floks (2), xrizantema (3) qachon gullaydi?
a) bahorda; b) yozda; c) kuzda.
A) 1 c, 2 a, 3 b B) 1 b, 2 a, 3 c J C) 1 a, 2 b, 3 c D) 1 b, 2 b, 3 c
390. Ochiq urug'lilarning eng qadimgi vakilini belgilang.
A) archa B) sarv C) sharq sauri JD) gingko biloba
398. Yo'sinlarning yuksak o'simliklardan asosiy farqini ko'rsating.
A) ildiz va o'tkazuvchi sistemasining yo'qligi
B) generativ organlarning 1 hujayradan iboratligi
C) poya va barg hujayralarining havo bilan to'lganligi
D) ikki uyliligi
399. Qirqquloqning garaetofiti qanday tuzilgan?
JA) yupqa yuraksimon yashil plastinka, ikki jinsli
B) qalin qo'ng'ir dumaloq plastinka, bir jinsli
C) yupqa oval plastinka, urg'ochi jinsli
D) poyada rivojlanuvchi qirrali plastinka
400. Ulotriks gametalarining zoosporadan farqini ko'rsating.
A) bir yadroli B) harakatsiz C) 4 xivchinliJD) 2 xivchinli
401. Mox zigotasidan nima o'sib chiqadi?
JA) sporangiy B) ko'p hujayrali yashil ip C) o'simta D) mox
402. Sporali o'simliklarning o'sishi va rivojlanishidagi o'ziga xos xususiyatni ko'rsating.
A) faqat jinssiz ko'payadi
B) faqat jinsiy ko'payadi
JC) jinsiy va jinssiz bo'g'inlar gallanadi
D) gametoGt davri ustunlik qiladi
403. Sekvoyyadendron o'simligi qaysi bo'limga mansub?
A) yopiq urug'lilarga JB) ochiq urug'lilarga C) qirqquloqlarga D) qirqbo'g'imlarga
404. Yashil suvo'tlar guruhining vakillari berilgan qatorni aniqlang.
A) laminariya, ulotriks JB) nitella, spirogira
C) spirogira, laminariya
D) batsidiya, parmeliya
405. Qaysi o'simlikning spermatozoidi harakatchan, ikki xivchinli?
JA) funariya B) qirqquloq D) xlamidomonada C) ulotriks
406. Funariya yo'sinining arxegoniysida nechta tuxum hujayra yetiladi?
A) ikkita JB) bitta C) uchta D) ko'p
407. Yuksak o'simliklarning tuban vakilini ko'rsating.
A) qirqquloqlar B) qirqbo'g'imlar J C) yo'sinlar D) ochiq urug'lilar
408. Dala qirqbo'g'imning spora bemvchi organi — ...
A) anteridiy JB) sporofill C) sporofill D) sporozoid
409. Qirqbo'g'imning umg'lanish jarayoni qayerda kechadi?
JA) suvda B) tuproqda C) sporofitda D) sporangiyda
410. Qirqquloqlarning jinssiz ko'payishi nima orqali sodir bo'ladi?
A) faqat ildizpoya B) faqat spora JC) ildizpoya va spora D) urug’, spora
411. Qirqquloqlarning sporalari qayerda yetiladi?
A) sorus ichidagi arxegoniylarda
JB) sorus ichidagi sporangiyda C) qubbada
D) ildizpoyada
412. Qaysi o'simlikning barglari mayda, yashil rangli, tangachasimon?
JA) archa B) shuvoq va archa C) yantoq D) shuvoq va yantoq
413. Manzarali daraxtni aniqlang.
JA) Virgin archasi B) tuya C) Olga sorbariyasi D) astragal
414. Poya-bargli yo'sin turiga mansub o'simlikni aniqlang.
JA) funariya B) kladoniya C) parmeliya D) batsidiya
415. Anteridiy bu — ...
A) ko'p hujayrali urg'ochi jinsiy a'zo
JB) ko'p hujayrali erkak jinsiy a'zo
C) erkak gametasi
D) urg'ochi gametasi
416. Arxegoniy bu — ...
JA) ko'p hujayrali urg'ochi jinsiy a'zo
B) ko'p hujayrali erkak jinsiy a'zo
C) erkak gametasi
D) urg'ochi gametasi
417. Qirqbo'g'imlarning sporofiti nimadan rivojlanadi?
A) sporadan JB) murtakdan C) markaziy hujayradan D) endospermdan
418. Qirqbo'g'imlarning yozgi poyasi bahorgi poyasidan nima bilan farqlanadi?
A) nozik, qo'ng'ir rangli, shoxlanmagan
B) qo'ng'ir rangli, shoxlanmagan, boshoq hosil qiladi
JC) nozik, yashil, shoxlangan
D) spora va urug'lar hosil qiladi
419. Qirqbo'g'imning yozgi poyasining ahamiyatini aniqlang.
A) spora hosil qiladi
JB) organik modda sintezlaydi
C) gametalarning rivojlanishini ta'minlaydi
D) barcha javoblar to'g'ri
420. Hayotiy shakli jihatdan qirqquloqlarning orasida qanday formalar uchraydi?
a) ko'p yillik o'tlar; b) bir yillik o'tlar; c) butalar; d) daraxtlar; e) chala butalar.
A) b, d B) a, c J C) a, d D) a, e
421. Qirqquloqlarning daraxtsimon vakillari qayerda uchraydi?
A) shimoliy mintaqalarda
B) daraxtsimon vakillari uchramaydi
C) yer yuzining barcha qismlarida
JD) tropik va subtropik mintaqalarda
422. Ildizpoyali ko'p yillik o'tlar keltirilgan javobni aniqlang.
A) suv qirqqulog'i, batat
B) shoyigul, sershox qirqbo'g'im
JC) dala qirqbo'g'imi, zuhrasoch
D) baliqko'z, kanakunjut
423. Suv yuzida suzib yuradigan ipsimon ildizpoyali, barglari uchtadan joylashgan, ikkitasi yashil, poyaning ikki tomonida joylashgan, yassi, uchinchisi suv ostida osilib turadi. Qaysi o'simlikning ta'rifi berilgan?
A) zuhrasoch qirqqulog'I B) elodeya JC) suv qirqqulog'i D) ulotriks
424. Qaysi o'simlikning sporangiylarida har xil sporalar yetiladi?
A) zuhrasoch qirqqulog'I B) elodeya JC) suv qirqqulog'i D) ulotriks
425. Bir uyli, yorug'sevar, barglari novdalarda ikkitadan o'rnasbgan, urug'idan yaxshi o'sadigan o'simlikni aniqlang.
A) archa B) terak JC) qarag'ay D) zarang
426. Jinsiy va jinssiz bo'g'inlarning gallanishi bilan ko'payadigan organizmlami belgilang.
A) suvo'tlar B) zamburug'lar C) lishayniklar J D) qirqbo'g'imlar
427. Yo'sinlarning arxegoniy (1) va anteridiy (2) larida nima yetiladi?
a) spora; b) ikki xivchinli spermatozoidlar; c) tuxum hujayra; d) ikki xivchinli zoospora.
A) la; 2 b B) 1 c; 2d C) 1 a; 2 d D) 1 c;2b
428. Funariya yo'siniga xos belgilar keltirilgan qatorni aniqlang.
a) poya-bargli; b) bargchalari oddiy, ketma-ket joylashgan; c) rizoid mavjud; d) barglari bir qavat hujayralardan iborat; e) zigotadan sporangiyband va sporangiy rivojlanadi; f) sporadan yashil o'simtalar rivojlanadi; j) ildizpoyaga ega; k) barglari patsimon; h) sporalar soruslarda yetiladi.
JA) a, b, c, d, e, f B) j, k, h C) a, b, f, j, h D) a, b, c, d, e, f, j, k, h
429. Funariya yo'siniga xos bo'lmagan belgilar keltirilgan qatorni aniqlang.
a) poya-bargli; b) bargchalari oddiy, ketma-ket joylashgan; c) rizoid mavjud; d) barglari bir qavat hujayralardan iborat; e) zigotadan sporangiyband va sporangiy rivojlanadi; f) sporadan yashil o'simtalar rivojlanadi; j) ildizpoyaga ega; k) barglari patsimon; h) sporalar soruslarda yetiladi.
A) a, b, c, d, e, f J B) j, k, h C) a, b, f, j, h D) a, b, c, d, e, f, j, k, h
430. Funariya (1), dala qirqbo'g'imi (2) va qirqquloq (3)ning anteridiylarida yetiladigan hujayralarini aniqlang.
a) tuxum hujayra; b) ikki xivchinli spermatozoid; c) ko'p xivchinli spermatozoid; d) changlar; e) spora.
JA) 1 b, 2 c, 3 c B) la, 2 a, 3 c C)ld,2e,3c D)lb,d2ae,3c
431. Qirqbo'g'imlarga xos bo'lmagan belgilarni aniqlang.
A) poyasi serqirrali va bo'g'imlarga bo'lingan
B) bo'g'im oraliqlarining ichi kovak
C) shoxchalari bo'g'imlarda halqa hosil qilib joylashadi
JD) bo'g'im oraliqlarining ichi parenxima to'qimasi bilan to'lgan, boshoqlarda soruslar bo'ladi
432. Yo'sinlarga xos bo'lmagan belgilarni aniqlang.
A) jinsiy bo'g'in ustunlik qiladi
B) ildizi yo'q
JC) jinssiz bo'g'in ustunlik qiladi
D) o'tlcazuvchi sistemalari yo'q
433. Qirqbo'g'imning erkak o'simtasi qaysi belgilar bilan urg'ochi o'simtasidan farqlanadi?
JA) kichkina, chetlari bo'lingan
B) yirik, chetlari bo'linmagan
C) boshoqh
D) boshoqsiz
434. Qirqbo'g'imning qaysi qismlaridan tayyorlangan damlama dori sifatida ishlatiladi?
JA) poya va shoxlaridan
B) ildiz va mevalaridan
C) ildizpoya va barglardan
D) spora va gametalardan
435. Qirqquloqlarning qirqbo'g'imlardan farqini aniqlang.
a) ildizpoyali, ko'p yillik o't; b) jinssiz va jinsiy bo'g'inlar gallanadi; c) vegetativ ko'payish ildizpoyalar orqali sodir bo'ladi; d) ildizi qo'shimcha; e) bargi yirik, patsimon qirqilgan; f) spora beruvchi boshoqlari bo'lmaydi; j) sporalar soruslardagi sporangiylarda yetiladi.
JA) e, f, j B) a, b, c, d C) d, e, f D) b,e,j
436. Qirqquloqlar va qirqbo'g'imlarning o'xsbash belgilarini aniqlang.
a) ildizpoyali, ko'p yillik o't; b) jinssiz va jinsiy bo'g'inlar gallanadi; c) vegetativ ko'payish ildizpoyalar orqali sodir bo'ladi; d) ildizi qo'shimcha; e) bargi yirik, patsimon qirqilgan; f) spora beruvchi boshoqlari bo'lmaydi; j) sporalar soruslardagi sporangiylarda yetiladi.
A) e,f,j J B) a, b, c, d C) d, e, f D) b, e, j
437. Qirqquloqlar barglarining ostidagi qo'ng'ir rangli bo'rtmalar qanday nomlanadi va u yerda nima joylashadi?
JA) soruslar; sporangiylar B) soruslar; zigota C) zigota; murtak D) soruslar; gametofit
438. Zuhrasochning nam tuproqqa tushgan sporasidan nima rivojlanadi?
A) sporofit J B) gametofit C) murtak D) ildiz
439. Qirqquloqlarning gametofiti nima yordamida tuproqqa yopishib turadi?
A) asosiy ildiz bilan
B) qo'shimcha ildiz bilan
C) gametofit tuproqqa yopishmaydi
JD) rizoid bilan
440. Qirqquloqlarning murtagi (1) nimadan rivojlanadi, murtagidan (2) nima rivojlanadi?
a) urug'langan tuxum hujayra; b) spora; c) yangi qirqquloq; d) gametofit.
JA) 1 a, 2 c B)lb,2c C) 1 b, 2 d D) 1 c, 2 a
441. Ochiq urug'lilarga xos bo'lmagan belgi va xossalarni aniqlang.
a) daraxt va butalardan tashkil topgan; b) ko'p yillik o'tlardan tashkil topgan; c) urug'lari meva ichida yetiladi; d) urug'lari qubbalarda yetiladi; e) urug'lardan ko'payadi; f) sporalar yordamida ko'payadi.
A) a, d, e J B) b, c, f C) a, b, c D) d,f,e
442. Qaysi yuksak o'simliklarda arxegoniy saqlangan?
JA) saur, archa B) qarag'ay, qayrag'och
C) eman, zarang D) qora qarag'ay, zarang
443. Ochiq urug'lilarning arxegoniysi qayerda joylashadi?
A) tugunchada B) changchi qubbalarida C) tuxum hujayrada J D) urug'kurtakda
444. Ochiq urug'lilarning tuxum hujayrasi qayerda joylashadi?
A) tugunchada B) murtakda C) changchi qubbalarida JD) arxegoniyda
445. Qaysi yuksak o'simliklarga arxegoniy xos emas?
JA) shuvoq B) saur C) zuhrasoch D) daia qirqbo'g'imi
446. Urug'lanishdan keyin urug'chi qubbalarda qanday o'zgarishlar sodir bo'ladi?
a) qubba tangachalari tez o'sadi, yo'g'onlashadi, smola ajratadi;
b) tangachalar bir-biri bilan qo'shilib, qubbani o'rab turuvchi etdor po'stga aylanadi;
c) qubbalaming bir nechtasi qo'shilib, yiriklashadi; d) qubbalar smola ajratib, choklar orqali ochiladi va chang qubba ichiga kiradi.
JA) a, b B) a, c C) a, d D) c, d
456. Qaysi lishaynikning tanasi bargga o'xshash yassi, pastki tomonining o'rtasi bilan jismga yopishgan bo'ladi?
A) batsidiya B) usneya J C) parmeliya D) kladoniya
457. Akvarium devorida ham o'sadigan o'simlikni aniqlang.
A) ulva B) nemalion J C) xlamidomonada D) ulotriks
458. Qaysi suvo'tning xromatofori belbog' ko'rinishida bo'ladi?
JA) ulotriks B) xlorella C) ossillatoriya D) xlamidomonada
459. Qaysi suvo'tning tallomi ipsimon, shoxlanmagan va yirik silindrsiinon hujayralardan tuzilgan?
A) ulotriks B) iammariya JC) spirogira D) ulva
460. Agar-agar qaysi suvo'tdan olinadi?
A) tilla rang B) yashil JC) qizil D) ko'k-yashil
461. Funariya yo'sinining arxegoniysi qanday shaklda bo'ladi?
A) xaltacha B) sharsimon C) ko^lp qirrali JD) kolbacha
462. Ayrim bakteriyalarning sporalari (eng yuqori chegarasi) ... gradus issiqlikka bardosh beradi.
JA) 140 B) 253 C) faqat 50-60 D) 190
463. Ayrim bakteriyalarning sporalari (eng past chegarasi) ... gradus sovuqqa bardosh beradi.
A) 140 JB) 253 C) faqat 50-60 D) 190
464. Zamburug'lar vegetativ tanasi ...
A) Udiz va poyalarga bo'lingan
B) barg, gul va mevalarga bo'lingan
JC) ildiz, poya va barglarga bo'linmagan
D) poya, barg va gulga bo'lingan
465. Zamburug' hujayrasida ...
A) membrana va xloroGll bo'lmaydi, yadro bo'ladi
B) yadro bo'lmaydi, xloroGll bo'ladi
C) yadro, plastida va hujayra qobig'i bo'ladi, hujayra membranasi bo'lmaydi
JD) hujayra membranasi, yadro bo'ladi, xlorofill bo'lmaydi
466. Zamburug' mevatanasida nima yetiladi?
JA) spora B) urug' C) chang zarracbalari D) tuxum hujayra
467. Zamburugiarning sporalari yetilganligini qanday bilish mumkin?
A) mevatanasi tasbqi tomondan xitin bosil qila boshlaydi
JB) sporangiylari qoramtir rangga kiradi
C) sporangiylari oqimtir rangga kiradi
D) sporangiylar birlashadi
468. Zamburug’larning qanday ko'payish turida gifalarning uchlari tutashadi?
A) jinssiz B) vegetativ C) kurtaklanish JD) jinsiy
469. Qaysi omillar yetishmasa mog'or zamburug'i yashay olmaydi?
A) yorug'lik va namlik JB) issiqlik va namlik
C) yorug'lik va issiqlik
D) yorug'lik, namlik va issiqlik
470. Mog'or zamburug'ining hayoti uchun qaysi omilning ahamiyati yo'q?
JA) yorug'lik B) namlik C) issiqlik D) oziq
471. Zamburug'larning mitseliysi ...
JA) ingichka ipchalar yig'indisidan iborat
B) urug' hosil qiluvchi organ
C) zigota hosil qiluvchi qismi
D) mevatanalarning yig'indisidan iborat
472. Qaysi zamburug'ni "siyoh" zamburug'i ham deyiladi?
A) qo'zidumba JB) go'ng C) vertitsilium D) qoralcuya
473. Qaysi kasallik zamburug'lar tomonidan chaqirilmaydi?
A) mikoz B) vertitsihum JC) gommoz D) oqpalak
474. Mevatanasi uzun, oyoqchasi ingichka, tanasi cho'qqaygan yupqa qalpoqchadan iborat bo'lgan zamburug'ni aniqlang.
JA) go'ng B) vertitsihum C) qorakuya D) gommoz
475. Vilt kasalligiga qarshi olib boriladigan chora-tadbirlarni aniqlang.
a) tuproqqa yaxshi ishlov berish; b) tuproqni to'g'ri o'g'itlash; c) kasallangan o'simliklarni daladan olib tashlash; d) chigitni erta ekish; e) chigitni kech ekish; f) trixogrammalardan foydalanish.
A) c,d,f B) c,f JC) a, b, c, d D) a, b, e, f
476. Vilt bilan kasallangan g'o'za poyasining yog'och qismida nima ko'rinadi?
JA) vertitsiliumning gifalari
B) gommozning gifalari
C) gommozning sporalari va gifalari
D) vertitsiliumning urug'lari va sporalari
477. Qaysi o'simlikning tanasi organlarga bo'linmagan?
A) suv qirqqulog'ining
B) daia qirqbo'g'imining C) funariyaning JD) parmeliyaning
478. Lishaynik tarkibida zamburug'ning mitseliysidan tashqari yana qanday organizm bo'ladi?
A) ko'p hujayrali qizil suvo'tlar
JB) bir hujayrali suvo'tlar
C) faqat ipsimon suvo'tlar
D) bir hujayrali bakteriyalar
479. Lishaynik tarkibidagi zamburug'larning ahamiyati ...
a) yomg'ir paytida suvni shimib oladi va uzoq saqlaydi;
b) toshlar yuzasidagi suvda erigan mineral tuzlarni so'rib oladi;
c) organik modda hosil qiladi.
A) a, c B) b, c C) a, b, c JD) a, b
480. Ildiz, poya, bargga bo'linmagan tana qanday nomlanadi?
A) sporoht JB) qattana C) sorus D) sporangiy
481. Hujayralarida xlorofill saqlovclii, yorug'lik ta'sirida organik moddalar sintezlovchi tuban o'simlikni aniqlang.
A) qirqquloq B) gommoz JC) ulotriks D) saur
482. Suvda erigan karbonat angidrid va mineral tuzlarni xlorella nima orqali shimib oladi?
JA) po'sti B) xromatofor C) rizoid ildizlari D) spora
483. Kuzda xlorellada qanday o'zgarish kuzatiladi?
JA) qalin, zich qobiqqa o'raladi va sporaga aylanadi
B) oziq modda to'playdi va sistaga aylanadi
C) nobud bo'ladi
D) o'zgarmaydi
484. Xlorella qaysi holda qishlaydi?
JA) spora B) sista C) tuxum D) gameta
485. Qaysi suvo'tda oqsil, vitaminlar ko'p, lekin moy kam bo'ladi?
A) parmeliya JB) nemalion C) kladoniya D) xlorella
486. Yapon laminariyasi qaysi yo'l bilan ko'payadi?
A) faqat jinssiz B) kurtaklanib J C) jinssiz va jinsiy D) jinsiy va kurtaklanib
487. Qaysi suvo'tning pastki qismi kalta, novsimon, yuqori qismi uzun, lentasimon?
JA) yapon laminariyasi B) nemalion C) spirogira D) ulva
488. Qaysi suvo'tlarning xromatoforida karotin, ksantofil pigmentlari mavjud?
A) chuchuk suvda yashovchi suvo'tlarda
B) barcha bir hujayrali suvo'tlarda
JC) dengiz suvo'tlarida
D) barcha ko'p hujayrali suvo'tlarda
489. Zamburug'ning mevatanasi...
JA) spora hosil qiluvchi organ
B) anteridiy hosil qiluvchi organ
C) urug' hosil qiluvchi organ
D) arxegoniyli meva tanasi
490. Gommoz - bu...
JA) bakterial infeksiya B) virus infeksiyasi
C) zamburug' infeksiyasi
D) moddalar almashinuvining buzilishi
491. Zamburug'larning o'sishi uchun zarur sharoit:
1) nainlik; 2) issiqlik; 3) yonig'lik; 4) oziq modda
A) 1, 2 B) 1,3 C) 1, 4 J D) 1, 2, 4
492. Vertitsilium paraziti qaysi organizmlar qatoriga kiradi?
A) virus B) bakteriya J C) zamburug' D) Hshaynik
493. Hujayra shakliga ko'ra bakteriyalar necha guruhga bo'linadi?
A) 1 B) 2 JC) 3 D) 6
494. Haqiqiy mitselliysi bo'lmaydigan zamburug'ni toping.
A) zang zamburug'i J B) achitqi C) vertitsill D) bijg'ituvchi
495. Mikorizaning tuzilishiga ko'ra qanday turlari mavjud?
JA) ektotrof va endotrof
B) ektoderma va endoderma
C) ektoparazit va endoparazit
D) berilgan barcha turlar
496. Qayin, eman va ninabargli daraxtlarda mikorizaning qanday turi uchraydi?
A) endotrof J B) ektotrof C) elcotop D) mezotrof
497. Penitsill zamburug'i qanday zamburug'lar vakili hisoblanadi?
A) achitqi J B) mog'or C) qalpoqchali D) vertitsilium
498. Fikotsian va xlorofill pigmentiga ega bo'lgan suvo'tlarni belgilang.
1) xrokokk; 2) xlorella; 3) ossilatoriya; 4) nostok; 5) makrotsissis
A) 1,2,3 JB) 1, 3, 4 C) 2,3,4 D) 3,4,5
499. Quyida berilgan suvo'tlarni ko'k-yashil (a) va yashil (b) suvo'tlarga ajrating.
1) xrokokk; 2) xlorella; 3) ossilatoriya; 4) nitella; 5) nostok
A) a- 1, 2, 3; b - 4, 5 JB) a - 1, 3, 5; b - 2, 4 C) a- 1, 3, 4; b - 2, 5 D) a - 2, 3, 4; b - 1,5
500. Tashqi mikorizaning o'simlik (a) va zamburug' (b) uchun ahamiyati qanday?
1) karbon suv va vitaminlarni o'zlashtiradi; 2) gumus tarkibidagi oqsillarni aminokislotalargacha parchalaydi; 3) ildizning shimish yuzasini oshiradi
A) a - 1; b - 2, 3 J B) a-2,3; b-1 C) a - 1, 3; b - 2 D) a - 3; b - 1, 2
501. Lishayniklar tarkibida qanday polisaxaridlar bo'ladi;
1) xitin; 2) selluloza; 3) lixenin; 4) glikogen
A) 1,2 B) 2,3 J C) 1, 3 D) 1,4
502. Lishayniklar tarkibidagi disaxarid(lar)ni belgilang.
1) maltoza; 2) saxaroza; 3) laktoza
A) 1 J B) 2 C) 2,3 D) 3
503. Quyida berilgan lishayniklarni yopishqoq (1), bargsimon (2), butasimon (3) turlariga ajrating. a) kladoniya; b) batsidiya; c) parmeliya
A) 1-a, 2-b, 3-c J B) 1-b, 2-c, 3-a C) l-c,2-a,3-b D) 1-c, 2-b, 3-a
504. Qarag'ayzorlarda qaysi lishaynik(lar) yaxlit qoplam hosil qiladi?
1) soqolli usneya; 2) kladoniya; 3) tasmasimon everniya; 4) ksantoriya
A) 1, 2 J B) 2 C) 1, 3, 4 D) 1, 2, 3, 4
505. Daraxt po'stlog'ida qaysi lishaynik(lar) uchraydi? 1) soqolli usneya; 2) kladoniya; 3) tasmasimon everniya; 4) ksantoriya
A) 1,2 B) 2 J C) 1,3 D) 1, 2, 3, 4
506. Yopishqoq lishaynikni aniqlang.
A) parmeliya JB) batsidiya C) kladoniya D) manna
507. Bargsimon lishaynikni belgilang.
JA) parmeliya B) batsidiya C) kladoniya D) manna
508. Quyidagilardan qaysi biri ko'p hujayrali suvo't hisoblanmaydi?
A) nemalion B) nitella J C) parmeliya D) uiva
509. Cho'llarda erkin azotni o'zlashtirib, tuproqni azotga boyitadigan va tuproq hosil bo'lish jarayonida qatnashadigan organizmni aniqlang.
A) lishayniklar JB) ko'k-yashil suvo'tlar C) bakteriyalar D) zamburug'lar
510. Oraliq xo'jayinga ega bo'lgan zamburug'ni ko'rsating.
A) qoralciiya B) vertitsill JC) zang D) achitqi
511. O'simlik barglarida dastlab sarg'ish-jigarrang, so'ngra qo'ng'ir dog'lar pay do qiladigan, barglarning erta to'kilishiga sabab bo'ladigan zamburug'ni aniqlang.
A) qorakuya J B) vertitsill C) zang D) gommoz
512. O'simlik barglarida dastlab qora dog'lar paydo qiladigan, barglarning qurib to'kilishiga sabab bo'ladigan bakteriyani aniqlang.
A) qoraJcuya B) vertitsill C) zang^{- J}D) gommoz
513. Ektotrof mikoriza qaysi o'simliklarda uchraydi?
A) lishayniklarda JB) ninabarglilarda C) butalarda D) o't o'simliklarda
514. Tillarang sariq qoplam hosil qiladigan lishaynikni belgilang.
JA) ksanfcoriya B) parmeliya C) batsidiya D) manna
515. Endotrof mikoriza qaysi o'simliklarda uchraydi?
A) lishayniklarda B) ninabarglilarda C) butalarda J D) o't o'simliklarda
516. Toshlar ustiga yopishib o'sadigan lishaynikni belgilang.
A) ksantoriva B) parmeliya JC) batsidiya D) manna
517. Ulotriksning jinsiy ko'payishi nima orqali sodir bo'ladi?
JA) gametalar B) zoosporalar C) sporangiya D) sporalar
518. Ulotriksning gametalari nechta xivchinli bo'ladi?
A) 4 J B) 2 C) 8 D) xivchinsiz bo'ladi
519. Qaysi lishaynik sariq qoplam hosil qiladi?
A) everniya J B) ksantoriya pariyentina
C) usneya D) everniya va usneya
520. ... - oddiy ipsimon, shilimshiq pardasi bo'lmagan, hujayrasining eni bo'yidan bir necha marta katta, tanasi bo'ylab bir xilda tuzilgan hujayralardan iborat.
A) Nostok B) Manna J C) Ossilatoriya D) Spirogira
521. Chirituvchi bakteriyalar bo'lmaganda ...
a) yer yuzi qoldiqlar bilan to'lib ketar edi;
b) o'simlik va hayvonlar uchun ovqat yetarli bo'lmas edi;
c) o'simlik va hayvonlar uchun yashashga joy qolmas edi;
d) o'simlik va hayvonlar uchun ovqat yetarli bo'lar edi.
JA) a, b, c B) a, c, d C) b, c D) c, d
522. Qo'zidumbaning sporasi ungandan so'ng qancha vaqtdan keyin yetiladi?
JA) 40kun B) 2 oy C) 6 oy D) 20 kun
523. Qaysi faslda qo'ziqorinning vegetativ tanasida oziq moddalar to'planadi?
A) kuzda B) qishda JC) yozda D) bahorda
524. Qaysi fasldan boshlab qo'ziqorinning mevatanasi hosil bo'ladi?
JA) kuzdan B) qisbdan C) yozdan D) bahordan
525. ... mevatanasi yirik, bo'yi 10-20 sm, ichi bo'sh bo'lib, qalpoqcha va oyoqchadan iborat. Qalpoqchaning ustki tomoni sporalar yetiladigan katakchalardan iborat, qalpoqchaning cheti oyoqchasi bilan birlashgan holda o'sadi.
A) Qo'zidumba B) Go'ng zamburug'i
JC) Qo'ziqorin D) Mog'or zamburug'i
526. Qo'ziqorinning mevatanasi yer yuzasiga qaysi faslda chiqadi?
JA) bahorda B) kuzda C) yozda D) qishda
527. Qo'ziqorin rnevatanasida yetilgan sporalarni qachon sochadi?
JA) bahorda B) kuzda C) yozda D) qishda
528. Qaysi parazit hisobiga sulining boshoqlaridagi donlari rivojlanmay qoUshi mumkin?
A) faqat vertitsilium zamburug'i
B) achitqi va vertitsilium zamburug'i
C) zang va achitqi zamburug'i
JD) qorakuya va zang zamburug'i
529. Lishayniklarga xos bo'lmagan xususiyatlarni aniqlang.
A) tanasi to'qima va organlarga bo'Unmagan
B) havo tozaligini ko'rsatuvchi mezon
JC) tanasi to'qima va organlarga bo'lingan
D) spora va vegetativ yo'l bilan ko'payadi
530. Xlamidomonadaga xos bo'lmagan belgi va xossalar keltirilgan javobni aniqlang. a) bir hujayrali suvo't; b) ko'p hujayrali suvo't; c) iflos suvda uchraydi; d) faqat toza suvda uchraydi; e) ikki xivchinli; f) xivchinsiz; j) vakuolasiz; h) vakuolali.
A) a, c, e, h B) a, c, e, j C) b, d, e JD) b,d,f,j
531. Xlamidomonadaga xos bo'lgan belgi va xossalar keltirilgan javobni aniqlang. a) bir hujayrali suvo't; b) ko'p hujayrali suvo't; c) iflos suvda uchraydi; d) faqat toza suvda uchraydi; e) ikki xivchinli; f) xivchinsiz; j) vakuolasiz; h) vakuolali.
JA) a, c, e, h B) a, c, e, j C) b, d, e D) b,d,f,j
532. Qaysi ko'p hujayrali suvo'tlarning tanasi shoxlanmagan (1) va shoxlangan (2)?
a) ulotriks; b) xlorella; c) spirogira; d) xara; e) xlamidomonada.
JA) 1a,c;2d B) 1 d; 2 a, c C) 1 b, e; 2 d D) 1 a,c;2b, e, d
533. Xlorellaga xos qaysi hodisa ulotriksda ham kuzatilishi mumkin?
A) zoospora hosil qilish
B) ikki xivchinli gametalar hosil qilish
JC) noqulay sharoitda spora hosil qilish
D) rizoid hosil qilish
534. Qaysi suvo'tlar suvda qalqib turadi (1), qaysilari suv tagidagi narsalarga yopishib o'sadi (2)?
a) ulotriks; b) spirogira; c) laminariya.
A) 1 a, b; 2 c B) 1 a, c; 2 b C) 1 b, c; 2 a JD) 1 b; 2 a, c
535. Mog'or zamburug'ining sporangiybandining uchida nima hosil bo'ladi?
A) mitseliy JB) sporangiy C) gifa D) sorus
536. To'qima va organlari rivojlanmagan ko'p hujayralilarni belgilang.
JA) meduza, poliplar B) lansetnik, assidiya
C) oq planariya, meduza
D) korall polip, infuzoriya tufelka
537. Gidra tanasining qaysi qismida oraliq hujayralar joylashgan?
JA) ektoderma hujayralari orasida
B) elcfeoderma bilan endoderma oralig'ida
C) endoderma hujayralari orasida
D) bunday hujayra bo'lmaydi
538. Nerv hujayralari tanada tarqoq joylashgan organizmlar to'g'ri keltirilgan qatorni ko'rsating.
JA) aureliya, qizil korall polipi, aktiniya
B) alctiniya, oq planariya, meduza
C) gidra, aureliya, nozema
D) qizif korall pohpi, oq planariya, jigar qurti
539. Kam tukli halqali chuvalchanglar qaysi hayvonlardan kelib chiqqan?
A) yassi chuvalchanglardan
B) eng qadimgi gidrasimonlardan
C) kovakichlilardan
JD) ko'p tukli halqali chuvalchanglardan
540. Tuzalmaydigan vara hosil qiluvchi parazitni aniqlang.
A) tripanosoma JB) leyshmaniya C) ichburug' amyobasi D) nozema
541. Bosh oyoqli molluskalar qanday nafas oladi?
JA) jabralari bilan
B) tanasining o'ng tomonidagi nafas teshigi va o'pka bilan
C) butun tana yuzasi bilan
D) yegan ozig'i tarkibidagi kislorod bilan
542. Hayvonlarni tiplarga moslab yozing. 1) midiya; 2) meduza; 3) karakatitsa; 4) nereida; 5) ostritsa; 6) qum chuvalchangi; 7) osminog
a) molluskalar; b) halqali chuvalchanglar; c) to'garak chuvalchanglar; d) bo'shliqichlilar
JA) a-1, 3, 7; b-4, 6; c-5; d-2
B) a-3, 7; b-4, 6; c-5; d-1, 2
C) a-1, 2, 3; b-4, 5, 6; c-2; d-7
D) a-1, 2; b-4; c-5, 6; d-3, 7
543. Tana shakli o'zgaruvchan bo'lgan parazitni aniqlang.
A) oddiy amyoba B) foraminifera JC) ichburug' amyobasi D) tripanosoma
544. Amyobalarda oziq moddalar nima ta'sirida hazm bo'ladi?
A) sitoplazma shirasi B) yadro shirasi C) gormonlar J D) hazm shirasi
JJ545. Ohak chig'anoqli (I) va kremniy skeletli (II) sodda hayvonlar va ularning ahamiyatini aniqlang. 1. nursimonlar; 2. foraminifera;
a) ohaktosh konlarini hosil qilgan;
b) jilvir qog'oz tayyorlashda foydalaniladi;
c) metallarni silliqlashda foydalaniladi;
d) zeb-ziynat buyumlari tayyorlanadi
A) I- 1, a; II - 2,b,c
B) 1-2, b, c; II - 1, a, d
C) I- 1, b, c; II -2,a,d
JD) 1-2, a; II - 1, b, c
546. Evglenaga xos bo'lmagan belgini aniqlang.
A) Qizil "ko'zclia" bo'ladi
JB) qobig'ining ostida kuydiruvchi tanachalar joylashgan
C) yadro va xivchini bittadan
D) xlorofill piginentli xromatoforlari mavjud
547. Evglenaning amyobadan farqi nimada?
A) yadrosi bitta
B) qisqaruvchi vakuola ortiqcha suvni cluqarib yuboradi
JC) tanasi doimiy shaklga ega
D) jinssiz ko'payadi
548. Evglenaning qaysi organoidida organik moddalar hosil bo'ladi?
A) xromoplastlarida B) qizil ko'zchasida
C) vakuolalarida JD) xromatoforlarida
549. Evglenani qorong'i joyda uzoq saqlansa ...
a) xlorofili yemiriladi;
b) rangsizlanadi;
c) tayyor organik moddalar bilan oziqlanadi;
d) organik moddalar og'iz teshigi orqali kiradi;
e) organik moddalarni tana yuzasi orqali shimib oladi;
f) xlorofili donachalari sintezi kuchayadi
JA) a, b, c, e B) a, b, c, d C) c, d, f D) a, b, c, d, e, f
550. Amyoba tanasidan ortiqcha suv va zararli moddalar qaysi organoid ishtirokida chiqarib yuboriladi?
A) soxta oyoqlar B) anai teshigi
C) hazm vakuolaiarb
JD) qisqaruvchi vakuolalar
551. Amyobali suv tomcliisiga osh tuzi qo'shilsa nima kuzatiladi?
a) soxta oyoqlarini tortib oladi;
b) soxta oyoqlarini otib chiqaradi;
c) sharsimon shaklga kiradi;
d) tanasi cho'ziladi va ikkiga bo'linadi
A) b, c B) b,d J C) a, c D) a, d
552. Amyobanirig ko'payishida qanday jarayonlar kuzatiladi? Ketma-ketligi to'g'ri berilgan javobni aniqlang.
a) yadro hajmi ortadi;
b) yadro qobig'i yemiriladi;
c) yadro qismlari hujayraiiing ikki tomoniga teng taqsimlanadi;
d) hujayraning ikki tomonida yadro hosil bo'ladi;
e) amyoba tanasi cho'ziladi va ikkiga bo'linadi;
f) yadro hajmi kamayadi;
j) yadro qobig'i qalinlashadi;
k) yadro va amyoba tanasi barobar cho'ziladi va ikkiga bo'linadi;
1) hosil bo'lgan hujayralarda qo'shimcha yadro hosil bo'ladi
A) f, j, k, I J B) a, b, c, d, e C) a, c, d, k, 1 D) f, j, k, b
553. Ohak chig'anoqli soxta oyoqlilarning vakilini aniqlang.
A) nursimonlar B) nozema
JC) foraminifera D) ichburug' amyobasi
554. Soxta oyoqlilarga mansub bo'lmagan hayvonni aniqlang.
A) nursimonlar JB) nozema
C) foramim'fera D) ichburug¹ amyobasi
555. Kremniy skeletli sodda hayvonni aniqlang.
JA) nursimonlar B) nozema
C) foramim'fera D) ichburug’ amyobasi
556. Noqulay sharoitda evglena nimaga aylanadi?
A) sporaga B) gametaga JC) sistaga D) zoosporaga
557. Evglena (1) va volvoks (2) tanasining shakli qanday ko'rinishda bo'ladi?
JA) 1 duksimon; 2 noksimon
B) 1 noksimon; 2 duksimon
C) 1 duksimon; 2 sharsimon
D) 1 noksimon; 2 sharsimon
558. Koloniya tarkibidagi volvokslar o'zaro nima orqali bog'lanadi?
A) xivchiniar B) endopJazmatik to'r
C) yadro membranasining ipchalari
JD) sitoplazmatik ipchalar
559. Qaysi sodda hayvon qon zardobida parazitlik qiladi?
A) nozema B) ichburug' amyobasi C) leyshmaniya J D) tripanosoma
560. Qaysi sodda hayvon odam teri hujayralarida parazitlik qiladi?
A) nozema B) ichburug' amyobasiJ C) leyshmaniya D) tripanosoma
561. Qaysi sodda hayvon ichakda parazitlik qiladi?
A) nozema J B) ichburug' amyobasi C) leyshmaniya D) tripanosoma
562. Qaysi sodda hayvonlar qon zardobida (1) va qonning eritrotsitlarida (2) yashaydi?
a) leyshmaniya; b) tripanosoma; c) bezgak paraziti; d) askarida lichinkasi
A) 1 a; 2 d B) 1 c; 2 b C) 1 d; 2 a JD) 1 b; 2 c
563. Eng murakkab tuzilgan bir hujayralilarni aniqlang.
A) xivchinlilar B) soxta oyoqlilar JC) infuzoriyalar D) aktiniyaJar
564. Sodda hayvonlarning hujayrasi ko'p hujayralilaming bitta hujayrasidan nima bilan farqlanadi?
A) hujayrasi faqat bitta hayotiy jarayonda (ko'payishda) qatnashadi
JB) hujayrasida barcha hayotiy jarayonlar sodir bo'ladi
C) yadrosi bo'lmaydi
D) ko'payishda va modda almashinuvida qatnashmaydi
565. Nozemaga xos bo'lgan belgilarni ajrating.
a) harakatlanish organoidi bo'lmaydi;
b) harakatlanish organoidi bo'ladi;
c) hazm organoidi bo'lmaydi;
d) hazm organoidi bo'ladi;
e) ayirish organoidi bo'lmaydi;
f) ayirish organoidi bo'ladi;
j) tut ipak qurti va asalari paraziti;
k) odam paraziti
JA) a, c, e,j B) b, d, f, k C) a, c, f, k D) b, d, e, j
566. Nozemaga xos bo'lmagan belgilarni aj rating.
a) harakatlanish organoidi bo'lmaydi;
b) harakatlanish organoidi bo'ladi;
c) hazm organoidi bo'lmaydi;
d) hazm organoidi bo'ladi;
e) ayirish organoidi bo'lmaydi;
f) ayirish organoidi bo'ladi;
j) tut ipak qurti va asalari paraziti;
k) odam paraziti
A) a, c, e, j J B) b, d, f, k C) a, c, f, k D) b, d, e, j
567. Sporalilar hujayrasida ... bo'ladi.
JA) yadro, hujayra membranasi
B) yadro, hazm vakuolasi, sporasi
C) hujayra membranasi, ayirish organoidi
D) hazm, ayirish, harakatlanish organoidlari
568. Tufelka tanasida qaysi organoidlari ikkitadan bo'ladi?
JA) yadro va qisqaruvchi vakuolalar
B) yadro va hazm vakuolalari
C) hazm va qisqaruvchi vakuoialar
D) yadro, qisqaruvchi vakuolalar va mitoxondriya
569. Sodda hayvonlarda tashqi muhitning ta'sirlariga javob reaksiyasi qanday nomlanadi?
A) refleks B) taksis C) nastiya D) transpiratsiya
570. Bo'shliqichlilarning ta'sirlanishga javob berish xususiyati qanday nomlanadi?
A) refleks JB) taksis C) nastiya D) transpiratsiya
571. Gidra tanasidagi otuvchi hujayralari qayerda joylashadi?
A) endodermada B) mezodermada JC) ektodermada D) barcha qismda
572. Otuvchi hujayralar gidra tanasining qaysi qismida juda ko'p bo'ladi?
A) tovomda
JB) paypaslagichlarida
C) yon tomonida
D) barcha qismida teng taqsindangan
573. Gidraga xos bo'lmagan belgini aniqlang.
A) tanasi mirli simmetriyali
B) tana devori ikki qavat joylashgan hujayralardan iborat
JC) tanasi ikki tomonlama simmetriyali
D) jinssiz va jinsiy yo'l bilan ko'payadi
574. Sodda hayvonlarning eng qadimgi ajdodini aniqlang.
A) infuzoriyalar J B) yashil xivchinlilar C) soxta oyoqlilar D) sporalilar
575. Tufelka qaysi tipga mansub?
A) soxta oyoqlilar B) xivchinlilar C) infuzoriyalar JD) sodda hayvonlar
576. Tufelkaga xos bo'lmagan belgini aniqlang.
A) tanasi kipriklar bilan qoplangan
B) halqum va chiqaruvchi tesbigi mavjud
C) kuydiruvchi tanachalar mavjud
JD) ektoderma qavatida xivchinli hujayralar mavjud
577. Gidraning endoderma qavatida qanday hujayralarni farqlash mumkin?
A) soxta oyoqli va otuvchi
JB) xivchinli va bezli
C) otuvchi va bezli
D) oraliq, teri-muskul, jinsiy
578. Gidra tanasidagi hujayralarni bajaradigan vazifalari bilan juftlab bering.
1. teri-muskul; 2. oraliq; 3. bezli; 4. nerv; 5. otuvchi
a) harakatlanish; b) regeneratsiya; c) hazm qilish; d) ta'sirlanish; e) oziqni (o'ljani) falajlash
A) la; 2d; 3c; 4b; 5e B) Id; 2e; 3c; 4a; 5b
JC) la; 2b; 3c; 4d; 5e D) la; 2c; 3b; 4d; be
579. Gidra va sodda hayvonlarning qaysi jarayoni o'xshash?
A) faqat jinssiz yo'l bilan ko'payadi
B) refieks xos
C) tanasi ikki qavat hujayralardan iborat
JD) oziq hujayra ichida hazm bo'ladi
580. Gidra tanasidagi oraliq hujayralarga xos belgini aniqlang.
A) yirik yadroli B) mayda
C) regeneratsiyada qatnashadi
JD) barcha javoblar to'g'ri
581. Bo'shliqichlilar tanasidagi oraliq hujayralarga xos bo'lmagan belgilar keltirilgan qatorni aniqlang.
JA) yirik, mayda yadroli, endoderma qavatida joylashadi
B) mayda, yirik yadroH, ektoderma qavatida joylashadi
C) regeneratsiyani ta'minlaydi
D) ektoderma qavatida joylashgan, regeneratsiyani ta'minlaydigan yirik yadroli
582. Gidraning jinsiy hujayralari qachon hosil boiadi?
A) bahorda B) yozda JC) kuzda D) qishda
583. Gidra tuxum hujayrasida ... bo'ladi.
JA) soxta oyoqlari B) xivchinlar C) kipriklar Dj tukchalar, tikanlar
584. Dengiz bo'shliqichlilarini aniqlang.
A) aktiniyalar
B) korall pohplari, nereidalar
JC) aktiniyalar, korall poliplari, meduzalar
D) meduza, aktiniya, karakatitsa
585. Dengiz bo'shliqichlilariga kirmaydigan hayvonni aniqlang.
A) aktiniya B) aureliya C) korall poliplari JD) gidra
586. Aktiniyalarning gidradan farqi nimada?
JA) yirik va rangli bo'lishi
B) mayda va rangli bo'lishi
C) paypaslagichlari og'iz teshigi atrohda joylashgan
D) tanasi ikki qavat hujayralardan iborat
587. Koloniya bo'lib yashovchi poliplarning ko'payish turini aniqlang.
JA) jinsiy va kurtaklanish B) faqat kurtaklanish C) konyugatsiya D) partenogenez
588. Suv tubidagi narsalarga yopishib olib hayot kechiradigan bo'shliqichlilar nima deb ataladi?
A) riflar JB) poliplar C) planktonlar D) limanlar
589. Tana devori hujayralari ikki qavat joylashgan, oraliq moddasi juda kuchli rivojlangan hayvonni aniqlang.
A) aktiniya B) gidra C) korall polipi JD) qutb meduzasi
590. Odamlarga xavfli hisoblangan Shimoliy dengizlarda (1) va Qora dengizda (2) uchraydigan meduzalarni aniqlang.
a) qutb meduzasi; b) ildiz og'izli meduza; c) aureliya
A) lb; 2a JB) la; 2b C) la; 2c D) lc;2b
591. Qaysi xususiyatlar bo'shliqichlilarning eng qadimgi hayvonlar ekanligini ko'rsatadi?
a) hujayTalarning kuchsiz ixtisoslashganligi;
b) kuchli regeneratsiyaga ega bo'lishi;
c) hujayralarning yaxshi, kuchli ixtisoslashganligi;
d) kuchsiz regeneratsiyaga ega bo'lishi
JA) a, b B) a, d C) b, c D) c, d
592. Gidrasimonlar nimadan kelib chiqqan?
JA) koloniya bo'lib yashovchi bir hujayrali xivchinlilardan
B) koloniya bo'lib yashovchi yassi chuvalchanglardan
C) meduzalardan
D) koloniya bo'lib yashovchi korall poliplardan
593. Hazm sistemasi qorin tomonida joylashgan og'iz teshigidan, halqumdan va uch shoxli uchi berk ichakdan tashkil topgan hayvonni aniqlang.
A) jigar qurti
B) exinokokk
JC) oq planariya
D) qoramol tasmasimon chuvalchangi
594. Oq planariyaga xos bo'lmagan belgi ko'rsatilgan qatorni aniqlang.
JA) orqa ichagi va chiqarish teshigi rivojlangan
B) orqa ichagi va chiqarish teshigi bo'lmaydi
C) tana sirti bir qavat epiteliy hujayralari bilan qoplangan
D) ikki tomonlama simmetriyaga ega
595. Harorat oshganda, kislorod yetishmasa planariya
A) sistaga aylanadi
B) nobud bo'ladi
JC) mayda bo'laklarga bo'linib ketadi
D) jinsiy yo'l bilan ko'payadi
596. Qattiq skeletli, koloniya bo'lib yashovchi bo'shliqichlilarni aniqlang.
A) aktiniya poliplari
B) aureHya
C) gidra polipi
JD) korall poliplari
597. Volvoksning ta'sirlanishi qanday o'tadi?
A) hujayrasi sharsimon shaklga kiradi
JB) suvning yorug' tushib turgan tomoniga qarab harakat qiladi
C) xivchinlarini tashlab, qalin qobiqli sista hosil qiladi
D) tayoqchasimon tanachalarini otib chiqaradi
598. Sporalilar sinfi vakillarida qaysi organoidlar bo'lmaydi?
1) harakatlanish; 2) hazm qilish; 3) ayirish; 4) mitoxondriya
A) 1, 2, 4 J B) 1,2,3 C) 1, 3, 4 D) 2,3,4
599. Nozema hasharotlarning qaysi turkumlari vakillarida parazitlik qiladi?
1) ikki qanotlilar; 2) to'g'ri qanotlilar; 3) tangachaqanotlilar; 4) pardaqanotlilar
A) I, 2 B) 2, 3 C) 2, 4 J D) 3, 4
600. Qon zardobi (a) va shaklli elementlarida (b) parazitlik qiluvchi organizmlarni aniqlang.
1) ichburug' amyobasi; 2) bezgak paraziti; 3) tripanosoma; 4) leyshmaniya A) a-1, b-2 B) a-2, b-3 C) a-3, b-4 J J D) a-3, b-2
601. Aktiniyaning gidradan farq qiluvchi asosiy belgilarini ko'rsating.
1) faqat tovonida harakatlanadi;
2) asosan o'troq hayot kechiradi;
3) kurtaklanish va jiasiy yo'l bilan ko'payadi;
4) yirtqichlik bilan hayot kechiradi;
5) ancha yirik;
6) tuxumdan lichinka chiqadi;
7) lichinka davri bo'lmaydi
A) 1, 2, 3, 4, 7 B) 1, 2, 3, 5, 6 JC) 1, 5, 6 D) 3,4,5,6
602. Ko'rsatilgan belgilarning qaysi biri ham gidra, ham aktiniya uchun xos?
1) faqat tovonida harakatlanadi;
2) asosan o'troq hayot kechiradi;
3) ixtisoslashgan hujayralarga ega, organlar rivojlanmagan;
4) yirtqichlik bilan hayot kechiradi;
5) ancha yirik;
6) tuxumdan lichinka chiqadi;
7) lichinka davri bo'lmaydi
A) 1, 2, 6 J B) 2, 3, 4 C) 3, 4, 5 D) 1, 2, 7
628. Qaysi belgi faqat bo'shliqichlilar uchun xos?
A) uchta embrional varaq
B) otuvchi hujayralar
C) regeneratsiya xususiyati
D) uchi yopiq hazm qilish sistemasi
629. So'rg'ichli chuvalchanglarning tasmasimon chuvalchanglardan asosiy farqini ko'rsating.
A) nerv sistemasining bo'lishi
JB) hazm qilish sistemasining bo'lishi
C) qon aylanish sistemasining bo'lishi
D) oraliq xo'jayinning bo'lishi
630. Baqachanoqning mantiya bo'shlig'iga suv qayerdan o'tadi?
A) chig'anoq pallalari ochilganda
B) ikkita sifon ochilganda
C) pastki (kirish) sifon orqali
D) yuqori (chiqish) sifon oiqali
631. To'qirnaga ega bo'lmagan hayvonlarni ko'rsating.
1) foraminefera; 2) gidra; 3) dreysena; 4) tripanosoma; 5) oq planariya; 6) dafhiya
JA) 1, 2, 4 B) 3, 4, 5 C) 3, 5, 6 D) 1,3,5
632. Erkin yashovchi hayvonlarni ko'rsating.
1) planariya; 2) exinokokk; 3) bolalar gijjasi; 4) nereida; 5) tripanosoma
A) 1, 2, 3 B) 2, 4, 5 C) 1, 4, 5 J D) 1,4
633. Nereidaning dastlabki juft oyoqlari nima hisobiga hosil bo'lgan?
A) nereidaning oyog'i bo'lmaydi
JB) tananing ikki yonidagi muskulli o'simtalarda to'p-to'p bo'lib joylashgan tuklar
C) tananing oldingi tomonida joylashgan yonidagi siyrak va kalta tuklar
D) tananing orqa tomonidagi, siyrak va kalta tuklar
JJ634. Gelmintologiya fani ... o'rganadi.
A) zaharli o'rgimchaksimonlarni
B) parazit hasharotlarni
C) parazit chuvalchanglarni
D) parazit o'simhklarni
JJ635. Qaysi parazitning yopishuv organlari bo'lmaydi?
A) jigar qurtining B) exinokokkning
C) cho'chqa tasmasimon chuvalchangining
D) askaridaning
636. Pomidor, bodring ildizida no'xatdek shish hosil bo'lishi, hosilining kamayishi va tez orada halok bo'lishi qaysi parazitga bog'liq?
A) jigar qurtining dumb' Hchinkasiga
JB) bo'rtma nematodaga
C) yalang'och shilliqqa D) agrobakteriumga
637. Ko'p hujayralilarning bir hujayralilar bilan qarindoshligini belgilovchi ko'rsatkichni aniqlang.
A) oqsillarning bir xilligi
B) sezgi a'zolarining bo'lishi
JC) ko'p hujayralilarning rivojlanishi bitta urug'langan tuxum hujayradan boshlanishi
D) berilganlarning barchasi
638. Dastlabki ko'p hujayralilar tanasi necha qavat hujayradan iborat bo'lgan?
A) bitta J B) ikkita C) uchta D) yashash sharoitiga ko'ra bir nechta
JJ639. Bo'rtma nematodalar ituzumdoshlar oilasining qaysi vakillarida parazitlik qiladi?
A) ituzum, baqlajon B) kartoshka, pomidor
C) mingdevona, bangidevona
D) Icartoshka, baqlajon
JJ640. Bo'rtma nematodalar gulxayridoshlar oilasining qaysi vakillarida parazitlik qiladi?
A) kanop, g'o'za B) dorivor gulxayri, kanop
C) bo'ritaroq, g'o'za
D) Misr g'o'zasi, dorivor gulxayri
JJ641. Bo'rtma nematodalar qovoqdoshlar oilasining qaysi vakillarida parazitlik qiladi?
A) qozonyuvg'ich, tarvuz B) qovun, tarvuz C) bodring, qovun D) handalak, tarvuz
JJ642. Qaysi hayvonlarda oyog'ining oldingi qismi o'zgarib paypaslagichlarni hosil qiladi?
A) boshoyoqlilar B) qorinoyoqlilar C) ikkipallahlar D) nematodalar
JJ643. Qaysi hayvonlarda siyoh xaltachasi bo'ladi?
A) boshoyoqlilarda B) o'rgimchaksimonlarda C) qisqichbaqalarda D) qorinoyoqlilarda
JJ644. Qaysi hayvonlar xavf tug'ilganda siyoh chiqarib dushmandan qutulib qoladi?
A) boshoyoqlilar B) o'rgimchaksimonlar
C) qisqichbaqalar D) qorinoyoqlilar
645. Paypaslagichlarida juda ko'p so'rg'ichlar joylashgan hayvonlarni toping.
1) kalmar; 2) zaxkash; 3) karakatitsa; 4) bitiniya;
5) osminog; 6) krab.
A) 1, 2, 3 JB) 1, 3, 5 C) 2, 4, 6
D) 1, 4, 6
646. Go'shti uchun ovlanadigan boshoyoqli hayvonlarni toping.
1) ustritsa; 2) kalmar; 3) taroqcha; 4) midiya;
5) dreysena; 6) karakatitsa.
JA) 2, 6 B) 1, 2 C) 3,4 D) 2, 5
647. Bosh miyasi kuchli rivojlangan, xilma-xil va murakkab reflekslar hosil qiladigan mollyuskalarni toping.
1) ustritsa; 2) kalmar; 3) taroqcha; 4) midiya;
5) dreysena; 6) karakatitsa.
JA) 2,6 B) 1,2 C) 3,4 D) 2,5
648. Tanasi qalin muskulli mantiya bilan qoplangan hayvonlarni toping.
1) ustritsa; 2) kalmar; 3) taroqcha; 4) midiya;
5) dreysena; 6) karakatitsa.
JA) 2,6 B) 1,2 C) 3,4 D) 2,5
649. Har bir bo'g'imida bir juft tuxumdon, bitta bachadon va ko'p urug'donga ega bo'lgan hayvonlarni ko'rsating.
JA) qoramol tasmasimoni, cho'chqa tasmasimoni
B) askarida, yomg'ir chuvalchangi
C) nereida, ostritsa
D) yomg'ir chuvalchangi, exinokokk
JJQAYSI HAYVON HALQALI CHUVALCHANGLARDAN KELIB CHIQQAN
A) qisqichbaqasimonlar B) trilobitsimonlar C) yassi chuvalchanglar D) hasharotlar
651. Maxsus sezgi organlari bo'lmaydigan hayvonlarni aniqlang.
A) oq planariya, yalang'och shilliq
B) oq planariya, ustritsa
C) baqachanoq, yomg'ir chuvalchangi
D) toic shilhg'i, bitiniya
652. Yomg'ir chuvalchangi uchun tayanch vazifasini bajaruvchi tuklar tananing qaysi qismida joylashgan?
A) har bir bo'g'imning orqa tomonida
JB) har bir bo'g'imning qorin tomonida
C) har bir bo'g'imning yon tomonlarida
D) faqat ko'krak bo'g'imlarning yon va orqa tomonlarida
653. Halqali chuvalchanglarning teri-muskul xaltasi qanday qismlardan iborat?
JA) tashqi va ichki epiteliy, halqasimon va bo'ylama muskullardan
B) tashqi epiteliy, bo'ylama va qiyshiq muskullardan
C) tashqi va ichki epiteliy, halqasimon, bo'ylama va qiyshiq muskullardan
D) xitin qavatidan, tasma shaklda joylashgan bo'ylama muskullardan
JJ654. Har bir bo'g'imda juda ko'p urug'donlar bo'ladigan hayvonni aniqlang.
A) oq planariya B) askarida
C) qoramol tasmasimon chuvalchangi
D) yomg'ir chuvalchangi
JJ655. Yassi chuvalchanglarning eng qadimgi vakilini aniqlang.
A) so'rg'ichlilar
B) ichaksiz kiprikH chuvalchang
C) exinokokk D) tasmasimonlar
656. Halqali chuvalchanglarning tana bo'shlig'i devorining ichki yuzasi nimadan iborat?
A) bir qavat epitehydan
B) ikki qavat epitehydan
C) uch qavat epitehydan
D) bir qavat kutikuladan
657. Gelmintlarga qarshi kurash choralarini ishlab chiqishda qatnashgan olimni aniqlang.
A) RBorovskiy JB) K.Skryabin C) O.Bogdanov D) J.Tomson
658JEXENAKOKKA XOS bo’magan belgilar hhh
A) tuxumga to'lgan pufakchalar (finnalar) odamning axlati bilan tashqariga chiqadi
B) tanasi 5-6 bo'g'imdan iborat
C) boshida 4 ta so'rg'ichlari mavjud
D) tuxumga to'lgan oxirgi bo'g'imi axlat bilan tashqariga chiqadi
hhh659. Bolalar gijjasi tuxumlarini qayerga qo'yadi?
A) ingichka ichakka
B) yo'g'on ichakka
C) oshqozon va ko'richakka
D) anal teshigi atrofidagi teriga
660. Bolalar gijjasi (1), exinokokk (2), nereida (3) va qizil chuvalchang (4)lar qaysi tiplarga mansub? a) yassi chuvalchanglar; b) to'garak chuvalchanglar; c) molluskalar; d) halqali chuvalchanglar
A) lb, 2a, 3c, 4d B) la, 2b, 3d, 4c
jC) lb, 2a, 3d, 4d D) lb, 2a, 3d, 4c
hh661. Qaysi parazitning tuxumlari iflos qo'l orqali yana ichakka tushib qolsa, qaytadan rivojlana boshlaydi?
A) jigar qurti B) exinokokk C) gijja
D) bo'rtma nematoda
hh662. Jigar qurtining qoramol tasmasimon chuvalchangidan farqi nimada?
A) hazm organlari rivojlangan
B) hazm organlari rivojlanmagan
C) yassi chuvalchanglar tipining vakili
D) parazit hayot kechiradi
hh663. Nerv stvollari o'zaro ko'ndalang nerv tolalari bilan bog'langan nerv sistemasi qaysi hay von uchun xos?
A) meduza B) oq planariya C) nereida D) yomg'ir chuvalchangi
664. Quyidagi organizinlarning qaysi birida ayirish sistemasi uclii yopiq naychalardan tuzilgan?
1) nereida; 2) kam tukli chuvalchang; 3) askarida; 4) oq planariya; 5) yomg'ir chuvalchangi
665. Qoramol tasmasimon chuvalchangi oxirgi bo'g'imlari o'rta bo'g'imlardan nimasi bilan farq qiladi?
1) ikkita tuxumdonga ega;
2) ko'p urug'donlar bo'ladi;
3) faqat tuxumga to'lgan bachadonga ega;
4) ko'p marta shoxlangan ichagi mavjud.
A) 1, 2, 3 B) 2, 3, 4 j C) 3 D) 3, 4
hh666. Olti ilmoqli lichinka qaysi organizmda rivojlanadi?
A) chuchuk suv shillig'ida
B) qoramolda
C) odam ichagida
D) yirtqich hayvonlarning jigarida
667. Uchta lichinka bosqichi orqali rivojlanish qaysi parazit chuvalchang uchun xos?
A) cho'chqa tasmasimon chuvalchangi
B) bolalar gijjasi
C) exinokoiclc D) jigar qurti
668. Oraliq xo'jayinsiz rivojlanuvchi parazit chuvalchang(lar)ni ko'rsating. 1) exinokokk; 2) jigar qurti; 3) bolalar gijjasi; 4) cho'chqa tasmasimon chuvalchangi; 5) askarida A) 1,2,4 B) 3 C) 5 j D) 3,5
669. Faqat odam organizmida rivojlanuvchi parazit chuvalchang(lar)ni ko'rsating. 1) exinokokk; 2) jigar qurti; 3) bolalar gijjasi; 4) cho'chqa tasmasimon chuvalchangi; 5) askarida A) 1,2,4 B) 3 C) 5 j D) 3,5
670. Qaysi chuvalchanglar tashqi tomondan qalin po'st kutikula bilan qoplangan? 1) oq planariya; 2) jigar qurti; 3) qoramol tasmasimon chuvalchangi; 4) askarida; 5) gijja A) 1, 2, 3, 4 B)4,5 j C) 2,3,4,5 D) 1, 4, 5
A) 1, 2, 3 B) 1, 2, 4 j C) 3,4 D) 3, 5
jj671. Ayrim jiusli (a) va germafrodit (b) organizmlarni ko'rsating.
1) oq planariya; 2) bolalar gijjasi; 3) dreysena; 4) bitiniya; 5) bedapoya shillig'i; 6) ustritsa; 7) askarida; 8) exinokokk
A) a - 2, 3, 4, 7; b - 1, 5, 6, 8
B) a - 2, 3, 6, 7; b - 1, 4, 5, 8
C) a - 2, 3, 6, 8; b- 1,4,5,7
D) a - 2, 4, 5, 7; b - 1, 3, 6, 8
jj672. Ichak differensiatsiyasi dastlab qaysi organizmlarda kuzatiladi?
A) kiprikli chuvalchanglar
B) so'rg'ichli chuvalchanglar
C) tasmasimon chuvalchanglar
D) to'garak chuvalchanglar
673. O'simliklarda (a), faqat odamlarda (b), odam va hayvonlarda (c) parazitlik qiluvchi chuvalchanglarni juftlab ko'rsating.
1) gijja; 2) askarida; 3) bo'rtma nematoda;
4) exinokokk; 5) jigar qurti
A) a-3;b-l;c-2,4,5
B) a-3; b-2; c-1, 4, 5
jC) a-3; b-1, 2; c-4, 5
D) a-3; b-4, 2; c- 1, 5
674. Dengizda (a) va chuchuk suvda (b) yashovchi halqali chuvalchanglarni juftlab ko'rsating.
1) nereida; 2) o'troq chuvalchang; 3) qizil
chuvalchang
A) a-l;b-2,3 j B) a-l,2;b-3
C) a-1, 3; b-2 D) a-2, 3; b-1
675. Askarida ayirish sistemasining oq planariyanikidan farqini ko'rsating.
A) ayirish naychalari voronkasimon naychalardan iborat
B) zararli mahsulotlar uchi berk naychalarga sizib o'tadi
C) ikki yon tomonida joylashgan yirik naylar tananing orqa qismida teshiklar bilan ochiladi
D) ikkita ayirish naylari birlashib, yagona teshik bilan tashqariga ochiladi
J676. Anal teshigi bo'lmagan (a) va bo'lgan (b) chuvalchanglarni juftlab ko'rsating.
1) exinokokk; 2) cho'chqa tasmasimon chuvalchangi; 3) nereida; 4) bolalar gijjasi;
5) jigar qurti
A) a-2, 5; b-1, 3, 4 B) a-1, 3, 5; b-2, 4 C) a-1, 2, 5; b-3, 4 D) a-1, 5; b-2, 3, 4
JJ677. Bosh-oyoqlilarning dushmandan himoyalanish usulini belgilang.
A) realctiv harakat qiladi
B) suvga siyoh chiqarib, qochadi
C) suv tubida harakatlanmay yotadi
D) ovoqiarini qimirlatib, qo'rqitadi
JJ678. Tana bo'shlig'i bo'lmaydigan hayvonlarni belgilang.
A) yassi chuvalchanglar B) molluskalar
C) to'garak chuvalchanglar
D) halqali chuvalchanglar
JJ687. Infuzoriya tanasining qaysi qismi bilan oldinga qarab harakatlanadi?
A) to'mtoq qismi bilan
B) ingichka uchi bilan C) aylanasimon D) yon tomoni bilan
JJ688. Nozema sodda hayvonlaming qaysi guruhiga mansub va u qayerda parazitlik qiladi?
A) xivchinlilar, tut ipak qurtida
B) infuzoriya, asalarida
C) sporalilar, odam qonida
D) sporalilar, tut ipak qurtida
JJ689. Oq planariyaning tanasi qanday epiteliy hujayralari bilan qoplangan?
A) bir qavatli kiprikchali
B) ko'p qavatli kiprikchali
C) kubsimon kiprikchali
D) bir qavatli, silindrsimon
690. Quyidagi parazit chuvalchanglar qaysi organizmlarda parazitlik qiladi? 1) bo'rtma nematoda; 2) cho'chqa tasmasimon chuvalcliangi; 3) exinokokk; 4) mushuk ikki so'rg'ichlisi; 5) jigar qurti;
a) odam ichagida; b) it va yirtqich hayvonlaming ichagida; c) odam jigarida; d) o'simlikning yer usti qismida; e) o'simlikning yer osti qismida
A) 1-d, 2-c, 3-b, 4-c, 5-a
B) 1-b, 2-a, 3-b, 4-c, 5-e
JC) 1-e, 2-a, 3-b, 4-c, 5-c
D) 1-e, 2-b, 3-a, 4-a, 5-c
JJ691. Boshoyoqli mollyuskalarga xos belgilarni ajrating.
1) gavdasi bosh va tana qismlariga ajralgan;
2) oyoqning oldingi qismlari paypaslagichlami hosil qiladi; 3) tanasi qalin muskulli mantiya bilan o'ralgan; 4) tanasi segmentlarga bo'lingan;
5) og'iz atrofida 8-10 ta paypaslagichlari bo'ladi;
6) paypaslagichlarida so'rg'ichlar bo'ladi; 7) bosh miyasi kuchli rivojlangan; 8) bosh miyasi sust rivojlangan; 9) oyoqlari asosida voronkalar joylashgan; 10) siyoh xaltasi mavjud;
11) chig'anog'i yo'q; 12) chig'anog'i spiralsimon shaklli
A) J, 2, 3, 4, 5, 8, 11
B) 1, 2, 3, 5, 6, 7, 9, 10, 11
C) 4, 5, 6, 8, 9, 12
D) 1, 5, 6, 8, 12
JJ692. Chuchuk suvlarda yashaydigan qizil chuvalchang qaysi hayvonlar tipiga va sinfiga mansub?
A) halqasimon chuvalchanglar tipi, ko'p tuklilar sinfi
B) yassi chuvalchanglar tipi, kipriklilar sinfi
C) halqasimon chuvalchanglar tipi, kam tuklilar sinfi
D) yassi chuvalchanglar tipi, so'rg'ichUlar sinfi
JJ693. Bo'rtma nematodalar qayerda parazitlik qiladi?
A) o'simliklarning bargida
B) poya va gullarda
C) o'simliklarning barcha yer ustki qismlarida
D) o'simliklarning yer ostki qismida
JJ694. Boshoyoqlilar oyog'ining oldingi qismi o'zgarib ... hosil qiladi.
A) qisqich B) tirnoq C) paypaslagichlar D) mantiya
695. O'simlik (1) va hayvonlaming (2) parazit gelmintlarini o'rgangan olimlarni belgilang.
a) A.T.To'laganov; b) M.A.Sultonov;
c) E.X.Ergashev; d) J.A.Azimov
A) 1- a, b; 2 - c, d J B) 1- a; 2 - b, c, d
C) 1- b, c; 2-a,d D) 1- a, c; 2 - b, d
696. To'garak chuvalchanglarning yassi chuvalchanglardan asosiy farqlarini belgilang.
1) ayrim jinsli; 2) so'rg'ichlari mavjud; 3) ichagi berk; 4) yopishuv organlari rivojlanmagan; 5) anal teshigi mavjud; 6) germafrodit A) 1,2,5 J B) 1,4,5 C) 2,3,6
D) 1, 4, 6
697. Qaysi ohm yowoyi va uy hayvonlaming gelmintlarini o'rganishda qatnashmagan?
A) M.Sultonov B) J.Azimov C) E.Ergashev JD) A.To'laganov
JJ698. Cho'chqa tasmasimon chuvalchangi qoramol tasmasimon chuvalchangidan nimasi bilan farq qiladi?
A) boshida ilmoqlari bo'ladi
B) finna orqaJi yuqadi
C) boshida 4 ta so'rg'ichi bo'ladi
D) beriiganlarning barchasi
699. So'rg'ichlilarda parazitik hayot kechirishga qanday moslanishlar paydo bo'lgan?
1) so'rg'ichlari 2 ta; 2) so'rg'ichlari 4 ta; 3) ilmoqlari bor; 4) ko'p tuxum qo'yadi
^A) ²>³ J ^B) ^J>^{4 C}) ³>^{4 D}) ²»⁴
700. Jigar qurtining qaysi holati suv shillig'iga kiradi?
JA) kiprikli lichinka B) tuxum C) sista
D) dumli lichinka
701. Jigar qurti (1), qoramol tasmasimon chuvalchangi (2), exinokokk (3) va askarida (4) qaysi holatida odamga yuqadi?
a) sista; b) finna; c) tuxum; d) olti ilmoqli lichinka; e) dumli lichinka; f) kiprikli lichinka A) 1-f, 2-c, 3-b, 4-c JB) 1-a, 2-b, 3-c, 4-c C) 1-e, 2-d, 3-b, 4-c D) 1-a, 2-d, 3-b, 4-c
702. Askaridaning lichinkasi qon orqali o'pkaga borishdan oldin qaysi organlardan o'tadi?
A) jigar, taioq JB) jigar, yurak
C) taloq, buyrak
D) ichakdan fco'g'ri o'pkaga boradi
703. Ko'katlarni yaxshi yuvmasdan iste'mol qilinsa qaysi parazitni yuqtirish mumkin?
A) nereida
B) qoramol tasmasimon chuvalchangi
C) exinokokk D) jigar qurti
704. Yassi chuvalchanglar tipi, kipriklilar sinfiga mansub hayvonni belgilang.
jA) oq planariya B) jigar qurti C) askarida D) exinokokk
705. Yassi chuvalchanglar tipi, so'rg'ichlilar sinfiga mansub hayvonni belgilang.
A) oq planariya j B) jigar qurti C) askarida D) exinokokk
706. Parazit chuvalchanglarning hayotini, ko'payishini, tarqalishini qaysi fan o'rganadi?
A) mikrobiologiya jB) gelmintologiya C) fiziologiya D) embriologiya
707.371) Ichki organlar orasi biriktiruvchi (g'ovak) to'qima bilan to'lgan hayvonlar qatorini belgilang.
jA) jigar qurti, exinokokk, oq planariya
B) askarida, bitiniya, sadafdor
C) gijja, tasmasimon chuvalchang, ostritsa
D) molluska, oq planariya, yomg'ir chuvalchangi
708.372) Odam, hayvon va o'simliklarda parazitlik qiladigan chuvalchanglar soni to'g'ri berilgan qatorni aniqlang.
jA) 20ming B) 20 mln C) 10 ming D) 12ming
709.373) O'simlik gelmintlarini o'rgangan olimni aniqlang. A) M.A. Sultonov B) J.A. Azimov
jC) A.T. To'laganov D) E.X. Ergashev
jj710.374) To'garak chuvalchanglar qaysi belgilari bilan yassi chuvalchanglardan farq qiladi?
A) tanasi duksimon, ko'ndalang kesimi to'garak shaklda bo'lishi
B) tana bo'shlig'i va anal teshigining bo'lishi
C) ichki organlarning ancha murakkab tuzilganligi
D) barchasi
721, Quyidagi hayvonlarning nafas olish organini ko'rsating.
1) daryo qisqichbaqasi; 2) butli o'rgimchak;
3) yashil tillaqo'ng'iz;
a) jabra; b) o'pka xaltachasi; c) traxeya
A) l-c,2-b,3-a j B) 1 - a, 2 - c,b, 3 - c
C) l-b,2-c,3-b D) 1 - a, 2 - c, 3 – b
722. O'zbekiston chuchuk suv havzalarida tarqalgan qisqichbaqasimonlarni o'rgangan olim
jA) A.Muhammadiyev B) A.To'iaganov
C) M.Sultonov D) E.Irgashev
723. Zararkunanda hasharotlarga qarshi kurash usullarini ishlab chiqqan olimlarni belgilang.
1) V.Yaxontov; 2) S.Alimuhamedov; 3) S.Mirahmedov; 4) S.Kanash; 5) R.Olimjonov; 6) A.To'laganov; 7) M.Sultonov; 8) J.Azimov A) J, 3, 5, 7 B) 2, 4, 6,8 C) 3 D) 1, 2, 5
724.O'simlik shirasi bilan oziqlanadigan o'rgimchaksimonlar vakili ...
A) falanga B) qichimakana
jC) o'rgimchakkana D) butli o'rgimchak
725. Chumolining og'iz apparati...
A) yalovchi jB) kemiruvchi
C) kemiruvchi-yalovchi D) chaquvchi
726. Ninachilarning lichinkasi qayerda rivojlanadi?
A) chirindilarda B) tuproqda j C) suvda D) tuxumdonda
727. Oqmaydigan suv havzalari yaqinida ninachining qaysi turi uchraydi?
jA) suluv ninachi B) moviy ninachi C) halqali ninachi D) barchasi
728. Qandalalar nima sababdan yarim qanotlilar turkumiga kiritilgan?
jA) birinchi juft qanotlarining oldingi qismi qalinlashgan, keyingi qismi yupqa va shaffof
B) ikki juft qanotlari yupqa
C) ikki juft qanotlari qalin
D) birinchi juft qanotlarining oldingi qismi yupqa, orqa qismi qalinlashgan
729. Donli ekinlar doni va bargini so'rib oziqlanuvchi hasharotni belgilang.
A) to'shak qandalasi B) chirildoq C) ninachilar j D) xasva qandalasi
730. Iskabtoparlar qaysi hasharotlar turkumiga xos?
A) pardaqanotlilar B) qattiq qanotlilar
jC) ikki qanotlilar D) teng qanotlilar
731. Quyidagi o'rgimchaksimonlar bilan ko'zlarining soni juftlab ko'rsatilgan to'g'ri javobni toping.
1) butli o'rgimchak; 2) falanga; 3) chayon;
a) 8; b) 12; c) 2
A) 1-a, 2-b, 3-c j B) 1-a, 2-c, 3-b
C) 1-b, 2-a, 3-c D) l-b,2-c,3-a
732. Ham oddiy, ham murakkab ko'zga ega bo'lgan hasharotni belgilang.
A) tut ipak qurti B) temirchak jC) asalari D) qandala
733. Ishchi asalarining murakkab (I) va oddiy (II) ko'zchalarining soni to'g'ri berilgan javobni toping.
A) l-lta;II-2ta B) I - 2 ta; II - 2 ta jC) I-2ta;II-3ta D) I - 2 ta; II- 4 ta
734. Iskabtopar hasharotlarning qaysi turkumiga mansub?
J a jikki qanotlilar
B) pardaqanotlilar D) tangachaqanotlilar
735. Hasharotlarning eng qadimgi vakilini belgilang.
A) qandala B) chigirtka j C) ninachi D) iskabtopar
736. Uy pashshalari (I) va kanalar (II) odamlarga qanday kasalliklarni yuqtirishi mumkin? 1) vabo; 2) sil; 3) terlama; 4) ensefalit; 5) ichburug'; 6) tulyaremiya
jA) 1-1,2,5,11-3,4,6
B) 1-2,5,11-1,3,4,6
C) 1-2, 3, 5; II-1,4, 6
D) 1-1,2, 3; II-4,5,6
737. O'pkasi (a), traxeyasi (b), o'pka va traxeyasi (c) yordamida nafas oluvchi hasharotlarni aniqlang. 1) chayon; 2) iskabtopar; 3) butli o'rgimchak; 4) qandala; 5) biy; 6) suv shillig'i
jA) a - 1, 6; b - 2, 4; c - 3, 5
B) a - 1, 2; b - 3, 4; c - 5, 6
C) a - 1, 2; b - 4, 6; c - 3, 5
D) a - 6; b - 2, 4; c - 1, 3, 5
738. Tanasi a) boshko'krak va qorin, b) bosh, ko'krak va qorindan iborat hayvonlarni farqlang.
1) krevetka; 2) biy; 3) falanga; 4) iskabtopar; 5) chayon; 6) qandala
A) a - J, 2, 3; b - 4. 5, 6
jB) a - 1, 2, 5; b - 3, 4, 6
C) a - 1, 3, 5; b - 2, 4, 6
D) a - 2, 3, 5; b - 1, 4, 6
739. Yuragida 3 juft teshigi bo'lgan hayvonlarni belgilang.
jA) biy, krab, qoraqurt
B) biy, iskabtopar, qandala
C) o'rgimchak, qisqichbaqa, xonqizi
D) chayon, qandala, qoraqurt
740. Mozaik ko'rish quyidagi qaysi hayvonlarga xos? 1) dafniya; 2) krevetka; 3) biy; 4) qoraqurt;
5) o'rgimchak; 6) iskabtopar
A) 1, 2, 4, 5 JB) 1,2,6 C) 3, 4, 5, 6
D) barchasi
741. Quyidagi bo'g'imoyoqlilarni lichinkali (I) va lichinkasiz (II) rivojlanuvchilarga ajrating.
1) iskabtopar; 2) xasva qandaiasi; 3) biy; 4) kana; 5) chayon
A) I- 1, 2, 3; 11-4,5 JB) I- 1,2,4,11-3,5 C) 1-2, 3, 4; 11-1,5 D) I - 3, 4, 5; 11-1,2
742. Faqat o'pka bilan nafas oluvchi o'rgimchaksimonlar sinfining vakilini belgilang.
A) butli o'rgimchak B) qoraqurt
JC) chayon D) biy
743. Qaysi hayvon tizimcha shaklidagi shilimshiq ip ichiga juda ko'p tuxum qo'yadi?
A) baqachanoq B) baqa
C) yomg'ir chuvalchangi JD) suv shillig'i
744. Yalang'och shilliq nima orqali nafas oladi?
A) jabra JB) o'pka C) teri D) o'pica va teri
745. Go'shti uchun ko'plab ovlanadigan molliiskalarni belgilang.
A) dreysena, midiya, ustritsa
B) midiya, taroqchalar, baqaclianoq
JC) taroqchalar, ustritsa, midiya
D) bitiniya, sadafdorlar, dreysena
746. Osminogning og'iz teshigi atrofida nechta oyoqchalari bo'ladi?
JA) 8 B) 10 C) 8 juft D) juda ko'p
747. Eng yirik o'rgimchaksimonni belgilang.
A) dafniya B) qoraqurt JC) falanga D) kana
748. Bo'g'iinoyoqlilax tipining qaysi vakilida boshining ustida bir juft yirikroq, ikki yonida besh juft mayda ko'zlari bo'ladi?
A) asalari B) o'rgimchak C) qisqichbaqa JD) chayon
749. Qanotsiz hasharotlarni ko'rsating.
A) qandala, suvarak, burga
JB) bit, burga, to'shak qandaiasi
C) kapalak, burga, pashsha
D) bit, burga, tillako'z
750. Yashil tillaqo'ng'izning g'umbakdan chiqishi qaysi vaqtga to'g'ri keladi?
A) yozda B) erta bahorda
C) bailor o'rtalarida J D) kuzda
751. Bosh-oyoqli molluskalar sinfining nechta turi bor?
JA) 650gayaqin B) 380 ta C) 500 ta D) 1000 ta
752. Qaysi molluskalarning paypaslagichlarida so'rg'ichlar joylashgan?
A) suv shillig'i B) baqachanoq JC) karakatitsa D) dreysena
753. Chigirtka, temirchak, chirildoqlarning og'iz apparati qanday tipda tuzilgan?
A) so'ruvchi B) sanchib-so'ruvchi JC) kemiruvchi D) yalovchi
754. Qandalalar qanotlarining oldingi qismi qalinlashgan, keyingi qismi qanday tuzilishga ega?
JA) yupqa va shaffof B) qalin, ensiz
C) kalta o'simta shaklida D) yelpig'ichsimon
755. Bosh-oyoqli molluskalar sinfiga mansub hayvonni toping.
JA) sakkizoyoq B) baqachanoq C) dreysena D) perlovitsa
756. Hasharotlarning traxeya naychalariga havo qanday kiradi?
JA) qorin muskullarining dam-badam qisqarishi tufayli
B) traxeya bo'shUqlariga havo uzluksiz o'tadi
C) ko'krak qafasi qisqarishi hisobiga
D) bosun ta'sirida
757. Chirildoq, temirchak qaysi turkumga kiradi?
A) qattiqqanotUlar J B) to'g'riqanotlilar C) tangachaqanothlar D) tengqanotlilar
758. Bir juft so'lak bezlari halqumiga ochiladigan hayvonni ko'rsating.
A) yomg'ir chuvalchangi B) nereida JC) suv shillig'i D) daryo qisqichbaqasi
759. Hasharotlar tinim davrida nima hisobiga yashaydi?
JA) qurtlik davrida to'plagan oziq
B) g'amlab qo'ygan nektar
C) tana suyuqligi va xitini
D) ularda tinim davri bo'lmaydi
760. Kapalaklar keltirilgan qatorni belgilang.
a) poliksina; b) apollon; c) tovusko'z;
d) podalariy; e) taroqcha; f) nozema
A) a, b, e, f B) b, c, d, e JC) a, b, c, d
D) a, c, d, f
761. To'liq o'zgarish bilan rivojlanmaydigan hasharotlarni aniqlang.
A) suluv ninachi, tovusko'z
B) karam kapalagi, burga
C) chumoU, pashsha
JD) temirchak, to'shak qandaiasi
762. Chala o'zgarish bilan rivojlanmaydigan hasharotlarni aniqlang.
JA) burga, xonqizi B) temirchak, suvarak C) chigirtka, podalariy D) chumoli, chirildoq
763. Ikki qanotlilar turkumiga mansub hasharotlarni aniqlang.
A) iskabtopar, so'na, Jbo'ka
B) iskabtopar, chivin, asalari
C) yaydoqchi, chumoli, qovoqari
D) uy pashshasi, xonqizi, buzoqbosh
764. Pardaqanotlilar turkumiga mansub hasharotlarni aniqlang.
A) iskabtopar, so'na, bo'ka
B) iskabtopar, chivin, asalari
JC) yaydoqchi, chumoli, qovoqari
D) uy pashshasi, xonqizi, buzoqbosh
765. Ishchi arilarga xos bo'lmagan xususiyat to'g'ri keltirilgan qatorni aniqlang.
A) voyaga yetmagan urg'ochi
B) boshida ikkita murakkab va uchta oddiy ko'zi mavjud
C) sariq va ko'k ranglarni farqlaydi
D) voyaga yetmagan erkaklar
766. Erkak chivinlar nima bilan oziqlanadi?
A) odamning qoni bilan
B) o'simliklarning changi bilan
jC) o'simlik shirasi bilan
D) faqat sovuq qonli hayvonlar qoni bilan
767. Qaysi parazit hasharotlar to'liq o'zgarish bilan rivojlanadi?
A) oima mevaxo'ri, to'shak qandaiasi
B) kolorado qo'ng'izi, to'shak qandaiasi
C) burga, xasva qandaiasi
jD) olma mevaxo'ri, kolorado qo'ng'izi
768. Hasharotlarning jinsiy organlari qayerda joylashgan?
A) ko'krak qismida
B) ko'krak va qorin bo'shUg'ida
jC) qorin bo'shlig'ida
D) bosh-ko'krak qismida
769. Kapalaklarning xartumi nimalarning qo'shilishidan hosil bo'ladi?
a) pastki jag'; b) pastki lab; c) yuqori jag'; d) yuqori lab A) a, c j B) a, b C) b, d D) c, d
770. Kapalaklaming lichinkasiga xos belgilar to'g'ri keltirilgan qatorni aniqlang.
a) tanasi bo'g'imlarga bo'lingan, og'iz apparati keminivchi;
b) tanasi bo'g'imlarga bo'linmagan, og'iz apparati so'ruvchi;
c) ko'krak bo'limida uch juft haqiqiy oyoqlari bo'ladi;
d) qorin bo'limida besh juft soxta oyoqlari bo'ladi;
e) ko'krak bo'limida besh juft haqiqiy va qorin bo'limida uch juft soxta oyoqlari bo'ladi;
f) soxta oyoqlari yo'g'on, bo'g'imlarga bo'linmagan;
j) haqiqiy oyoqlari bo'g'imlarga bo'linmagan A) b, e, j B) a, e, f C) a, c, d, j j D) a, c, d, f
771. Kapalaklaming lichinkasiga xos bo'lmagan belgilar to'g'ri keltirilgan qatorni aniqlang.
a) tanasi bo'g'imlarga bo'lingan, og'iz apparati keminivchi;
b) tanasi bo'g'imlarga bo'linmagan, og'iz apparati so'ruvchi;
c) ko'krak bo'limida uch juft haqiqiy oyoqlari bo'ladi;
d) qorin bo'limida besh juft soxta oyoqlari bo'ladi;
e) ko'krak bo'limida besh juft haqiqiy va qorin bo'limida uch juft soxta oyoqlari bo'ladi;
f) soxta oyoqlari yo'g'on, bo'g'imlarga bo'linmagan;
j) haqiqiy oyoqlari bo'g'imlarga bo'linmagan
jA) b, e, j B) a, e, f C) a, c, d, j D) a, c, d, f
772. Qaysi hayvonning qoni nafas olishda qatnashmaydi?
A) krevefcka B) bitiniya C) o'rgimchak jD) ninachi
773. Birlamchi suvda yashovchi bo'g'imoyoqlilarni aniqlang.
jA) qisqichbaqashnonlar B) o'rgimchaksimonlar C) hasharotlar D) barchasi
774. 3.3-1 file-» 349) Qisqichbaqaning og'iz teshigi nechta jag' bilan o'ralgan?
A) uchta B) ikkita C) to'rtta j D) oltita
775.Daryo qisqichbaqasining hid bilish va tuyg'u organlarini aniqlang.
A) faqat uzun mo'ylovlari
B) faqat oyoqlaridagi tukchalar
jC) mo'ylovlari va oyoqlari sirtida joylashgan tukchalar
D) kaita mo'ylovlari va xitin plastinkasi
776. Qisqichbaqaning jabralari tanasining qaysi bo'lim(lar)ida joylashadi?
jA) ko'krak B) bosh C) qorin D) ko'krak va qorin
777. Qisqichbaqaning qaysi oyoqlari ikki shoxli bo'ladi?
A) yurish oyoqlari B) jag¹ oyoqlari
jC) qorin oyoqlari D) oyoq paypaslagichlari
778. Langustlar qaysi sinfga mansub?
A) o'rgimchaksimonlar
B) boshoyoqli molluskalar
jC) qisqichbaqasimonlar
D) qorinoyoqli molluskalar
779. O'rgimchaklarning ikkinchi juft og'iz organlari qanday ataladi?
A) ustki jag' j B) oyoq paypaslagichlari C) ustki lab D) pastki lab
780. O'rgimchaklarda paypaslagichlarning asosiy bo'g'imlari nima vazifasini bajaradi?
A) ustki jag'larning B) pastki lablarning
jC) pastki jag'larning D) yurish oyoqlarining
781. O'rgimchakda nechta o'rgimchak so'gallari inavjud?
A) uchta B) ikkita C) to'rtta jD) oltita
782. Yosh o'rgimchaklar tuxumdan qachon chiqadi?
A) yozda B) kuzda j C) bahorda D) qishda
783. O'rgimchakka xos bo'lmagan xususiyat keltirilgan qatorni aniqlang.
A) nerv sistemasi qorin nerv zanjiridan iborat
jB) qon aylanish sistemasi yopiq, nerv sistemasi tugunli, tarqoq
C) o'pkasi varaqsimon o'simtali
D) qon aylanish sistemasi ochiq
784. Kananing xartumchasi nimadan hosil bo'lgan?
A) pastki labdan
B) yuqori jag' va pastki lablarning qo'shilishidan
jC) jag’ va oyoq paypaslagichlari qo'shilishidan
D) xartumchasi bo'lmaydi
785. Kanalarga xos bo'lmagan xususiyatni aniqlang.
jA) hidni yaxshi sezmaydi
B) hidni yaxshi sezadi
C) gavda bo'Umlari- qo'shilib ketgan
D) tanasi bo'g'imlarga bo'linmagan
786. Qisqichbaqalarga xos bo'lmagan belgilar keltirilgan qatorni aniqlang.
A) muskullar organlar atrofda to'p-to'p bo'lib joylashgan
B) oshqozoni ikki bo'lmali
C) ayirish sistemasi bir juft yashil bezlardan iborat
jD) tana bo'shlig'i bo'lmaydi, organlar orasida biriktiruvchi to'qima joylashgan
787. Ustki jag'lari o'xshash tuzilgan o'rgimchaksimonlarni ko'rsating.
1) butli o'rgimchak; 2) falanga; 3) chayon; 4) kana
A) 1, 2 jB) 1,3 C) 1, 4 D)2,3
788. Temirchaklar tuxumlarini qayerga qo'yadilar?
A) chiriyotgan daraxtlar tanasiga
B) organik moddalarga boy suv havzalariga
C) o'simlik barglari ostiga
jD) tuproqdagi maxsus ko'zachalarga
789.Tukli arilar qaysi oila o'simliklarining asosiy changlatuvchisi hisoblanadi?
A) gulxayridoshlar B) murakkabguldoshlar
C) burchoqdoshlar D) ra'noguldoshlar
790. Molluskalarda so'lak bezlari (a) va jigar yo'li (b) qayerga ochiladi?
1) og'iz bo'shlig'iga; 2) halqumga; 3) oshqozonga; 4) ichakka
A) a-1; b-3 JB) a-2; b-3 C) a-1; b-4 D) a-2; b-4
791. Suv havzalarini tozalashga yordam beruvchi organizmlarni ko'rsating.
1) tridakna; 2) bitiniya; 3) qizil chuvalchang; 4) nereida
A) 1,2,3 B) 3,4 J C) 1,3 D) 2,3
792. Daryo qisqichbaqasida ovqat hazm qilish jarayoni qayerda tugallanadi?
A) ichakda B) kichik oshqozonda JC) jigar naylarida D) ana/ teshigida
793. Chuchuk suvda (a) va dengizlarda (b) yashovchi qisqichbaqasimonlarni juftlab ko'rsating.
1) krevetka; 2) dafhiya; 3) siklop; 4) langust; 5) omar
A) a-1, 2, 3; b-4, 5 B) a-1, 2, 4; b-3, 5
JC) a-2,3;b-l,4,5 D) a-2, 3, 5; b-1, 4
794. Ostki va ustki qanotlari bir xil tuzilgan hasharotlarni ko'rsating.
1) ninachi; 2) temirchak; 3) xasva qandalasi;
4) asalari; 5) iskabtopar; 6) mita
A) 1, 3, 4 JB) 1,4 C) 2, 3, 5, 6
D) 1,4,5
795. Ostki va ustki qanotlari har xil tuzilgan hasharotlarni ko'rsating.
1) ninachi; 2) temirchak; 3) xasva qandalasi; 4) asalari; 5) iskabtopar; 6) mita A) 1, 3, 4 B) 1,4 J C) 2, 3, 5, 6 D) 1,4,5
796. Iskabtoparlar qaysi sinfga tegishli parazitlarning tashuvchisi hisoblanadi?
A) so'rg'ichlilar B) tasmasimon chuvalchanglar
C) to'garak chuvalchaiiglar JD) xivchinlilar
797. Oq kapalak qaysi oila vakillarining bargi bilan oziqlanadi?
A) burchoqdoshlar B) bug'doydoshlar C) tutdoshlar J D) karamdoshlar
798. Olma mevaxo'rining g'umbagi qayerda rivojlanadi?
A) tuproqda
B) chirindi orasida
JC) daraxt po'stlog'i ostida
D) mevada
799. Oq kapalak qo'nganda qanotlari qanday taxlanadi?
A) qanotlari tanasining ikki yoniga yoyilib turadi
B) orqa qanotlari oldingi qanotlari ostida taxlanib turadi
J) qanotlari tanasi ustida tik bo'lib taxlanadi
D) oldingi qanotlari ostki qanotlari ostida taxlanib turadi
800. Temirchaklaniing qanotlari qanday taxlanadi?
A) qanotlari tanasining ikki yoniga yoyilib turadi
JB) orqa qanotlari oldingi qanotlari ostida taxlanib turadi
C) qanotlari tanasi ustida tik bo'lib taxlanadi
D) oldingi qanotlari ostki qanotlari ostida taxlanib turadi
801. Podalariy hasharotlarning qaysi turkumiga mansub?
A) yarim qattiqqanotlilar
JB) tangachaqanotlilar
C) to'g'ri qanotlilar
D) ikki qanotlilar
802. Kulrang satir hasharotlarning qaysi turkumiga mansub?
A) yarim qattiqqanotlilar
JB) tangachaqanotlilar
C) to'g'ri qanotlilar
D) ikki qanotlilar
803. Quyidagi hasharotlarning qaysi birlari tangachaqanotlilar turkumiga mansub emas?
A) poliksina, maxaon
B) zorka, podalariy
C) podalariy, kulrang satir
JD) trixogramma, gabrobrakon
804. Quyidagi hasharotlar orasidan yaydoqchilarni ko'rsating.
A) poliksina, maxaon
B) zorka, podalariy
C) podalariy, kulrang satir
JD) trixogramma, gabrobrakon
805. Hasharotlar rivojlanishining qaysi davrida organizmlar oziqlanmaydi va harakatlanmaydi?
1) tullayotgan vaqtda;
2) tullashdan oldingi davrda;
3) g'umbak davrida;
4) birinchi tullashdan keyin
A) 1, 2, 4 JB) 1,3 C) 2, 3 D) 3, 4
806. Hayvonlaraing murdasi va tezagi bilan oziqlanuvchi hasharotlami aniqlang.
1) o'laksaxo'r qo'ng'izlar; 2) go'ngxo'r
qo'ng'izlar; 3) pashshalaming qurtlari; 4) ninachi
hchinkasi; 5) kana Uchinkasi
A) 1,4,5 B) 1,2,5 J C) 1,2,3 D) 1,2,4
807. Yirtqich hasharotlarni ko'rsating. 1) ninachi; 2) ninachi Hchinkasi; 3) xonqizi; 4) tillako'z; 5) podalariy; 6) tukli ari
A) 1,2,6 B) 1,2,5 C) 1,2,5,6 JD) 1, 2, 3, 4
808. Bitta yopiq qon aylanish doirasiga ega bo'lgan organizmlarni ko'rsating.
1) lansetnik; 2) bo'rtma nematoda;
3) iskabtopar; 4) kulrang satir; 5) podalariy;
6) o'troq dengiz ko'p tukli chuvalchangi
A) 1, 2, 5 B) 1, 3, 6 J C) 1,6 D) 3, 4, 5
809. Qaysi organizmlarda qon kislorod tashishda ishtirok etmaydi?
1) lansetnik; 2) bo'rtma nematoda;
3) iskabtopar; 4) kulrang satir; 5) podalariy;
6) o'troq dengiz ko'p tukli chuvalchangi
A) 1, 2, 5 B) 1, 3, 6 C) 1,6 J D) 3, 4, 5
810. Baqachanoq bezovta qilinganda yopuvchi muskullar qisqarib, chig'anoq pallalari yopiladi. Muskullar bo'shashganda esa ... yordamida chig'anoq ochiladi.
A) ikki yon tomondagi muskullar
B) orqa tomondagi muskullar
C) yuqoridagi va pastki paylar
jD) orqa tomondagi elastik paylar
811. Quyidagi hayvonlarning qaysilari ochiq qon aylanish sistemasiga ega?
A) ustritsa, nereida
B) midiya, yomg'ir chuvalchangi
jC) ipak qurti, taroqcha
D) qizil chuvalchang, kulrang satir
845. O'rdakburunning qaysi belgilari lining sudralib yuruvchilarga o'xshashligini ko'rsatadi?
J a tuxum qo’yishi va kloaka
B) bolasini sut bilan boqishi va yungining bo'lishi
C) kloakasi va yungining bo'lishi
D) xordasining bo'lmasligi va nerv sistemasining naysimon bo'lishi
846. O'rdakburunning qaysi belgilari lining sutemizuvchilarga o'xshashligini ko'rsatadi?
A) tuxum qo'yishi va kloakasining bo'lishi
jB) bolasini sut bilan boqishi va yungining bo'lishi
C) kloakasi va yungining bo'lishi
D) xordasining bo'lmasligi va nerv sistemasining naysimon bo'Ushi
847. Kitlarriing ajdodlari quruqlikda yashaganligining dalolati?
A) ajdodlari quruqlikda yashamagan
B) oldingi oyoqlari suzgichga aylanganligi
J orqa oyoqlarining rudement
D) oldingi oyoqlarining rudiment holda bo'hshi
848.Xordalilar tipiga mansub barcha hayvonlar embrion rivojlanishining dastlabki davrida baliqlarga xos qanday belgilar namoyon bo'ladi?
A) qizilo'ngach devorida jabra yoriqlari
B) oyoqlari suzgich ko'rinishda shakllanislii
C) halqum devorida jabra yoriqlari
D) nerv sistemasining zanjir ko'rinishda shakllanishi
849. Oxirgi tur nechanchi yili va qayerda nobud bo'lgan?
A) 1627 y Gretsiyada B) 1827 y Hindistonda C) 1762 y, Xitoyda jD) 1627 y, Polshada
850. 3.4-1 file-» 406) Tur qayerda xonakilashtirilgan?
A) Polshada j B) Gretsiyada C) Xitoyda D) Hindistonda
851. Otlar qonidan nima tayyorlanadi?
A) yelim va sovun
B) turh xil preparatlar va sovun
C) zardob va yelim
jD) shifobaxsh preparat va zardob
852. Kalimantan va Sumatra orollarida tarqalgan odamsimon maymunni aniqlang.
A) kaputsin B) shimpanze j C) orangutan D) gorilla
853. Maymunlarga xos bo'lmagan xususiyatni aniqlang.
A) Icafcta yarim sharlarida burmalarning ko'p bo'lishi
B) yuzi va qo'1-oyoq kaftlari yungpiz
C) barmoqlari yungsiz, kafti va tovoni tuyg'u a'zosi hisoblanadi
jD) ko'zlari boshining ikki yonida o'rnashgan
854. Kavsh qaytaruvchilar oshqozonida kletchatkaning hazm bo'lishiga yordam beruvchi organizmlarni aniqlang.
A) bakteriya va infuzoriya
B) sporalilar va soxta oyoqhlar
C) infuzoriya va nozema
jD) bakteriya va xivchinlilar
855. Kavsh qaytaruvchilar qatoriga kiruvchi hayvonlarni aniqlang.
A) ohu, suv ayg'iri B) jayron, qulon
C) zubr, zebra jD) xongul, g'izol
856. O'zbekiston cho'llarida yakka holda, juft-juft yoki o'ttiztagacha hayvondan iborat poda bo'lib yashagan, rangi qo'ng'ir tusda bo'lgan, faqat qo'riqxonalarda saqlanib qolgan hayvonni aniqlang.
A) qulon B) zebra jC) g'izol D) zubr
857. Suv ayg'irining qaysi tishlari kuchli rivojlangan?
jA) qoziq B) kurak C) kichik oziq D) Icatta oziq
858. Hind karkidonining oyog'ida nechta barmog'i bo'ladi?
A) 3juft B) 1juft C) 1ta j D) 3 ta
859. Kavsh qaytarmaydigan juft tuyoqlilarga xos bo'lmagan belgilarni aniqlang.
jA) kurak tishi kuchli rivojlangan
B) qoziq tishlari kuchli rivojlangan
C) oshqozoni bo'limlarga bo'linmagan
D) bo'yin, oyoqlari va dumi kalta
860. Kurakoyoqlilar quruqlikka nima uchun chiqadi?
A) oziqlanish va dushmanidan himoyalanish uchim
B) o'ljasini ovlash uchun
C) faqat ko'payish uchun
jD) dam olish va ko'payish uchun
861.Qaysi kurakoyoqlilarning quloq suprasi bo'lmaydi?
A) morj B) dengiz mushugi C) kasatka jD) tyulen
jj862.Morjning qaysi tishlari qadrlanadi?
A) kurak B) oziq C) qoziq D) barchasi
863.Kurakoyoqlilarga xos bo'lmagan belgilarni aniqlang.
A) bo'yni kalta B) oldingi oyoqlari suzgich kurakka aylangan
C) ko'p vaqtini suvda o'tkazadi jD) suvda bolalaydi
jj864.Suvda yashashga o'tgan, suvda bolalaydigan sutemizuvchini aniqlang.
A) dengiz mushugi B) morj C) kasatka D) tyulen
865. Ko'k kitga xos popukli muguz plastinkalar qayerda joylashgan?
A) pastki jag'ida B) halqumdaj j C) yuqori jag'ida D) hiqildoqda
866.Kasatkaning tishi qanday vazifani bajaradi?
A) oziqni tutish va chaynash
B) tishi bo'lmaydi
C) chaynashda qatnashadi
jD) oziqni ushlab turishga yordam beradi
867.Ko'k kitlarga xos bo'lmagan xususiyatni aniqlang.
A) yuqori jag'idan kit mo'ylovlari osihb turadi
B) tishlari bo'lmaydi
jC) o'ljani topish uchun ultrabinafsha nurlardan foydalanadi
D) uzunligi 30 m, vazni 150 t
868. Delfinlarga xos bo'lgan xususiyatni aniqlang.
A) yuqori jag'idan mo'ylovlari osihb turadi
B) tishlari bo'lmaydi
JC) o'ljani topish uchun ultratovushdan foydalanadi
D) uzunligi 30 m, vazni 150 t
869.Dengiz sutemizuvchUarining qadimgi ajdodini aniqlang.
A) yirtqich sutemizuvchilarga o'xshash tuzilgan suv muhitida yashovchilar
JB) yirtqich sutemizuvchilarga o'xshash tuzilgan quruqlikda yashovchilar
C) suvda yashagan qadimgi sudralib yuruvchilar
D) o'txo'r sutemizuvchilarga o'xshash tuzilgan suv muhitida yashovchilar
870. Hidni yaxshi sezuvchi, o'ljasini ta'qib qilib tutib oluvchi hayvonni aniqlang.
JA) korsak B) gepard C) yaguar D) silovsin
871. Suvsarsimonlar oilasiga mansub bo'lmagan hayvonlarni aniqlang.
A) qashqaldoq, bo'rsiq B) suvsar, qunduz JC) ondatra, nutriya D) olaqo'zan, norka
872. Qo'ng'ir (1) va oq (2) ayiqlar nimalar bilan oziqlanadiiar?
a) o'siinlik ildizi; b) o'simlik nihollari; c) mevalar; d) hasharot va sug'urlar; e) tyulen; f) baliqlar
JA) 1 - a, b, c, d; 2 - e, f
B) 1- e,d,f;2- a, b, c
C) 1 - a, b, c; 2 - d, e, f
D) 1 - a, b; 2 - d, e
873. Yirtqich sutemizuvchilarning (1) va kemiruvchilarning (2) qaysi tishlari o'tkir va baquvvat rivojlangan?
JA)1 qoziq; 2 kurak B)1 kurak; 2 qoziq C)1 oziq; 2 qoziq D)1 qoziq, kurak; 2 oziq
874. Yirtqich sutemizuvchilarning yirtqich tishlari qaysi tishning o'zgarishi hisoblanadi?
JA) yuqori va pastki oziq tishlar
B) qoziq
C) kurak
D) faqat yuqori oziq tishlar
875. Jayra qaysi turkumga mansub va u qayerda yashaydi?
A) kemiruvchi; suv havzalarining sayozliklarida
B) yirtqich; sohil yaqini va botqoqliklarda
C) kemiruvchi; yaylov va dashtlarda
JD) kemiruvchi; tog’ etaklari va cho'llarda
876. Ondatra va nutriyaning vatanini auiqlang.
JA) Amerika B) Afrika
C) Janubi-g'arbiy Osiyo D) Xitoy
877. Qaysi hayvonning boshi 8 ta bo'yin umurtqalari orqali tanasiga harakatchan birikkan?
A) haqa B) qurbaqa C) it J D) kaltakesak
878. Nima sababdan sudralib yuruvchilarda o'pkaning gaz almashinadigan yuzasi kengaygan?
A) o'pkada alveolalar paydo bo'lgan
B) o'pkada bronxiolalar va alveolalar shoxlanib ketgan
JC) o'pka devori katakchalarga bo'lingan
D) tez-tez nafas olgaiiligi sababli
879. Sovuq (1) va issiq (2) qonli hayvonlarni farqlang. a) sterlyad; b) ko'rgalak; c) qizilto'sh; d) timsoh; e) salamandra
A) 1- b, c; 2 - a, d_} e
B) 1 - a, d, c; 2 - b, e
C) 1 - a, d; 2 - b, c, e
JD) 1 - a, d, e; 2 - b, c
880. Dumsiz suvda va quruqlikda yashovchilar ... kelib chiqqan.
A) o'pkali panja qanotUlardan
JB) qadimgi dumlilardan
C) tog^layli bahqlardan
D) bosh slceietsiziardan
881. Itbaliqning rivojlanishiga xos bo'lmagan xossani aniqlang.
A) qon aylanish doirasi bitta
B) yuragi ikki kamerali
C) tashqi jabralar halqum devorida joylashgan ichki jabra bilan abnashinadi
JD) ichki jabralar halqum devorida joylashgan tashqi jabra bilan almashinadi
882. Toshbaqaning qalqoni qaysi suyaklar bilan tutashgan?
a) qovurg'alar; b) umurtqalar; c) o'mrov; d) yelka; e) bosh
JA) a, b, c B) a, d, e C) b, c, e D) a, b, c d, e
883. Tili yo'g'on, go'shtdor, tishlari yo'q, jag'lari shoxsimon plastinkalar bilan qoplangan. Ko'rish va hid bilish organlari yaxshi rivojlangan. Qaysi hayvonga xos belgilar keltirilgan?
A) timsoh B) qushlar C) gekkon JD) toshbaqalar
884.Kontur patlar vazifasiga binoan qanday turlarga ajraladi?
A) qoplag'ich, qoqish B) qoqish, boshqarish
C) boshqarish, qoplag'ich
JD) qoplag'ich, qoqish, boshqarish
885. Qushlarning tana yuzasida qanday patlar joylashadi?
JA) qoplag'ich va momiq B) qoqish C) boshqarish D) dag'al
886. Qushlarning qanotlarida qanday patlar joylashadi?
JA) qoplag'ich va momiq B) qoqish C) boshqarish D) dag'al
887. Qushlarning dumida qanday patlar joylashadi?
A) qoplag'ich va momiq B) qoqish
JC) boshqarish D) dag'ai
888. Qushlarning qaysi suyaklari o'zaro birikib yagona dumg'aza suyagini hosil qiladi?
A) bel, dumg'aza, o'mrov
B) dumg'aza, dum, toj
C) ko'krak, bel, dumg'aza
JD) bel, dumg'aza, dum
889.Ko'rgalakning qaysi suyagi yelka kamariga kirmaydi?
A) ko'krak-tirgak B) kurak C) o'mrov JD) yelka
890. Qushlarning qaysi muskul(lar)i barcha muskullar massasiga teng keladi?
A) o'mrov J B) ko'krak C) son D) yeika va son
891. Qushlar ko'krak muskullarining bir uchi (1) ... suyagiga, ikkinchi uchi (2) ... suyagiga hirikadi.
JA) J yeika; 2 ko'krak-toj
JB) 1 yelka; 2 o'mrov
C) 1 qovurg'alar; 2 bilak
D) 1 o'mrov; 2 kurak
892. Qaysi muskullar qisqarishi natijasida qushlarning qanoti ko'tariladi (1) va tushiriladi (2)?
jA)1 o'mrov; 2 ko'krak B)1 ko'krak; 2 o'mrov C)1 o'mrov; 2 yelka D)1 kurak; 2 o'mrov
893. Qushlarning bahorda o'z vatanlariga uchib kelishi nima bilan bog'liq?
A) bosimning o'zgarishi
B) kunlarning qisqarishi
jC) ko'payish instinkti
D) ovqatning ko'payEhi
894. Qushlarning qishlov joyiga uchib ketishi uchun nima signal bo'ladi?
A) kunlarning uzayishi
B) bosimning o'zgarishi
C) namlikning ortishi
jD) kunlarning qisqarishi
895. Ikki barmoqli qushni aniqlang.
A) iayiak B) tuvaloq jC) tuyaqush D) Jcaptar
896. Churrak, suqsunlar qaysi turkumga mansub?
A) laylaksimon B) tovuqsimon j C) g'ozsimon D) chumchuqsimon
897. Pingvinlar nima bilan oziqlanadi?
A) suvo'tlar, baliqlar, molluskalar
B) faqat boshoyoqh molluskalar
C) Bto- va zooplanktonlar
jD) baliqlar va yirik qisqichbaqasimonlar
898. Qaysi umurtqalilarda birinchi bo'lib o'rta quloq paydo bo'lgan?
jA) suvda hamda quruqlikda yashovchilarda
B) baUqlarda
C) sudralib yuruvchilarda
D) lansetniklarda
899. Faqat yaqindan ko'radigan, narsalarning shakli va rangini farq qila oladigan hayvonni aniqlang.
A) ko'rgalak B) qizilto'sh
jC) dengiz otchasi D) boyo'gfh
900. Baliqlarning urug'donida to'plangan "sut" suyuqligining tarkibida nima bo'ladi?
A) tuxum hujayra jB) spermatozoidlar
C) jinsiy gormonlar va chavoqlar D) sariqlik modda
901. Qaysi baliqning ko'krak suzgichlari tanasi bilan tutashib ketgan?
A) baqra jB) manta C) cho'rtan D) akula
902. Trauler nima?
A) baliqlarni sun'iy yo'l bilan urchitiladigan xo'jalik
B) baliqlarning bir turi
jC) baliq ovlash uchun maxsus kemalar
D) baliqlarning rivojlanish davrining bir bosqichi
903. Quyidagilardan lansetnikka xos bo'lmagan belgilarni tanlang.
a) bosh miya va bosh qutisi bo'lmaydi;
b) bosh miya va bosh qutisi bo'ladi;
c) xorda faqat lichinka davrida bo'ladi;
d) xorda umr bo'yi saqlanadi;
e) yuragi bo'ladi;
f) nerv nayi xorda ustida joylashadi; j) yuragi bo'lmaydi
A) a, d, f,j B) a, c, fj C) b, d, f jD) b, c, e
904. Lansetnikda gaz almashinuvi qayerda sodir bo'ladi?
A) teri kapillarlarida
B) jabra ravoqlaridagi kapillarlarida
C) o'pkada
jD) jabra teshiklaridagi kapillarlarida
905. Baliq qon aylanish sistemasining qaysi qismida faqat venoz qon boiadi?
1) orqa aorta; 2) qorin aorta; 3) yurak qorinchasi; 4) yurak bo'lmasi A) 1, 2, 3 j B) 2, 3, 4 C) 1, 3, 4 D) 1,2,4
jj906. Qaysi turkum vakillari uvildiriq tashlash uchun Amur daryosining irmoqlariga o'tadi?
A) suyak-tog'ayli baliqlar B) karpsimonlar C) pan/a qanotlilar D) losossimonlar
907. Losossimonlar turkuinining qaysi vakillari chuchuk suv (a) va dengizlarda (b) tarqalgan?
1) losos; 2) forel; 3) keta; 4) gorbusha A) a-1, 2; b-3, 4 B) a-1; b-2, 3, 4
jC) a-2; b-1, 3, 4 D) a-3, 4; b-1, 2
908. Uzun anal suzgichiga ega bo'lgan baliqni ko'rsating.
A) beluga B) sterlyad C) oqcha jD) laqqa
909. Uzoq Sharq daryolaridan qaysi turkumga tegishli baliqlar O'rta Osiyo suv havzalarida iqlimlashtirilgan?
A) baqra baliqlar B) losossimonlilar
jC) karpsimonlar D) skatsimonlar
910. Baqaning tishchalari qanday shaklda va ular qayerda joylashgan?
1) pastki jag'ida; 2) yuqori jag'ida; 3) tanglayida;
4) halqumida;
a) konussimon; b) yassi; c) kuraksimon A) a-1, 2 j B) a-2, 3 C) b-3, 4
D) c-2,3
911.To'rt kamerali yurakka ega bo'lgan hayvonlarni ko'rsating.
1) itbaliq; 2) triton; 3) alligator; 4) gavial;
5) kojan; 6) kaputsin; 7) gekkon
A) 1, 2, 6, 7 B) 1, 4, 5, 7 C) 2, 7 jD) 3, 4, 5, 6
912. Quyidagi hayvonlarni issiqqonli (a) va sovuqqonli (b) larga ajrating.
1) gavial; 2) alligator; 3) kaputsin; 4) kojan
A) a-1, 2; b-3, 4 B) a-1, 3; b-2, 4 C) a-2, 3; b-1, 4 j D) a-3, 4; b-1, 2
913. Baliqlarning qaysi turkum vakillarida ichki urug'lanish kuzatiladi?
1) baqra; 2) akulalar; 3) skatlar; 4) karpsimonlar;
5) losossimonlar
A) 1, 2, 3 jB) 2,3 C) 3, 4, 5 D) 2, 4, 5
914. Dcki bo'lmali oshqozonga ega bo'lgan hayvonlarni ko'rsating.
1) eshakqurt; 2) biy; 3) falanga; 4) langust; 5) tuvaloq; 6) kaptar
A) 1, 2, 3 jB) 1,4,5,6 C) 2, 3, 4, 6 D) 5, 6
915. Tuxum-go'sht yo'nalishidagi tovuq zotlarini
. ko'rsating. 1) Lekgorn; 2) Pervomaysk; 3) Zagorsk; 4) Kornuel A) 1,2 jB) 2,3 C) 3,4 D) 2,4
916. Tuxumini qornidagi xaltachasida olib yuruvchi hayvonni ko'rsating.
A) kenguru j B) yexidna C) koala D) o'rdakburun
917. Sudralib yuruvchilar qaysi hayvonlardan kelib chiqqan?
A) panja qanotli baliqlardan
B) icbak bilan nafas oluvdulardan
JC) sovut boshlilardan
D) jag'sizlardan
918. Sersut sigir zotlarini ko'rsating.
1) Yaroslavl; 2) Simmental; 3) Gereford; 4) Shortgorn; 5) Qizil dasht; 6) Xolmogor; 7) Kostroma
A) 1, 2, 3 JB) 1, 5, 6 C) 1, 4, 7 D) 2, 5, 7
919. Sersut-go'shtdor sigir zotlarini ko'rsating.
1) Yaroslavl; 2) Simmental; 3) Gereford;
4) Shortgorn; 5) Qizil dasht; 6) Xolmogor; 7) Kostroma
JA) 2, 7 B) 1, 2, 7 C) 3, 4, 5 D) 2, 4, 6
920. Go'shtdor sigir zotlarini ko'rsating.
1) Yaroslavl; 2) Simmental; 3) Gereford;
4) Shortgorn; 5) Qizil dasht; 6) Xolmogor; 7) Kostroma
A) 1, 2, 3 JB) 3,4 C) 3, 4, 5 D) 5, 6, 7
921. Baqaning skeletiga xos bo'lgan xususiyatlarni belgilang.
1. ko'krak qafasi bo'lmaydi; 2. bo'yin umurtqalari bo'lmaydi; 3. bo'yin umurtqalari bosh suyagiga harakatchan birikkan; 4. qovurg'alar, ko'krak umurtqalari, to'sh suyagi ko'krak qafasini hosil qiladi; 5. orqa oyoqlari kamari harakatsiz birikkan uchta chanoq suyaklaridan iborat. A) 1,2 JB) 1;3;5 C) 2; 4 D) 3,4,5
944. Dastlabki sutemizuvchilarning kattaligi qanday bo'lgan?
JA) kalamushdek B) dinozavrdek C) sichqondek D) itdek
945.Qaysi organizmlarda eshitish organi faqat ichki quloqdan iborat?
A) sazan, kaltakesak, it
B) hamma umurtqalilarda
JC) okun, zog'ora baliq, akula
D) faqat qushlarda
946. Zog'ora baliq boshida qaysi suyak bo'lmaydi?
A) miya qopqog'i JB) dimog^’ C) jag¹ D) jabrayoyiari
947. 3.4-2 file-* 115) Baliqlar qon aylanish sistemasining tarkibiy qismlarini ko'rsating.
1) 2 kamerali yurak; 2) 3 kamerali yurak; 3) 2 ta qon aylanish doirasi; 4) 1 ta qon aylanish doirasi;
5) kapillyarlar; 6) venalar; 7) arteriyalar
A) 2, 3, 5, 6, 7 JB) 1, 4, 5, 6, 7
C) 1, 3, 4, 5 D) 2, 4, 6, 7
948. Embrionning tuxumda uzoqroq rivojlanishiga sabab nima?
JA) sariqlikning ko'p bo'lishi B) qalin qobiq
C) nafas yo'llarining mavjudligi D) po'choqning mavjudligi
949.Baliqning ayirish sistemasi qanday tuzilgan?
A) loviyasimon buyraklar, siydik pufagi
JB) 2 ta tasmasimon buyrak, siydik pufagi
C) jabraoldi bo^lshlig^lidagi naychalar
D) 4 ta tasmasimon buyrak, siydik pufagi
950.Baqa yuragining o'ng yurak bo'lmasida (I), chap yurak bo'lmasida (II) qanday qon bo'ladi va boshiga (III) qanday qon keladi?
1) arterial; 2) venoz; 3) aralash
A) 1-1,11- 2, III-2 B) I - 1, II - 2, III - 3
C) 1-3,11-1,111- 1 JD) 1-2,11-1,111-1
951.Qaysi umurtqali hayvonlarda ichki urug'lanish kuzatiladi?
1) akula; 2) timsoh; 3) ilon; 4) baqa; 5) kaptar; 6) triton
A) 1, 2, 4 J B) 2,3,5 C) 3, 4, 6 D) 4,5,6
952. Qaysi hayvon yuragida faqat venoz qon bo'ladi?
JA) baliqlar B) suvda ham quruqlikda yashovchilar
C) timsohlar D) bunday hayvonlar yo'q
953. Baqa skeletiga xos xususiyatlarni ko'rsating.
A) bo'yin va dum umurtqalarining yo'qligi
B) 2 ta bo'yin va dum umurtqalarining borligi
C) qovurg'alar, bo'yin va dum umurtqalarining yo'qligi
JD) qovurg^larning yo'qligi, 1 ta bo'yin umurtqasi bo'lishi, dura umurtqalarining qo'shilib, dum suyagini hosil qilishi
954. Qushlarda o'mrov suyaklarining o'ziga xosligi nimadan iborat?
A) uzun
B) kalta va yo'g'on
C) yuqori udrtari qo'shilib o'sgan
JD) pastki uchlari qo'shilib o'sib, ayri hosil qilgan
955. Tovuqsimonlar turkumiga kiruvchi qushlarni belgilang.
A) tuvaioq, qirg'ovul B) chug'urchuq, qaldirg'och
C) qirg'ovul, chittak D) mayna, qirg'ovul
956. Terrariumlarda qaysi hayvonlar boqiladi?
1) baqachanoq; 2) tipratikan; 3) dafhiya; 4) to'ti;
5) kalamush; 6) mayda sutemizuvchilar; 7) suvilonlar
JA) 2, 5, 6, 7 B) 1, 3, 5, 7 C) 1, 3, 4, 7 D) 2,3,5, 6
957. Terrariumda boqiladigan toshbaqalar qachon kamharakat bo'ladi va oziqlanmaydi?
A) harorat va namlik yuqori bo'lganda JB) harorat va yorug'lik yetishmaganda
C) qishda va kuzda D) bahorda va yozda
958. Qaldirg'ochlarning bolalari tuxum qo'ygandan boshlab necha kunda uchirma bo'ladi?
A) 13-16 B) 20-24 JC) 33-40 D) bir oyda
959. Quyidagi baliqlarni turkumlarga ajrating.
1) losossimonlar; 2) baqra; 3) karpsimonlar; 4) olabug'asimonlar; 5) tog'ayli baliqlar; a) losos; b) tikanli akula; c) sudak; d) beluga; e) qora baUq.
JA) 1-a, 2-d, 3-e, 4-c, 5-b
B) 1-a, 2-e, 3-c, 4-d, 5-b
C) 1-a, 2-d, 3-c, 4-e, 5-b
D) 1-a, 2-e, 3-d, 4-c, 5-b
960. Otlarning evolyutsiya jarayonida qanday moslanish belgilari paydo bo'lgan?
JA) tanasi yiriklashgan, oyoqlari uzayib, barmoqlar soni kamaygan, tuyoqlari rivojlangan, tishlari o'zgarib, o'txo'r hayvonlarga xos belgilar rivojlangan
B) bosh suyagi va tishlari o'zgarib, yirtqich hayvonlarga xos belgilari rivojlangan
C) oyoqlari kaltalashib, tuyoqlari rivojlangan
D) bosh suyagi va tishlari o'zgarib, tanasi yiriklashgan, ikkita barmoq saqlangan
961. Suv burguti suv ustida pastlab uchib nima tutadi?
A) baiiq B) baqa
D) mollyuska C) kalmar
962. Qaysi maymunda filnikiga o'xshash tishlari bo'ladi?
A) shimpanze B) gorillaj C) monax maymuni D) Jemur
963. Tog' qo'ylari shoxining og'irJigi necha kilogramm bo'Iadi?
jA) 30 B) 3 C) 10 D) ularda shox bo'lmaydi
964. Qaysi ilonlar boshqa oziqlar bilan bir qatorda ilonlar bilan ham oziqlanadi?
1) kapcha ilon; 2) ko'lvor ilon; 3) charx ilon;
4) qalqontumshuq ilon; 5) bo'g'ma ilon; 6) chipor ilon.
A) 1,4 B) 2,5 j C) 1,3 D) 2,6
965. Qaysi qush dashtdagi sutemizuvchi hayvonlar bilan birga podalar orasida yuradi?
A) so'iifco'rg'ay jB) tuyaqush C) tuvaloq D) tasqara /
966. Yirtqich qushlarni ularga mos keladigan xususiyatlar bilan juftlab belgilang.
I. ukki; II. tasqara; III. boyo'g'li; IV. kalxat;
1) yapaloqqushlar ichida eng yirigi;
2) yapaloqqushlar ichida nisbatan kichigi;
3) soatlab qanot qoqmay ucha oladi;
4) havoda baland uchib o'lja axtaradi
jA) I-1; II-3; III-2; IV-4
B) I-2; II- 3; III-1; IV-4
C) I -1; II -2; III -3; W -4
D) I - 4; II - 3; III -2; W -1
967. O'zbekistonda iqlimlashtirilgan baliqlarning turkumlari to'g'ri ko'rsatilgan javobni belgilang.
A) karpsimonlar turkumi - oq amur, gulmoy
B) karpsimonlar turkumi - xumbosh, bakra
C) losossimonlar turkumi - xumbosh, gulmoy
jD) karpsimonlar turkumi - oq amur, xumbosh
968. Qaysi qushlar daraxt kovagiga (a), yerga (b) uya quradi?
1) chittak; 2) o'rdak; 3) turna; 4) go'ngqarg'a; 5) kaptar
A) a - 1, 2; b - 3 B) a - 3, 4; b - 1
jC) a-l;b-2,3 D) a-2,5;b-l
969. Quyidagi qaysi qushning tuxumidan jish bola chiqmaydi?
A) laylak j B) karqur C) qarg'a D) chumchuq
970. Qaysi tovuq zoti tullash davrida tuxum qilmaydi? A) Pekin j B) Zagorsk C) Ukraina D) Moskva
971. Qaysi tovuq zoti 5-6 oyda tuxumga kiradi? A) Lekgorn B) Moskva C) Pekin D) Ukraina
972. Quyidagi hayvonlarni turkumlari bilan juftlab ko'rsating.
1) kojan; 2) korsak; 3) kaputsin; a) qo'lqanotlilar; b) primatlar; c) yirtqichlar
A) 1-a; 2-b; 3-c j B) 1 - a; 2 - c; 3 - b C) 1-b; 2-c; 3-a D) 1 - c;2 - a; 3 - b
973. Itlar nechtadan bola tug'ishi mumkin?
A) 1-4 B) 2-6 j C) 3-8 D) 5-6
974. Quyidagi mo'ynali hayvonlarni kemiruvchilar (I) va yirtqichlar (II) turkumiga ajrating. 1) norka; 2) nutriya; 3) ondatra; 4) tulki; 5) kojan; 6) sug'ur; 7) yumronqoziq
A) 1-1,2,3,4,11-5,6, 7
jB) 1-2,3,6, 7,11-1,4 1,2,3
C) 4,5,6, 7; II-1,
D) 3,5, 7; II-2,4,6
975. Nima sababdan sudralib yuruvchilarning qorni yerda sudraladi?
jA) oyoqlari tanasining ikki yonida joylashgani uchun
B) oyoqlari tanasining ostida joylashgani uchun
C) oyoqlari kalta bo'lganligi sababli
D) qorni muguz tangachalar bilan qoplanganligi sababli
976. O'pkali panjaqanotlilardan ... kelib chiqqan.
jA) qadimgi dumlilar B) dumsizlar C) toshbaqalar D) bahqlar
977. Qadimgi panjaqanotlilar nima orqali nafas olgan? A) traxeya B) o'pka C) jabra D) teri
978. Cho'l va adirlarda (1), Yevropaning janubida (2), Uzoq Sharq suv havzalarida (3), tropik dengizlarda (4) uchraydigan toshbaqalarni belgilang.
a) O'rta Osiyo toshbaqasi; b) botqoq toshbaqasi; c) terili toshbaqa; d) dengiz toshbaqasi
jA) 1-a, 2-b, 3-c, 4-d B) 1-a, 2-d, 3-c, 4-b C) 1-a, 2-b, 3-d, 4-c D) 1-a, 2-c, 3-b, 4-d
979. Quyida berilgan timsohlar bilan ular tarqalgan joylarni juftlang.
a) nil timsohi; b) alligator; c) gavial; 1) Amerika; 2) Hindiston; 3) Afrika A) l-c,2-b,3-a B) 1-a, 2-c, 3-b jC) 1-b, 2-c, 3-a D) 1-b, 2-a, 3-c
980. Timsohning burun teshigi va ko'zlari qayerda joylashgan?
A) boshining oldingi uchida
B) tumshug^lining markazida
jC) boshi ustidagi maxsus bo'rtiqlarda
D) boshidagi maxsus chuqurchalarda
981. Sirdaryo va Amudaryoda tarqalgan losossimonlar turkumi vakilini belgilang.
jA) gulmoy B) xumbosh C) qilquyruq D) beluga
982. Soxta kurakburun baliqning ikkinchi nomi qanday?
A) forel B) beluga jC) qilquyruq D) gulmoy
983. Qishlash uchun shimoliy hududlardan o'lkamizga uchib keladigan qushni aniqlang.
A) so'fito'rg'ay B) mayna C) qaldirg'ochj D) go'ngqarg'a
984. Zaharsiz ilonlarni ajrating.
1) sariq ilon; 2) ko'lvor ilon; 3) kapcha ilon;
4) suvilon; 5) bo'g'ma ilon
A) 1, 2, 3 B) 1, 4, 5 jC) 4,5 D) 1, 5
985. Og'ir yuk tortadigan ot zotini belgilang.
jA) Vladimir B) Laqay C) Orlov yo'rg'asi D) Rus yo'rg'asi
986. Yengil yuk tortadigan ot zotlarini belgilang.
1) Vladimir; 2) Orlov yo'rg'asi; 3) Rus yo'rg'asi;
4) Laqay; 5) Axaltaka; 6) Qorabayir
A) J, 6 j B) 2,3 C) 4, 5 D) 5, 6
987. Salt miniladigan ot zotlarini belgilang.
1) Vladimir; 2) Orlov yo'rg'asi; 3) Rus yo'rg'asi; 4) Laqay; 5) Axaltaka; 6) Qorabayir A) 1, 5, 6 B) 2, 3, 4 C) 1, 2, 3 jD) 4, 5, 6
988. Qaysi turkumga mansub qushlarda toj suyagi bo'lmaydi va patlari yelpig'ich hosil qilmaydi?
A) tuvaloqlar B) pingvinlar
jC) tuyaqushsimonlar D) g^’ozsimonlar
989. Oqqush qaysi qushlar turkumiga mansub?
A) tuvaioqiar jB) g'ozsimonlar
C) laylaksimonlar D) kaptarsimonlar
990. Sohil qushlariga qaysi qushlar turkumi misol bo'Iadi?
JA) laylaksimonlar B) pingvinlar C) tuvaioqiar D) oqqushsimonlar
991. Xonakilashtirilgan parrandalar orasida eng yirigi qaysi?
A) g'ozlar B) o'rdaklar C) plimutrok tovuq zoti JD) kurka
992. Bo'yni va oyoqlari uzun, balchiqda yaxshi yuradigan, suvda suzolmaydigan qushni belgilang.
A) g'oz B) o'rdak C) oqqush JD) oq laylak
993. Qadimgi bo'g'imoyoqlilarni belgilang.
JA) trilobitlar B) qisqichbaqasimonlar
C) stegotsefallar D) psiloBtlar
994. Afrika dashtlarida kichik gala bo'lib yashaydigan qushni belgilang.
A) tuvaioq JB) tuyaqush C) nandu D) emu
995. Go'shti mazali bo'lgani uchun va sport maqsadida ovlanadigan qushlarni belgilang.
JA) qur, kaklik B) bedana, qarg'a C) bedana, tuvaloq D) turna, g'oz
996. Qaysi hayvon besh barmoqli yirtqich hayvonlardan kelib chiqqan?
A) quyon JB) ot C) qushlar D) kaltakesak
997. Panjaqanotli baliqlar qaysi hayvonlarning oraliq formasi hisoblanadi?
A) baliqlar va sudralib yuruvcbilar
JB) baliqlar va suvda ham quruqlikda yashovchilar
C) suvda bam quruqlikda yashovchilar va sudralib yuruvchilar
D) baliqlar va lansetnik
998. Qadimdan saqlanib qolgan oraliq formalar qanday ataladi?
A) qazilma qoldiqlar JB) tirik qazilmalar
C) paleontologik dalillar D) o'rganilmagan hayvonlar
999. Qaysi hayvonning ko'zlari va burun teshiklari boshi ustidagi maxsus bo'rtmachalarda joylashgan?
A) qushlar B) kaltakesaklar JC) timsohlar D) baliqlar
1000. Yevropaning janubida qaysi toshbaqa turi uchraydi?
A) dengiz toshbaqasi B) terili toshbaqaJC) botqoq toshbaqasi D) cho'l toshbaqasi
1001. Uchib ketuvchi qushlarni belgilang.
A) kaklik, zog'cha, o'rdak
B) bulbul, zarg'aldoq, qorayaloq
JC) zarg'aldoq, laylak, qaldirg'och
D) turna, so'Gto'rg'ay, kaklik
1002. Uchib ketuvchi qushlarni belgilang.
A) kaklik, zog'cha, o'rdak
B) bulbul, zarg'aldoq, qorayaloq
JC) zarg'aldoq, laylak, qaldirg'och
D) turna, so'Gto'rg'ay, kaklik
Tropik Afrikada tarqalgan tuyoqli hayvonlarni belgilang.
JA) karkidon, suv ayg'iri B) karkidon, tapir C) tapir, suv ayg'iri D) zebra, tapir
1003. Faqat baliqlar berilgan javobni toping.
A) akuia, kit B) deifin, gidmoy
C) ixtiozavr, osyotr J D) skat, qilquyruq
1004. Tirnoqlari kuchsiz rivojlangan, lekin tumshug'i o'tkir, qayrilgan qushni belgilang.
A) burgut B) kalxat C) ukki JD) Jtasqara
1005. Qushlarning sudralib yuuruvchilarga o'xshashlik belgilarini ajrating.
1) miyachasi kuchli rivojlangan; 2) qon aylanishi murakkab; 3) terisida bezlari deyarli bo'lmaydi; 4) patlari, terisi muguzli; 5) tuxumida sariqligi ko'p; 6) tana harorati doimiy; 7) embrionining tuzilishi; 8) bir marta olgan havosidan ikki marta nafas oladi
A) 1,2,3,4 D) 2, 4, 5, 7
JB) 3, 4, 5, 7 C) 5, 6, 7, 8
1006. Qaysi baliqlarda yog'du taratadigan a'zolari (1) va dum suzgichi (2) kuchli rivojlanganligini aniqlang.
a) dengiz tubida yashaydigan baliqlar; b) ikki tomonli yassi baliqlar; c) suv yuzasida va ochiq dengizda yashaydigan baliqlar A) 1-a, 2-b J B) l-a,2-c C) 1-c, 2-b D) l-b,2-c
1007. Qushlarning gavdasi qanday qismlardan iborat?
JA) bosh, bo'yin, tana, oyoq
B) bosh, bo'yin, tana, qanot, oyoq
C) bosh, tana, qanot, oyoq
D) bosh, bo'yin, qanot, oyoq
1008. Qushlarning uch juft chanoq suyagi qaysi suyaklar bilan qanday birikadi?
JA) bel, dumg'aza va oldingi dum umurtqalari bilan, harakatsiz
B) bel, dumg'aza umurtqalari bilan, harakatsiz
C) bel, dumg'aza va oldingi dum umurtqalari bilan, harakatli
D) dumg'aza suyagi bilan, harakatsiz
JJ1009. Qaysi turkum vakillari xilma-xilligi bilan barcha qushlar turining yarmini o'z ichiga oladi?
A) chumchuqsimonlar turkumi
B) tovuqsimonlar turkumi
C) kaptarsimonlar turkumi
D) cho'l qushlari turkumi
1010. Chumchuqsimonlar turkumining erkak qushlari qaysi xususiyatlari bilan ajralib turadi?
1) yirikligi; 2) maydaligi; 3) rangdorligi;
4) boshida toj patlarining bo'lishi; 5) bo'ynining
uzunligi; 6) ovozining o'tkirligi
JA) 1, 3, 4, 6 B) 2, 3, 4, 6 C) 1, 3, 4, 5 D) 1,2, 3, 4, 5, 6
1011. Qaysi qushning 1 ta oilasi yoz davomida 1 mln. hasharotni qiradi?
JA) qaldirg'och B) to'rg'ay C) zarg'aldoq D) chittak
1012. Kalxat qayerda qishlaydi?
JA) Markaziy Afrika va Janubiy Osiyoda
B) Shimoliy Amerikada
C) Hindomalayda
D) Hindomalay va Janubiy Osiyoda
JJ1013. Qaysi qushni uchganida uzun qanotlaridagi oqish patlarni panjasimon yozganligiga qarab bilish mumkin?
A) tasqara B) kalxat C) burgut D) qirg'iy
JJ1014. Qaysi qushning yuzi yuraksimon tuzihshga ega? A) tasqara B) yapaloqqush C) jo'rchi
D) chil
1015. O'rdakburun qayerga uya quradi?
A) uya qurmaydi B) daryo qirg'og'iga
C) suv ostiga D) ochiq dashtga
1016. Qaysi yowoyi sutemizuvchi hayvon go'shti uchun ovlanadi?
A) ondatra j B) sayg'oq C) qulon
D) suvsar
1017. Qaysi yowoyi hayvondan mo'yna olinadi?
A) ondatra B) jayron C) sayg'oq D) suv ayg'iri
jj1018. Qilquyruq balig'i qaysi turkumga kiradi?
A) suyak-tog'ayH baliqlar turkumiga
B) losossimonlar turkumiga
C) skatlar turkumiga
D) olabug'asimonlar turkumiga
1019. Beluga qaysi turkumga mansub?
jA) suyak-tog'ayli baliqlar turkumiga
B) losossimonlar turkumiga
C) skatlar turkumiga
D) olabug'asimonlar turkumiga
jj1020. Tikanli akula qaysi sinfga mansub?
A) tog'ayli baliqlar sinfi
B) suyakli baliqlar sinG
C) sutemizuvchilar sinfi
D) suyak-tog'ayli baliqlar sinfi
jj1021. Laylak qayerga uya quradi?
A) daraxtlarning shoxlariga
B) binolar peshtoqiga C]~ yer yuzasiga D) daraxt kovagiga
jj1022. Kurka dastlab qayerda xonakilashtirilgan?
A) AmeriJcada B) Indoneziyada
C) AfriJcada D) Hindistonda
1023. Lansetnikka o'xshash tuban xordalilar ... kelib chiqqan.
jA) eng qadimgi tuban halqali chuvalchanglardan
B) kiprikli chuvalchanglardan
C) molluskalardan
D) bo'g'imoyoqlilardan
1024. Panja qanotli baliqlarning kelib chiqishiga asosiy sabab(lar) to'g'ri ko'rsatilgan qatorni aniqlang.
jA) iqlimning quruqlashuvi, suv havzalarining sayozlashuvi
B) iqlimning quruqlashuvi, cho'Uarning hosil bo'Hshi
C) iqUmning sovib borishi, botqoqliklarning hosil borishi
D) yer yuzini suv bosishi
1025. Dastlabki ko'p hujayralilar tanasi ikki qavat hujayralardan iborat bo'lgan. Ularning tashqi (1) va ichki (2) qavat hujayralari qanday vazifa bajarishga ixtisoslashgan?
a) harakatlanish; b) oziqni ushlash; c) oziqni hazm qilish
jA) 1- a,b;2-c B) 1 - c; 2 - a, b
D) 1- a;2- b,c C) I - a, b, c; 2 - b, c
1026. Dastlabki uch qavatli hayvonlar qaysi organizmlarga o'xshash bo'lgan?
A) ignatanhlarga
B) molluskalarga
C) halqali chuvalchanglarga
jD) sodda tuzilgan kiprikli chuvalchanglarga
1027. Lansetnikning qaysi belgilari halqali chiivalchanglar bilan qarindoshligini ko^crsatadi?
a) ayirish sistcmasining tuzilishi;
b) qon aylanish sistemasining tuzilishi;
c) bosh miyasi va yuragining bo'lmasligi;
d) muskullarining bo'g'im bo'lib joylashganligi;
e) nerv nayining bo'lishi;
f) xordasining bo'lishi
A) a, b, c, d, e, / jB) a, b, c C) a, b, d, e D) b, c, e, /
jj1028. Sersut (1), sersut-go'shtdor (2) va go'shtdor (3) zotlarni farqlang.
a) Bushuyev; b) Simmental; c) Shortgorn; d) Yaroslavl; e) Kostroma; f) Gereford
A) 1- c,f;2- b, e; 3 - a, d
B) 1 - a, d; 2 - c, f; 3 - b, e
C) 1 - a, d; 2-b,e;3- c,f
D) 1 - b, e; 2 -c, f; 3 - a, d
1029. Shvis, Santa-Gertruda qoramol zotlari qaysi yo'nalishda ko'paytiriladi?
A) go'sht B) sut C) sut-go'sht D) faqat teri olish uchun
1030. Qo'y zotlari junining sifatiga ko'ra qanday zotlarga ajratiladi?
A) merinos, chala mayin, qorako'l terili
B) qorako'l terili, mayin, dag'al
jC) mayin, chala mayin, dag'al
D) po'stinbop terili, go'sht-junli, go'sht-yog'li
1031. Mayin junli qo'ylarning juni nlmadan iborat?
jA) bir xil uzunlikdagi tivitdan
B) har xil uzunlikdagi tivitdan
C) faqat dag'al qildan
D) dag'al qildan va tivitdan
1032. Dag'al junli qo'ylarning juni nimadan iborat?
A) bir xil uzunlikdagi tivitdan
B) har xil uzunlikdagi tivitdan
C) faqat dag'al qildan
jD) dag'al qildan va tivitdan
1033. Dag'al junli qo'ylar qanday yo'nalishdagi zotlarga ajratiladi?
A) po'st'mbop terili, qorako'l terili
B) faqat go'sht-yog'li
C) go'sht-junli va go'sht-yog'li
jD) po'stinbop terili, qorako'l terili, go'sht-junli va go'sht-yog'li
1034.Po'stinbop teri beradigan qo'y zotini aniqlang .j A) Romanov B) Hisor C) Vladimir D) Qozog'iston oqboshi
jj1035. O'zbekistonda boqiladigan go'sht-yog' yo'nalishidagi qo'y zotini aniqlang. A) Romanov B) Hisor C) Vladimir D) Qozog'iston oq boshi
1036. Mushuksimonlar oilasining qaysi vakillari O'zbekiston Respublikasi "Qizil kitob^wiga kiritilgan?
A) yo'lbars, olaqo'zan B) bo'rsiq, qoplon C) ilvirs, silovsin D) korsak, gepard
jj1037. Qaysi hayvonlar hidni yaxshi sezmaydi, lekin juda yaxshi eshitadi?
a) gepard; b) silovsin; c) chiyabo'ri; d) kaptar; e) qaldirg'och; f) korsakj JA) a, b, d, e B) a, b, c, d C) c, d, e, f D) a, b, c, d, e, f
1038. Yirtqich sutemizuvchilaming qoziq (1), oziq (2) va yirtqich (3) tishlarining vazifasini aniqlang.
a) o'ljani jarohatlash va terisini yirtish;
b) o'ljaning etini qirqish;
c) suyaklarni g'ajish JA) la; 2b; 3c B) lb; 2a; 3c C) lc; 2b; 3a
D) la; 2c; 3b
JJ1039. Tuxum qo'yuvchilar (1) va xaltali (2)Iarga xos belgi va xossalarni farqlang.
a) tirik tug'adi;
b) kloakasi bo'lraaydi;
c) tana harorati nisbatan yuqori;
d) bachadoni sust rivojiangan;
e) sut bezlarining so'rg'ichlari rivojiangan;
f) bosh miyasi sodda tuzilgan;
j) sut bezlarining so'rg'ichlari rivojlanmagan;
k) tana harorati past;
1) kloakali;
m) tanasi jun bilan qoplangan
A) 1 - a, b, c, k, 1, m; 2 - f, j, k, d, e
B) 1 - f, j, k, 1, m; 2 - a, b, c, d, e, m
C) I - f, j, d, e, m; 2 - k, I, a, b, c
D) 1 - c, d, j, k; 2 - a, b, e, f, m
1040. Faqat sutemizuvchilarga xos belgilarni aniqlang.
a) quloq suprasi rivojiangan;
b) bo'yinda 7 ta umurtqa bo'ladi;
c) gavdasi jun bilan qoplangan;
d) tishlari ixtisoslashgan;
e) diafragma rivojiangan;
f) ayirish organi bitta loviyasimon buyrakdan iborat;
j) qon aylanish doirasi bitta;
k) jun qoplami bir qavatdan iborat
A) a, b, c, f, k B) d, e, f, j, k
JC) a, b, c, d, e D) a, b, c, d, e, f, j, k
1041. Ko'krak qafasi rivojiangan (1) va rivojlanmagan (2) umurtqalilarni aniqlang. a) beluga; b) baqa; c) qurbaqa; d) keta; e) kit; f) kaltakesak; j) ko'rgalak
A) J - a, d, e,f;2- b, c, j
B) 1 - f, j; 2 - a, b, c, d, e
C) 1 - a, b, c, d; 2 - e, f, j
JD) 1 - e, f, j; 2 - a, b, c, d
1042. Baqalarning urug'langan tuxumida qanday o'zgarishlar sodir bo'ladi?
A) qobig'i bo'rtib, tiniq, shilimshiq parda hosil qiladi
B) yiriklashib, pishiq oqsilli po'st bilan qoplanadi
C) ustki qismi oqimtir rangga kiradi
D) yiriklashib, suv yuzasida yakka-yakka bo'lib, qalqib turadi
1043. Qaysi ilonlar kemiruvchi, qush va kaltakesaklar bilan oziqlanadi?
a) bo'g'ma ilon; b) chipor ilon; c) ko'lvor ilon; d) charx ilon; e) suvilon; f) kapcha ilon
A) d, e, f B) b, d, e J C) a, b, c D) b, c, e
1044. Sudralib yuruvchilarga xos bo'lmagan xossa keltirilgan qatorni aniqlang.
A) faqat o'pka orqali nafas oladi
B) ichki urug'lanish xos
JC) tuxumdan chiqqan bolasi voyaga yetgan davriga o'xshamaydi
D) tullab o'sadigan sovuqqonli hayvonlar
1045. Qushlaming uchishga moslashganligi bilan bog'liq bo'lgan xususiyatlarni aniqlang.
a) naysimon suyaklari havo bilan to'lgan;
b) tishlari yo'q;
c) jag'lari muguzli tumshuqqa aylangan;
d) ko'krak-toj suyagi rivojiangan;
e) bel, dumg'aza, dum suyaklari o'zaro harakatsiz birikkan;
f) issiqqonli bo'lishi; j) yuragi 4 kamerali;
k) o'pkada havo pufakcha (xalta)lari hosil bo'lgan
JA) a, b, c, d, e, k B) a, b, c, d, j, k C) d,e,f,j,k D) a, b, c, d, e, f, j, k
1046. Cho'l va sohil qushlarining o'xshash belgilarini aniqlang.
A) oyoqlari va bo'yni kalta
B) oyoqlari uzun, bo'yni kalta
JC) oyoqlari va bo'yni uzun
D) oyoqlari va tumshug'i uzun
1047.Qaysi baliqlar ko'payish davrida dengizdan chuchuk suvlarga o'tadi?
A) ugor, zog'ora B) losos, ugorJ C) gorbusha, keta D) oqcha, baqra
1048. Qaysi baliq ko'payish davrida dengizdan chuchuk suvga borib tuxum qo'ymaydi?
A) gorbusha B) keta C) losos J D) ugor
1049. Baliq (1), uy pashshasi (2) va yashil bronza qo'ng'izining (3) ta'm bilish hujayralari qayerda joylashgan?
a) oldingi oyoqlari panjasidagi tukchalarda;
b) og'iz bo'shlig'ida; c) paypaslagichlarda;
d) halqumda; e) tana yuzasida; f) mo'ylovida; j) yostiqchasimon xartumchada
JA) 1 b, d, e; 2 a; 3 c B) 1 b, d, e; 2 a, c; 3 f C) 1 b,d;2e,f;3c D) 1 b, d, e; 2 c, j; 3 a, f
1050. Baliqlar turi bilan ularning nasliga g'amxo'rlik qilish instinktini juftlab bering.
1. tilyapiya; 2. tikan baliq; 3. Amerika sora balig'i; 4. dengiz otchasi; 5. treska a) erkagi uya yasaydi; b) erkagi tuxumlarni qorniga yopishtirib oladi; c) g'amxo'rlik qilmaydi;
d) erkagi tuxumlarni xaltasida olib yuradi;
e) erkagi tuxumlarni og'zida olib yuradi
A) lc, 2d, 3b, 4a, 5e B) Id, 2b, 3c, 4e, ha
C) le, 2a, 3c, 4d, 5b JD) 1-e, 2a, 3b, 4d, 5c
1051.Tikanli (1), gigant (2), va kit (3) akulasining uzunligini toping.
a) 18 m; b) 15 m; c) 180 sm; d) 40-45 sm;
e) 4-4,5 m
A) Id, 2b, 3c B) le, 2b, 3a C) lc, 2e, 3a
JD) Id, 2b, 3a
1052. Tog'ayli baliqlarga xos bo'lmagan belgilarni aniqlang.
a) jabra qopqog'i bo'lmaydi;
b) suzgich pufagi bo'lmaydi;
c) jabra qopqog'i va suzgich pufagi bo'ladi;
d) tirik tug'adi;
e) skeleti suyakdan iborat;
f) faqat tuxum qo'yib ko'payadi
A) a, b, d B) c, e, f C) c, d, e D) c, d
1053. Baliqlarning jabralari ... (1) qismlardan iborat bo'lib, gaz almashinuvi ... (2) qisinida sodir bo'ladi.
a) jabra ravoqlari; b) jabra varaqlari; c) jabra qilchalari; d) jabra qopqog'i; e) jabra varaqlaridagi kapillarlar; f) jabra qilchalaridagi kapillarlar
jA) 1 - a, b, c, d;2- e
B) 1 - a, d, e; 2 - e, f
C) 1- a,b, c, d; 2 - a, f
D) 1 - a, b, d; 2-c,f
1054. Chuchuk suv (a) va dengizlarda (b) yashovchi formalarni juftlab ko'rsating. 1) soxta kurakburun; 2) keta; 3) qora baliq; 4) gulmoy; 5) osminog; 6) nereida; 7) qizil chuvalchang; 8) oq planariya; 9) aktiniya; 10) foraminifera; 11) nursimonlar; 12) baqachanoq
A) a-1, 2, 3, 4, 5, 6; b-7, 8, 9, 10, 11, 12
jB) a-1, 3, 4, 7, 8, 12; b-2, 5, 6, 9, 10, 11
C) a-1, 2, 4, 7, 8, 12; b-3, 5, 6, 9, 10, 11
D) a-2, 3, 4, 7, 9, 12; b-1, 5, 6, 8, 10, 11
1055. Ikkita qon aylanish doirasi va uch kamerali yurakka ega bo'lgan organizmlarni ko'rsating. 1) itbaliq; 2) triton; 3) alligator; 4) gavial; 5) kojan; 6) kaputsin; 7) gekkon A) 1, 2, 6, 7 B) 3, 4, 5, 7 j C) 2, 7 D) 3,4,5,6
1056. O'troq (a) va ko'chib yuruvchi (b) qushlarni ko'rsating.
1) qorayaloq; 2) mayna; 3) kaklik; 4) zog'cha; 5) musicha; 6) chittak
A) a-1, 2, 3; b-4, 5, 6
B) a-1, 4; b-2, 3, 5, 6
jC) a-2, 3, 5, 6; b-1, 4
D) a-2, 3, 6; b-1, 4, 5
1057. Yopiq qon aylanish sistemasiga ega bo'lgan hayvonlar:
A) yomg'ir chuvalchangi, qandala
B) qizil chuvalchang, tridakna
C) bitiniya, qoraqurt
jD) echkiemar, kolibri
1058. Itlarda oldingi oyoq kamari qanday suyaklardan tashkil topgan?
jA) kurak suyagi va ko'krak-tirgak suyagidan
B) ikkita kurak suyagi ko'krak-tirgak suyagi va o'mrov suyagidan
C) ikkita kurak va ikkita yelka suyagining qo 'shilishidan
D) ikkitadan kurak, yelka, ko'krak-tirgak suyaklaridan
1059. Uzoq vaqt poshnasiz oyoq kiyim kiyish oyoq kaftida qanday o'zgarishga olib kelishi mumkin?
A) katta barmoq suyagining qiyshayishi
B) tovonning qalinlashishi
C) butun kaftning qiyshayishi
jD) yassioyoqlilik
1060. Qon va limfa tomirlari devorining muskullari qanday to'qimadan tashkil topgan?
A) epiteliy B) nerv jC) silliq tolali D) ko'ndalang yo'lli
1061. Har qaysi muskul guruhining ishini boshqaruvchi oliy nerv markazi bosh miyaning qaysi qismida joylashgan?
jA) bosh miya po'stlog'ining tepa qismida
B) miyachada
C) bosh miya po'stlog'ining ensa qismida
D) bosh miya po'stlog'ining chakka qismida
1062. Muskul qisqarganda uning ... retseptorlar, muskul bo'shashganda ... retseptorlar qo'zg'aladi.
A) tolasi orasidagi / paylaridagi
jB) paylaridagi / tolasi orasidagi
C) tolasi orasidagi / harakatlantiruvchi nervdagi
D) paylari orasidagi / sezuvchi neyrondagi
1063. Anatomiya fanining rivojlanishiga hissa qo'shgan olimlarni ko'rsating. 1. Xudoyberdiyev R. 2. Qodirov U. 3. Rahimov K. 4. Oripov 0'. 5. Vohidov V. 6. Zufarov K. 7. Asqarov A. 8. Ismoilov N. 9. Asornov S. 10. Mahmudov E.
jA) 1,9 B) 6, 7, 8 C) 2, 3, 10 D) 4, 5
1064. Ichki kasalliklarni o'rganishga doir ilmiy ishlar olib borgan olimlarni ko'rsating. 1. Xudoyberdiyev R. 2. Qodirov U. 3. Rahimov K. 4. Oripov O'. 5. Vohidov V. 6. Zufarov K. 7. Asqarov A. 8. Ismoilov N. 9. Asomov S. 10. Mahmudov E.
A) 1, 6, 9 jB) 7,8 C) 2, 3, 10 D) 4, 5
1065.Jarrohlik sohasida ish olib borgan olimlarni ko'rsating.
1. Xudoyberdiyev R. 2. Qodirov U. 3. Rahimov K. 4. Oripov 0'. 5. Vohidov V. 6. Zufarov K. 7. Asqarov A. 8. Ismoilov N. 9. Asomov S. 10. Mahmudov E. A) 1, 6, 9 B) 7,8 C) 2, 3, 10 j D) 4,5
1066. Fiziologiya fanining rivojlanishiga hissa qo'shgan olimlarni ko'rsating. 1. Xudoyberdiyev R. 2. Qodirov U. 3. Rahimov K. 4. Oripov O'. 5. Vohidov V. 6. Zufarov K. 7. Asqarov A. 8. Ismoilov N. 9. Asomov S. 10. Mahmudov E.
A) 1,9 B) 7,8 j C) 2,3, 10 D) 4,5,6
1067. Qaysi to'qima o'zaro zich joylashgan hujayralardan iborat?
A) nerv B) muskul C) epiteliy D) biriktiruvchi
1068. Epiteliy (I), muskul (II), nerv (III),biriktiruvchi (IV) to'qimalar qanday asosiy
xususiyatlarga ega?
a) hujayralari zich; b) hujayraaro moddasi bor;
c) qo'zg'aluvchan; d) qisqaruvchan;
e) o'tkazuvchan (uzatuvchi)
jA) 1-a;II-c,d;III-c,e;JV-b
B) J-a;II-d;IfJ-e;IV-a, b
C) I-a;II-c;III-c,d_;IV-a,b
D) I-b;II-c,d;III-e;IV-a
1069. Qaysi to'qima muskul va suyaklarni o'zaro tutashtirib turadi?
jA) birilrtiruvchi B) nerv C) epiteliy D) muskul
1070. V.Vohidov va O'.Oripovlar tibbiyot sohasining qaysi yo'nalishiga o'z hissalarini qo'shganlar?
jA) jarrohlikka
B) hujayralarda kechadigan o'zgarishlarni o'rganishga
C) ichki kasalliklarni o'rganish va davolashga
D) yuqumJi kasalliklarning tarqalish sabablarini aniqlashga
1071.K.Zufarov tibbiyot sohasining qaysi yo'nalishida ishlar olib borgan?
A) jarrohlik
jB) hujayralarda kechadigan o'zgarishlarni o'rganish
C) ichki kasalliklarni o'rganish va davolash
D) yuqumli kasalliklarning tarqalish sabablarini aniqlash
1072. N.Ismoilov, Z.Umidovalar tibbiyotning qaysi sohasida ishlar olib borganlar?
A) jarrohlik
B) hujayralarda kechadigan o'zgarishlarni o'rganish
JC) ichki kasalliklarni o'rganish va davolash
D) yuqumli kasalliklarning tarqalish sabablarini aniqlash
1073. I.Musaboyev tibbiyotning qaysi sohasida ishlar olib borgan?
A) jarrohlik
B) hujayralarda kechadigan o'zgarishlarni o'rganish
C) ichki kasalliklarni o'rganish va davolash
JD) yuqumli kasalliklarning tarqalish sabablarini aniqlash
1074. Muskul to'qimasining asosiy xususiyatini belgilang.
JA) qisqaruvchanlik B) o'tkazuvchanlik C] tez ko'payish D) berilganlarning barchasi
1075. Muskul to'qimaning qaysi turi odam tinch turganda ham o'z vazifasini bajaraveradi?
A) yelka muskullari B) boldir muskuUari
JC) silliq muskullar D) ko'ndalang-targ'il muskullar
1076. Qaysi muskul tuzilishiga ko'ra ko'ndalang-targ'il muskullarga o'xshaydi, bajaradigan vazifasi jihatidan silliq muskullarga o'xshaydi? A) barcha skelet muskullari B) til muskuli
JC) yurak muskuli D) qon va limfa tomirlari muskullari
1077. Magnit bo'roni qanday odamlarga ko'proq seziladi?
1) asab organlari xastalangan; 2) buyragi
xastalangan; 3) jigari xastalangan; 4) yurak-qon
tomir sistemasi xastalangan;
5) tayanch-harakatlanish organlari xastalangan
A) 1, 2, 3 B) 2, 4, 5 C) 1, 3, 4 D) 1,4,5
1078. Qaysi olimning fikricha "biror tirik organizm tashqi muhitsiz yashay olmaydi"?
A) I.Mechnikov JB) I.Sechenov C) LPavlov D) L.Paster
1079. Kalta naysimon (1), kalta g'ovak (2), yassi (3), g'alvirsimon (4) suyaklar turiga mos suyaklarni juftlang.
a) barmoq; b) kaft; c) umurtqa; d) kaftusti;
e) ensa; f) ponasimon suyak; j) kurak; h) peshona
JA) 1 - a, b; 2 - c, d; 3 - e, j; 4 - f, h
B) l-c,d;2-a, b; 3 - e, j; 4 - /, h
C) 1 - a, b; 2-c,d;3- f, j; 4 - e, h
D) 1-b, d; 2-a,c;3- e, j; 4 - f, h
1080. Qovurg'a (1), o'mrov (2) suyaklari qaysi suyaklar turiga mansub?
a) uzun naysimon; b) uzun g'ovak; c) yassi;
d) g'alvirsimon
A) 1-b, 2-a J B) l-b,2-b
C) l-c,2-d D) 1-c, 2-b
1081. Nechta qovurg'a "soxta" deyiladi?
A) 14 ta B) 4ta JC) 6 ta D) 12 ta
1082. "Soxta" qovurg'alar qayerga birikadi?
A) to'sh suyagiga
JB) o'zaro va yettinchi qovurg'aning tog'ayiga
C) o'zaro va qorin muskullari orasida yotadi
D) o'zaro va o'mrov suyagiga
1083. Umurtqa pog'onasining qaysi qismlarida lordoz (1) va kifoz (2) egilishlari bo'ladi?
a) bo'yin; b) ko'krak; c) bel; d) dumg'aza A) 1 - a, b; 2 - c, d B) 1 - a, d; 2 - b, c JC) l-a,c;2-b,d D) 1-b, d; 2 - a, c
1084. Qo'lning erkin suyaklariga kirmaydigan suyaklarni belgilang.
a) yelka; b) bilak-tirsak; c) kaft usti; d) panja;
e) o'mrov; f) kurak
A) c, d JB) e, f C) a, e D) a, b, c, d
1085. Bosh qutisining qaysi suyaklari bola o'sgan sari chok yordamida birikadi?
JA) peshona, tepa, chakka, ensa
B) peshona, tepa, ensa, ponasimon
C) g'alvirsimon, ponasimon, chakka, tepa
D) ensa, yanoq, chakka, tepa
1086.Suyaklar kimyoviy tarkibida anorganik (1), organik (2) birikmalar, fosfat (3) va kalsiy karbonat (4) tuzlari taxminan necha foizni tashkil etadi?
a) 67%; b) 33%; c) 60%; d) 5,9%
JA) 1 - a, 2 - b, 3 - c, 4 - d
B) l-b,2-a,3-c,4-d
C) l-a,2-b,3-d,4-c
D) 1-b, 2-a, 3-d, 4-c
1087. Barmoqlarning (1) va qo'l kaftining (2) suyakka aylanishi necha yoshgacha davom etadi?
a) 17-25; b) 20-25; c) 15-16; d) 16-20
JA) l-d,2-c B) 1 - d, 2 - a
C) l-b,2-c D) 1 - d, 2 - b
1088.Fassiya pardasi qaysi to'qima turiga oid?
A) muskul B) nerv C) epiteliy JD) biriktiruvchi
1089. Bo'yin muskulini belgilang.
A) trapetsiyasimon B) deltasimon
C) o'mrov osti muskuli JD) to'sh-o'mrov so'rg'iclisimon muskuli
1090. Yuz bobli "Al-kimyo" kitobi qaysi olim qalamiga mansub?
JA) Abu Jurjoniy B) Ibn Sino
C) Abu Mansur Buxoriy D) Abu Bakr Buxoriy
1091. Anatomiya fani rivojlanishiga hissa qo'shgan olimni toping.
A) U.Z. Qodirov JB) R.A. Alavi
C) Z.T. Tursunov D) E.S. Mahmudov
1092.Teri ustini qoplab turadigan to'qimani aniqlang.
A) kubsimon epiteliy B) yassi biriktiruvchi JC) yassi epiteliy D) tuksimon epiteliy
1093.Epiteliy to'qimasiga nima xos emas?
A) hujayralar zich joylashgan
B) hujayralar tez ko'payadi
C) hujayralararo modda bo'lmaydi
JD) nafas olish, ayirish organlarining tashqi yuzasini qoplab turadi
1094. Aksonni qoplab turgan pardani aniqlang.
A) fassiya B) miyelin C) neyron D) periost
1095. Silliq tolali muskul to'qimaga xos bo'lmagan javobni toping.
A) duksimon, tolasi 0,1 mm
B) bitta yadroli, odam ixtiyoriga bog'liq emas
jC) uxlagan vaqtda o'z vazifasini bajarmaydi
D) o'z vazifasini doimo bajaradi
1096. Tuzilishga ko'ra suyaklar ... bo'ladi.
1) naysimon; 2) kalta; 3) uzun; 4) yassi;
5) g'ovak; 6) harakatsiz; 7) g'alvirsimon;
8) harakatchan
A) 1,2,3,4 jB) 1, 4, 5, 7 C) 1,2,3,6,8 D) 2,3,6,8
1097. Kaftusti... suyaklar bo'ladi.
A) kalta naysimon j B) kalta g'ovak
C) kaita g'alvirsimon D) uzun naysimon
1098. Gavda skeleti qismlarini aniqlang.
jA) umurtqa pog'onasi, ko'krak qafasi
B) umurtqa pog'onasi, qovurg'alar
C) qovurg'alar, to'sh suyagi
D) umurtqa pog'onasi, to'sh, o'mrov suyaklari
1099. Qorin muskullari orasida nechta qovurg'a yotadi? A) 2 j B) 4 C) 6 D) 14
1100. Chin qovurg'alar soni nechta? A) 2 B) 4 C) 6 j D) 14
1101.Chok yordamida bir-biriga birikmaydigan suyakni aniqlang.
A) peshona B) chakka jC) o'mrov D) ensa
1102. Periost nima va u qaysi to'qimalardan iborat?
A) suyak usti pardasi, ko'p qavatli epiteliy to'qima
jB) suyak usti pardasi, biriktiruvchi to'qima
C) alcson usti pardasi, biriktiruvchi parda
D) yurakning tashqi qavati, biriktiruvchi to'qima
1103. Suyaklarning ichki qavati ... tuzilgan.
jA) g'ovaksimon B) zich plastinkasimon
C) qafctiq D) g'alvirsimon
1104. ... suyakni oziq moddalar bilan ta'minlashda, o'sishda, singanda bitishda katta ahamiyatga ega.
jA) Periost B) Miyelin C) Fassiya D) Tog'ay
1105. Qo'l kaftining suyakka aylanishi necha yoshgacha davom etadi?
A) 11-15 j B) 15-16 C) 16-20 D) 17-25
1106. Barmoqlarning suyakka aylanishi necha yoshgacha davom etadi?
A) 11-15 B) 15-16 jC) 16-20 D) 17-25
1107. Qaysi kasallikda oyoqlar, umurtqa pog'ona, ko'krak qafasi, chanoq egilib qoladi?
jA) raxit B) skolioz C) kifoz D) lordoz
1108. Chanoq suyaklarining va chanoq bo'shlig'ining kattalashuviga sabab ...
A) jismoniy mehnat B) sport jC) tik yurish D) jismoniy mehnat va sport
1109.Yelka kamari muskulini aniqlang.
A) yelkaning uch boshli muskuli
B) yellca muskuli
C) trapetsiyasimon muskul
jD) kurak sohasidagi muskul
1110.Dinamik ishni aniqlang.
1) tik turish; 2) yurish; 3) yugurish; 4) qo'lni oldinga ko'tarish; 5) sakrash; 6) qo'lni yuqoriga ko'tarish; 7) gapirish
A) 1, 4, 6 B) 1, 4, 6, 7 jC) 2, 3, 5, 7 D) 2, 4, 6, 7
1111. Statik ishni aniqlang.
1) tik turish; 2) yurish; 3) yugurish; 4) qo'lni oldinga ko'tarish; 5) sakrash; 6) qo'lni yuqoriga ko'tarish; 7) gapirish
A) 1,4,6 B) 1, 4, 6, 7 C) 2, 3, 5, 7 D) 2, 4, 6, 7
1112. Charchagan muskul tolalari qisqarib bo'shasha olmay qolgan holat ... deyiladi.
A) statik ish B) dinamik ish
jC) muskullar kontrakturasi D) tetaniya
1113. Odam tanasining o'zi odatlangan holda erkin turishi ... deyiladi.
A) statik ish B) dinamik ish j C) qad-qomat D) tetaniya
1114. Uzun naysimon suyaklar qatoriga kirmaydigan suyaklarni aniqlang.
a) bilak; b) yelka; c) o'mrov; d) kaft; e) qovurg'a A) a, b B) a, c, d C) b, d D) c, d, e
1115.G'ovak suyaklar qatoriga kirmaydigan suyaklarni aniqlang.
a) qovurg'a; b) kurak; c) umurtqa; d) peshona;
e) ponasimon; f) yuqori jag'; j) kaft usti; k) ensa;
1) chanoq
A) a, c,j jB) b, d, e, f, k, 1
C) a, b, c, d, f, j D) d, e, f, j, k, 1
1116. G'ovak (1), yassi (2), g'alvirsimon (3) suyaklarga mansub bo'lgan suyaklarni aniqlang.
a) qovurg'a; b) kurak; c) umurtqa; d) peshona; e) ponasimon; f) yuqori jag'; j) kaft usti; k) ensa; 1) chanoq
jA) 1-a, c, j; 2-b, k, 1; 3-d, e, f
B) 1-b, k, 1; 2-a, c, j; 3-d, e, f
C) 1-a, c, j; 2-d, e, f; 3-b, k, I
D) 1-d, e, f; 2-b, c, j; 3-a, k, I
1117. Qaysi suyak dasta, tana va qilichsimon o'simtadan iborat?
A) o'mrov B) chanoq jC) to'sh D) qovurg'a
1118. Yelka kamari suyaklarini aniqlang.
A) yelka, kurak, o'mrov
B) kurak, bilak, yelka
C) yelka, bilak-tirsak, o'mrov
jD) kurak, o'mrov
1119.Yelka kamari muskulini aniqlang.
A) bo'yinning teriosti muskuli
B) to'sh-o'mrov so'rg'ichsimon muskuli
C) o'mrov osti muskuli
jD) deltasimon muskul
1120. Qaysi muskullar guruhi kurak suyagining harakatini ta'minlaydi va gavdani rostlab turadi?
jA) orqa B) qorin C) ko'krak qafasi D) yelka kamari
1121. Bosh miya po'stlog'idagi (1) va orqa miyada (2) joylashgan nerv markazlarining ishi buzilganda qanday o'zgarishlar namoyon bo'ladi?
a) muskullarning tarangligi ortadi;
b) muskullarning tonusi pasayadi;
c) qoi-oyoq harakatsizlanib, osilib qoladi;
d) qo'1-oyoq tarashadek qotib qoladi
A) 1-b, c; 2-a, d B) 1-b, d; 2-a, c jC) 1-a, d; 2-b, c D) 1-a, c; 2-b, d
1122. Qaysi organlarda silliq (1), ko'ndalang-targ'il (2) muskullar bo'ladi?
a) til; b) siydik pufagi; c) yelka; d) limfa tomiri;
e) yurak; f) ingichka ichak
A) 1-a, c, e; 2-b, d, f
JB) 1-b, d, f; 2-a, c, e
C) 1-a, d, e; 2-b, c, f
D) 1-a, b, f; 2-c, d, e
1123. Muskullarning koktrakturasi nima?
A) odam tanasining umumiy qaltirashi
JB) muskul tolalari qisqarib, bo'shasha olmay qolishi
C) haraicafciantiruvchi nerv tolasining yallig'lanishi
D) bosh miya to'qimasining yallig'lanishi
1124. Quyidagi vazifalarning qaysi biri skelet funksiyasiga kirmaydi?
A) himoya, tayanch
B) tayanch, mineral tuzlar deposi
C) qonning shaklli elementlarini hosil qilish
JD) gumoral boshqaruvda ishtirok etish
1125. Ponasimon suyak qayerda joylashgan?
A) tepa va ensa suyaklari orasida
JB) bosh suyagining pastki asos qismida
C) jag' suyagining chakka suyagiga birikish joyida
D) oyoqning tovon qismida
1126. G'alvirsimon (a) va yassi (b) suyaklarni belgilang.
1) tepa; 2) yuqori jag'; 3) peshona; 4) ensa; 5) yuz
A) a-1, 2; b-3, 4, 5 JB) a-2, 3; b-1, 4, 5 C) a-2, 3, 4; b-1, 5 D) a-1, 4, 5; b-2, 3
1127. Umurtqa pog'onasining lordoz (a) va kifoz (b) qismini belgilang.
1) bo'yin; 2) ko'krak; 3) bel; 4) dumg'aza A) a-1, 2; b-3, 4 JB) a-1, 3; b-2, 4 C) a-2, 3; b-1, 4 D) a-3, 4; b-1, 2
1128. Bir-biri bilan tog'ay yordamida o'zaro, so'ngra esa yettinchi qovurg'alarning tog'ayiga birikuvchi qovurg'alar soni qancha?
A) 4 JB) 6 C) 14 D) 24
1129. Qaysi suyaklar kamar suyagiga kirmaydi?
A) leurak B) nomsiz suyaklar
JC) tizza qopqog'i D) dum umurtqaiari
1130. Oyoqning erkin suyaklarini ko'rsating.
1) panja; 2) boldir; 3) son; 4) tizza qopqog'i;
5) dumg'aza umurtqaiari
A) 1,2,3 J B) 1,2,3,4 C) 1,2,3,5 D) 1, 2, 3, 4, 5
1131. Suyaklarning oraliqsiz birikishi nimalar yordamida amalga oshadi?
A) bo'g'im xaltasi J B) suyak choklari C) fassiya D) bo'g'im suyuqhgi
1132. Suyaklarning biriktiruvcbi to'qimadan iborat pardasi qanday ataladi?
A) ossein B) suyak xaltasi C) fassiyaJ D) periost
1133. Kollagen tolalar tarkibiga qanday organik modda kiradi?
JA) ossein D) xitin
B) albumin C) xromoprotein
1134. Bosh suyagi (a) va bolaning bo'yiga (b) o'sishi necha yoshda tezlashadi?
1) 3 yoshgacha; 2) S-4; 3) 5-7; 4) 6-8; 5) 11-15; 6) 12-16
A) a - J, 3, 5; b-2,4,6
JB) a-2,4, 5; b - 1, 3, 6
C) a-l,4,5;b-2,3,6
D) a - 1, 3, 6; b - 2, 4, 5
1135. Suyaklanish jarayoni suyakning qaysi qisraida o'tadi?
A) sariq ilikda B) qizil ilikda
JC) ustki tog'ayda D) ichki g'ovakda
1136. Yelka kamari suyaklari necha yoshda suyaklashadi?
A) 15-25 B) 16-20 JC) 20-25 D) 17-25
1137. Qo'lning erkin suyaklari necha yoshda suyakka aylanadi?
JA) 15-25 B) 16-20 C) 20-25 D) 17-25
1138. Nomsiz suyaklar skeletning qaysi qismiga
mansub?
A) bosh suyagiga B) yelka, kamariga
C) oyoqning erkin suyaklariga JD) oyoq kamariga
1139. Organizmda qaysi ionlarning miqdori doimiy bo'ladi?
A) kaliy, natriy, yod
JB) kaliy, natriy, xlor
C) natriy, xlor, yod
D) xlor, kaliy, yod
1140. Odam organizmida ikki boshli (a) va uch boshli (b) muskullar qayerda joylashgan? 1) bilak sohasida; 2) tirsak sohasida; 3) yelkaning oldingi sohasida; 4) yelkaning orqa sohasida; 5) sonning oldingi sohasida; 6) sonning orqa sohasida; 7) boldirning orqa sohasida
A) a -1, 3; b - 2, 4 JB) a - 3, 6; b - 4, 7 C) a - 2, 5; b-4,7 D) a - 3, 5; b - 1,4
1141. Axill payi qaysi muskulga birikkan? A) 2 boshli JB) 3 boshli C) 4 boshli D) yarim pardasimon
1142. Tananing qaysi qismida to'g'ri muskullar joylashgan?
1) chakka; 2) ko'krak; 3) qorin; 4) son; 5) gavhar; 6) qorachiq atrofida A) 1,2 B) 2,3 C) 3,4,5 JD) 3,4,6
JJ1143. Tananing qaysi qismida qiyshiq muskullar joylashgan? A) chakka B) ko'krak C) qorin D) son
1144. Aylanasimon muskullar qayerda uchraydi? 1) og'iz atrofida; 2) burun sohasida; 3) ko'z atrofida; 4) yonoqda; 5) gavhar atrofida; 6) qorachiq atrofida A) 1, 3 JB) 1, 3, 6 C) 2, 3, 4 D) 1, 3, 5
1145. Kipriksimon muskullar nimani ta'minlaydi?
A) qorachiqning torayib kengayishini
JB) gavhar shaklining o'zgarishini
C) ko'zning yumilib ochihshini
D) ko'z soqqasining harakatini
1146. Odam organizmidagi barqaror bo'lmagan ko'rsatkichni belgilang.
A) qondagi qand miqdori
B) qonning osmotik bosimi
C) siydik tarkibidagi tuz miqdori
D) tana harorati
1161. Odam uchun qaysi eritma gipertonik hisoblanadi?
A) osh tuzining 0,9 % li
B) organik moddalarning 0,9 % li
jC) osh tuzining 0,9 % dan yuqori bo'lgan
D) osh tuzining 0,9 % dan past bo'lgan
1162. OITS ning belgilarini aniqlang.
a) tana harorati ko'tariladi;
b) tana harorati pasayadi;
c) terida yiringli yaralar paydo bo'iadi;
d) terida qizil dogiar paydo bo'iadi;
e) limfa tugunlari kattalashadi;
f) limfa tugunlari kichiklashadi
A) b, d, f jB) a, c, e C) a, d, e D) b,c,f
1163. Sun'iy immunitetning turlari to'g'ri keltirilgan qatorni aniqlang.
A) orttirilgan va passiv B) faoi va tabiiy
jC) faoi va passiv D) orttirilgan va faoi
1164. OITS birinchi marta qachon ro'yxatga olingan? jA) 1981 yil B) 1983 yil C) 1971 yil
D) 1985 yil
1165. Qaysi tomirlar orqali qon yurakning o'ng (1) va chap (2) bo'lmachasiga quyiladi?
a) kovak venalar; b) o'pka venalari; c) aorta;
d) o'pka arteriyasi
jA) 1-a; 2b B) la; 2d C) lc; 2d D) lc;2b
1166. Bir kecha-kunduzda hosil bo'lgan limfa suyuqligi qaysi tomirlarga quyiladi?
jA) vena B) arteriya C) kapillar D) aorta
1167. Qonning shaklli elementlari qaysi organlarda parchalanadi?
A) buyrak, jigar B) jigar, oshqozon osti bezi ij C) taloq, jigar D) taioq, buyrak
1168. Tonzillit qanday kasallik?
A) burun bo'shlig'ining yallig'lanishi
jB) bodomcha bezining yallig'lanishi
C) taloqning yaUig'lanishi
D) o'rfca quloqning yallig'lanishi
1169. Tamaki tutuni tarkibida uchraydigan zaharli kimyoviy moddalarni aniqlang. a) poloniy; b) kobalt; c) kadmiy; d) xlor; e) magniy; f) margimush A) a, b, d, f B) c, d, e, f C) a, d, e, /jD) a, b, c, f
1170. Qaysi organlar devori faqat bir qavat epiteliy hujayralardan iborat?
A) ten, buyrak, ichak vorsinkalari
B) arteriya, vena, kapillarlar
C) alveola, kapillarlar, hiqildoq
jD) ichak vorsinkalari, alveola, kapillarlar
1171. Diafragmaning pastga tushishi qaysi muskullaming qisqarishi natijasida sodir boiadi?
A) bo'yin va tashqi qovurg'alararo
B) ichki qovurg'alararo C) qorin JD) diafragma
1172. Diafragmaning yuqoriga ko'tarilishi qaysi muskullaming qisqarishi natijasida sodir boiadi?
A) bo'yin va tashqi qovurg'alararo
B) ichki qovurg'alararo J C) qorin D) diafragma
1173. Qovurg'alarning pastga tushishi qaysi muskullarga bogiiq?
A) bo'yin va tashqi qovurg'alararo JB) ichki qovurg'alararo C) qorin D) diafragma
1174. Qovurg'alarning ko'tarilishi qaysi muskullarga bogiiq?
JA) bo'yin va tashqi qovurg'alararo
B) ichki qovurg'alararo C) qorin D) diafragma
1175. Qon bilan to'qimalar orasida gaz almashinuvi qaysi yo'l bilan boradi?
A) osmos B) fagotsitoz C) pinotsitoz JD) diffuziya
1176. Gipoksiyada kuzatiladigan jarayonlarni aniqlang. a) kislorod yetishmaydi; b) bo'g'im va belda og'riq paydo boiadi; c) nafas olish tezlashadi;
d) yurak urishi sekinlashadi; e) bosh og'riydi,
ko'z tinadi; f) yurak urishi tezlashadi; j) ko'ngil
ayniydi; k) eritrotsitlar soni ko'payadi; 1) erigan
gazlar miqdori ko'payadi
A) a,b,c,d,e,fj,k,l B) b, j, I
JC) a, c, e, f, j, k D) a, b, c, d, k
1177. Atmosfera bosimi yuqori bo'lgan sharoitdan tezlik bilan normal bosimli sharoitga o'tganda kuzatiladigan jarayonlarni aniqlang.
a) kislorod yetishmaydi; b) bo'g'im va belda og'riq paydo bo'iadi; c) nafas olish tezlashadi; d) yurak urishi sekinlashadi; e) bosh og'riydi, ko'z tinadi; f) yurak urishi tezlashadi; j) ko'ngil ayniydi; k) eritrotsitlar soni ko'payadi; 1) erigan azot gazi pufakchalarga aylanadi A) a, b, c, d, e, f, j, k, 1 J B) b, j, I C) a, c, e, f, j D) a, b, c, d, k
1178. I qon guruhli rezus manfiy odamlarda eritrotsit tarkibida qanday oqsillar boiadi?
1) gemoglobin; 2) agglutinogen A;
3) agglyutinogen B; 4) agglyutinin a, 5) rezus
JA) 1 B) 2,3,4 C) 1,2,5 D) 1, 2
1179. I qon guruhli rezus musbat odamlarda eritrotsit tarkibida qanday oqsillar boiadi?
1) gemoglobin; 2) agglyutinogen A;
3) agglyutinogen B; 4) agglyutinin a, /?; 5) rezus
A) 1 B) 2, 3, 4 C) 1, 2, 5 J D) 1,5
1180. II qon guruhli rezus manfiy odamlarda eritrotsit tarkibida qanday oqsillar boiadi?
1) gemoglobin; 2) agglyutinogen A;
3) agglyutinogen B; 4) agglyutinin a, /?; 5) rezus
A) 1 B) 2,3,4 C) 1,2,5 JD) 1,2
1181. II qon guruhli rezus musbat odamlarda eritrotsit tarkibida qanday oqsillar boiadi?
1) gemoglobin; 2) agglyutinogen A;
3) agglyutinogen B; 4) agglyutinin a, /?; 5) rezus
A) 1 B) 2, 3, 4 J C) 1, 2, 5 D) 1, 2
1182. 76 - 8 - - 596)
III qon guruhli rezus musbat odamlarda eritrotsit tarkibida qanday oqsillar boiadi? 1) gemoglobin; 2) agglyutinogen A; 3) agglyutinogen B; 4) rezus omil; 5) agglyutinin
JA) 1,3,4 B) 1,3 D) 1,2,4,5 C) 1,2,3,4
1183. III qon guruhli rezus manfiy odamlarda eritrotsit tarkibida qanday oqsillar boiadi?
1) gemoglobin; 2) agglyutinogen A;
3) agglyutinogen B; 4) rezus omil; 5) agglyutinin
A) 1, 3, 4 J B) 1,3 C) 1, 2, 3, 4 D) 1,2,4,5
1184. IV qon guruhli rezus musbat odamlarda eritrotsit tarkibida qanday oqsillar boiadi?
1) gemoglobin; 2) agglyutinogen A;
3) agglyutinogen B; 4) rezus omil; 5) agglyutinin
A) 1, 3, 4 B) 1,3 D) 1,2,4,5 JC) 1,2,3,4
1185. IV qon guruhli rezus manfiy odamlarda eritrotsit tarkibida qanday oqsillar boiadi?
1) gemoglobin; 2) agglyutinogen A;
3) agglyutinogen B; 4) agglyutinin a, /?; 5) rezus omil
A) 1,3,5 B) 1,2 C) 1,4,5 J D) 1,2,3
1186. Qaysi oqsil odamlarga xos hamma qon guruhlarining eritrotsitlari tarkibida uchraydi?
A) agglyutinogen B) agglyutinin
JC) gemoglobin D) rezus omil
1187. Qonning yopishqoqligi nimaga bogiiq?
1) oqsillar miqdoriga; 2) yogiar turi va miqdoriga; 3) uglevodlar turi va miqdoriga;
4) eritrotsitlar miqdoriga
A) 1,2,4 B) 1,3,4 C) 2,3,4 JD) 1,4
1188. Sentrifugalash jarayonida qonni plazma va shaklli elementlarga ajratish uchun probirkaga qanday modda tomiziladi?
A) glitserin JB) geparin C) sirka kislotasi D) etanol
1189. Yadrosiz qonning shaklli elementlarini ko'rsating.
A) yosh eritrotsit
B) tuban umurtqali hayvonlar trombotsitlari
C) monotsitlar
JD) qon plastinkalari
1190. Qon aylanish sistemasining qaysi qismida klapanlar uchraydi?
1) o'ng va chap bo'lmacha orasida; 2) o'ng bo'lmacha va o'ng qorincha orasida; 3) chap va o'ng qorincha orasida; 4) chap bo'lmacha va chap qorincha orasida; 5) vena qon tomirida A) 1, 3, 5 B) 2, 3, 5 J C) 2,4,5 D) 2, 4
1191. Jismoniy ish bajarayotgan vaqtda yurak bir minutda 80-85 marta qisqarib-bo'shashayotgan bo'lsa, shu paytdagi yurakning minutlik hajmi qanchaga teng bo'ladi? A) 4,9-51 JB) 5,6-61 C) 65-70 ml D) 8-8,51
1192. Qon tomirlarining o'rta qavati tarkibiga nimalar kiradi?
A) silliq va ko'ndalang muskullar
B) ko'ndalang muskul va elastik tolalar
C) silliq muskul, elastik tolalai, tig'iz biriktiruvchi to^lqima
JD) silliq muskul va elastik tolalar
1193. Miokard infarkti qaysi kasallikni vaqtida davolatmaslik natijasida kelib chiqadi?
A) insult
JB) yurakning ishemik kasalligi
C) botulizm
D) xolera
1194. Arteriyalardan qon ketishini qanday yo'l bilan to'xtatish mumkin?
1) tomirni siqib bog'lash; 2) qovuzloq qo'yish; 3) muz solingan xaltacha qo'yish; 4) qo'l yoki oyoqni qattiq bukish A) 2 B) 2,3
JC) 2,4 D) 1,4
1195. Burun bo'shlig'ining qo'shimcha kovaklari qaysi suyaklar orasida joylashgan?
A) yonoq, burunning yon devori
JB) yuz, peshona
C) burunning pastki devori, ko'z yosh
D) yonoq, burunning yuqori devori
1196. Nafas olish (a) va nafas chiqarish (b) da ishtirok etuvchi muskullarni belgilang.
1) tashqi qovurg'alararo; 2) tishsimon;
3) deltasimon; 4) bo'yin; 5) o'mrov osti; 6) ichki qovurg'alararo; 7) diafragma; 8) qorin
A) a - 1, 7; b - 6, 7 B) a - 1, 5, 7; b - 6, 7, 8
JC) a-1,4, 7; b - 6, 8
D) a - 2, 3, 5; b-1,2,8
1197. Bir minutda 20-22 marta nafas olinganda o'pkaning minutlik ventilyatsiyasi qanchaga teng bo'ladi?
A) 8-91 B) 90-101 JC) 10-111 D) 11-121
1198. Nafas olishni gumoral yo'l bilan boshqarishda ishtirok etuvchi birikmani aniqlang.
A) tiroksin B) vazopressin C) lizotsim JD) karbonat angidrid
1199. Burun orqali chuqur nafas olish va chiqarish qaysi muskullarning yaxshi rivojlanishiga olib keladi? 1) bo'yin; 2) qovurg'alararo; 3) o'mrov osti;
4) diafragma; 5) qorin
A) 1, 2, 4 JB) 2,4 C) 2, 3, 4 D) 2, 4, 5
1200. OITS virusi nerv sistemasining qaysi qismini zararlaydi?
A) orqa miyaning oq moddasini
B) bosb miya yarimsharlari po^fstlog'ini
JC) bosh miyaning oq moddasini
D) orqa miyaning kulrang moddasini

1201. OITS virusi nerv sistemasining qaysi qismini zararlashi tufayli bemorning qo'1-oyoqlaridagi nerv tolalari bo'ylab og'riq seziladi?

A) orqa miyaning oq moddasini
B) bosh miya yarimsharlari po'stlog'ini
JC) bosh miyaning oq moddasini
D) orqa miyaning kulrang moddasini
1210. Qanday hollarda qondagi leykotsitlar miqdori
a) ko'payadi, b) kamayadi?
1) infeksion kasalliklar bilan kasallanganda;
2) uzoq vaqt sifatsiz ovqatlanganda; 3) jismoniy mehnatdan surunkali charchaganda; 4) uzoq vaqt kechadigan surunkali kasalliklar bilan og'riganda
A) a-1,4; b-2, 3 B) a - 1; b - 4
JC) a -1; b - 2, 3, 4 D) a - 2; b - 1, 3, 4
1211. Avtomatizm odamning qaysi organi uchun xos?
JA) yurak B) miya
C) ovqat hazm qilish sistemasi D) jigar
1212. Qaysi qon tomiri o'pkani qon bilan ta'minlaydi? A) o'plca arteriyasi B) o'pka venasi
C) nomsiz arteriya JD) bronxial arteriya
1213. Kox batsillasi qaysi kasallikni chaqiradi?
JA) sil B) o'pka raki C) gripp D) til
1214. Qaysi qon gruppasida eritrotsit yuzasida agglyutinogen bo'lmaydi? JA) I B) II C) III D) IV
1215. Tinch holatda odam bir minutda qancha (ml) Oi o'zlashtiradi?
A) 800 B) 8000 C) 500 D) 250-300
1216. Zotiljam qaysi organning yallig'lanish kasalligi hisoblanadi?
A) bodomcha bezlar B) o'pka to'qimalari C) plevra pardasi D) bronxlar
1217.Eritrotsitlarida A va B agglyutinogenlar bo'lgan qon gruppasini belgilang.
A) I B) II C) III JD) TV
1218. Odam eritrotsitlari uchun qanday belgilar xos? 1) yadrosiz; 2) 2 tomonlama botiq; 3) qizil ilikda hosil bo'ladi; 4) 120 kun yashaydi; 5) gazlarni tashiydi; 6) 90 kun yashaydi; 7) jigarda parchalanadi; 8) sariq ilikda parchalanadi;
9) yosh eritrotsitlarda yadro bor; 10) 1 ml qonda 10-20 mingta; 11) agglyutinin oqsiliga ega
JA) 1, 2, 3, 4, 5, 7, 9 B) 1, 2, 3, 6, 8, 9, 10 C) 1, 2, 3, 5, 9, 10, 11 D) 1, 2, 3, 6, 8, 10, 11
1219. Jim turganda (1), pichirlab gapirganda (2), ashula aytganda (3) hiqildoqdagi ovoz teshigi qanday holatda bo'ladi?
a) uchburchak shaklida; b) ochiq; c) yarim ochiq; d) yopiq
A) l-b;2-a;3-c, d
JB) 1-a, b; 2 - c; 3 - d
C) l-d;2- c; 3 - a, b
D) l-d;2- a; 3 - b, c
1220. Yirik ko'krak limfa tomiri qaysi limfa tomirlaridan hosil bo'ladi?
A) oyoqlardan, qorin bo'shUg'idan, ko'krak, bo'yin limfa tomirlaridan
B) bosh va ko'krak qafasining o'ng tomomdan bosil bo'lgan limfa tomirlaridan
C) chap qq% bosbning chap tomomdan hosil bo'lgan limfa tomirlaridan
JD) oyoqlardan, qorin bo'shlig'idagi organlardan, ko'krak, bo'yin, chap qo'l, boshiiing chap tomonidan hosil bo'lgan limfa tomirlaridan
1221. Nos chekuvchilarda qaysi kasalliklar ko'p uchraydi?
1) og'iz bo'shlig'i raki; 2) qizilo'ngach raki; 3) o'n ikki barmoqli ichak raki; 4) me'da raki; 5) yo'g'on ichak raki; 6) o'pka raki.
JA) 1,2,4 B) 1,3,4 C) 1,4,5 D) 1,2,5
1222.Elektrokardiograf qanday asbob?
JA) yurak muskullarining biotoklarini o'lchovchi
B) qonning osmotik bosimini o'lchovchi
C) o'pkaning tiriklik sig'imini o'lchovchi
D) arterial bosimni o'lchovchi
1223. Spirometr, bu - ... o'lchovchi asbob.
A) yurak muskullarining biotoklarini
B) qonning osmotik bosimini
JC) o'pkaning tiriklik sig'imini
D) arterial bosimni
1224. Tonometr, bu - .. o'lchovchi asbob.
A) yurak muskullarining biotoklarini
B) qonning osmotik bosimini
C) o'pkaning tiriklik sig'imini
JD) arterial bosimni
1225. Yurak va qon tomir faoliyatiga bir xil ta'sir qilib, qon tomirni toraytirib, bosimni oshiradigan gormonlarni belgilang.
JA) adrenalin - vazopressin
B) adrenalin - tiroksin
C) adrenalin - glyukogon
D) adrenalin - oksitotsin
1226. Plazma tarkibidagi qaysi birikmalar moddalar almashinuvining normal o'tishida muhim ahamiyatga ega?
1) antitanalar; 2) vitaminlar; 3) fermentlar; 4) gormonlar
A) 1, 2, 3 JB) 2,3,4 C) 2, 4, 1 D) 1,2,3,4
1227. Leykotsitlarning qanday tiplari bor?
1) eritrotsit; 2) fagotsit; 3) gepatotsit; 4) eozinofil; 5) bazofil; 6) limfotsit; 7) trombotsit
JA) 4,5,6 B) 2, 3, 4, 5, 6 C) 1, 2, 3, 6, 7 D) 1, 2 3,4,7
1228. Leykotsitlar qanday guruhlarga bo'linadi?
A) leykotsitoz, monotsit
JB) granulotsit, agranulotsit
C) neytroGl, agranulotsit
D) fagotsit, granulotsit
1229. Fagotsitoz hodisasini kim kashf etgan? A) I.M.Sechenov B) I.P.Pavlov J C) I.I.Mechnikov D) L.Paster
1230.Arteriya bu — ...
A) arterial qon oqadigan qon tomir
B) venoz qon oqadigan qon tomir
JC) yurak qorinchalaridan chiqadigan qon tomir
D) yurak bo'lmalariga kiruvchi qon tomir
1231. Vena bu — ...
A) arterial qon oqadigan qon tomir
B) venoz qon oqadigan qon tomir
C) yurak qorinchalaridan chiqadigan qon tomir
JD) yurak bo'lmachalariga kiruvchi qon tomir
1232. Sog'lom odamda qon necha minutda iviydi?
A) 1-2 JB) 3-4 C) 5-6 D) 6-8
1233.Yirik vena shikastlanganda qanday chora ko'riladi?
A) qovuzloq qo'yiladi
B) tomirni siqib bog'lab qo'yiladi
C) yod eritmasi bilan zararlantirib toza bint bog'lanadi
D) jarohatlangan joyga muz, qor yoki sovuq suv soHngan xaltacha qo'yiladi
1234. Gemoglobin tarkibidagi gem moddasi qaysi moddagacha parchalanadi?
A) xolesterin B) ammiaJc JC) bilirubin D) fibrin
1235. Bilirubin moddasining ahamiyati qanday?
JA) o't suyuqligi hosil bo'lishi uchun sarflanadi
B) gemoglobin hosil bo'lishini ta'minlaydi
C) qonning yopishqoqligini belgilaydi
D) ichak devorining so'ruvchanlik xossasini oshiradi
JJ1236. Leykotsitoz bu -...
A) Jeykotsitiar sonining kamayishi
B) leykotsitlar shakhmng o'zgarishi
C) leykotsitlar va bakteriyalar yig'indisi
D) leykotsitlar sonining ko'payishi
1237.Leykotsitlar sonining kamayishi bilan bog'liq kasallik nomirii belgilang.
A) leykotsitoz J B) leykopeniya C) anemiya D) gemoGliya
1238. Agglyutinogen A va B bo'lgan qonda ...
A) faqat agglyutinin a bo'ladi
B) faqat agglyutinin ft bo'ladi
JC) agglyutininlar umuman bo'lmaydi
D) agglyutinin a va /? bo'ladi
1239. Qonning qaysi qismida rezus omil aniqlangan?
A) trombotsit B) piazma C) leykotsit J D) eritrotsit
1240. Boshqalardan qon oluvchi odam qanday ataladi?
JA) retsipiyent B) donor C) redutsent D) fagotsit
1241. Agglyutinin (1), rezus omil (2), agglyutinogen (3) moddalar qonning qaysi qismida bo'ladi?
a) eritrotsit; b) leykotsit; c) plazma A) 1-a, 2-c, 3-a J B) 1-c, 2-a, 3-a
C) 1-c, 2-a, 3-b D) 1-a, 2-b, 3-c
1242. Organizmga kirgan mikroblarni bir-biriga yopishtirib, eritib yuboruvchi moddani aniqlang. A) antitoksin B) antigen JC) antitana
D) redutsent
1243. Mikroblar ajratadigan zaharh moddalarni parchalab neytrallovchi moddani aniqlang.
JA) antitoksin B) antigen C) antitana D) redutsent
1244. Olimlar va ularning kashfiyotlarini juftlab ko'rsating.
1) K.Landshteyner; 2) L.Montane;
3) I.Mechnikov; 4) YA.Yanskiy;
a) OITS virusini aniqlagan; b) eritrotsitlarda
agglyutinogen, plazmada agglyutinin borligini
aniqlagan; c) kasalliklarning oldini olish uchun
vaksina va qon zardoblarini tayyorlashni taklif
qilgan; d) eritrotsitlardagi rezus omilni aniqlagan
JA) l-b,d;2-a;3-c;4-b
B) 1-a; 2-d; 3-c; 4-b
C) l-b,d;2- c; 3 - a; 4 - d
D) l-d;2- a; 3-c;4-b,d
1245. Nima sababdan bolada gemolitik kasallik namoyon bo'ladi?
a) ona rezus musbat, homila rezus manfiy bo'lsa;
b) ona va homilaning rezus omili mos bo'lmaganligi tufayli; c) ona rezus-manfiy, homila rezus-musbat bo'lsa; d) ona va homilaning rezus omili bir xil bo'lsa; e) ona va homilaning qon gruppasi har xil bo'lsa
A) a, b JB) b,c C) d D) d, e
1246. Umumjahon OITSga qarshi kurash kuni qaysi?
A) 1 iyun B) 14 fevral JC) 1 dekabr D) 1 noyabr
1247. Qaysi immunitet doimiy bo'lmaydi va bolaning birinchi yoshidayoq o'z kuchini yo'qotadi?
A) tabiiy B) sun'iy C) aktiv va passiv JD) tug'ma
1248. Yurak muskullari qaysi tomirlardan kelgan qon bilan ta'minlanadi?
A) tojsimon arteriya C) kovak venasi
B) uyqu arteriyasi JD) o'pka arteriyasi
1249.Yurak klapanlari shunday tuzilganki, ular orqali qon faqat bir tomonga harakatlanadi. Quyida berilganlardan to'g'ri yo'nalishni aniqlang. a) bo'lmadialardan aortalarga; b) qorinchalardan o'pka arteriyasiga va aortaga; c) bo'lmachalardan o'pka arteriyasiga; d) bo'lmachalardan qorinchalarga; e) qorinchalardan bo'lmachalarga FJA) d, b B) e, a C) e, c D) d, e
1250. Yurakning bir ish sikliga necha sekund sarflanadi?
A) 0,1 B) 0,3 C) 0,4 J D) 0,8
JJ1251. O'pka venalari bo'ylab qanday qon o'tadi?
A) arterial B) venoz C) aralash
D) venoz va arterial
1252. Qon aylanish doiralari ...
A) yurakning bo'lmachasidan boshlanadi va yurakning qorinchasida tugaydi
B) organ va to'qimalarda boshlanadi, vena qon tomirlariga quyiladi
JC) yurakning qorinchasidan boshlanadi va yurakning bo'lmachasida tugaydi
D) ynralcdan boshlanadi, o'pka va buyrakda tugaydi
1253. Limfa aylanishining qon aylanishidan qanday farqi bor?
A) limfa tomirlari yurakning chap bo'lmachasidan boshlanadi va vena tomirlariga quyiladi
JB) limfa tomirlari to'qima va organlardan boshlanadi
C) Umfa suyuqligi aorta orqali yurakka quyiladi
D) farqi bo'lmaydi
1254. Chap qovurg'alar ostida qaysi organ joylashgan? A) jigar J B) taloq C) me'da osti bezi
D) o⁽t pufagi
1255. Jismoniy mehnat va sport bilan shug'ullanganda taloqda limfotsitlar ...
A) hosil bo'Hshi kamayadi B) yemiriladi
C) soni o'zgarmaydi JD) hosil bo'lishi ko'payadi
1256. Taloqda hosil bo'luvchi va odam organizmining immunitet xusnsiyatini ta'minlashda ishtirok etuvchi moddani belgilang.
A) monotsitlar B) eozinofillar C) limfotsitlar J D) neytroBllar
1257. Bir kecha-kunduzda necha millilitr limfa suyuqligi limfa tomirlaridan o'tadi va qayerga quyiladi?
JA) 1200-1500; vena qon tomirlariga
B) 1000-2000; aorta qon tomirlariga
C) 700-1200; arteriya qon tomirlariga
D) 500-700; to'qima va organlarga
1258. "Tog' kasalligi" nima sababdan yuzaga keladi?
JA) baland tog'larda havo bosimi pasayishi natijasida odam gavdasining ichki bo'shliqlaridagi gazlar kengayadi
B) baland tog'larda havo bosimi yuqori bo'lishi natijasida icliki organlardagi gazlar kengayadi
C) baland tog'larda havo bosimi pasayishi natijasida ichki organlardagi suv miqdori ortadi
D) To'g'ri javob keltirilmagan.
1259.Yurakning ishemik kasalligi (1), miokard infarkti (2), ateroskleroz (3) kasalliklarining sababini belgilang.
a) tomirlarning qattiqlashib, mo'rtlashib, torayib qolishi; b) yurak muskullarida qon aylanishining buzilishi; c) yurak muskullari ma'lum qismining yemirilishi; d) bosh miyaga qon quyilishi A) l-a;2-b;3-c J B) 1 - b; 2 - c; 3 - a C) l-b;2-c;3-d D) 1 - c; 2 - b; 3 - a
1260.Arteriya (1), kapillar (2) va vena (3) lar devori necha qavat hujayralardan tashkil topgan? a) 1; b) 2; c) 3; d) 4
A) 1-c, 2-a, 3-b B) 1-c, 2-c, 3d C) 1-c, 2-a, 3-c D) 1-d, 2-a, 3-c
1261. Diafragma (1) va qovurg'alararo muskullar (2) faoliyatini boshqaruvchi nerv markazi qayerda joylashgan?
A) 1 - uzunchoq miyada; 2 - orqa miyaning ko'krak qismida
B) 1 - orqa miyaning bo'yin qismida; 2 - bosh miya po'stlog'ida
C) 1 - bosh miya po'stlog'ida; 2 - orqa miyaning bo'yin qismida
JD) 1 - orqa miyaning bo'yin qismida; 2 -orqa miyaning ko'krak qismida
1262. Yetilmagan yosh eritrotsitlarda boshqa hujayralar singari ... bo'ladi. A) membrana JB) yadro C) sitoplazma D) gemoglobin
1263. Eritrotsitlaming hosil bo'lishi va soni normal miqdorda bo'lishi odamning ... bog'liq. 1) sog'lig'iga; 2) jinsiga; 3) ovqatlanishiga; 4) yoshiga; 5) uyqusiga; 6) jismoniy mashqlar bilan shug'ullanishiga; 7) quyoshning ultrabinafsha nurlarini qabul qilishiga A) 2,3,4,5 B) J1, 3, 6, 7 C) 1,3,5,6 D) 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7
1264. Trombotsitlar (I), eritrotsitlar (II), leykotsitlar (III) ga xos belgilarni aniqlang. 1) yadroli; 2) yadrosiz; 3) 120 kun yashaydi; 4) 120 soat yashaydi; 5) 2-5 kun yashaydi; 6) qon ivishini ta'minlaydi; 7) himoya vazifasini bajaradi; 8) gazlami tashiydi; 9) suyak ko'migida hosil bo'ladi; 10) taloqda hosil bo'ladi
JA) I 2, 5, 6, 9, 10; II 2, 3, 8, 9; III 1, 5, 7, 9, 10
B) 11, 5, 6, 9, 10; II2, 4, 8, 9, 10; III 1, 5, 7, 9
C) 12, 3, 8, 9; II2, 5, 6, 9, 10; III 1, 5, 7, 10
D) I 2, 4, 6, 10; II2, 3, 8, 9; III 1, 5, 7, 9
1265. Qon plazmasida agglyutinin a va /? bo'lgan qonda ...
JA) agglyutinogenlar bo'lmaydi
B) agglutinogen A bo'lmaydi
C) agglyutinogen B bo'lmaydi
D) agglyutinogen A va B bo'ladi
1266. II qon guruhi tarkibini aniqlang.
A) agglyutinogen B, agglyutinin a
B) agglyutinogen B, agglyutinin ft
C) agglyutinogen A, B
JD) agglyutinogen A, agglyutinin (3
1267. Qanday hollarda gemolitik bola tug'iladi?
JA) ona rezus manfiy, homila rezus musbat
B) ona va ofca rezus manfiy, bola rezus musbat
C) ona va homila rezus musbat
D) ona rezus musbat, ota rezus manfiy, homila rezus musbat
1268. Qon ivishining kamayishiga sabab ...
1) trombotsitlar sonining kamayishi;
2) trombotsitlar sonining ko'payishi;
3) Ca ionlarining ko'payishi;
4) Ca ionlarining kamayishi;
5) K vitaminining kamayishi;
6) K vitaminining ko'payishi;
7) antigemofil omilning ko'payishi;
8) antigemofil omilning kamayishi
JA) 1,4,5,8 B) 2, 3, 6, 7 C) 1, 3, 6, 8 D) 2, 4, 6, 7
1269. Plazma tarkibidagi yog'ning miqdorini aniqlang. A) 0,1 % B) 0,9 % C) 0,8% D) 7-8 %
1270. I.I.Mechnikov qaysi kasaliklaraing oldini olish uchun vaksina va qon zardoblarini tayyorlab, qo'llagan?
1) ko'kyo'tal; 2) quturish; 3) sil; 4) qoqshol;5) kuydirgi
A) 1,2,4 B) 2,4,5 JC) 2,5 D) 1,2,3
1271. Yurak muskullari qaysi tomir orqali qon bilan ta'minlanadi?
JA) tojsimon arteriya B) uyqu arteriyasi C) bronxiai arteriya D) o'pica arteriyasi
1272. Yurakning chap bo'lmachasiga quyiladigan qon tomirni aniqlang.
JA) o'pica arteriyasi B) kovak venalari
C) o'pka venalari D) tojsimon arteriyalar
1273.Yurakning chap bo'lmachasiga nechta qon tomir orqali qon keladi?
A) 2 B) 1 J C) 4 D) 3
1274.Qon deposi vazifasini bajaradigan a'zoni aniqlang.
JA) taloq B) jigar C) o'pka D) yurak
1275. Havo bosimi pasayganda odam gavdasining ichki bo'shliqlardagi gazlar bosimi ...
A) pasayadi B) o'zgarmaydi J C) oshadi D) goh pasayadi, goh oshadi
1276. Yurak musknllarida qon aylanishning buzilishi tufayli sodir bo'ladigan kasallik — ...
A) ateroskleroz B) ishemik C) insult D) miozit
1277. Tamaki tarkibidagi qanday moddalar yurak-qon tomir sistemasiga zaharli ta'sir ko'rsatadi?
1) nikotin; 2) karbonat angidrid; 3) radioaktiv
poloniy; 4) kadmiy; 5) kobalt; 6) qo'rg'oshin; 7) margimush
A) 1, 2, 4 B) 3, 5, 6 C) 4, 5, 7 JD) 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7
1278. Odam qancha qon yo'qotganda halok bo'ladi? JA) 2-2,51 B) 1-1,51 C) 3-3,51 D) 2-2,5 ml
1279. Ichki nafas olishga ta'rif bering.
A) o'pka alveolalari va tashqi muhit o'rtasida kislorod va karbonat angidrid almashinuvi
B) o'pka alveolalari va o'pkaning kapillar qon tomirlari o'rtasida kislorod hamda karbonat angidrid almashinuvi
JC) qon va to'qimalar o'rtasida kislorod va karbonat angidrid almashinuvi
D) to'g'ri javob yo'q
1280. Tashqi nafas olishga ta'rif bering.
JA) o'pka alveolalari va tashqi muhit o'rtasida kislorod va karbonat angidrid almashinuvi
B) o'pka alveolalari va o'pkaning kapillar qon tomirlari o'rtasida kislorod hamda karbonat angidrid almashinuvi
C) qon va to'qimalar o'rtasida kislorod va karbonat angidrid almashinuvi
D) to'g'ri javob yo'q
1281. Ikkala o'pkada alveolalaming soni ... va ularning umumiy sathi ...
A) 750 ming, 100 sm² B) 750 mln, 100 sm^{2 J}C) 750 mm, 100 m² D) 750 mln, 100 mm²
1282. Qovurg'alarning ko'tarilishi qaysi muskullarning qisqarishi natijasida yuzaga keladi?
A) bo'yin va ichki qovurg'alararo muskullar
B) tashqi qovurg'alararo muskullar va diafragma
C) ichki qovurg'alararo muskullar va diafragma
JD) bo'yin va tashqi qovurg'alararo muskullar
1283. Tinch holatda odam bir minut davomida atmosfera havosidan qancha kislorod qabul qiladi?
A) 200-230 ml J B) 250-300 ml C) 500 ml D) 1500 ml
1284. Qaysi a'zo qorin bo'shlig'i chap tomonining yuqori qismida, chap qovurg'alar ostida joylashgan?
A) oshqozon B) jigar J) taloq D) yurair
1285. Uzunchoq miyadagi nafas olish markazidan har
... ritmik ravishda nerv impulslari orqa miyaning ... qismida joylashgan ... muskullar harakatini boshqanivchi nerv markazlariga ta'sir qilib, ularni qo'zg'atadi.
A) 2-3 sekundda; ko'krak va bel; diafragma va qovurg'alararo
JB) 4-5 sekundda; bo'yin va ko'krak; diafragma va qovurg'alararo
C) 4-5 sekundda; bel va bo'yin; diafragma va qovurg'alararo
D) 4-5 minutda; bo'yin va ko'krak; qovurg'alararo tashqi va ichki
1286. Nafas olishning oliy nerv markazi qayerda joylashgan?
A) uzunchoq miyada B) o'rta miyada
JC) bosh miya yarimsharlari po'stlog'ida D) orqa miyada
1287. Ninia uchun odam jismoniy mashq bajargan vaqtda nafas olishi tezlashadi?
A) yurakning qisqarishi tezlashgani uchim
JB) qonda karbonat angidridning miqdori ko'paygani uchun
C) qonda karbonat angidridning miqdori kamaygani uchun
D) qonda is gazi ko'paygani uchun
1288. Leykopeniya bu ...
JA) leykotsitlar sonining kamayishi bilan bog'liq kasallik
B) ieykotsitiarning bir turi
C) leykotsitlar sonining ko'payishi bilan bog'liq kasallik
D) rangsiz plastidalar
1289. Eritrotsit (1) va leykotsit (2) larga xos belgilarni aniqlang.
a) suyakning ko'mik qismida hosil bo'ladi;
b) taloqda hosil bo'ladi; c) yadrosiz; d) yadroli; e) rangli; f) rangsiz; j) 120 kun yashaydi;
k) 2-5 kun yashaydi; 1) 1mm³ qonda 4-6 mln bo'ladi; m) 1mm³ qonda 6-8 ming bo'ladi; n) 1mm³ qonda 6-8 mln bo'ladi
JA) 1- a, c, e, j, 1; 2- a, b, d, f, k, m
B) 1- a, c, e, j, 1; 2- a, b, d, f, k, n
C) 1- a, c, d, f, j, 1; 2- b, e, k, 1
D) 1- a, b, d, f, k, m; 2- a, c, e, j, I
1290. Hiqildoq (1), kekirdak (2) qayerda joylashgan?
a) IV-VI bo'yin umurtqalari ro'parasida;
b) III-V ko'krak umurtqalari ro'parasida;
c) VI-VII bo'yin umurtqalaridan V ko'krak umurtqasigacha;
d) I-IV bo'yin umurtqalaridan III ko'krak umurtqasigacha
JA) la; 2c B) lb; 2d C) la; 2b D) Id; 2b
1291. Tovush boylainlari qayerda joylashgan?
A) hiqildoqning ustki qavatida
B) kekirdakning ichki yuzasida
JC) hiqildoq ichki qavatining o'rtasida
D) hiqildoq bilan bronxlar orasida
1292. O'ng va chap o'pkaning orasida qaysi organlar joylashmagan (1) va joylashgan (2)? a) kekirdak; b) halqum; c) qizilo'ngach; d) qalqonsimon bez; e) ayrisimon bez; f) qon va limfa tomirlari; j) diafragma
A) 1-a, c, e, f; 2-b, d, j
JB) 1-b, d, j; 2-a, c, e, f
C) 1-a, b, c, e; 2-d, f, j
D) 1-b, d, e; 2-a, c, f, j
1293. O'pkaning tiriklik sig'imi (1), o'pka ventilatsiyasi (2), nafas havosi (3) va tinch holatda bir minutda qabul qilinadigan kislorod (4) miqdori to'g'ri berilgan qatorni belgilang.
a) 250-300 ml; b) 500 ml; c) 8000-9000 ml; d) 1500 ml; e) 3500 ml; f) 250-300 1 A) le, 2c, J3b, 4a B) le, 2c, 3b, 4f C) le, 2d, 3b, 4c D) le, 2c, 3d, 4f
1294. O'ng bo'lmacha (a) va chap bo'lmacha (b) ga quyiluvchi hamda o'ng qorincha (c) va chap qorincha (d) dan chiquvchi qon tomirlarni juftlab ko'rsating.
1) aorta; 2) yuqori kovak vena; 3) pastki kovak vena; 4) o'pka arteriyasi; 5) o'pka venasi
A) a - 1; b - 2; c - 3; d - 4, 5
B) a-2,3;b-5;c-l;d- Jc) a-2,3;b-5;c-4;d-l D) a - 2; b - 1, 5; c - 3; d - 4
1295. Yurak-qon tomir faoliyatini kuchaytiruvchi (a) va susaytiruvchi (b) nerv va gormonlarni juftlab ko'rsating.
1) parasimpatik nerv; 2) simpatik nerv;
3) adrenalin; 4) vazopressin
A) a-2,3; b- 1,4 B) a - 1, 3, 4; b - 2
C) a - 2; b - 1, 3, 4 J D) a - 2, 3, 4; b - 1
1296. Melatonin (1), intermidin (2), timozin (3) gormonlari qaysi bezlar gormoni hisoblanadi?
a) epifiz; b) qalqonsimon; c) buyrakusti;
d) ayrisimon; e) gipofiz
JA) 1a,2e,3d B) le, 2a, 3d C) la, 2c, 3d
D) le,2d,3a
1297. Tetaniya nima?
JA) odam tanasining umumiy qaltirashi
B) muskul tolalari qisqarib, bo'shasha olmay qolishi
C) harafcatiantiruvchi nerv tolasining yalHg'lanishi
D) bosh miya to'qimasining yallig'lanishi
1298. Buyrakdan ajraladigan moddalarni belgilang.
1) siydik kislota; 2) qoldiq azot; 3) ortiqcha
tuzlar; 4) kreatinin; 5) oqsil; 6) lipaza; 7) oziq
moddalar
JA) 1,2,3,4 B) 1,2,3,5 C) 1,3,5,6 D) 3,4,6, 7
1299. Buyrakda siydik ajralishini kuchaytiruvchi (a) va kamaytiruvchi (b) nervlar hamda gormonlarni juftlab ko'rsating.
1) simpatik nerv tolalari; 2) parasimpatik nerv tolaiari; 3) vazopressin; 4) tiroksin
A) a - 1, 3; b - 2, 4 J B) a - 2, 4; b - 1, 3 C) a - I, 3, 4;b-2 D) a - 2; b - 1, 3, 4
1300. Teri epidermisining sirtqi qavatidagi o'lik hujayralar va derma qavati orasida qanday hujayralar qavati joylashgan?
A) dennaning o'lik hujayralar qavati
JB) epidermisning tirik hujayralar qavati
C) gipoderma qavati
D) retseptorlar
1301. Jismoniy mashq bajarish vaqtida 2000 ml ter ajralgan bo'lsa, uning tarkibidagi azot
qoldig'i (a) va osh tuzi (b) ning miqdorini
aniqlang.
A) a-lg;b-2g B) a-4g;b-8g
C) a-8g;b-4g D) a-3g;b-6g
1302. Qon plazmasi (a) va ona suti (b) tarkibidagi oqsillar miqdorini aniqlang.
A) a - 7-8%; b - 4,5% JB) a - 7-8%; b - 1,5% C) a - 7-8%; b - 6,5% D) a - 7-8%; b - 0,3%
1303. Qon plazmasi (a) va ona suti (b) tarkibidagi yog'lar miqdorini aniqlang.
A) a - 0,9%; b - 1,5% JB) a - 0,8%; b - 4,5% C) a - 0,8%; b - 6,5% D) a - 0,9%; b - 4,5%
1304. Ona suti (a) va qon plazmasi (b) tarkibidagi uglevodlar miqdorini aniqlang.
A) a - 0,1%; b - 1,5% JB) a - 1,5%; b - 0,1% C) a - 4,5%; b- 0,1% D) a - 6,5%; b - 0,1%
1305. Ona suti (a) va qon plazmasi (b) tarkibidagi mineral tuzlar miqdorini aniqlang.
A) a - 0,9%; b - 0,3% JB) a - 0,3%; b - 0,9% C) a - 0,8%; b - 0,9% D) a - 0,9%; b - 0,8%
1306. Buyrakka darvoza qismidan ... kiradi (a) va ... chiqadi (b).
1) buyrak arteriyasi; 2) buyrak venasi; 3) siydik
yo'li; 4) buyrak aortasi; 5) tojsimon arteriya
A) a - J, 4; b - 2, 3 J B) a - 1; b - 2, 3
C) a - 5; b - 2, 3 D) a - 1, 5; b - 2, 3, 4
1307. Sog'lom odamning ikkilamchi siydigida quyidagi birikmalarning qaysilari bo'lmasligi kerak?
1) tuz; 2) oqsil; 3) glukoza; 4) kreatinin; 5) mochevina
A) 1, 2, 3, 4, 5 B) 2, 3, 4, 5 J C) 2,3 D) 1,4,5
1308. Quyidagi birikmalarning qaysilari sog'lom odamning ikkilamchi siydigi taxkibida uchraydi? 1) tuz; 2) oqsil; 3) glukoza; 4) kreatinin;
5) mochevina
A) 1, 2, 3, 4, 5 B) 2, 3, 4, 5 C) 2, 3
JD) 1,4,5
1309. Bolalar sovuni tarkibidagi qaysi moddalar teridagi mikroblarni yo'qotadi (a) va terini yumshatadi (b)?
A) a - sulfat kislota; b - letsitin
B) a - xlorid kislota; b - vazelin
C) a - bor kislota; b - Jyutein
JD) a - bor kislota; b - lanolin
1310. Nima uchun o'smirlik davridan keyin organizmning immuniteti susayadi?
A) tiroksin gormoni limfotsitlar hosil bo'lishini susaytiradi
B) melatonin gormonining aktivligi kuchayadi
JC) ayrisimon bezdan ajraladigan timozin miqdori kamayadi
D) adrenalin miqdori kamayadi
1311. Quyidagi qaysi gormonlar organizmning o'sishi va rivojlanishiga ta'sir ko'rsatadi?
A) vazopressin, timozin
JB) somatotrop, tiroksin
C) glyukokortikoid, tiroksin
D) insulin, timozin
1312. Gipofiz bezining ishi qaysi nerv sistemasi tomonidan boshqariladi?
A) somatik J B) vegetativ C) periferik D) simpatik
1325. Odam orgamzmining ichki muhit doimiyligini nima ta'minlaydi?
A) nerv-endokrin sistema
B) ovqat hazm qilish va ayirish sistemasi
C) qon aylanish va nafas olish sistemasi
JD) barcbasi
1326. Qaysi organda uzuksimon, qalqonsimon va hiqildoqusti tog'aylari bo'ladi?
A) burunhaiqum B) tomoq J C) biqildoq D) traxeya
1327. Yog'larni parchalovchi fermentlar
JA) lipazalar B) angidrazalar C) liazalar D) transferaza/ar
1328. Reabsorbsiya jarayonini pasaytiradigan ichki sekretsiya bezi va gormonini belgilang.
A) gipofiz, vasopressin JB) qalqonsimon bez, tiroksin C) gipofiz, oksitotsin D) qalqonsimon bez, timozin
1329. Ter va yog* beziari teriiiing qaysi qavatida joylashgan?
A) gipoderma JB) derma
C) derma va gipoderma D) epidermis va derma
1330. Ter ajralishini boshqaruvchi nerv markazlari qayerda joylashgan?
JA) bosh miya yarimsharlar po'stlog'i, oraliq miya, uzunchoq miya, orqa miyaning bo'yin, ko'krak va bel segmentlarida
B) bosh miya yarimsharlari, o'rta miya, oraliq miya, orqa miyaning barcha segmentlarida
C) bosh miya yarimsharlari, o'rta miya, uzunchoq miya, orqa miyaning ko'krak, bel, dumg'aza segmentlarida
D) bosh miya va orqa miyaning hamma qismlarida
1331. Bola 7 yoshga to'lguncha faoiiyati kuchayib, balog'atga yetish oldidan butunlay to'xtaydigan ichki sekretsiya bezini aniqlang.
A) ayrisimon bez B) qalqonsimon bez C) jinsiy bezlar J D) epiBz
1332. Qaysi gormon ta'sirida qonda qand, jigarda glikogen miqdori ortadi?
A) insulin JB) glyukokortikoid
C) glyukogon D) insulin, glyukogon
1333. Qaysi gormon o'smirlarda balog'atga yetish belgilari yuzaga kelishiga ta'sir ko'rsatadi?
A) katexolamin, testosteron
B) intermedin, progesteron
C) paratgormon, esterogen
JD) testosteron, progesteron
JJ1334. Urug'don qanday gormon va hujayralar ishlab chiqaradi?
A) testosteron, tuxiun B) progesteron, urug¹ C) testosteron, urug¹ D) estradiol, tuxum
1335. Tuxumdon qanday gormon va hujayralar ishlab chiqaradi?
A) testosteron, tuxum B) progesteron, urug'J C) testosteron, urug¹ D) estradiol, tuxum
1336. Odam embrioni tuxum yo'lida qancha vaqt bo'ladi?
A) ikkihafta JB) bir hafta C) 18-20 kun D) 3kun
1337. Kalsiy va fosfor almashinuvini boshqaradigan vitamin va gormonlarni ko'rsating.
JA) D vitamini, paratgormon
B) C vitamini, glyukokortikoid gormoni
C) C vitamini, tiroksin gormoni
D) Bi vitamini, tiroksin gormoni
1338. Oqsil va uglevodlar almashinuvini boshqaradigan vitamin va gormonlarni ko'rsating.
A) D vitamini, paratgormon
JB) C vitamini, glyukokortikoid gormoni
C) C vitamini, tiroksin gormoni
D) B\ vitamini, tiroksin gormoni
1339. Odamning aqliy faoUyatini boshqaruvchi vitamin va gormonlarni ko'rsating.
A) D vitamini, paratgormon
B) C vitamini, glyukokortikoid gormoni
C) C vitamini, tiroksin gormoni
JD) B\ vitamini, tiroksin gormoni
1340. Esterogen gormoni qayerda ishlab chiqariladi?
1) buyrakusti bezining po'stloq qavatida;
2) tuxumdonda; 3) urug'donda
A) 1 JB) 1,2 C) 1,3 D) 2, 3
1341. Nefrit qanday kasallik?
A) sezuvchi nervning yallig'lanishi
B) haraicatJantiruvcni nervning yallig'lanishi
JC) buyrakning yallig'lanishi
D) orqa miya hujayralarining yallig'lanishi
1342. Kalla suyagining turk egarchasida qaysi bez joylashgan?
A) epifiz B) qalqonsimon JC) gipoGz D) ayrisimon
1343. Gipofizning oldingi (1) va oraliq (2) bo'lagidan ajraladigan gormonlarni belgilang.
a) somatotrop; b) melatonin; c) intermidin; d) tiroksin
A) 1-a, 2-b B) 1-b, 2-a C) 1-c, 2-b JD) 1-a, 2-c
1344. Paratgormon (1), glyukokortikoid (2), somatrotrop (3), melatonin (4) gormonlari organizmda qaysi fiinksiyalarni boshqaradi?
a) kalsiy-fosfor almashinuvini; b) oqsil va uglevodlar almashinuvini; c) pigment almashinuvini; d) oqsillar sintezlanishini A) 1-a, 2-b, 3-c, 4-d B) 1-a, 2-c, 3-b, 4-d C) 1-d, 2-b, 3-a, 4-c JD) 1-a, 2-b, 3-d, 4-c
1345. Paratgormon ishlab chiqarilishi ko'paysa, bemorda qaysi belgilar kuzatiladi?
1) nerv-muskul sistemaning qo'zg'aluvchanligi pasayadi; 2) soch to'kiladi; 3) tana muskullari bo'shashadi; 4) suyaklar mo'rt bo'lib qoladi; 5) nerv-muskul sistemaning qo'zg'aluvchanligi ortadi; 6) odam umumiy holsizlanadi va tez charchaydi; 7) odamda tetoniya holati yuzaga keladi
J1,3,6 C) 1, 2, 3, 6
A) 2,4,5,7 B)_ D) 3, 5, 7
1346. Paratgormon ishlab chiqarilishi juda kamayib ketsa bemorda qaysi belgilar kuzatiladi?
1) nerv-muskul sistemaning qo'zg'aluvchanligi pasayadi; 2) soch to'kiladi; 3) tana muskullari bo'shashadi; 4) suyaklar mo'rt bo'lib qoladi; 5) nerv-muskul sistemaning qo'zg'aluvchanligi ortadi; 6) odam umumiy holsizlanadi va tez charchaydi; 7) odamda tetaniya holati yuzaga keladi
JA) 2, 4, 5, 7 B) 1,3,6 C) 1,2,3,6 D) 3,5, 7
1347. Agar ..., odam nerv-muskul tizimining qo'zg'aluvchanligi ortib, qovoqlari, lablari pirpirab uchadi, qo'llari qaltiraydi.
JA) paratgormon karn ishlab chiqarilsa
B) paratgormon ko'p ishlab chiqarilsa
C) timozin yetishmasa
D) tiroksin ortib ketsa
1348. Odamning immunitet xususiyatini oshiruvchi gormonni belgilang.
A) tiroksin B) paratgormon C) Katexoiamin JD) timozin
1349. Buyrak usti bezining gormonlari —...
A) insulin, katexolamin
B) testesteron, adrenalin
C) androgen, esterogen JD) esteron, estradiol
1350. Ingichka ichak shilliq pardasining yailig'lanish kasalligiili aniqlang.
A) gastrit JB) enterit C) kolit D) gepatit
1351. Ovqat tarkibidagi oziq moddalarning fermentlar ta'sirida parchalanishi qanday ataladi?
A) Gzik o'zgarish JB) kimyoviy o'zgarish
C) bioSzik o'zgarish D) modiBkatsion o'zgarish
1352. Ovqatning ichak harakati natijasida maydalanishi qanday ataladi?
JA) fizik o'zgarish B) kimyoviy o'zgarish
C) bioBzik o'zgarish
D) modiBkatsion o'zgarish
1353. Ovqat hazm qilish shartli reflekslarining markazi qayerda joylashgan?
A) oraliq miyaning talamus qismida
B) gipotalamusda
JC) bosh miya yarimsharlarining po'stloq qismida
D) oraliq va uzunchoq miyada
1354. Ovqat hazm qilishning nerv markazi qayerda joylashgan?
A) uzunchoq miyada
B) talamus va gipotalamusda
JC) uzunchoq miya va gipotalamusda
D) o'rta va oraliq miyada
JJ1355. Muhitning issiq harorati ta'sirida ovqat hazm qilish organlari faoliyatida qanday o'zgarishlar kuzatiladi?
a) so'lak bezlarining ishi susayadi; b) so'lak bezlarming ishi kuchayadi;
c) me'da osti bezining ishi susayadi;
d) me'da-ichak shilliq pardasidagi bezlarning ishi kuchayadi;
e) me'da-ichak bezlarining ishi susayadi; f) o't suyuqligining hosil bo'lishi pasayadi;
j) o't suyuqligi ko'p hosil bo'ladi
A) a, c, e, f B) b, d, j C) a, c, d, j D) b,e,f
1356. Qorin bo'shlig'i o'ng tomonining yuqori qismida qaysi organ joylashgan?
A) taloq B) ayrisimon bez C) me'da osti bezi J D) jigar
1357. Jigarning o'ng bo'lagi (1) va chap bo'lagi (2) tananing qaysi qismida joylashgan? a) o'ng qovurg'a yoyi ostida; b) chap qovurg'a yoyi ostida; c) to'sh suyagining ostida; d) taloqning ostida JA) la, 2c B) lb, 2c C) lb, 2d D) lc,2d
1358. Jigar sirrozida yemirilgan jigar hujayralari o'rniga qanday to'qima hujayralari hosil bo'ladi? A) qoplovchi B) biriktiruvchi C) muskul D) epiteliy va muskul
1359. Gipovitaminoz B\ kasalligida (1) va avitaminoz B\ kasalligida (2) kuzatiladigan belgilarni aniqlang.
a) qo'1-oyoq muskullarining uvishib og'rishi;
b) holsizlik, tez charchash;
c) beri-beri kasallik yuzaga keladi;
d) nerv tolalari falajlanadi;
e) terida sezuvchanlik oldin kuchayadi, keyin yo'qoladi;
f) oyog'ini yaxshi ko'tara olmaydi va qadamini kalta-kalta qilib qo'yadi;
j) aqliy faoliyati pasayadi;
k) o'zlashtirish, esda saqlash qobiliyati pasayadi
JA) 1- a, b, j, k; 2- c, d, e, f
B) 1- c, d, e, f; 2- a, b, j, k
C) 1- a, b, c, d;2-e, fj, k
D) 1- b, d, f, j; 2- a, c, e, k
1360. Ultrabinafsha nurlari ta'sirida odam terisida qanday vitamin sintezlanadi? A) vitamin D B) vitamin C C) vitamin A D) vitamin B
1361. Ovqatning fiinksiyalarini aniqlang.
a) transport; b) energetik; c) plastik; d) signal
A) a, b JB) b,c C) c, d D) a, b, c, d
1362. Ratsional ovqatlanishning qoidalarini ko'rsating.
A) energetik, plastik B) energetik, sifat
JC) miqdor, sifat, rejim D) miqdor, rejim, plastik
1363. Qaysi hayvon va o'simlik mahsulotlarida vitamin A (1) va vitamin B\ (2) uchraydi? a) baliq yog'i; b) tuxum sarig'i; c) jigar; d) loviya; e) yong'oq
JA) 1— a, b, c; 2— b, c, d, e
B) 1- b, c, d; 2- a, b, e
C) 1- c, d, e; 2- a, b
D) 1- a, c, d; 2- b, d, e
1364. Quyidagi birikmalarning qaysi biri vorsinkalarda kapillar (a) va limfa (b) tomirlariga so'riladi? 1) oqsillar (aminokislota); 2) yog'lar; 3) karbon suvlar
A) a-l;b-2,3 B) a-2;b-l, 3 C) a-3;b- 1,2 J D) a - 1, 3; b - 2
1365. Ovqat hazm qilish sistemasining qaysi qismida oqsillar parchalanmaydi?
J A) og'iz bo'shlig'ida B) oshqozonda C) 12 barmoqli ichakda D) ingicbka ichakda
1366.Jigarda spirtning parchalanishi natijasida qanday birikma hosil bo'ladi? A) snt kislota JB) sirka kislotasi C) limon kislota D) karbon suv
1367. Asosan o'simlik mahsulotlarida uchraydigan vitaminni belgilang. A) A B) Bi C) D JD) C
1368. Ratsional ovqatlanish qoidasiga ko'ra kechki ovqat bir kecha-kunduzgi ovqat kaloriyasining necha foizini tashkil etishi kerak?
A) 10-15 J B) 15-20 C) 25-30 D) 35-40
1369. Mayda muskul tolalari tananing qaysi qismida uchraydi?
A) barmoqlarda
B) qovurg'alar orasida
C) kaftlarda
JD) terining derma qavatida
1370. Agar bir sutkada oziq moddalarning parchalanishi natijasida organizmda 3600 kkal energiya hosil bo'lsa, lining qanchasi tana haroratining doimiyligini ta'minlash uchun (1), qanchasi to'qima va organlar hayotiy jarayonlarining normal o'tishi va ish bajarishi uchun (2) sarflanadi?
A) 1 - 1800 kkal; 2 - 1800 kkal
JB) 1 - 1200 kkal; 2 - 2400 kkal
C) 1 - 2400 kkal; 2 - 1200 kkal
D) 1 - 2000 kkal; 2 - 1600 kkal
1371. Ovqat hazm qilish sistemasining qaysi qismida fermentlar ishlab chiqilmaydi?
A) og'iz bo'shlig'ida J B) qizilo'ngachda C) oshqozonda D) ingichka ichakda
1372.Odam organizmidagi uglevodlarni parchalovchi fermentlarni belgilang.
1. lizotsim; 2. ptialin; 3. tripsin; 4. amilaza;
5. enterokinaza.
A) 1;3 B) 1;2;5 J C) 2,4 D) 3; 4; 5
1389. Qaysi bezning ko'p gormon ishlab chiqarishi gigantizmga olib keladi?
A) buyrak usti B) oshqozon ostiJC) gipoGz D) qalqonsimon
JJ1390. Terining qaysi qismida qon va limfa tomirlari bo'ladi?
A) epidermisda B) dermada
C) teri osti yog' kletchatkasida D) epidermis va dermada
1391. Ichki sekretsiya bezlari ishlab chiqargan mahsulotlar qanday ataladi?
A) enzimlar B) fermentlar C) antitanaiar JD) gormonlar
1392. Tirnoq qaysi hujayralardan hosil bo'ladi?
A) teri JB) epidermis C) derma D) g'ovak biriktiruvchi to'qima
1393. Oshqozon osti bezi necha gramm va u nechta qismdan tashkil topgan?
JA) 70-80; 3 B) 80-90; 2 C) 100; 3 D) 70; 1
1394. Qaysi kasallikda ko'p terlash, asabiylashish, uyqusizlik, yurak urishining kuchayishi, odamning ozishi kuzatiladi?
JA) tireotoksikoz B) endemik bo^lqoq C) gipoterioz D) tetaniya
1395. Katta odamda siydik yo'lining uzunligi qancha (sm) va uning devori qanday qavatlardan tashkil topgan?
A) 40; shilliq, muskul, biriktiruvchi
B) 25; shilliq, muskul, biriktiruvchi
C) 40; shilliq, muskul, epitelial
JD) 30; shilliq, muskul, seroz
1396. Gipofizning oraliq bo'lagidari ajraluvchi gormonni ko'rsating.
A) somatotrop B) vazopressin JC) intermidin D) oksitotsin
1397. A, B, C gepatit viruslarining yuqish yo'llarini belgilang.
1) zararlangan ovqat; 2) idish; 3) qaynatilmagan suv; 4) yaxshi sterillanmagan shprits; 5) kasal odam qonini quyish
JA) A- 1, 2, 3;B vaC-4,5
B) A - 3, 4; BvaC-1,2,5
C) A - 4, 5; BvaC-1,2,3
D) A, B-4,5; C-1,2, 3
1398. Quyida berilganlarni fermentlar (1) va gormonlarga (2) ajrating.
a) amilaza; b) timozin; c) ptialin; d) tiroksin; e) melatonin; f) pepsin; g) laktotrop; h) tripsin
JA) 1-a, c, f, h; 2-b, d, e, g
B) 1-a, b, c, h; 2-c, d, e, g
C) 1-b, e, h, g; 2-a, c, f, g
D) 1-b, f, e, g; 2-a, c, f, h
1399. Qaysi vitamin oqsillar va uglevodlar aknashinuvida muhim o'rin tutadi?
A) riboflavin B) nikotin kislotaJ JC) askorbinat kislota D) tiamin
1400. Jigar, loviya, no'xat tarkibida qaysi vitaminlar ko'p uchraydi?
JA) tiamin, riboflavin, nikotin kislota
B) riboflavin, askorbin kislota
C) tiamin, askorbin kislota, riboflavin
D) nikotin kislota, askorbin kislota
1401. Demensiya, bu - ...
A) iab qizarishi, achishishi, va yara hosil bo⁽Ushi
JB) odam ruhiy faoliyatining buzilishi
C) ovqat hazm qilish sistemasining buzilishi
D) fcerida qizil dog'larning paydo bo'lishi
1402. Moddalar almashinuvi natijasida hosil bo'ladigan organizm uchun zararli bo'lgan moddalarni belgilang.
A) siydik kislotasi, azot, aminokislota, uglevod, oqsillar
JB) siydik kislotasi, kislorod, aminokislota, kreatin
C) azot, siydik kislotasi, kislorod, karbonat angidridi, mochevina
D) siydik kislotasi, azot, mochevina, kreatin, karbonat angidridi
1403. Ikkilamchi siydik tarkibida qanday moddalar uchraydi?
A) azot, mochevina, oqsil, tuz va suv
JB) qoldiq azot, mochevina, kreatin, tuz va suv
C) azot, kreatin, tuz, mochevina, vitaminlar
D) azot, mochevina, vitaminlar, tuz va suv
1404. Buyrakda siydik hosil bo'lishining birinchi davri qanday nomlanadi?
JA) Bltratsiya B) reabsorbsiya C) plazmoliz D) transpiratsiya
1405.Oshqozon va ichak shirasini tekshirish uchun qanday usul qo'llaniladi?
JA) zondlash B) rentgenoskopiya C) uitratovusii D) bariy eritmasi
1406. Hozirgi davrda ovqat hazm qilish a'zolarining ishini o'rganishda qanday metoddan foydalanilmoqda?
A) rentgenosiropiya B) zondlash
C) ultratovush JD) berilganlarning barchasi
1407. O't suyuqligining ahamiyati qanday?
A) uglevod va oqsillarm emulsiya holatiga keltiradi
B) yog'larni emulsiya holatiga keltiradi va lipaza fermentinimj faolligini kamaytiradi
C) yog'larni va oqsillarni emulsiya holatiga keltiradi hamda lipaza bilan tripsinning faolligini oshiradi
JD) yog'larni emulsiya holatiga keltiradiva lipaza fermentining faolligini oshiradi
1408. Halqumning vazifalarini belgilang. 1) ovqatni og'iz bo'shlig'idan qizilo'ngachga o'tkazish; 2) havoni burun bo'shlig'idan hiqildoqqa o'tkazish; 3) ovqatni oshqozonga o'tkazish; 4) tovush hosil qilish A) 1,3 B) 2,4 J C) 1,2 D) 1,2,3,4
1409. Xlorid kislota qaysi fermentning faolligini oshiradi?
A) tripsin B) lizotsim JC) pepsin D) lipaza
1410.Me'daning ichki shilliq pardasi ostida joylashgan bezlar (1) soni qanchaga yetadi va ingichka ichakning butun yuzasida qancha vorsinkalar (2) bo'ladi?
a) 14 mlrd; b) 4 mln. c) 14 mln; d) 30-40 ming JA) l-c,2-b B) 1-b, 2-c C) 1-a, 2-b D) l-c,2-d
1411. Jigar qanday vazifalarni bajaradi? 1) o't suyuqligini ishlab chiqarish; 2) qonni tozalash; 3) reabsorbsiya jarayonini boshqarish; 4) oqsil va uglevodlar almashinuvida ishtirok etish
A) 1,2,3 D) 1,3,4
B) 2,3,4 JC) 1,2,4
1412. Gastrit (1), enterit (2), kolit (3) qaysi organlar slulliq pardasining yalUgianishi hisoblanadi? a) me'da; b) ingichka ichak; c) yo'g'on ichak JA) 1-a, 2-b, 3-c B) 1-a, 2-c, 3-b C) 1-b, 2-a, 3-c D) 1-c, 2-b, 3-a
1413. Jigar sirrozida qanday o'zgarishlar namoyon bo'ladi?
1) jigar hujayralari yemiriladi; 2) yemirilgan hujayralar o'rniga biriktiruvchi to'qima hosil bo'ladi; 3) jigar hajmi kattalashadi; 4) jigar ish faoliyati buziladi; 5) yemirilgan hujayralar o'rniga yangi jigar hujayralari hosil bo'ladi A) 1, 3, 4, 5 JB) 1, 2, 3, 4 C) 3, 4, 5 D) 1, 2, 3, 4, 5
1414. Yog'da (1) va suvda (2) eriydigan vitaminlarni ajrating.
a) PP; b) C; c) A; d) E; e) D; f) B_i; j) K
A) 1 - a, b, f; 2 - c, d, e, j
JB) 1-c, d, e, j; 2-a,b,f
C) l-a,c,d,f;2-b,e,j
D) 1-c, d, f, j; 2 - a, b, e
1415. Proteaza (1) va karboangidrazalarni (2) juftlab bering.
a) ptialin; b) tripsin; c) pepsin
A) 1-a; 2-b, c J B) 1-b, c; 2-a C) 1-a, b; 2-c D) 1-a, c; 2-b
1416. Nevrit nim?
A) odam tanasining umumiy qaltirasbi
B) muskul tolalari qisqarib, bo'shasha olmay qolisbi
JC) harakatlantiruvchi nerv tolasining yallig'lanishi
D) bosh miya to'qimasining yallig'lanishi
1417. Ensefalit nima?
A) odam tanasining umumiy qaltirashi
B) muskul tolalari qisqarib, bo'shasha olmay qolishi
C) harakatlantiruvchi nerv tolasining yalHg'lanishi
JD) bosh miya to'qimasining yallig'lanishi
1418. Oliy nerv markazlarida qolgan ta'sir iziga nima deyiladi?
JA) xotira B) hissiyot C) uyqu D) Bkrlash
1419. Ko'zning rangli pardasi o'rtasida nima joylashgan?
A) shoh pardasi JB) ko'z qorachig'i C) ko'z gavhari D) kipriksimon muskul
1420. Vestibulyar analizatorning retseptorlari qayerda joylashgan?
A) chig'anoq va dahlizda
JB) dahlizda va yarimaylana kanalchalarda
C) chig'anoq va yarimaylana kanalchalarda
D) suyalr va parda labirintida
1421. O'ng va chap yarimsharlar uchun umumiy bo'lgan oliy nerv markazlarini ko'rsating. 1) hid bilish; 2) siypalash; 3) eshitish; 4) gapirish; 5) intonatsiya; 6) hisoblash; 7) mo'ljal olish; 8) o'qish; 9) geometrik shakllarni aniqlash; 10) ko'rish A) 1, 2, 3, 4, 10 J B) 1, 2, 3, 10 C) 1, 2, 3, 4, 6, 7, 10 D) 1, 3, 5, 8, 9, 10
1422. O'ng yarimsharlar po'stlog'ining oliy nerv markazlarini ko'rsating. 1) hid bilish; 2) siypalash; 3) eshitish; 4) gapirish; 5) intonatsiya; 6) hisoblash; 7) mo'ljal olish; 8) o'qish; 9) geometrik shakllarni aniqlash; 10) ko'rish
A) 1, 2, 3, 5, 7, 9, 10 B) 1, 2, 3, 4, 6, 8, 10 C) 1, 2, 3, 5, 8, 9, 10 D) 1, 2, 3, 6, 8, 9, 10
1423. Chap yarimsharlar po'stlog'ining oliy nerv markazlarini ko'rsating. 1) hid bilish; 2) siypalash; 3) eshitish; 4) gapirish; 5) intonatsiya; 6) hisoblash; 7) mo'ljal olish; 8) o'qish; 9) geometrik shakllarni aniqlash; 10) ko'rish
A) 1, 2, 3, 5, 7, 9, 10 B) 1, 2, 3, 4, 6, 8, 10 C) 1, 2, 3, 5, 8, 9, 10 D) 1,2,3,6,8,9, 10
1424. Oq moddadan iborat nerv sistemasi qismlarini ko'rsating.
1) targ'il tana; 2) oqimtir yadro; 3) orqa miyaning tashqi qismi; 4) orqa miyaning ichki qismi; 5) bosh miya yarimsharlari po'stlog'i; 6) bosh miya yarimsharlari po'stlog'ining ostki qismi
JA) 3,6 B) 1, 2, 4, 5 C) 2, 3, 6 D) 2,3,5
1425. Kulrang moddadan iborat nerv sistemasi qismlarini ko'rsating.
1) targ'il tana; 2) oqimtir yadro; 3) orqa
miyaning tashqi qismi; 4) orqa miyaning ichki
qismi; 5) bosh miya yarimsharlari po'stlog'i;
6) bosh miya yarimsharlari po'stlog'ining ichki
qismi
A) 3, 6 JB) 1, 2, 4, 5 C) 2, 3, 6 D) 2,3,5
1426. Simpatik nerv sistemasi qaysi organlar faoliyatini susaytiradi?
1) yurak-qon tomir; 2) ovqat hazm qilish;
3) siydik ajratish; 4) nafas olish
A) 1,2 J B) 2,3 C) 3,4 D) 1,4
1427. Simpatik nerv sistemasi qaysi organlar faoliyatini kuchaytiradi?
1) yurak-qon tomir; 2) ovqat hazm qilish;
3) siydik ajratish; 4) nafas olish
A) 1,2 B) 2,3 C) 3,4 J D) 1,4
1428. Parasimpatik nerv sistemasi qaysi organlar faoliyatini kuchaytiradi?
1) yurak-qon tomir; 2) ovqat hazm qilish;
3) siydik ajratish; 4) nafas olish
A) 1,2 J B) 2,3 C) 3, 4 D) 1, 4
1429. Parasimpatik nerv sistemasi qaysi organlar faoliyatini susaytiradi?
1) yurak-qon tomir; 2) ovqat hazm qilish;
3) siydik ajratish; 4) nafas olish
A) 1,2 B) 2,3 C) 3,4 J D) 1,4
1430. Adashgan nerv uchun xos xususiyatlarni aniqlang.
1) simpatik nerv; 2) parasimpatik nerv; 3) o'rta miyadan chiqadi; 4) uzunchoq miyadan chiqadi; 5) orqa miyadan chiqadi; 6) so'lak ajralishini kuchaytiradi; 7) ichki organlarga boradi A) 1, 5, 6 B) 2, 5, 6 J C) 2, 4, 7 D) 1, 4, 6, 7
1431. Agar poliomiyelit virusi orqa miyaning bo'yin qismini zararlasa, tananing qaysi qismida periferik shol (falajlik) yuzaga keladi?
A) oyoqning orqa yuzasi
B) oyoqning oldingi yuzasi
C) qo'lning ichki yuzasi
JD) qo'lning tashqi yuzasi
1432. Agar poliomiyelit virusi orqa miyaning ko'krak qismini zararlasa, tananing qaysi qismida periferik shol (falajlik) yuzaga keladi?
A) oyoqning orqa yuzasi
B) oyoqning oldingi yuzasi
JC) qo'lning ichki yuzasi
D) qo'lning tashqi yuzasi
1433.Agar poliomiyelit virusi orqa miyaning bel qismini zararlasa, tananing qaysi qismida periferik shol (falajlik) yuzaga keladi?
A) oyoqning orqa yuzasi
JB) oyoqning oldingi yuzasi
C) qo'lning ichki yuzasi
D) qo'lning tashqi yuzasi
1434. Tana muskullarining harakatini boshqaruvchi nerv markazlari qayerda joylashgan?
1) miyachada; 2) oqimtir yadroda; 3) uzunchoq
miyada; 4) varoliy ko'prigida
A) 1 J B) 1,2 C) 2,3 D) 1,4
1435. Bosh miya yarimsharlari po'stlog'i tuzilishining qaysi xususiyatlari unda ko'p miqdorda nerv hujayralari joylashuviga imkon beradi?
1) pushta va egatlar sonining ortishi; 2) bosh
miya og'irligining ortishi; 3) po'stloqda
hujayralarning 6 qavat bo'lib joylashishi;
4) po'stloqda oliy nerv markazlari sonining
ko'payishi
A) 1 JB) 1,3 C) 1, 3, 4 D) 2, 3, 4
1436. Taktil retseptorlar qayerda joylashgan?
A) og'iz bo'shlig'ida B) quloqda JC) terida D) ko'zda
1437. Odam bosh miyasida qaysi nerv markazi shikastlansa, tana muskullarining tarangligi pasayib, odamda ixtiyorsiz harakatlar paydo bo'ladi?
A) miyacha B) oqimtir yadro
C) targ'iJ tana J D) uzunchoq miya
JJ1455. Bosh miya yarimsharlarining qaysi qismida eshitish markazlari joylashgan?
A) peshona B) chakka C) ensa D) tepa
1456.I.A.Pavlov barcha hujayralar va to'qimalar faoliyatini boshqarishni nerv sistemasining qaysi funksiyasiga kiritgan?
A) yuqori B) ikkinchi J C) quyi D) ueytrai
1457. Uzunchoq miyada qanday markazlar joylashgan? 1) nafas olish; 2) ovqat hazm qilish bezlarining shira ajratishi; 3) harakat; 4) aksa urish, yo'talish; 5) moddalar almashinuvi
JA) 1,2,4 B) 2, 3, 4 C) 3, 4, 5 D) 1,3,5
1458. Miya ko'prigi ustida ... joylashgan.
A) talamus B) gipotalamus C) miyachaJ D) o’rtta miya
1459. Ko'rish do'mbog'i va do'mboq osti sohasi qaysi miyaning tarkibiy qismi hisoblanadi?
A) oraliq miya JB) o'rta miya
C) miya ko'prigi D) po'stloq osti markazi
1460. Och qolish, to'yish, tana haroratining doimiyligi, moddalar almashinuvini ta'minlovchi vegetativ nerv sistemasining markazi qayerda joylashgan? A) uzundioq miyada B) o'rta miyada
JC) oraliq miyada D) po'stloq osti qismida
1461. Vegetativ nerv sistemasi qaysi organlar ishini boshqaradi?
JA) nafas oJisn, qon aylanish, skelet muskullari
B) endokrin bezlar, sezgi organlari
C) ovqat hazm qilish, ayirish, nafas olish, qon aylanish, endokrin bezlar
D) ichki organlar, skelet muskullari
1462. Miyelin parda, Rane boylamlari qaysi hujayraga xos?
A) suyal: B) tog'ay J C) nerv D) muskul
1463. Rane boylamlari nerv hujayrasining qaysi qismida joylashadi?
A) dendritda
B) nerv hujayrasining tanasida
JC) nerv hujayrasining uzun o'simtasida
D) nerv hujayrasida bunday boylam bo'lmaydi
1464. Qaysi muskullar miozit kasalligiga ayniqsa beriluvchan bo'ladi?
JA) qovTirg'a-oraJiq mayda muskullar
B) barcha muskullar C) qorin muskullari D) oyoq muskullari
1465. Miozit kasalligi bilan og*rigan bemor qaysi shifokor qabulida bo'lishi lozim?
JA) travmatoiog B) asab kasalliklari
C) jarroh D) psixiatr
1466. Muskullar harakatini tartibli boshqarilishini ta'minlovchi bosh miya qismi
JA) miyacha
B) o'rta miyaning oqimtir yadrosi
C) o'rta miyaning qoramtir moddasi
D) uzunchoq miya
1467. Muskul, paylar, bo'g'imlar, suyaklarning retseptorlaridan impulslarni bosh miya yarimsharlarining qaysi zonasi qabul qiladi?
A) assotsiativ zona JB) harakatlanish zonasi
C) sezish zonasi D) sezish va harakatlanish zonasi
1468. Ma'lumki, miya po'stlog'ining nerv hujayralari olti qavatdan iborat bo'lib, uning eng pastki qismida qanday hujayralar joylashgan?
A) piramidasimon B) yulduzsimon
C) nerv hujayraiarining icaita o'simtalari JD) duksimon
1469. Odam embrionining necha oyligida miyasi beshta miya pufagidan iborat bo'ladi?
A) ikki JB) bir C) uch D) besh
1470. Kuchli, muvozanatlashgan, kamharakat - bu oliy nerv faoliyatining qaysi tipiga taalluqli?
A) xolerik B) sangvinik J) fegmatik D) melanxolik
1471. Kuchli, muvozanatlashgan, harakatchan - bu oliy nerv faoliyatining qaysi tipiga taalluqli?
A) xolerik JB) sangvinik C) flegmatik D) melanxolik
1472. Achchiq ta'mni sezuvchi retseptorlar tilning qayerida joylashgan?
JA) orqa qismida B) yon tomonida C) uchida D) uchida va orqa qismida
1473. Orqa miya uch qavat parda bilan o'ralgan. Tashqi (1), o'rta (2) va ichki (3) qavatlar qanday pardalardan iborat?
a) qattiq; b) yumshoq; c) o'rginichak to'rsimon;
d) ohakli
A) 2-a, 2-b, 3-d J B) 1-a, 2-c, 3-b
C) lb, 2-c, 3-a D) 1-d, 2-a, 3-b
1474. Orqa miyaning ko'ndalang kesimida oq va kulrang moddalar farqlanadi. Oq modda (1) va kulrang modda (2) nimadan tashkil topgan?
a) nerv hujayralaridan; b) nerv tolalaridan;
c) neyrogliyadan; d) retseptorlardan
JA) 1-b, 2-a B) 1-a, 2-c C) 1-c, 2-d D) 1-a, 2-b
1475. Orqa miyaning qaysi segmentida joylashgan nerv markazlari qo'lning tashqi yuzasi, kaft, barmoqlarning terisi va muskullarining sezish va harakatlanish funksiyasini ta'minlaydi?
A) ko'krak: B) bel C) dumg'aza JD) bo'yin
1476. Orqa miyaning qaysi segmentida joylashgan nerv markazlari qo'lning ichki yuzasi teri va muskullarining sezish va harakatlanish funksiyasini ta'minlaydi?
JA) ko'krak B) bel C) dumg'aza D) bo'yin
1477. Oqimtir yadroning vazifasini belgilang.
JA) oraliq va o'rta miya funksiyasini boshqaradi
B) targ'il tananing ishini boshqaradi
C) uzunchoq va o'rta miyaning funksiyasini boshqaradi
D) katta yarimsharlar po^lstlog^lining sezish markazlari ishini boshqaradi
1478. Oqimtir yadro (1), targ'il tana (2) zararlansa qanday hodisalar namoyon bo'ladi?
a) tana muskullarining tarangligi pasayadi;
b) oqimtir yadroning ishi kuchayadi; c) ixtiyorsiz harakatlar paydo bo'ladi; d) muskullarning tarangligi ortadi; e) qo'1-oyoqlarning harakati qiyinlashadi; f) yuz muskullarining tarangligi ortadi
A) 1-a, b, c; 2 - d, e, f
JB) l-d,e,f;2- a, b, c
C) l-a,c, d;2-b, e, f
D) 1-a, e, f;2-b, c, d
1479. Simpatik (1) va parasimpatik (2) nerv sistemalarining markazlari to'g'ri ko'rsatilgan javobni belgilang.
a) o'rta miyada; b) orqa miyaning dumg'aza segmentida; c) orqa miyaning ko'krak segmentidan uchinchi bel segmentigacha; d) uzunchoq miyada
JA) 1 - c; 2 - a, b, d B) 1-a, b, d; 2 - c C) 1 - a, b, c;2-d D) 1-d; 2- a, b, c
1480. Simpatik nerv sisteinasining ta'siri to'g'ri ko'rsatilgan javobni belgilang.
A) yurak ishini sekinlashtiradi, siydik qopi muskullarini bo'shashtiradi
JB) me'da va ichaklarning harakatini susaytiradi, nafas yo'llarni kengaytiradi
C) ter ajralishini kuchaytiradi, ko^lz qorachig'ini toraytiradi
D) Berilganlarning barchasi to'g'ri.
1481. Adashgan nerv nima?
A) parasimpatik nervning oraliq va uzunchoq miyadan chiqqan bitta tolasi
B) simpatik nervning ko'krak segmentidan chiqqan tolasi
C) parasimpatik nervning o'rta miyadan chiqqan tolasi
JD) parasimpatik nervning uzunchoq miyadan chiqib ichki organlarga boradigan bitta tolasi
1482. Markaziy nerv sistemasi qaysi qismlarining yallig'lanishi natijasida meningit (1), ensefalit (2) va miyelit (3) kasalliklari yuzaga keladi?
a) bosh va orqa miya pardalari; b) bosh miya to'qimasi; c) orqa miya to'qimasi JA) l-a,2-b,3-c B) 1-b, 2-a, 3-c C) 1-c, 2-b, 3-a D) 1-a, 2-c,3-b
1483. Buyumlarga yaqindan qaraganda ko'z gavhari... JA) qalinlashadi B) yassilashadi
C) cho'ziladi D) o'zgarmaydi
1484. Buyumlarga uzoqdan qaraganda ko'z gavhari ... A) qalinlashadi JB) yassilashadi
C) qisqaradi D) o'zgarmaydi
1485. Ko'z gavhari atrofini qanday muskullar o'rab turadi?
A) aylana B) to'g'ri C) kipriksimon D) narvonsimon
1486. Odam organizmidagi organ va to'qimalar funksiyasini zaruratga qarab qaysi nerv sistemasi tartibga soladi?
A) somatik B) markaziy C) periferik D) simpatik va parasimpatik
1487. Og'riqni sezuvchi retseptorlarning soni taxminan qancha?
A) 1 mln B) 2 mingga yaqin
C) 300 mingga yaqin D) 500 mingga yaqin
1488. Qaysi organlarda joylashgan retseptorlar vitseroretseptorlar hisoblanadi?
A) yurak, o'pka B) taloq, jigar
JC) yurak, jigar, buyrak
D) berilganlarning hammasini
1497. Markaziy va chetki ko'rish yig'indisi nima deb ataladi?
A) ko'rish o'tkirligi JB) ko'rish maydoni C) markaziy ko'rish "D) uzoqdan ko'rish
1498. Ko'rish analizatorining yordamchi qismlarini belgilang.
1) sklera; 2) kamalak parda; 3) ko'z soqqasini harakatlantiruvchi muskullar; 4) qovoqlar, kiprikiar; 5) ko'z yosh bezi; 6) gavhar A) 4, 5, 6 JB) 3, 4, 5 C) 1, 2, 4, 5 D) 2,3,4
1499. Odamning uzoqdan ko'rishi nimaga bog'liq?
A) ko'z soqqasining uzunchoqligiga
JB) gavhar do'ngligining kamayishi va ko'z soqqasining qisqaligiga
C) gavhar do'ngligining ortishi va ko'z soqqasining uzayishiga
D) tayoqchasimon va kolbasimon retseptorlarning kamayishiga
1500. Quloqning qaysi qismida perilimfa joylashgan? A) o'rta quloqda B) parda labirintda C) suyak labirintda JD) quioq yo'hda
1501. Eshitish retseptorlaridagi qo'zg'alishning bosh miyaga borish ketma-ketligini ko'rsating.
A) retseptor - eshitish nervi - miya ko'prigi - o'rta miya - bosh miya katta yarim sharlarining chakka qismi
JB) retseptor - eshitish nervi - uzunchoq miya -o'rta miya - bosh miya katta yarim sharlarining chakka qismi
C) retseptor - eshitish nervi - miya ko'prigi -oraliq miya - bosh miya katta yarim sharlarining chakka qismi
D) retseptor - eshitish nayi - miya ko'prigi -miyacha - bosh miya katta yarim sharlarining chakka qismi
1502. Ta'm bilish retseptorlaridagi qo'zg'alishning borish yo'nalishi to'g'ri ko'rsatilgan javobni aniqlang.
JA) retseptor - til - halqum nerv tolasi -uzunchoq miya - oraliq miya (talamus) - bosh miya katta yarim sharlari po'stlog'i chakka qismining yuqori sohasidagi ta'm bilish markazi
B) retseptor - til - halqum nerv tolasi -ko'prikcha - talamus - katta yarimsharlar po'stlog'ining tepa qismi - ta'm bilish markazi
C) retseptor - til - halqum nerv tolasi - uzunchoq miya - gipotalamus - bosh miya chakka qismi yuqori sohasi - ta'm b'dish markazi
D) retseptor - til - halqum nerv tolasi -uzunchoq miya - oraliq miya - talamus - bosh miya katta yarimsharlarining peshona qismi -ta'm bihsh markazi
1503. Bola rivojlanishining qaysi davrida bo'yin lordozi hosil bo'ladi?
JA) 2-3 oyligida B) 1 oyligida C) 5 oyligida D) 12 oyligida
1504. Bola rivojlanishining qaysi davrida ko'krak kifozi shakllanishi boshlanadi?
A) 2-3 oyligida B) 1 oyligida C) 5 oyligida D) 12 oyligida
1505. Bola rivojlanishining qaysi davrida bel lordozi hosil bo'ladi?
A) 2-3 oyhgida B) 1 oyligida C) 5 oyhgida JD) 12 oyligjda
1589. Stegotsefallar uchun o'ta qulay sharoit qaysi era va davrda vujudga keldi?
A) paleozoy, perm B) mezozoy, yura
JC) paleozoy, toshko'mir D) mezozoy, bo^lr
1590.Meva va urug'ida ilgak, tikan, tuklar bo'ladigan o'simliklar gunihini toping.
1) ittikan; 2) sariqchoy; 3) qayrag'och; 4) zarang;
5) qariqiz; 6) qayin; 7) yowoyi sabzi; 8) aylant;
9) qo'ytikan
JA) 2, 7, 9, 5, 1 B) 4, 5, 3, 8, 7
C) 9, 2, 1, 5, 3 D) 6, 7, 9, 4, 1
1591. Zaharsiz Amerika suvilonining zaharli karolla aspidiga o'xshab qolishi qanday hodisa va evolyutsion o'zgarishlar yo'lining qaysi biriga mansub?
1) maskirovka; a) aramorfoz
2) mimikriya; b) idiodaptatsiya
3) himoya rangi; c) umumiy degeneratsiya A) 2-c B) 3-c C) 1a J D) 2 - b
1592.Quyidagi berilgan olimlar qaysi moddalarni sun'iy ravishda sintezlaganlar?
l)S.Foks; 2)S.MiUer; 3)D.0ro; a)adenin;
b)proteinoidlar; c)asparagin; d)nuklein kislotalar;
e) oqsil.
A) l-a,2-b,3-d B) 1-b, 2-a, 3-e
JC) l~b,2-c,3-a D) 1-c, 2-b, 3-a
1593. Hayvon va o'simliklarning turli sistematik guruhlariga kiruvchi vakillari orasida qon-qardoshlik borligini namoyon qiluvchi shakllami ko'rsating.
1) suvo'tlari bilan qirqquloqlar o'rtasida;
2) umiirtqasizlar bilan umurtqalilar o'rtasida;
3) baliqlar bilan suvda ham quruqda yashovchilar o'rtasida;
4) qirqquloqlar bilan ochiq urug'lilar o'rtasida;
5) sudralib yuruvchilar bilan qushlar o'rtasida;
6) sudralib yuruvchilar bilan sutemizuvchilar o'rtasida;
7) o'simliklar bilan hayvonlar o'rtasida;
a) panja qanotli baliqlar;
b) arxeopteriks; v) psilofitlar;
g) urug'li paporotniklar;
d) yashil evglena;
y) lansetnik;
j) yirtqich tishli kaltakesak
JA) 7-d, 1-v, 6-j, 2-y, 4-g, 5-b, 3-a
B) 7-d, 4-v, 6-a, 1-g, 5-b, 3-j, 2-y
C) 1-d, 7-v, 6-j, 5-b, 4-g, 3-v, 2-a
D) 4-g, 5-b, 6-j, 7-d, 1-v, 2-a, 3-y
1594. Bir purin bilan ikkinchi pur inning almashinishidan qanday mutatsiya hosil bo'ladi?
A) noyob B) somatik C) qaynoq JD) nuqtaii
1595. Oqsil evolyutsiya darajasining tezligi ... bilan belgilanadi.
JA) aminokislotalar almashinuvi
B) Dukleotidlar almashinuvi
C) mutatsiyaJarning vujudga kelishi
D) evolyutsion "soat"
1596. O'simliklar tashqi muhit ta'sirida, hayvonlar esa itJiki intilish bo'yicha murakkablashib boradi. Bu tushunchani qaysi olim e'tirof etgan?
A) Beruniy B) Forobiy JC) Lamark D) Aristotel
1597. Evolyutsion ketma-ketlikning to'g'ri qatorini belgilang.
1) kovakichlilar; 2) yassi chuvalchanglar; 3) sodda organizmlar; 4) mollyuskalar; 5) halqali chuvalchanglar; 6) to'garak chuvalchanglar
JA) 3,l,2(ZZZl B) 3,2,l,4{ZZZl
C) 3,l,2(ZZZt d) 3,2,ic::j_
1598. Evolyutsiyaning boshlang'ich omillarini aniqlang. 1) genlar dreyfi; 2) populyatsiya genofondi;
3) populyatsiya to'lqini; 4) geografik alohidalanish; 5) biologik alohidalanish; 6) qaynoq mutatsiyalar
A) 1,2,3,4 B) 2,3,4,5 C) 3,4,5,6J D) 1,3,4,5
1599. Kapalak qanoti ...
A) oldingi oyoqning o'zgarishi hosilasi
JB) ko'krakning orqa tomonidan chiqqan hosila
C) ko'krakning o'rta bo'g'inidan chiqqan hosila
D) ko'krak oyoqlarining shakli o'zgarishi
1600. Qadimiy odamlardan qaysi biri "maymun odam" deb ham nomlanadi?
A) kromanyon B) avstraiopitek C) sinantrop JD) pitekantrop
1601. Bir yowoyi turdan kefib chiqqan zot va navlarni toping.
A) qo'y, xonaki kaptar, qandlavlagi
B) kaptar, qoramol, cho^lchqa, karam
C) qo'y, it, qoramol, g'o'za
JD) tovuq, kaptar, karam, qandlavlagi
1602. Bir necha yowoyi turlar asosida yaratilgan zot va navlarni aniqlang.
A) qo'y, xonaki kaptar, qandlavlagi
B) kaptar, qoramol, cho'chqa, karam
JC) qo’y, it, qoramol, g'o^’za
D) tovuq, kaptar, karam, qandlavJagi
1603. F.Redi va L.Paster tajribalari qaysi nazariyaning noto'g'riligini ko'rsatib berdi?
A) kreatsinizm
B) panspermiya
C) hayotning anorganik jismlardan rivojlanishi
JD) hayotning o'z-o'zidan paydo bo'lishi
1604. Pavituxa deb ataluvchi qurbaqa o'z naslini qanday himoya qiladi?
A) otalangan tuxumlarini qorin tomoniga yopishtirgan holda yuradi
JB) otalangan tuxumlardan yosh qurbaqa rivojlanguncha gavdasining orqa toraonida "opichlab" yuradi
C) tuxumlarni maxsus iplarga qo'yib, o'z tana harorati bilan ularni isitadi
D) urg'ochilari tashlagan tuxumlarni erkak qurbaqa og'iz bo'shlig'ida olib yuradi
1605. Qaysi o'simlik o'z vegetatsiya muddatini qurg'oqchilik davrigacha tugatadi?
A) ermon B) kaktus C) sigirquyruq JD) lolaqizg^’aldoq
1606. Qaysi hayvon qo'ygan tuxumlarining rangi, shakli va hajmi in egalarining tuxumlariga o'xshash bo'ladi?
JA) kakku B) qorayaloq C) kaltakesak D) kayra
1607. Sudralib yuruvchilar sinfiga mansub relikt formani aniqlang.
A) opossum JB) gatteriya C) latimeriya D) yexidna
1608. Sutemizuvchilar sinfiga mansub relikt formani aniqlang.
A) gatteriya J B) opossum C) latimeriya D) ixtiozavr
1609. Biologik regress holatidagi organizmlarni belgilang.
1) vixuxol; 2) sudralib yuruvchilar; 3) amfibiyalar; 4) ayrim paporotniklar guruhi; 5) qushlar; 6) hasharotlar
JA) 1, 2, 3, 4 B) 1, 3, 5, 6 C) 5, 6 D) 1,3,4
1610. Zarpechakning mevasi o'txo'r hayvonlar oziqlanish a'zolarida hazm bo'lmasligi evolyutsiya yo'nalishining qaysi turiga xos?
A) aromorfoz B) degeneratsiya C) Jronvergensiya JD) idioadaptatsiya
1611. Issiqqonlilarning ayrim vakillari oziq yetishmasligi natijasida uyquga ketadi. Bunda qanday hodisa kuzatiladi?
JA) modda almashinuvi susayadi, tana harorati deyarli pasaymaydi
B) tana harorati keskin pasayadi
C) modda almashinuvi to'xtaydi
D) tana harorati pasayib, modda almashinuvi to'xtaydi
1612. Qonli hayvonlaming barchasida ichki a'zolar o'zaro o'xshash va bir xilda joylashgan degan fikrni qaysi olim ilgari surgan?
A) Fales B) Anaksiman C) Teofast JD) Aristotel
1613. Qiyofadosh turlar deb nimaga aytiladi?
A) tashqi tomondan o'xshash, erkin chatishadigan turlarga
JB) tashqi tomondan juda o'xshash, lekin o'zaro chatishmaydigan turlarga
C) morfologik, Gziologik, biokimyoviy jihatdan o'xshash turlarga
D) morfologik jihatdan farq qiladigan, lekin o'zaro chatishadigan turlarga
1614. Qora kalamushning ikkita qiyofadosh turining birida ..., ikkinchisida ... ta xromosoma bor.
A) 32,42 B) 30; 40 JC) 38; 42 D) 38,40
1615. Quyosh chiqqan kunlari qorga qalin soya solib, o'zini yirtqich hayvonlarga sezdirib qo'yadigan hayvonni aniqlang.
A) yeriguanasi JB) tovushqon
C) toshbaqa D) yumronqoziq
1616. Qarchig'aysimonlar oilasi vakili
A) quzg'un B) jo'rchi JC) arixo'r gush D) qirg'iy
1617. O't.roq yoki parazit holda hayot kechirish bilan uzviy aloqador bo'lgan evolyutsiya yo'nalishi -...
A) idioadaptatsiya B) aromorfoz JC) umumiy degeneratsiya D) biologik regress
1618. Evolyutsiya nazariyasining muallifi kim?
A) Shleydenn, Shvann J B) Darvin C) Morgan D) Myuiler, Gekkel
1619. Belgilaming tur ichida ajralishiga ... deyiladi.
A) aromorfoz JB) divergensiya C) konvergensiya D) degradatsiya
1620. Biror hayvonning ogohlantiruvchi rangga ega bo'lgan boshqa hayvonlar shakliga, holatiga va rangiga taqlid qilishi nima deb ataladi?
A) himoyalovchi rang B) maskirovka JC) mimikriya D) konvergensiya
1621. Qaysi olim o'simlik va hayvonlaming sun'iy sistemasini yaratishga muvaffaq bo'lgan?
A) Abu Ali Ibn Sino B) J.B.Lamark JC) K.Linney D) N.I.Vavilov
1622. Evolyutsiyaning elementar faktorlarini aniqlang.
1) genlar dreyfi; 2) populyatsiya genofondi; 3) populyatsiya to'lqinlari; 4) geografik alohidalanish; 5) biologik alohidalanish; 6) guruhli o'zgaruvchanlik
A) 1, 2, 3, 4 B) 2, 3, 4, 5 C) 3, 4, 5, 6 D) 1, 3, 4, 5
1623. "Yer yuzasining o'zgarishi o'simlik va hayvonlaming o'zgaxishiga olib keladi" degan fikr qaysi olimga tegishli?
A) A.Jayhoniy B) Forobiy C) Beruniy D) Ibn Sino
1624. Moslanish natijasida oddiy pashshaning ba'zi turlari shakl va rangi qaysi hayvonga o'xshaydi?
JA) arf va tukli ari B) zaharli kapalak C) xon qizi D) gelikomus kapalagi
1625. Evolyutsion jihatdan ancha yosh o'simliklarni toping.
A) suv o'tlari B) tuban o'simliklar JC) yuksak o'simliklar D) yo'sinlar
1626. G'o'za avlodi turlari qaysi davrda bir-biridan alohidalashgan?
JA) Bo'r B) Yura C) Ih'as D) Perm
1627. Populyatsiyalaming geografik alohidalanishi ko'proq qayerda ro'y beradi?
A) populyatsiya areahda alohidalanish ro'y bermaydi
JB) tur egallagan arealning chetki qismlarida
C) tur egallagan arealning markazida
D) tur egallagan arealning barcha qismida
1628. Nima sababdan populyatsiya ichida chatishish imkoni qo'shni populyatsiyalar bilan chatishishga qaraganda yuqori bo'ladi?
JA) bir populyatsiya individlari barcha belgi va xususiyatlari bilan o'zaro o'xshash bo'ladi
B) populyatsiya individlari bir vaqtda jinsiy jihatdan yetiladi
C) erkak va urg'ochi individlarning uchrashish imkoniyati yuqori bo'ladi
D) qo'shni populyatsiyadagi organizmlar har xil paytda jinsiy jihatdan yetiladi
1629. S.S. Chetverikov fikricha, qaysi sistematik birlik mutatsiyalarni bulut kabi shimib oladi?
A) tip B) Jcenja tip C) populyatsiyaJ D) tur
1630. Cho'lda yashovchi hayvonlarda suvsizlikka nisbatan moslanishlarni toping.
1) oksidlanish reaksiyalari natijasida hosil bo'ladigan suvni g'amlaydi; 2) qum barxanlariga ko'milib hayot kechiradi; 3) suv mavjud joylarga migratsiya bo'ladi; 4) maxsus moslashgan siydik pufagi bor; 5) qalin qoplovchi to'qimasi mavjud; 6) teri orqali suv bug'latmaydi; 7) kechasi hayot kechiradi
JA) 1, 3, 5, 6, 7 B) 1,2,3,4,5 C) 1, 2,3, 6, 7 D) 2, 4, 5, 6, 7
1631. Hasharotlarda suv bug'lanishini kamaytiruvchi qanday moslashish mavjud?
A) yog' tanachalarining bo'lishi
B) xitin qoplami
JC) nafas teshikchalarining klapanlar bilan bekilishi
D) anabioz holatga o'tishi
1632. Qaysi o'simliklar suvni ko'p yo'qotganda ham hayot faoliyatini saqiaydi?
1) suv qalampiri; 2) paporotniklar; 3) suv yong'og'i; 4) plaunlar; 5) lola; 6) moxsimonlar; 7) nilufar; 8) lishayniklar
A) 1, 3, 5, 7 JB) 2, 4, 6, 8 C) 1, 2, 3, 4 D) 5, 6, 7, 8
1633. Qaysi olimning fikriga ko'ra, o'simliklar rivojlanishning quyi, hayvonlar - o'rta, inson -eng yuqori bosqichida turadi?
A) Jayhoniy B) Forobiy C) BeruniyJ D) Ibn Sino
1634. Ibn Sino qalamiga mansub "Tib qonunlari" asarining 1-kitobida nimalar haqida ma'lumot berilgan?
JA) organlarning tuzilishi, kasalliklarning kelib chiqish sabablari, davolash usullari haqida
B) jarrohlik, suyaklarning sinishi va chiqishini davolash haqida
C) o'shnlik, hayvon va rna'danlardan olinadigan dorilar haqida
D) organlardagi kasalliklar, ularni aniqlash va davolash haqida
1635. Ibn Sino qalamiga mansub "Tib qonunlari" asarining 2-kitobida nimalar haqida ma'lumot berilgan?
A) organlarning tuzilishi, kasalliklari, davolash usullari haqida
B) jarrohlik, suyaklarning sinishi va chiqishi haqida
JC) o'simlik, hayvon va rna'danlardan olinadigan dorilar haqida
D) organlardagi kasalliklar, ularni aniqlash va davolash haqida
1636. Ibn Sino qalamiga mansub "Tib qonunlari" asarining 3-kitobida nimalar haqida ma'lumot berilgan?
A) organlarning tuzihshi, kasalliklari, davolash usullari haqida
B) jarrohlik, suyaklarning sinishi va chiqishi haqida
C) o'simlik, hayvon va rna'danlardan olinadigan dorilar haqida
JD) organlardagi kasalliklar, ularni aniqlash va davolash haqida
1637. Ibn Sino qalamiga mansub "Tib qonunlari" asarining 4-kitobida nimalar haqida ma'lumot berilgan?
A) organlarning tuzilishi, kasalUklari, davolash usullari haqida
JB) jarrohlik, suyaklarning sinishi va chiqishini davolash haqida
C) o^lsimlik, hayvon va rna'danlardan olinadigan dorilar haqida
D) organlardagi kasalliklar, ularni aniqlash va davolash haqida
1638. Qaysi organ sistemalarining tuzilishiga ko'ra, Lamark hayvonlar sistematikasini yaratgan?
A) ovqat hazm qihsh, nafas olish B) qon aylanish C) nerv JD) barcha
1639. Hayvonlarni sistemaga solishda asosan nerv sistemasining tuzilishiga asoslangan olimni belgilang.
A) Linney J B) Kyuvye C) Lamark D) Darvin
1640. Qaysi olim hayvonlarni umurtqalilar, yumshoq tanlilar, bo'g'imlilar, nurlilar tipiga ajratgan?
A) K.Linney J B) J.Kyuvye C) J.Lamark D) Ch.Darvin
1641. Birlamchi organizmlar hayotiy xususiyatga ega bo'lishi uchun ular tanasiga ... kirishi lozim.
A) atomlar B) fermentlar J C) flyuidlar D) moiekulaiar
1642. Lamark ta'limotiga ko'ra, baliqlar va reptiliyalar sinfi rivojlanishning qaysi pog'onasiga joylashtirilgan?
A) 1 B) 2 JC) 5 D) 6
1643. Lamark ta'limotiga ko'ra nurlilar va chuvaldianglar rivojlanishning qaysi pog'onasiga joylashtirilgan?
A) 1 J B) 2 C) 5 D) 6*
1644. Tashqi muhit ta'siriga javob reaksiyasiga qarab, Lamark organizmlarni necha guruhga ajratgan?
A) 1 B) 2 J C) 3 D) 4
1645. Muhit ta'siriga javob reaksiyasiga ko'ra infuzoriya, polip, chuvalchanglarni Lamark qaysi guruhga joylashtirgan?
A) 1 J B) 2 C) 3 D) 4
1646. Yangi dunyo g'o'za navlari qaysi turlar asosida chiqarilgan?
JA) g.hirsutum, g.barbadense
B) g.hirsutum, g.xerbatseum
C) g.hirsutum, g.arboreum
D) g.xerbatseum, g.arboreum
1647. Eski dunyo g'o'za navlari qaysi turlar asosida keltirib chiqarilgan?
A) g.hirsutum, g.barbadense
B) g.hirsutum, g.xerbatseum
C) g.hirsutum, g.arboremn
JD) g.xerbatseum, g.arboreum
1648. Kalta dumli shimol qo'ylari qaysi ajdoddan kelib chiqqan?
JA) muflon B) arxar C) argali D) arxamerinos
1649. Yog'dor va uzun dumli qo'ylari qaysi ajdoddan olingan?
A) mufion JB) arxar C) argaii D) arxamerinos
1650. Dumbali qo'ylar qaysi ajdoddan olingan?
A) mufion B) arxar JC) argali D) arxamerinos
1651. Yovvoyi ajdod turlaridan zot va navlarni keltirib chiqarishda qaysi usullardan foydalaniladi?
JA) divergensiya, konvergensiya
B) divergensiya, izolyatsiya
C) konvergensiya, izolyatsiya
D) matematik modellashtirish va kuzatish
1652. Quyidagi formalardan qaysi biri relikt forma emas?
A) gatteriya JB) arxeopteriks C) opossum D) gingko biloba
1653. Himoya rangiga ega bo'lgan hayvonlarni belgilang.
JA) kvaksha, odimchi qurt
B) tentakqush, chupchik
C) ko'lbuqa, chupchik
D) gornostay, ninabaliq
1654. Maskirovka qaysi hayvonlar uchun xos?
A) kvaksha, odimchi qurt
B) tentakqush, chupchik
JC) ko'lbuqa, chupchik
D) gornostay, ninabaliq
1655. Kakku qushi tuxumini qaysi qushlar iniga qo'ymaydi?
A) qorayaloq B) jiblajibon C) sirchumchuq JD) laylak
1656. Som balig'ida nasi haqida qayg'urish nimalarda namoyon bo'ladi?
A) chavoqiarini og'zida olib yuradi
JB) tuxumlarini qorniga yopishtirib olib yuradi
C) gavdasining orqa tomonida opichlab oUb yuradi
D) qo'riqiab yuradi
1657. Tropik cho'llarda tarqalgan, bargming usti mum bilan qoplangan o'simliklarni aniqlang.
JA) monstera, agava B) aloe, shuvoq
C) kalrfcus, juzg'un D) yantoq, qoraboyalich
1658. Aldrovanda o'simligida hasharotlarni tutishga qanday moslashuv mavjud?
A) barglarida maxsus pufakchalar bo'ladi
JB) barg tuklarining ichida yaltirab turgan bezchalar bo'ladi
C) barglari qopqoqh ko'zachalar hosil qiladi
D) qopqoqli pufaJccha hosil qiladi
1659. Suvqaroqchisi o'simligida hasharotlarni tutishga qanday moslashuv mavjud?
JA) barglarida maxsus pufakchalar bo'ladi
B) barg tuklarining ichida yaltirab turgan bezchalar bo'ladi
C) barglari qopqoqli ko'zachalar hosil qiladi
D) zaharli suyuqlik ishlab chiqaradi
1660. Nepentes o'simligida hasharotlarni tutishga qanday moslashuv mavjud?
A) barglarida maxsus pufakchalar bo'ladi
B) barg tuklarining ichida yaltirab turgan bezchalar bo'ladi
JC) barglari qopqoqli ko'zachalar hosil qiladi
D) shilimshiq suyuqlik ishlab chiqaradi
1661. Qaysi o'simliklarda poliploid turlar uchraydi?
A) g'o'za, g'umay B) xrizantema, ajriq
C) tamaki, iloq
JD) xrizantema, g'o'za, tamaki
1662. Aneuploid turlarni ko'rsating.
A) skerda avlodi B) iloq avlodi
C) nepentes avlodi J D) sherda va iloq avlodi
1663. Afrikaning shimoliy qismi qaysi biogeografik viloyatga mansub?
JA) paleoarktik B) neoarktik C) neotropik
D) hindomalay
1664. Yava, Sumatra orollari qaysi biogeografik viloyatga mansub?
A) paieoarlctik B) neoarktik C) neotropikJ D) hindomalay
1665. Bermud orollari qaysi biogeografik viloyatga mansub?
A) pa/eoarlctik JB) neoarktik C) neotropik D) Idndomalay
1666. Karib arxipelagi qaysi biogeografik viloyatga mansub?
A) paleoarlrtik B) neoarktik JC) neotropik D) hindomalay
1667. Skuns qaysi biogeografik viloyatda uchraydi?
JA) Neotropik B) Hindomalay C) Habashiston D) Avstraliya
1668. Banyan daraxti qaysi biogeografik viloyatda uchraydi?
A) Neotropik JB) hindomalay C) Habashiston D) Avstraliya
1669. Dingo iti qaysi biogeografik viloyatda uchraydi?
A) Neotropik B) Hindomalay
C) Habashiston J D) Avstraliya
1670. Epifitlar qaysi biogeografik viloyatda uchraydi?
A) Neotropik B) Hindomalay
JC) Habashiston D) Avstraliya
1671. Qaysi olim hayotning biogen usulda kelib chiqqanligini birinchi bo'lib isbotlagan?
A) Krik B) Oparin JC) Redi D) Paster
1672. So'nggi 100 yil davomida chaqaloqlarda (I), o'smirlarda (II), o'rta yoshdagi erkaklarda (III) bo'yning o'rtacha uzunligi qanchaga ortgan?
JA) I - 5 sm; II - 10-15 sm; III - 6-8 sm
B) I-6-8 sm; II - 5 sm; III - 10-15 sm
C) 1-5 mm; II - 10-15 mm; III - 6-8 sm
D) I - 10-15 mm; II - 6-8 sm; III - 15 sm
1673. Qaysi odam ajdodining rivojlanishida ta'lim-tarbiya, tajriba o'rgatish alohida o'rin egallagan?
A) kromanon B) neandertai
C) pitekantrop D) sinantrop
1674. Shakli o'zgargan tikan novdali o'simlikni belgilang.
A) kaktus JB) do'lana C) maymunjon
D) akatsiya
1675. O'simliklarning suv muhitidan quruqlikda yashashga o'tishi, spora bilan ko'payishdan urug'dan ko'payishga o'tishi evolyutsion jarayonning qaysi yo'nalishiga to'g'ri keladi?
JA) aromorfoz B) idioadaptatsiya
C) umumiy degeneratsiya D) biologik regress
1676. Qaysi eraning ikkinchi yarmida fotosintez, jinsiy ko'payish, ko'p hujayrali organizmlar paydo bo'lgan?
A) paleozoy JB) arxey C) kaynazoy D) proterozoy
1677. Qaysi olim barclia hayvonlarni umurtqalilar, yunishoq tanlilar, bo'g'imlilar, nurlilar kabi tiplarga ajratgan?
A) Byuffon B) Lamark JC) Kyuve D) Linney
1678. Arncrika som balig'i nasli uchun g'amxo'rhgini qanday amalga oshiradi?
A) ko'p tuxum qo'yadi, g'amxo'rlik qihnaydi
JB) tuxumini qorni tomoniga yopishtirib olib yuradi
C) qornidagi xaltasida olib yuradi
D) og'iz bo'shhg'ida olib yuradi
1679. Pavituxa qaysi sinf va turkumga mansubligini aniqlang.
A) sut emizuvchilar sinfi, hasharotxo'rlar turkumi
B) sudralib yuruvchilar sinfi, tangachalilar turkumi
JC) suvda ham quruqlikda yashovchilar sinfi, dumsizlar turkumi
D) suvda ham quruqlikda yashovchilar sinf, dumlilar twrkumi
1680. Quyidagilardan qaysi biri allopatrik usulda tur hosil bo'lishiga misol bo'ladi?
1) arealning bo'linishi; 2) duragaylash natijasida; 3) avtopoliploidiya yo'li bilan; 4) arealda geografik to'siqlar paydo bo'lishi orqaU; 5) allopoliploidiya usuli bilan
JA) 1,4 B) 2,5 C) 1,3 D) 2,3
1681. Qalqondorlar qaysi hayvordarning dastlabki vakili sanaladi?
A) baliqlar
B) suvda ham quruqlikda yashovchilar
JC) umurtqalilar
D) xordalilar
1682. Umurtqali hayvordarning dastlabki vakili -qalqondorlar qaysi era va davrda yashagan?
JA) paleozoy, kembriy B) paleozoy, ordovik C) paleozoy, silwr D) paleozoy, devon
1683. Qalqondorlar hozirda yashayotgan qaysi hayvonlarning uzoq ajdodlari sanaladi?
JA) minoga, miksina
B) sodda hayvonlar, umurtqalilar
C) kovakichlilar, qisqichbaqasimonlar
D) umurtqasiziar
1684. Qaysi olim korrelatsiya qonuniga muvofiq, o'hb ketgan hayvonlarning ayrim suyaklariga qarab, butun tashqi qiyofasini tiklash metodini ishlab chiqdi?
JA) J.Kyuve B) K.Linney C) J.B.Lamark D) Aristotel
1685. O'lib ketgan hayvonlarning ayrim suyaklariga qarab ularning butun tashqi qiyofasini tiklash metodi qanday ataladi?
A) reintroduksiya JB) rekonstruksiya C) regeneratsiya D) reproduksiya
1686. Kriokonservatsiya nima?
A) oziq mahsulotlarini konservatsiyalash
B) sut mahsulottlarini pasterizatsiyalash
C) tibbiyotda yaralarni va jarrohlik asboblarini sterilizatsiyalash
JD) organizm hujayralari, to'qima va a'zolarini juda past haroratda muzlatib saqlash
1687. Qaysi o'simliklar barglarining usti mum qavat bilan qoplanganligi tufayli suvni kam bug'latadi?
1) monstera; 2) shuvoq; 3) kaktus; 4) juzg'un; 5) agava; 6) yantoq; 7) aloe
JA) 1, 3, 5, 7 B) 2,4,6, 7 0)1,2,4,6 D) 1,2,3,4
1688. G'o'zaning qaysi turlarida poyadagi barcha barglar yaxlit plastinkadan iborat?
JA) raymondi, klotsianum
B) xirzutum, xerbatseum
C) barbadenza, arbareum
D) raymondi, xirzutum
1689. Yovvoyi g'o'za turlarini toping.
JA) raymondi, klotsianum
B) xirzutum, xerbatseum
C) barbadenza, xirzutum
D) raymondi, barbadenza
1690. Yashil iguana, kolibri, nandu tuyaqushi, oybaliq qaysi zoogeografik viloyatga xos?
JA) neotropik B) habashiston C) avstraliya D) paleoarktik
1691. Quruqlikdagi o'simliklar orasida lepidodendron, plaunlar, kalamitlar ko'plab o'sgan, ayrim kalamitlarning balandligi 20-25 metrga yetgan, onda-sonda koraditlar ham uchragan davrni belgilang.
A) kembriy B) ordovik C) devon JD) toshko'mir
1692. Qaysi hayvonda suv zahirasi maxsus siydik pufagida saqlanadi?
A) toshbaqa J B) sahro baqasi C) tuya D) yumronqoziq
1693. Organizmlar tuzilishining umumiy darajasini, hayot faoliyatini oshiradigan evolutsion o'zgarish nima deb ataladi?
A) idioadaptatsiya B) umumiy degeneratsiya J C) aromorfoz D) regress
1694. Organizmlarning muayyan yashash sharoitiga rnoslashuviga yordam beradigan evolyutsion o'zgarish nima deb ataladi?
JA) idioadaptatsiya B) umumiy degeneratsiya C) aromorfoz D) regress
1695. Organizmlarning o'troq yoki parazit holda hayot kechirishiga moslashuvi natijasida tuzilishining soddalashuviga nima deyiladi?
A) idioadaptatsiya J B) umumiy degeneratsiya C) aromorfoz D) regress
1696. Hozirgi vaqtda biologik progress holatida bo'lgan organizmlarni ko'rsating.
JA) suyakli baliqlax, gulli o'simliklar
B) basharotlar, sudralib yuruvchilar
C) suvda va quruqliicda yashovchilar
D) paporotniklar, sudralib yuruvchilar
1697. Hozirda biologik regress holatida bo'lgan organizmlarni ko'rsating.
A) kemiruvchilar
B) suyakli baliqlar
C) qushlar
JD) sudralib yuruvchilar
1698. Assidiya lichinkasida xorda, nerv sistemasi, ko'zi bo'lib, voyaga yetgan organizm ... uchraydi.
J) regressiv metamorfozga B) aromorfozga C) idioadaptatsiyaga D) progressiv metamorfozga
1699. Assidiya lichinkasida xorda, nerv sistemasi, ko'zi bo'lib, voyaga yetgan organizm regressiv metamorfozga uchraydi. Keyinchalik ularda qanday o'zgarish kuzatiladi?
JA) nerv sistemasi tugunchaga aylanadi, xorda, qon sistemasi yo'qoladi va o'troq holatga o'tadi
B) nerv sistemasi murakkablashadi, qon aylanish sistemasi vujudga keladi
C) nerv sistemasi soddalashadi, lekin oyoqlar hosil bo'ladi
D) nerv sistemasi soddalashadi, qon aylanish sistemasi murakkablashadi, o'troq holatga o'tadi
1700. Qaysi ohm hayvonlarni "qonlilar" va "qonsizlar" ga bo'lgan?
A) Empedokl J B) Aristotel
C) Abu Rayhon Beruniy D) Abu Nasr Farobiy
1701. Ibn Sino fikrini aniqlang.
A) qonli hayvonlarning ichki organlari o'zaro o'xshash va bir xil joylashgan
B) tirik mavjudotlar orasida yashash uchun kurash boradi
JC) o'simliklar rivojlanishning quyi bosqichida, hayvonlar - o'rta bosqichida, odam - eng yuqori bosqichida turadi
D) bir o'simlik turi boshqa turga aylanishi mumkin
1702. Qaysi oiim organik olam evolutsiyasi nazariyasiga asos solgan, lekin evolutsiyaning harakatlantiruvchi kuchlarini aniqlay olmagan?
A) Ch.Darvin B) J.Kyuvye J C) J.Lamark D) K.Linney
1703. CH.Darvin qaysi hayvonlarning Shimoliy Amerikada uchramaydigan, lekin Janubiy Amerikada uchraydigan turlarini aniqlagan?
a) yalqov; b) tapir; c) vyurok; d) toshbaqalar; e) lama.
A) b, d B) b, c, e C) a, c, e JD) a, b, e
1704. Sun'iy tanlash o'zida bir-birini to'ldiruvchi qaysi hodisalarni mujassamlashtirdi?
a) ko'zlangan maqsadga mos organizmlarni tanlash va saqlash;
b) chatishtirish uchun zarur bo'lgan ota-ona formalarni saralash va yangi nasi olish;
c) inson talablariga mos bo'lmagan organizmlarni yaroqsizga chiqarish;
d) inson talablariga mos bo'lmagan organizmlarni tanlash va saqlash.
A) b, c, d B) b, d JC) a, b, c D) c, d
1705. Hozirgi paytda yangi nav va zotlarni yaratishda qaysi usullardan foydalanilmoqda?
a) sistematik va ekologik jihatdan uzoq ota-ona formalarni chatishtirish;
b) kimyoviy va fizikaviy omillar ta'sirida mutantlar olish;
c) bir hujayraning genini, xromosomasini va yadrosini boshqa hujayraga o'tkazish;
d) hujayrani sun'iy muhitda ko'paytirish;
e) har xil organizmlarning hujayralarini duragaylash.
A) a, b, d B) c, d, e C) a, d, e JD) a, b, c, d, e
1706. Yangi nav yoki zot chiqarishda asosiy omil nima hisoblanadi?
A) irsiy o'zgaruvchanlik va tabiiy tanlash
JB) irsiy o'zgaruvchanlik va sun'iy tanlash
C) yashash uchun kurash va tabiiy tanlash
D) yashash uchun kurash va irsiy o'zgaruvchanlik
1707. Ongsiz tanlash yo'li bilan nav, zotlarni yaratish mumkinmi?
A) mumkin emas
JB) ha, lekin uzoq muddat talab etadi
C) ha, lekin qisqa muddat talab etadi
D) naviar, zotlar faqat tabiiy tanlashda yaratiladi
1708. Yashash uchun kurashning qaysi xili shiddatli bo'ladi?
A) turlararo
B) anorganik tabiatning noquiay sharoitlariga qarshi
JC) tur ichidagi
D) turlararo va tur ichidagi
1709. Nima sababdan tur ichidagi kurash shiddatli bo'ladi?
a) yashash areali o'xshash; b) oziqlanishi o'xshash; c) yashash areali farqlanadi; d) dushmanlari o'xshash; e) urchish davri o'xshash; f) urchish davri farqlanadi.
JA) a, b, d, e B) b, c, d, e C) a, b, d, f
D) c,b,d,f
1710. Qaysi hodisalar tur ichidagi kurashga misol bo'ladi?
a) bo'ri, tulki, quyon orasidagi munosabat;
b) hasharotlar bilan gulli o'simliklar orasidagi munosabat;
c) chigirtkalar bilan tuyoqlilar orasidagi munosabat;
d) zich ekilgan o'simlik maysalarining nimjon o'sishi;
e) qushlarda erkak organizmlar o'rtasida urog'ochi bilan qo'shilish uchun kurash;
f) suv usti qalin muz bilan qoplanishi natijasida baliqlarning halok bo'lishi;
j) namlik yetishmasligi oqibatida cho'l o'simliklarining ko'plab nobud bo'lishi.
A) a, b, s JB) d, e C) f,j D) a, c, f
1711. Qaysi hodisalar organizmlarning anorganik tabiat noquiay sharoitiga qarshi kurashiga misol bo'ladi?
a) bo'ri, tulki, quyon orasidagi munosabat;
b) hasharotlar bilan gulli o'simliklar orasidagi munosabat;
c) chigirtkalar bilan tuyoqlilar orasidagi munosabat;
d) zich ekilgan o'simlik maysalarining nimjon o'sishi;
e) qushlarda erkak organizmlar o'rtasida urog'ochi bilan qo'shilish uchun kurash;
f) suv usti qalin muz bilan qoplanishi natijasida baliqlarning halok bo'lishi;
j) namlik yetishmasligi oqibatida cho'l o'simliklarining ko'plab nobud bo'lishi.
A) a, b, s B) d, e JC) f,j D) a, c,
1712. Shaxsiy o'zgaruvchanlik qanday ko'rinishda namoyon bo'ladi?
A) foydali, ziyon (salbiy) B) befarq, ziyon C) foydali, befarq JD) ziyon, foydali, befarq
1713. 45 ta xromosomali homila ona qornida 2-3 oydan keyin tabiiy abortga uchrashi tabiiy tanlanishning qaysi turiga misol bo'ladi?
A) dizruptiv JB) stabillashtiruvchi C) harakatiantiruvchi D) divergent
1714. O'zgargan muhitda organizmiaming yangi belgi xossalari hosil bo'lishi va rivojlanishini ta'minlaydigan tabiiy tanlanish qanday nomlanadi?
A) dizruptiv B) stabillashtinivchi JC) harakatlantiruvchi D) divergent
1715. Muayyan joyda tarqalgan bir turga mansub organizmlar orasida bir-biridan farq qiluvchi ikki va undan ortiq organizmlar guruhining uchrashi qaysi tabiiy tanlanish natijasidir?
A) dizruptiv B) stabillashtinivchi C) harakatlantiruvchi D) divergent
1716. Yevropaning o'rta mintaqasida yashovchi tulki, tovushqon, kuropatka qishda bir, yozda ikkinchi xil rangda bo'lishi moslanishning qaysi turiga misol bo'ladi?
A) himoya rangi B) maskirovka
C) ogohlantiruvchi rang D) mimilcriya
1717. Maskirovka moslanish turiga xos misolni belgilang.
A) ninachilarning yashil barglari orasida yashashi
JB) baqachanoqlarning daraxt kurtaklariga o'xshashligi
C) Jcoraii aspidiga Amerika suviloni rangining o^lxshashligi
D) zaharli gelekonius kapalagi
1718. Ogohlantiruvchi moslanish turiga xos misolni belgilang.
A) ninachilarning yashil barglari orasida yashashi
B) baqachanoqlarning daraxt kurtaklariga o'xshashligi
C) korall aspidiga Amerika suviloni rangining o'xshashligi
JD) zaharli gelekonius kapalagi
1719. Moslanishning "mimikriya" turiga xos misolni belgilang.
A) ninachiiarning- yashil barglari orasida yashashi
B) baqachanoqlarning^- daraxt kurtaklariga o'xshashligi
JC) korall aspidiga Amerika suviloni rangining o'xshashligi
D) zaharli gelekonius kapalagi
1720.Moslanishning "himoya rangi" turiga xos misolni belgilang.
JA) ninachilarning yashil barglari orasida yashashi
B) baqachanoqlarning daraxt kurtaklariga o'xshashligi
C) korall aspidiga Amerika suviloni rangining o'xshashligi
D) zaharli gelekonius kapalagi
1721. Organizmlarning muhit sharoitiga moslanishi nima ta'sirida paydo bo'lgan?
A) sun'iy tanlash B) yalpi tanlash
C) yakka tanlash J D) tabiiy tanlash
1722. Organizmlardagi moslanishlar qanday xarakterga ega?
A) mutlaq B) doirniy J C) nisbiy D) azaliy
1723. O'tloqzorlarda - zaharli ayiqtovon, sernam yerlarda - sudraluvchi ayiqtovon, botqoqliklarda - achishtiradigan ayiqtovon turlari uchrashi qanday mezonga mansub?
JA) ekologik B) genetik C) morfologik D) Biologik
1724. Tur belgilarining tarqalishi (ajralishi) qanday nomlanadi?
A) konvergensiya B) regenerateiya
JC) divergensiya D) redupUkatsiya
1725. Populyatsiyalarning geografik alohidalanishi tur egallagan arealning qaysi qismida ko'proq sodir bo'ladi?
JA) chetki B) o'rta C) markaziy D) faqat markaziy va o'rta
1726. Sirdaryo va Amudaryoda yashovchi soxtakurakburunga yaqin bo'lgan baliq turlari qayerda yashaydi (uchraydi)?
JA) Shimoliy Amerikaning Missisipi daryosida
B) Baykai ko'hda
C) Atlantika okeanining Sargass dengizida
D) Shimoliy Afrikaning suv havzalarida
1727. G'o'za avlodining turlari qaysi alohidalanish natijasi?
A) ekologik B) simpatrik JC) geografik D) etologik
1728. Populyatsiya genofondidagi genlarning tasodifiy o'zgarishi, bu — ...
A) alohidalanish B) populyatsiya to'lqini JC) genlar dreyfi D) divergensiya
1729. Populyatsiya tarkibidagi organizmlarning son jihatidan ortib ketishi yoki kamayib ketishi, bu -
A) alohidalanish J B) populyatsiya to'lqini C) genlar dreyfi D) divergensiya
1730. Evolutsiya boshlang'ich omillarining tabiiy tanlanishdan farqini aniqlang.
A) ma'lum yo'nalishga ega bo'ladi
B) faqat populyatsiya doirasida sodir bo'ladi
JC) ma'lum yo'nalishga ega bo'lmaydi
D) moslashgan organizmlar hosil bo'ladi
1731. Gemoglobin oqsilining a zanjirida nechta aminokislota bor?
A) 149 B) 151 JC) 141 D) 145
1732. Gemoglobin oqsilining /3 zanjirida nechta aminokislota bor?
A) 149 B) 151 C) 141 J D) 145
1733. Gemoglobinning 2 ta tuzilishi bir-biriga yaqin bo'lgan zanjirlardan tashkil topganligi sababini aniqlang.
A) 2 xil polipeptid zanjirlarning konvergensiyasi natijasi
B) bitta polipeptid zanjirning konvergensiyasi natijasi
JC) bitta polipeptid zanjirning divergensiyasi natijasi
D) sun'iy tanlash va kombinativ o'zgaruvchanlik natijasi
1734. Odamning gemoglobin oqsili tarkibidagi aminokislotalar izchilligi qaysi hayvonlarnikiga deyarli o'xshash?
A) quyon B) echki C) ot J D) odamsimon maymunlar
1735. Sistematik jihatdan bir-biriga yaqin turlarda (1) va uzoq turlarda (2) mutatsiyalar soni qanday bo'ladi?
a) kam; b) ko'p; c) teng
A) l b, 2 a JB) l a, 2 b C) 1 c, 2 a D) l b, 2 b
1736. Turli xil sistematik guruhlarning divergensiya muddati nimaga asoslanib aniqlanadi?
JA) oqsil tarkibidagi aminokislotalar almashinuviga
B) oqsil tarkibidagi nukleotidlar almashinuviga
C) oqsilning uchlamchi va to'rtlamchi tuzilishiga qarab
D) DNK molekulasidagi nukleotidlar almashinuviga
1737.Madaniy g'o'zalar shaxsiy rivojlanishida qaysi yovvoyi g'o'za turlarining barg shaklini takrorlaydi?
A) xirzutum, raymondiy
B) barbadenze, klotsianum
JC) raymondiy, klotsianum
D) xerbatsium, xirzutum
1738.Biogenetik qonun (1), filembriogenez nazariyasi (2), korrelatsiya qonuni (3) ni kashf etgan olimlarni aniqlang.
a) A.Seversev; b) E.Gekkel; c) J.Kyuvye; d) F.Myuller; e) K.Ber
JA) 1 b, d; 2 a; 3 c B) 1 a, b; 2d; 3 c C) 1 b, d; 2 a; 3 e D) 1 b, d; 2 e; 3 a
1739.No'xat gajaklari, zirk, kaktus tikanlari qaysi organlarga misol bo'ladi?
A) analogik B) rudiment JC) gomologik D) atavizm
1740.Bosh oyoqli molluskalar ko'zi bilan umurtaqali hayvonlarning ko'zi qaysi organlarga misol bo'ladi?
JA) analogik B) rudiment C) gomologik D) atavizm
1741. Rudiment organlarai aniqlang.
a) paporotniklarning ildizpoyasidagi qobiqlar;
b) kitning dumg'aza va oyoq suyaklari;
c) toychalar zebrasimon bo'lishi;
d) pashshalarning bir juft kichik qanotlari;
e) to'riq otlarning orasida xira yo'l chiziqlilaming paydo bo'lishi
A) c, e JB) a, b, d C) a, b e D) c, d, e
1742. Atavizm hodisasiga misol keltiring.
a) paporotniklarning ildizpoyasidagi qobiqlar;
b) kitning dumg'aza va oyoq suyaklari;
c) toychalar zebrasimon bo'lishi;
d) pashshalarning bir juft kichik qanotlari;
e) to'riq otning orasida xira yo'l chiziqlilaming paydo bo'lishi
JA) c,e B) a, b, d C) a, b e D) c, d, e
1743. Ixtiozavrlar qaysi erada yashagan va qaysi sinf vakili hisoblanadi?
A) paleozoy; qushlar B) mezozoy; baliqlar
C) kaynozoy; qushlar JD) mezozoy; sudralib yuruvchilar
1744. Kapachi qushlar, lira qushi, janubiy qora qayinlar qaysi biogeografik viloyatga xos?
JA) Avstraliya B) Neotropik C) Hindomalay D) Paleoarktik
1745. Qaysi viloyatlarning hayvonot va o'simlik olami ko'p jihatdan o'xshash?
A) Avstraiiya, Paieoarktik
B) Neotropik, Hindomalay
JC) Paleoarktik, Neoarktik
D) Habashiston, Avstraiiya
1746. Pashshaning lichinkaiari chirigan go'shtda o'z-o'zidan paydo bo'lmasligini isbotlagan olimni aniqlang.
A) L.Paster B) Aristotel C) F.Krik JD) F.Redi
1747. Hayot har xil shakllarining o'z-o'zidan paydo bo'lmasligini isbotlagan olimlarni aniqlang.
A) L.Paster, F.Krik
B) F.Krik, S.Arrenius
JC) L.Paster, F.Redi
D) V.Vernadskiy, A.Oparin
1748.A.Oparin oqsilning kolloid gidrofil kompleksini qanday nomlagan?
A) protobiont B) birlamchi hujayra JC) koatservat D) protenoidlar
1749. Qaysi evolutsiya yo'nalishida organizmlarda faqat xususiy moslanishlar paydo bo'ladi?
A) aromorfoz JB) idioadaptatsiya
C) umumiy degeneratsiya D) biologik progress
1750. Biologik progressni amalga oshirish usullarini aniqlang.
a) organizmlar hayot faoliyati uchun nihoyatda muhim bo'lgan organlar sistemalarining takomillashishi;
b) organizmlar hayot faoliyati uchun ikkinchi darajali organlar sistemasi o'zgarishi;
c) organizmlar tuzilishining murakkablashmagan holda muhitga moslashishi;
d) organizmlar tuzilishining murakkabdan soddaga o'zgarishi.
A) a, b JB) a, b, c, d C) c, d D) a, b, d
1751. Aristotel tomonidan qaysi tip vakillari "zoofitlar" deb atalgan?
JA) bo'shliqichlilar B) sodda hayvonlar
C) yassi chuvalchanglar D) to'garak chuvalchanglar
1752. Quyidagi fikr qaysi olimga tegishh? "Organlar alohida-alohida paydo bo'lgan. Organlaming muvofiq qo'shilishidan normal organizmlar, nomuvofiq qo'shilishidan anormal organizmlar vujudga kelgan."
A) Faies B) Teofrast JC) Empedokl D) Aristotel
1753. Evolutsiyaning harakatlantiruvchi kuchlari — yashash uchun kurash (a) va tabiiy tanlanish (b) qaysi olimlar tomonidan CH.Darvingacha e'tirof etilgan?
1) Ahmad ibn Nasr Jayhoniy; 2) Abu Nasr Earobiy; 3) Abu Rayhon Beniniy; 4) Abu Ali ibn Sino; 5) Zahiriddin Muhammad Bobur
A) a - 1, 2; b - 2 B) a - 2; b - 5 C) a-2;b-4 J D) a - 3; b - 2, 3
1754. Lamark hayvonlarni klassifikatsiyalashda qaysi organlar sistemalarining tuzilishiga asoslangan?
1) ayirish; 2) ovqat hazm qilish; 3) nafas olish; 4) ko'payish; 5) qon aylanish; 6) nerv
A) 1, 2, 3, 4 B) 2, 3, 4, 5 C) 3, 4, 5, 6 JD) 2, 3, 5, 6
1755. Yangi dunyo g'o'za navlari qaysi turlar asosida chiqarilgan?
1) Gos.arbareum; 2) Gos.barbadenze; 3) Gos.hirzutum; 4) Gos.herbatseum
A) 1,2 B) 2,3 C) 3,4 D) 1,4
1756. Eski dunyo g'o'za navlari qaysi turlar asosida chiqarilgan?
1) Gos.arbareum; 2) Gos.barbadenze; 3) Gos.hirzutum; 4) Gos.herbatseum
A) 1,2 B) 2,3 C) 3,4 J D) 1,4
1757. Liven zoti qaysi hayvonlar uchun xos?
JA) tovuq B) kaptar C) qo'y D) qoramol
1758. Yakobin zoti qaysi hayvonlar uchun xos?
A) tovuq J) kaptar C) qo'y D) qoramol
1759. Quyidagi o'simlik turlaridan qaysi biri relikt forma hisoblanadi?
A) ajdar daraxti B) sekvoyyadendron C) sfagnum yo'sini JD) gingko biloba
JJ1760. Relikt (a) va oraliq (b) formalarni juftlab
ko'rsating.
1) urug'li paporotnik; 2) gingko biloba; 3) psilofit; 4) opossum; 5) yirtqich tishli kaltakesak; 6) gatteriya
A) a - 1, 2, 3; b - 4, 5, 6
B) a-2,4,6;b-l,3,5
C) 2, 5, 6; b-1,3,4
D)a- 1, 3, 5; b-2,4,6
1761. Ko'lbuqa qaysi sinf vakili hisoblanadi?
A) baliqlar
B) suvda va quruqlikda yashovchilar
JC) qushlar
D) sutemizuvchilar
1762. Sanchuvchi meva qaysi o'simlik turi uchun xos?
A) beda B) qariqiz J C) temirtikan D) aylant
1763. Qarmoqli savatcha qaysi o'simlik turi uchun xos?
A) beda JB) qariqiz C) temirtikan D) aylant
1764. Zaharli ayiqtovon turi qayerda tarqalgan?
A) cho'lda B) dala, o'tloqlarda C) sernam joylarda D) botqoqlikda
1765. Sudraluvchi ayiqtovon turi qayerda tarqalgan?
A) cho'lda B) dala, o'tJoqlarda C) sernam joylarda D) botqoqlikda
1766. Achishtiruvchi ayiqtovon turi qayerda tarqalgan?
A) cho'lda B) daia, o'tioqiarda C) sernam joylarda D) botqoqlikda
1767. Kalamushning ikkita qiyofadosh turining chatisha olmasligi sababi qaysi mezon yordamida aniqlangan?
A) Rziologik B) ekologik C) geograRk JD) genetik
1768. Ogohlantiruvchi rangga ega bo'lgan hayvonni belgilang.
A) nina baiiq B) kuropatlca C) suvarak JD) tukli ari
1769. Zoofitlar tushunchasini taklif qilgan olimni aniqlang.
A) Empedokl J B) Aristotel
C) Abu Rayhon Beruniy D) Abu Nasr Farobiy
1770. Abu Nasr Farobiy fikrlarini aniqlang.
a) inson organizmi yaxlit sistema;
b) inson hayvonot dunyosidan ajralib chiqqan;
c) yer yuzasida doimo o'zgarishlar sodir bo'iadi;
d) tirik mavjudotlar orasida yashash uchun kurash boradi;
e) tabiiy va sun'iy tanlashni e'tirof etgan;
f) kasalliklar oziqlanish tartibiga bog'liq; j) yer yuzining o'zgarishi o'simlik va hayvonlarning o'zgarishiga olib keladi;
k) odamlarning rangi va qiyofasi faqat irsiyatga bog'liq emas.
JA) a, b, e, f B) c, d, j, k D) e,f,j, k C) a, b, c, d
1771. Abu R-ayhon Beruniy fikrlarini aniqlang.
a) inson organizmi yaxlit sistema;
b) inson hayvonot dunyosidan ajralib chiqqan;
c) yer yuzasida doimo o'zgarishlar sodir bo'iadi;
d) tirik mavjudotlar orasida yashash uchun kurash boradi;
e) tabiiy va sun'iy tanlashni e'tirof etgan;
f) kasalliklar oziqlanish tartibiga bog'liq; j) yer yuzining o'zgarishi o'simlik va hayvonlarning o'zgarishiga olib keladi;
k) odamlarning rangi va qiyofasi faqat irsiyatga bog'liq emas.
A) a, b, e, f JB) c, d, j, k C) a, b, c, d D) e,f,j,k
1772. Teofrast fikrini aniqlang.
A) qonli hayvonlarning ichki organlari o'zaro o'xshash va bir xil joylashgan
B) tirik mavjudotlar orasida yashash uchun kurash boradi
C) o'simliklar rivojlanishning quyi bosqichida, hayvonlar - o'rta bosqichida, odam - eng yuqori bosqichida turadi
JD) bir o'simlik turi boshqa turga aylanishi mutnkin
1773. Markaziy Osiyo olimlarining qaysi biri tabiiy tanlashni e'tirof etganlar?
a) Ahmad Jayhoniy; b) Abu Nasr Farobiy; c) Abu Rayhon Beruniy; d) Zahiriddin Bobur
JA) b, c B) a, b C) c, d D) b, d
1774. K.Linneyning ijobiy (1) va salbiy (2) g'oyalarini aniqlang.
a) sistematik guruhlarni taklif qilgan;
b) sun'iy sistema tuzgan;
c) o'simliklarni changdonlari soniga va changi iplarining uzun-qisqaligiga qarab birlashtirgan;
d) turlar o'zgarmaydi degan;
e) turlar o'zgaradi degan;
f) sodda hayvonlar o'z-o'zidan anorganik tabiatdan paydo bo'iadi;
j) turlar tabiatda real emas;
k) birinchi evolyutsion ta'limotni yaratdi;
l) binar nomenklatura taklif qildi;
m) o'zgarish soddadan murakkablashish tomonga
boradi.
JA) 1 a, l; 2b,c,d B) 1 e, k, m; 2 f, j
C) 1 b, c, d; 2 a, 1 D) 1 f, j; 2 e, k, m
1775. J.B.Lamarkning ijobiy (1) va salbiy (2) g'oyalarini aniqlang.
a) sistematik guruhlarni taklif qilgan;
b) sun'iy sistema tuzgan;
c) o'simliklarni changdonlari soniga va changi iplarining uzun-qisqaligiga qarab birlashtirgan;
d) turlar o'zgarmaydi degan;
e) turlar o'zgaradi degan;
f) sodda hayvonlar o'z-o'zidan anorganik tabiatdan paydo bo'iadi;
j) turlar tabiatda real emas;
k) birinchi evolyutsion ta'limotni yaratdi;
1) binar nomenklatura taklif qildi;
m) o'zgarish soddadan murakkablashish tomonga boradi.
A) 1 a, 1; 2b,c,d
JB) 1 e, k, m; 2 f, j
C) 1 b, c, d; 2 a, 1
D) 1 f, j; 2e,k,m
1776. Har xil turga kiruvchi populyatsiyalar bir-biridan nima bilan farqlanadi?
A) faqat biologik alohidalanish turi
JB) egallagan areali hajmi
C) harakatlanishining bir xilligi
D) genlarning bir xil o'zgarishi
1777. Mikroevolutsiya (1) va makroevolutsiyaning (2) farqini aniqlang.
a) tur doirasida sodir bo'iadi;
b) turdan yuqori sistematik guruhlarda ro'y beradi;
c) qisqa muddatda amalga oshadi; d) million yillar davomida amalga oshadi;
e) to'g'ridan to'g'ri o'rganish mumkin;
f) bevosita kuzatib bo'lmaydi.
J 1ACE 2BDF
B) 1 b, d, f; 2a,c,e
C) 1 a, d, f; 2b,c,e
D) 1 b, c, e; 2 a, d, f
1778. Nima sababdan makroevolutsiya mikroevolutsiyaning uzviy davomi sanaladi?
a) mutatsion o'zgaruvchanlik kuzatiladi;
b) kombinativ o'zgaruvchanlik kuzatiladi;
c) populyatsiyaning genetik va ekologik jihatdan xilma-xil bo'lishi kuzatiladi;
d) genlar dreyfi, populyatsiya to'lqini ham o'z ta'sirini ko'rsatadi;
e) alohidalanish o'z ta'sirini ko'rsatadi;
f) evolutsiyaning boshlang'ich omillari o'z ta'sirini ko'rsatmaydi;
j) populyatsiya bilan bog'liq emas.
JFA) a, b, c, d, e B) a, b, f, j C) a, b, d, e, j
D) b, c,d, e, j
1779. Gemoglobin oqsilining a (1) va /? (2) zanjirining farqi (I) va o'xshashligi (II) ni aniqlang.
a) 141 aminokislotadan iborat; b) tarkibida 145 aminokislota bo'iadi; c) tarkibida 145 nukleotid bo'iadi; d) tarkibida 141 nukleotid bo'iadi;
e) aminokislotalarning izchilligi o'xshash;
f) aminokislotalarning izchilligi bilan farq qiladi.
JA) II a 2 b; II e B) 11 c 2 d; II f C) I la, f2 b, e;IIf D) 11 b 2 d; lie
1780. Odam DNK molekulasining tuzilishi ho'kiz (1), losos balig'i (2) va kalamush (3) DNK tuzilishiga necha foiz o'xshashligi aniqlangan?
a) 2; b) 8; c) 66; d) 28; e) 17
A) 1 c, 2 a, 3 d B) 1 b, 2 a, 3 e
JC) ld,2b,3e D) la, 2 c, 3 b
1781. Yevropa zubri (1), Sibir bug'usi maral (2), Yevropa mufloni (3) qaysi hayvonlarga o'xshashligini aniqlang.
a) Shimoliy Amerikadagi bizonga; b) Amerika vapitasiga; c) Amerika tog' qo'yiga.
JA) 1 a; 2 b; 3 c B) 1 b; 2 a; 3 c C) 1 a; 2 c; 3 b D) 1 c; 2 a; 3 b
1782. Qaysi biogeografik viloyatlarda daraxtda yashovchi ilonlar (1), chala maymunlar - tupaylar (2), lemur (3) oq va qora ikki shoxli nosoroglar (4) uchraydi.
a) Hindomalay; b) Neotropik; c) Habashiston; d) Neoarktik.
JA) 1 b; 2 a; 3 c; 4 c B) 1 b; 2 a; 3 c; 4 d C) 1 c; 2 a; 3d; 4 b D) 1 a; 2 c; 3 c; 4 d
1783. Qaysi olim qanday yo'l bilan laboratoriya sharoitida adenin sintezladi?
A) D.Oro; metan, ammiak va suv aralashmasidan ionlashtiruvchi nurlarni ta'sir etib
B) S.Miller; qizdirilgan metan, ammiak, vodorod va suv bug'lariga elektr uchquni ta'sir etib
JC) D.Oro; vodorod sianid, ammiak va suvni qizdirib
D) S.Foks; aminokislotalar aralashmasini qizdirib
1784. Qaysi olim qanday yo'l bilan laboratoriya sharoitida riboza va dezoksiriboza sintezladi?
JA) D.Oro; metan, ammiak va suv aralashmasidan ionlashtiruvchi nurlar ta'sir etib
B) S.Miller; qizdirilgan metan, ammiak, vodorod va suv bug'lariga elektr uchquni ta'sir etib
C) D.Oro; vodorod sianid, ammiak va suvni qizdirib
D) S.Foks; aminokislotalar aralashmasini qizdirib
1785. Qaysi olim qanday yo'l bilan laboratoriya sharoitida glitsin, glutamin aminokislotalarini sintezladi?
A) D.Oro; metan, ammiak va suv aralashmasidan ionlashtiruvchi nurlar ta'sir etib
JB) S.Miller; qizdirilgan metan, ammiak, vodorod va suv bug'lariga elektr uchquni ta'sir etib
C) D.Oro; vodorod, sianid, ammiak va suvni qizdirib
D) S.Foks; aminokislotalar aralashmasini qizdirib
1786. Qaysi olim qanday yo'l bilan laboratoriya sharoitida protenoidlarni sintezladi?
A) D.Oro; metan, ammiak va suv aralashmasidan ionlashtiruvchi nurlar ta'sir etib
B) S.MiUer; qizdirilgan metan, ammiak, vodorod va suv bug'lariga elektr uchquni ta'sir etib
C) D.Oro; vodorod, sianid, ammiak va suvni qizdirib
JD) S.Foks; aminokislotalar aralashmasini qizdirib
1787. Qaysi erada aerob organizmlar (1), kovakichlilar (2), qalqpndor baliqlar (3) suvda va quriqlikda yashovchilaming dastlabki turlari (4), sutemizuvchilarning xaltali va yoidoshli kenja sinf vakillari (5) paydo bo'lgan?
a) arxey; b) paleozoy; c) proterozoy; d) mezozoy; e) kaynozoy.
JA) 1 c, 2 c, 3 b, 4 b, 5 d
B) J a, 2 b, 3 c, 4 d, 5 e
C) la, 2 c, 3 b, 4 c, 5 e
D) lc,2a,3b,4b,5e
1788. Qaysi davrlarda ochiq urug'li o'simliklar paydo bo'lgan (1), hukmronlik qilgan (2) va kamaygan (3)?
a) bo'r; b) yura; c) trias; d) toshko'mir; e) perm.
JA) ld,2c,b3a B) 1 e, 2 c, b 3 a C) la, 2 b 3 c, e D) 1 c, 2 d, 3 a, e
1789. Qaysi era va davrda qaliii yungli karkidonlar, mastodontlar va dengiz sigirlari qirib yuborilgan?
A) mezozoy, trias B) mezozoy, yura
C) kaynozoy, uchlamchi
JD) kaynozoy, to'rtlamchi
1790. Zaharsiz Amerika suv iloni tashqi ko'rinishidan zaharli korall aspidiga o'xshaydi. Mazkur holat moslanishning qaysi turiga misol bo'ladi?
JA) mimikriya B) adaptatsiya
C) niqoblanish D) ogohlantiruvchi rang
1791. Parija qanotli baliqlar, arxeopteriks, teropsid -bular ...
A) qadimgi sudralib yuruvchilar
B) mezozoy erasi hayvonlari
C) qadimgi yirtqichlar
JD) oraliq formalar
1792. Habashiston biogeografik viloyatining sutemizuvchi hayvonlarini belgilang.
A) mindanoo, vapita JB) qiloyoq, kanna
C) kafr buyvoli, maral
D) malla revun, shinshilla
1793. O'simlikka tushayotgan quyosh nurining necha foizi suv bug'lanishiga sarf bo'ladi?
A) 25 B) 50 C) 10 J D) 75
1794. Mutalizm (1), kommensalizm (2) ga mos keladigan misollarni aniqlang.
a) mayda baliqlarning yirik baliqlarga yopishib yashashi;
b) baliqlar o'zining tuxumlarini baqachanoqniiig mantiya bo'shlig'iga qo'yishi;
c) chumolilarning ichagida xivchinlilaming yashashi;
d) lishayniklaming tallomi;
e) odam og'iz bo'shlig'ida og'iz amyobasining yashashi.
JA) 1 c, d; 2a,e B) 1 c, d; 2 b, e
C) 1 a, e; 2 c, d D) 1 a, b, c; 2 d, e
1795. Topografik omillarni aniqlang.
a) balandlik; b) iqlim; c) tirik organizmlar; d) qiyalikning joylashishi; e) vaqt; f) qiyalikning tikligi; j) fotoperiodizm.
A) a, b, c B) d, e, f J C) a, d, f D) e, f, j
1796. Shimoliy yarimsharda janubga qaragan qiyaliklarda yorug'lik va harorat shimolga qaragan qiyalikiarga nisbatan qanday?
A) pastroq B) yuqoriroq C) teng D) judapast
1797. Turning yaxlitligi individlar orasidagi qanday xususiyatga bog'liq?
A) sun 'iy urchishga
FB) panmiksiyaga
C) migratsiyaga
D) sun'iy urchishga va migratsiyaga
1798. Turning yaxlitligini saqlovchi mexanizmni aniqlang.
A) mjgratsiya B) sun'iy urchish C) fotoperiodizm F D) alohidalanish
1799. Tasodifiy o'zgarishlar qaysi populyatsiyalarga kuchli ta'sir ko'rsatmaydi?
A) kam sonli F B) ko’p sonli
C) gomozigotali
D) panmiksiya kuzatilmaydigan
1800. Populyatsiya dinamikasiga nima katta ta'sir ko'rsatadi?
a) bir turga kiruvchi har xil populyatsiyalar orasidagi raqobat shakllari;
b) har xil turlarga kiruvchi populyatsiyalar orasidagi raqobat shakllari;
c) bir turga kiruvchi har xil populyatsiyalar orasidagi moslanish turi.
A) a, b, c B) b, c C) a, c FD) a, b
1801. Tabiiy sharoitlarda qaysi populyatsiyalar ko'proq saqlanib qoladi?
A) raqobatga chiday olmagan
B) kam sonli
FC) raqobatga chiday oladigan
D) gomozigotali
1802. Xalqaro "Qizil kitob"ga nechta sutemizuvchilar (1), qushlar (2), sudralib yuruvchilar (3) turi kiritilgan?
a) 321; b) 485; c) 141; d) 41; e) 194
FA) la, 2 b, 3 c B) 1 a, 2 d, 3 e C) lb, 2 c, 3d D) lc,2d,3e
1803. Xalqaro "Qizil kitob"ga nechta suvda va quruqlikda yashovchilar (1), baliqlar (2) turi kiritilgan?
a) 141; b) 41; c) 194
A) la, 2 b FB) 1 b, 2 c C) 1 c, 2 b D) la, 2c
1804. Xalqaro "Qizil kitob"ga (a) va O'zbekiston "Qizil kitob"iga (b) nechta sudralib yuruvchilar kiritilgan?
FA) a - 141; b- 5 B) a - 41; b- 5 C) a - 5; b - 5 D) a - 141; b - 41
1805. O'zbekiston "Qizil kitob"ining hayvonlarga (1) va o'simliklarga (2) bag'ishlangan ikkinchi jildiga nechta tur kiritilgan?
a) 163; b) 301; c) 63; d) 184
A) Id, 2 a F B) 1 d, 2 b C) 1 c, 2 d D) la, 2 b
1806. Agroekosistemaning tabiiy ekosistemadan farqini aniqlang.
a) turlar soni ko'p;
b) turlar soni kam;
c) o'z-o'zini idora qila olmaydi;
d) turg'unligi mustahkam emas;
e) turg'unligi mustahkam;
f) energiya manbai quyosh energiyasi va inson tomonidan sarfianadigan energiya.
A) a, c, e, f B) b, c, eF C) b, c, d, f D) a,c,d,f
1807. Qaysi adaptiv tiplarning ko'krak qafasi tor (1) va keng (2) bo'lishi aniqlangan?
a) tog'; b) o'rta iqlim; c) arktik; d) tropik.
FA) 1 d, 2 a B) 1 b, 2 a C) 1 a, 2 d D) lc,2b
1843. Hayvonlar va o'simliklaming janubdan shimolga tarqalishida nima cheklovchi omil hisoblanadi?
A) namlik yetishmasligi
FB) issiqlik yetishmasligi
C) issiqlik va bosimning yuqori bo'lishi
D) bosim
1844. Keng bargli o'rmonning birinchi yarusini qaysi o'simliklar tashkil qiladi?
FA) eman, shumtol B) zarang, chetan C) kalina, zarang D) gulxayri, qirqbo'g'in
1845. Dengiz ekosistemalarini nimalar tashkil qiladi?
A) limanlar
FB) ochiq dengizlar va kontinental shelflar
C) kontinental shel&ar
D) ochiq dengizlar
1846. Agrosistemalar tabiiy ekosistemalardan nima bilan farqlanadi?
A) turlar sonining kamligi bilan
B) o'z-o'zini idora qila ohnasligi bilan
C) turg'unligining inustahkain emasligi bilanF D) berilganlarning barchasi
1847. Biogeosenozning turg'unligini nima ta'minlaydi?
FA) moddalarning davriy aylanishi
B) tabiiy tanlanish C) produtsentlar D) redutsentlar
1848. Hayvon organizmidagi davriy o'zgarishlarni belgilovchi omilni ko'rsating.
A) oziqning kamayishi
B) haroratning o'zgarishi
FC) kun uzunligining o'zgarishi
D) hayot faoliyatining susayishi
1849. Biogeosenozlar nimalarni o'z ichiga oladi?
A) faqat mikroorganizmlar, o'simliklar, hayvonlar
FB) anorganik va organik moddalar, avtotrof va geierotrof organlzmlar
C) anorganilc moddalar, topograGk omillar, iqlim, mikroorganizmlar va antropogen omillar
D) molekula, hujayra, organizm, populyatsiya
1850. Qaysi organizmlar tuproq gumusi tarkibidagi oqsillarni aminokislotalarga parchalaydi?
A) tuproq bakteriyalari B) azot bakteriyalariFJ C) zamburug'lar D) Hshayniklar
1851. Autekologiya nimani o'rganadi?
A) har xil turga kiruvchi organizmlarning o'zaro va muhit bilan munosabatini
FJB) bir xil turga kiruvchi organizmlarning o'zaro va muhit bilan munosabatini
C) biosferaning evolyutsiyasiga insonning ta'sirini
D) inson faoliyati natijasida yuzaga kelgan ekologik o'zgarishlarni neolit davridan boshlab hozirgi davrgacha o'rganadi
1852. Sinekologiya nimani o'rganadi?
FJA) har xil turga kiruvchi organizmlarning o'zaro va muhit bilan munosabatini
B) bir xil turga kiruvchi organizmlarning o'zaro va muhit bilan munosabatini
C) biosferaning evolyutsiyasiga insonning ta'sirini
D) inson faoliyati natijasida yuzaga kelgan ekologik o'zgarishlarni neolit davridan boshlab hozirgi davrgacha o'rganadi
1853. Evolyutsion ekologiya nimani o'rganadi?
A) har xil turga kiruvchi organizmlarning o'zaro va muhit bilan munosabatini
B) bir xil turga kiruvchi organizmlarning o'zaro va muhit bilan munosabatini
JC) biosferaning evolyutsiyasiga insonning ta'sirini
D) inson faoliyati natijasida yuzaga kelgan ekologik o'zgarishlarni neolit davridan boshlab hozirgi davrgacha o'rganadi
1854. Tarixiy ekologiya nimani o'rganadi?
A) har xil turga kiruvchi organizmlarning o'zaro va muhit bilan munosabatini
B) bir xil turga kiruvchi organizmlarning o'zaro va muhit bilan munosabatini
C) biosferaning evolyutsiyasiga insonning ta'sirini
JD) inson faoliyati natyasida yuzaga kelgan ekologik o'zgarishlarni neolit davridan boshlab hozirgi davrgacha o'rganadi
1855. Alp o'simliklarida suvni kam bug'latishga qanday moslanish mavjud?
A) bargining tikanga aylanishi
B) qalin mum qavatining hosil bo'tishi
C) qalin tuklar bilan qoplanishi
JD) bargining so'lganligi
1856. Sigirquyruqda suvni kam bug'latishga qanday moslanish mavjud?
A) bargining tikanga aylanishi
B) qalin mum qavatining hosil bo'Ushi
JC) qalin tuklar bilan qoplanishi

D) barglarining so'lganligi

1857. Tuyada suvni kam bug'latishga qanday moslanish mavjud?
A) nafas teshiklarining klapanlar bilan yopilishi
JB) ter ajratishning kamayishi
C) yer osti suvlarigacha yo'l ochish
D) maxsuslashgan siydik pufagida suvni to'plash
1858. Hasharotlarda suvni kam bug'latishga qanday moslanish mavjud?
JA) nafas teshiklarining klapanlar bilan yopilishi
B) ter ajratishning kamayishi
C) yer osti suvlarigacha yo'l ochish
D) maxsuslashgan siydik pufagida suvni to'plash
1859. Termitlarda suv so'rilishini kuchaytiruvchi qanday moslanish bor?
A) nafas teshiklarining klapanlar bilan yopihshi
B) ter ajratishning kamayishi
JC) yer osti suvlarigacha yo'l ochish
D) maxsuslashgan siydik pufagida suvni to'plash
1860. Sahro baqasida suv tanqishgiga qanday moslanish bor?
A) nafas teshiklarining klapanlar bilan yopilishi
B) ter ajratishning kamayishi
C) yer osti suvlarigacha yo'l ochish
JD) maxsuslashgan siydik pufagida suvni to'plash
1861. Paporotnik, plaun, mox va lishayniklarda suvni yo'qotishga qanday fiziologik chidamlilik bor?
A) urug', spora, tugunak, piyozcha sifatida noqulay sharoitni o'tkazish
JB) suvni ko'p yo'qotganda ham hayot faoliyatining saqlanishi
C) tana massasi ancha kamayganda ham suv mavjudhgida tez tiklanishi
D) yozgi tinim davriga o'tishi
1862. Tuproqshunoslik faniga qaysi olim asos solgan?
A) V.Vernadskiy B) N.Zyuss
JC) V.Dokuchayev D) N.Pirogov
1863. V.Dokuchayevning fikricha, tuproq hosil qiluvchi omillar nechta?
A) 2 B) 3 C) 4 J D) 5
1864. Gumus nima?
A) tuproqdagi organik moddalar yig'indisi
B) tuproqdagi mineral moddalar yig'indisi
JCJ) organik moddalar parchalanishining oxirgi mahsuloti
D) tuproq biotik tarkibining jamlanmasi
1865. Tik qiyaliklarda asosan qanday o'simliklar o'sadi?
A) gigrofit B) gidrofit C) mezofit J D) kserofit
1866. Gormonlar sekretsiyasi va hujayra bo'linish tezligining o'zgarishi bioritmlarning qaysi turiga kiradi?
JA) kecha-kunduzlik B) yillik C) mavsumiy D) takrorlanuvchi
1867. Konkurensiya, parazitizm va yirtqichlik hodisalari organizmlar o'zaro munosabatlarining qaysi turiga kiradi?
A) simbioz J) antibioz C) neytralizm D) mutualizm
1868. O'simliklarda ovqat resurslari uchun raqobat mavjudligi qaysi olim tomonidan o'rganilgan?
A) K.Timiryazev B) D.PryanishnikovJ C) G.Gauze D) N.Vavilov
1869. Zamburug' va bakteriyalar bilan zararlangan o'simliklar ularga qarshi qanday modda ishlab chiqaradilar?
A) fikotsian J B) fitoaleksin C) penitsiilin D) siankolamin
1870. Mutualizmga misol keltiring.
A) baliq tuxumlarini yumshoq tanlilarning mantiya bo'shlig'iga qo'yishi
B) mayda baliqlarning yirik baliqlarga yopishib olishi
JC) mikoriza
D) hayvonlarning qisbki uyquga ketishi
1871. Sinoykiyaga misol keltiring.
JA) baliqlar tuxumlarini yumshoq tanlilarning mantiya bo'shlig'iga qo'yishi
B) mayda baliqlarning yirik baliqlarga yopishib olishi
C) mikoriza
D) hayvonlarning qishki uyquga ketishi
1872. Kommensalizmga misol keltiring.
A) baliq tuxumlarini yumshoq tanlilarning mantiya bo'shlig'iga qo'yishi
JB) mayda baliqlarning yirik baliqlarga yopishib olishi
C) mikoriza
D) hayvonlarning qishki uyquga ketishi
1873. TMXI ning ko'rsatmasiga binoan "Qizil kitob"ga kiritilgan turlar nechta kategoriyaga bo'linadi?
A) 3 B) 4 JC) 5 D) 6
1874. O'zbekiston hududida baliqlarning necha turi mavjud?
A) 79 B) 37 C) 410 D) 99
1875. O'zbekiston hududida sudralib yuruvchilarning necha turi mavjud?
A) 79 B) 37 C) 410 D) 99
1876. O'zbekiston hududida qushlarning necha turi mavjud?
A) 79 B) 37 C) 410 D) 99
1877. O'zbekiston hududida sutemizuvchilarning necha turi mavjud?
A) 79 B) 37 C) 410 JD) 99
1878. Qaysi kimyoviy element hayvon hujayralarida biologik katalizatorlar tarkibida biokimyoviy reaksiyalarni tezlashtiradi?
A) Ca FB) Mg C) Fe D) P
1879. Mikroskopning ko'rish kuchi qanday aniqlanadi?
A) ikki nuqtani farq qilish uchun zarur bo'lgan maksimum masofa bilan
JB) ikki nuqtani farq qilish uchun zarur bo'lgan minimum masofa bilan
C) obyektiv va okulyardagi sonlarning ko'paytmasi bilan
D) obyektiv va okulyardagi sonlarning yig'indisi bilan
1880. Mikroskop ko'rish kuchining chegarasi nimaga teng?
JA) yorug'lik to'lqin uzunligining yarmiga
B) yorug'lik to'lqin uzunligining 1/3 qismiga
C) obyektiv bilan preparat orasidagi masofaga
D) obyektiv va okulyardagi sonlarning ayirmasiga
1881. Qanday organizmlarda DNK sitoplazmada joylashgan bo'lib membrana bilan o'ralmagan?
JA) prokariot B) eukahot C) vertitsill D) fag
1882. Faqat prokariot hujayrada uchraydigan organoid qanday nomlanadi?
A) plazmida JB) mezosoma C) hivchin D) valcuol
1883. Qaysi organizmlarning DNKlari oqsillar bilan birga komplekslar hosil qilmaydi?
A) achitqi B) vertitsill JC) bakteriya D) zamburug'
1884. Nerv hujayralarida hosil bo'ladigan qo'zg'alishlarning o'tishi qaysi kimyoviy elementlarga bog'liq?
JA) Na, K, CI B) Na, K, Ca C) Fe, Mg, K D) Na,K, Fe
1885. Qaysi element jinsiy gormonlarning faolligini oshiradi?
A) Ca JB) Zn C) Fe D) Na
1886. Qon hosil bo'lishida muhim ahamiyatga ega bo'lgan elementni belgilang.
JA) Fe B) Zn C) Mg D) Na
1887. Ca va P tuzlarining asosiy qismi qaysi to'qimani hosil qilishda ishtirok etadi?
A) muskul B) nerv J C) suyak D) epiteHy
1888. Organik birikmalar tirik organizmlar hujayrasining necha foizini tashkil qiladi?
JA) 20-30 B) 50-80 C) 10-15 D) 40-45
1889. Kichik molekulali oddiy organik birikmalar nima deb ataladi?
A) aminokislota JB) monomer C) makromolekula D) ferment
1890. Biopolimerlar qatoriga xos bo'lmagan moddalar keltirilgan javobni toping.
A) kletchatka, oqsil, DNK
B) Icraxmal, kletchatka, oqsil
C) DNK, RNK, oqsil
JD) glukoza, glitserin, yog'
1891. Organizmdagi eng muhim biopolimerlar qaysilar?
JA) oqsil, nuklein kislotalar B) yog', oqsil
C) ko/ermentlar, nuklein kislotalar
D) yog', nuklein kislotalar
1892. Hujayrani energiya bilan ta'minlovchi biomolekulalarni aniqlang.
A) gormon, lipid JB) lipid, uglevod C) lipid, DNK D) ferment, uglevod
1893. Oqsil uchun xos bo'lgan vazifalarni aniqlang.
A) qurilish, tashish B) kataktik, energiya
C) zahira, himoya
JD) berilganlarning barchasi
1894. Yumaloq shaklga ega bo'lgan oqsilni belgilang.
JA) gemoglobin B) hayvon junidagi oqsil
C) odam sochidagi oqsil
D) ipak qurti ipagidagi oqsil
1895. Tolasimon oqsil keltirilmagan javobni toping.
A) odam sochidagi oqsil
B) hayvon sochidagi oqsil
C) ipak qurti ipagidagi oqsil JD) gemoglobin
1896. Organizmlarning qarishi nimaga bog'liq?
A) suvning kamayishiga
JB) oqsillarning asta-sekin denaturatsiyaga uchrashiga
C) tuzlarning ko'payishiga
D) yog'laming ko'payishiga
1897. Qaysi murakkab oqsil yadro hamda sitoplazmaning ajralmas qismi hisoblanadi?
A) lipoprotein JB) nukleoprotein C) xromoprotein D) glikoprotein
1898. Qaysi oqsil xromoprotein guruhiga kiradi?
A) albumin B) globulin JC) gemoglobin D) fibrin
1899. Eng muhim monosaxaridlarni belgilang.
A) riboza, saxaroza J B) glukoza, fruktoza
C) glukoza, saxaroza D) glukoza, maltoza
1900. Disaxaridlar guruhiga raos kelmaydigan moddani toping.
A) laktoza B) saxaroza JC) fruktoza D) maltoza
1901. Xitin qanday modda hisoblanadi?
A) oqsil B) yog^’ J C) polisaxarid D) disaxarid
1902. Umurtqali hayvonlarda qaysi modda issiqlikni saqlash vazifasini bajaradi?
JA) yog^’ B) uglevod C) glikogen D) oqsil
1903. 1 gr yog'ning to'liq parchalanishi natijasida qancha (kj) energiya ajralib chiqadi?
A) 17,6 JB) 38,9 C) 9,3 D) 39,8
1904. Tuya o'rkachiga to'plangan yog' nimaning manbai hisoblanadi?
A) energiya B) ozuqa JC) suv D) ozuqa va energiya
1905. Asalari uyalari qanday moddadan iborat?
A) selluloza B) xitin JC) mum D) yog¹
1906. Lipoproteinlar hujayrada qanday vazifani bajaradilar?
A) qurilisb va himoya B) transport
C) himoya J D) qurilish va transport
1907. Tiroksin gormonining tarkibida uchraydigan aminokislotani belgilang.
A) treonin JB) tirozin C) triptofan D) glutamin
1908. Oqsil molekulalarining o'lchami qanday (nm)?
A) 15-20 B) 20-25 JC) 5-10 D) 1-3
1909. Assimilatsiya, bu — ...
JA) plastik almashinuv
B) energiya almashinuvi
C) oddiy moddalarning parchalanishi
D) oqsilning parchalanishi
1910. i-RNK nukleotidlarning ketma-ketligi qaysi modda molekulasidagi nukleotidlar ketma-ketligiga mos?
A) r-RNK JB) DNK C) ATF D) barchasiga
1911. O'simlik yoki mikroorganizmlarning hujayralarida kechadigan anaerob nafas olish jarayoni nima deb ataladi?
A) fotosintez B) gidroliz JC) achish D) chirish
1912. Barcha tirik organizmlar energiya olish turiga qarab qanday guruhlarga bo'linadi?
A) fototrof, xemotrof JB) avtotrof, geterotrof
C) avtotrof, saproht, parazit
D) fototrof, geterotrof
1913. Qanday organizmlar energiya manbaidan foydalanish turiga qarab fototrof va xemotroflarga bo'linadi?
JA) avtotrof B) geterotrof C) saprofit D) parazit
1914. Ma'lum fermentning ta'siri uchun zarur bo'lgan omilni belgilang.
JA) koferment B) xoloferment C) apoferment D) oqsil
1915. Mitoxondriya tarkibidagi qanday moddaning mavjudligi ularni bo'linish yo'li bilan tezda ko'payishiga imkon yaratadi?
JA) DNK B) DNK,RNK C) oqsii D) DNK, oqsil
1916. Transpiratsiya nima?
JA) o'simliklardan suv bug'lanishi
B) moddalarning membrana orqali o'tishi
C) oqsil haqidagi axborotning DNKdan i-RNKga ko'chirilishi
D) hayvonlaming migratsiyasi
1917. Qaysi ilmiy-tadqiqot usuli biologiyada qo'llanishi Darvinning nomi bilan bog'liq?
A) kuzatish J B) tarixiy C) taqqoslash D) experimental
1918. Jonsiz tabiatdagi jismlarga xos bo'lmagan xususiyatni belgilang.
JA) oqsillar tiklanib turadi
B) tashqi muhit ta'sirida o'zining sifat ko'rsatkichlarini yo'qotadi
C) o'zgarishlarga uchraydi, yangi sifat belgilarni hosil qiladi
D) tashqi muhit bilan o'zaro ta'sir ularning yemirilishiga olib keladi
1919. Tiriklikning qaysi xususiyati gomeostaz bilan bog'liq?
JA) o’zini-o’zi idora etish
B) o’zini-o’zi tiklash C) o'sish va rivojlanish D) qo'zg'aluvchanlik
1920. Nima sababdan barcha tirik organizmlar ochiq tizim hisoblanadi?
JA) tashqi muhit bilan moddalar, energiya va axborot almashuniviga ega
B) tashqi muhitdan organik moddalar olganligi uchun
C) o'z-o'zidan ko^lpayishi sababli
D) tashqi muhitga anorganik moddalarni ajratganligi uchun
1921. ... tiriklikning tuzilish darajalarini tashkil qilmaydi.
1) molekula; 2) atom; 3) hujayra; 4) turkum; 5) to'qima; 6) sinf; 7) biosfera; 8) biogeosenoz; 9) avlod;
JA) 2, 4, 6, 9 B) 1, 3, 5, 7, 8 C) 1, 2, 3, 4 D) 5,6, 7, 9
1922. Hujayra tuzilish darajasiga ko'ra barcha tirik organizmlar ... bo'linadi.
A) virus va prokariotlarga
B) virus va eukariotlarga
C) faglar va zamburug'larga
JD) bir va ko'p hujayralilarga
1923. Bakteriyali filtrdan o'ta olish xususiyatiga ega bo'lgan tuzilmani aniqlang.
A) viruslar B) kokklar C) achitqi zamburug'lar D) sianobakteriyalar
1924. Qaysi organizmlarda gazli vakuolalar bo'ladi?
J A) prokariotlarda B) zamburug'Jarda
C) viruslarda D) eukariotlarda
1925. Kislorodsiz muhitda yashovchi bakteriyalarni aniqlang.
JA) anaerob B) aerob C) chirituvchi D) parazit
1926. Qaysi ohm hujayrasiz hayot yo'qligi haqida fikr yuritgan?
JA) R. Virxov B) YA. Purkinye C) B. Broun D) M. Shleyden
1927. Qaysi usul yordamida organoidlarning fazoviy uch o'lchamli tasvirlarini olish imkoniyati paydo bo'ldi?
JA) elektron mikroskopiya B) sitokimyo
C) sentrifugalash D) yorug'lik mikroskopiyasi
1928. Bakteriyalarning irsiy axboroti hujayraning qaysi qismi bilan bog'fiq va u qayerda joylashgan?
JA) bitta aylana shakldagi DNK molekulasi bilan bog'liq, sitoplazmada joylashgan
B) ikkita aylana shakldagi DNK molekulasi bilan bog'Jiq, yadroda joylashgan
C) bitta ipsimon DNK molekulasi bilan bog'Uq, sitoplazmada joylashgan
D) bir nechta uzun DNK va RNK molekulalari bilan bog'liq, tashqi membranada joylashgan
1929. Amyobasimon shaklli hujayrani aniqlang.
JA) leykotsit B) eritrotsit C) gepatotsit D) trombotsit
1930. Hujayra kiritmalarining organoidlardan farqini aniqlang.
JA) hujayraning hayot faoliyati jarayonida goh paydo, goh yo'q bo'Iib turadigan, sitoplazmaning doimiy bo'lmagan qismi
B) sitoplazmaning doimiy bo'lgan, malum vazifani bajaradigan qismi
C) yadroning doimiy qismi
D) sitoplazmatik membrananing o'simtalari
1931. Bakteriofag nima?
A) bakteriyaning shakli
B) bakteriyalar chaqiruvcbi kasallik nomi
JC) bakteriya virusi
D) bakteriyaninglto'payish. turi
1932. O'z-o'zidan ko'paya oladigan organoidni aniqlang.
A) lizosoma B) ribosoma JCJ) sentriola D) golji majmuasi
1933. Ikki silindr shaklidagi tanachalardan tashkil topgan organoidni belgilang.
A) ribosoma B) golji majmuasi JC) hujayra markazi D) lizosoma
1934. Qaysi organizmlarda hujayra markazi bo'lmaydi?
A) viruslarda, baliqlarda
JB) suvo'tlarda, bakteriyalarda
C) barcha nayvoniarda, ayrim o'simliklarda
D) sodda hayvonlarda, bakteriofaglarda
1935. Xromatinning kimyoviy tarkibini aniqlang.
A) DNK, polisaxarid B) oqsil, pektin
C) DNK, oqsil D) nuklein kislota, murein
1936. Xromosomaning spirallashmagan va zichlashmagan qismi qanday nomlanadi?
A) xromatin B) autosoma C) xromatida D) sentromera
1937. Xromosomaning shakli nimaga bog'liq';
A) sentrosomaga B) sentriolaga C) xromatinga J D) sentromeraga
1938. Xromosomaning spirallashgan qismi ...
A) genetik nuqtai nazardan faol
B) genetik axborotni o'zgartirib turuvchi faol qismi
JC) genetik nuqtai nazardan nofaol
D) genetik nuqtai nazardan nofaol va sust bo'yaladi
1939. Qaysi organoidlar tarkibida DNK molekulasi bo'ladi?
A) lizosoma, mitoxondriya
B) ribosoma, mezosoma
JC) xloroplast, mitoxondriya
D) leykoplast, endoplazmatik to'r
1940. Hujayraning osmotik xususiyatlari qaysi organoidga bog'liq?
A) ribosoma B) lizosoma J C) vakuola D) mitoxondriya
1941. O'simlik hujayralarining qobig'i qanday moddalardan tashkil topgan?
JA) polisaxaridlardan
B) murakkab lipidlardan
C) monosaxaridlardan D) oqsillardan
1942. Suv molekulasining bir chekkasi kuchsiz musbat zaradga, ikkinchisi - manfiy zaradga ega bo'ladi. Bunday molekula qanday nomlanadi?
A) gidrofob B) gidroGl C) polimer
JD) dipol
1943. Biopolimer qatoriga kiradigan moddalarni aniqlang.
A) oqsil, nuklein kislota, Upidlar
B) gormonlar, vitaminlar, fermentlar
JC) oqsil, uglevod, nuklein kislota
D) Upidlar, vitaminlar, kofermentlar
1944. Biopolimer qatoriga mansub bo'lmagan moddalarni aniqlang.
A) nuklein kislota B) oqsillar J C) lipidlar D) uglevodlar
1945. Bajaradigan vazifasiga ko'ra organizmlardagi biopolimerlarni nechta guruhga bo'lish mumkin?
JA) 3 B) 2 C) 5 D) 7
1946. Tuzilmalar hosil qiluvchi biopolimerlarni aniqlang.
JA) polisaxaridlar va ayrim oqsillar
B) purin va pirimidin asoslari
C) nuklein kislotalar va Upidlar
D) uglevodlar va kofermentlar
1947. Katalizatorlik yoki transport vazifasini bajaruvchi biopolimerlarni belgilang.
A) poUsaxaridlar JB) oqsillar C) nuklein kislota D) Upidlar
1948. Axborot saqlovchi, informatsion biopolimerlarni aniqlang.
A) polisaxaridlar B) oqsillarJ C) nuklein kislota D) koferment
1949. Hujayrani energiya bilan ta'minlovchi biomolekulalarni aniqlang.
A) poUsaxaridlar va ayrim oqsiUar
JB) ugievodiar va lipidlar
C) nuklein kislota va vitaminlar
D) vitamin va gormonlar
1950. O'simlik (1) va hayvon (2) hujayralarida qaysi organik birikmalar ko'p uchraydi?
a) uglevod; b) oqsil; c) koferment; d) nuklein kislota
JA) 1-a, 2-b B) 1-b, 2-a C) 1-a, 2-d D) 1-c, 2-d
1951. Qaysi organik birikma tarkibida azot miqdori doimiy bo'Iib, u 16% ni tashkil etadi?
JA) oqsil B) nuklein kislota C) gormon D) nukleoid
1952. Har bir oqsil o'ziga xos ... ketma-ketligidan iborat bo'ladi.
A) nukleotidlar B) azotli asoslarJC) aminokislotalar D) polimerlar
1953. Hujayradagi eruvchan oqsillar shakli jihatidan qanday oqsillarga misol bo'ladi?
A) tolasimon B) yulduzsimonJ C) yumaloq D) donador
1954. Qanday vazifalanii bajaruvchi oqsillar asosan yumaloq shaklli bo'ladi?
JA) katalizatorlik, transport
B) himoya, gormonal C]~ harakat, himoya
D) katalizatorlik, harakat
1955. Qanday oqsillarni "oddly" deyiladi?
A) shakli faqat tolasimon bo'Ub, distiUangan suvda eriydigan
B) faqat bitta karboksil guruhidan tashkil topgan
JC) faqat aminokislotalardan tashkil topgan
D) albumin va globulinlardan tashkil topgan
1956. Aminokislotalarning xossasini belgilang.
A) denaturatsiya B) degeneratsiya
C) reduplikatsiya J D) amfoterlic
1957. Oqsildagi aminokislotalar ketma-ketligi nimaga bog'liq?
A) ribosomalarning soniga
JB) irsiy axborotga C) fermentiaming turiga
D) t-RNKning antikodoniga
1958. Qaysi birikma ikkilamchi strukturali oqsilga misol bo'la oladi?
JA) kollagen B) mioglobin C) gemoglobin D) insuUn
1959. Qaysi modda birlamchi strukturali oqsilga misol bo'ladi?
A) mioglobin D) kollagen
B) gemoglobin JC) insulin
1960. Oqsilning qaysi bog'lari saqlansa renaturatsiya kuzatiladi?
A) vodorod D) barchasi
B) disulfid J C) peptid
1961. Immunitetning hosil bo'lishi qanday organik moddaga bog'liq?
A) lipid B) uglerod JC) oqsil D) nuklein kislota
1962. Sut (1), bug'doy doni (2) va qon (3) tarkibidagi oqsillarni aniqlang.
a) kazein; b) albumin; c) ferritin; d) gliadin; e) glitsin; f) zein;
JA) l-a,2-d,2-c B) 1-b, 2-d, 3-c C) l-a,2-f,3-b D) 1-e, 2-f, 3-c
1963. Oqsil tabiatli bo'Iib, hujayraning o'zida sintezlanuvchi birikmani aniqlang.
JA) enzim B) koferment C) nukleozid D) plasmid
1964. Monosaxaridlar keltirilgan qatorni aniqlang.
A) kraxmal, glikogen
JB) riboza, dezoksiriboza
C) fruktoza, saxaroza D) glukoza, xitin
1965. Sellulozaning monomerini belgilang.
A) saxaroza B) laktoza C) riboza JD) glukoza
1966. O'simlik (1) va zamburug' (2) hujayralarining qobig'i hamda hasharotlarning tashqi skeleti (3) tarkibidagi polisaxaridlarni aniqlang.
a) xitin; b) glikogen; c) kraxmal; d) selluloza
A) l-d,2-b,3-c B) 1-c, 2-b, 3-a
JC) l-d,2-a_f3-a D) 1-b, 2-d_} 3-a
1967. Tuya o'rkachida to'plangan yog’ ... manbai hisoblanadi.
JA) suv B) energiya C) aminokislota
D) berilganlaming barcbasi
1968. O'simlik va hayvonlar mumlardan nima maqsadda foydalanadilar?
A) zahira J B) suvni yuqtirmaslik
C) energiya D) suvni ko'p miqdorda shimish
1969. Hasharotlar tashqi skeleti tarkibidagi polisaxaridni aniqlang.
A) glikogen B) selluloza JC) xitin D) glikokaMks
1970. Dezoksiriboza tarkibi ribozadan nima bilan farqlanadi?
A) bir atom kislorod ortiqcbaligi bilan
B) tarkibida azot bo'lishi bilan
C) tarlcibida oltingugurt bo⁽lishi bilan
JD) bir atom kislorod yetishmasligi bilan
1971. Dezoksiriboza va riboza bir polinukleotid zanjirida----
A) barobar uchraydi B) gallanib turadi
C) bin ikkinchisining sintezida qatnashadi
JD) bir vaqtda hech qachon uchramaydi
1972. Adenin va guanin orasida nechta vodorod bog'lar hosil bo'ladi?
A) ikkita B) uchta C) to'rtta JD) ular orasida bog'lar hosil bo'lmaydi
1973. t-RNKning ikkilamchi strukturasi qanday shakliga ega?
A) tuxumsimon JB) beda bargi C) globulyar D) besh qirrali
1974. t-RNK molekulasida qanday qismlarni ajratish mumkin?
A) antikodon, nukleozid
B) akseptor shohobcha, nukleozid, adaptorlik
J) antikodon, akseptor shohobcha
D) kodon, matritsa
1975. Aminokislotalarni kodlamaydigan kodonlar qanday nomlanadi?
JA) terminator B) antikodon C) genom D) matritsa
1976. Oqsil sintezining qaysi bosqichi yadroda amalga oshadi?
A) translatsiya J B) transkripsiya
C) transdulcsiya D) transformatsiya
1977. Glukozaning to'liq parchalanishi natijasida nechta molekula ATF sintezlanadi?
A) 36 B) 2 JC) 38 D) 40
1978. Yorug'lik ta'sirida suv dissotsialanish jarayoni qanday nomlanadi?
A) foton B) gidroliz J C) fotoliz D) taksis
1979. Oqsil sintezi qachon to'xtaydi?
JA) ribosoma terminator tripletga o'tganda
B) bir nechta ribosomalar bitta i-RNKga birikib olganda
C) t-RNK molekulasining kodoni i-RNKning antikodoniga mos kelmaganda
D) t-RNK yadrodan chiqqanda
1980. Monoaminomonokarbon va diaminokislotalarni ko'rsating.
JA) sistin, arginin B) glutamin, hzin C) feniiaianin, gistidin D) tirozin, leysin
1981. Diamino va dikarbon kislotalarni ko'rsating.
A) sistin, arginin J B) lizin, glutamin C) feniiaianin, gistidin D) tirozin, leysin
1982. Aromatik va geterotsiklik aminokislotalarni ko'rsating.
A) sistin, arginin B) glutamin, lizin
JC) fenilalanin, gistidin D) Jeysin, tirozin
1983. Monoaminomonokarbon va aromatik aminokislotalarni ko'rsating.
A) sistin, arginin B) glutamin, lizin
C) fenilalanin, gistidin JD) leysin, tirozin
1984. 110 ta aminokislotadan iborat oqsil zanjirini sintezlashda necha molekula suv ajraladi?
JA) 109 B) 110 C) 111
D) suv ajralmaydi
1985. Oqsilning birlamchi (1), ikkilamchi (2), uchlamchi (3), to'rtlamchi (4) strukturalari qaysi oqsillar uchun xos.
a) mioglobin; b) gemoglobin; c) keratin; d) kollagen; e) insulin
A) 1-a; 2-b; 3-c; 4-d, e
JB) 1-e; 2-c, d; 3-a; 4-b
C) 1-b; 2-c; 3-d; 4-a, e D) 1-a, b; 2-c; 3-d; 4-e
1986. Quyidagi ketina-ketlikka ega bo'lgan DNK zanjiridagi vodorod bog'lar sonini toping. ATTGSSTAGG
TAASGGATSS
A) 20 B) 22 C) 24 JD) 25
1987. Quyidagi jarayonlaming qaysi biri yadroda (1), qaysi biri sitoplazmada (2) amalga oshadi?
a) translatsiya; b) transkripsiya; c) reduplikatsiya
A) 1-a, b; 2-c B) 1-a; 2-b, c JC) 1-b, c; 2-a D) 1-a, c; 2-b
1988. Quyidagi kodonlarning ichidan terminator kodonlarni ajrating.
1) UAG; 2) UAS; 3) UAA; 4) UAU; 5) UGA; 6)UGS
A) 1,2,3 B) 1,4,5 J C) 1,3,5 D) 4,5,6
1989. Genetik kodning qaysi tripletlari terminator hisoblanmaydi?
A) UAA, UAG JB) AGU, AGS C) UAG, UGA D) UAA, UGA
1990. Riboza qaysi birikmalar tarkibiga kiradi?
A) DNK, ATF JB) RNK, ATF C) DNK, adenin D) RNK, timin
1991. Disulfid bog' qaysi aminokislota uchun xos?
A) serin B) sistein J C) sistin D) glitsin
1992. Qaysi hujayralar shaklini o'zgartirish xususiyatiga ega?
A) eritrotsit va leykotsitlar
B) biriktiruvchi to'qima hujayralari
JC) leykotsitlar va ayrim biriktiruvchi to'qima hujayralari
D) nerv hujayralari
1993. Hujayra ichiga moddalar membrana orqali qanday yo'l bilan kirishi mumkin?
A) poralar orqali
B) fco'g'ridan-io'g'ri membrana orqali
C) pinotsitoz va fagotsitoz yo⁽li bilan
D) berilganlaming barchasi
1994. Sitoplazmatik membrana to'qimada hujayralar o'rtasida aloqani qanday ta'minlaydi?
A) burma va o'simtalar hosil qiladi
B) yopishqoq modda ajratib chiqaradi
C) hujayralar o'rtasida tortish kuchini hosil qiladi
D) to'g'ri javob yo'q
1995. Ribosoma tarkibida RNK va oqsil miqdori qanday nisbatda bo'ladi?
A) asosan RNK, kam miqdorda oqsil
B) asosan oqsil, kam miqdorda RNK
JC) taxminan teng miqdorda RNK va oqsil
D) oqsiJ deyarH bo'lmaydi
1996. Quyidagi oqsillardan qaysi biri albuminlarga kirmaydi?
A) fcuxum oqsili JB) qon tarkibidagi oqsillar
C) no'xat oqsili D) bug'doy oqsili
1997. Maxsar o'simligi urug'ida qanday modda to'planadi?
A) oqsil B) uglevod JC) moy D) yog'
1998. Riboza quyidagi qaysi birikmalaming tarkibiga kirmaydi?
JA) timin B) ATF C) ADF D) AMF
1999. Geterotsiklik aminokislotani ko'rsating.
A) metionin B) hzin JC) gistidin D) treonin
2000. Tirik organizmlarga xos bo'lgan qo'zg'aluvchanlikni amalga oshirishni ta'minlaydigan ionlarni ko'rsating.
JA) K+, Na+, Ca+² B) H₂POj,HP0^² C) Fe+², Ca+²,P D) OH~, HCO^
2001. Qaysi xususiyat suv molekulasiga tegishli emas?
A) moddalarning hujayralarda erishini ta'minlaydi
B) gidroliz reaksiyalarini amalga oshiradi
C) issiqlikni yaxshi o'tkazadi
JD) hujayradagi qo'zg'aluvchanlikni amalga oshiradi
2002. Hujayraning 98 foizini qaysi elementlar tashkil qiladi?
JA) vodorod, kislorod, karbon, azot
B) suv, kislorod, vodorod, azot
C) suv, oltingugurt, fosfor, azot
D) vodorod, kislorod, karbon, azot, suv
2003. Agar hujayrani tuzli eritmaga botirsak, hujayra tarkibidagi suv undan chiqa boshlaydi va hujayra tarangligi yo'qolib, burisha boshlaydi. Bu hodisa qanday nomlanadi?
JA) plazmoliz B) deplazmoliz C) turgor D) osmos
2004. Hujayraning kimyoviy tarkibini va ularda sodir bo'ladigan kimyoviy jarayonlarni o'rganishga katta hissa qo'shgan o'zbek olimlarini ko'rsating.
JA) YO.To'raqulov, B.Toshmuhamedov
B) S.N.Alhnuhamedov, V.V.Yaxontov
C) M.Muzaffarov, S.Asqarov
D) M.Mavloniy, M.Mirzayev
2005. Biologiya fanining qaysi usulidan foydalanib har qanday biologik hodisalarni tasvirlash mumkin?
JA) kuzatish B) taqqoslash C) eksperimental D) tarixiy
2006. Biologiya fanining qaysi usuli fizika va kimyo fanlarining ravnaqi tufayli XDC-XX asrlardan keng qoilanila boshlandi?
A) kuzatish B) taqqoslash JC) eksperimental D) tarixiy
2007. Tiriklikning tuzilish darajalarini aniqlang.
I) molekula; 2) hujayra; 3) virus; 4) to'qinia; 5) organ; 6) organizm; 7) prokariot;
8) populyatsiya; 9) biogeosenoz; 10) biotsenoz;
II) biosfera
JA) 1, 2, 4, 5, 6, 8, 9, 11
B) 2, 3, 4, 5, 8, 10, 11
C) 1, 2, 3, 5, 6, 8, 10, 11
D) 3, 4, 7, 10, 11
2008. Tiriklikning qaysi darajasida energiyani to'plash va taqsimlash (I), modda va energiyaning davriy aylanishi (II) kuzatiladi?
JA) I biogeosenoz; II biosfera
B) I biotsenoz; II biosfera
C) I populyatsiya; II biogeosenoz
D) J populyatsiya; II biosfera
2009. Tamaki mozaikasi virusi tuzilishini aniqlang.
A) oqsil qobiq, DNK
JB) oqsil qobiq, RNK
C) lipid va oqsil qobiq, RNK
D) oqsil qobiq, RNK va DNK
2010. Har bir eukariot hujayraning asosiy tarkibiy qismini aniqlang.
1) yadro; 2) kiritma; 3) organoidlar; 4) membrana; 5) sitoplazma
JA) 1,4,5 B) 1,2,3 C) 1,3,4 D) 1,3,5
2011. Moddalarning suyuq holda hujayra ichiga kirishi
JA) pinotsitoz D) ekzotsitoz
B) fagotsitoz C) endotsitoz
2012. Barcha hujayralar tarkibida (I), ayrim turdagi hujayralarda (II) uchraydigan organoidlarni aniqlang.
1) mitoxondriya; 2) hujayra markazi; 3) Golji apparati; 4) miofibrilla; 5) ribosoma; 6) kiprikcha; 7) endoplazmatik to'r; 8) akrosoma
A) I. 1, 2, 3, 4, 5, 6; II. 7, 8
JB) I. 1, 2, 3, 5, 7; II. 4, 6, 8
C) I. 4, 6, 8, 7; II. 1, 2, 3, 5
D) I. 1, 3, 5, 7; II. 2, 4, 6, 8
2013. Qattiq zarrachalarning hujayraga kirish usulini aniqlang.
JA) fagotsitoz B) pinotsitoz C) osmos D) ekzotsitoz
2014. Ko'k yashil suv o'tlarining po'sti (I), zamburug' (II) va bakteriyalar (III) qobiqlari qanday moddalardan iborat?
a) pektin; b) selluloza; c) glikogen; d) murein; e) fikotsian; f) xitin
JA) Ia;IIf; III d B) I d; II f; III b
C) Ib;IId;IIIf D) I e; II f; III d
2015. Barcha tirik organizmlaraing hujayralarida uchraydigan organoid ...
JA) ribosoma B) yadro C) mitoxondriya D) endoplazmatik to'r
2016. Tirik organizm tarkibiga kiruvchi makroelementlar (I) va mikroelementlar (II) ni aniqlang.
1) Zn; 2) Ca; 3) Fe; 4) J; 5) Co; 6) Mo; 7) Cu; 8) Mg;9)Cl
JA) I - 2, 3, 8, 9; II - 1, 4, 5, 6, 7
B) J-l,4,5,6\ 7;II-2,3,8,9 C)I-2,3, 7, 8, 9; II- 1,4,5,6 D)I-2,3,9;II-1,4,5,6, 7,8
2017. Hujayradagi organik moddalar orasida miqdori va ahamiyati jihatidan birinchi o'rinni egallaydigan moddani aniqlang.
JA) oqsil B) ATF C) hpid D) polisaxarid
2018. Oqsillar tarkibidagi azot miqdorini aniqlang.
A) 20% B) 14% JC) 16% D) 10%
2019. Yadro va sitoplazmaning ajralmas qismini aniqlang.
JA) nukleoprotein B) lipoprotein
C) ghkoprotein D) glikolipid
2020. Har qanday biologik hodisani tasvirlash, ta'riflash, turlarni aniqlashda biologiyaning qaysi ilmiy-tadqiqot usulidan foydalanilgan?
A) tarixiy JB) kuzatish C) eksperimental
D) taqqoslash
2021. Hujayra nazariyasiga asos solishda qaysi ilmiy-tadqiqot usulidan foydalanilgan?
A) tarixiy B) kuzatish C) eksperimentalJ D) taqqoslash
2022. Bakteriofagning genomi bakteriya sitoplazmasiga tushadi, kapsid-chi?
A) profagga aylanadi B) sitoplazmaga o'tadi
JC) tashqarida qoladi D) sporaga aylanadi
2023. Bir necha turdagi to'qimalarning tuzilish va funksional yig'indisi nima?
JA) organ B) hujayra C) populyatsiya D) organizm
2024. Viruslarga xos bo'lmagan xususiyatni aniqlang.
A) hujayradan tashqarida erkin va faol holatda uchramaydi
B) hujayra ichi paraziti
C) faqat hujayralarda yashaydi
JD) hujayra tashqarisida ko'payish xususiyatiga ega
2025. Tamaki mozaikasi virusining qismlari qaysilar?
JA) oqsil qobig'i, RNK
B) oqsil qobig’i, DNK
C) RNKli boshcha, yoqacha, dum ipchalar
D) DNKli boshcha, dum ipchalar, g'ilof, membrana
2026. Hujayra markazi va mitotik ipchalari bo'lmagan organizmni belgilang.
JA) meningokokk B) jigar qurti C) gidra D) aslcarida
2027. Hujayra markazi va mitotik ipchalarga ega bo'lgan organizmlar?
JA) eukariotlar B) viruslar C) bakteriyalar D) ko'Jc-yashii suvo'tiar
2028. Ko'rish qobiliyati eng yuqori hisoblangan asbobni aniqlang.
A) shtativli lupa B) yorug’lik mikroskopi
JC) elektron mikroskop
D) barcha javoblar to'g'ri
2029. Qaysi usul yordamida hujayraning organoidlarini ajratib olish mumkin?
A) sitokimyo JB) sentrifugalash
C) elektron mikroskopning elektron oqimlari
D) eksperimental tajriba
2030. Eukariotlar guruhiga mansub bo'lmagan organizmlarni belgilang.
a) zamburug'lar; b) hayvonlar; c) o'simliklar;
d) bakteriyalar; e) sianobakteriyalar
A) a, d, e B) a, e C) a, b, c JD) d, e
2031. Eukariotlar guruhiga kiruvchi organizmlarni belgilang.
a) zamburug'lar; b) hayvonlar; c) o'simliklar; d) bakteriyalar; e) sianobakteriyalar
A) a, d, e B) a, e JC) a, b, c D) d, e
2032. Prokariotlar guruhiga mansub organizmlarni belgilang.
a) xrokokk; b) azot bakteriya; c) nostok; d) tugunak bakteriya; e) parmeliya; f) achitqi zamburug'i
JA) a, b, c, d B) e, f C) a, b, c, d, e, f D) a, c, e, f
2033. Prokariotlar guruhiga mansub bo'lmagan organizmlarni belgilang.
a) xrokokk; b) azot bakteriya; c) nostok; d) tugunak bakteriya; e) parmeliya; f) achitqi zamburug'i
A) a, b, c, d JB) e, f C) a, b, c, d, e, f D) a, c, e, f
2034. Suvda yashab, uni tozalovchi organizmlar qanday nomlanadi?
JA) biofiltr B) bentos C) plankton D) tailom
2035. DNK molekulasi halqa shaklli bo'lgan organizmni belgilang.
A) spirogira B) amyoba C) qo'ziqorin JD) sil bakteriyasi
2036. Bakteriyalarga xos bo'lmagan xususiyatni belgilang.
A) spora hosil qilish
B) ikkiga bo'Hnib ko'payish
C) xromosoma balqasimon DNKdan iborat
JD) noqulay sharoitda sistaga aylanadi
2037. Qaysi organizmlarning genlari "to'xtovsiz" ishlaydi?
A) o'simliklar B) zamburug'lar CJ) prokariotlar D) hayvonlar
2038. Qaysi organoidlar bakteriya hujayrasida bo'lmaydi?
a) ribosoma; b) plastida; c) mitoxondriya; d) hujayra markazi; e) gazli vakuolalar
JA) b, c, d B) a, b, d C) a, c, d D) a, e
2039. Qaysi organoidlar bakteriya hujayrasida uchraydi?
a) ribosoma; b) plastida; c) mitoxondriya; d) hujayra markazi; e) gazli vakuolalar
A) b, c, d B) a, b, d C) a, c, d JD) a, e
2040. Eukariot hujayraning tarkibiy qismlarini belgilang.
A) sitoplazma, yadro, kiritma
B) hujayra qobig'i, sitoplazmatik membrana, yadro
C) hujayra qobig'i, sitoplazma, kiritma
JD) sitoplazmatik membrana, sitoplazma, yadro
2041. Hujayra membranasining tarkibida qanday biomolekulalar mavjud?
A) oqsil, nuklein kislota B) uglevod, lipid JC) lipid, oqsil D) lipid, nukleotid
2042. Hujayra membranasiga xos xususiyatni aniqlang.
A) buferlik B) amfoterlik JC) yarim o'tkazuvchanlik D) qo'zg'aiuvchanlilc
2043. Ikki membranali organoidni aniqlang.
JA) mitoxondriya B) Golji apparati C) lizosoma D) vakuola
2044. Membranasiz organoidni aniqlang.
JA) ribosoma B) Golji apparati C) lizosoma D) vaJcuoia
2045. Silliq endoplazmatik to'rning asosiy vazifasi nima?
JA) lipid va uglevodlarni sintezlash
B) oqsillarni sintezlash
C) barcha biomolekulalarni sintezlash
D) oqsil, uglevod, nuklein kislota, yog'larni parckalash
2046. Donador endoplazmatik to'rning asosiy vazifasi nima?
A) Hpid va uglevodlarni sintezlash
B) oqsillarni sintezlash
C) barcha biomolekulalarni sintezlash
D) oqsil, uglevod, nuklein kislota, yog'larni parckalash
2047. Lizosomaning asosiy vazifasi nima?
A) lipid va uglevodlarni sintezlash
B) oqsillarni sintezlash
C) barcha biomolekulalarni sintezlash
JD) oqsil, uglevod, nuklein kislota, yog'larni parchalash
2048. Qaysi organoidning ichki qismi oziqlarni parchalovchi fennentlar bilan to'lgan?
A) ribosoma B) Golji apparatiJ C) lizosoma D) xromoplast
2049. Lizosoma qaysi organoiddan hosil bo'ladi?
A) ribosoma B) mezosoma J C) Golji apparati D) mitoxondriya
2050. Endoplazmatik to'rlarda sintezlangan biomolekulalar qaysi organoidga tashiladi?
A) lizosomaga JB) Golji apparatiga C) ribosomaga D) plastidalarga
2051. Mitoxondriyaga xos bo'lmagan xususiyatni belgilang.
A) ikki membranali
B) DNK molekulasiga ega
C) kristalarda fermentlar joylashgan
JD) katta va kichik bo'laklardan iborat
2052. Sitoskelet tuzilmalarining vazifalarini aniqlang.
a) hujayra shaklini aniqlaydi; b) hujayra joyining o'zgarishini ta'minlaydi; c) hujayra ichki tizimlarining harakatini ta'minlaydi; d) hujayraning turgor holatini ta'minlaydi
JA) a, b, c B) b, c, d C) a, b, d D) a, b, c, d
2053. Plastidaning qaysi turi o'simliklarning tugunaklarida uchraydi?
A) xloroplast B) xromoplast C) xloroplast va xromoplast D) leykoplast
2054. Qaysi organoidda kraxmal, oqsil zahira modda sifatida to'planadi?
JA) leykoplast B) mitoxondriya C) xromoplast D) sentrosoma
2055. Prokariot hujayralar necha yil awal paydo bo'lgan deb taxmin qilinadi?
A) 3,5 mln. J B) 3,5 mlrd. C) 1,5 mlrd. D) 7-8 mlrd.
2056. Eukariotlarning prokariotlardan kelib chiqqanligini qaysi gipotezalar tushuntiradi?
JA) simbioz, invaginatsiya, ko'p genomli
B) simbioz, invaginatsiya
C) invaginatsiya, ko'p genomli
D) simbioz, ko'p genomli, panspermiya
2057. Eukariotlarning prokariotlardan kelib chiqqanligini qaysi gipoteza tushuntirmaydi?
A) simbioz J B) panspermiya C) ko'p genomli D) invaginatsiya
2058. Mikroelementlarga kirmaydigan qatorni belgilang.
A) K, B, Mg B) Zn, Cu, Ca C) Co, Cu, F J D) P,S,Fe
2059. Mikroelementlar keltirilgan qatorni aniqlang.
A) K, B, Mg B) Zn, Cu, Ca JC) Co, Cu, F D) P,S,Fe
2060. Qaysi elementlar hujayra massasining 98%ini tashkil qiladi?
JA) vodorod, kislorod, uglerod, azot
B) vodorod, kislorod, uglevod, azot
C) kislorod, uglevod, natriy, kaliy
D) uglerod, azot, kaliy, kalsiy
2061. Hujayraning buferlik xususiyati nimaga bog'liq?
A) oqsilning miqdoriga
JB) tuzlarning aralashmasiga
C) suvning miqdoriga
D) barcba biopolimerlar aralashmasiga
2062. Oqsil zanjiridagi aminokislotalar o'zaro qanday bog' bilan bog'lanadi?
A) vodorod B) efir JC) peptid D) disulfid
2063. Organizmga kirgan begona modda qanday nomlanadi?
A) antitana JB) antigen D) antibioz C) antitoksin
2064. Insulin gormoni qanday tabiatli modda?
A) uglevod B) lipid JC) oqsil D) nukleotid
2065. Oqsil bajarmaydigan vazifani aniqlang.
JA) irsiy belgilarni saqlash B) transport C) himoya D) barakat
2066. Ipak qurtining ipagidagi (1) va katalizatorlik vazifasini bajaruvchi (2) oqsillar qanday shaklga ega?
A) 1-yumaloq, 2-yumaloq JB) 1-tolasimon, 2-yumaloq
C) 1-tolasimon, 2-tolasimon D) 1-yumaloq, 2-tolasimon

2067. Oqsil tabiiy shaklining o'zgarishi nima deb ataladi?

A) reduplikatsiya JC) denaturatsiya
B) renaturatsiya D) degeneratsiya
2068. DNKning ikki hissa ortishi nima deb ataladi?
JA)reduplikatsiya B) renaturatsiya C) denaturatsiya D) degeneratsiya
2069. Qaysi biomolekulalar nuklein kislota tarkibida bo'lmaydi?
JA) glukoza, aminokislota
B) riboza, dezoksiriboza
C) adenin, guanin
D) riboza, dezoksiriboza, azotli asoslar
2070. Murakkab lipidlarni aniqlang.
A) lipoproteinlar, glikogen
B) steroidlar, gemoglobin
JC) fosfolipidlar, glikolipidlar
D) fosfolipid, glikokaliks
2071. Hujayraning qaysi qismlda DNK molekulasi uchraydi?
a) yadroda; b) sitoplazmada; c) lizosomada; d) Golji apparatida; e) mitoxondriyada; f) xloroplastlarda
A) a, b, c J B) a, e, f C) d, e, f D) a, c, e
2072. DNK molekulasida ... haqidagi axborot joylashgan.
A) uglevodlar sintezi
B) lipidlar sintezi
JC) oqsillar sintezi
D) barcba biomolekulalar sintezi
2073. DNKning tuzilishini kashf etgan olimlarni belgilang.
A) F.Krik, F. de Erell
JB) J.Uotson, F.Krik
C) F.Misher, RFrosh
D) F.Leffler, J.Uotson
2074. Keltirilgan qaysi ma'lumotlar RNKga xos emas?
JA) ikki zanjirli, tarkibida timin azot asosi mavjud
B) bir zanjirli
C) tarkibida uratsil azot asosi mavjud
D) oqsil sintezida ishtirok etadi
2075. Modda almashinuvining dastlabki (1), oraliq (2) va oxirgi (3) bosqichlarini aniqlang.
a) oziq hazm bo'lishi; b) keraksiz mahsulotlarning tashqariga chiqarilishi; c) hujayrada sodir bo'ladigan jarayonlar
JA) 1-a; 2-c; 3-b B) 1-a; 2-b; 3-c C) l-c;2-b;3-a D) 1-c; 2-a; 3-b
2076. Sintez (1) va parchalanish (2) reaksiyalarida qanday jarayonlar kuzatiladi?
a) energiya sarflanadi; b) energiya ajraladi;
c) oddiy moddalardan murakkab moddalar hosil
bo'ladi; d) murakkab moddalardan oddiy
moddalar hosil bo'ladi
A) 1-b, c; 2-a, d B) 1-a, d; 2-b, c
C) 1-b, d; 2-a, c J DJ) 1-a, c; 2-b, d
2077. ATF tarkibida qanday azotli asos (1) va monosaxarid (2) boiadi?
a) adenin; b) guanin; c) glukoza; d) riboza;
e) dezoksiriboza; f) uratsil
J) l-a;2-d B) 1-f; 2-e C) 1-b; 2-c D) 1-a; 2-e
2078. ATF tarkibidagi uchinchi fosfat kislotaning ajralishi natijasida qancha energiya ajraladi?
A) 17,6 kJ B) 38,9 kJ JC) 40 U D) 4,lkkal
2079. Spirtli achish deb nimaga aytiladi?
A) glukozaning kislorodli sharoitda etil spirti, sut kislota va karbonat angidridgacha parchalanishi
JB) glukozaning kislorodsiz sharoitda etil spirti va karbonat angidridgacha parchalanishi
C) etil spirti bilan karbonat angidrid isbtirokida disaxaridlarning sintezlanishi
D) glukozaning kislorodli sharoitda etil spirti va suvgacha parchalanishi
2080. Fotosintezda hosil bo'lgan molekular kislorodning manbai nima?
A) C0₂ B) uglevod JC) suv D) xlorofill pigmenti
2081. Anorganik moddalardan organik moddalarni sintez qilish qobiliyatiga ega bo'lmagan organizmlar nima deb ataladi?
A) fototroflar JB) geterotroflar C) avtotroflar D) xemotroflar
2082. Amilaza fermenti kraxmalga qanday ta'sir ko'rsatadi?
A) glikogenga aylantiradi
B) suv va CO2gacha parchalaydi
C) sellulozaga aylantiradi
JD) shakargacha parchalaydi
2083. Bargning bir qismiga quyosh nurining ta'siri to'sib qo'yilsa, o'sha joyda ...
JA) kraxmal hosil bo'lmaydi
B) kraxmal hosil bo'ladi
C) ATF sintezi kuchayadi
D) xlorofill sintezi kuchayadi
2084. Tamaki mozaikasi virusining kimyoviy tarkibini ko'rsating.
1) oqsil; 2) DNK; 3) RNK; 4) ribosoma
^A) ²> ² J^B) 1, 3 ^C) ^J> ²> ^{3 D}) ^J» ²» ³> ⁴
2085. Bakteriofaglar yordamida qanday kasalliklarni davolash mumkin?
1) qizilcha; 2) ensefalit; 3) ichburug'; 4) quturish; 5) vabo; 6) o'lat
A) 1,2,3,4 B) 2,3,4,5 C) 3,4,5 JD) 3, 5, 6
2086. Tuproq hosil bo'lish jarayonida qatnashuvchi organizm(lar)ni ko'rsating.
A) ko'k-yashil suvo'tlar
B) hshayniklar
JC) ko'k-yashil suv o'tlar, lishayniklar
D) yashil va ko'k-yashil suvo'tlar
2087. Gullamaydigan yuksak sporali o'simliklarni belgilang.
1) qirqquloq; 2) qirqbo'g'im; 3) yo'sin; 4) mamont daraxti
A) 1,2,3,4 JB) 1,2,3 C) 1,2,4 D) 2,3,4
2088. Bir hujayrali zamburug^c(lar)ni belgilang.
1) achitqi; 2) oq pupanak; 3) penitsill
A) 1 JB) 1,2 C) 3 D) 2,3
2089. Ko'p hujayrali zamburug'(lar)ni belgilang.
1) achitqi; 2) oq pupanak; 3) penitsill
A) 1 B) 1,2 J C) 3 D) 2,3
2090. Qaysi belgilariga ko'ra zamburug'lar tuban va yuksak zamburug'larga bo'linadi?
1) oziqlanish usuli; 2) yashash sharoiti; 3) nasi soni; 4) ko'payish tezligi; 5) mitseliy tuzilishi; 6) ko'payish usuli
A) 1, 2, 5 B) 2, 4, 5 C) 3, 5, 6 J D) 5, 6
2091. Tallomga ega bo'lgan organizmlarni ko'rsating.
1) plaun; 2) nostok; 3) ulva; 4) nitella; 5) kladoniya; 6) parmeliya
A) 1, 2, 3, 4, 6 B) 1, 2, 3, 4, 5
JC) 2, 3, 4, 5, 6 D) 1, 2, 4, 5, 6
2092. Lishayniklar tarkibida qaysi guruh vitaminlari uchraydi?
A) yog'da eruvchi - C, B$, B\i
JB) suvda eruvchi - C, B₆, B₁₂
C) yog'da eruvchi - C, suvda eruvchi - B₆, B\₂
D) yog'da eruvchi -B₆, Bi₂, suvda eruvchi - C
2093. Saxaroza manba(lar)ini ko'rsating.
1) sut; 2) don; 3) qand lavlagi; 4) lishaynik
A) 1,3 B) 3 JC) 3,4 D) 2
2094. Tashqi muliit ta'sirlariga sodda hayvonlarning beradigan javob reaksiyasi ... orqali amalga oshiriladi.
A) oziq turini o'zgartirish
B) ko'payish tezligini o'zgartirish
JC) harakatlanish
D) ayirish va ovqat hazm qilish tezligini o'zgartirish
2095. Tayoqchasimon (a) va sharsimon (b) bakteriyalarni aniqlang.
1) meningokokk; 2) sil; 3) pichan; 4) stafilokokk
A) a - 1, 2; b - 3, 4 JB) a - 2, 3; b - 1, 4 C) a - 3, 4; b- 1,2 D) a - 2; b - 1, 3, 4
2096. Bakteriya inembranasining vazifasini aniqlang.
A) moddalarni fagotsitoz usulida o'tkazish
B) hujayralarning aloqasini ta'minlash
JC) sitoplazmani hujayra devoridan ajratish
D) oqsil sintezini amalga oshirish
2097. Bakteriyalar qanday sharoitda sporalar hosil qiladi?
1) kunlar qisqarishi bilan; 2) muhitda modda almashinuvi mahsulotlari ko'p to'planganda;
3) ozuqa moddalari yetishmaganda; 4) quyosh nuri yetishmaganda
A) 1,2 B) 2,3 C) 3 B)3,4
2098. Membranada oqsil molekulalari qanday joylashgan?
A) lipid qavatining tashqi tomonidan botib kirgan
B) Hpid qavatining ichki tomonidan botib kirgan
JC) lipid qavatining tashqi va ichki tomonidan botib kirgan
D) Odd qavat lipid qatlamining orasida
2099. Donador endoplazmatik to'r qaysi hujayralarda yaxshi rivojlangan?
A) yog' bezlarida
JB) limfotsitlarda
C) jigar hujayrasida
D) bug'doy urug'ida
2100. Hujayrada ribosomalar qayerda joylashishi mumkin?
1) yadroning ichki membranasida; 2) yadroning tashqi membranasida; 3) sitoplazmada;
4) donador endoplazmatik to'rda
A) 1, 2, 4 B) 2,3 C) 3, 4 JD) 2, 3, 4
2101. Hujayra markaziga ega bo'lmagan organizmlarni belgilang.
1) o'simliklar; 2) suvo'tlar; 3) bakteriyalar; 4) ko'k-yashil suvo'tlar; 5) yassi chuvalchanglar
A) 1,2,5 B) 2,4,5 C) 2,3,4,5 JD) 1_}2,3,4
2102. Sentriola devori nechta bog'lamdan iborat?
A) 3 J B) 9 C) 18 D) 27
2103. Sentriola devori hosil qiluvchi bog'lamlarda nechtadan mikronaycha bo'ladi?
JA) 3 B) 9 C) 18 D) 27
2104. Sentriola tarkibiga jami nechta mikronaycha kiradi?
A) 3 B) 9 C) 18 J D) 27
2105. Sitoplazmaning tayanch elementlari vazifalarini aniqlang.
1) hujayralar o'rtasidagi aloqani ta'minlaydi;
2) hujayra shaklini aniqlaydi; 3) hujayra ichki tizimlarining harakatini ta'minlaydi; 4) hujayra joyining o'zgarishini ta'minlaydi
A) 1, 2, 3 B) 1, 3, 4 JC) 2,3,4 D) 1, 4
2106. Xromatinga xos bo'lmagan xususiyatni belgilang.
A) DNK va oqsilda.ii iborat
B) genetik axborotni nasldan naslgao'tkazishni faqat xromosomalarning yoyilgan qismidan amalga oshiradi
C) yoyilgan qismlar yorug'lik mikroskopida ko'rinmaydi
JD) xromosomaning faqat spirallashgan qismlaridan axborotni nasldan-naslga o⁽tkazadi
2107. Xromosoma yelkalarining uzunligi nimaga bog'liq?
JA) sentromeraning joylashishiga
B) xromosomaning uzunligiga
C) birikish guruhlari soniga
D) xromosomalar soniga

2108. Deplazmoliz hodisasi qachon ro'y beradi?

A) hujayra tuzh eritmaga botirilganda
B) hujayralar qizdirilganda
JC) hujayra tuzli eritmadan toza suvga o'tkazilganda
D) hujayra bo'linishi tugaganda
2109. Monomerga ega bo'lmagan biomolekulani ko'rsating.
A) oqsil B) nuklein kislota C) uglevod J D) lipid
2110. Halqali (a) va halqasiz (b) aminokislotalarni aniqlang.
1) alanin; 2) fenilalanin; 3) treonin; 4) tirozin; 5) triptofan; 6) arginin
A) a- 1, 2, 3; b - 4, 5, 6
B) a- 2, 4, 6; b - 1, 3, 5
JC) a- 2, 4, 5; b - 1, 3, 6
D) a-1, 3, 6; b-2, 4, 5
2111. Quyidagi birikmalardan qaysi birining monomerlari glukoza hisoblanmaydi?
1) kraxmal; 2) albumin; 3) glikogen; 4) globulin;
5) selluloza
A) 1, 2, 3 B) 2,3 J C) 2,4 D) 2, 3, 5
2112. Hujayra membranasi tarkibida uchraydigan lipidlarni belgilang.
1) fosfolipid; 2) lipoprotein; 3) organik kislota;
4) mum; 5) glikolipid; 6) murein
A) 1,2,3,6 B) 1,2,4,6 JC) 1,2,5 D) 3,4,6
2113. Qaysi polisaxaridlar hujayra devorini hosil qilishda ishtirok etadi?
1) xitin; 2) kraxmal; 3) saxaroza; 4) glikogen;
5) maltoza; 6) selluloza
A) 1,2,3 B) 4,5,6 JC) 1,6 D) 2,4
2114. Qaysi polisaxaridlar hujayra devorini hosil qilmaydi?
1) xitin; 2) kraxmal; 3) saxaroza; 4) glikogen;
5) maltoza; 6) selluloza
A) 1,2,3 B) 4,5,6 C) 1,3,5,6 DJ) 2,4
2115. RNK ning qaysi turi oqsil sintezida qatnashmaydi?
A) i-RNK B) t-RNK C) r-RNK JD) hammasi qatnashadi
2116. DNK (a) va RNK (b) tarkibidagi azotli asoslarni juftlab ko'rsating.
1) adenin; 2) ATF; 3) ADF; 4) guanin; 5) sitozin;
6) timin; 7) uratsil
A) a-l,2,4,5;b-l,3,4,5
B) a - 1, 2, 4, 5; b- 1,4, 5, 7
C) a-1, 4, 5, 6; b - 1, 4, 5, 6
JD) a - 1, 4, 5, 6; b - 1,4, 5, 7
2117. DNK tarkibiga kiruvchi guaninli nukleotid tarkibini aniqlang.
A) guanin-riboza-fosfat kislota qoldig'i
JB) guanin-dezoksiriboza-fosfat kislota qoldig'i
C) guanin-maltoza-fosfat kislota qoldig'i
D) guanin-sitozin-fosfat kislota qoldig'i
2118. RNK tarkibiga kiruvchi guaninli nukleotid tarkibini aniqlang.
JA) guanin-riboza-fosfat kislota qoldig'i
B) guanin-dezoksiriboza-fosfat kislota qoldig'i
C) guanin-maltoza-fosfat kislota qoldig'i
D) guanin-sitozin-fosfat kislota qoldig'i
2119. DNKning qaysi nukleotidlari o'rtasida vodorod bog'lari hosil bo'ladi va bog'larning soni nechta?
A) A va G (2), T va S (2) B)AvaT(2),GvaS (2)
JC) A va T (2), G va S (3) D) A va S (3), G va T (3)
2120. Agar DNKdagi qo'shni nukleotidlar orasidagi masofa 0,34 nm ekanligini hisobga olsak, 90 ta aminokislotadan iborat oqsilni kodlovchi DNK fragmentidagi nukleotidlar sonini va DNK uzunligini toping.
A) 270 ta, 91,8 nm JB) 540 ta, 91,8 nm C) 270 ta, 94 nm D) 90 ta, 91,8 nm
2121. Agar DNK uzunligi 183,6 nm ga teng bo'lib, undagi qo'shni nukleotidlar orasidagi masofa 0,34 nm ga teng bo'lsa, ushbu DNK fragmentida nechta nukleotidlar bo'ladi va ular nechta aminokislotalarni kodlaydilar?
A) 540 ta, 180 ta JB) 1080 ta, 180 ta C) 536 ta, 1800 ta D) 5480 ta, 180 ta
2122. 5 yilda odam o'rtacha qancha (tonna) 0₂ va oziq o'zlashtiradi?
A) 1,5 B) 3,0 C) 6,0 JD) 7,5
2123. 5 kunda odam o'rtacha qancha (gramm) 0₂ (a) va tuz (b) o'zlashtiradi?
A) a - 430, b-50 B) a - 4800, b - 500 JC) a - 4300, b - 500 D) a-500,b- 4300
2124. Nechta triplet aminokislotalarni kodlashda ishtirok etadi?
A) 3 B) 20 JC) 61 D) 64
2125. Quyidagi jarayonlarning qaysi birida 40 kJ energiya ajraladi?
A) 1 g oqsilning oksidlanishida
B) 1 g yog'ning oksidlanishida
JC) ATFning ADFgacha parchalanishida
D) 1 molekula glukozaning parchalanishida
2126. Hujayradagi ATF sintezida qatnashuvchi organoid(lar)ni belgilang.
1) mitoxondriya; 2) lizosoma; 3) xloroplast; 4) Golji majmuasi; 5) endoplazmatik to'r
A) I B) 2 C) 2,4,5 JD) 1,3
2127. Anaerob parchalanish reaksiyasida glukozaning sut kislotasigacha parchalanishi natijasida ajralib chiqayotgan energiyaning necha foizi issiqlik energiyasi sifatida tarqalib ketadi?
A) 40 B) 50 JC) 60 D) 70
2128. Glikoliz jarayonida qanday birikmalar hosil bo'lishi mumkin?
1) C0₂ va H₂0; 2) sut kislota; 3) atseton; 4) atsetat kislota; 5) albumin
A) 1, 2, 3 J B) 1, 2, 3, 4 C) 2, 3, 4 D) 2, 3, 4, 5
2129. Glikoliz reaksiyalari natijasida qancha molekula ATF hosil bo'ladi?
A) 1 JB) 2 C) 36 D) 38
2130. Bir molekula glukoza sintezlash uchun qancha C0₂ (a) va ATF (b) sarflanadi?
A) a-6;b-12 JB) a - 6; b – 18 C) a - 12; b - 18 D) a - 18; b - 6
2131. Ovogenez (a) va spermatogenezda (b) hosil bo'luvchi gametar soni qancha?
A) a-4;b-4 J B) a - 1; b - 4 C) a - 4; b - 1 D) a - 1; b - 1
2132. Hujayraning doimiy bo'lmagan tuzilmalarini belgilang.
A) kiritma, lizosoma
B) granula, xloroplast
JC) granula, vakuola
D) granula, mikronaycha
2133. Viruslar qo'zg'atadigan kasalliklarni belgilang.
A) ensefalit, terlama JB) qizilcha, quturish C) qoqshol, gripp D) ensefalit, o'lat
2134. Quyidagi qaysi gipoteza(lar) eukariot hujayraning bitta hujayradan kelib chiqqanligini isbotlaydi?
1) simbioz; 2) ko'p genomli; 3) panspermiya
A) 1, 3 JB) 2 C) 3 D) 1, 2,3
2135. Nima sababdan hujayra ichidagi harorat deyarli o'zgarmaydi?
JA) suv katta issiqlik sig'imiga va issiqlikni yaxshi o'tkazish xususiyatiga ega bo'lganligi uchun
B) suv kichik issiqlik sig'imiga va issiqHkni yomon o'tkazish xususiyatiga ega bo'lganligi uchun
C) suv katta issiqlik sig'imiga va issiqlikni yomon o'tkazish xususiyatiga ega bo'lganligi uchun
D) suv kichik issiqlik sig'imiga va issiqlikni yaxshi o'tkazish xususiyatiga ega bo'lganligi uchun
2136. Hosil qiluvchi biopolimerlarni belgilang.
JA) polisaxarid, oqsil B) RNK, oqsil C) yog', RNK D) DNK, oqsil
2137. Quyidagilardan kichik molekulali organik moddalarni aniqlang.
1) gormon; 2) DNK; 3) xitin; 4) pigment; 5) kraxmal; 6) shakar; 7) aminokislota; 8) nukleotid; 9) RNK
JA) 1, 4, 6, 7, 8 B) 1, 3, 4, 7, 8 C) 3, 4,6, 7, 9 D) 1, 2, 3, 5, 6
2138. Siklik aminokislotalar berilmagan javobni toping.
A) tirozin, triptofan B) gistidin, triptofan
C) fenilalanin, gistidin J DJ) sistin, sistein
2139. Osh tuzining kuchsiz eritmasida eriydigan oqsillar qanday ataladi va ularga nima misol bo'ladi?
A) albumin; bug'doy, no'xat oqsillari
B) globuUn; tuxiun oqsih
JC) globulin; qon tarkibidagi oqsil
D) albumin; qon tarkibidagi oqsil
2140. Quyida keltirilgan moddalarni oqsil (I), lipid (II), uglevod (Ill)larga ajratib ko'rsating. a) xitin; b) insulin; c) jinsiy gormonlar; d) keratin; e) selluloza; f) mum
JA) I-b,d;II-c,f;III-a,e B) I-b,c;II-a,f;III-
C) I-c,d;II-b,e;III D) I-b,d;II-a,f;in
a,f
2141. Nuklein kislotalar qanday jarayonlarni amalga oshirishda faol ishtirok etadi?
JA) irsiy belgilarni saqlash va nasldan-naslga o'tkazish, oqsillar biosintezi
B) irsiy belgilarni saqlash va nasldan naslga o'tkazish, uglevodlar biosintezi
C) irsiy belgilarni saqlash, yog' va oqsillarni parchalash
D) yog'iarni tashish, irsiy belgilarni nasldan naslga o'tkazish
2142. Aminokislotalar quyidagi qaysi biologik aktiv moddalarning sintezi uchun zarur mahsulot hisoblanadi?
1) gormon; 2) pigment; 3) vitamin; 4) antibiotik; 5) ATF
A) 1,3,5 J B) 1,3,4 C) 3,4,5 D) 1,2,5
2143. Almashmaydigan aminokislotalar keltirilgan javobni toping.
A) serin, arginin J) arginin, gistidin C) prohn, vaiin D
) asparat, metionin
2144. Genetik kodning muhim xususiyatini belgilang.
A) umversallik
B) bitta triplet bitta aminokislotani kodlayli
C) bitta aminokislotani bir nechta triplet kodlaydi
JD) berilganlarning barchasi
2145. Aminokislota biian triplet kodning mos kelishini qaysi modda belgilaydi?
A) i-RNK J B) t-RNK C) r-RNK D) DNK
2146. 180 g glukozaning C, H, O atomlari orasidagi bog'larda to'plangan potensial energiyaning miqdori qancha (kJ) bo'ladi?
A) 200 B) 2600 JC) 2800 D) 3000
2147. Ozuqa moddalardan ajralgan quwat qanday jarayonlarda ishtirok etadi?
A) issiqlik energiyasi sifatida tarqaladi
B) ATFning energiyaga boy fosfat bog'larida to'planadi
C) issiqlik energiyasi sifatida yutiladi
JD) issiqlik energiyasi sifatida tarqaladi, AFTning fosfat bog'larida to'planadi
2148. Mikroorganizmlardagi glikoliz jarayonida qanday moddalar hosil bo'ladi?
1) gl it serin; 2) sulfat kislota; 3) atseton;
4) karbonat angidrid; 5) atsetat kislota; 6) sut kislota
JA) 3,5 B) 2, 6 C) 4,6 D) 2, 4
2149. Glukozaning kislorodsiz sharoitda sut kislotagacha parchalanishi tufayli ajralib chiqadigan energiyaning necha foizi issiqlik energiyasi sifatida tarqaladi?
A) 40 J B) 60 C) 55 D) 10
2150. Qaysi moddalaming parchalanishida 36 va 38 molekula ATF hosil bo'ladi?
A) sut kislota, spirt B) glukoza, spirt
JC) sut kislota, glukoza D) pirouzum kislota, glukoza
2151. Yumaloq (I), yulduzsimon (II), o'simtasimon (III), amyobasimon (IV) shaklga ega bo'lgan hujayralarni ajratib ko'rsating.
a) yog' hujayrasi; b) biriktiruvchi to'qima hujayralari; c) tuxum hujayra; d) nerv hujayrasi; e) leykotsitlar
JA) I-a,c;II-b;III-d;IV-b,e
B) I-a,c;II-b;III-e;IV-d
C) I-c;II-b;III-a,d;IV-e
D) I-d;II-a,c;III-b;IV-e
2152. Tirik organizmlaming miqdor va sifat ko'rsatkichlarni tasvirlashda qaysi ilmiy-tadqiqot usuli ko'p qo'Uaniladi?
JA) kuzatish B) taqqoslasb C) tarixiy D) experimental
2153. Tiriklikning barcha xossalarini o'zida mujassamlashtirgan eng kichik birlikni toping.
JA) hujayra B) to'qima C) organ D) biotsenoz
2154. Tiriklikning qaysi xususiyati organizmdagi hujayralarning tiklanishi, o'sishi va ishlashini ta'minlaydi?
JA) moddalar almashinuvi B) ko'payish
C) o⁽zini-o^lzi tiklash Dj o'sish va rivojlanish
2155. Moddalar va energiyaning davriy aylanishi (1), dastlabki evolyutsion o'zgarishlar (2), energiyani to'plash va taqsimlash (3) jarayonlari tiriklikning qaysi darajalariga xos?
a) hujayra; b) populyatsiya; c) biogeosenoz; d) molekula; e) biosfera
JA) 1-e, 2-b, 3-c B) la, 2-b, 3-c
C) l-e,2-d, 3-a D) 1-b, 2-a, 3-c
2156. Tamaki mozaikasi (1), bakteriofag (2) va hayvonlarda oqsil kasalligini qo'zg*atuvchi viruslar (3)ni kashf etgan olimlarni aniqlang.
a) F.Leffler; b) D.Ivanovskiy; c) F. de Erell; d) Mak Klintok
JA) l-b,2-c, 3-a B) 1-d, 2-b, 3-c
C) 1-c, 2-a, 3-b D) 1-b, 2-d, 3-c
2157. Virus (I), bakteriya (II), zamburug' (Ill)lar qo'zg'atuvchi kasalliklarni aniqlang.
1) quturish; 2) qizilcha; 3) o'lat; 4) kuydirgi;
5) vilt; 6) zang kasalligi
JA) 1-1, 2; II-3, 4; III-5, 6
B) 1-4, 6; II-l, 2; III-3, 5
C) 1-1, 2; II-3, 5; III-4, 6
D) 1-3, 4; 11-4, 6,111-1, 2
2158. Viruslarga (I) va bakteriyalarga (II) xos belgi hamda xossalarni aniqlang.
1) filtrdan o'ta oladi; 2) hujayra ichi paraziti;
3) hujayradan tashqarida erkin holatda uchramaydi va ko'payish xususiyatiga ega emas;
4) hujayradan tashqarida erkin va faol holatda uchraydi; 5) erkin ko'payish xususiyatiga ega;
6) yadrosiz organizm; 7) hayotning hujayrasiz shakli; 8) hayotning hujayraviy shakli;
9) tarkibida DNK va RNK mavjud; 10) tarkibida DNK yoki RNK bo'ladi
JA) 1-1,2,3, 7,10,11-4,5,6,8,9
B) 1-4,5, 6,8,9,11- 1,2,3, 7, 10
C) 1-1,2, 4,6, 8; II-3, 5, 7,9,10
D) 1-1, 2, 3, 8, 9; II- 4, 5, 6, 7, 10
JJ2159. Avtotrof bakteriyalar organik moddalar to'plash uchun qaysi energiyadan foydalanadilar?
A) quyosb va kimyoviy B) quyosh va mexanik C) mexanik va issiqlik D) kimyoviy va issiqlik
2160. Ko'k-yashil suvo'tlarning bakteriyalarga o'xshashligi (I) va farqini (II) belgilang.
1) prokariot; 2) eukariot; 3) yadro va membranali
organoidlari yo'q; 4) hujayra po'sti mureindan
iborat; 5) hujayra po'sti pektindan iborat;
6) mitoxondriyasi mavjud; 7) erkin kislorod
ajratadi
JA) I-1,3; II-5, 7 B) 1-1,3,11-2,4
C) 1-2,6,11-4 D) I -1,6; II -2, 4
2161. Qaysi suvo'tning sitoplazmasida sentroplazma va xromatoplazma qismlari farqlanadi?
JA) ossillatoriya B) kladofora C) nostok D) ulotriks
2162. Olimlar va ularning kashfiyotlarini mos ravishda juftlab bering.
1) YA.Purkinye; 2) A.Levenguk; 3) R.Virxov; a) birinchi bo'lib hujayra nazariyasining qoidalarini taklif qilgan; b) eritrotsitlarni o'rgangan; c) hujayrasiz hayot yo'qligi va hujayra faqat hujayradan ko'payishini isbotlagan; d) protoplazmani aniqlagan
JA) 1-d, 2-b, 3-c B) 1-a, 2-b, 3-d C) 1-b, 2-d, 3-b D) 1-c, 2-d, 3-a
2163. Keltirilgan qoidalardan qaysi biri hujayra nazariyasiga mansub emas?
JA) hujayra mustaqil ravishda hayot kechirish xususiyatiga ega emas
B) barcha tirik organizmlar hujayradan tashkil topgan
C) hujayra hujayradan Ico'payadi
D) hujayra tirik organizmning tuzilishi va funksional birligi
2164. Qaysi organizmlarda DNK halqasimon shaklda bo'hb, sitoplazmada joylashgan, membrana bilan o'ralmagan?
JA) batsillalarda B) zamburug'larda
C) sodda hayvonlarda D) bakteriofaglarda
2165. Bakteriyalarning hayot faoliyati jarayonlari bilan bog'liq fermentlar qayerda joylashadi?
JA) sitoplazma bo'ylab tarqalgan yoki membranalarning ichki tomoniga birikkan
B) faqat sitoplazma bo'ylab tarqalgan
C) asosan vakuolalarda saqlanadi
D) inembrananing tashqi tomoniga birikkan holda joylashadi
2166. Mikroorganizmlar hujayrasida zahira moddalar - polisaxaridlar, yog'lar, polifosfatlar to'planadi. Ularning ahamiyati nimada?
JA) almashinuv jarayonlarida ishtirok etadi va hujayra hayotining davom etishiga imkon beradi
B) hujayraning meyoz yo'li bilan bo'linishini tezlashtiradi
C) hujayraning bo^llinishini sekinlashtiradi
D) berilganlarning barchasi to'g'ri
2167. Mikroorganizmlarning hujayrasidagi qaysi zahira moddalar energiyaning tashqi manbalari to'xtab qolganda almashinuv jarayonlarida ishtirok etib, hujayra hayotining davom etishiga imkon beradi?
JA) yog'lar, polisaxaridlar, polifosfatlar
B) monosaxaridlar, vitaminlar, gormonlar
C) ayrim fermentlar, steroidlar, gormonlar
D) disaxaridlar, fikatsian pigmenti, oqsillar
2168. Qaysi molekula asosida ribosoma tarkibidagi RNK hosil bo'ladi?
A) mitoxondriya va plastidadagi RNK molekulasi
B) mitoxondriyadagi DNK molekulasi
C) yadrodagi t-RNK molekulasi
JD) yadrodagi DNK molekulasi
2169. Haqiqiy jinsiy jarayon xos bo'lmagan, gametalar hosil qilmaydigan organizmni aniqlang.
A) qirqbo'g'imlar B) ulotriks
JC) ossillatoriya D) zamburug'lar
2170. Qaysi hodisada hujayra tarkibidagi suv tashqariga chiqib ketishi natijasida uning tarangligi yo'qoladi?
JA) plazmoliz B) gidroliz C) deplazmohz D) fotoliz
2171. Deplazmoliz nima?
A) hujayra tarkibidagi suvning tashqariga chiqishi
B) plazmoUzga uchragan hujayra tarangligining yo⁽qolishi
JC) tarangligini yo'qotgan hujayraning avvalgi holatga qaytishi
D) quyosh nuri ta'sirida suvning parchalanishi
2195. ATF molekulasining tarkibida azotli asos (1) va pentoza (2)ning qaysi turi bo'ladi?
A) 1-uratsil, 2-dezoksiriboza B) 1-guanin, 2-riboza C) 1-adenin, 2-riboza D) 1-adenin, 2-dezoksiriboza
2196. Energiya almashinuvi jarayonining tayyorgarlik davrida ajralgan energiya ...
JA) issiqlik energiyasi sifatida tarqalib ketadi
B) ATF sifatida to'planadi
C) ADF sifatida to'planadi
D) NADF sifatida to'planadi
2197. O'simliklarda, achitqi zamburug'larda, mikroorganizmlarda o'tadigan glikoliz jarayoniga xos umumiylikni aniqlang.
JA) barcha hollarda bir molekula glukozaning parchalanishi ikki molekula ATFning hosil bo'lishi bilan boradi
B) umumiylik yo'q
C) barcha hollarda glikoliz mitoxondriyalarda sodir bo'ladi
D) barcha hollarda bir molekula glukozaning parchalanishi sut kislota va 36molekula ATFning hosil bo'lishi bilan boradi
2198. Fotosintezda kuzatiladigan jarayon va uning ahamiyatini aniqlang.
a) yorug'lik energiyasining kimyoviy energiyaga aylanishi;
b) karbonat angidrid bilan suvdan organik birikma hosil bo'lishi;
c) sintezlangan anorganik birikmalar energiya manbai bo'lib xizmat qilishi;
d) atmosfera erkin kislorod bilan boyishi;
e) sintezlangan organik birikmalar organizmlar uclnm ozuqa va energiya manbai bo'lib xizmat qilishi;
f) quyosh energiyasi mexanik energiyaga aylanishi;
j) karbonat angidrid bilan kisloroddan organik birikma hosil bo'lishi
A) a, b, c, d JB) a, b, d, e C) c, d, e, f D) d,e,f,j
2199. Xloroplastlarda o'simlik mitoxondriyalariga nisbatan necha marta ko'p ATF sintezlanadi?
A) 10 JB) 30 C) 18 D) 6
2200. Qaysi organizmlarda oziqlanish oziq moddalarning hujayra qobig'i orqali shimib olinishi bilan kechadi?
JA) prokariot B) virus C) fag D) tufelka
2201. Qaysi organizmlar ikkiga bo'linish yo'li va gormogoniyalar yordamida ko'payadi?
JA) ko'k-yashil suvo'tlar
B) bakteriyalar
C) zamburug'lar
D) lishayniklar
2202. Bir va ko'p hujayrali organizmlar orasida turuvchi organizmlarni aniqlang.
A) zamburug'lar
JB) koloniya hold a yashovchi o'simliklar
C) yo'sinlar
D) lishayniklar
2203. Qaysi nazariya tufayli organizmlar bir xil morfologik asosga ega ekanligi isbotlandi?
JA) hujayra nazariyasi
B) xromosoma nazariyasi
C) simbioz gipotezasi
D) invaginatsiya gipotezasi
2204. Qizil qon hujayralarning og'irligi qancha?
JA) 10-⁹g B) 10"⁸g C) 10-⁶rng D) 10~⁹ mg
2205. Silliq membranali zich joylashgan sistemalardan iborat vakuolalar va kichik pufakchalarni hosil qiluvchi organoidni aniqlang.
A) lizosoma JB) Golji majmuasi C) ribosoma D) mitoxondriya
2206. Qaysi organoidda monosaxarid va disaxaridlardan kraxmal hosil bo'ladi, oqsil va moylax to'planadi?
A) xloroplastlarda
JB) leykoplastlarda
C) silliq endoplazmatik to'rda
D) donador endoplazmatik to'rda
2207. Qaysi organoidning g'ovak membranalari hisobiga vakuolalar hosil bo'ladi?
JA) endoplazmatik to'r
B) lizosoma
C) hujayra markazi
D) mitoxondriya
2208. Katalizator yoki tashish vazifasini bajaruvchi (I), tuzilmalar hosil qiluvchi (II), axborot saqlovchi (III) biopolimerlarni aniqlang. a) lipid; b) oqsil; c) nuklein kislota; d) gormon; e) polisaxarid; f) aminokislota
JA) I b; II b, e; III c
B) Id; lie, b;IIIf
C)Ia;IIe;IIIb,c
D) I e; II a, b; III d
2209. Noto'g'ri fikrni toping.
A) o'simlik hujayralarida uglevodlar ko'p
JB) hayvon hujayralarida nuklein kislotalar ko'p
C) viruslar oqsil va nuklein kislotalardan iborat
D) hayvon hujayralarida oqsillar, o'simlik hujayralarida uglevodlar ko'p
2210. O'simlik va hayvonlar qaysi moddadan suvni yuqtirmaslik maqsadida foydalanadi?
A) yog' B) moy J C) mum D) kraxmal
2211. Membranalarning hosil bo'lishida muhim ahamiyatga ega bo'lgan moddani aniqlang.
JA) fosfolipid B) nukleoprotein C) selluloza D) xitin
2212. Organizmlarning yashashi, o'zini-o'zi yangilashi, o'ziga o'xshash nasi qoldirishi uchun zarur bo'lgan shartni aniqlang.
JA) moddalar almashinuvi B) assimilatsiya C) dissimilatsiya D) plastik almashinuv

2213. Barcha tirik organizmlar energiyani olish turiga qarab qanday guruhlarga bo'linadi?

JA) avtotrof, geterotrof B) avtotrof, fototrof C) aerob, anaerob D) saprofit, parazit
2214. Oqsilning tarkibi 90 aminokislotadan iborat. Agar nukleotidlar orasi 0,34 nm bo'lsa, yuqoridagi oqsilni sintezlovchi DNK fragmentida nechta nukleotid bor va uning uzunligi qancha?
A) 270; 91,8 nm B) 540; 918 nm
C) 270; 30,6 nm JD) 540; 91,8 nm
2215. Qaysi hujayralar tarkibida silliq endoplazmatik to'r yaxshi rivojlangan?
1) yog' bezlari; 2) epiteliy; 3) jigar hujayralari; 4) eritrotsitlar; 5) o'simlik urug'i
JA) 1,3,5 B) 2,4,5 C) 1,3,4 D) 1,2,3
2216. O'simlik hujayralarida vakuolalar nimadan hosil bo'ladi?
A) lizosomadan
JB) endoplazmatik to'rning g'ovak membranalaridan
C) Golji majmuasidan
D) plastidalardan
2217. Axborot tashuvchi RNK tarkibida nukleotidlar quyidagi nisbatda uchraydi: guanin—31, uratsil-19, sitozin-21, adenin-29. Mazkur i-RNK molekulasi asosida uning sintezida ishtirok etgan DNK molekulasining tarkibidagi nukleotidlar miqdorini aniqlang.
JA) T=48; A=48; G=52; S=52
B) T=29; A=19; G=21; S=31
C) T=29; A=29; G=31; S=31
D) T=19; A=29; G=21; S=31
2218. DNK molekulasining tarkibida 3125 adenin nukleotidi bor. Adenin nukleotidi umumiy nukleotidlarning 25% tashkil qilsa, nukleotidlar orasi 0,34 nm bo'lsa, bu holda DNK uzunligi necha nanometr?
A) 4250 nm J B) 2125 nm C) 1062,5 nm D) 6250 nm
2219. DNK molekulasi muayyan fragmentining uzunligi 33,32 nm, DNK moiekulasidagi nukleotidlar orasidagi masofa 0,34 nm ga teng. Ushbu DNK fragmentida nechta nukleotid bor?
JA) 196 B) 98 C) 89 D) 133
2220. DNK molekulasining tarkibida 3125 adenin nukleotidi bor. Adenin nukleotidi umumiy nukleotidlarning 20%-ini tashkil qilsa, bu holda timin nukleotidining soni nechaga teng?
JA) 3125 B) 6250 C) 4320 D) 9375
2221. DNK molekulasining tarkibida 1222 adenin nukleotidi bor. Adenin nukleotidi umumiy nukleotidlarning 26%-ini tashkil qilsa, bu holda guanin nukleotidining soni nechaga teng?
JA) 1128 B) 1222 C) 2444 D) 2256
2222. DNK molekulasining tarkibida 1222 adenin nukleotidi bor. Adenin nukleotidi umumiy nukleotidlarning 26%-ini tashkil qilsa, bu holda DNK ning tarkibida umumiy nukleotidlarning soni nechaga teng?
JA) 4700 B) 3540 C) 2350 D) 13500
2223. DNK molekulasi muayyan fragmentining uzunligi 73,1 nm ga teng. DNK molekulasisidagi nukleotidlar orasidagi masofa 0,34 nm ga teng bo'lsa, ushbu fragmentda nechta nukleotid bor?
A) 215 JB) 430 C) 305 D) 21,5
2224. DNK molekulasining tarkibida 1230 adenin bor. Shu molekula tarkibida nechta timin bor?
A) 2460 B) 615 JC) 1230 D) 850
2225. Qaysi organizmlarda tanasi to'qima va organlarga ajralmagan?
a) meduza; b) aktiniya; c) ulva; d) nitella; e) plaun; f) yo'sin
A) a, b, e, f JB) a, b, c, d C) c, d, e, f D) a, b, c, d, e, f
2226. Quyida berilgan olimlarni ularning kashfiyotlari bilan juftlab ko'rsating.
1. A.Levenguk; 2. B.Broun; 3. Ya.Purkinye; 4. M.Shleyden; 5. T.Shvann; 6. R.Virxov; a) eritrotsitlami o'rgangan; b) yadroni aniqlagan; c) protoplazmani aniqlagan; d) hujayra nazariyasini yaratgan; e) hujayra hujayradan ko'payishini isbotlagan; f) hujayrasiz hayot yo'qligini aniqlagan
JA) 1-a; 2-b; 3-c; 4-d; 5-d; 6-e, f
B) 1-a; 2-c; 3-b; 4-d; 5-e; 6-f
C) 1-a; 2-d; 3-c; 4-d; 5-f; 6-e
D) 1-a; 2-b; 3-d, e; 4-d; 5-c; 6-f
2227. Nima sababdan bakteriyalarmng genlari "to'xtovsiz" ishlaydi?
A) ribosomalarining bo'lmasligi
JB) DNK oqsillar bilan komplekslar hosil qilmasligi
C) yadro membranasining bo'lmasligi
D) DNK oqsillar bilan komplekslar hosil qilganligi
2228. K⁺ (1) va Na⁺ (2) ionlarining hujayra ichidagi miqdori uning tashqarisiga nisbatan qanday bo'ladi?
a) ko'p; b) kam; c) teng
A) 1-a; 2-c JB) 1-a; 2-b C) 1-a; 2-a
D) l-c;2-c
2229. Qaysi hiijayralarda silliq endoplazmatik to'r ko'p bo'ladi?
A) yog' bezlarida B) jigar hujayralarida
C) o'simlik urug'larida JD) barcha javoblar to 'g'ri
2230. Mitoxondriyaning tashqi (1) va ichki (2) membranalari qanday tuzilishga ega?
a) silliq; b) donador; c) burmali; d) sisternalar hosil qiladi
JA) 1-a; 2-c B) 1-b; 2-a C) 1-b; 2-d D) 1-a; 2-a
2231. Anorganik moddalardan birlamchi uglevodlarni hosil qilishda ishtirok etuvchi organoidni belgilang.
A) hujayra markazi B) mitoxondriya JC) xloroplast D) lizosoma
2232. Ko'payishning qaysi turi plastidalarga xos?
A) partenogenez J B) ikkiga bo'linish C) shizogoniya D) konyugatsiya
2233. Halqasiz aminokislotalar qatoriga kirmaydiganlarini aniqlang.
A) gistidin, glitsin B) lizin, arginin C) serin, valin JD) gistidin, triptofan
2234. Halqali aminokislotalar qatoriga kirmaydiganlarini aniqlang.
A) gistidin, triptofan B) serin, tirozin J) alanin, valin D) fenilalanin, tirozin
2235.Quyidagi qaysi jarayonlar fotosintezda kuzatiladi?
a) suv va CC^dan uglevodning sintezlanishi;
b) quyosh energiyasining kimyoviy energiyaga aylanishi; c) erkin 0₂nhig hosil bo'lishi; d) ATF sintezlanishi; e) uglevod va oqsillarning parchalanishi; f) quyosh energiyasining mexanik energiyaga aylanishi
JA) a, b, c, d B) b, c, d, e C) a, c, d, f D) c,d,e,f

2236. Quyidagi qaysi jarayonlar fotosintezda kuzatilmaydi?

a) suv va CC^dan uglevodning sintezlanishi; b) quyosh energiyasining kimyoviy energiyaga aylanishi; c) erkin 0₂ning hosil bo'lishi; d) ATF sintezlanishi; e) uglevod va oqsillarning parchalanishi; f) quyosh energiyasining mexanik energiyaga aylanishi
A) a, b, c, d B) c, d C) a, b J D) e, f
2237. Hujayra po'sti pektin (a) va murein (b) dan iborat organizmlarni juftlab ko'rsating. 1) xrokokk; 2) tugunak bakteriyasi; 3) qoqshol bakteriyasi; 4) ossillatoriya; 5) nostok; 6) kuydirgi bakteriyasi
A) a-l,2,3;b-4,5,6
B) a-l,3,4;b- 2,5,6
JC) a-l,4,5;b-2,3,6
D) a - 2, 4, 5; b-1,3,6
2252. Biosfera evolyutsiyasining birincbi bosqichi 3 milliard yillar oldiii boshlangan bo'lib, ... tugallandi.
JA) paleozoy, kembriy bilan
B) paleozoy, ordovik bilan
C) paleozoy, sillur bilan
D) paleozoy, devon bilan
2253. Tirik organizmlar ko'p miqdorda bo'r, ohak kabi jinslarni hosil qiladi, bu jarayon tirik moddaning biokimyoviy funksiyasining qaysi biriga kiradi?
A) gaz almashinishi B) oksidlanish-qaytarilish
JC) konsentratsiyalash D) biokimyoviy
2254. Atmosferada kislorodning konsentratsiyasi 3% ga yetganda, qaysi organizmlar kelib chiqdi?
A) hujayrasiz organizmlar B) yadrosiz prokariotlar
C) bir hujayralilar J D) ko'p hujayralilar
2255. Noosfera tushunchasi kim tomonidan va qachon fanga kiritilgan?
A) Vernadskiy, 1930-y.
JB) E.Lerua, 1927-y.
C) A.Oparm, 1924-y
D) E.Zyuss, 1910-y.
2256. Tirik moddalarning qaysi funksiyasi hisobiga cho'kma jinslar hosil bo'ladi?
A) biokimyoviy B) oksidlanish-qaytarilish JC) konsentratsiya D) gaz almashinish
2257. Hayvonlarning muhit sharoiti o'zgarishiga moslanish mexanizmlaridan biri ...
A) metabolizm B) fototaksis
JC) migratsiya D) fotoperiodizm
2258. Nechta kimyoviy element biogen migratsiyada faol ishtirok etadi.
A) 39 B) 96 JC) 40 D) 45
2259. Kimyoviy elementlarning qaysi izotoplari tirik organizmlar tarkibiga kiradi?
1) ^lH; 2) ³H; 3) ^l3C; 4) ¹²C; 5) ^l80; 6) ¹⁶0
A) 1,3,5 B) 2,4,6 C) 3,4,5 J D) 1,4,6
2260. Quruqlikda o'simliklar biomassasi umumiy biomassaning ... foizini tashkil etadi.
A) 66 B) 87 C) 1 J D) 99
2261. Akademik ... fikricha, "kam miqdorning cheksizligini ta'minlashning birdan-bir usuli uni yopiq halqa bo'ylab aylanishga majbur etishdir". A) Lamark B) Sukachyov J C) JVilyams D) Zyus
2262. Quyidagi moddalarning biogeokimyoviy siklining muddati to'g'ri ko'rsatilgan javobni toping.
1) kislorod; 2) karbonat angidrid; 3) suv
a) 2 ming yii; b) 2 mln yil; c) 200 yil; d) 200-300
yil; e) 2000-3000 yil; f) 1 mln yil; g) 1 ming yil.
A) 1-f, 2-e, 3-g JB) la, 2-d, 3-b
C) 1-d, 2-a, 3-g D) 1-c, 2-e, 3-d
2263. Nima sababdan birlamchi biosferada geterotrof prokariotlar tez ko'paya olmagan?
JA) organik moddalar kam bo⁽lgani uchun
B) faqat oddiy usulda ko'payganligi uchun
C) erlrifl chatishish imkoniyati bo'lmagani uchun
D) organizmlar soni kam bo'lgani uchun
2264. Ekosistema tushunchasini fanga kiritgan olimni toping.
A) Zyuss B) V. Sukachyov JC) A. Tensli D) V. Vernadskiy
2265. Tinimsiz ilmiy-texnik rivojlanish sharoitida ekologik tanglik kelib cWqishining oldini olish choralarini ishlab chiqadigan fan, bu - ...
A) noogenez B) noosfera C) biosfera J D) noogenika
2266. Akseleratsiya so'zining ma'nosi nima?
A) o'sish B) rivojlanish JC) jadallashish D) o'zgarish
2267. DNK replikatsiyasi hujayra siklining qaysi davrida kuzatiladi?
A) interfazaning sintezdan oldingi davrida
B) interfazaning sintezdan keyingi davrida
C) interfazaning sintez davrida
D) mitozning profaza davrida
2268. DNK replikatsiyasi hujayralarning qaysi bo'linishlari oldidan kuzatiladi?
JA) mitoz, meyoz B) faqat mitoz
C) faqat meyoz D) interkinez, meyoz
JJ2269. Spora ichida hujayra qaysi usul bilan bo'linadi?
A) meyoz B) mitoz C) kopulyatsiya D) shizogoniya
2270. Spermatozoidning qaysi qismida hujayra markazi va mitoxondriya joylashgan?
JA) bo'yin B) bosh C) dum D) akrosoma
2271. Ovogenez nima?
A) urug' hujayraning rivojlanishi B) ko'payishning turi
C) ontogenezning turi J D) tuxum hujayraning rivojlanishi
2272. Bargi va ildiz tugunaklari yordamida ko'payadigan o'simlikni ko'rsating.
A) gulsafsar B) terak JC) begoniya D) binafsha
2273. Qaysi o'simlik qalamchalar va ildiz bachkilari yordamida ko'payadi?
A) gulsafsar J B) terak C) begoniya D) binafsha
2274. Embrional rivojlanish davri tugagandan keyin bo'finmaydigan (I), butun umri davomida bo'linib ko'payadigan (II) hujayralarni aniqlang.
a) suyak iligi; b) nerv; c) epidermis; d) ichak epiteliysi; e) eritrotsitlar
A) la, b;IIc, d, e B) I a, c, d; II b_t e
C) la, b, c; lid, e JD) Ib, e; IIa, c, d
2275. Mitozning qaysi bosqichida har bir xromosomaning xromatidalari bir-biridan itarilib, faqat birlamchi belbog' bilangina birikkan bo*ladi?
JA METAFAZA
2276. Mitozning qaysi bosqichida xromosomaning xroinatidalarini birlashtirib turuvchi belbog' uziladi, xromatidalari mustaqil xromosomaga aylanadi?
A) profaza J B) anafaza C) telofaza D) metafaza
2277. Hayoti davomida tinmasdan bo'linish xususiyatiga ega hujayralarni aniqlang.
JASUYAK ILIGI EOIDERMIS
C) nerv, epidermis Dj^ teri, muskul
2278. Hujayraning bo'linishga tayyorgarlik davri qanday nomlanadi?
A) hayot sikli B) mitotik sikl JC) interfaza D) sitokinez
2279. Bo'linishdan hosil bo'lgan yangi hujayraning nobud bo'lishigacha bo'lgan davri qanday nomlanadi?
JA) hayot sikli B) meyotik sikl
C) interfaza D) sitokinez
2280. Mitozda qanday bosqich kuzatilmaydi?
A) profaza B) metafaza C) sitokinez JD) interkinez
2281. Interfazaning qaysi davrida hujayra markazining soni ikki hissa ortadi?
A) sintezdan oldin (G\)
JB) sintez davrida (5)
C) sintezdan key in (G2)
D) barcha davrJarda
2282. Tanasining bir necha bo'laklarga bo'linish yo'li bilan ko'payadigan ko'p hujayrali organizmni belgilang.
JA) ignatanlilar B) xlorella
C) bezgak paraziti D) xlamidomonada
2283. Kurtaklanish yo'li bilan ko'payadigan bir hujayrali organizmni belgilang.
A) gidra B) meduza
JC) achitqi zamburug'i D) oq planariya
2284. Tanasining ikkiga bo'linishi yo'li bilan ko'payadigan ko'p hajayrali organizmni belgilang.JA) evgiena B) halqali chuvalchang C) xlamidomonada D) triton
2285. Shizogoniya yo'li bilan ko'paya olmaydigan organizmni belgilang. JA) aureiiya B) xioreiia C) xlamidomonada D) bezgak paraziti
2286. Regeneratsiya qaysi umurtqalilarga xos?
JA) reptiliyalarga B) qushlarga
C) chuvalchanglarga D) nereidalarga
2287. Gametalar qayerda rivojlanadi?
A) jinsiy hujayralarda B) zigotada
C) somatik hujayralarda J D) jinsiy bezlarda
2288. Qaysi jarayon profaza I da bo'lmaydi?
A) krossingover B) konyugatsiya
JC) xromosomalarning ekvatorda joylasbishi
D) yadrochalarning yo'qolishi
2289. S.G.Navashin qanday hodisani kashf etgan?
JA) qo'sh urug'lanish jarayonini
B) endospennning triploidligini
C) generativ hujayradan spermiylarning hosil bo'lishini
D) vegetativ hujayradan chang nayining rivojlanishini
2290. M.S.Navashin qanday hodisani kashf etgan?
A) qo'sh urug^llanish jarayonini
JB) endospermning triploidligini
C) generativ hujayradan spermiylarning hosil bo'lishini
D) vegetativ hujayradan chang nayining rivojlanishini
2291. Qaysi organizmda o'sish butun umri davomida kuzatilmaydi?
A) jigar qurtida B) o'simtiklarda
JC) exinolcojycda D) ayrim molluskalarda
2292.Embrionning ayrim qismlari va hujayralarining tuzilishi hamda vazifasi jihatdan bir-biridan farq qilishiga nima deyiladi?
A) gastrulyatsiya B) maydalanish C) metamorfoz J D) ixtisoslashish
2293. Qaysi hayvonlaxda mezodenna qavati bo'lmaydi?
A) jigar qurti, exinokokk
B) oq planariya, askarida
JC) afctiniya, aureiiya D) molluska, suvarak
2294. Qaysi hayvonlaxda mezodenna qavati bo'ladi?
JA) jigar qurti, exinokokk
B) oq pianariya, nozema
C) aktiniya, qutb meduzasi
D) molluska, pohplar
2295. O'zak organlarni belgilang.
a) nerv nayi; b) oshqozon; c) xorda; d) ichak
nayi; e) qon tomirlari; f) jabra
JA) a, c, d B) b, e, f C) a, b, c D) d,c, f
2296. Qaysi organlar o'zak organlar hisoblanmaydi?
a) nerv nayi; b) oshqozon; c) xorda; d) ichak
nayi; e) qon tomirlari; f) jabra
A) a, c, d JB) b, e, f C) a, b, c D) d,c,f
2297. Teri qoplami va lining hosilalari embrionning qaysi murtak qavatidan shakllanadi?
JA) ektoderma B) endoderma C) mezodenna D) blastoderma
2298. Ichak epiteliysi embrionning qaysi murtak varaqasidan shakllanadi?
A) eJctoderma JB) endoderma C) mezodenna D) biastoderma
2299. Qon va limfa embrionning qaysi murtak varaqasidan shakllanadi?
A) ektoderma JB) endoderma C) mezodenna D) blastoderma
2300. Qaysi organlar embrionning mezodenna qavatidan rivojlanmagan?
A) jigar, sezgi organlari JB) tog'ay, suyak
C) qon, limfa D) ayirish, jinsiy organlar
2301. Urug'langan tuxum hujayra maydalanishi natijasida hosil bo'ladigan hujayralar qanday ataladi?
JA) blastomera B) blastula C) gastrula
D) zigota
2302. Mitoxondriya kristalarida nima joylashgan?
JA) fermentlar B) ribosoma/ar C) DNK D) sentrosomalar
2303. Krossingover jarayoni meyozning qaysi fazasida amalga oshadi?
JA) profaza I B) profaza II C) metafaza I D) metafaza II
2304. Qaysi o'simlik ajratuvchi kurtaklar yordamida ko'payadi?
A) elodeya JB) molodilo C) binafsha D) shoyigul
2305. Quyidagi o'simliklarni ko'payish usullari bo'yicha juftlab ko'rsating.
1) xilol; 2) molodilo; 3) elodeya; 4) g'umay; a) ildizpoya; b) ajratuvchi kurtaklar; c) novda; d) piyozbosh
JA) 1-a, 2-b, 3-c, 4-a B) 1-a, 2-b, 3-c, 4-d C) 1-d, 2-c, 3-b, 4-a D) 1-a, 2-c, 3-b, 4-a
2306. Akrosoma qaysi hujayraning xususiy organoidi hisoblanadi?
A) tuxum hujayra JB) spermatozoid C) nostolc D) balcteriya
2307. Quyidagilardan qaysilari shakllangan spermatozoid tarkibiga kiradi?
1) yadro; 2) lizosoma; 3) akrosoma; 4) ribosoma; 5) mitoxondriya; 6) sentriol; 7) golji majmuasi JA) 1, 3, 5, 6, 7 B) 1, 2, 3, 5, 6
C) 1, 3, 4, 6, 7 D) 1, 3, 4, 5, 6
2308. Telofaza I bilan profaza II orasidagi hodisaga nima deyiladi?
A) ovogenez JB) interkinez C) kariokinez
D) sitokinez
2309. Gomologik xromosomalarning bir-biriga yopishib yonma-yon joylashish hodisasi nima deyiladi?
JA) konyugatsiya B) krossingover
C) gomologiya D) avtomatiya
2310. Hujayra bo'linishining qaysi bosqichida bo'linish urchug'i sentromeraga birikadi?
A) profaza B) anafaza JC) metafaza
D) telofaza
2311. Meyozning qaysi bosqichida gomologik xromosomalarning yelkalaxi bir-biridan aniq ajraladi, lekin xromatidlarga ajralmagan holda qutblarga tarqaladi?
A) profaza I J B) anafaza I C) anafaza II D) telofaza I
2312. Gulli o'simlikaraing rivojlanish jarayonini tushunish va o'rganish uchun katta ahamiyatga ega bo'lgan kashfiyotlarni aniqlang.
JA) qo'sh urug'lanish, endospermaning triploidligi
B) fotosintez, qo'sh urug'lanish
C) xemosintez, fotosintez
D) fotoperiodizm, qo'sh urug'lanish
2313. Noto'g'ri fikrni toping.
A) Maydalanish ko'p hujayrali embrion — blastulaning bosil bo'hshi bilan tugallanadi.
JB) Umurtqali hayvonlaming hammasida embrion varaqlar bir-biriga o'xshamaydi.
C) Mezoderma ekto- va endodermaning o'rtasida joylasbadi.
D) Umurtqali hayvonlaming hammasida murtak varaqlari bir-birga o'xshaydi.
2314. Qaysi organizmlarda gastrulyatsiya hujayralarning migratsiyasi natijasida hosil bo'ladi?
A) lansetnik B) amfibiyalar
JC) kovakichlilar D) qushlar, sudrahb yuruvchilar
2315. Lansetnikda gastrula qanday hosil bo'ladi?
JA) blastula devorining ichkariga botib kirishi hisobiga
B) blastida devorining qat-qat bo'lib joylashishi natijasida
C) blastula hujayralarining migratsiyasi natijasida
D) blastula devorining bo'rtib chiqishi hisobiga
2316. Qaysi organizmlarda gastrulyatsiya blastula devorining qat-qat bo'lib joylashishi natijasida hosil bo'ladi?
A) lansetnik B) amfibiyalar
JC) kovakichlilar D) qushlar, sudralib yuruvchilar
2317. Noto'g'ri fikrni toping.
JA) Assidiya qurtining tuzilishi ularning o'troq hayot kechiruvchi xordalilardan kelib chiqqanligidan dalolat beradi.
B) Assidiya qurtining tuzilishi ularning erkin hayot kechiruvchi xordaUlardan kelib chiqqanligidan dalolat beradi.
C) Assidiya lichinkasi suvda suzib yurib, keyin qattiq narsaga yopishib olib metamorfozga uchraydi.
D) Assidiya metamorfozining asosiy sababi — o'troq holatda hayot kechirishga o'tishi.
2318. Qaysi bezning gormoni itbaliqning baqaga aylanishida muhim rol o'ynaydi?
A) gipofiz JB) qalqonsimon C) oshqozon osti D) ayrisimon
2319. Embrionlaming o'xshashlik qonunini kim kashf etgan?
A) E.Gekkel, FMyuller J B) K.Ber C) A.O.Kovalevskiy D) A.N.Seversev
2320. rivojlanish jarayonida belgilarning ajralishi nima deyiladi?
A) embrional induksiya JB) embrional divergensiya
C) umumiy degeneratsiya D) idioadaptatsiya
2321. Spermatogenezning yetilish davrida I meyozdan keyin hosil bo'lgan hujayra niina deb ataladi va uning tarkibidagi xromosoma miqdori qancha bo'ladi?
JA) ikkilamchi spermatotsit, In
B) ikkilamchi spermatotsit, 2n
C) spermatids, In
D) birlamchi spermatotsit, In
2322. Spermatogenezning yetilish davrida II meyozdan keyin hosil bo'lgan hujayra nima deb ataladi va uning tarkibidagi xromosoma miqdori qancha bo'ladi?
A) ikkilamchi spermatotsit, In B) spermatida, 2n C) spermatida, In D) spermatozoid, In
2323. Ovogenezning yetilish davrida I meyozdan keyin hosil bo'lgan hujayra nima deb ataladi va uning tarkibidagi xromosoma miqdori qancha bo'ladi?
JA) ikkilamchi ovotsit, yo'naltiruvchi tanacha, In
B) birlamchi va ikkilamchi ovotsit, 2n
C) tuxum hujayra, In
D) ovogoniy, yo'naltiruvchi tanacha, 2n
2324. ) Ovogenezning yetilish davrida II meyozdan keyin hosil bo'lgan hujayra nima deb ataladi va uning tarkibidagi xromosoma miqdori qancha bo'ladi?
A) ikkilamchi ovotsit, yo'naltiruvchi tanacha, 2n, In
JB) tuxum hujayra, yo'naltiruvchi tanacha, In, In
C) birlamchi ovotsit, yo'naltiruvchi tanacha, 2n, 4n
D) ovogoniy, 2n
2325. Gastrula ichidagi bo'shliq qanday ataladi?
A) birlamchi ichak B) blastotsel C) birlamchi og'iz D) homila varag'i
2326. Bilvosita rivojlanadigan umurtqasizlarni belgilang.
1) g'ovaktanlilar; 2) amfibiyalar; 3) kovakichlilar; 4) yassi chuvalchanglar; 5) halqali chuvalchanglar; 6) assidiya; 7) bo'g'imoyoqlilar; 8) ignatanlilar; 9) lansetnik
JA) 1, 3, 4, 5, 7, 8 B) 1, 2, 3, 4, 6, 7
C) 2, 3, 4, 6, 7, 8, 9 D) berilganlarning barchasi
2327. Bilvosita rivojlanadigan tuban xordalilarni belgilang.
JA) assidiya, lansetnik B) to'garak og'izHlar
C) suvda va quruqlikda yashovchilar D) lansetnik, to'garak og'izlilar
2328. Bilvosita rivojlanadigan tuban umurtqalilarni belgilang.
A) assidiya, lansetnik
B) to'garak og'izlilar, lansetnik
JC) to'garak og'izlilar, suvda ham quruqlikda yashovchilar
D) suvda ham quruqlikda yashovchilar
2329. Bargning metamorfozi — ...
JA) gul, kaktus tikani B) qulupnay gajagi
C) kaktus tikani, atirgul tikani
D) gul, atirgul tikani
2330. Bolalar va o'smirlar jismoniy funksiyalari rivojlanishining jadallashishi — ...
JA) akseleratsiya B) gomeostaz C) adaptatsiya D) idioadaptatsiya
2331. Konyugatsiya qanday ko'payish usuli?
JA) bir hujayralilarning jinsiy ko'payishi
B) bir hujayralilarning jinssiz ko'payishi
C) ko'p hujayralilarning jinssiz ko'payishi
D) chuvalchanglarning ko'payish usuli
2332. Kon'yugatsiya ko'payish turining mohiyatini aniqlang.
JA) ikkita organizm irsiy moddalari bilan almashadi
B) ko'p avlod qoldiradi
C) ko'p jinsiy hujayralar hsil qiladi
D) jinsiy hujayralar qo'shiladi
2333. Qaysi hayvonning embrionlik davrida tishlari pay do bo'lib, keyin so'rilib ketadi?
JA) kit B) kasatka C) akuia D) oqbiqin delhn
2334. RNKlar yadrodan sitoplazmaga chiqarilishidan avval uning ...
A) axborot saqlamaydigan qismlari ikki hissa ortadi
B) axborot saqlamaydigan qismlari denaturatsiyaga uchraydi
JC) axborot saqlamaydigan qismlari kesib tashlanadi, axborotli qismlari bir-biriga qaytadan ulanadi
D) axborotli qismlari axborot saqlamaydigan qismlari bilan o'rin almashadi
2335. Butun umri davomida bo'linib ko'payib turadigan hujayralarni aniqlang.
JA) suyak iligi, ichak epiteliysi B) teri epidermisi, nerv C) nerv, muskul D) suyak hujayralari, eritrotsit
2336. Mitozning qaysi davrida har bir xromosomaning xromatidlari bir-biridan itarilib, faqat birlamchi belbog' bilangina birikkan bo'ladi?
A) anafaza JB) metafaza C) telofaza D) profaza
2337. O'simlik hujayralarining sitokinezi qanday o'tadi?
JA) hujayraning o'rtasida sitoplazmatik membrana paydo bo'lib, hujayra chetiga tarqala boshlaydi va ko'ndalang to'siq paydo bo'ladi
B) plazmatik membrana o'rtasida botiqhk paydo bo'lib, uning asta-sekin torayishi kuzatdadi
C) hujayra organoidlari bir qutbga tortihb, ikki hissa ortadi
D) hujayra sitoplazmasida yirik vakuola paydo bo'lib, membranam ikkiga bo'ladi
2338. Hayvon hujayralarida sitokinez qanday o'tadi?
A) hujayraning o'rtasida sitoplazmatik membrana paydo bo'hb, hujayra chetiga tarqala boshlaydi va ko'ndalang to'siq paydo bo'ladi
JB) plazmatik membrana o'rtasida botiqlik paydo bo'lib, uning asta-sekin torayishi kuzatiladi
C) hujayra organoidlari bir qutbga tortilib, ikki bissa ortadi
D) hujayra sitoplazmasida yirik vakuola paydo bo'lib, membranani ikkiga bo'ladi
2339.Partenogenez yo'li bilan ko'payish qaysi organizmlarga xos?
JA) mayda qisqichbaqasimonlar, erkak asalarilar
B) urg'ochi asalarilar, daryo qisqichbaqasi
C) kapalaklar, chivinlar
D) barcha sodda hayvonlar, bo'g'imoyoqlilar
2340. Jinsiy yo'l bilan ko'payuvchilarning avlodi ...
A) ota-onaga nisbatan sust, juda ko'p mutatsiyalarga uchraydi
B) ota-onaga nisbatan yashovchan, mutatsiyalarga uchramaydi
C) o'zgargan muhit sharoitiga moslanuvchan emas
JD) ota-onaga nisbatan yashovchan, o'zgargan muhit sharoitiga moslanuvchan
2341. G'ovaktanlilarga xos ko'payishni aniqlang.
A) spora JB) kurtaklanib C) binar D) shizogoniya
2342.Spermatozoid boshchasining oldingi qismida nima joylashgan?
JA) sitoplazmaning zichlashgan, gidrolizlovchi fermentlarini saqlovchi -akrosoma
B) sitoplazmaning troGk kiritmasini saqlovchi -akrosoma
C) mitoxondriya va sentrosomani saqlovchi -akrosoma
D) yadro va mitoxondriya
2343. Gametogenezning qaysi bosqichida DNK miqdori ikki hissa ortadi?
A) ko'payish J B) o'sish D) shakllanish C) yetilish
2344. Tuxum hujayraning somatik hujayradan asosiy farqini ko'rsating.
A) o'lchamining juda katta bo'Hshi
B) yumaloq shaklli, rangli, harakatchan bo'lishi
C) qobig'ining juda qahnligi
JD) o'lchamining juda katta bo'lishi, qobig'ining juda qalinligi
2345. Ovogenez jarayonining o'sish davrida qanday hujayralar hosil bo'ladi va ularda xromosomalaming qanday to'plami bo'ladi?
A) ikkilamchi ovotsitlar, gaploid
B) bitta tuxum hujayra va bitta yo'naltiruvchi tanacha, diploid
JC) birlamchi ovotsitlar, diploid
D) ovogoniyalar, diploid
2346. Ovogenez jarayonining o'sish davrida (1) va birinchi meyozdan keyin (2) qanday hujayralar hosil bo'ladi va ularda xromosomalaming qanday to'plami bo'ladi?
JA) 1. birlamchi ovotsit, 2n; 2. bitta ikkilamchi ovotsit va bitta yo'naltiruvchi tanacha, In
B) I. bitta tuxum hujayra, In; 2. bitta yo'naltiruvchi tanacha, 2n
C) 1. birlamchi ovotsit va uchta yo'naltiruvchi tanachalar, In; 2. bitta tuxum hujayra, In
D) J. ovogoniyalar, 2n; 2. birlamchi ovotsitlar, In
2347. Ovogenezning ko'payish davrida hosil bo'lgan hujayralar qanday nomlanadi?
A) ikkilamchi ovotsitlar J B) ovogoniyalar
C) yo'na/tiruvchi tanachalar D) birlamchi ovotsitlar
2348. Meyozning profaza I da mitozning profazasiga xos bo'lmagan qanday jarayon sodir bo'ladi?
A) yadro membranasining parchalanishi, yadrochaning yo'qolishi
B) xromosomalaming spirallanishi, bo'linish dukining hosil bo'Ushi
C) kopulyatsiya, krossingover
JD) konyugatsiya, krossingover
2349. Meyozning qaysi bosqichidan boshlab xromatidlar mustaqil xromosoma bo'ladi?
A) profoza II B) anafaza I C) metafaza II JD) anafaza II
2350. Ontogenez ... boshlanadi.
JA) tuxum hujayra urug'lanishidan keyin
B) tuxum hujayra hosil bo'lishi bilan
C) spermatozoidlarning shakllanishi bilan
D) jinsiy gormonlarning sintezlanishi bilan
2351. Organizmning eng dastlabki rivojlanish bosqichini belgilang.
JA) zigota B) neyrala C) blastula D) gastrula
2352. Devori bir qavat hujayralardan tashkil topgan embrionni aniqlang.
A) blastomer B) neyrula JC) blastula D) gastrula
2353. Tuxum hujayra birinchi marta qaysi tekislikda bo'linadi?
JA) meridian B) elrvatoria] C) lateral D) bipolyar
2354. Blastulaning suyuqlik bilan to'lgan bo'shlig'i qanday ataladi?
A) blastomera B) matritsa C) stroma JD) blastotsel
JJ2355. Kovakichlilarga gastrulyatsiyaning qaysi turi xos?
A) migratsiya B) botib kirish
C) qat-qat joylashish D) o'sib kirish
2356. Lansetniklarga gastrulyatsiyaning qaysi turi xos?
A) migratsiya JB) botib kirish
C) qat-qat joylashish D) o'sib kirish
2357. Sudralib yuruvchilar va qushlarga gastrulyatsiyaning qaysi turi xos?
A) migratsiya B) botib kirish
JC) qat-qat joylashish D) o'sib kirish
2358. Amfibiyalarga gastrulyatsiyaning qaysi turi xos?
A) migratsiya B) botib kirish
C) qat-qat joylashish JD) o'sib kirish
2359. Lansetniklarning blastulasi nechta blastomeralardan iborat bo'ladi?
A) 64 JB) 3000 C) 256 D) 1500
2360. Qaysi hayvonlarning murtak varaqalari bir-biriga o'xshaydi?
A) umurtqaUlar va g'ovaktanlilar
JB) barcha umurtqalilar
C) g'ovaktanlilar va sodda hayvonlar
D) Jcovakichiiiar va yassi chuvalchanglar
2361. Embrionning ayrim qismlari hamda hujayralarining tuzilishi va vazifasi jihatidan bir-biridan farq qilishi nima deyiladi?
JA) ixtisoslanish B) maydalanish C) gastra/yatsiya D) organqgenez
2362. Muskul hujayralarida nriozinning, limfotsitlarda -antitanaiarning sintezlanishi ixtisoslanishning qaysi turiga misol bo'ladi?
A) morfologik B) Gziologik JC) biokimyoviy D) gistologik
2363. Bo'g'imoyoqlilarning ektoderma qavatidan qaysi organ yoki organlar sistemasi shakllanadi?
A) hazm bezi, ichak va o'pka epiteliysi
JB) nerv, sezgi organlar, teri qoplamlari va uning hosilalari
C) biriktiruvchi va muskul to'qimalari, teri hosilalari
D) yuralc-qon tomir, ayiruv sistemasi, sezgi organlari
2364. Qaysi hayvonda metamorfoz davrida nerv nayi hujayralarga bo'linib fagotsitlarni hosil qiladi?
A) amfibiyalarda B) g'ovaktanlilarda
JC) assidiyada D) askaridada
2365. Jinssiz ko'payishning qaysi turlari ham bir, ham ko'p hujayrali organizmlarda uchraydi?
A) shizogoniya, sporalar orqali
JB) sporalar orqali, kurtaklanib
C) sporalar orqali, pohembrional
D) shizogoniya, fragmentlar orqali
2366. Butun hayoti davomida o'sish qaysi organizmlarda kuzatiladi?
1) o'simliklar; 2) kaltakesak; 3) tasmasimon chuvalchang; 4) qo'ng'iz; 5) ayrim molluskalar; 6) quyon; 7) baliqlar
JA) 1, 3, 5, 7 B) 1, 2, 3, 4 C) 1, 3, 6, 7 D) barchasi

2367. Yopiq urug'lilarda rivojlanib borayotgan murtak uchun zahira oziq materiali nima hisoblanadi?

JA) triploid endosperma B) urug'kurtak
C) diploid endosperma D) markaziy hujayra
2368. Jinsiy ko'payadigan organizmlarning somatik hujayrasida mutatsiya ro'y bergan bo'lsa, nima kuzatiladi?
JA) shu organizmda naraoyon bo'ladi, keyingi avlodga o'tmaydi
B) shu organizmda namoyon bo'ladi, keyingi avlodga o'tadi
C) organizmda o'zgarish kuzatilmaydi, lekin keyingi avlodga o'tadi
D) mutatsiyaga uchragan hujayra Hzosoma tomonidan eritih yuboriladi
2369. Jinssiz ko'payadigan organizmlarning somatik hujayrasida mutatsiya ro'y bergan bo'lsa, nima kuzatiladi?
JA) mutatsiya ko'payotgan hujayrada bo'lsa, u keyingi avlodga o'tadi
B) shu organizmda namoyon bo'ladi, lekin keyingi avlodga o'tmaydi
C) generativ mutatsiya kuzatiladi va keyingi avlodga o'tadi
D) mutatsiyaga uchragan hujayra lizosoma tomonidan eritib yuboriladi
2370. Allel genlar meyoz jarayonida___
JA) har xil gametalarga tarqaladi
B) bitta gametaga o'tadi
C) bitta xromosomaning lokusida joylashadi
D) meyozda ishtirok etmaydi
2371. Qaysi organizmlarning ovogenezida birlamchi urg'ochi jinsiy hujayralarning ko'payishi butun umri mobaynida davom etadi?
A) tuban xordalilar
B) tuban umurtqalilar
JC) tuban umurtqasizlar
D) sutemizuvchilar
2372. Hayvonot olamining kelib chiqishi bir xil ekanligini isbot etuvchi dalillardan birini aniqlang.
JA) ko'pchilik hayvonlarda murtak varaqlar o'xshash
B) ko'pchilik hayvonlarda murtak varaqlar farq qiladi
C) ko'pchilik hayvonlar geterotrof organizm
D) ko'pchilik hayvonlar aerob organizm
2373. Jinssiz ko'payish evolutsiya jarayonida ... paydo bo'lgan.
A) jinsiy ko'payishdan keyin
JB JINSIY KO’PAYISHDAN OLDIN
C) jinsiy ko'payish bilan bir vaqtda
D) mitozdan oldin
2374. Mitozga xos bo'lgan (1) va xos bo'lmagan (2) jarayonlarni aniqlang.
a) diploid to'plamli ikkita hujayra hosil bo'ladi;
b) gaploid to'plamli to'rtta hujayra hosil bo'ladi;
c) krossingover bo'ladi; d) konyugatsiya bo'lmaydi; e) konyugatsiya bo'ladi
JA) 1-a, d; 2-b, c, e B) 1-b, c, e; 2-a, d C) 1-a; 2-b, c, d D) 1-b, c; 2-a, e
2375. ) Keltirilgan misollardan qaysi biri xordalilarning ontogenez va filogenezi o'rtasida bog'liqlik borligini ko'rsatadi?
A) xordaning shakllanishi
B) nerv nayining hosil bo'lishi
C) halqum atroGda jabra yoriqlarining paydo bo'lishi
JD) barcha javoblar to'g'ri
2376.
Keltirilgan misollardan qaysi biri xordalilarning ontogenez va filogenezi o'rtasida bog'liqlik borligini ko'rsatmaydi?
A) xordaning shakllanishi
B) nerv nayining hosil bo'lishi
C) halqum atrofida jabra yoriqlarining paydo bo'lishi
JD) yurakning 4 kamerali bo'lishi
2377. Embrion rivojlanishining dastlabki bosqichlarida sodir bo'lgan o'zgarishlar nimaga olib kelishi mumkin?
JA) rivojlanishdan orqada qolishga yoki nobud bo'lishiga
B) foydali belgilarning yuzaga chiqishiga
C) kam ahamiyatga ega bo'lgan belgilarga ta'sir etishiga va foydali belgilarning yuzaga chiqishiga
D) o'zgarishlar kuzatilmaydi
2378. Ontogenez va filogenez o'rtasidagi bog'liqlikni ko'rsatuvchi misolni belgilang.
A) tishsiz kitlarning embrionhk davrida tish paydo bo'lishi
B) odam embrionining dastlabki bosqichida yurakning 2 kamerali bo'lishi
C) barcha umurtqalilarda dastlab xorda hosil bo'lishi va umurtqa pog'onasiga aylanishi
JD) barcha javoblar to'g'ri
2379. Qalampirning diploid to'plamli markaziy hujayrasining urug'lanishidan keyingi xromosomalar sonini belgilang.
A) 24 ta JB) 72 ta C) 48 ta D) 96 ta
2442. Shimpanzening xromosoma gaploid va diploid to'plamlarini aniqlang.
JA) 24,48 B) 23,46 C) 25,50 D) 21, 42
2443. Geterotrof organizmlarni aniqlang.
1. bakteriyalar; 2. suvo'tlar; 3. zambumg'lar; 4. hayvonlar; 5. bir yillik o'tlar; 6. ko'p yillik o'tlar
A) 1, 2, 6 D) 4, 5, 6
B) 2,3,6 J C) 1, 3, 4
2444. Aromatik aminokislotalarni aniqlang.
A) sistein, valin JB) tirozin, fenilananin
C) glitsin, leysin D) glutamin, asparagin
2445. Radikal tarkibida karboksil guruhi bo'lgan aminokislotani belgilang.
A) triptofan B) lizin C) tirozin J D) asparagin
2446. Hayot tuzilishining qaysi darajasidan boshlab modda va energiya almashinuvi va irsiy axborot berilishi boshlanadi?
JA) molekulyar B) hujayra C) organizm D) populyatsion
2447. Mikrofibrillalar nimalardan tashkil topgan?
JA) aktin va boshqa oqsillar B) tubulin
C) ayleron D) troBk kiritmalar
2448. Fagotsitoz qanday jarayonga kiradi?
JA) endotsitoz B) ekzotsitoz C) gidrolitik D) osmotik
2449. Virus qanday qismlardan tarkib topgan?
1) yadro; 2) kapsida; 3) hujayra qobig'i; 4) DNK
yoki RNK; 5) organoidlar; 6) sitoplazma
A) 1,2,3 B) 2,3,4 JC) 2,4 D) 5,6,3
2450. ATF qayerda sintezlanadi?
A) mitoxondriya va lizosomada
B) ribosoma va mitoxondriyada
JC) mitoxondriyada
D) lizosoma va ribosomada
2451. Tilakoidlar qaysi organoid tarkibida uchraydi?
A) mitoxondriya B) ribosoma
JC) xloroplast D) lizosoma
2452. Mitoz boiinishida bo'linish duki ipchalari xromosomaning qaysi qismiga birikadi?
A) sentrasoma J B) sentromera
C) hujayra markazi D) euxromatin

JJ2453. Quyida ko'payishning qaysi usuliga ta'rif berilgan?

"Suvo'tlar, zamburug'lar, sodda hayvonlarda
uchraydi. Awal yadro bir necha bo'laklarga
bo'hnadi, so'ngra sitoplazma bo'linib, yadrolarni
o'raydi. Natijada bir hujayradan bir necha
hujayra hosil bo'ladi".
A) kurtaklanish B) oddiy bo^llinish
C) shizogoniya D) poliembrional ko'payish
2454. Qaysi usul yordamida B.A.Astaurov tut ipak qurtining qimmath zotlarini yaratgan?
A) tanlash B) gen injeneriyasi
C) qimmatli zotlarni chatishtirish J D ) sun 'iy partenogenez
2455. Meyozning qaysi davrida xromatidalarning ajralishi va ularning mustaqil xromosomaga aylanishi kuzatiladi?
A) anafaza I B) profaza II C) metafaza II JD) anafaza II
2456. Nima hosil bo'lishi bilan zigotaning maydalanishi yakunlanadi?
A) eictoderma B) entoderma JC) blastula D) biastoderma
2457. ) Blastula bosqichidagi hujayralaraing o'xshashhgi (1) va farqi (2) ni toping.
a) barcha hujayralar mitoz yo'li bilan bo'linadi;
b) diploid to'plamga ega; c) sariqlik miqdori bir xil; d) sariqlik miqdori turli xil.
A) 1-a, c; 2-b B) 1-a; 2-c C) 1-b, 2-cJ D) 1-a, b, 2-d
2458. Gastrulyatsiya tugallangandan keyin nima hosil bo'ladi?
JA) o'zak organlari kompleksi
B) xorda, bosh miya
C) ichak nayi, anai teshigi
D) sezgi organlari
2459. Qaysi modda hujayra membranasi tarkibiga kiradi?
A) kraxmal JB) fosfolipidlar
C) lipidlar va sellyuloza D) nuklein kislota va lipidlar
2460. Hujayra ichki qismiga moddalar o'tkazilishining qaysi turida energiya sarflanadi?
JA) faol tanlab o'tkazish B) diffuziya C) osmos D) nofaol tanlab o'tkazish
2461. Tolasimon (1) va yumaloq (2) oqsillar qayerlarda uchraydi?
a) hayvon juni; b) qondagi gemoglobin; c) ipak;
d) muskul.
A) 1-a, c; 2-b, d B) 1-a, d; 2-b, c
C) 1-b; 2-a, c, d J D) 1-a, c, d; 2-b
2462. Hujayraning yashash muddati nimalarga bog'liq?
JA) tuzilishi va funksiyasi B) bo'hnish turiga
C] uchrash joyiga D) barcha javoblar to'g'ri
2463. Zamburug'laming suvo'tlar (1) va bakteriyalar (2) dan farqini toping.
a) xlorofil yo'qligi; b) yadroga ega bo'lishi; c) bir hujayrali bo'lishi; d) ko'p hujayrali bo'lishi.
JA) 1-a; 2-b B) 1-d; 2-b C) 1-c; 2-d D) 1-a, d; 2-b, c
2464. Yadro qaysi organizmlar hujayrasining muhim tarkibiy qismi bisoblanadi?
1) zamburug'lar; 2) o'sirnliklar; 3) hayvonlar; 4) bakteriyalar; 5) mikroorganizmlar; 6) viruslar.
JA) 1, 2, 3 B) 2, 4, 6 C) 4, 5, 6 D) 1,3,5
2465. Yadro va sitoplazmaning kimyoviy tarkibidagi farqni nima saqlab turadi?
A) nujayra qobig'i B) organik birikmalar JC) yadro qobig'i D) DNK va RNK
2466. Invaginatsiya gipotezasiga ko'ra eukariot hujayra nimadan kelib chiqqan?
A) ko'p hujayralilardan B) prokariotlardan C) xloroplastlardan JD) bir hujayralilardan
2467. Ko'p genomli taxmin nima bilan isbotlanadi?
A) u haqiqatga yaqin
JB) yadro va sitoplazmada plastik jarayonlarning o'xshasbligi
C) muralckab genomga ega bo'lishi
D) genomning ayrim elementlami to'plashi
2468. Simbioz gipotezasiga ko'ra mitoxondriya nimadan kelib chiqqan?
JA) aerob prokariotlar B) anaerob prokariotlar C) aerob eukariotiar D) anaerob eukariofc/ar
JJ2469. Simbioz gipotezasiga ko'ra qaysi organoidlar yadro membranalaridan kelib chiqqan?
JA) endoplazmatik to'r, Golji majmui
B) xloroplast, sentrosoma
JC) lizosoma, ribosoma
D) Golji majmui, tizosoma, sentrosoma
2470. Tufelka sitoplazmasida qaysi organizm yashaydi va uni ozuqa bilan ta'minlaydi?
A) amyoba B) xlamidomonada
JC) xlorella D) evgiena
2471. Qaysi kasallikni qo'zg'atuvchi viruslar faqat jigar hujayralarida ko'paya oladi?
A) ichburug¹ B) qizamiq C) ensefalit JD) gepatit
2472. ) O'pka sili kasalligini qo'zg'atuvchi bakteriya shakli jihatdan qanday guruhga mansub?
A) kokklar B) vibrion J C) batsilla D) spirilla
2473. Ko'k-yashil suvo'tlarning ahamiyati qanday?
A) tuproq hosil bo'lishida qatnashadi
B) atmosferadagi erkin azotni o'zlashtirib tuproqni azotga boyitadi
C) ozuqa sifatida ishlatiladi
JD) berilganlarning barchasi
2474. Mamont daraxtiga xos belgilarni aniqlang.
JA) gullamaydigan yuksak o'simlik
B) gullamaydigan tuban o'simlik
C) gullaydigan sporali o'simlik
D) gul, meva, urug' hosil qiladigan yopiq urug'U o'simlik
2475. Hujayra biologiyasini o'rganishga mamlakatimizning qaysi olimlari katta hissa qo'shgan?
JA) K.Zufarov, J.Hamidov
B) Ye.To'raquiov, S.Shamsiyev
C) T.Zohidov, D.Qashqarov
D) O.Bogdanov, S.Alimuhamedov
2476. "Mezosoma" qaysi organizmlarga xos organoid?
A) hayvoniarga B) o'simliklarga
C) eukariotlarga D) prokariotlarga
2477. Qaysi pigment xromoplastlar tarkibida uchraydi?
A) xlorofill B) Gkotsian JC) karotinoid D) gem
2478. qaysi qismlarida leykoplastlarni uchratish mumkin?
A) barglarda, urug'larda
B) ildizmevada, yon bargchalarda
C) urug'larda, tojibarglarda
JD) ildizda, tugunaklarda
2479. Membranali hujayra tuzilmasini aniqlang.
JA) vakuola, lizosoma,
B) ribosoma, mitoxondriya
C) sentrosoma, ribosoma
D) hujayra markazi, vakuola
2480. Tuxum hujayrasi yirik bo'lgan hayvon
A) kit JB) toshbaqa C) sigir D) jirafa
2481. Gametalar, bu - ...
JA) jinsiy hujayralar B) jinsiy bezlar
C) jinsiy gormonlar
D) jinsiy ko^fpayishning bir turi
2482. Interkinez davrida ... kuzatilmaydi.
A) oqsil va RNKning sintezi
JBDNKNING REDUPLIKATSIYASI
C) fermentiar va tubulin oqsilining sintezi
D) sentriolalarning sintezi
2483. Oq planariya jinssiz ko'payishning qaysi turi bilan ko'payadi?
A) poliembrional B) kurtaklanibJ C) fragmentlar orqali D) binar
2484. Spermatogenez jarayonining qaysi davrida mitoz bo'linishi kuzatiladi?
A) yetilish B) o'sish C) shakllanishJD) ko'payish
2485. Zigotaning to'liqmas, notekis maydalanishi qaysi organizmlarga xos?
A) odamlarga B) lansetniklarga
JC) tuyaqusharga D) barcha sutemizuvchilarga
2486. Endodermadan ... rivojlanadi.
JA) jigar, oshqozon osti bezlari B) muskul, suyak C) jabra, tish emali D) jinsiy a'zolar, nerv sistemasi
2487. Oqsil tarkibida 1250 ta aminokislota bo'lsa, bu zanjirda nechta peptid bog' bo'ladi?
JA) 1249 B) 625 C) 1250 D) 1251
2488. "Steroidlar" qaysi organik moddalar guruhiga kiradi?
JA) Upidlar B) oqsillar C) uglevodlar D) nuicleotid/ar
2489. Tish emali hujayralarida suvning miqdori necha foizni tashkil etadi?
JA) 10 B) 15 C) 20 D) 5-8
2490. Suvarakning somatik hujayralarida nechta autosoma xromosomalari bo'ladi?
A) 48 ta J B) 46 ta C) 24 ta D) 12 ta
2491. Gulli o'simliklarda gullarning antotsian rangda bo'lishini ta'minlovchi gen yana qanday belgilarning rivojlanishini ta'minlaydi?
JA) poya shoxlarning to’q qizil bo’lishi
B) poya, meva va urug'laming to'q qizil bo'Ushi
C) meva va urug'laming katta-kichikhgi
D) poya, barg va shoxlarning yashil bo'Ushi
2492. Markaziy Osiyo cho'llarida uchraydigan ko'k-yashil suvo'tlarga xos bo'lmagan xususiyatni ko'rsating
A) tuproq hosil qiUshda qatnashadi
B) havodagi erkin azotni o'zlashtiradi
C) tuproqni azotga boyitadi
JD) tuproqni ynmshatadi va havodagi oltingugurtni o'zlashtiradi
2493.Prokariotlarning DNKsi qanday nomlanadi?
JA) nukleoid B) gen C) nukleozid D) nukleotid
2494. Monoaminomonokarbon aminokislotani aniqlang.
A) lizin J B) alanin C) glutamine D) fenilalanin
2495. Oqsilning biologik funksiyasini nima belgilaydi?
JA) aminokislotalar ketma-ketligi (I-struktura)
B) ikkilamchi strukturasi
C) apofermentlar
D) Dukleozidlarning ketma-ketligi
2496. Asalning asosiy qismini qaysi moddalar tashkil etadi?
JA) glyukoza, fruktoza B) fruktoza, riboza
C) pentoza, fosfolipid D) letsitin, albumin
2497. Odam hayot faoliyati tufayli bir yilda taxminan qancha kislorod va ozuqani o'zlashtiradi?
A) 86 kg B) 2,0 tonna J C) 1,5 tonna
D) 500 kg
2498. tuzlar hujayrada qanday ko'rinishda bo'ladi?
A) ion bolatida
B) qattiq erimaydigan tuz ko'rinishida
JC) ion holatida, qattiq erimaydigan tuz ko'rinishida
D) suyuq eritma, pigment ko'rinishida
2499. Glikoliz jarayonida ajralib chiqayotgan energiyaning necha foizi ATF tarkibida to'planadi?
J40
2500. Ikki molekula sut kislotaning kislorodli sharoitda to'liq parchalanishida nechta raolekula ATF hosil bo'ladi?
A) 2 J B) 36 C) 38 D) 10
2501. Yorug'lik ta'sirida suvni dissotsiatsiyalanishiga ... deyiladi. A) fotoliz B) fotosintez C) xemosintez D) plazmoliz
2502. Qaysi reaksiyalarda ATF to'planadi?
A) oksidlanish, acbish J B) sintezlash, achish
C) oksidlanisb, sintezlash D) oksidlanish, sintezlash, achish
2503. Xlorofill molekulasining biologik ahamiyatga ega bo'lgan fizik-kimyoviy xususiyatini aniqlang.
JA) yorug'lik energiyasini yutish qobiliyati
B) yorug'lik energiyasini qaytarish qobiliyati
C) glukozani sintez qilish
D) suvni fotolizga uchratish
JJ2504. Rangi qora va qanoti kalta (retsessiv belgilar) bo'lgan urg'ochi drozofila pashsha necha xil gameta hosil qiladi?
A) ikkita B) uchta C) to'rtta D) bitta
2505. Mendelning birinchi qonuni qanday ataladi?
A) ajralish
B) belgilarning mustaqil holda irsiylanishi
JC) dominantlik
D) birikkan holda irsiylanish
2506. Mendelning uchinchi qonuni qanday ataladi?
A) ajralish
JB) belgilarning mustaqil holda irsiylanishi
C) dominantlik
D) birikkan holda irsiylanish
2507. Irsiyatning xromosoma nazariyasini kirn yaratgan?
JA) T.Morgan B) G.Mendel C) De-Friz D) Davidenkov
2508. Mendelning ikkinchi qonuni qanday ataladi?
JA) ajralish
B) belgilarning mustaqil holda irsiylanishi
C) dominantlik
D) gametalar sofhgi
2509. Qaysi olim Mendel tadqiqotlarini qayta kashf etishda qatnashmagan?
A) YE. Chermak B) K. Korrens C) G. de Friz JD) T. Morgan
2510. Nomozshomgul o'simlik gulining rangi qanday irsiylanadi?
A) to'liq birikish B) chain birikish
C) chala dominantlik J D) to'iiq dominantlik
2511."Gametalar sofligi" gipotezasiga to'g'ri izoh berilgan javobni aniqlang.
A) bar bir gametalar juft genlarning ikkitasini ham o'zida saqlaydi
JB) har bir gametalar juft genlardan faqat bittasini o'zida saqlaydi
C) har bir gametada juft genlarning ikki hissa ortgan holati saqlanadi
D) geterozigotalilar nasldan-naslga sof holda o^ltadi
2512. Tahliliy chatishtirish natijasida birinchi bo'g'inda bir xillik kuzatilsa, bu holda genotipi noaniq bo'lgan organizmning genotipi qanday bo'ladi?
A) retsessiv gomozigotali B) dominant gomozigotali JC) geterozigotali D) gemizigotali
2513Tahliliy chatishtirish natijasida birinchi bo'g'inda genotip va fenotip bo'yicha 1:1 nisbatda ajralish yuzaga kelsa, bu holda genotipi noaniq bo'lgan organizmning genotipi qanday bo'ladi?
A) retsessiv gomozigotali
B) dominant gomozigotali JC) geterozigotali D) gemizigotali
2514. Qaysi hayvon organizmlarining 50% spermatozoidlari faqat autosoma xromosomalaridan iborat bo'ladi?
A) qushlar JB) ayrim hasharotlar
C) sudralib yuruvchilar
D) barcha bo'g'imoyoqlilar
2515. Qaysi organ izmlarning somatik hujayralarida jinsiy xromosomalaridan faqat bittasi bo'ladi?
JA) ayrim hasharotlarda
B) qushlarda
C) sudralib yuruvchilarda
D) jinsiy xromosomalar doimo juft bo'ladi
2516. Quyidagi kasalliklarning qaysi biri ham erkak, ham ayollarda uchraydi?
JA) Daun sindromi B) Klaynfelter sindromi
C) Shereshevskiy-Terner sindromi D) hammasi
2517. Faqat erkaklarda uchraydigan kasallikni ko'rsating.
A) Daun sindromi B) Klaynfelter sindromi
JC) Shereshevskiy-Terner sindromi
D) hammasi
2518. Faqat ayollarda uchraydigan kasallikni ko'rsating. A) Daun sindromi B) Klaynfelter sindromi
C) Shereshevskiy-Terner sindromi J D) hammasi
2519. Daun sindromi bilan kasallangan erkakda jinsiy xromosomalar bo'yicha kariotipi qanday?
A) XX JB) XY C) XXY D) XO
2520. Daun sindromi bilan kasallangan ayolda jinsiy xromosomalar bo'yicha kariotipi qanday?
A) XX J B) XY C) XXY D) XO
2521. Klaynfelter sindromi bilan kasallangan shaxslarda jinsiy xromosomalar bo'yicha kariotipi qanday? A) XX B) XY JC) XXY D) XO
2522. Shereshevskiy-Terner sindromi bilan kasallangan shaxslarda jinsiy xromosomalar bo'yicha kariotipi qanday?
A) XX B) XY C) XXY JD) XO
2523Quyidagi kasalliklardan qaysi biri jinsiy sistemaning rivojlanishiga salbiy ta'sir ko'rsatadi?
1) Daun sindromi; 2) Klaynfelter sindromi; 3) Shereshevskiy-Terner sindromi A) 1,2 B) 2,3 C) 1, 3 JD) 1,2,3
2524. Odamdagi qaysi belgi dominant holda irsiylanmaydi?
A) sochmng tekis farq hosil qilmay o'sishi
B) bosh barmoqning to'mtoq, yalpoq bo'lishi
C) tilni nay shakliga keltka olish
JD) ko'z qorachig'ining to'liq ko'rinmasligi
2525. Qovoq o'simligi mevasining shakli ikki juft kompleinentar genlar bilan belgilanadi. Quyidagi genotiplarning qaysi biri qovoqning gardishsimon shaklini belgilaydi?
1) Aabb; 2) AABb; 3) AABB; 4) AaBB; 5) AaBb; 6) aaBB; 7) aaBb; 8) AAbb JA) 2, 3, 4, 5 B) 1, 6, 7, 8 C) 1, 2, 4, 5 D) 3, 4, 7, 8
2526. Poligenlarning o'zaro ta'sirida belgilarning irsiylanish qonunlarini kashf etishda qaysi olim ishtirok etmagan?
JA) Levit B) Betson C) Nilsson-Ele D) 1st
2527. Mikrotsefaliya qaysi kasallik natijasida rivojlanadi?
A) albinizm B) fenilketonuriya C) qandli diabei D) shizofreniya
JJ2528. Hasharotlar yordamida changlanadigan o'simliklarning qaysi organlari kam holda o'zgaradi?
A) mevasi B) bargi C) ildizi D) guii
2529. Hasharotlar yordamida changlanadigan o'simliklarning qaysi organlari juda o'zganivchan bo'ladi?
A) mevasi B) bargi C) ildizi D) guli
2530. Qaysi belgilar uchun reaksiya normasi tor bo'ladi?
A) yurak kattaligi, barg uzunligi
B) bosh miya kattaligi, teri rangi
C) bosh miya kattaligi, yog* miqdori
D) yurak kattaligi, bosh miya kattaligi
JJ2531. Qaysi xromosomalarda joylashgan genlar otadan o'g'ilga o'tadi?
A) autosoma va X-xromosomadagi
B) autosoma va Y-xromosomadagi
C) faqat autosomadagi
D) faqat X-xromosomadagi
jjQaysi jisij xromasomada
A) autosoma va X-xromosomadagi
B) autosoma va Y-xromosomadagi
C) faqat autosomadagi
D) faqat X-xromosomadagi
jj2533. Qaysi xromosomalarda joylashgan genlar otadan qiz bolalarga o'tadi?
A) autosoma va X-xromosomadagi
B) autosoma va Y-xromosomadagi
C) faqat autosomadagi
D) faqat X-xromosomadagi
jj2534. Qaysi xromosomalarda joylashgan genlar onadan qiz bolalarga o'tadi?
A) autosoma va X-xromosomadagi
B) autosoma va Y-xromosomadagi
C) faqat autosomadagi
D) faqat X-xromosomadagi
2535. Odamlarda bo'y uzunligi qanday genlar tomonidan aniqlanadi?
A) komplementar B) epistatik C) polimer D) pleyotropik
2536. Digeterozigota organizm necha hil gameta hosil qiladi?
A) 8 B) 2 j C) 4 D) 16
2537. Quyidagi genotiplar necha xil gameta hosil qiladi?
a) AABBCCDD; b) aabbccDdmm;
c) AabbCCee; d) AaBB; e) AaBBCcDdmm
jA) a-1; b-2; c-2; d-2; e-8
B) a-1; b-16; c-4; d-2; e-16
C) a-1; b-1; c-2; d-2; e-16
D) a-1; b-1; c-2; d-2; e-4
2538. Qanday genotiplardan 4 xil gameta olish mumkin?
1) AaBb; 2) AaBBCC; 3) AaBbCC; 4) AaBB; 5) AABbCcDd; 6) AABb; 7) AaBBCcDD; 8) aaBb; 9) AaBBccDd
A) 2, 4, 5, 9 B) 1, 2, 7, 8 C) 1, 2, 3, 4 jD) 1, 3, 7, 9
2539. Mendel tadqiqotlarini qayta kashf etishda qatnashmagan olimni belgilang.
A) DeFriz B) E.Chermak jC) Nilson-Ele D) K.Korrens
2540. Mendel o'z tadqiqotlarida qanday usulni qo'llagan?
A) ontogenetik B) geneologik C) sitogenetik jD) duragaylash
2541. No'xat o'simligining dominant (1) va retsessiv (2) holda irsiylanuvchi belgilarini aniqlang.
a) burishgan don; b) yashil don; c) bo'g'imli dukkak; d) oddiy dukkak; e) qizil gul; f) silliq don A) 1-a, b, c; 2-d, e, f j B) 1- d, e, f; 2- a, b, c C) 1-a, c, f; 2-b, d, e D) 1- b, d, e; 2- a, c, f
2542. Juft genlar qayerda joylashgan bo'ladi?
A) nogomologik xromosomalarda
B) faqat autosomalarda
jC) gomologik xromosomalarda
D) faqat jinsiy xromosomalarda
2543. Allel genlarga xos xususiyatni belgilang.
A) gomologik xromosomalarda joylashadi
B) bir-birini istisno etadigan belgilarning rivojlanishini ta'minlaydi
C) meyoz jarayonida har xil gametalarga o^ltadi
D) barcha javoblar to'g'ri
2544. X^AX^aBbDd genotipli organizm necha xil gameta beradi?
A) 16 B) 4 jC) 8 D) 32
2545. BBX^AX^add genotipli organizm necha xil gameta beradi?
A) 16 j B) 2 C) 8 D) 4
2546. X^AX^aBbDd genotipli organizm qanday gametalarni hosil qilmaydi (1) va hosil qiladi (2)? a) X^ABD; b) X^ABd; c) X^ABb; d) X^aBD;
e) X^aBd; f) X^AbD; j) X^Abd; i) X^aDd; k) X^AX^ad
jA) 1 - c, i, k; 2 - a, b, d, e, f, j
B) 1 - a, b, c, d; 2 - e, f, j, i, k
C) 1-a, b, d, e, f, j; 2 - c, i, k
D) 1 - e, f, j, i, k; 2 - a, b, c, d
2547. Noto'g'ri fikr keltirilgan javobni aniqlang.
A) Har bir gameta juft genlardan faqat bittasiga ega bo'ladi.
B) Juflt genlar gomologik xromosomada joylashadi.
C) Jinsiy ko'payishda avlodlar o'rtasidagi bog'lanish gametalar orqali amalga oshadi.
jD) Har bir gameta juft genlarning ikkitasiga ham ega bo'ladi.
2548. Andaluz tovuq patining rangi ...
A) to'liq dominant xarakterga ega
jB) oraliq xarakterga ega
C) komplementarlik xarakterga ega
D) poHmer ta'sirga ega
2549. Mendel gametalar sofligi gipotezasini ta'riflab bergan vaqtlarda qaysi hodisalar hali ma'lum emas edi?
A) mitoz va meyoz
B) gametalarning rivojlanishi
C) faqat mitoz
jD) gametalarning rivojlanishi, mitoz va meyoz
2550. Qaysi chatishtirishlarda fenotip bo'yicha 3:1 nisbat olish mumkin?
a) aaBb x aabb; b) Aa x Aa; c) Aabb x AaBB;
d) Aabb x aaBb; e) AaBbCc x aabbcc; f) aaBbCC x aaBbCc
jA) b, c, f B) a, d, e C) a, b, c D) d,e,f
2551. Qaysi chatishtirishlarda fenotip va genotip bo'yicha 1:1:1:1 nisbatda ajralish olinadi?
a) AaBb x aabb; b) Aabb x aaBb;
c) AABb x aaBb; d) AABbCc x aabbcc;
e) aaBbcc x aaBbcc
A) c, e j JB) a, b, d C) a, b, c D) d, e
2552. No'xatda birikish guruhi nechaga teng? A) 14 B) 4 C) 16 j JD) 7
2553. Mendelning uchinchi qonuni qanday genlar uchun xos?
A) bir juft allel genlar har xil gomologik xromosomalarda joylashgan bo'lsa
B) aiieJ geniar bitta xromosomada joylashgan bo'lsa
C) noallel genlar bitta xromosomada joylashgan bo'lsa
JD) ikki juft noallel genlar har xil gomologik xromosomalarda joylashgan bo'lsa
2554. Noallel genlar qanday joylashganda Mendelning uchinchi qonuni "ishlamaydi"?
A) bir juft allel genlar har xil gomologik xromosomalarda joylashgan bo'lsa
B) allel genlar bitta xromosomada joylashgan bo'lsa
JC) noallel genlar bitta xromosomada joylashgan bo'lsa
D) ikki juft noallel genlar bar xil gomologik xromosomalarda joylashgan bo'lsa
2555. Genlarning birikish guruhi
JA) xromosomalarning gaploid to'plamiga
B) xromosomalarning diploid to'plamiga
C) autosomalar soniga
D) noallel genlarning soniga
2556. No'xatning somatik hiijayrasida nechta autosoma xromosomalari bo'ladi?
A) 14 JB) 12 C) 2 D) 7
2557. No'xatning tuxum hiijayrasida nechta autosoma xromosomalari bo'ladi?
A) 14 B) 12 JC) 6 D) 7
2558. No'xatning tuxum hujayrasida nechta jinsiy xromosoma bo'ladi?
A) 14 B) 7 C) 2 JD) 1
2559. No'xatning somatik hiijayrasida nechta jinsiy xromosoma bo'ladi?
A) 14 B) 7 J C) 2 D) 1
2560. Genlarning birikkan holda irsiylanishini qaysi jarayon buzadi?
JA) konyugatsiya B) reduplikatsiya
C) krossingover D) interkinez
2561. Ayrim jinsli organizmlarda jinslar nisbati nechaga teng bo'ladi?
A) 3:1 B) 2:1 C) 9:7 JD) 1:1
2562. Genlar faqat autosomalarda emas, balki jinsiy xromosomalarda ham joylashganligini qaysi olim aniqlagan?
A) G.Mendel B) Nilson-Ele C) K.Korrens
JD) T.Morgan
2563. Daltonizm qanday kasallik?
A) qonning ivimasligi
JB) qizil va yashil ranglarni ajrata olmaslik
C) oq va qora ranglarni ajrata olmaslik
D) barmoqlarning ortishi
2564. Quyidagi organizmlaming qaysi biri
" geterogametali" ?
J) timsohning urg'ochisi
B) drozoBllaning urg'ochisi
C) sichqonning urg'ochisi
D) xo'roz
2565. Quyidagi qaysi organizm "gomogametalilar" qatoriga kirmaydi?
JA) timsohning urg'ochisi
B) drozoBllaning urg'ochisi
C) sichqonning urg'ochisi
D) xo'roz
2566. Ota-onasi gemofiliya bo'yicha sog' oilada kasal qizlaraing tug'ilish ehtimoli necha foizga teng?
JA) 0 B) 25 C) 50 D) 75
2567. Ota-onasi gemofiliya bo'yicha sog' bo'lgan oilada tug'ilgan qizlarning necha foizi genotipi bo'yicha "tashuvchi" bo'ladi?
A) 100 B) 25 JC) 50 D) 75
2568. Drozofilla pashshasida ko'zning oq rangi X-xromosomadagi retsessiv genga bog'liq. Agar oq ko'zli urg'ochi qizil ko'zli erkak pashsha bilan chatishtirilsa, Fi da qanday ajralish bo'ladi?
JA) 50% qizil ko'zli urg'ochilar; 50% oq ko'zli erkaklar
B) 50% qizil ko'zli erkaklar; 50% oq ko'zli urg'ochilar
C) barcha pashshalar qizil ko'zli
D) barcha pashshalar oq ko'zli
2569. Irsiyatning tuzilish va funksional birligi nima? JA) autosomalar B) genlar C) fenotip D) jinsiy xromosomalar
2570. Allel bo'lmagan genlar o'zaro ta'sirimng qaysi birida fenotip bo'yicha 9:7 nisbatda ajralish olish mumkin?
A) epistaz B) polimeriya
C) komplementarlik JD) pleyotrop
2571. Genlarning komplementar ta'sirida fenotipda qanday nisbatlar namoyon bo'lmaydi?
a) 9:3:3:1; b) 13:3; c) 9:7; d) 1:4:6:4:1 A) a, c B) a, b C) c, d JD) b, d
2572.Genlarning komplementar (1), epistaz (2) va polimeriya (3) ta'sirida fenotipda qanday ajralishlar olinadi?
a) 9:3:3:1; b) 13:3; c) 9:7; d) 1:4:6:4:1 A) I-a, b; 2-c; 3-d JB) 1-a, c; 2-b; 3-d C) 1-a, c; 2-d; 3-b D) 1-b; 2-a, c; 3-d
2573. Miqdor belgilarining rivojlanish darajasi nimaga bog'liq?
A) epistatik genlar soniga
B) komplementar ta'sir etuvchi genlar soniga
JC) polimer genlar soniga
D) pleyotrop genlar soniga
2574. G'alladoshlarda boshoqning uzunligi, makkajo'xori so'tasining kattaligi qaysi genlar ta'sirida irsiylanadi?
A) komplementar B) pleyotrop JC) epistaz D) polimer
2575. Nima sababdan sariq sichqonlar orasida dominant gomozigotali formalari umuman uchramaydi?
JA) gomozigota holatda dominant gen letal xususiyatga ega
B) bepusht bo'ladi
C) sichqonlar partenogenez yo'li bilan ko'payadi
D) sichqonlarda jinsiy xromosomalar bo'lmaydi
2576. Bitta genning bir qancha belgilar rivojlanishiga ta'siri qanday nomlanadi?
A) epistaz B) komplementarlik C) polimeriya J D) pleyotropiya
2577. Ko'zining rangi oq bo'lgan drozofilla pashshasida qanday hodisalar kuzatiladi?
a) nasi qoldirishi kamayadi; b) serpushtlik namoyon bo'ladi; c) ichki organlar rangiga ta'sir ko'rsatadi; d) hayotchanligi kamayadi; e) hayotchanligi ortadi; f) yiriklashadi A) a, d, f B) a, c, d C) b, e, f D) b, d, e
2578. Oq ko'zli drozofilla pashshasiga xos bo'lmagan belgilarni aniqlang.
a) nasi qoldirishi kamayadi; b) serpushtlik namoyon bo'ladi; c) ichki organlar rangiga ta'sir ko'rsatadi; d) hayotchanligi kamayadi; e) hayotchanligi ortadi; f) yiriklashadi A) a, d, f B) a, c, d jC) b, e, f D) b,d,e
2579. Odamlarda uchraydigan ko'p barmoqlilik kasalligi qanday ataladi?
jA) braxidaktiliya B) pohdaktiUya C) sindaktiHya D) daktiJoslropiya
2580. Odamlarda uchraydigan "kaltabarmoqUlik" kasalligi qanday nomlanadi?
jA) braxidaktiliya B) polidaktiliya C) sindaktiUya D) daktiloskopiya
2581. Qaysi mutatsiya oqsillar tuzilishiga o'zgarishlar kiritadi?
A) xromosoma D) fenotipik
B) somatik jC) gen
2582. Polipeptid zanjirdagi aminokislotalarning ketma-ketligini o'zgartiruvchi mutatsiyani ko'rsating.
A) xromosoma B) somatik C) gen j D) retsessiv
2583. Oqsil molekulasining funksional faolligini o'zgartiruvchi mutatsiya turini belgilang.
A) xromosoma jB) somatik C) gen D) retsessiv
2584. Mutatsiyalar tezligini qanday oshirish mumkin?
A) rentgen nurlari ta'sirida
B) ionJantiruvchi radiatsiya nurlari ta'sirida
C) kimyoviy moddalar ta'sirida
jD) barcha javoblar to'g'ri
2585. O'zgaruvchanlikning qaysi turi guruhli xarakterga ega?
jA) mutatsion B) somatik C) fenotipik D) nuqtali
2586. Reaksiya normasining kengligi nima bilan bog'liq?
A) fenotip B) genotip
C) tashqi muhit omillari j D) xromosoma soni
2587. Gen kasalliklarini aniqlang.
A) Daun, Klaynfelter
B) mikrotsefaliya, Shereshevskiy-Terner
jC) fenilketonuriya, shizofreniya
D) albinizm, Daun
2588. Jinsiy xromosomaga birikkan holda irsiylanadigan gen kasalliklarini belgilang.
jA) gemofiliya, daltonizm
B) fenilketonuriya, albinizm
C) qandli diabet, karlik
D) qandli diabet, gemofiliya
2589. Shereshevskiy-Terner sindromida qaysi xromosoma soni o'zgaradi?
jA) autosoma B) jinsiy C) somatik D) tayoqchasimon
2590. Qaysi kasallik faqat ayollarda uchraydi?
A) fenilketonuriya B) Shereshevskiy-Terner C) albinizm D) Klaynfelter
2591. Shereshevskiy-Terner sindromli ayolning somatik hujayrasida nechta autosoma bo'ladi?
A) 45 B) 22 j C) 44 D) 1
2592. Shereshevskiy-Terner sindromli ayolning somatik hujayrasida nechta jinsiy xromosoma bo'ladi?
A) 45 B) 22 j C) 1 D) 2
2593. Shereshevskiy-Terner sindromli ayolning teri hujayrasida nechta xromosoma bo'ladi?
jA) 45 B) 22 C) 1 D) 2
2594. Daun sindromli qizlarning leykotsitlarida nechta autosoma bo'ladi?
jA) 45 B) 47 C) 22 D) 44
jj2595. Daun sindromli qizlarning leykotsitlarida nechta jinsiy xromosoma bo'ladi?
A) 2
B)J
C) leykotsitlarda jinsiy xromosoma bo'hnaydi
D)44
2596. Qaysi metod yordamida moddalar almashinuvining buzilishi aniqlanadi? A) sitogenetik B) geneologik C) egizaklar jD) biokimyoviy
2597. Qaysi xromosoma kasalligiga chalingan odamlarning qo'1-oyoqlari uzun, yelkasi esa chanoqqa nisbatan tor bo'ladi? A) Shereshevskiy-Terner j B) Daun C) Klaynfelter D) fenilketonuriya
jj2598. Qaysi kasallikka chalingan odamlarning bo'yi juda past bo'lib, ularda ikkilamchi jinsiy belgilar sust rivojlanadi, tuxumdon rivojlanmagan bo'ladi?
A) Shereshevskiy-Terner B) Daun
C) Klaynfelter D) fenilketonuriya
2599. Tibbiyot genetikasi va tibbiy-genetik maslahat markazining vazifasi nlmadan iborat?
A) sog'lom avlod uchun kurash
B) irsiy kasamklarning oldini olish
C) irsiy kasalhklarni davolash usullarini ishlab chiqish
jD) barcha javoblar to'g'ri
2600. Daun sindromli bolalarda kuzatiladigan o'zgarishlarni aniqlang.
a) diploid to'plami 47 ta; b) ko'zlari kichik, bir-biriga yaqin joylashgan; c) yelka chanoqqa nisbatan tor; d) qo'llari uzun; e) skelet tuzilishi ayollarnikiga o'xshaydi; f) bo'yi past; j) diploid to'plami 45 ta; k) og'zi yarim ochiq; m) uzoq yashamaydi
jA) a, b, k, m B) a, c, d, e C) f, j D) b, j, k, m
2601. Klaynfelter sindromli bolalarda kuzatiladigan o'zgarishlarni aniqlang.
a) diploid to'plami 47 ta; b) ko'zlari kichik, bir-biriga yaqin joylashgan; c) yelka chanoqqa nisbatan tor; d) qo'llari uzun; e) skelet tuzilishi ayollarnikiga o'xshaydi; f) bo'yi past; j) diploid to'plami 45 ta; k) og'zi yarim ochiq; m) uzoq yashamaydi
A) a, b, k, m jB) a, c, d, e C) f, j D) b, j, k, m
2602. Shereshevskiy-Terner sindromli bolalarda kuzatiladigan o'zgarishlarni aniqlang.
a) diploid to'plami 47 ta; b) ko'zlari kichik, bir-biriga yaqin joylashgan; c) yelka chanoqqa nisbatan tor; d) qo'llari uzun; e) skelet tuzilishi ayollarnikiga o'xshaydi; f) bo'yi past; j) diploid to'plami 45 ta; k) og'zi yarim ochiq; m) uzoq yashamaydi
A) a, b, k, m B) a, c, d, e j C) f,j D) b, j, k, m
2603. Qaysi kasalliklar faqat ayollarda (1), faqat erkaklarda (2), ayol va erkaklarda (3) namoyon bo'ladi?
a) albinizm; b) Klaynfelter; c) Daun;
d) fenilketonuriya; e) Shereshevskiy-Terner
jA) 1-e; 2-b; 3-a, c, d B) 1-d, e; 2-b; 3-a, c
C) 1-e; 2-a, b; 3-c, d D) 1-b; 2-d, e; 3-a, c
2604. Xromosoma tuzilishining o'zgarishi bilan bog'liq mutatsiyalarni aniqlash uchun qaysi usuldan foydalaniladi?
A) biokimyoviy B) geneologik C) egizaklar
jD) sitogenetik
2605 Taram-taram sochlilarning genotipi qanday bo'ladi?
A) gomozigota dominant JB) geterozigotali
C) gomozigota retsessiv D) trigeterozigotali
2606. Dominant belgilarni aniqlang.
a) sochning erta to'kilishi; b) malla soch; c) qo'y ko'z; d) kulrang ko'z; e) pakanalik; f) normal bo'y; j) besh bannoqlilik; k) ko'z shox pardasining degeneratsiyasi J A) a, c, e, k B) b, d, f, j C) a, b, c, d
D) e,f,j,k
2607. Retsessiv belgilarni aniqlang.
a) sochning erta to'kilishi; b) malla soch; c) qo'y ko'z; d) kulrang ko'z; e) pakanalik; f) normal bo'y; j) besh barmoqlilik; k) ko'z shox pardasining degeneratsiyasi A) a, c, e, k B) Jb, d, f, j C) a, b, c, d D) e,f,j, k
2608. Nilufar (1) va suv yong*og'ining (2) suv ostidagi barglarining shakli qanday bo'ladi?
a) lansetsimon; b) voronkasimon; c) patsimon; d) yaxlit
JA) 1-a; 2-c B) 1-b; 2-d C) 1-c; 2-a D) 1-d; 2-b
2609. AaBbddEe genotipli organizmlarda qanday gametalar hosil bo'ladi?
A) ABdE, AbdE, ABde, Abde, aBDE, aBde, abdE, abde
B) ABdE, AbdE, ABDe, Abde, aBdE, aBde, abdE, abde
JC) ABdE, AbdE, ABde, Abde, aBdE, aBde, abdE, abde
D) aJBdE, AbdE, ABde, AbDE, aBdE, aBde, abdE, abde
2610. Quyidagi belgilaraing qaysilari allel emas?
A) uzun, kalta B) silliq, hurpaygan
C) uzun, ingichka JD) jingalak, silliq
2611. Poliduragaylarda gametalarning umumiy sonini qaysi formula yordamida hisoblash mumkin?
JA) 2ⁿ B) 3ⁿ C) 4ⁿ D) 16ⁿ
2612. Birikish guruhlari soni 24 ta bo'lgan organizmlarni ko'rsating.
1) makkajo'xori; 2) qalampir; 3) zog'ora baliq; 4) shimpanze; 5) drozofila; 6) suvarak; 7) odam A) 1, 2, 3 B) 2, 3, 4 C) 5, 6, 7
JD) 2, 4, 6
2613. 23 juft autosoma va 2 ta jinsiy xromosomalarga ega bo'lgan organizmlarni ko'rsating.
1) makkajo'xori; 2) qalampir; 3) zog'ora baliq; 4) shimpanze; 5) drozofila; 6) suvarak; 7) odam A) 1, 2, 3 B) 2, 3, 4 C) 5, 6, 7 JD) 2, 4, 6
2614. Jinsga bog'liq holda irsiylanadigan belgilar qaysi xromosomalarda joylashgan genlar bilan belgilanadi?
A) autosoma va X-xromosoma
B) autosoma va Y-xromosoma
C) faqat X-xromosoma
JD) X va Y-xromosoma
2615. Mongoloid ko'zli erkak yevropoid ko'zli ayolga uylandi. Agar oilada yevropoid ko'zli qiz bola tug'ilgan bo'lsa, keyingi tug'ilajak farzandlaming fenotipini aniqlang (mazkur belgining genlari autosomalarda joylashgan, yevropoid ko'z shakli retsessiv belgi).
A) o'g'il bolalar mongoloid, qiz bolalar yevropoid ko'zli
B) o'g'il bolalar yevropoid, qiz bolalar mongoloid ko'zli
JC) 50% mongoloid, 50% yevropoid ko'zli farzandlar
D) 100% farzandlar mongoloid ko'zli
2616. Qora (AA), qizil (aa) qoramollar chatishtirilganda F₂da fenotip nisbatini aniqlang. A) 1:1 JB) 3:1 C) 2:1 D) 2:1:2
2664. Ontogenez asosan qanday davrlarga bo'linadi?
1) lichinkali rivojlanish; 2) lichinkasiz rivojlanish; 3) ona qornida rivojlanish; 4) embrional rivojlanish; 5) postembrional rivojlanish A) 1,2 B) 2,4 JC) 4,5 D) 1,3
2665.Gidrofob moddalar -...
A) yog'lar, sellyuloza, tuzlar, oddiy uglevodlar
B) spirtlar, ki slot alar, tuzlar
JC) yog'lar, sterioidlar
D) oddiy uglevodlar
2666. Interfaza qanday davrlardan iborat?
1) mitozdan oldingi; 2) mitoz; 3) sintezdan oldingi; 4) sintez davri; 5) sintezdan keyingi A) 3 B) 1,2,4 C) 1,2,3,4 JD) 3,4,5
2667. Qalampir o'simligida nechta xromosoma bo'ladi? A) 8 JB) 48 C) 104 D) 24
2668.Mitoxondriya, xloroplast va yadroning
2 membranali bo'lishini tushuntiruvchi faraz
qanday ataladi?
A) shnbiogenez B) panspermiya
C) biogenez J D) invaginafcsiya
2669. Sianobakteriyalar qanday yo'l bilan ko'payadi?
JA) ikkiga bo'linib, gormogoniyalar yordamida
B) mitoz va meyoz
C) meyoz va amitoz
D) mitoz, meyoz va gormogoniya
2670. Organizmning muhitga moslanuvchanligi har xil kasalliklarga chidamliligi postembrional rivojlanishning qaysi davrida kuzatiladi?
A) yetuklik J B) yuvinil
C) balog'atga yetish D) qarilik
2671. Odam embrioni rivojlanishining dastlabki bosqichida yuragi qaysi hayvonnikiga o'xshaydi, necha karaerali va nechta qon aylanishi doirasi bo'ladi?
A) baqa; 3 kamerali, 2 ta qon aylanish doirasi
JB) baliq; 2 karaerali, 1 ta qon aylanish doirasi
C) kaltakesak; 3 kamerali, 2 ta qon aylanish doirasi
D) qushlar; 4 kamerali, 2 ta qon aylanish doirasi
2672. Ayrira organoidlar ichida ham uchraydigan organoidni belgilang.
A) plastida B) ribosoma JC) mitoxondriya D) mioBbrilla
2673. Keratin qanday oqsil?
A) ikkilamchi strukturaga ega bo'lgan
B) toza distillangan suvda eriydigan
C) distillangan suvda erimaydigan
JD) muraklcab tuzilgan
2674. Otalanish jarayonida tuxum hujayraning qobig'i nima hisobiga eriydi?
A) akrosomaning sintezlovchi fermenti
B) akrosomaning gidrolizlovchi fermenti
C) folikulaning sintezlovchi fermenTi
D) o'z-o'zidan yo'q bo'lib ketadi
2675. Muskul sitoplazmasida glyukoza molekulasining anaerob usulda parchalanishidan qanday modda(lar) hosil bo'ladi?
A) etil spirt va karbonat angidrid
B) 2 molekula piruvat
jC) 2 molekula sut kislotasi
D) I moJelcuJa limon kislotasi
2676. Lishaynik kraxmali qanday nomlanadi?
A) kshaynikda kraxmal bo'lmaydi j B) lixenin C) glikogen D) lyutsetin
2677. Lishayniklarning yaxlit qoplam hosil qiluvchi turini toping.
jA) soqoldor usneya B) tasmasimon everniya C) kladoniya D) yopishqoq batsidiya
2678. Lishayniklarda qaysi ferment uchraydi? A) amilaza B) maltaza C) laktaza jD) Upaza
2679. Bakteriya hujayrasiga xos xususiyatni aniqlang.
A) DNKsi gistonli oqsillar bilan birikkan
jB) xromosomadagi barcha genlar "to'xtovsiz" ishlab turadi va ulardan irsiy axborot tinimsiz olib turiladi
C) yadro membranasi rivojlanmagan, membranali organoidlari bor
D) barcha javoblar to'g'ri.
2680. Yadrocha tarkibi nimadan iborat?
A) shakllangan ribosomalar va DNKning to'plamidan
B) shakllanish darajasi har xil bo'lgan ribosomalar va t-RNKning to'plamidan
C) oqsillar, t-RNK, r-RNK, ribosoma va mitoxondriyalar to'plamidan
jD) shakllanish darajasi turli xil bo'lgan ribosomalar va r-RNKning to'plamidan
2681.Endoplazmatik to'rning g'ovak membranalari hisobiga hosil bo'ladigan hujayra tuzilmasi
A) ribosoma B) golji apparati C) UzosomajD) vakuola
2682. Nukleoprotein tabiatli tuzilmaga ... misol bo'ladi.
A) gemoglobin D) keratin
jB) xromatin C) xloroGll
2683.Fotosintez (I) va nafas olish (II) jarayonlarining farqini aniqlang.
1) boshlang'ich modda - suv va karbonat angidrid; 2) boshlang'ich modda - Oi va monosaxarid; 3) boshlang'ich modda -polisaxarid; 4) leykoplastlarda sodir bo'ladi;
5) mitoxondriyada sodir bo'ladi;
6) xloroplastlarda sodir bo'ladi; 7) kecha-kunduz ro'y beradi; 8) kunning yorug'lik davrida ro'y beradi; 9) oxirgi mahsuloti - uglevod; 10) oxirgi mahsuloti - suv va karbonat angidrid
jA) I-1,6,8,9,11-2,5, 7, 10
B) 1-2,5,8,9,11-1,6, 7, 10
C) 1-3,4, 7,10,11-2,6,8,9
D) 1-3,5, 7, 10; II- 1,4, 8,9
2684. Yashil evglena va tufelkaning binar bo'linishida farq kuzatiladimi?
A) yo'q, uiar bir xil uzunasiga bo'linadi
jB) ha, evglena - uzunasiga, tufelka -ko'ndalangiga bo'linadi
C) yo'q, ular bir xil ko'ndalangiga bo'linadi
D) ha, evgiena - ko'ndalangiga, tufelka -uzunasiga bo'linadi
2685. Ikkilamchi spermatotsitlardan ... hosil bo'ladi. jA) spermafcogoniya/ar B) spermatozoidlar
C) spermatidalar
D) yo'naltiruvchi tanachalar
2686. Ovogenez jarayonining o'sish davrida qanday hujayralar hosil bo'ladi?
A) ovogoniyaiar
jB) birlamchi ovotsitlar
C) ikkilamchi ovotsitlar
D) ikkilamchi ovotsit va yo'naltiruvchi tanacha
2687. Xordalilar tipi, lichinka - xordalilar kenja tipiga mansub bo'lgan hayvon
A) lansetnik B) assidiya C) amGbiyajD) to'garak og'izlilar
2688. Meyozning I anafazasi II anafazadan nima bilan farqlanadi?
A) hujayra qutblariga xromatidlar tarqaladi
jB) hujayra qutblariga xromatidlarga ajralmagan gomologik xromosomalar tarqaladi
C) xromosomalar hujayra ekvatoriga tortiladi
D) xromatidlar ikki hissa ko'payadi
2689. Ma'lumki, postembrional rivojlanishning qarilik davrida har xil a'zolarning faoliyati susaya boshlaydi. Qarilik alomatlari organizmning qaysi darajalarida kuzatiladi?
A) to'qima va organ
B) molekulyar, hujayra, to'qima
C) organ va organizm
jD) molekulyar, hujayra, to'qima, organ va organizm
jj2690. Assidiyaning lichinkasiga xos belgilarni aniqlang. 1) xorda, nerv nayi; 2) halqumida jabra yoriqlari mavjud; 3) erkin suzib yuradi; 4) suv tubida harakatsiz yashaydi; 5) xordasi umurtqa bilan almashinadi
jA) 1,2,3 B) 1,2,4 C) 1,3,5 D) 2,4,5
2691. Assidiya lichinkasida metamorfoz davrida qaysi o'zgarishlar kuzatilmaydi?
A) nerv nayi hujayralarga bo'linib, fagotsitlarni hosil qiladi
B) dumi, xordasi, muskullari yo'qoladi, o'troq hayot kechiradi
C) nerv nayidan nerv tugunini hosil qilishda ishtirok etadigan faqat ayrim hujayralar to'plami qoladi
jD) xordasi umurtqa pog'onasi bilan almashinadi
2692. Sun'iy sharoitda oqsilni sintezlash uchun ribosomalar quyonning, i-RNK esa qo'yning hujayralaridan olingan. Sintezlangan oqsil qaysi hayvonga mansub bo'lishi mumkin?
A) quyonga
jB) qo'yga
C) quyon va qo'yga
D) OqsU sintezlanmaydi, chunki quyonning genetik kodi (tripletlari) qo'ynikiga mos kelmaydi.
2693. Magniy elementi o'simlik hujayralarida xlorofill tarkibiga kirib, fotosintezda ishtirok etadi, hayvonlarda-chi?
jA) biokatalizatorlar tarkibida biokimyoviy reaksiyalarni tezlashtirishda
B) xemosintez jarayonini tezlashtirishda
C) kimyoviy reaksiyalarni sekinlashtirishda
D) Hayvon hujayralarida uchramaydi.
2694. Tolasimon oqsillar qayerda uchraydi?
A) ipak qurtining ipagida, gemoglobinda
jB) hayvonlarning junida, odam sochida
C) gemoglobinda, hayvonlarning shoxida, tuyoqda
D) tuyoqda, tirnoqda, muskulda
2695. Fenilketomiriya kasalligiga chalingan chaqaloqda kasallik alomatlari rivojlanmasligi uchun ...
JA) ovqat tarkibidan fenilalaninni ajratib tashlash lozim
B) ovqat tarkibidagi fenilalanin miqdorini oshirish lozim
C) qon quyib, immunitetni oshirish lozim
D) hech qanday yordam berib bo^llmaydi
2696.Tashqi mikorizaning ahamiyati qanday?
A) tuproq gumusi tarkibidagi oqsillarni aminokislotalarga parchalaydi
B) daraxtning ildiz tizimini, shimish yuzasini oshiradi
C) o^lsimliklarning hosildorUgini pasaytirib, nobud bo'lishiga ohb boradi
JD) daraxtning ildiz tizimini, shimish yuzasini oshiradi va tuproq gumusi tarkibidagi oqsillarni aminokislotalarga parchalaydi
2697.Xromosomalar soni ...
A) turning tuzilish darajasiga bog'liq emas
B) har doim ham organizmlarning qarindoshUgini ko'rsatmaydi
C) turning rivojlanish darajasiga va qarindoshligiga bog'Uq
JD) turning tuzilish darajasiga bog'liq emas va har doim ham organizmlarning qarindoshUgini ko'rsatmaydi
2698. Bilvosita (noto'g'ri) rivojlanish bevosita (to'g'ri) rivojlanishdan afzalroq. Nima uchun?
JA) bitta turning lichinkalari va yetuk organizmlari yashash joyi va ozuqa uchun o'zaro raqobat qilmaydi
B) tuxumlari va lichinkalari tez tarqaladi
C) lichinka va yetuk organizmlar bir area/da yashaydi va ozuqa uchun raqobatchilik qiladi
D) hchinka va g^lumbaklar orasida raqobatchilik bo'ladi
2699. Qaysi organizmlaxda o'sish butun umri davomida kuzatiladi?
A) o'simliklarda, lentasimon chuvalchanglarda
B) mollyuskalar va baliqlarda
C) odamlarda, barcha umurtqahlarda
JD) o'simliklarda, lentasimon chuvalchanglarda, ayrim mollyuskalar va baliqlarda
2700. O'simlik va ko'pchilik mikroorganizmlar aminokislotalarni qanday birikmalardan sintezlay oladilar?
JA) CQ₂, suv, ammiak B) C0₂, azot, suv C) metan, ammiaic, suv D) CO2, H2O2
2701. Organizmlarning qarishi nimaga bog'liq?
JA) oqsillarning asta-sekin denaturatsiyaga uchrashiga
B) oqsillarning renaturatsiyaga uchrashiga
C) hpid va uglevodlarning parchalanish va to⁽planish tezligiga
D) kofermentlarning faoUigiga
2702. Moddalar almashinuvining dastlabki bosqichini aniqlang.
A) metaboUzm mahsulotlarini tashqariga chiqarilishi
B) glikoliz
JC) ozuqaning hazm bo'lishi
D) sut kislotaning parchalanishi
2703. Moddalar almashinuvining oxirgi bosqichini aniqlang.
JA) keraksiz mahsulotlarning tashqariga chiqarilishi
B) oqsil biosintezi
C) glikoliz
D) pirouzum kislotaning hosil bo'lishi
2704. Suvning vazifasi ko'p jihatdan nima bilan aniqlanadi?
JA) kimyoviy va fizikaviy xususiyatlari bilan
B) qutblanishi va disul&t bog'lanishni hosil qilishi bilan
C) buferligi bilan
D) muhitning harorati bilan
2705. Hujayraning kimyoviy tarkibini, ularda sodir bo'ladigan kimyoviy jarayonlarni o'rganishga katta hissa qo'shgan olimlarni belgilang.
JA) Ye. To'raqulov, B. Toshmuhamedov
B) Ye. To'raqulov, D. Musayev
C) T. Zohidov, O. Bogdanov
D) J. Hamidov, R. Muhammedov
2706. Qaysi mahsulotlarning oqsillari to'la qiymatga ega bo'lmagan (sifatsiz) oqsillar qatoriga kiradi?
JA) hayvonning biriktiruvchi to'qima oqsillari
B) go'sht, baliq oqsillari
C) sut, tuxum oqsillari
D) go'sht, tuxum oqsillari
2707. Aminokislotalardan hosil bo'ladigan moddalarni belgilang.
1) melanin; 2) tiroksin; 3) vitamin; 4) yogiar;
5) laktoza; 6) adrenalin.
JA) 1, 2, 6 B) 2,3,6 C) 4,5,6
D) 1,2,3
2708. Oqsilning qimmati nimaga bog'liq?
JA) aminokislotalarning miqdori va sifatiga
B) almashinadigan aminokislotalarning ketma-kethgiga
C) fermentning faoUigiga
D) oqsilning oksidlanish va dezaminlanishiga
2709. Ovogenez jarayonining barcha bosqichlarida hosil bo'lgan hujayralarda xromosoma va DNKning miqdori to'g'ri keltirilgan qatorni aniqlang.
1) ovogoniylar; 2) I ovotsit; 3) II ovotsit; 4) tuxum hujayra;
a) 2n2c; b) lnlc; c) 2n4c; d) ln2c; e) 4n4c.
JA) 1-a; 2-c; 3-d; 4-b B) 1-a; 2-e; 3-d; 4-b
C) 1-c; 2-e; 3-d; 4-b D) 1-a; 2-b; 3-c; 4-e
2710. Qattiq holda uchraydigan kiritmalar nima deb ataladi?
A) granulalar B) gormonlar C) letsitin
JD) vakuola
2711. Qaysi metod yordamida murakkab miqdoriy, jumladan xo'jalik uchun ahamiyatli belgilarning irsiylanishi o'rganiladi?
J) populyatsion-statistik B) ontogenetik C) duragaylash D) genetik injeneriya
2712. Biologiya tarixida genetika faniga nechanchi yilda asos solingan?
A) 1868 y. JB) 1900 y C) 1906 y D) 1903y
2713. Jinsga bog'liq holda irsiylanadigan gen kasalliklarini belgilang.
A) gemofiliya, daltonizm B) albinizm, fenilketonuriya
C) Klaynfelter, Daun JD) gemofiliya, Daun
2714.Qaysi kasalliklar fenotipda narnoyon bo'lmay yashirin holda bo'ladi?
A) retsessiv gen kasalliklari geterozigota holatda bo'lganda
B) retsessiv gen kasalliklari gomozigota holatda bo^llganda
C) dominant gen kasalliklari gomozigota holatda bo'lganda
D) dominant gen kasalliklari geterozigota holatda bo'lganda
2715. Moddalar almashinuvining buzilishi natijasida kelib chiqadigan qaysi kasallikning kuchayishini ovqatdagi ma'luin bir aminokislotani ajratib tashlash bilan oldini olish miimkin?
A) fenilketonuriya B) albinizm C) mikrotsefaliya j D) Daun
2716. Odam irsiyatini o'rganishda qaysi usulni tatbiq etib bo'lmaydi?
A) eksperimental genetika B) sitogenetika C) ontogenetika j D) populyatsion-statistik
2717. Odamning matematikaga bo'lgan iste'dodi irsiy ekanligini qaysi usul yordamida aniqlash mumkin?
A) geneologik B) eksperimental
C) populyatsion-statistik jD) ontogenetik
2718. Polimeriya hodisasida F₂ bo'g'inda fenotip bo'yicha qanday nisbatkiizatiladi?
jA) 1:4:6:4:1 B) 13:3 C) 1:2:1:2:4:1:2:1
D) 9:3:3:1
2719. Onasi gemofiliya tashuvchisi, otasi sog'lom bo'lgan oilada o'g'il bolalarning necha foizi gemofiliya bilan kasallangan bo'ladi?
jA) 50 B) 25 C) 100 D) hammasi sog'lom bo'ladi
2720. Onasi gemofiliya tashuvchisi, otasi sog'lom bo'lgan oilada qiz bolalarning necha foizi gemofiliya bilan kasallangan boiadi?
jA) 0 B) 25 C) 50 D) 100
2721. Otasi gemofiliya bilan og'rigan, onasi sog'lom bo'lgan oilada gemofilik o'g'il tug'iladimi?
jA) yo'q B) ha C) 1/4 D) 1/2
2722. Bir biridan farq qiladigan 4 xildagi fenotipni hosil qilish uchun qanday organizmlarni chatishtirish lozim?
jA) AaBbxaabb yoki AabbxaaBb
B) Aabbxaabb yoki AAbbxaaBB
C) aaBbxaabb yoki Aabbxaabb
D) AABBxaabb yoki AABbxaaBb
2723. Qanday holda genlarning birikish foizi yuqori bo'ladi va ular bir-biridan shuncha kam ajraladi?
jA) genlar xromosomada bir-biriga yaqin joylashsa
B) genlar xromosomada bir-biridan uzoq joylashsa
C) genlar xromosomaning har xil lokusida joylashsa
D) genlar orasidagj chalkashinuvlar ortganda
2724. Nima uchun analiz qiluvchi chatishtirishda faqat urg'ochi drozofila pashshalaridan foydalanish kerak?
A) faqat urg'ochilarda gomologik xromosomalar chalkashinadi
B) xromosoma qismlarining aknashinuvi faqat urg'ochilarda bo'ladi
C) erkak pashshalarda bu bosqich bo'lmaydi
jD) berilganlaruing barchasi to'g'ri
2725. Genetik xarita nima asosida tuziladi?
jA) genlar orasidagi masofani topish asosida
B) genlarning komplementar irsiylanishi asosida
C) mutatsiya nazariyasi asosida
D) Mendel qonunlari asosida
2726. Genlar qayta kombinatsiyalanishining sababi nima?
jA) meyoz jarayonida krossingoverga uchrashi
B) mitoz jarayonida konyugatsiyalanishi
C) meyoz bo'linishda interkinez jarayonining kuzatilishi
D) mitoz jarayonida xromosomalarning mustaqil ravishda qutblarga tarqalishi
2727. Gametalar sofligi gipotezasiga asosan, jinsiy hujayralar hosil bo'lishida ...
jA) har bir gameta juft genlardan faqat bittasiga ega bo'ladi
B) har bir hujayrada ota-onalarning hamma genlari joylashadi
C) genlar konyugatsiyalanib o'tadi
D) har bir gametagajuft genlarning ikkisi ham o'tadi
2728. Digeterozigotalar chatishtirilganda necha xil genotipik sinf hosil bo'ladi?
A) 4 B) 12 C) 8 j D) 9
2729. Rezus-manfiy ota-onadan rezus musbat bola tug'iladimi? (rezus-musbat dominant holda irsiylanadi)
A) faqat o'g'il bolalar B) faqat qiz bolalar C) ha jD) yo'q
2730. Tahliliy chatishtirishda noaniq genotipga ega individni qaysi genotipli organizm bilan chatishtirish lozim?
A) gomozigota, dominant geni bo'yicha jB) gomozigota, retsessiv geni bo'yicha
C) geterozigota D) digeterozigota
2731. II qon guruhli gomozigota ayol III qon guruhli gomozigota erkakka turmushga chiqsa, bu nikohdan qaysi qon guruhiga ega bo'lgan bolalar tug'iladi?
A) I B) II C) III jD) IV
2732. Ota-ona II qon guruhli geterozigotali bo'lsa, bu nikohdan qaysi qon guruhiga ega bo'lgan bolalar tug'iladi?
A) I, III B) III, IV jC) I, II
D) hamma qon guruhli
2733. Agar ota va ona geterozigotali II va III qon guruhli bo'lsalar, bu nikohdan qaysi qon guruhiga ega bo'lgan bolalar tug'iladi?
A) I, III B) III, IV C) I, II jD) hamma qon guruhli
2734. Mutatsiya nazariyasini yaratishda ishtirok etgan olimni belgUang.
A) T.Morgan B) G.Mendel jC) De-Friz D) Meller
2735. Gemofiliya va daltonizm kasalliklari qanday irsiylanadi?
A) autosomaga birikkan holda B) jinsga birikkan holda C) dominant D) sitoplazma orqali
2736. Makkajo'xori o'simligining birikish guruhi nechaga teng?
jA) 10 B) 7 C) 14 D) 23
2737. Bir tur individlari o'rtasidagi tafovutlar organizmning nimasiga bog'liq bo'lishi mumkin?
A) genotipning o'zgarishiga
B) konyugatsiya miqdoriga.
C) faqat morfologjk o'zgarishlarga
jD) faqat fiziologik o'zgarishlarga
2738. No'xat o'simligining qaysi belgisi dominant holda irsiylanadi?
A) bo'g'imH dukkak
B) donning burishgan shakli
C) oddiy dukkak jD) kalta poya
2739. Hujayranirig shakli va to'qimalar tuzilishi organizmlaming qanday fenotipik belgilariga mansub?
A) gistologik JB) anatomilc
C] biokimyoviy D) ko'rinadigan
2740. Tana tuzilishi va organlar joylashuvi organizmlaming qanday fenotipik belgilariga mansub?
A) gistologjk JB) anatomik
C) biokimyoviy D) ko'rinadigan
2741. Odamga xos biokimyoviy belgilar qanday tipda irsiylanadi?
A) komplementar B) cha/a dominantlik C) cha/a birikish D) to'liq dominantlik
2742. Ota-onalarning genotipi qanday bo'lganda, tahliliy chatishtirish natijasida olingan duragaylarda genotip bo'yicha 1:1:1:1 nisbatda ajralish namoyon bo'ladi?
A) Aabb x Aabb JB) AaBb x aabb C) AABbxaabb D) aaBb x aabb
2743. Digeterozigotali organizmlanii aniqlang.
A) AabbccDD J B) aaBbCCDd C) AabbCCdd D) aaBbccdd
2744. Makkajo'xorining somatik hujayrasida nechta jinsiy xromosoma raavjud?
A) 4 B) 20 JC) 2 D) bo'lmaydi
2745. Makkajo'xorining somatik hujayrasida nechta autosoma xromosomalari boiadi?
JA) 18 B) 20 C) 10 D) 9
2746. Makkajo'xorining somatik hujayrasida nechta xromosoma bo'ladi?
A) 18 JB) 20 C) 10 D) 40
JJ2747. Organizmlaniing jinsini qaysi vaqtdan boshlab belgilash mumkin?
JA) urug'lanish (zigota) davridan
B) urug'lanishdan oldin
C) tug'ilgandan keyin
D) postembrional rivojlanishining yuvenil davrida
JJ2748. Odamning Y-xromosomasida joylashgan genlar nasldan-naslga qaysi farzandlarga o'tadi?
A) faqat qizlarga B) faqat o'g'ilga
C) qiz va o'g'ilga teng miqdorda
D) Y-xromosomada genlar bo'lmaydi
JJ2749. Qaysi genotipli organizmlarda retsessiv mutatsiyalar yashirin holda uchraydi?
A) dominant gomozigota va geterozigotalilarda
B) geterozigotalilarda
C) retsessiv gomozigotalilarda
D) gemizigotalilarda
JJ2750. Reaksiya normasining kengligi nima bilan aniqlanadi?
A) fenotip B) genotip
C) tashqi muhit omillari D) mutatsiya turlari
JJ2751. Sut tarkibidagi yog' miqdori nimaga bog'liq?
A) genotip B) fenotip
C) tashqi muhit omillari D) barchasi
2752. Dominant belgilar keltirilgan qatorni aniqlang.
JA) sochning erta to'kilishi, sepkillar bo'lishi, kipriklarning uzun bo'lishi
B) sepkillar bo'lmasligi, kipriklarning qisqa bo'lishi, ko'zning kichik bo'lishi
C) I qon gruppasi, pakanalik, sochning erta to'kilishi
D) sindaktiliya, ko'zning kichik bo'lishi, yevropoid ko'z
2753, Retsessiv belgilar keltirilgan qatorni aniqlang.
A) sochning erta to'kilishi, sepkillar bo'Hshi, kipriklarning uzun bo'lishi
JB) sepkillar bo'lmasligi, kipriklarning qisqa bo'lishi, ko'zning kichik bo'lishi
C) J qon gruppasi, pakanalik, sochning erta to'kilishi
D) sindaktiliya, ko'zning kichik bo'lishi, yevropoid ko'z
JJ2754. O'zgaruvchanlikning qaysi turida o'zgarishlar guruhli xarakterga ega?
A) fenotipik B) kombinativ C) mutatsion D) rekombinativ
JJ2755. Poligenlarning o'zaro ta'sirida belgilarning irsiylanishini kashf etgan olimlarni ko'rsating.
A) Stertevant, Meller B) Gustafsson, Nadson C) Levit, Efroimson D) Betson, 1st
JJ2756. Genlaraing birikkan holda irsiylanishini o'rgangan olimlarni ko'rsating.
A) Stertevant, Meller B) Gustafsson, Nadson C) Levit, Efroimson D) Betson, 1st
2757. Mutatsiya nazariyasining rivojlanishida hissa qo'shgan olimlarni ko'rsating.
A) Stertevant, Meller JB) Gustafsson, Nadson C) Levit, Efroimson D) Betson, 1st
JJ2758. Odam genetikasi sohasida ish olib borgan olimlarni ko'rsating.
A) Stertevant, Meller B) Gustafsson, Nadson C) Levit, Efroimson D) Betson, 1st
JJ2759. Allel genlar bilan ifodalanuvchi belgilar ...
A) qora va kulrang tana.
B) kulrang va uzun qanot.
C) qora rang va uzun qanot.
D) qora rang va qisqa qanot.
2760. Triduragayda nechta gameta hosil bo'lishi qaysi formula bilan aniqlanadi? JA) 2³ B) 3³ C) 4³ D) l³
2761. Quyidagi chatishtirishlarning qaysi birida fenotip jihatdan 9:7, 9:6:1, 9:3:3:1, 9:3:4 nisbatlar kuzatiladi?
A) AABB x aabb C) AaBBxAaBB
B) AaBb x aabb JD) AaBb x AaBb
JJ2762.Organizmning nobud bo'lishiga olib keluvchi genlar ... deyiladi.
A) letal genlar B) polimer genlar C) monosomik genlar D) allel genlar
2763. Quyidagi qaysi kasallik xromosoma kasalliklariga tegishli emas?
A) Daun B) Terner-Shereshevskiy C) K/aynfeiter JD) Albinizm
2764. Quyidagi xromosoma kasalliklarining qaysi biri jinsiy xrornosomalarning oshishi (1), jinsiy xromosomalarning kamayishi (2), autosomalar sonining (3) o'zgarishi bilan bog'liq? a) Daun sindromi; b) Klaynfelter sindromi; c) Shereshevskiy-Terner sindromi A) 1-a, 2-b, 3-c JJB) 1-b, 2-c, 3-a C) l-a,2-c,3-b D) 1-c, 2-b, 3-a
2765. Qaysi qon gruppalari dominant (1), qaysi birlari retsessiv (2) holda uchraydi?
A) l-O, A; 2-B, AB B) l-O, B; 2-A, AB C) 1-A,B;2-0,AB JJD) 1-A, B, AB; 2-0
2766. Kulrang uzun qanotli erkak drozofila pashshasini (BbVv) qora rang kalta qanotli urg'ochi drozofila (bbvv) pashshasi bilan chatishtirish natijasida avlodlar orasida faqat ota-onalarga o'xshash formalar teng miqdorda olingan. Bunga sabab nima?
JJA) genlar bitta xromosomada joylashgan bo'lib, krossingover kuzatiknaydi
B) genlar har xil juft xromosomalarda joylashgan
C) genlar bitta xromosomada joylashgan bo'lib krossingover kuzatiladi
D) mutagen faktorlar ta'sirida
2767. Digeterozigotali sariq rangli, silliq shaklli donga ega ikkita no'xat navlari o'zaro chatishtirilsa, avlodda sariq donning soni yashil rangga; silliq shaklining soni burishgan shakliga qanday nisbatda bo'ladi?
A) har bir belgi bo'yicha 3:1
B) rang bo'yicha 3 sariq : 1 yashil; shakli bo'yicha 1:1
C) rang bo'yicha 1:1; shakh bo'yicha 3 burishgan : 1 silliq
D) har bir belgi bo'yicha 1:1
2768. Qanday holda genlarning mustaqil holda irsiylanishi kuzatiladi?
A) juft allel genlar bitta gomologik xromosomalarda joylashgan bo'lsa
B) juft allel genlar faqat jinsiy xromosomalarda joylashgan bo'lsa
jC) juft allel genlar har xil gomologik xromosomalarda joylashgan bo'lsa
D) genlar doimo mutatsiyaga uchrashib tursagina
2769. Qaysi genotipli organizmlar ikkita (1), to'rtta (2), sakkizta (3), va o'n oltita (4) gametalar hosil qiladi?
a) aabbccDd; b) aaBbCcdd; c) AABBccdd;
d) AabbCcDd; e) AaBbCcDDEe; f) aaBbccddee;
j) AabbCCDd; k) aaBbccDdEe; 1) aaBbCcDdEe
jA) 1-a, f; 2-b, j; 3-d, k; 4-e, 1
B) 1-a, f; 2-d, k; 3-f, b; 4-e, 1
C) J-a, j;2-f,k; 3-d, b; 4-c, 1
D) 1-a, c; 2-b, k; 3-d, 1; 4-e, f
2770. Qanday genotipli organizmlar chatishtirilsa avlodda 64 ta kombinatsiya hosil bo'ladi?
jA) AaBbCc x AaBbCc B) AaBbCc x aabbcc
C) aaBbCc x AABbCc
D) AaBbcc x AaBbCc
jj2771. Qanday chatishtirishda avlodda genotip va fenotip bo'yicha 1:1:1:1:1:1:1:1 nisbatda ajralish olinadi? A) AaBbCc x aabbcc B) aaBbCc x aabbcc
C) AabbCC x aaBbcc
D) AaBbCC x aaBbCc
2772. T.Morganning tajribasida olingan duragaylarning qaysi birlari krossingover natijasida hosil bo'lgan?
jA) tanasi kulrang, qanotlari rudiment; tanasi qora rangli, qanotlari normal
B) tanasi kulrang, qanotlari normal; tanasi qora rangli, qanotlari rudiment
C) tanasi qora rangli, qanotlari rudiment va normal
D) tanasi kulrang, qanotlari normal va rudimentli
2773. Drozofila pashshasining spermatozoidlarida nechta va qanday xromosomalar bo'ladi?
A) 6 ta autosoma va 2 ta jinsiy (XX) xromosoma
jB) 3 ta autosoma va 1 ta jinsiy (X yoki Y)
xromosoma
C) 3 ta autosoma va 2 ta jinsiy (XY) xromosoma
D) 7 ta autosoma va 1 ta jinsiy (Y) xromosoma
2774.Qaysi irsiy kasallikning sabablarini o'rganishda faqat biokimyo usulidan foydalanish mumkin? A) femlketonuriya B) Daun C) Klaynfelter D) Shershevskiy-Terner
2775. Fenilketonuriya bilan kasallangan chaqaloq ovqati tarkibidau fenilalanin ajratib tashlanmasa qanday hodisalar sodir bo'ladi?
jA) miya shakllanishi buziladi, mikrotsefaliya rivojlanadi, aqliy zaiflik belgilari paydo bo'ladi
B) mikrotsefaliya rivojlanadi, yurak va o'pka to'qimalari shakllanmaydi
C) nerv sistema zaiflashadi, ovqat-hazm sistemasining ishi buziladi, xromosomalar soni ortadi
D) teri yuzasiga fenilalanin ajraladi, terisida qizil dog'lar paydo bo'ladi
2776.Genlarning epistaz ta'siriga ko'ra tovuqlarning oq patli (1) va qora patli (2) formalarini ajrating. a) IICC; b) IiCc; c) iiCC; d) lice; e) iiCc; f) iicc
A) 1-c, e; 2-a,b,d,f
jB) l-a,b,d,f;2-c,e
C) 1-c, f; 2 - a, b, d, e
D) 1-a, c, d, e;2-b, f
2777. Bug'doy donining rangi ikki juft polimer genlar bilan belgilanadi va donning rangi qizil, och qizil, pushti, och pushti va oq bo'lishi mumkin. Quyidagi genotiplaming qaysi biri donning och qizil rangini belgilaydi? 1) AiaiA₂a₂; 2) aiaiA₂a2\ 3) AiAiA₂a₂; 4) AiaiA₂A₂] 5) ^1010202; 6) AiAia₂a2 A) 1,6 j B) 3,4 C) 2,5 D) bunday genotip ko^lrsatilmagan
2778. Bug'doy donining rangi ikki juft polimer genlar bilan belgilanadi va donning rangi qizil, och qizil, pushti, och pushti va oq bo'lishi mumkin. Quyidagi genotiplaming qaysi biri donning pushti rangini belgilaydi? 1) AiaiA₂a₂; 2) 0101^02; 3) A\AiA2a2; 4) AiaiA₂A₂; 5) AiOi020₂; 6) AiAia₂a_{2 j}A) 1,6 B) 3,4 C) 2,5 D) bunday genotip ko'rsatilmagan
2779. Bug'doy donining rangi ikki juft polimer genlar bilan belgilanadi va donning rangi qizil, och qizil, pushti, och pushti va oq bo'lishi mumkin. Quyidagi genotiplaming qaysi biri donning och pushti rangini belgilaydi? 1) Aia\A₂a₂\ 2) aia\A₂a₂\ 3) A\A\A₂a₂; 4) Aia\A₂A₂; 5) A\aia₂a₂\ 6) AiA\a₂a₂ A) 1,6 B) 3,4 j C) 2,5 D) bunday genotip ko'rsatilmagan
2780. Bug'doy donining rangi ikki juft polimer genlar bilan belgilanadi va donning rangi qizil, och qizil, pushti, och pushti va oq bo'lishi mumkin. Quyidagi genotiplaming qaysi biri donning qizil rangini belgilaydi?
1) Aiaii4₂a₂; 2) aidiA₂a₂; 3) AiAiA₂a₂; 4) AidiA₂A₂; 5) j4i010202; 6) A\A\a₂a2 A) 1,6 B) 3,4 C) 2,5 jD) bunday genotip ko'rsatilmaga
2781. Qovoq o'simligi mevasining shakli ikki juft komplementar genlar bilan belgilanadi. Quyidagi genotiplaming qaysi biri qovoqning yumaloq shaklini belgilaydi?
1) Aabb; 2) AABb; 3) AABB; 4) AaBB; 5) AaBb; 6) aaBB; 7) aaBb; 8) AAbb A) 2, 3, 4, 5 jB) 1, 6, 7, 8 C) 1, 2, 4, 5 D) 3, 4, 7, 8
2782.Tovuq tojining shakli ikki juft komplementar genlar bilan belgilanadi. Quyidagi genotiplaming qaysi biri oddiy tojni belgilaydi?
1) AaBb; 2) AABB; 3) AAbb; 4) Aabb; 5) AaBB; 6) aabb; 7) aaBB; 8) aaBb A) 1,2,5 B) 3,4 jC) 6 D) 7,8
2783. Tovuq tojining shakli ikki juft komplementar genlar bilan belgilanadi. Quyidagi genotiplaming qaysi biri no'xatsimon tojni belgilaydi?
1) AaBb; 2) AABB; 3) AABb; 4) aaBb;
5) AaBB; 6) aabb; 7) aaBB
A) 1,2,5 B) 3,4 C) 6 j D) 7,4
2784. Tovuq tojining shakli ikki juft komplementar genlar bilan belgilanadi. Quyidagi genotiplaming qaysi biri gulsimon tojni belgilaydi?
1) AaBb; 2) AABB; 3) AAbb; 4) Aabb;
5) AaBB; 6) aabb; 7) AABb
A) 1,2,5 j B) 3,4 C) 6 D) 7,4
2785. Tovuq tojining shakli ikki juft komplementar genlar bilan belgilanadi. Quyidagi genotiplaming qaysi biri yong'oqsimon tojni belgilaydi?
1) AaBb; 2) AABB; 3) AAbb; 4) Aabb; 5) AaBB; 6) aabb; 7) aaBB; 8) aaBb jA) 1,2,5 B) 3,4 C) 6 D) 7,8
2786. O'simliklarning urug'dan o'sib chiqib gullashi va meva berishigacha bo'lgan barcha hayotiy jarayonlarni boshqaradigan genlar qancha?
A) 250 B) 2500 jC) 25000 D) 100000
2787. Retrotranspozonlar tuzilishiga ko'ra nimaga o'xshaydi?
JA) ongogenga B) plazmidga C) fagga D) virusga
2788. Ko'paytirilayotgan bakteriyaning biologik xossasiga javob beradigan oziq muhitni aniqlang.
A) optimal JB) sintetik C) to'yingan D) selektiv
2789. Mikroorganizmlarda transpozonlami kim kashf etgan?
A) A.Buxoriy, J.Bishop
B) J.Bishop, G.Georgiyev
JC) G.Georgiyev, Mak Kpintok
D) F.Griffit, Lvov
2790. Retrotranspozonlar bir joydan ikkinchisiga ko'chganda qanday modda sintezlanadi? JA) m-RNK B) t-RNK C) DNK D) r-RNK
2791. Retrotranspozonlar o'simlik genomining qancha qismini tashkil qiladi?
A) salkam yarmini B) uchdan bir qismini C) to'rtdan bir qismini JD) o'ndan bir qismini
2792. Bakteriyalar irsiy molekulasi tarkibidagi fag qanday ataladi?
JA) profag B) bakteriofag C) lizogen D) plazmid
2793. Peptonlar bu — ...
JA) oqsillarning chala parchalanishi natijasida hosil bo'lgan mahsulotlar
B) mineral birikmalar
C) uglevodlar aralashmasi
D) yog'larning parchalanishi natijasida hosil bo'lgan mahsulotlar
2794. Mutatsiyaga uchragan mikroorganizmlar qanday muhitda o'stiriladi?
A) oddiy B) murakkabJ D) selektiv C) optimal
2795. Qaysi ohm ilk bor yadrosi olib tashlangan zigotaga voyaga yetgan organizmning somatik hujayrasidan ajratib olingan yadroni kiritib yetuk organizm oldi?
A) GJ.Gordon J) Roslin C) J.Tomson D) Koen
2796. Metallar biotexnologiyasi nimaga asoslangan?
JA) bakteriyalarning minerallarni oksidlash va metallarni eruvchan birikmalarga aylantirish xususiyatiga
B) bakteriyalarning minerallarni oksidlash va metallarni erimaydigan birikmalarga aylantirish xususiyatiga
C) bakteriyalar tomonidan tuzlarni cho⁽ktirish xususiyatiga
D) bakteriyalar tomonidan tuzlarni sintez qilish xususiyatiga
2797. Soya va tariq o'simliklarining asl vatanini aniqlang.
A) Sharqiy Osiyo JB) Janubiy Osiyo
C) Janubi-g'arbiy Osiyo D) Markaziy Amerika
2798. Quyidagi o'simliklaming kelib chiqish markazlarini toping.
1) sabzi; 2) shakarqamish; 3) qand lavlagi;
4) arpa; 5) loviya;
a) Janubi-g'arbiy Osiyo; b) Janubiy Osiyo;
c) O'rta yer dengizi; d) Efiopiya; e) Markaziy
Amerika
JA) 1- a; 2-b;3-c;4-d;5-e
B) 1- a; 2 - e; 3-d; 4- b; 5 -
C) 1- c; 2-b;3-a;4-d;5-e
D) 1- e; 2- c; 3-d; 4 -a; 5- b
2799. Kartoshkaning cho'ziq, qizil, kechpishar, serhosil navini aniqlang.
A) Samarqand B) Obidov C) Nimrang JD) Sanzor
2800. Zararkunandalarga chidamli, kam suv talab qiladigan g'alla navlarini belgilang.
JA) Ulug^lbek-600, Sanzor B) Bezostaya-I
C) Tritikale D) Tritikale, Nimrang
2801. Limfotsit va rak hujayralarini qo'shish natijasida qanday hujayra yaratildi?
A) gibridoma B) pohsoma J C) klon
D) transgen
2802. Qaysi kashfiyot "yangi" organlar yaratish texnologiyasiga asos bo'lgan?
A) vektor konstruksiya yaratish
JB) "asos" hujayralar yaratish
C) gibridoma yaratish D) genlarni klonlash
2803. Transgen g'o'za va transgen bug'doy o'simliklarini yaratgan olimlarni belgilang.
A) I.Abduraxmonov, F.Muhammedxonova
JB) S.Jatayev, F.Muhammedxonova
C) S.Jatayev, I.Abduraxmonov
D) SH.Azimova, B.Irisboyev
2804. Dilyatatsion kardiomiopatiya kasalligini chaqiruvchi mutatsiya qaysi gen faoliyatining buzilishi bilan bogiiq?
A) ektartin JB) distroGn C) kardiomiotin D) oksitotsin
2805. Gen daktiloskopiya usuli bu —___
A) gen injenerlik tashxisi biotexnologiyasi
B) RCR texnologiyasi asosida genotiplarni ajratish
JC) genning DNK izchilligi va genlar spektriga asosan noma'lum shaxsni aniqlash
D) barcha javoblar to'g'ri
2806. Pestitsid qoldiqlarini parchalab zararsizlantiruvchi genlar guruhi qaysi bakteriya shtammidan ajratib olingan va qaysi bakteriyaga ko'chirib o'tkazilgan?
A) rizosfera, psevdomonas
B) psevdomonas, rizosfera
C) nitrobakteriya, rizosfera
JD) psevdomonas, nitrobakteriya
2807. Irsiy kasalliklarning gen injenerlik tashxisi biotexnologiyasini tatbiq qilgan ohmlarni ko'rsating.
A) F.Muhammedxonova, R.Muhamedov
B) F.Muhammedxonova, B.Irisboyev
C) R.Muhamedov, B.Irisboyev
JD) I.Abdurahmonov, S.Jatayev
2808. Qaysi o'simliklar oilasi vakillariga gerbitsidga chidamlilik xossasini beruvchi gen kiritilib, transgen formalar olingan?
A) dukkakdoshlar, bug'doydoshlar
JB) gulxayridoshlar, bug'doydoshlar
C) gulxayridoshlar, dukkakdoshlar
D) ituzumdoshlar, bug'doydoshlar
2809. Qaysi sutemizuvchi vakiliga o'stiruvchi gormon kiritilib, transgen forma olingan?
A) tovushqon B) quyon C) norka D) ondatra
2810. Gepatit B xastaligini davolash uchun vaksina yaratishda qaysi rekombinant virusdan foydalaniladi?
A) NBB B) NCB jC) poliedr D) psevdomonas
2811. Gepatit B ni chaqiruvchi (1), jigarda rak xastaligini chaqiruvchi (2) va gepatit B ga qarshi vaksina olishda qo'llanilgan (3) viruslarni ko'rsating.
a-NCB, b-NBB, d-poliedr
A) l-a;2-b;3-d j B) 1-b; 2-a, b; 3-d
C) 1-b, d; 2-a; 3-b D) 1-d; 2-b, d; 3-a
2812. Virus (a) va bakteriya (b) larni ko'rsating.
1) psevdomonas; 2) poliedr; 3) rizosfera; 4) NBB 5) NCB
A) a-1, 2; b-3, 4, 5 B) a-1, 3; b-2, 4, 5 C) a-1, 4; b-2, 3, 5 jD) a-2, 4, 5; b-1, 3
2813. Qaysi hujayrani oqsil regulatorlar, antitelo va gormonlar sintezida ishlatish mumkin.
A) "asos" B) embrional o⁽zak
C) gibridoma jD) hammasini
2814. Splenotsitlar qaysi organ hujayralarida hosil bo'ladi?
A) qizil ilik B) jigar C) taloq
jD mashi to’ri
jj2815. Har xil antigen gruppalariga alohida antitana sintez qiluvchi hujayralar qanday ataladi?
A) monotsit B) splenotsit C) leykotsit D) hammasi
2816. Monoklonal antitana sintezida qaysi hujayralarning gibridomalari qo'llaniladi?
jA) splenotsit + miyeloma
B) splenotsit + limfotsit
C) splenotsit + monotsit
D) miyeloma + trombotsit
2817. Transgen formalarini olish uchun zigotaga genlar qanday yo'l bilan kiritiladi?
A) mikrurgiya B) mikroinyeksiya
C) viruslar yordamida j D) restriktaza orqali
2818. Ti-plazmid tarkibidagi T-DNK bo'lagi qanday o'zgarishga olib keladi?
A) transduksiyani ta'minlaydi
B) erkin azotni Gksatsiya qiladi
jC) o'simlik tanasida shish hosil qiladi
D) to^lg^lri javob yo^lq
2819. Sun'iy rekombinant DNK olish va genlarni klonlashda Boyer va Koyen tomonidan qaysi restriktaza fermentidan foydalanilgan?
A) EcoRJ B) BamHl C) Hae III D) barchasidan
2820. Ti-plazmidga ega bo'lgan bakteriyani ko'rsating. A) psevdomonas jB) rizosfera
C) agrobakterium D) salmonella
2821.Yashash sharoiti keskin o'zgarganda mutant allellarining hosil bo'lishi tezlashadi. Buning sababi nimada?
A) transpozon va retrotranspozonlarning ko'chishi sekinlashishi
jB) transpozon va retrotranspozonlarning ko'chishi tezlashishi
C) transpozon va retrotranspozonlar yo'qoladi
D) transpozonlar o'z mustaqilHgini yo^fqotadi
2822. Vismut-sulfit agarli muhitda qaysi bakteriya avlodi rivojlanadi va ko'payadi?
A) salmonella B) dizenteriya C) poliedr D) qizamiq
2823. Vismut-sulfit agarli muhitda qaysi bakteriyalarning o'sishi va rivojlanishi susayadi?
A) salmonella j B) dizenteriya C) poliedr D)qizamiq
b I Ib genotipli organizmda belgilarning to'liqsiz
birikkan holda irsiylanishida hosil bo'lgan
krossoverlangan (1) va krossoverga uchramagan
(2) gametalarni ko'rsating.
ja)5l;b)^|;c)SI;d)}|
A) 1-a, b; 2-c, d B) 1-a, c; 2-b, d
C) 1-b, c; 2-a, d j D) 1-a, d; 2-b, c
2825.Quyidagi navlardan kartoshka navlarini ajrating. 1) "Nimrang"; 2) "Zarafshon"; 3) "Vatan"; 4) "Samarqand-3"; 5) "Obidov"; 6) "Samarqand" A) 1,2,3 B) 2,3,4 j C) 1,5,6
D) 3,4,5
2826. Viruslarning ko'payishiga to'sqinlik qiluvchi oqsilni ko'rsating.
A) progesteron B) testosteron C) interferon j D) gidrokortizon
2827. Gen muhandisligi usuli yordamida olinayotgan oqsilni ko'rsating.
A) progesteron B) testosteron C) interferon D) esteron
2828. Qaysi o'simliklar duragayi yuqori hosildor, yuqori darajadagi oziqlik sifatiga ega?
A) javdar + bug'doyiq B) bug'doy + arpa C) bug^ldoy + javdar jD) javdar + arpa
2829. Sabzavot ekinlari vatanini ko'rsating.
A) Sharqiy Osiyo markazi
B) Janubiy Osiyo tropik markazi
C) Janubi-g'arbiy Osiyo markazi
J abbisia
2830. Zig'ir va dukkaklilar vatanini ko'rsating.
A) Sharqiy Osiyo markazi
B) Janubiy Osiyo tropik markazi
JC) Janubi-g'arbiy Osiyo markazi
D) Abissiya markazi
2831. Kofe daraxti vatanini ko'rsating.
A) Sharqiy Osiyo markazi
B) Janubiy Osiyo tropik markazi
C) Janubi-g'arbiy Osiyo markazi
JD) Abissiya markazi
2832. Quyidagi o'simliklardan qaysi bin Markaziy Amerika markazidan kelib chiqmagan?
A) makkajo'xori B) qalampir C) kakao daraxti JD) kofe daraxti
2833. Quyidagi o'simliklardan qaysi biri Abissiya markazidan kelib chiqqan?
A) makkajo'xori B) qalampir C) kakao daraxti JD) banan
2834. Ananas vatanini ko'rsating.
A) Janubiy-g'arbiy Osiyo markazi
B) Abissiya markazi
C) Markaziy Arnerilca markazi
JD) Janubiy Amerika markazi
2835.Geneologik usul yordamida dominant (a) va retsessiv (b) holda nasldan- naslga o'tishi aniqlangan kasalliklarni ko'rsating.
1) shizofreniya; 2) gemofiliya; 3) ko'z shox pardasining ko'rlikka olib keladigan irsiy degeneratsiyasi; 4) sil kasalligiga moyillik A) a-1, 2;b-3, 4 B) a-2,3;b-l,4 JC) a-3, 4; b-1, 2 D) a-1, 4; b-2, 3
2836. D. Abdukarimov yaratgan kartoshka navini belgilang.
A) Kechpishar Obidov JB) Samarqand C) Urganch D) Lox
2837. Mikrobiologiya fani rivojlanishiga hissa qo'shgan olim(a)ni aniqlang.
JA) S. Askarova B) I. Abdukarimova C) M. Bushuyev D) J. Musayev
2838. Madaniy o'simliklarning necha foizi janubiy Osiyo tropik markazidan kelib chiqqanligini belgilang.
A) 20% B) 11% C) 14% J D) 50%
2839. Tritikale bug'doy bilan qaysi o'simlikning duragayi sanaladi?
JA) javdar B) suli C) bug'doy D) tariq
2840. Shaftoli navlarini toping.
A) Obidov, Samarqand JС)Vatan/Farxod
B) Yulduz, Samarqand-3 D) Gultish, Hiloliy
2841. G'o'za navlarini toping.
A) Obidov, Samarqand
JB) Yulduz, Samarqand-3 D) Gultish, Hiloliy
2842. Uzum navlarini toping.
A) Obidov, Samarqand
B) Yulduz, Samarqand-3 JD) Gultish, Hiloliy
JC) Vatan, Farhod
2843. Kartoshka navlarini toping.
JA) Obidov, Samarqand
B) Yulduz, Samarqand-3 Gultish, Hiloliy
C) Vatan, Farhod
2844. G'alla navlarini toping.
JA) Ulug'bek-600, Sanzor
B) Yulduz, Samarqand-3 C) Vatan, Farhod D) Gultish, Hiloliy
2845. Ulug'bek-600, Sanzor g'alla navlari qanday xususiyatlarga ega?
A) ertapishar, tetraploid
JB) zararkunandalarga chidamli, suvni kam talab qiladi
C) lahnikor joylarda mo'l hosil beradi
D) kechpishar, doni bo'hq
2846. Olim A. Xolmurodov biologiya fani qaysi tarmog'ining rivojlanishiga hissa qo'shgan?
JA) mikrobiologiya B) biotexnologiya C) seleksiya D)~ genetilca
2847. Qaysi seleksioner o'z shogirdlari bilan meva va rezavor mevalarning 200 ga yaqin navlarini yaratdi?
A) D.Abdulcarimov B) S.Muhamedov
C) J.Musayev J D) M.Mirzayev
2848. Kartoshkaning o'rtapishar navini aniqlang.
A) Obidov B) Samarqand JC) Nimrang
D) Sanzor
2849. Kartoshkaning kechpishar navini aniqlang.
JA) Obidov B) Samarqand C) Nimrang D) Sanzor
2850. Madaniy o'simliklarning xilma-xilligi va geografik tarqalishini o'rgangan olimni aniqlang.
A) G.Georgiyev J B) N.Vaviiov
C) G.Karpechenko D) M.Bushuyev
2851. Dunyo o'simliklar resurslarini o'rganishga va urug'chilik uchun kolleksiya to'plashga o'z hissasini qo'shgan olimni aniqlang.
A) G.Georgiyev JB) N.Vaviiov
C) G.Karpechenko D) M.Bushuyev
2852. Sholi va shakarqamishning vatanini aniqlang.
JA) Janubiy Osiyo tropik markazi
B) Sharqiy Osiyo
C) Janubi-g'arbiy Osiyo
D) O'rta Yer dengizi
2853. Soya va tariq o'simliklarining vatanini aniqlang.
A) Janubiy Osiyo tropik markazi B) Sharqiy Osiyo C) Janubi-g'arbiy Osiyo D) O'rta JYer dengizi
2854. Suli, zig'ir va dukkakli o'simliklarning vatanini aniqlang.
A) Janubiy Osiyo tropik markazi B) Sharqiy Osiyo JC) Janubi-g'arbiy Osiyo D) O'rta Yer dengizi
2855. Qand lavlagi, karam va beda o'sindiklarining vatanini aniqlang.
A) Janubiy Osiyo tropik markazi B) Sharqiy Osiyo C) Janubi-g'arbiy OsiyoJ D) O'rta Yer dengizi
2856. Arpa, banan va kofe daraxtining vatanini aniqlang.
A) Efiopiya B) Markaziy Amerika
C) Janubiy Amerika J D) O'rta Yer dengizi
2857. G'o'za, qalampir va kakao daraxtining vatanini aniqlang.
A) EGopiya B) Markaziy Amerika
C) Janubiy Amerika JD) O'rta Yer dengizi
2858. Kartoshka va ananasning vatanini aniqlang.
A) EGopiya B) Markaziy Amerika
C) Janubiy Amerika JD) O'rta Yer dengizi
2859, Madaniy o'simliklarning 50%i (1), 14%i (2) va 20%i (3) qaysi markazlardan tarqalgan?
a) O'rta Yer dengizi; b) Janubi-g'arbiy Osiyo;
c) Shimoliy Amerika; d) Janubiy Osiyo tropik
markazi; e) Sharqiy Osiyo.
A) lb, 2d, 3 c B) la, 2 b, 3 c
JC) Id, 2 b, 3 e D) 1 d, 2 a, 3 a
2860. O'rta Yer dengizi (1), Janubiy Amerika (2) va Sharqiy Osiyo (3) markazlaridan kelib chiqqan madaniy o'simliklarni aniqlang.
a) soya; b) karam; c) kartoshka; d) tamaki; e) kofe daraxti; f) tariq; j) beda.
JA) 1 b,j;2c,d;3a,f
B) 1 b,j;2c,d,e;3a,f
C) 1 a, f; 2 c, e; 3 b, j, d
D) 1 b, j, d; 2 c, a; 3 e, f
2861. Yulduz, AN-402 g'o'za navlarini yaratgan olim(lar)ni aniqlang.
a) S.Mirahmedov; b) J.Musayev; c) N.Nazirov;
d) O.Jalilov; e) D.Abdukarimov
A) a B) b, d C) d, e J D) c, d
2862. Toshkent-1, Toshkent-2 g'o'za navlarini yaratgan olim(lar)ni aniqlang.
a) S.Mirahmedov; b) J.Musayev; c) N.Nazirov; d) O.Jalilov; e) D.Abdukarimov A) a B) b, d C) e D) c, d
2863. G'o'za kolleksiyasini yaratgan olimni aniqlang.
A) N.Nazirov B) D.Abdukarimov
C) J.Musayev D) A.Xolmurodov
2864. Begona zotlarni chatishtirish iiima maqsadda amalga oshiriladi?
A) gomozigota organizmlarni olisb
B) gemizigota organizmlarni oHsh
JC) bir nechta foydali belgilar kombinatsiyasini hosil qilish
D) sof Uniyalarni olisb
2865. F\ avlodlarida hayotiy xususiyatlarining yuqori bo'lishi va kuchli rivojlanish hodisasi nima deb ataladi?
A) poliploidiya B) pleyotropiya C) komplementarlik JD) geterozis
2866. Geterozis hodisasida ko'pchilik genlar qaysi holatda bo'ladi?
JA) gomozigota B) geterozigota C) gemizigota D) retsessiv
2867. Turlararo bepushtlikni bartaraf qilish yo'llarini ishlab chiqqan olimni aniqlang.
A) N.Vavilov B) M.Bushuyev
C) M.Mirzayev J D) G.Karpecbenko
2868. Seleksiyada qoilanadigan qaysi usulda toza liniyalar olinadi?
A) yalpi tanlasb
B) turlararo duragaylasb
C) poliploidiya
JD) yakka tanlash
2869. Qaysi organizmlax tarkibida 60% gacha oqsil moddasi to'planadi?
JA) zamburug'lar B) g'alladosblar C) yo^lsinlar D) suvo'tlar
2870. Bakteriya hujayrasiga ma'lum genlarni kiritish usullari nima deb ataladi?
A) bujayra muhandisligi J B) gen muhandisligi
C) xromosoma muhandisligi
D) genom muhandisligi
2871. Mikrobiologiya fanining rivojlanishiga hissa qo'shmagan olimni aniqlang.
JA) M.Mirzayev B) M.Mavloniy
C) A.Muzaffarov D) S.AsAarova
2872. O'zbekistonda yaratilgan chopqir ot zotini aniqlang.
JA) qorabayir B) tarpan C) laqay
D) axaltaka~
2873. Viruslar ko'payishini to'xtatuvchi oqsil ...
A) mioglobin B) gemoglobin
JC) interferon D) insulin
2874. Transformatsiya jarayonini kashf etgan olimni aniqlang.
JA) F.Griffit B) O.Everi C) J.Gyordon
D) J.Tomson
2875.F.Griffit tajribalarida olingan natijalarni qaysi olim tushuntirib bergan?
A) F.Griffit JB) O.Everi C) J.Gyordon D) J.Tomson
2876. Bakteriya irsiy molekulasi tarkibidagi virus qanday holatda bo'ladi?
A) faoi JB) profag C) patogen D) Uzogen
2877. Xromosomasida profag bo'lgan bakteriya ... deb ataladi.
JA) Uzogen B) profag D) chirituvchi
C) patogen
2878.Ko'chib yuruvchi genlar majmuasi qanday ataladi?
JA) transpozon B) plazmid C) endonukleaza D) gibridoma
2879. Bakteriya hujayrasida uchraydigan qo'shimcha xromosoma qanday nomlanadi?
A) transpozon JB) plazmid C) endonukleaza D) gibridoma
2880. Zaharli toksinni parchalovchi fermentni kodlovchi gen nima tarkibida uchraydi?
A) transpozon J B) plazmid
C) endonukleaza D) gibridoma
2881. Transpozon tarkibidagi gen tomonidan kodlanadigan DNK molekulasini "yopishqoq" uchlar hosil qilib kesuvchi fermentni aniqlang. A) restriktaza B) endonukleaza C) ligaza
JD) transpozaza
2882.Qaysi ferment (lar) DNK molekulasini "yopishqoq" uchlar hosil qilib kesadi?
A) restriktaza
B) ligaza
C) transpozaza, Ugaza
JD) endonukleaza, transpozaza
2883. Mikroorganizmlarda ko'chib yuruvchi genlarni kashf etgan olim(lar)ni aniqlang.
A) B.Mak-Klintok
JB) A.Buxoriy, J.Bishop
C) G.Georgiyev, A.Buxoriy
D) J.Bishop
2884.Hayvonlarda ko'chib yuruvchi genlarni kashf etgan olimni aniqlang.
A) B.Mak-KJintoJc B) A.Buxoriy C) J.Bishop JD) G.Georgiyev
2885. S.Jatayev va F.Muhamedxanovalar qanday transgen formalarni yaratganlar?
JA) bug'doy va g'o'zaning gerbitsidga chidamli
B) tez o'suvchi va yirik quyon
C) tuproqni gerbitsid va pestitsidlardan tozalovchi bakteriya
D) tuproqdagi simobni o'zlashtiradigan o⁽simlik
2886. J.Hamidov qanday transgen formani yaratgan?
A) bug'doy va g'o'zaning gerbitsidga chidamh
JB) tez o'suvchi va yirik quyon
C) tuproqni gerbitsid va pestitsidlardan tozalovchi bakteriya
D) tuproqdagi simobni o'zlashtiradigan o'simHk
2887.O.Odilova qanday transgen formani yaratgan?
A) bug'doy va g'o'zaning gerbitsidga chidamh
B) tez o'suvchi va yirik quyon
JC) tuproqni gerbitsid va pestitsidlardan tozalovchi bakteriya
D) tuproqdagi simobni o'zlashtiradigan o'simhk
2888. Qaysi olimlar hayvonlar klonini yaratishda o'z hissalarini qo'shishgan?
a) J.Gyordon; b) Roslin; c) J.Tomson; d) I.Abdukarimov; e) Keler; f) Milshteyn; j) Boyer; k) Koen
J A) a, b B) e, f C) j, k D) c, d
2889. Sun'iy sharoitda tez ko'payadigan va antitana sintezlovchi duragay hujayrani yaratgan olimlarni aniqlang.
a) J.Gyordon; b) Roslin; c) J.Tomson; d) I.Abdukarimov; e) Keler; f) Milshteyn; j) Boyer; k) Koen.
A) a, b JB) e,f C) j, Jc D) c, d
2890. Rekornbinat DNK olish va genlarni klonlash biotexnologiyasini ilk bor qaysi olimlar amalga oshirishgan?
a) J.Gyordon; b) Roslin; c) J.Tomson; d) LAbdukarimov; e) Keler; f) Milshteyn; j) Boyer; k) Koen.
A) a, b B) e, f J C) j, k D) c, d
2891.Yangi organlar yaratish texnologiyasini qaysi olim (lar) kashf etgan?
a) J.Gyordon; b) Roslin; c) J.Tomson; d) LAbdukarimov; e) Keler; f) Milshteyn; j) Boyer; k) Koen. A) a, b, d B) e, f C) j, k J D) c
2892. Yot genni hujayraga kiritib, undan sun'iy sharoitda yaratilgan yangi xususiyatli
o'simlik — ...
A) Uzogen B) klon JC) transgen D) gibridoma
JJ2893. Transgen banan qanday yaratilgan va unga xos xususiyatlarni aniqlang.
a) banan genomiga yuqumli kasalliklarga qarshi vaksina ishlab chiqaradigan gen kiritilgan;
b) zigotasiga somatik hujayrasinlng yadrosi ko'chirib o'tkazilgan;
c) mevasini iste'mol qilganda ayrim yuqumli kasaliklarga immunitet hosil bo'ladi;
d) urug' va mevasidan vaksinalar tayyorlanadi va bolalar emlanadi.
A)a.c B) a, b C) c, d D) a, b, c, d
2894. O'simlikning kloni qanday olinadi?
a) bir hujayrani sun'iy sharoitda ko'paytirib;
b) chetdan changlatib; c) qalamchalardan vegetativ ko'paytirib; d) o'z-o'zidan changlatib.
A) a, b B) c, d C) a, d JD) a, c
2895. DNK bo'lagini klonlashda vektor sifatida nimadan foydalanish mumkin?
a) virusning DNK molekulasidan;
b) transpozondan; c) plazmidlardan; d) endonukleazadan; e) gormonlardan A) a, b, d B) Ja, b, c C) c, d, e D) b, c, e
2896. R-shtammning S-shtammga transformatsiya bo'lishi nimaga bog'liq? A) profagga B) RNK ga JC) DNK ga D) oqsilga
2897. Organizmning irsiyatini o'zgartirishda qaysi jarayonlardan keng foydalaniladi? a) transformatsiya; b) transduksiya; c) simbioz; d) klonlash. JA) a, b B) a, d C) b, d D) a, b, c, d
2898. Biotexnologiya fanining rivojlanishiga hissa qo'shgan O'zbekiston olimlarini aniqlang. a) R.Muhammedov; b) O.Odilova; c) J.Musayev; d) N.Nazirov; e) J.Hamidov; f) O.Jalilov; j) Sh.Azimova; k) I.Abdurahmonov; i) D.Abdukarimov.
J) a, b, e, j, k B) c, b, f, d C) a, b, c, d D) e,f,j,k,i
2899. Biotexnologiya sohasiga oid ilmiy ishlar o'tkazishda qatnashmagan O'zbekiston olimlarini aniqlang.
a) R.Muhammedov; b) O.Odilova; c) J.Musayev;
d) N.Nazirov; e) J.Hamidov; f) O.Jalilov;
j) Sh.Azimova; k) LAbdurahmonov;
i) D.Abdukarimov.
A) a, b, e, j, k J B) c, d, f, i C) a, b, c, d D) e,f,j,k,i
2900. ... o'rtacha 3-10 dona genlardan iborat bo'lib, ularning 2 xili farqlanadi.
A) Restriktazalar B) Transpozonlax C) Antigenlar D) Plazmidlar
2901. Hozirgi kunda madaniy o'simliklarning kelib chiqishi markazlari soni nechta?
A) 5 B) 7 JC) 12 D) 14
2977. Retsessiv holda irsiylanuvchi kasallikni belgilang.
A) polidaktiliya JB) gemofiliya C) braxidaktiliya D) mikrotsefaliya
2978. Xromosoma kasalligini aniqlang. A) mikrotsefaliya B) fenilketomiriya C) galaktozemiya JD) Daun sindromi
2979. Qaysi bo'linish natijasida xromosomalar sonining doimiyligi saqlanadi?
A) mitoz J B) meyoz C) amitoz D) mitoz, amitoz
2980. Metamorfozning biologik ahamiyatini ko'rsating.
A) lichinkalar va yetuk organizmlar har xil sharoitda yashaydi
B) lichinkalar va yetuk organizmlar o'rtasida yashash. muhiti va oziq manbai uchun raqobat kuzatilmaydi
C) parazit yoki o'troq organizmlarmng harakatchan lichinkalari ularning tarqalish arealim kengaytiradi
DJ) barcha javoblar to'g'ri.
2981. Gemofiliya retsessiv belgi bo'lib, X-xromosomaga bog'liq holda irsiylanadi. Agar ota sog'lom, ona kasallik tashuvchisi bo'lsa, bu oilada tug'ilgan o'g'illarning necha foizi kasal tug'ilishi mumkin? A) 25 JB) 50 C) 75 D) 100
2982.Gulli o'simliklar endospermida xromosoma to'plami qanday bo'ladi?
A) gaploid B) diploid C) triploid D) poliploid
2983. Klaynfelter sindromida jinsiy xromosomalar holatini belgilang.
A) XXX B) XO C) XY J D) XYY
2984. Organizmda ota-onalarda uchramaydigan yangi belgilar noallel genlarning qanday ta'siri natijasida paydo bo'ladi?
JA) Iromplementar B) epistaz C) polimeriya D) kodominantlik
2985.Odamda ter bezlarining bo'lmasligi retsessiv belgi bo'lib, jinsga bog'liq holda irsiylanadi. Oilada ota va o'g'il bu anomaliyaga ega bo'lib, ona sog'lom bo'lsa, o'g'ilga bu anomaliyaning otadan o'tganligi ehtimoli qanday (%)?
JA) 0 B) 25 C) 75 D) 50
2986. Qaysi holatda F₂ da genotip va fenotip bo'yicha ajralish 1:2:1 nisbatda bo'ladi?
A) tahliliy cbatishtirisbda B) to'la dominantlikda
C) chala dominantlikda D) epistazda
2987. Bir juft belgisi bo'yicha geterozigota organizm tahliliy chatishtirilganda fenotip bo'yicha qanday nisbatda xilma-xillik yuzaga keladi?
JA) 1:1 B) 1:1:1:1 C) 3:1 D) 9:3:3:1
2988. Ddd juft belgisi bo'yicha geterozigota organizm tahliliy chatishtirilganda fenotip bo'yicha qanday nisbatda xilma-xillik yuzaga keladi?
A) 1:1 J B) 1:1:1:1 C) 3:1 D) 9:3:3:1
2989.Quyidagi organizmlarda xromosomalarning birikkan guruhi soni to'g'ri berilgan javobni aniqlang.
a) odam; b) drozofila; c) no'xot
JA) a - 23, b - 4, c - 7 B) a - 22, b - 4, c - 8
C) a-24,b-8,c-9 D) a - 23, b - 8, c-14
2990. Genlarning birikkan guruhning soni nimaga mos keladi?
A) xromosomalar soni
B) xromosomalarning diploid soni
JC) xromosomalarning gaploid soni
D) kariotip
2991. Turli genlarning chalkashish foizi nimaga bog'liq?
A) allel genlarning soniga B) noallel genlarning soniga
C) autosoma xromosomalarda joylashish o'rniga D) genlar orasidagi masofaga
2992. O'simliklar tarkibidagi vitaminlar miqdori qaysi genlarning ta'siriga bog'liq bo'ladi?
A) komplementar B) epistaz C) polimer D) jamlangan
2993. Lavlagi ildizmevasidagi shakar miqdori qaysi genlarning ta'siriga bog'liq?
A) epistaz B) pleyotrop C) polimer D) komplementar
2994.Genlarning komplementar (1), epistaz (2), polimer (3), pleyotropiya (4) ta'sirida vujudga keladigan fenotipik xilma-xillik to'g'ri ko'rsatilgan javobni toping.
a) 9:3:3:1; b) 3:1; c) 1:4:6:4:1; d) 9:7; e) 13:3; f) 2:1.
JA) 1-a, d; 2-e; 3-c; 4-f B) 1-a, b; 2-e; 3-d; 4-f C) 1-d; 2-c; 3-e; 4^f D) 1-b; 2-c; 3-a; 4-b
2995. Tovuqning nasi qoldirish xususiyati va hayotchanligiga salbiy ta'sir ko'rsatadigan belgini toping.
A) oddiy tojli bo'lishi
B) no'xotsimon tojli bo'lishi
JC) patning jingalak bo'lishi
D) patning silliq bo'lishi
2996. Tovuqlarda patning jingalak bo'lishi qanday holatlarga olib keladi?
1) serpushtlik; 2) tashqi muhitga ko'p issiqlik ajratish; 3) ovqat hazm qilish buziladi;
4) yurak-tomir faoliyati ishi buziladi; 5) ko'p tuxum qiladi; 6) hayotchanligiga salbiy ta'sir qiladi; 7) nasi qoldirishga salbiy ta'sir qiladi
A) 1, 3, 5, 7 B) 2, 4, 5, 7 JC) 2, 3, 4, 6, 7 D) 1,3,4,5
2997. Organizmning nobud bo'lishiga olib keluvchi genlar ... deyiladi.
A) polimer genlar JB) letal genlar
C) allel genlar D) monosomik genlar
2998.Qaysi mutatsiyalar oqsil molekulasining funksional faolligini o'zgartiradi?
A) dominant B) retsessiv C) somatic JD) nuqtali
2999. Qaysi mutatsiya genlarning yangi kombinatsiyasini hosil qiladi?
A) retsessiv B) indamas JC) xromosoma D) dominant
3000. Qaysi mutatsiya genlarning o'zaro ta'sir xarakterini o'zgartiradi?
A) gen B) nuqtali J CJ) xromosoma D) dominant
3001. Mutatsiyalar ta'sir doirasiga qarab qanday guruhlarga ajratiladi?
1) foydali; 2) nuqtali; 3) zararli; 4) dominant;
5) befarq; 6) retsessiv
JA) J, 3, 4, 6 B) 1, 2, 3, 5 C) 2, 3, 4, 5 D) 2,4,5,6
3002. Suv yong*og'ida suv osti (1) va suv usti (2) barglarining shakli qanday bo'lishini toping.
a) ingichka lansetsimon; b) patsimon qirqilgan; c) voronkasimon; d) yaxlit A) 1-a, 2-c B) Jl-b,2-d C) 1-b, 2-a D) l-d,2-b
3003. Odam hujayrasidagi xromosoma soni va tuzilishini o'rganishda qaysi hujayradan foydalaniladi va ularni necha gradusli muhitda o'stiriladi?
A) eritrotsitlardan, 36°
JB) leykotsitlardan, 37°
C) trombotsitlardan, 25°
D) epiteliy hujayrasidan, 37°
3004. Quyidagi:
a) Sangzor; b) Yulduz; c) Gultish; d) Farhod; e) Obidov navlarini o'simlik guruhiga ajrating: 1) g'alla; 2) g'o'za; 3) uzum; 4) shaftoli; 5) kartoshka.
A) 1-b, 2-a, 3-d, 4-e, 5-c
JB) J-a, 2-b, 3-c, 4-d, 5-e
C) 1-c, 2-d,3-e, 4-a, 5-b
D) 1-d, 2-e, 3-a, 4-b, 5-c
3005. Odamda birinchi qon guruhi I°I°, ikkinchi qon guruhi gomozigota holatda I^AI^A, geterozigota holatda I^AI°, uchinchi qon guruhi gomozigota holatda I^BI^B, geterozigota holatda I^BI°, to'rtinchi qon guruhi esa I^AI^B bilan ifodalanadi. Gomozigota holatdagi // va /// qon guruhiga ega bo'lgan yigit va qiz nikohidan qanday qon guruhiga ega bo'lgan farzandlar dunyoga keladi?J A) IV B) II, III C) I D) 1,11,111,1V
3006. Odamda birinchi qon guruhi I°I°, ikkinchi qon guruhi gomozigota holatda I^AI^A, geterozigota holatda I^AI°, uchinchi qon guruhi gomozigota holatda I^BI^B, geterozigota holatda I^BI°, to'rtinchi qon guruhi esa I^AI^B bilan ifodalanadi. Geterozigota holatdagi // va 777 qon guruhiga ega bo'lgan yigit va qiz nikohidan qanday qon guruhiga ega bo'lgan farzandlar dunyoga keladi? A) IV B) II, III C) I J D) I, II, III, IV
3007. Odamda birinchi qon guruhi I°I°, ikkinchi qon guruhi gomozigota holatda I^AI^A, geterozigota holatda I^AI°, uchinchi qon guruhi gomozigota holatda I^BI^B, geterozigota holatda I^BI°, to'rtinchi qon guruhi esa I^AI^B bilan ifodalanadi. I va geterozigota //-guruhiga ega bo'lgan yigit va qiz nikohidan qanday qon guruhiga ega bo'lgan farzandlar dunyoga keladi?
A) W B) II, III JC) I, II D) I, II, III, IV
3008. Odamda birinchi qon guruhi I°I°, ikkinchi qon guruhi gomozigota holatda I^AI^A, geterozigota holatda I^AI°, uchinchi qon guruhi gomozigota holatda I^BI^B, geterozigota holatda I^s 1°, to'rtinchi qon guruhi esa I^AI^B bilan ifodalanadi. Qaysi qon guruhiga ega bo'lgan yigit va qiz nikohidan dunyoga kelgan farzandlarda qon guruhi ota-onasinikidan farq qiladi?
A) I, II B) 71,1/7 J C) I, IV D) /,///
3009. Izogen liniya - bu ..A) o'rganilgan belgi genlari bo'yicha gomozigotali o'simliklar guruhi
B) o'rganilgan belgi genlari bo'yicha geterozigotali o'simliklar guruhi
C) barcha belgi genlari bo'yicha gomozigotali o'simliklar guruhi
JD) barcha belgi genlari bo'yicha geterozigotali o'simliklar guruhi
3010. G'o'za tola chiqimining irsiylanishi va rivojlanishi genlarning o'zaro ta'sirining qaysi turi natijasida namoyon bo'ladi?
A) to'liq dominantlik JB) jamlangan ta'sir
C) epistaz D) komplementarlik
3011. Genlarning polimer ta'sirida fenotip bo'yicha 1:4:6:4:1 nisbatda ajralish kuzatilsa, genotip bo'yicha qanday ajralish namoyon bo'ladi?
A) 9:3:3:1 B) 1:2:1 J C) 1:2:1:2:4:2:1:2:1
D) 15:1
3012. Zog'ora baliqda birikish guruhining soni qancha? A) 104 ta J B) 52 ta C) 26 ta D) 2 ta
3013. Jins bilan bog'liq holda irsiylanadigan retsessiv belgi keltirilgan javobni aniqlang.
A) yuzda botiqlik bo'lishi
B) sochning tekis farq hosil qilmay o'sishi
JC) ko'z qorachig'ining to'liq ko'rinmasligi
D) sepkillar bo'lishi
3014. Fenilketonuriya kasalligi autosomada joylashgan retsessiv gen bilan ifodalansa, u kimlarda namoyon bo'ladi?
A) faqat o'g'il bolalarda
B) faqat qizlarda
C) birinchi avlodda o'g'il bolalarda, ikkinchi avlodda - qizlarda
JD) o'g'il va qiz bolalarda bir xil namoyon bo'ladi
3015. Qaysi kasallikda ayollar fenotip bo'yicha sog'lom, genotip bo'yicha tashuvchi bo'ladi?
A) Daun sindromi JB) gemofiliya
C) fenilketonuriya
D) Terner-Shershevs/ciy sindromi
3016. Klaynfelter sindromli o'g'il bolaning somatik hujayrasida nechta autosoma xromosomalari mavjud bo'ladi?
A) 47 ta B) 46 ta J C) 44 ta D) 22 ta
3017. Qaysi kasallik faqat gomozigota holatda namoyon bo'ladi?
A) albinizm B) braxidaktiHya JC) polidaktiliya D) mikrotsefaliya
3018. 5.7-2 file-» 335) Bug'doy o'simligida xromosomaning gaploid to'plami nechaga teng?
A) 14 JB) 7 C) 28 D) 42
3019. Daun sindromi ham o'g'il, ham qizlarda namoyon bo'lishining sababi nimada?
A) kasallikni belgilovchi gen x-xromosomada joylashganligi uchun
JB) autosoma xromosomalarning o'zgarishi bilan bog'liqligi uchun
C) dominant belgi bo'lganligi uchun
D) jinsiy xromosomalarning o'zgarishi bilan bog'liqhgi uchun
3020. Qon gruppalarining qaysi biri retsessiv holda irsiylanadi?
JA) faqat/ B) //va/// C) IvalV D) faqat IV
3021. Odamga xos dominant belgilarni aniqlang.
1) mongoloid ko'z kesimi; 2) albinizm;
3) ko'zning katta bo'lishi; 4) axondroplaziya;
5) bo'yning normal bo'lishi
A) 1,2,4,5 J B) 1,3,4 C) 1,2,3,4,5
D) 2,5
3022.Jinsiy xromosomalarning qaysi to'plami Klaynfelter sindromiga xos emas?
A) XXY B) XYY C) XXXY JD) XO
3023. Qaysi kasallikiarni dori-darmonlar yordamida davolash yo'llari topilgan?
JA) fenilketonuriya, raxit, poliomiyelit
B) albinizm, sindaktiliya, gemofiliya
C) sindaktiliya, braxidaktiHya, qandli diabet
D) daltonizm, qandli diabet, albinizm
3024. ... meyoz jarayonida o'zaro konyugatsiyalashgan ikkita gomologik xromosomalardan hosil bo'ladi.
A) Xromatidlar C) Nukleotidlar
JB) Bivalentlar D) Terminatorlar
3025. Xromosomalarning ichki tuzilishidagi farqni aniqlash imkoniyatini beruvchi metodni aniqlang. A) molekulyar genetik B) geneologik C) biokimyo D) sitogenetik
3026. Tovuqlarda patining jingalak bo'lishi ularning nasi qoldirish xususiyatiga va hayotchanligiga salbiy ta'sir ko'rsatishining sabablarini aniqlang. 1) tanaga yopishib turmaydi; 2) ko'pincha sinib ketadi; 3) tanaga yopishib turadi; 4) tanasidan tashqi muhitga ko'p issiqlik tarqaladi; 5) ovqat hazm qilish buziladi; 6) yurak-tomir faoliyati buziladi; 7) ko'rish va eshitish xususiyati pasayadi
A) 2, 3, 4, 7 B) 1, 2, 6, 7 C) 2, 3, 5, 6, 7J D) 1, 2, 4, 5, 6
3027. Keltirilgan belgilardan qaysi biri pleyotrop ta'sirga ega?
A) bug'doyning rangi
B) xo'rozlarda tojining shakllari
JC) tovuqlarda patlarning jingalak bo'lishi
D) drozoBlada qanotining uzun bo'lishi
3028.Dominant mutatsiya keltirilgan qatorni aniqlang.
A) xo'rozlarda bo'yin qismining serpat bo'lishi
JB) xo'rozlarning bo'yin qisniida patning bo'lmasligi
C) odamda barmoqlarning 5 ta bo'hshi
D) odamda fenilketonuriya kasalligining rivojlanishi
3029. No'xat o'simligining qaysi belgisi retsessiv holda irsiylanadi?
JA) don shaklining silliq bo'Hshi
B) gul rangining qizil bo'lishi
C) dukkakning bo'g'imliligi
D) poyasining uzun bo'lishi
3030. Nima sababdan drozofila pashshalarida analiz qiluvchi chatishtirish uchun urg'ochi pashshalami olish kerak?
A) krossingover faqat urg'ochilarda kuzatiladi
B) erkaklarda krossingover kuzatiladi
C) erkaklarda bitta xromosomada joylashgan genlarning birikishi to'liq birikish hisoblanadi
JD) erkaklarda bitta xromosomada joylashgan genlarning birikishi to'liq birikish hisoblanadi va ularda krossingover kuzatilmaydi, krossingover faqat urg'ochilarda sodir bo'ladi
3031. Organizmning fenotipini belgilovchi biokimyoviy belgilarni aj rating.
JA) oqsilning tuzilishi, fermentning faolligi, qondagi gormonlar konsentratsiyasi
B) ferment faolligi, qondagi gormonlar konsentratsiyasi, to'qimaning tuzilishi
C) hujayraning shakli, to'qima va organlar tuzilishi
D) ferment faolligi, tana tuzilishi, organlar joylashuvi
3032. Organizmning fenotipini belgilovchi gistologik belgilarni aniqlang.
JA) to'qima va organlarning tuzilishi
B) tana tuzilishi, organlar joylashuvi
C) oqsilning tuzilishi, fermentlar faolligi
D) organizmlarning gemizigotali bo^llishi
3033. Organizmning fenotipini belgilovchi anatomik belgilarni aniqlang.
JA) tana tuzilishi, organlar joylashuvi
B) to'qima, organlar tuzilishi va turlari
C) teri rangi, gullar rangi
D) geterogametali va geterozigotali boTishi
3034. Qaysi belgilar chala dominantlik holda irsiylanadi?
1) namozshom gulning rangi; 2) qulupnay mevasining rangi; 3) qushiar patining tuzilishi; 4) andaluz tovuq patining rangi; 5) no'xat urug'ining rangi.
A) 1, 2, 5 B) 3, 4, 5 C) 1, 4, 5 JD) 1,2,3,4
3035. Mendel xushbo'y no'xat o'simligining necha juft altemativ belgilarni nasldan-naslga o'tishini kuzatdi?
A) 1 B) 3 C) 2 D) 7
3036. Xushbo'y no'xatning qaysi belgilarining irsiylanishi naslda mustaqil taqsimlanmasligi isbot etildi?
A) changchi shakli, gulning rangi
B) gulning rangi, donning rangi
C) donning shakli, donning rangi
D) no'xatning barcha belgilari faqat mustaqil holda irsiylanadi
3037. Irsiyatning tuzilish va funksional birligi nima? A) autosomals^ J B) gen C) fenotip D) jinsiy xromosomalar
3038. Kariotipda xromosomalar sonining ko'payishi bilan organizmning ... va mutatsiya jarayonida hayotchanlikning ... .
JA) genetik barqarorligi ortadi / pasayish xavfi kamayadi
B) genetik barqarorligi kamayadi / pasayish xavfi ortadi
C) genetik barqarorligi ortadi / pasayish xavfi ortadi
D) genetik barqarorligi kamayadi / pasayish xavfi kamayadi
3039. Himolay quyonlarini 30° C li muhitda boqilsa, uning juni qanday rangda bo'ladi?
JA) hamma juni oq rangda
B) hamma juni qora rangda
C) qulog'i, oyoqlari, dumi - qora rangda, tanasi -oq rangda
D) qulog'i, oyoqlari, dumi - oq rangda, tanasi -qora rangda
3040. Qaysi kasalliklarni dominant holda nasldan-naslga o'tishi geneologik usul yordamida aniqlangan?
1) qandli diabet; 2) braxidaktiliya; 3) tug'ma karlik; 4) sil kasalligiga moyillik; 5) gemofiliya; 6) shizofreniya; 7) ko'z shox pardasining ko'rlikka olib keladigan irsiy degeneratsiya. A) 1, 3, 5 JB) 2, 4, 7 C) 1, 3, 7 D) 1,5,6
3041. Genetik tahlil yordamida nima o'rganiladi?
JA) organizm belgilarining irsiylanishini belgilovchi genlarning soni va faoliyati
B) gomozigota yoki geterozigota organizmlar
C) gomozigota organizmlar
D) organizmdagi irsiyat, irsiylanish va o'zgaruvchanlik qonuniyatlari
3042. Genlarning epistaz ta'siriga ko'ra tovuqlarning oq patli (1) va qora path (2) formalarini ajrating. a) IICC; b) IiCc; c) iiCC; d) lice; e) iiCc; f) iicc.
J AMASI TO’RI
B) 1-c, e; 2-a,b,d,f
C) 1 - a, c, d, e; 2-b,f
D) 1 - c, f; 2 - a, b, d, e
3043. Genlarning epistaz ta'sirida nima kuzatiladi?
1) ota-onada bo'lmagan yangi belgi vujudga keladi;
2) xilma-xillik kuchayadi, polimorfizm kengayadi;
3) seleksiya va evolyutsiya samaradorligi ortadi;
4) gomozigota formalar nobud bo'ladi;
5) belgining vujudga kelishi dominant genlarning soniga bog'Uq;
6) bir gen ikkinchi genni to'ldiradi. JA) 1,2,3 B) 2, 4, 6 C) 1, 2, 5 D) 1,3,6
3044. Genlarning epistaz ta'siri natijasida tovuqlarning qora rangda bo'lishini qaysi genotip belgilaydi? A) CCH B) Ccli C) ecu JD) Ccii
3045. Ekki belgisi bo'yicha geterozigotali bo'lgan genotipni toping.
JA) AABbCCDd B) AaBbCcDD C) AaBBCCDD D) AABbCCDD
3046.Quyidagi genotipga ega bo'lgan organizmlardan qaysi biri 4 tipdagi gametalar berishini belgilang. A) AaBbCcDD JB) AaBBCCDd
C) AABBCcDD D) AaBBCcDd
3047. Quyidagi AaBBCcDD genotipga ega bo'lgan organizm necha tipdagi gametalarni hosil qiladi?
JA) 4 B) 2 C) 8 D) 16
3048.Drozofila meva pashshasi ko'zining rangi qanday tipda irsiylanadi?
A) oraliq holda
JB) jinsga bog'liq holda
C) kompiementar holda
D) autosomaga bog'Uq holda
3049. Quyidagi berilgan genotiplarning qaysi biridan 4 xil tipdagi gametalar olish mumkin?
1) AABB; 2) AaBB; 3) AaBbCC;
4) AABbCcDD; 5) AABbCCDD;
6) AaBBCcDD; 7) AaBbCc; 8) AABbCcDd;
9) AaBBCCDd.
JA) 3,4,6,9 B) 1,2,3,5 C) 7,8,9,4
D) 6,4,3,2
3050. Dengiz cho'chqachalarida qaysi belgilari allel genlar bilan ifodalanadi?
A) silliq va kulrang B) qora va silliq
C) silliq va hurpaygan JD) qora va hurpaygan
3051.Genlarning epistatik ta'siri natijasida patlari oq rangdagi tovuq zotlarini o'zaro chatishtirilganda, FA) 1:4:6:4:1 B) 9 : 3 : 3 : 1 C) 13 : 3
JD) 1:2:2:4:1:2:1:2:1
3052. Quyida berilgan chatishtirish nisbatlarining qaysi biri kompiementar ta'sirga tegishli?
A) 13:3 B) 12:3:1 JC) 9:7 D) 15:1
3053. Polimer ta'sirlanishni eng avval qaysi olim o'rgangan?
A) T. Morgan B) Karpichenko JC) Nilson-Ele D) de Friz
3054. Nima sababdan aa genotipli quyonlarning juni oq, ko'zi qizil bo'ladi?
1) pigment hosil bo'lmaydi; 2) pigmenti ortib ketadi; 3) qizil pigment kamalak pardada to'planadi; 4) genlarning pleyotrop ta'siri sababli A) 1, 3 B) 2,3 C) 2, 4 JD) 1, 4
3055. Qaysi genotipli sariq junli quyonlar embrionlik davrida halok bo'ladi? Buning sababini ko'rsating.
JA) faqat gomozigotalilar, genlarning pleyotropiya ta'siri natijasida
B) faqat gomozigotalilar, genlarning komplimentar ta'siri natijasida
C) gomozigota va geterozigotalilar, genlarning pleyotrop ta'siri natijasida
D) gomozigota va geterozigotalilar, genlarning polimeriya ta'siri natijasida
3056. Sariq junli erkak va urg'ochi quyonlar chatishtirildi. Ulardan 24 tasi sariq, 11 tasi oq quyonlar olindi. Urg'ochi va erkak quyonlarning genotipi va hosil bo'lgan avlodlar nisbatini aniqlang.
A) Aa va Aa; 2:1 B) Aa va aa; 1: 1 C) AA va aa; 3 : 1 J D) Aa va AA; 2 : 1
3084. O'simlik tanasida shish hosil qiluvchi plazmid genominiiig bo'lagini belgilang.
JA) t-DNK B) t-RNK C) pBR322
D) i-RNK
3085.O'zbekistondagi o'simlikshunoslik institutida
N. Vavilov kolleksiyasining qaysi o'simliklarga tegishli qismi saqlanmoqda? JA) to'qay o'simliklari B) yaylov o'simliklari C) cho'l o'simliklari D) subtropik o'simliklar
3086. Ozuqabop oqsillar sintezlovchi achitqi zamburug'lari qaysi oziq muhitda o'stiriladi?
A) yog'och qipiqlari, paraGnda
JB) agar-agarda C) optimal muhitda D) parafin, agar-agarda
3087.Yo'naltirilgan mutatsiya asosida qanday biotexnologiya ishlab chiqilgaa?
JA) xohlagan genning istalgan nukleotidini almashtirish
B) letal genlarm normal genlarga almashtirish
C) irsiy kasalliklarmng oldini olish
D) gen terapiyasi
3088. Genlarni klonlash va rekombinant DNK olish texnologiyasi qaysi kashfiyot asosida ishlab chiqilgan?
A) gibridoma oHshning kashf etilishi
JB) restriktaza va ligaza fermentlarining ochilishi
C) gibrid hujayramng kashf etilishi
D) monoklonal antitananing kashf etilishi
3089. Gibridoma hujayralar olish texnologiyasi qaysi kashfiyotga asoslangan holda ishlab chiqilgan?
A) ligaza fermentini olish
B) restriktazaning kashf etiHshi
JC) hiyayra injeneriyasi
D) monoklonal antitananing kashf etiHshi
3090. Nima sababdan nomdor qoramol zotini zudlik bilan ko'paytirish imkoni bo'lmaydi?
A) ular vegetativ yo^ll bilan ko'paymaydi
B) tuxum hujayraning ko'pchiligida urug'lanish xususiyati bo'lmaydi
JC) bir yilda faqat bir yoki ikki dona tuxum hujayra hosil qiladi
D) nomdor qoramol zotlaridagi geterozis hodisasi bepushtlikka ohb keladi
3091.Qoramolda superovulyatsiyaning vujudga kelishiga qanday usul orqali erishiladi?
JA) gormon inyeksiya qilinadi
B) yuqori sifatli yem-xashak beriladi
C) kun uzunligi uzaytiriladi
D) vitaminli inyeksiya qiUnadi
3092. Transgen kalamushni olishda qaysi usuldan foydalanilgan?
A) zigotaga somatik hujayra yadrosi kiritilgan
B) zigotaga boshqa jinsiy hujayra yadrosi kiritilgan
JC) zigotaga har xil genlar mikroinyeksiya qilingan
D) zigotaga boshqa kalamush embrional hujayrasidan olingan yadro kiritilgan
3093.Poliklonal antitanaga xos xususiyatni toping.
A) turli antigen aralashmasidan iborat
B) faqat o'ziga tegishli antitana guruhini taniydi
C) bir xil antitana aralashmasidan iborat
JD) har xil antitana aralashmasidan iborat va faqat o'ziga tegishli antigen gruppani taniydi
3094. Monoklonal antitana nima uchun ishlatiladi?
A) gibridoma hujayralardan klonlar yaratish va zigotaga kiritish uchun
B) splenotsitlar va miyeloma hujayralaridan iborat gibridoma hosil qilish uchun
C) poliklonal antitana hosil qilish uchun
JD) xastaliklarni o'ta aniq tashxis qilish uchun
3095.Transformatsiya natijasida nima o'zgaradi?
A) timidikinaza fermentining miqdori va sifati
JB) hujayra irsiyati
C) xromosomalarning gaploid to'plami
D) organizm kariotipi
3096. R-shtanomning S-shtammga transformatsiya bo'lishida qanday modda ishtirok etadi?
A) i-RNK B) oqsil J C) DNK D) DNKvaRNK
3097. R-shtammning transformatsiyalanishida S-shtammning DNK molekulasi qatnashishini qaysi olim va qachon isbot qilgan?
JA) Evveri, 1944-y. B) Lvov, 1953-y.
C) Mak Klinton, 1950-y. D) Georgiyev, 1953-y.
3098. Makkajo'xorida ko'chib yuruvchi genlarni qaysi olim aniqlagan?
A) J.Bishop B) A.Buxoriy
C) G.Georgiyev JD) B. Mak Klintok
3099.Hayvonlarning an'anaviy ozuqasi tarkibiga qaysi aminokislota qo'shilsa, o'nlab tonna ozuqani tejab qolish mumkin?
JA) Zizin B) alanin C) valin D) tirozin
3100. Ipak qurtida kasallik chaqiruvchi virus
JA) NBB virusi B) poUedr virusi
C) rizosfera virusi D) NCB virusi
3101.Jigarda rak xastaligini chaqiruvchi virus
A) NBB B) pohedr C) rizosfera
JD) NCB, NBB
3102. Madaniy o'simliklaming 20%dan ortiq turlari tarqalgan markazni belgilang.
A) Sharqiy Osiyo markazi
B) Janubiy Osiyo tropik markazi
C) O'rta yer dengizi markazi
D) Abissiya markazi
3103. Madaniy o'simliklar 50%ining markazi ... hisoblanadi.
A) Sharqiy Osiyo markazi
B) Janubiy Osiyo tropik markazi
C) O'rta Yer dengizi markazi
JD) Abissiya markazi
3104. Ikki belgisi bo'yicha geterozigota bo'lgan genotiplami ko'rsating.
1) AabbCcDD; 2) AAbbCCdd; 3) AaBbCcdd;
4) AABBCcDd; 5) AABbCcDd
A) J, 4 B) 1, 4, 5 C) 2,3 D) 3, 4, 5
3105. Quyidagi berilgan chatishtirish nisbatlarining qaysi biri epistaz ta'siriga tegishli?
A) 9:7 J B) 13:3 C) 12:3 D) 9:6:1
3106. Ikki juft belgisi bo'yicha geterozigota organizm, ikkala belgisi bilan gomozigota retsessiv bo'lgan organizm bilan chatishtirilganda genotip bo'yicha qanday nisbatda ajralish sodir bo'ladi?
A) 9:3:3:1 JB) 1:1:1:1 C) 1:2:1:2:4:2:1:2:1 D) 1:1
3107. Odamlarda sochning qora rangi malla rang soch ustidan, sepkillilik sepkilsizlik ustidan dominantlik qiladi. Qora sochli sepkilli (ikki belgi bo'yicha geterozigotali) yigit malla sochli, sepkilsiz ayol bilan turmush qursa, avlodda fenotip bo'yicha qanday ajralish olinadi?
A) 1:2:1 B) 1:1:1:1 C) 9:3:3:1 D) 1:4:6:4:1
3108. Odamlarda sochning qora rangi malla rang soch ustidan, sepkillilik sepkilsizlik ustidan dominantlik qiladi. Qora sochli sepkilli (ikki belgi bo'yicha geterozigotali) yigit malla sochli, sepkilsiz ayol bilan turmush qursa, avlodda genotip bo'yicha qanday ajralish olinadi?
A) 1:2:1 B) 1:1:1:1 C) 9:3:3:1 D) 1:4:6:4:1
3109.Odamlarda sochning qora rangi malla rang soch ustidan, sepkillilik sepkilsizlik ustidan dominantlik qiladi. Qora sochli sepkilli (ikki belgi bo'yicha geterozigotali) yigit malla sochli, sepkilsiz ayol bilan turmush qursa, avlodda qanday genotiplilar olinmaydi?
JA) AaBB, aaBB B) AaBb, aabb
C) Aabb, aaBb D) AaBb, Aabb
3110. Quyonning juni oq va tekis. Agar ikkala belgi ham retsessiv holda nasldan naslga o'tsa, ushbu fenotipni yuzaga chiqaruvchi genotipni aniqlang. A) AABB B) AAbb C) aaBB JD) aabb
3111 Drozofila pashshasining tanasi kulrang, qanotlari kalta. Ushbu fenotipni yuzaga chiqaruvchi genotip(lar)ni ko'rsating. (kulrang - dominant, kalta qanot - retsessiv belgi)
JA) AAbb yoki Aabb B) AABb C) aabb
D) AABB yoki AAbb
3112. G'o'zada tolasining qo'ng'ir rangi gomozigota holatdagi gen bilan ifodalanadi. Ushbu genning retsessiv alleli oq rangni yuzaga keltiradi. Geterozigota holdagi individlarda tolasi novvot rangda bo'ladi. Qo'ng'ir tolali bilan oq tolali g'o'za navlari chatishtirilganda Fi da 1800 ta o'simlik olingan. Shundan nechtasining tolasi nowot rangda bo'ladi?
JA) 1800 B) 450 C) 900 D) 1450
3113. G'o'zada tolasining qo'ng'ir rangi gomozigota holatdagi gen bilan ifodalanadi. Ushbu genning retsessiv alleli oq rangni yuzaga keltiradi. Geterozigota holdagi individlarda tolasi nowot rangda bo'ladi. Qo'ng'ir tolali bilan oq tolali g'o'za navlari chatishtirilganda F2 dagi duragaylar orasidan 580 tasining tolasi novvot rangli bo'lgan. Duragaylardan nechtasi qo'ng'ir rangli tolaga ega?
A) 1160 JB) 290 C) 1740 D) 580
3114. Odamda karlikning 2 turi mavjud bo'lib, ulardan birinchisi dominant (A), ikkinchisi esa retsessiv (b) genlar bilan belgilanadi. Quyidagi chatishtirishlarning qaysi birida naslda 5 ta kar : 3 sog'lom nisbatda ajralish ro'y beradi? A) AaBb x aabb B) AaBb x aaBb
C) AaBb x Aabb D) AaBb x AaBb
3115. Odamda karlikning 2 turi mavjud bo'lib, ulardan birinchisi dominant (A), ikkinchisi esa retsessiv (b) genlar bilan belgilanadi. Quyidagi chatishtirishlarning qaysi birida naslda 7 ta kar : 1 sog'lom nisbatda ajralish ro'y beradi? A) AaBb x aabb B) AaBb x aaBb
JC) AaBb x Aabb D) AaBb x AaBb
3116. Odamda talassemiya (A) chala dominant holda irsiylanadi. Dominant gomozigotalar erta halok bo'ladi, geterozigotalar yashaydi. O'roqsimon anemiya (b) retsessiv gomozigota holatda o'limga olib keladi, geterozigotalar yashaydi va kasallikning yengil formasi bilan kasallangan bo'ladi.
Digeterozigota ota-onalardan tug'ilgan farzandlarning necha foizi genotip jihatdan ota-onaga o'xshaydi? A) 12,5 JB) 25 C) 50 D) 75
3117. Odamda talassemiya (A) chala dominant holda irsiylanadi. Dominant gomozigotalar erta halok bo'ladi, geterozigotalar yashaydi. O'roqsimon anemiya (b) retsessiv gomozigota holatda o'limga olib keladi, geterozigotalar yashaydi va kasallikning yengil formasi bilan kasallangan bo'ladi.
Digeterozigota ota-onalardan tug'ilgan farzandlarning necha foizi halok bo'ladi? JA) 43,7 B) 25 C) 50 D) 75
3118. Odamda talassemiya (A) chala dominant holda irsiylanadi. Dominant gomozigotalar erta halok bo'ladi, geterozigotalar yashaydi. O'roqsimon anemiya (b) retsessiv gomozigota holatda o'limga olib keladi, geterozigotalar yashaydi va kasallikning yengil formasi bilan kasallangan bo'ladi.
Digeterozigota ota-onalardan tug'ilgan farzandlarning necha foizi talassemiyaning yengil formasi bilan kasallangan bo'ladi? A) 25 B) 31,25 JC) 50 D) 75
3119. Odamda talassemiya (A) chala dominant holda irsiylanadi. Dominant gomozigotalar erta halok bo'ladi, geterozigotalar yashaydi. O'roqsimon anemiya (b) retsessiv gomozigota holatda o'limga olib keladi, geterozigotalar yashaydi va kasallikning yengil formasi bilan kasallangan bo'ladi.
Digeterozigota ota-onalardan tug'ilgan farzandlarning necha foizi o'roqsimon anemiyaning yengil formasi bilan kasallangan bo'ladi? A) 25 B) 31,25 JC) 50 D) 75
3120. Odamda talassemiya (A) chala dominant holda irsiylanadi. Dominant gomozigotalar erta halok bo'ladi, geterozigotalar yashaydi. O'roqsimon anemiya (b) retsessiv gomozigota holatda o'limga olib keladi, geterozigotalar yashaydi va kasallikning yengil formasi bilan kasallangan bo'ladi.
Digeterozigota ota-onalardan tug'ilgan farzandlarning necha foizi ikkala kasallik bo'yicha sog'lom bo'ladi?
JA) 6,25 B) 25 C) 31,25 D) 50
3121. Odamda sochning jingalakligi (A) silliqligi (a) ustidan chala dominantlik qiladi, geterozigotalarning sochi to'lqinsimon bo'ladi. Daltonizm (d) esa retsessiv belgi bo'lib, jinsga bog'liq holda irsiylanadi. Digeterozigota qiz to'lqinsimon sochli sog'lom yigitga turmushga chiqqan. Tug'ilgan farzandlarning necha foizi to'lqinsimon sochli bo'ladi? A) 25 JB) 50 C) 75 D) 100
3122.Odamda sochning jingalakligi (A) silliqligi (a) ustidan chala dominantlik qiladi, geterozigotalarning sochi to'lqinsimon bo'ladi. Daltonizm (d) esa retsessiv belgi bo'lib, jinsga bog'liq holda irsiylanadi. Digeterozigota qiz to'lqinsimon sochli sog'lom yigitga turmushga chiqqan. Tug'ilgan farzandlarning necha foizi jingalak sochli sog'lom va jingalak sochli daltonik bo'ladi? A) 25 va 6,25 J B) 18,75 va 6,25 C) 75va25 D) 25 va
3123. Odamda sochning jingalakligi (A) silliqligi (a) ustidan chala dominantlik qiladi, geterozigotalarning sochi to'lqinsimon bo'ladi. Daltonizm (d) esa retsessiv belgi bo'lib, jinsga bog'liq holda irsiylanadi. Digeterozigota qiz to'lqinsimon sochli sog'lom yigitga turmushga chiqqan. Tug'ilgan farzandlarning necha foizi silliq sochli sog'lom va silliq sochli daltonik bo'ladi? A) 25 va 6,25 JB) 18,75 va 6,25 C) 75va25 D) 25 va 50
3124. Odamda sochning jingalakligi (A) silliqligi (a) ustidan chala dominantlik qiladi, geterozigotalarning sochi to'lqinsimon bo'ladi. Daltonizm (d) esa retsessiv belgi bo'lib, jinsga bog'liq holda irsiylanadi. Digeterozigota qiz to'lqinsimon sochli sog'lom yigitga turmushga chiqqan. Tug'ilgan farzandlarning necha foizi to'lqinsimon sochli sog'lom va to'lqinsimon sochli daltonik bo'ladi? A) 25 va 6,25 B) 18,75 va 6,25 JC) 37,5 va 12,50 D) 75 va 25
3125. Odamda sochning jingalakligi (A) silliqligi (a) ustidan chala dominantlik qiladi, geterozigotalarning sochi to'lqinsimon bo'ladi. Daltonizm (d) esa retsessiv belgi bo'lib, jinsga bog'liq holda irsiylanadi. Digeterozigota qiz to'lqinsimon sochli sog'lom yigitga turmushga chiqqan. Tug'ilgan daltonik o'g'illardan necha foizining sochi jingalak, to'lqinsimon va silliq bo'ladi? A) 12,5:12,5:12,5 B) 12,5:25:25 C) 12,5:25:12,5 JD) 25:50:25
3126. Odamda sochning jingalakligi (A) silliqligi (a) ustidan chala dominantlik qiladi, geterozigotalarning sochi to'lqinsimon bo'ladi. Daltonizm (d) esa retsessiv belgi bo'lib, jinsga bog'liq holda irsiylanadi. Digeterozigota qiz to'lqinsimon sochli sog'lom yigitga turmushga chiqqan. Tug'ilgan daltonizm bo'yicha sog' o'g'illardan necha foizining sochi jingalak, toiqinsimon va silliq bo'ladi? A) 12,5:12,5:12,5 B) 12,5:25:25 C) 12,5:25:12,5 J D) 25:50:25
3127. Makkajo'xori so'tasining uzunligi bir juft polimer genlar (Ai va A₂) bilan belgilanadi. Dominant gomozigotali formalar so'tasining uzunligi 24 sm, retsessiv gomozigotali formalar so'tasining uzunligi 16 sm bo'lsa, F₂ da 24 sm li so'taga ega bo'lgan formalar naslning necha foizini tashkil etadi? JA) 6,25 B) 25 C) 37,5 D) 50
3128. Makkajo'xori so'tasining uzunligi bir juft polimer genlar (Ai va A₂) bilan belgilanadi. Dominant gomozigotali formalar so'tasining uzunligi 24 sm, retsessiv gomozigotali formalar so'tasining uzunligi 16 sm bo'lsa, F₂ da 16 sm li so'taga ega bo'lgan formalar naslning necha foizini tashkil etadi?
JA) 6,25 B) 25 C) 37,5 D) 50
3129. Makkajo'xori so'tasining uzunligi bir juft polimer genlar (Ai va A₂) bilan belgilanadi. Dominant gomozigotali formalar so'tasining uzunligi 24 sm, retsessiv gomozigotali formalar so'tasining uzunligi 16 sm bo'lsa, F₂ da 20 sm li so'taga ega bo'lgan formalar naslning necha foizini tashkil etadi?
A) 6,25 B) 25 JC) 37,5 D) 50
3130. Makkajo'xori so'tasining uzunligi bir juft polimer genlar (Ai va ^2) bilan belgilanadi. Dominant gomozigotali formalar so'tasining uzunligi 24 sm, retsessiv gomozigotali formalar so'tasining uzunligi 16 sm bo'lsa, F₂ da 18 sm li so'taga ega bo'lgan formalar naslning necha foizini tashkil etadi? A) 6,25 JB) 25 C) 37,5 D) 50
3131. Makkajo'xori so'tasining uzunligi bir juft polimer genlar {A\ va A₂) bilan belgilanadi. Dominant gomozigotali formalar so'tasining uzunligi 24 sm, retsessiv gomozigotali formalar so'tasining uzunligi 16 sm bo'lsa, F₂ da 22 sm li so'taga ega bo'lgan formalar naslning necha foizini tashkil etadi?
A) 6,25 JB) 25 C) 37,5 D) 50
3152.Mushuklarda ranglarni ifodalovchi genlar X-xromosomada joylashgan. Qora rang -dominant, lekin malla rang ustidan to'liq dominantlik qilolmaydi, natijada geterozigotalarda oraliq belgi - toshbaqa rang hosil bo'ladi. Toshbaqa rangli mushukchalarning jinsi va genotipi qanday bo'ladi?
A) erkak;X°Y
B) urg'ochi; X^AX^A yoki X^aX^a
C) faqat erkak; X^AY^a
JD) faqat urg'ochi; X^AX^a
3153. II qon gundiiga ega bo'lgan sog'lom ota-onadan gemofiliya kasalligi bilan kasallangan I qon guruhli o'g'U tug'ildi. Ota-ona va o'g'ilning genotipini aniqlang.
A) $ I^Ai°X^HX^h x Ai°X^HY-, F_Y - i°i°X^hY
B) $ I^Ai°Hh x dl^Ai°Hh; F_t - i°i°hh
C) 9 I^AI^AHH x &I^AI^Ahh; Fi - I^Ai°Hh
JD) $ I^Ai°X^hX^h x &I^Ai°X^HY; F_x - i°i°X^hY
3154.Pushti rangli qulupnaylarni o'zaro chatishtirilganda olingan avlodlar orasida 1500 o'simlik qizil rangli chiqdi. Duragaylar orasida taxminan nechtasi pushti rangli bo'lgan? A) 1500 J B) 3000 C) 750 D) 4500
3155. AaBbccDd genotipli organizmda necha xil gameta hosil bo'ladi? A) 4 B) 6 J C) 8 D) 16
3156. Gemofiliya va daltonizm kasalliklari X-xromosomada joylashgan retsessiv gen orqali nasldan-naslga o'tadi. Bu genlar o'zaro to'liq birikkan bo'lsa, onasi daltonizm bilan, otasi gemofiliya bilan kasallangan ayolning genotipi qanday bo'ladi va u qanday gametalarni hosil qiladi?
JA) X«X*;Xg;X*
B) HhDd;HD;Hd;hD;hd
C) XgX*;Xg;X>l
D) X«x\;X*;XbX$;Xi
3157. Odamlarda sochning jingalak bo'lishi (J), tekis bo'lishi (j) geni ustidan chala dominantlik qiladi, shuning uchun geterozigotalilarning sochi to'lqinsimon bo'ladi.
Sochlari jingalak bo'lgan ayol, sochi tekis bo'lgan erkakga turmushga chiqdi. Bu oila farzandlarining fenotipi va genotipini aniqlang.
A) 75% jingalak va 25% silliq; J J, Jj, jj
JB) 100% to'lqinsimon; Li
C) 50% to'lqinsimon va 50% silliq; Jj, jj
D) 50% jingalak va 50% silliq; JJ, jj
3158.Odamlarda sochning jingalak bo'lishi (J), tekis bo'lishi (j) geni ustidan chala dominantlik qiladi, shuning uchun geterozigotalilarning sochi to'lqinsimon bo'ladi.
Oiladagi farzandlarning 25% jingalak, 50% to'lqinsimon va 25% silliq sochli. Ota-ona organizmlaming genotipini toping. A) JJxJj B) JJxjj J C) JjxJj D) Jjxjj
3159. Odamlarda sochning jingalak bo'lishi (J), tekis bo'lishi (j) geni ustidan chala dominantlik qiladi, shuning uchun geterozigotalilarning sochi to'lqinsimon bo'ladi.
Sochlari to'lqinsimon bo'lgan ayol sochlari tekis bo'lgan erkakga turmushga chiqdi. Bu oila farzandlarining fenotipi va genotipini aniqlang.
A) 75% jingalak va 25% silliq; JJ, Jj, jj
B) 100% to'lqinsimon; Jj
JC) 50% to'lqinsimon va 50% silliq; Jj, jj
D) 50% jingalak va 50% silliq; J J, jj
3160. Odamlarda sochning jingalak bo'lishi (J), tekis bo'lishi (j) geni ustidan chala dominantlik qiladi, shuning uchun geterozigotalilarning sochi to'lqinsimon bo'ladi.
Oiladagi farzandlarning 25% jingalak, 50% to'lqinsimon va 25% silliq sochli. Ota-ona organizmlaming fenotipini toping.
A) jingalak, to'lqinsimon B) jingalak, silliq
C) to'lqinsimon, to'lqinsimon JD) to'lqinsimon, silliq
3161. Odamlarda sochning jingalak bo'lishi (J), tekis bo'lishi (j) geni ustidan chala dorninantlik qiladi, shuning uchun geterozigotalilaniing sochi to'lqinsimon bo'ladi.
Sochlari to'lqinsimon bo'lgan yigit va qiz nikohidan qanday fenotip va genotipga ega bo'lgan farzandlar tug'iladi?
A) 75% jingalak va 25% silliq; J J, Jj, jj
B) 100% to'lqinsimon; Jj
C) 50% to'lqinsimon va 50% silliq; Jj, jj
JD) 25% jingalak, 50% to'lqinsimon va 25% silliq; JJ, Jj, jj
3162. Odamlarda sochning jingalak bo'lishi (J), tekis bo'lishi (j) geni ustidan chala dorninantlik qiladi, shuning uchun geterozigotalilaniing sochi to'lqinsimon bo'ladi.
Sochlari to'lqinsimon bo'lgan ayol jingalak sochli yigitga turmushga chiqdi. Bu oila farzandlarining fenotipi va genotipini aniqlang.
A) 75% jingalak va 25% silliq; JJ, Jj, jj
B) 100% to'lqinsimon; Jj
C) 50% jingalak va 50% to'lqinsimon; JJ, Jj
D) 25% jingalak, 50% to'lqinsimon va 25% silliq; J J, Jj, jj
3163. Odamlarda uchraydigan daltonizm retsessiv d geni bilan ifodalanib u jinsiy X xromosomada joylashgan.
Quyida berilgan ota-onalar genotipini tahlil qilib, qaysi oilada hamma farzandlar daltonizm kasaltigiga ega bo'lib tug'ilish ehtimolini aniqlang.
A) X^DX^D x X^DY JB) X^dX^dxX^dY C) X^DX^dxX^DY D) X^DX^DxX^dY
3164. Odamlarda uchraydigan daltonizm retsessiv d geni bilan ifodalanib, u jinsiy X-xromosomada joylashgan.
Quyida berilgan ota-onalar genotipini tahlil qilib, qaysi oilada faqat daltonik o'g'il tug'ilish ehtimolini aniqlang.
A) X^DX^DxX^DY B) X^dX^dxX^dY JC) X^DX^dxX^DY D) X^DX^D x X^dY
3165. Odamlarda uchraydigan daltonizm retsessiv d geni bilan ifodalanib u jinsiy X xromosomada joylashgan.
Quyida berilgan ota-onalar genotipini tahlil qilib,
qaysi oilada daltonik qiz va o'g'il tug'ilish
ehtimolini aniqlang.
A) X^DX^DxX^DY JB) X^DX^dxX^dY
C) X^DX^dxX^DY D) X^DX^DxX^dY
3166. Quyonlarning quloq suprasining 24 sm uzunlikda bo'lishi dominant DiDiD₂D₂ genlarga, 12 sm uzunlikda bo'lishi retsessiv d_xd_xd₂d₂ genlarga bog'liq.
Quloq suprasi uzun (24 sm) bo'lgan Baron quyon zoti quloq suprasi kalta (12 sm) bo'lgan zot bilan chatishtirilgan. F_x duragayining quloq suprasining uzunligini toping. A) 21 sm JB) 18 sm C) 15 sm D) 16 sm
3167. Quyonlarning quloq suprasining 24 sm uzunlikda bo'lishi dominant D_XD_XD₂D₂ genlarga, 12 sm uzunlikda bo'lishi retsessiv d\d_xd₂d₂ genlarga bog'liq.
Quloq suprasining uzunligi 21 sm bo'lgan
organizmlarning genotipini toping.
1) D_XD_XD₂D₂; 2) D_xd_xD₂D₂; 3) D_xD_xD₂d₂\
4) D_xD_xd₂d₂] 5) D_xd_xd₂d₂; 6) d_xd_xd₂d₂\
7) d_xdiD₂d2\ 8) D_xd_xD₂JA) 2,3 B) 4, 8 C) 5,7 D) 1, 6
3168. Quyonlarning quloq suprasining 24 sm uzunlikda bo'lishi dominant D_XD_XD₂D₂ genlarga, 12 sm uzunlikda bo'lishi retsessiv d_xd_xd₂d₂ genlarga bog'liq bo'lsa, quloq suprasining uzunligi 18 sm bo'lgan organizmlarning genotipi qanday bo'lishi mumkin?
1) D_XD_XD₂D₂\ 2) D_xd_xD₂D₂; 3) D_xD_xD₂d₂\ 4) D_xD_xd₂d₂\ 5) D_xd_xd₂d₂; 6) d_xd_xd₂d₂; 7) did_xD₂d₂; 8) D_xd_xD₂d₂; 9) d_xd_xD₂D₂. A) 2, 3 JB) 4, 8, 9 C) 5, 7 D) 1, 6
3169.Quyonlarning quloq suprasining 24 sm uzunlikda bo'lishi dominant D_XD_XD₂D₂ genlarga, 12 sm uzunlikda bo'lishi retsessiv d_xd_xd₂d₂ genlarga bog'liq bo'lsa, quloq suprasining uzunligi 15 sm bo'lgan organizmlarning genotipi qanday bo'lishi mumkin?
1) D_XD_XD₂D₂', 2) D_xd_xD₂D₂\ 3) D_xD_xD₂d₂\ 4) D_xD_xd₂d₂] 5) D_xd_xd₂d₂; 6) d_xd_xd₂d₂; 7) d_xd_xD₂d₂\ 8) D_xd_xD₂d₂. A) 2, 3 B)4,8 C) 5, 7 D) 1, 6
3170. Quyonlarning quloq suprasining uzunligi 2 juft polimer genlar bilan ifodalanadi. Agar har bir dominant gen 6 sm, retsessiv gen esa - 3 sm uzunligini ta'minlasa, bu holda quloq suprasining uzunligi 24 va 12 sm li bo'lgan organizmlarning genotipi qanday bo'lishi mumkin? 1) D_XD_XD₂D₂\ 2) D_xd_xD₂D₂; 3) D_xD_xD₂d₂\ 4) D_xD_xd₂d₂; 5) D_xd_xd₂d*, 6) d_xd_x2\ 7) d_xd_xD₂d₂; 8) D_xd_xD₂d₂. A) 2, 3 B) 4,8 C) 5, 7 J D) 1,6
3171. Quyonlarning quloq suprasining uzunligi 2 juft polimer genlar bilan ifodalanadi. Agar har bir dominant gen 6 sm, retsessiv gen esa - 3 sm uzunligini ta'minlasa, quyida berilgan genotiplarning
1) D_XD_XD₂D₂; 2) D_xd_xD₂D₂; 3) D_xD_xD₂d₂; 4) D_xD_xdad₂\ 5) D_xd_xd₂d^\ 6) d_xd_xd₂d₂\ 7) d_xd_xD₂d₂; 8) D_xd_xD₂da quloq suprasi uzunligiga mos keladigan ko'rsatkichni:
a) 24 sm; b) 21 sm; c) 18 sm; d) 15 sm; e) 12 sm juftlab ko'rsating.
JA) a - 1; b - 2, 3; c - 4, 8; d - 5, 7; e - 6
B) a - 1; b - 4, 8; c - 2, 3; d - 5, 7; e - 6
C) a - 1; b - 2, 4; c - 3, 7; d - 5, 8; e - 6
D) a - 6; b - 2, 5; c - 7, 8; d - 4, 5; e - 1
3172. Muhitning ta'siri unchalik e'tiborga olinmasa, odam bo'yining uzunligi A_xA_XA₂A₂A$A$, past bo'lishi a_xa_xa₂a₂a$az genlariga bog'liq. Odamda barcha genlar dominant bo'lganda bo'y uzunligi 180 sm, barcha genlar retsessiv bo'lganda bo'y uzunligi 150 sm ga teng. Barcha genlar bo'yicha dominant gomozigota erkak, past bo'yli ayolga uylandi. Ularning farzandlarida bo'y uzunligi necha sm bo'ladi?
A) 50% 180 sm, 50% 150 sm
JB) barchasi 165 sm
C) barchasi 175 sm
D) 180 sm, 175 sm, 170 sm, 165 sm, 160 sm, 155 sm, 150 sm
3173. Muhitning ta'siri unchalik e'tiborga olinmasa, odam bo'yining uzunligi A_XA_XA₂A₂A₃A₃, past bo'lishi a_xa_xa₂a₂a3a₃ genlariga bog'liq. Odamda barcha genlar dominant bo'lganda bo'y uzunligi 180 sm, barcha genlar retsessiv bo'lganda bo'y uzunligi 150 sm ga teng. Quyida berilgan genotiplarni: 1) A_xA\A₂A₂AsA$; 2) a_xa_xa₂a₂a$a₃\ 3) ^1^1^2^2X303; 4) A_xa_xA₂a₂A$az; 5) A_xA_xA₂a₂Aza$; 6) A_xa_xA₂a₂a₃a₃ ularga mos keladigan bo'y uzunligi: a) 160 sm; b) 165 sm; c) 170 sm; d) 175 sm; e) 150 sm; f) 180 sm bilan juftlab ko'rsating.
A) l-/;2-b;3-a;4-e;5-c;6*-d
B) 1 - a; 2 - e; 3 - d; 4 - c; 5 - b; 6 - f
JC) l-f;2-e;3-d;4- b; 5 - c; 6 - a
D) 1 - a; 2 - d; 3 - f; 4 - b; 5 - e; 6 - c
3174. Muhitning ta'siri unchalik e'tiborga olinmasa, odam bo'yining uzunligi A_XA_XA₂A₂A₃A₃, past bo'lishi a_xa_xa₂a₂a₃a₃ genlariga bog'liq. Odamda barcha genlar dominant bo'lganda bo'y uzunligi 180 sm, barcha genlar retsessiv bo'lganda bo'y uzunligi 150 sm ga teng. Quyida berilganlardan bo'y uzunligi 160 sm bo'ladigan genotipini toping. JA) A_XA_XA₂A₂A₃A₃ B) a_xa_xa₂a₂a₃a₃ C) A_xa_xA₂a₂a₃a₃ D) A_xA_xA₂A₂A₃a₃
3175. Muhitning ta'siri unchalik e'tiborga olinmasa, odam bo'yining uzunligi A_XA_XA₂A₂A₃A₃, past bo'lishi a_xa_xa₂a₂a₃a₃ genlariga bog'liq. Odamda barcha genlar dominant bo'lganda bo'y uzunligi 180 sm, barcha genlar retsessiv bo'lganda bo'y uzunligi 150 sm ga teng. Quyida berilganlardan bo'y uzunligi 175 sm bo'ladigan genotipini toping. A) A_XA_XA₂A₂A₃A₃ B) 0101^2020303 C) yliai>l2a20303 JD) A_xA_xA₂A₂A₃a₃
3176. Muhitning ta'siri unchalik e'tiborga olinmasa, odam bo'yining uzunligi Ai^i^^^^s, past bo'lishi 010102020303 genlariga bog'liq. Odamda barcha genlar dominant bo'lganda bo'y uzunligi 180 sm, barcha genlar retsessiv bo'lganda bo'y uzunligi 150 sm ga teng. Quyida berilganlardan bo'y uzunligi 165 sm bo'ladigan genotipini toping. A) A_xA_xA₂A₂A₃a₃ B) 0101X2020303 JC) A_xa_xA₂a₂A₃a₃ D) ^101X2X2X303
3177. Muhitning ta'siri unchalik e'tiborga olinmasa, odarn bo'yining uzunligi AiAiA-^A^A^A^, past bo'lishi aiaia-ia-iCiias genlariga bog'liq. Odamda barcha genlar dominant bo'lganda bo'y uzunligi 180 sm, barcha genlar retsessiv bo'lganda bo'y uzunligi 150 sm ga teng. Quyida berilganlardan bo'y uzunligi 170 sm bo'ladigan genotipini toping. A) A1A1A2A2A3CI3 J B) A\01^2^2^303 C) ^4iOiA2a₂>i3a3 D) aiaij4₂02^303
3178. Qovoqda U - geni mevaning sariq rangini, u -geni yashil rangini ifodalaydi. S - dominant ingibitor, s - qovoq rangining yuzaga chiqishiga to'sqinlik qilmaydi.
Gomozigota oq va yashil qovoqlar o'zaro chatishtirilsa Fi da qanday rangli qovoq hosil bo'ladi?
A) oq rangli JB) sariq rangli C) oraliq rangli D) yashil rangli
3179. Qovoqda U - geni mevaning sariq rangini, u -geni yashil rangini ifodalaydi. S - dominant ingibitor, s - qovoqiarda rangni yuzaga chiqishiga to'sqinlik qilmaydi.
Ikki juft dominant genlar bo'yicha gomozigota oq qovoq yashil qovoqlar bilan chatishtirish natijasida hosil bo'lgan Fi duragayni o'zaro chatishtirilsa, F₂ da fenotip bo'yicha qanday ajralish vujudga keladi?
A) 9:3:3:1 B) 9 : 3 : 3 : 4 C) 9 : 6 : 1 JD) 12:3:1
3180. Qovoqda U - geni mevaning sariq rangini, u -geni yashil rangini ifodalaydi. S - dominant ingibitor, s - qovoqiarda rangni yuzaga chiqishiga to'sqinlik qilmaydi.
Ikki juft dominant genlar bo'yicha gomozigota oq qovoq yashil qovoqlar bilan chatishtirish natijasida hosil bo'lgan F\ duragayni o'zaro chatishtirilsa, F₂ da genotip bo'yicha qanday ajralish vujudga keladi?
JA) 1:2:2:4:1:2:1:2:1 B) 1:4:6:4:1 C) 1:2:1 D) 12:3:1
3181. Qovoqda U - geni mevaning sariq rangini, u -geni yashil rangini ifodalaydi. S - dominant ingibitor, s - qovoqiarda rangni yuzaga cliiqishiga to'sqinlik qilmaydi.
Ikki juft dominant genlar bo'yicha gomozigota oq qovoq yashil qovoqlar bilan chatishtirish natijasida hosil bo'lgan F\ duragayni o'zaro chatishtirilsa, F₂ da fenotip bo'yicha qanday ajralish vujudga keladi?
A) 9 ta oq, 3 ta sariq, 3 ta oraliq, 1 ta yashil
B) 9 ta sariq, 3 ta oq, 4 ta yashil
C) 9 ta sariq, 6 ta oq, 1 ta yashil
JD) 12 ta oq, 3 ta sariq, 1 ta yashil
3182. Qovoqda U - geni mevaning sariq rangini, u -geni yashil rangini ifodalaydi. S - dominant ingibitor, s - qovoqiarda rangni yuzaga chiqishiga to'sqinlik qilmaydi.
Quyida berilgan genotiplami tahlil qilib, oq rangli qovoqlar berilgan javobni toping. 1) UuSS; 2) UuSs; 3) Uuss; 4) UUSs; 5) uuss; 6) uuSs; 7) UUss; 8) uuSS. A) 3, 5 JB) 1, 2, 4, 6, 8 C) 1, 2, 5, 7, 8 D) 5
3183. Qovoqda U - geni mevaning sariq rangini, u -geni yashil rangini ifodalaydi. S - dominant ingibitor, s - qovoqiarda rangni yuzaga chiqishiga to'sqinlik qilmaydi.
Quyida berilgan genotiplami tahlil qilib, sariq rangli qovoqlar berilgan javobni toping. 1) UuSS; 2) UuSs; 3) Uuss; 4) UUSs; 5) uuss; 6) uuSs; 7) UUss; 8) uuSS. JA) 3, 7 B) 1, 2, 4, 6, 8 C) 1, 2, 5, 7, 8 D) 5
3184. Qovoqda U - geni mevaning sariq rangini, u -geni yashil rangini ifodalaydi. S - dominant ingibitor, s - qovoqiarda rangni yuzaga chiqishiga to'sqinlik qilmaydi.
Quyida berilgan genotiplami tahlil qilib, yashil rangli qovoqlar berilgan javobni toping. 1) UuSS; 2) UuSs; 3) Uuss; 4) UUSs; 5) uuss; 6) uuSs; 7) UUss; 8) uuSS. A) 3, 5 B) 1, 2, 4, 6, 8 C) 1, 2, 5, 7, 8J D) 5
3185. Qovoqda U - geni mevaning sariq rangini, u -geni yashil rangini ifodalaydi. S - dominant ingibitor, s - qovoqiarda rangni yuzaga chiqishiga to'sqinlik qilmaydi.
Tajribada UuSs genotipli qovoq, uuss bilan chatishtirilgan. F\ da qanday fenotipik xilma-xillik vujudga kelishini aniqlang.
JA) 50% oq, 25% sariq, 25% yashil
B) 50% yashil, 25% sariq, 25% oq
C) 50% sariq, 50% oq D) 100% oq
3186. Qovoqda U - geni mevaning sariq rangini, u -geni yashil rangini ifodalaydi. S - dominant ingibitor, s - qovoqiarda rangni yuzaga chiqishiga to'sqinlik qilmaydi.
Tajribada digeterozigota oq rangli qovoq, yashil rangli qovoq bilan chatishtirilgan. F_x da qanday fenotipik xilma-xillik vujudga kelishini aniqlang.
A) 50% yashil, 25% sariq, 25% oq
JB) 50% oq, 25% sariq, 25% yashil
C) 50% sariq, 50% oq D) 100% sariq
3187. Qovoqda U - geni mevaning sariq rangini, u -geni yashil rangini ifodalaydi. 5 - dominant ingibitor, s - qovoqiarda rangni yuzaga chiqishiga to'sqinlik qilmaydi.
Tajribada Uuss genotipli qovoq, uuss bilan chatishtirilgan. F\ da qanday fenotipik xilma-xillik vujudga kelishini aniqlang.
A) 50% oq, 25% sariq, 25% yashil JB) 50% sariq, 50% yashil
C) 50% oq, 50% yashil D) 100% sariq
3188. Qovoqda U - geni mevaning sariq rangini, u -geni yashil rangini ifodalaydi. S - dominant ingibitor, s - qovoqiarda rangni yuzaga chiqishiga to'sqinlik qilmaydi.
Tajribada UUss genotipli qovoq, uuss bilan chatishtirilgan. F\ da qanday fenotipik xilma-xillik vujudga kelishini aniqlang.
A) 50% oq, 25% sariq, 25% yashil B) 50% sariq, 50% yashil
C) 50% oq, 50% yashil JD) 100% sariq
3189. Qovoqda U - geni mevaning sariq rangini, u -geni yashil rangini ifodalaydi. S - dominant ingibitor, s - qovoqiarda rangni yuzaga chiqishiga to'sqinlik qilmaydi.
Tajribada UUSs genotipli qovoq, uuss bilan chatishtirilgan. F\ da qanday fenotipik xilma-xillik vujudga kelishini aniqlang.
A) 50% oq, 25% sariq, 25% yashil JB) 50% oq, 50% sariq
C) 50% oq, 50% yashil D) 100% sariq
3190. Qovoqda U - geni mevaning sariq rangini, u -geni yashil rangini ifodalaydi. S - dominant ingibitor, s - qovoqiarda rangni yuzaga chiqishiga to'sqinlik qilmaydi.
Tajribada UUSS genotipli qovoq, uuss bilan chatishtirilgan. F\ da qanday fenotipik xilma-xillik vujudga kelishini aniqlang.
A) 50% oq, 25% sariq, 25% yashil B) 50% oq, 50% sariq C) 50% oq, 50% yashil JD) 100% oq
3191.Dengiz cho'chqachalarining silliq junli bo'lishi retsessiv genga bog'liq, hurpaygan bo'lishi esa dominant gen bilan aniqlanadi. Hurpaygan junli ikkita dengiz cho'chqachalari chatishtirilganda, ulardan 36 tasi hurpaygan va 11 tasi silliq junli bo'ldi. Ularning ichida nechtasi dominant gomozigotali? JA) 12 B) 11 C) 24 D) 36
3192.Kulrang rangli shortgorn zotli sigir va buqalarni chatishtirish natijasida 270 ta buzoqchalar olindi. Ulardan 136 tasi ota-ona rangiga o'xshaydi. Qolgan buzoqchalarning genotipini, fenotipini va ularning miqdorini aniqlang. Bu misolda chatishtirish natijasida kulrang, oq va qora rangli mollarning ham bo'lishini etiborga oling.
A) AA, cui kulrang, oq 90 ta
B) Aa, aa qora, oq 65 ta
C) AA, aa qora, oq 67 tadan
D) Aa, Aa kulrang, qora 134 tadan
3193. Bulg'or ganndorilarining qizil va yashil, yupqa va qalin etli xillari bo'ladi.
Qizil rangni boshqaruvchi gen dominant, yupqa etli bo'lish retsessiv genga bog'liq. Ikki gen ham har xil autosoma xromosomalarda joylashgan. Agar geterozigotali qizil va qalin po'stli garmdorini ikki belgisi bo'yicha retsessiv xili bilan chatishtirilsa i<\ da qanday genotipga ega bo'lgan garmdorilarni olish mumkin?
A) AABB, AABb, AaBB, AaBb
JB) AaBb, Aabb, aaBb, aabb
C) AABB, AABb, aaBb, aabb
D) oa&6, AaBb, aaBB, AAbb
3194.Bulg'or garmdorilarining qizil va yashil, yupqa va qalin etli xillari bo'ladi.
Qizil rangni boshqaruvchi gen dominant, yupqa ctli bo'lish retsessiv genga bogiiq. Ikki gen ham har xil autosoma xromosomalarda joylashgan. Ota-ona o'simliklarning genotipi qanday boiganda avlodda 1:1:1:1 nisbatda ajralish olinadi?
JA) AaBb x AABB B) AaBb x AaBb C) Aabb x aaBb D) AABb x aaBb
3195.Bulg'or garmdorilarining qizil va yashil, yupqa va qalin etli xillari bo'ladi.
Qizil rangni boshqaruvchi gen dominant, yupqa etli bo'lish rotsessiv genga bog'liq. Ikki gen ham har xil autosoma xromosomalarda joylashgan. Agar geterozigotali qizil, qalin po'stli garimdorini ikki belgisi bo'yicha retsessiv xili bilan chatishtirilsa Fi da qanday fenotipga ega bo'lgan garirndorilar olinadi?
JA) 25% qizil yupqa; 25% qizil qalin; 25% yashil yupqa; 25% yashil qalin
B) 50% qizil yupqa; 50% yashil yupqa
C) 75% qizil yupqa; 25% yashil qalin
D) 25% qizil yupqa; 50% yashil qalin; 25% qizil qalin
3196. Pomidor mevasining yumaloq shakli (A) noksimon shakli (a) dan, qizil rangi (B) sariq rangi (b) dan dominant bo'ladi. Agar qizil rangli yumaloq va qizil rangli noksimon birinchi belgilari bo'yicha geterozigotali pomidorlar o'zaro chatishtirilsa, olingan avlodning genotip va fenotipi qanday bo'lishini aniqlang.
JA) 3 : 1 (3 ta yumaloq qizil va 1 ta yumaloq sariq)
B) 1 : 1 : 1 : 1 (yumaloq qizil, yumaloq sariq, noksimon qizil, noksimon sariq)
C) hammasi bir xil yumaloq qizil
D) 2 : 2 (2 ta yumaloq qizil, 2 ta yumaloq sariq)
3197.Sariq va yashil rangli gomozigota bo'lgan no'xotlarni chatishtirishda F₂ da fenotip jihatdan qanday nisbatda ajralish olish mumkin? A) 2 : 1 B) 1 : 2 : 1 JC) 3 : 1 D) 1 : 1
3198. Sichqonlarda jun rangi sariq va qora bo'lishi bir juft allel genlarga (A — a) bog'liq. Ma'lum bo'lishicha sariq rangli sichqonlar faqat geterozigotali holatda bo'ladi. Agar sariq rangli sichqonlar qora rangli sichqonlar bilan chatishtirilsa nisbat qanday bo'ladi?
JA) 1: 1 B) 3 : 1 C) 2 : 1 D) 1 : 2:1
3199. Normal rang ajratish geni (dominant) va daltonizm geni (retsessiv) x xromosomada joylashgan. Daltonik erkak kishi sog'lom ayolga uylanganida oilada daltonik qiz tug'ildi. Ota-ona genotipini aniqlang.
A) X^DX^dxX^DY B) X^DX^DxX^dY
JC) X^DX^dxX^dY D) X^dX^d x X^DY
3200, Qaysi organizmlar chatishtirilganda Fida fenotip bo'yicha 1:1 nisbat kuzatiladi?
A) AAxAA B) AaxAa C) AAxaa
JD) Aaxaa
3201. Dukkagi oddiy (dominant) shaklli no'xat navi dukkagi bo'g'imli shaklga ega bo'lgan navi bilan chatishtirilsa F₂ fenotip bo'yicha qanday ajralish namoyon bo'ladi?
A) 100% oddiy JB) 1 oddiy : I bo'g'imli
C) 3 oddiy : 1 bo'g'imli D) 3 bo'g'imli : 1 oddiy
3202. Dukkagi oddiy (dominant) shaklli no'xat navi dukkagi bo'g'imli shaklga ega bo'lgan navi bilan chatishtirilsa F₂ genotip bo'yicha qanday ajralish namoyon bo'ladi?
JA) 1:2:1 B) 13 : 3 C) 1 : 1 D) 3 : 1
3203. Odamlarda kipriklarning uzun bo'lishi dominant genga, kalta bo'lishi retsessiv genga bog'liq. Uzun kiprikli ayol bilan kalta kiprikli erkak turmushidan 9 ta farzand tug'ildi deb faraz qilaylik. Ularning 4 tasi uzun kiprikli, 5 tasi kalta kiprikli bo'lsa ota-ona genotipi qanday bo'ladi?
A) Aa x aa J B) aa x AA C) AA x Aa D) Aa x Aa
3204. Tovuqlarda gulsimon toj dominant (A), oddiy toj (a) retsessiv. Tajribada gulsimon tojli tovuqlar oddiy tojli xo'rozlar bilan chatishtirildi. F\ duragaylarining fenotipi va genotipini toping.
A) gulsimon tojli, Aa B) oddiy tojli, Aa C) gulsimon tojli, aa JD) gulsimon tojh, A A
3205. Tovuqlarda gulsimon toj dominant (A), oddiy toj (a) retsessiv. Tajribada gulsimon tojli tovuqlar oddiy tojli xo'rozlar bilan chatishtirildi. F2 duragaylarining fenotipini toping.
A) 1 ta gulsimon tojh, 2 ta oddiy tojli
JB) 3 ta gulsimon tojli, 1 ta oddiy tojli
C) 3 ta oddiy tojli, 1 ta gulsimon tojli
D) 1 ta gulsimon tojli, 1 ta oddiy tojli
3206. Tovuqlarda gulsimon toj dominant (A), oddiy toj (a) retsessiv. Tajribada gulsimon tojli tovuqlar oddiy tojli xo'rozlar bilan chatishtirildi. F₂ duragaylarining genotipik nisbatini toping.
JA) 1:2:1 B) 3:1 C) 1:1:1:1 D) 9:3:3:1
3207. Quyonlarda yungining normal uzunligi dominant (B), qisqaligi (b) retsessiv belgi hisoblanadi. Quyidagi genotipga ega organizmlar BBxbb o'zaro chatishtirilishidan qanday fenotipli organizmlar hosil bo'lishini aniqlang.
A) 75% normal yungli, 25% qisqa yungli
JB) hammasi normal yungli
C) 50% normal yungli, 50% qisqa yungli
D) 25% normal, 50% oraliq, 25% qisqa
3208.Quyonlarda yungining normal uzunligi dominant (B), qisqaligi (b) retsessiv belgi hisoblanadi. Normal yungli quyon qisqa yungli quyon bilan chatishtirilishi natijasida 50% normal yungli, 50% qisqa yungli quyonlar olindi. Ota-ona formalarning genotipini toping.
A) BbxBB JB) Bbxbb C) BBxbb D) BbxBb
3209. Quyonlarda yungining normal uzunligi dominant (B), qisqaligi (b) retsessiv belgi hisoblanadi. Normal yungli quyon qisqa yungli quyon bilan chatishtirilganda, harnma duragaylar normal yungli bo'ldi. Ota-ona formalarning genotipini toping.
A) BbxBB B) Bbxbb JC) BBxbb D) BbxBb
3210. Pomidor mevasining qizil rangi (A) sariq rangi (a) ustidan dominantlik qiladi. Tajribada qizil rangga ega bo'lgan ota-ona o'simliklari chatishtirilganda, 75% qizil, 25% sariq rangli duragaylar vujudga keldi. Ota-ona formalarning genotipini toping.
A) Aa x Aa B) AA x aa C) Aa x AA JD) Aa x aa
3211.Pomidor mevasining qizil rangi (A) sariq rangi (a) ustidan dominantlik qiladi. Tajribada qizil va sariq rangga ega bo'lgan ota-ona o'simliklari chatishtirilganda, 50% qizil, 50% sariq rangli duragaylar vujudga keldi. Ota-ona formalarning genotipini toping.
A) Aa x Aa B) AA x aa J C) Aa x AA D) Aa x aa
3212.Drozofila pashshasida ko'zining oq rangi X-xromosomadagi retsessiv gen bilan ifodalanadi. Agar oq ko'zli urg'ochi pashsha qizil ko'zli erkak pashsha bilan chatishtirilsa F\ da qanday ajralish namoyon bo'ladi?
A) 100% qizil B) 75% qizil: 25% oqJ C) 50% qizil : 50% oq D) 25% qizil : 75% oq
3213.Drozofila pashshasida ko'zining oq rangi X-xromosomadagi retsessiv gen bilan ifodalanadi. Agar oq ko'zli urg'ochi pashsha qizil ko'zli erkak pashsha bilan chatishtirilsa F\ da olingan duragaylarning qaysi birida ko'zning rangi qizil bo'ladi?
A) urg'ochi va erkaklarda
JB) faqat urg'ochilarda
C) faqat erkaklarda
D) Fi da qizil rangli pashshalar uchramaydi
3214.Drozofila pashshasida ko'zining oq rangi X-xromosomadagi retsessiv gen bilan ifodalanadi. Agar oq ko'zli urg'ochi pashsha qizil ko'zli erkak pashsha bilan chatishtirilsa F\ da olingan duragaylarning qaysi birida ko'zning rangi oq bo'ladi?
A) urg'ochi va erkaklarda
B) faqat urg'ochilarda
JC) faqat erkaklarda
D) Fi da oq rangli pashshalar uchramaydi
3215.Odamda normal eshitish dominant, karlik retsessiv belgi hisoblanadi. Normal eshituvchi II qon guruhli geterozigotali ota-onadan tug'ilgan farzandlarning necha foizi ota-onaga genotip jihatdan o'xshash bo'ladi? JA) 25% B) 50% C) 75% D) 100%3216.(404035)
3216. Odamda normal eshitish dominant, karlik retsessiv belgi hisoblanadi. Normal eshituvchi II qon guruhli geterozigotali ota-onadan tug'ilgan farzandlarning riecha foizi ikkita belgisi bo'yicha gomozigota bo'ladi? A) 25% B) 50% C) 75% JD) 100%
3217.Ikkita har xil genotipga ega bo'lgan yumaioq shaklli oshqovoqlar o'zaro chatishtirilib F\ da gardishsimon qovoqlar olindi. F2 bo'g'inda 450 ta o'simlik gardishsimon, 300 tasi yumaioq va 50 tasi uzunchoq mevali bo'lib chiqdi. F2 bo'g'inda olingan uzunchoq mevali o'simliklarning genotipi qanday bo'lgan?
JA) aabb B) AaBb C) aaBB D) AAbb
3218. Ikkita har xil genotipga ega bo'lgan yumaioq shaklli oshqovoqlar o'zaro chatishtirilib Fi da gardishsimon qovoqlar olindi. F₂ bo'g'inda 450 ta o'simlik gardishsimon, 300 tasi yumaioq va 50 tasi uzunchoq mevali bo'lib chiqdi. F2 bo'g'inda olingan yumaioq mevali o'simliklarning nechtasi gomozigotali bo'ladi? JA) 100 B) 200 C) 50 D) 150
3219.Ikkita har xil genotipga ega bo'lgan yumaioq shaklli oshqovoqlar o'zaro chatishtirilib F\ da gardishsimon qovoqlar olindi. Fi bo'g'inda 450 ta o'simlik gardishsimon, 300 tasi yumaioq va 50 tasi uzunchoq mevali bo'lib chiqdi. F2 bo'g'inda olingan yumaioq mevali o'simliklarning nechtasi geterozigotali bo'ladi? A) 100 JB) 200 C) 50 D) 150
3220. Pomidor mevasining yumaioq (A) shakli noksimon (a) shakli ustidan, qizil (B) rangi sariq (6) rangi ustidan dominantlik qiladi. Agar qizil rangli yumaioq va qizil rangli noksimon bo'lgan, birinchi belgisi bo'yicha geterozigotali pomidorlar o'zaro chatishtirilsa, olingan avlodda fenotip bo'yicha qanday ajralish kuzatiladi?
A) J ta qizil yumaioq, 1 ta sariq yumaioq, 1 ta qizil noksimon, 1 ta sariq noksimon
JB) 3 ta qizil yumaioq va 1 ta sariq yumaioq
C) 2 ta qizil yumaioq va 2 ta sariq yumaioq
D) 3 ta sariq yumaioq va 1 ta qizil yumaioq
3221. Oddiy tojli tovuqlar bilan digeterozigotali yong'oqsimon tojli xo'rozlar o'zaro chatisht.irilganda fenotip bo'yicha qanday ajralish uamoyon bo'ladi?
A) 50% yong'oqsimon va 50% gulsimon tojli
B) 100% yong'oqsimon tojli
C) 50% yong'oqsimon va 50% no'xatsimon tojli
JD) 25% yong'oqsimon, 25% gulsimon, 25% no'xatsimon, 25% oddiy tojli
3222. Qanday genotipli tovuq va xo'rozlar chatishtirilganda, keyingi avlodda tovuqlaraing barehasi faqat qora tusli, xo'rozlar esa faqat chipor tusli bo'ladi? (Chipor rang dominant belgi.)
JA) (fX^aX^a x 9 X^AY
B) 9 X^AX^a x (fX^aY
c) 9 x^ax^a x cfx^aY
D) 9 X^AX^a x cfX^AY
3223.No'xatning uzun poyali, oq gultojibargli formasi kalta poyali, qizil gultojibargli formasi bilan chatishtirildi. Bunda F\ da 120 ta uzun poyali qizil gulli o'simlik hosil bo'ldi. F2 da hosil bo'lgan 720 ta o'simlikdan nechtasi uzun poyali oq gultojibargli bo'ladi? A) 135 B) 405 JC) 120 D) 45
3224.No'xatning uzun poyali, oq gultojibargli formasi kalta poyali, qizil gultojibargli formasi bilan chatishtirildi. Bunda F\ da 120 ta uzun poyali qizil gulli o'simlik hosil bo'ldi. F₂ da hosil bo'lgan 720 ta o'simlikdan nechtasi uzun poyali qizil gultojibargli bo'ladi? A) J135 B) 405 C) 120 D) 45
3225.Tovuqlarda C—patning qora, c—patning oq rangda bo'lishini ta'minlaydi. Dckinchi juft noallel dominant gen (I) rangni yuzaga chiqartirmaydi, i—rangga ta'sir qilmaydi. Quyidagi chatishtirishlarning qaysi birida 3 qora:l oq rangli patga ega bo'lgan tovuqlar olinadi?
A) IiCCxIiCC B) IICcxIICc JC) UCc x UCc D) lice x lice
3226. Mushuklarda qora rang B gen bilan, sarg'ish rang b gen bilan belgilanadi. Bu ikki gen X xromosomada joylashgan va ular Y xrornosornada bo'lmaydi. Qora rangni boshqaruvchi gen sariq rangni boshqaruvchi gen ustidan chala dominantlik holda irsiylanadi. Genotipda ikkala gen uchrasa mushuklarning rangi olachipor bo'ladi. Agar qora rangli urg'ochi mushuk sarg'ish rangli erkak mushuk bilan chatishtirilsa qanday rangli va genotipli mushukchalar tug'iladi?
JA) X^BX^b, X^BY, 50% olachipor va 50% qora
B) X^BX^B, X^BY, 100% qora
C) X^BX\ X^bY, 50% olachipor va 50% sarg'ish
D) X^BX^B, X^BX^b, X^BY, X^hY 50%, qora va 50% sarg'ish
3227. Tovuqlarda olachipor patlilik qora ranglilik ustidan dominantlik qiladi va X xromosornaga bog'liq holda irsiylanadi. Agar qora rangli tovuq olachipor rangli xo'roz bilan chatishtirilsa jo'jalarning rangi qanday bo'ladi?
A) 50% olachipor tovuq va 50% olachipor xo'roz
B) 100% qora xo'roz va tovuqlar
C) 75% olachipor tovuq va 25% qora xo'roz
D) 50% olachipor tovuq va 50% qora xo'roz
3228. (404047)
Quyidagi qanday genotipli ota-onadan daltonik o'g'illar tug'ilishi mumkin? 1) X^DX^D x X^DY; 2) X^DX^d x X^DY; 3) X^dX^d x X^DY; 4) X^DX^D x X^dY A) 1,2 B) 2,3 C) 3, 4 D) 2, 4
3229. Pomidor o'simligida meva shoxlarining uzunligi bilan meva shaklini ifodalovchi genlar bir xromosomada joylashib, to'liq birikkan holda irsiylanadi. Uzun poyali (A), yumaioq mevali (B) gomozigota pomidor kalta poyali (a), noksimon mevali (b) pomidor bilan chatishtirilib, Fi da 110 ta, F₂ da 1200 ta o'simlik yetishtirilgan. F2 bo'g'inda nechta uzun poyali yumaioq geterozigota genotipli pomidor hosil bo'ladi? A) 600 ta J B) 300 ta C) 1200 ta D) 1090 ta
3230. Sichqonlarda junining sariq rangda bo'lishini ta'minlovchi gen dominant bo'lib, pleyotrop ta'sirga ega. Sariq rangdagi erkak va urg'ochi sichqonlar chatishtrilganda 124 ta sariq va 62 ta kulrang sichqon olingan. Ota-ona genotipi va nobud bo'lgan sichqonlar sonini toping.
JA) Aa x Aa; 62 ta AA
B) AA x aa; 62 ta Aa
C) Aa x aa; 186 ta Aa
D) AA x AA; 124 ta AA
3231. Tovuqlarda gulsimon toj dominant (A), oddiy toj (a) retsessiv. Tajribada gomozigotali gulsimon tojli tovuqlar oddiy tojli xo'rozlar bilan chatishtirildi. F\ duragaylari bilan tahliliy chatishtirish o'tkazilsa, Ff, da qanday xilma-xillik vujudga kelishini aniqlang. JA) 50% gulsimon tojli, 50% oddiy tojli
B) 75% gulsimon tojli, 25% oddiy tojli
C) 25% gulsimon tojli, 75% oddiy tojli
D) 100% gulsimon tojli
3232.Tovuqlarda gulsimon toj dominant (A), oddiy toj (a) retsessiv. Tajribada gomozigotali gulsimon tojli tovuqlar oddiy tojli xo'rozlar bilan chatishtirishdan olingan Fi duragaylarni o'zaro chatishtirishdan hosil bo'lgan F2 duragaylarining fenotip bo'yicha ajralish nisbatini toping.
A) 1 ta gulsimon tojli, 1 ta oddiy tojU
JB) 3 ta gulsimon tojli, 1 ta oddiy tojli
C) J ta gulsimon tojli, 3 ta oddiy tojli
D) barehasi gulsimon tojh
3233.Quyonlarda yungining normal uzunligi dominant (B), qisqaligi (b) retsessiv belgi hisoblanadi. Quyidagi genotipga ega organizmlar BbxBb o'zaro chatishtirilishidan qanday fenotipli organizmlar hosil bo'lishini aniqlang.
JA) 75% normal yungli, 25% qisqa yungli
B) hammasi normal yungli
C) 50% normal yungli, 50% qisqa yungli
D) 25% normal, 50% oraliq, 25% qisqa
3234.Quyonlarda yungining normal uzimligi dominant (B), qisqaligi (b) retsessiv belgi hisoblanadi. Quyidagi genotipga ega organizmlar Bbxbb o'zaro chatishtirilishidan qanday fcnotipli organizmlar hosil bo'lishini aniqlang.
A) 75% normal yungli, 25% qisqa yungli
B) hammasi normal yungli
JC) 50% normal yungli, 50% qisqa yungli
D) 25% normal, 50% oraliq, 25% qisqa
3235. Quyonlarda yungining normal uzunligi dominant (B), qisqaligi (b) retsessiv belgi hisoblanadi. Quyidagi genotipga ega organizmlar BbxBB o'zaro chatishtirilishidan qanday fenotipli organizmlar hosil bo'lishini aniqlang.
A) 75% normal yungli, 25% qisqa yungli
JB) hammasi normal yungli
C) 50% normal yungli, 50% qisqa yungli
D) 25% normal, 50% oraliq, 25% qisqa
3236. Pomidor mevasining yumaloq shakli (A), noksimon shakl (a) ustidan, qizil rangi (B) sariq rangi (b) ustidan dominantlik qiladi. Tajribada yurnaloq qizil rangli pomidor (ikki belgi bo'yicha gomozigotali) noksimon sariq rangli pomidor bilan o'zaro chatishtirildi. F\ duragaylarining fenotipini toping.
JA) hammasi yurnaloq, qizil rangli
B) 25% yumaloq qizil rangli, 25% yumaloq sariq rangli, 25% noksimon qizil rangli, 25% noksimon sariq rangli
C) 9 ta yumaloq qizil rangli, 3 ta yumaloq sariq rangli, 3 tanoksimon qizil rangli, 1 ta noksimon sariq rangli
D) 3 ta yumaloq qizil rangli, 1 ta noksimon qizil rangli
3237. Pomidor mevasining yumaloq shakli (A), noksimon shakl (a) ustidan, qizil rangi (B) sariq rangi (b) ustidan dominantlik qiladi. Tajribada digeterozigota yumaloq qizil rangli pomidor noksimon sariq rangli pomidor bilan o'zaro chatishtirildi. Fi duragaylarining fenotipini toping.
A) hammasi yumaloq qizil rangli
JB) 25% yumaloq qizil rangli, 25% yumaloq sariq rangli, 25% noksimon qizil rangli, 25% noksimon sariq rangli
C) 9 ta yumaloq qizil rangli, 3 ta yumaloq sariq rangli, 3 tanoksimon qizil rangli, 1 ta noksimon sariq rangli
D) 3 ta yumaloq qizil rangli, 1 ta noksimon sariq rangli
3238. Pomidor mevasining yumaloq shakli (A), noksimon shakl (a) ustidan, qizil rangi (B) sariq rangi (b) ustidan dominantlik qiladi. Tajribada digeterozigota yumaloq qizil rangli pomidorlar o'zaro chatishtirildi. Olingan duragaylarining fenotipini toping.
A) hammasi yumaloq qizil rangli
B) 25% yumaloq qizil rangli, 25% yumaloq sariq rangli, 25% noksimon qizil rangli, 25% noksimon sariq rangli
JC) 9 ta yumaloq qizil rangli, 3 ta yumaloq sariq rangli, 3 tanoksimon qizil rangli,
1 ta noksimon sariq rangli
D) 3 ta yumaloq qizil rangli, 1 ta noksimon sariq rangli
3239. Pomidor mevasining yumaloq shakli (A), noksimon shakl (a) ustidan, qizil rangi (B) sariq rangi (b) ustidan dominantlik qiladi. Tajribada yumaloq qizil rangli pomidorlar o'zaro chatishtirildi. Fi da 9 ta yumaloq qizil rangli,
3 ta yumaloq sariq rangli, 3 ta noksimon qizil rangli, 1 ta noksimon sariq rangli duragaylar olindi. Ota-ona fonnalarning genotipini aniqlang. JA) AaBhxAaBb B) AaBBxAaBb C) AABbxAaBb D) AABBxAABB
3240. Pomidor mevasining yumaloq shakli (A), noksimon shakl (a) ustidan, qizil rangi (B) sariq rangi (b) ustidan dominantlik qiladi. Tajribada yumaloq qizil rangli va noksimon sariq rangli pomidorlar o'zaro chatishtirildi. F\ da 25% yumaloq qizil rangli, 25% yumaloq sariq rangli, 25% noksimon qizil rangli, 25% noksimon sariq rangli duragaylar olindi. Ota-ona formalarning genotipini aniqlang.
JA) AaBbxaabb B) AaBBxAaBb C) AABbxAaBb D) AABBxAABB
3241. Pomidor mevasining yumaloq shakli (A), noksimon shakl (a) ustidan, qizil rangi (B) sariq rangi (b) ustidan dominantlik qiladi. Tajribada yumaloq qizil rangli va noksimon sariq rangli pomidorlar o'zaro chatishtirildi. F\ da 50% yumaloq qizil rangli, 50% yumaloq sariq rangli duragaylar olindu Ota-ona formalarning genotipini aniqlang. A) AaBbxaabb B) AaBBxAaBb JC) AABbxaabb D) AABBxAABB
3242. Pomidor mevasining yumaloq shakli (A), noksimon shakl (a) ustidan, qizil rangi (B) sariq rangi (b) ustidan dominantlik qiladi. Tajribada yumaloq qizil rangli va noksimon sariq rangli pomidorlar o'zaro chatishtirildi. F\ da 50% yumaloq qizil rangli, 50% noksimon qizil rangli duragaylar olindi. Ota-ona formalarning genotipini aniqlang.
A) AaBbxaabb JB) AaBBxaabb C) AABbxaabb D) AABBxAABB
3243.Pomidor mevasining yumaloq shakli (A), noksimon shakl (a) ustidan, qizil rangi (B) sariq rangi (b) ustidan dominantlik qiladi. Tajribada yumaloq qizil rangli va noksimon sariq rangli pomidorlar o'zaro chatishtirildi. Fi da yumaloq qizil rangli duragaylar olindi. Ota-ona formalarining genotipini aniqlang.
A) AaBbxaabb B) AaBBxaabb C) AABbxaabb JD) AABBxaabb
3244.Pomidor mevasining yumaloq shakli (A), noksimon shakl (a) ustidan, qizil rangi (B) sariq rangi (b) ustidan dominantlik qiladi. Tajribada gomozigota yumaloq qizil rangli va noksimon sariq rangli pomidorlar o'zaro chatishtirildi. Fi duragayining genotipini aniqlang.
JA) AaBb B) AaBB C) AABb D) AABB
3245.Pomidor mevasining qizil rangi (A) sariq rangi (a) ustidan dominantlik qiladi. Tajribada qizil va sariq rangga ega bo'lgan ota-ona o'simliklari chatishtirilganda, Fi da 100% qizil rangli rnevaga ega duragaylar vujudga keldi. Ota-ona formalarining genotipini toping.
A) AaxAa JB) AAxaa C) AaxAA D) Aaxaa
3246. Odamlarda sochining jingalakligi silliqligi ustidan ohala dominantlik qiladi, geterozigota organizmlarning sochi to'lqinsimon bo'ladi. O'ng qo'lni ishlatish va normal eshitish esa chapaqaylik va karlik ustidan to'liq dominantlik qiladilar. Jingalak sochli, o'naqay, normal eshituvchi ayol, to'lqinsimon sochli, chapaqay, normal eshituvchi erkakka turmushga chiqqan. Ularda to'lqinsimon sochli, chapaqay, kar farzand tug'ilgan bo'lsa, ota-ona genotipini aniqlang.
A) AABbDd x AaBbDd
B) AaBbDd x AabbDd
JC) AABbDd x AabbDd
D) AABbDD x AabbDd
3247. Odamlarda sochining jingalakligi silliqligi ustidan chala dominantlik qiladi, geterozigota organizmlarning sochi to'lqinsimon bo'ladi. O'ng qo'lni ishlatish va normal eshitish chapaqaylik va karlik ustidan to'liq dominantlik qiladilar. Jingalak sochli, o'naqay, normal eshituvchi ayol, to'lqinsimon sochli, chapaqay, normal eshituvchi erkakka turmushga chiqqan. Bu nikohdan silliq sochli, kar , chapaqay farzand tug'ilish ehtimolini toping. A) J0% B) 25% C) 50% D) 100%
3248. II qon guruhli, qo'yko'z, polidaktiliya bilan kasallaugan ona va III guruhli, ko'kko'z, 5 barmoqli otadan I qon guruhli, ko'kko'z, 5 barmoqli farzand tug'ildi (qo'y ko'zlik ko'k ko'zlik ustidan, polidaktiliya 5 barmoqlilik ustidan dominantlik qiladi). Ota-ona genotipini toping.
JA) I^AI⁰AaBbxI^BI°aabb
B) I^AI°aaBbx I^BI°Aabb
C) I^AI^AAaBbx I^BI°aabb
D) I^AI^AAaBbx I^BI^Baabb
3249.Genotipi qanday bo'lgan ota-onalardan 4 ta qon gurulili, malla sochli, chapaqay farzandlar tug'ilishi mumkin? (sochning to'q rangi malla rangi ustidan, o'naqaylik chapaqaylik ustidan dominantlik qiladi)
A) AaBbI^AI° xAaBbI^BI°
B) AaBbI^AI° xAabbI^BI°
C) AaBbI^AI° xaabbI^BI° JD) barchasidan
3250. Itlarda jun rangining qora bo'lishi jigarrang ustidan, kalta bo'lishi uzun bo'lishi ustidan to'liq dominantlik qiladi. Har ikkala belgining rivojlanishini ta'minlovehi genlar boshqa-boshqa xromosomalarda joylashgan. Agar digeterozigotali qora va kalta junli itlar o'zaro chatishtirilganda keyingi avlodda olingan kuchukchalarning necha foizi qora va kalta junli bo'ladi?
JA) 56,25 B) 18,75 C) 81,25 D) 6,25
3251. Qovoq mevasining oq rangi W, sariq rangi Y, yashil rangi y gen bilan ifodalanadi. W gen dominant ingibitor vazifasini bajaradi. Quyidagi WwYy va wwyy genotipiga ega organizmlar o'zaro chatishtirilsa, birinchi bo'g'in duragaylarining fenotipi qanday nisbatda bo'ladi?
JA) 1 ta sariq, 1 ta yashil, 2 ta oq B) 6 ta oq, 1 ta sariq, 1 ta yashil
C) 3 ta oq, 1 ta sariq D) hammasi oq
JJ3252. Qovoq mevasining oq rangi W, sariq rangi Y, yashil rangi y gen bilan ifodalanadi. W gen dominant ingibitor vazifasini bajaradi. Quyidagi WwYy va Wwyy genotipiga ega organizmlar o'zaro chatishtirilsa, birinchi bo'g'in duragaylarining fenotipi qanday nisbatda bo'ladi?
A) 3 ta sariq, 1 ta yashil B) 6 ta oq, 1 ta sariq, 1 ta yashil
C) 3 ta oq, 1 ta sariq D) hammasi oq
3253. Qovoq mevasining oq rangi W, sariq rangi Y, yashil rangi y gen bilan ifodalanadi. W gen dominant ingibitor vazifasini bajaradi. Quyidagi WwYY va Wwyy genotipiga ega organizmlar o'zaro chatishtirilsa, birinchi bo'g'in duragaylarining fenotipi qanday nisbatda bo'ladi?
A) 3 ta sariq, 1 ta yashil
B) 6 ta oq, 1 ta sariq, 1 ta yashil
JC) 3 ta oq, 1 ta sariq D) hammasi oq
3254. Qovoq mevasining oq rangi W, sariq rangi Y, yashil rangi y gen bilan ifodalanadi. W gen dominant ingibitor vazifasini bajaradi. Quyidagi WWYY va wwyy genotipiga ega organizmlar o'zaro chatishtirilsa, birinchi bo'g'in duragaylarining fenotipi qanday nisbatda bo'ladi?
A) 3 ta sariq, 1 ta yashil
B) 6 ta oq, 1 ta sariq, 1 ta yashil
C) 3 ta oq, 1 ta sariq JD) hanmiasi oq
3255. Qovoq mevasining oq rangi W, sariq rangi Y, yashil rangi y gen bilan ifodalanadi. W gen dominant ingibitor vazifasini bajaradi. Quyidagi Wwyy va Wwyy genotipiga ega organizmlar o'zaro chatishtirilsa, birinchi bo'g'in duragaylarining fenotipi qanday nisbatda bo'ladi?
JA) 3 ta oq 1 ta yashil
B) 6 taoq, 1 ta sariq, 1 ta yashil
C) 2 ta oq, 1 ta sariq, 1 ta yashil
D) hammasi oq
3256. Qovoq mevasining oq rangi W, sariq rangi Y, yashil rangi y gen bilan ifodalanadi. W gen dominant ingibitor vazifasini bajaradi. Quyidagi Wwyy va WwYY genotipiga ega organizmlar o'zaro chatishtirilsa, birinchi bo'g'in duragaylarining fenotipi qanday nisbatda bo'ladi?
A) 3 ta oq, 1 ta sariq
B) 6 ta oq, 1 ta sariq, 1 ta yashil
C) 2 ta oq, 1 ta sariq, 1 ta yashil
D) hammasi oq
3257. Guli qizil, baland bo'yli, yashil donli o'simliklar guli oq, past bo'yli, sariq donli o'simliklar bilan chatishtirildi. Fi da guli qizil, baland bo'yli, sariq donli o'simliklar olingan. F₂ da kombinatsiyalar soni qancha? Agar F₂ da jami 960 ta o'simlik olingan bo'lsa, ulardan qanchasi fenotip bo'yicha F\ duragaylariga o'xshaydi?
A) 27, 960 B) 64, 960 J C) 64, 405 D) 64,900
3258. Guli qizil, baland bo'yli, yashil donli o'simliklar guli oq, past bo'yli, sariq donli o'simliklar bilan chatishtirildi. Ft da guli qizil, baland bo'yli, sariq donli o'simliklar olingan. Agar F₂ da jami 960 ta o'simlik olingan bo'lsa, ulardan nechtasi genotip jihatdan dastlabki ota-ona formalarga o'xshash bo'ladi?
A) 45, 15 JB) 15, 15 C) 405, 45 D) 405,90
3259. Guli qizil, baland bo'yli, yashil donli o'simliklar guli oq, past bo'yli, sariq donli o'simliklar bilan chatishtirildi. F\ da guli qizil, baland bo'yli, sariq donli o'simliklar olingan. Agar F₂ da jami 960 ta o'simlik olingan bo'lsa, ulardan nechtasi genotip jihatdan Fi duragaylariga o'xshash bo'ladi?
A) 135 JB) 120 C) 405 D) 380
3260. Odamlarda sochining jingalakligi silliqligi ustidan chala dominantlik qiladi, geterozigota organizmlarning sochi to'lqinsimon boiadi. O'ng qo'lni ishlatish va normal eshitish ohapaqaylik va karlik ustidan to'liq dominantlik qiladilar. Jingalak sochli, o'naqay, normal eshituvchi ayol, to'lqinsimon sochli, chapaqay, normal eshituvchi erkakka turmushga chiqqan. Bu nikohdan jingalak sochli, o'naqay, normal eshituvchi va jingalak sochli, o'naqay, kar farzandlarning tug'ilish ehtimolini toping.
A) 3/16 : 3/16 JB) 3/16 : 1/16 C) 1/16 : 3/16 D) 9/16 : 1/16
3261. Odamlarda sochining jingalakligi silliqligi ustidan chala dominantlik qiladi, geterozigota organizmlarning sochi to'lqinsimon bo'ladi. O'ng qo'lni ishlatish va normal eshitish chapaqaylik va karlik ustidan to'liq dominantlik qiladilar. Jingalak sochli, o'naqay, normal eshituvchi ayol, to'lqinsimon sochli, chapaqay, normal eshituvchi erkakka turmushga chiqqan. Bu nikohdan to'lqinsimon sochli, o'naqay, normal eshituvchi va to'lqinsimon sochli, o'naqay, kar farzandlarning tug'ilish ehtimolini toping.
A) 3/16 : 3/16 JB) 3/16 : 1/16 C) 1/16 : 3/16 D) 9/16 : 1/16
3262. Odamlarda sochining jingalakligi silliqligi ustidan chala dominantlik qiladi, geterozigota organizmlarning sochi to'lqinsimon bo'ladi. O'ng qo'lni ishlatish va normal eshitish chapaqaylik va karlik ustidan to'liq dominantlik qiladilar. Jingalak sochli, o'naqay, normal eshituvchi ayol, to'lqinsimon sochli, chapaqay, normal eshituvchi erkakka turmushga chiqqan. Bu nikohdan jingalak sochli, o'naqay, normal eshituvchi va to'lqinsimon sochli, o'naqay, normal eshituvchi farzandlarning tug'ilish ehtimolini toping.
JA) 3/16 : 3/16 B) 3/16 : 1/16 C) 1/16 : 3/16 D) 9/16 : 1/16
3263. Odamlarda sochining jingalakligi silliqligi ustidan chala dominantlik qiladi, geterozigota organizmlarning sochi to'lqinsimon bo'ladi. O'ng qo'lni ishlatish va normal eshitish chapaqaylik va karlik ustidan to'liq dominantlik qiladilar. Jingalak sochli, o'naqay, normal eshituvchi ayol, to'lqinsimon sochli, chapaqay, normal eshituvchi erkakka turmushga chiqqan. Bu nikohdan jingalak sochli, o'naqay, kar va to'lqinsimon sochli, o'naqay, kar farzandlarning tug'ilish ehtimolini toping.
A) 3/16 : 3/16 B) 3/16 : 1/16J C) 1/16 : 1/16 D) 9/16 : 1/16
3264. Odamlarda sochining jingalakligi silliqligi ustidan chala dominantlik qiladi, geterozigota organizmlaming sochi to'lqinsimon bo'ladi. Ong qo'lni ishlatish va normal eshitish chapaqaylik va karlik ustidan to'liq dominantlik qiladilar. Jingalak sochli, o'naqay, normal eshituvchi ayol, to'lqinsimon sochli, chapaqay, normal eshituvchi erkakka turmushga chiqqan. Bu nikohdan jingalak sochli, o'naqay, kar va jingalak sochli, chapaqay, kar farzandlarning tug'ilish ehtimolini toping.
A) 3/16 : 3/16 B) 3/16 : 1/16 JC) 1/16 : 1/16 D) 9/16 : 1/16
3265Odamlarda sochining jingalakligi silliqligi ustidan chala dominantlik qiladi, geterozigota organizmlarning sochi to'lqinsimon bo'ladi. O'ng qo'lni ishlatish va normal eshitish chapaqaylik va karlik ustidan to'liq dominantlik qiladilar. Jingalak sochli, o'naqay, normal eshituvchi ayol, to'lqinsimon sochli, chapaqay, normal eshituvchi erkakka turmushga chiqqan. Bu nikohdan to'lqinsimon sochli, o'naqay, kar va to'lqinsimon sochli, chapaqay, kar farzandlarning tug'ilish ehtimolini toping. A) 3/16 : 3/16 B) 3/16 : 1/16 JC) 1/16 : 1/16 D) 9/16 : 1/16
3266. DNK molekulasining bo'lagi 12 juft nukleotiddan iborat. Agar nukleotidlar orasidagi masofa
3,4 angestrern bo'lsa, mazkur DNK bo'lagining
uzunligini toping.
JA) 40,8 B) 3,8 C) 4,08 D) 34
3267. DNK molekulasi tarkibidagi (T) timin nukleotidi umumiy zanjirning 16% ni tashkil etadi. Qolgan nukleotidlarning har biri necha foizni tashkil qiladi?
JA) A-16, G-34, S-34
B) A-32, G-32, S-32
C) A-16, G-16, S-16
D) A-34, G-16, S-16
3268. Agar DNK molekulasida A-600, G-2400 ta bo'lsa, ushbu molekulaning reduplikatsiyasida qancha va qanday nukleotidlar ishtirok etadi?J A) 600-T,2400-S B) 600-A, 600-G C) 600-A, 2400-G D) 1200-S, 4800-T
3269. Agar vazopressinning I-RNK molekulasida 9 ta kodon bo'lsa, u nechta inikleotiddan tashkil topgan bo'ladi?
JA) 27 B) 9 C) 3 D) 54
3270. Agar vasopressin oqsilining I-RNK molekulasida 9 ta kodon bo'lsa, uning uzunligini (A) toping (nukleotidlar orasidagi masofa 3,4 A ga teng). JA) 91,8 B) 81,5 C) 27 D) 243
3271. Tovuq patining rangi ikki juft allel bo'lmagan va birikraagan genlar bilan ifodalanadi. Birinchi juft allelning dominant geni patning rangli bo'lishiini, uning retsessiv alleli esa oq bo'lishini belgilaydi. Ikkinchi juft dominant gen patining rangli bo'lishiga to'sqinlik qiladi, uning retsessivi esa rangli bo'lishiga to'sqinlik qilmaydi. Oq path tovuq va xo'roz chatishtirilganda 1680 jo'ja olingan. Ulardan 315 tasi rangli, qolgani oq. Tovuq, xo'roz va rangli jo'jalarning genotipini aniqlang.
A) Ccii x ccii; CCii, Ccii
B) CCIi x CCIi; Ccii, Ccii
JC) Ccii x Ccii; CCii, Ccii
D) Ccii x CCIi; Ccii, Ccii
3272. Tovuq patining rangi ikki juft allel bo'lmagan va birikmagari genlar bilan ifodalanadi. Birinchi juft allelning dominant geni patning rangli bo'lishini, uning retsessiv alleli esa oq bo'lishini belgilaydi. Ikkinchi juft dominant gen patning rangli bo'lishiga to'sqinlik qiladi, uning retsessivi esa rangli bo'lishiga to'sqinlik qilmaydi. Oq tovuq rangli xo'roz bilan chatishtirilganda 715 rangli va 716 oq jo'jalar olindi. Tovuq, xo'roz va jo'jalarning genotipini aniqlang.
A) CCII x ccii; Ccii, Ccii
B) Cell x Ccii; CCIi, Ccii
JC) CCU x Ccii; CCIi, Ccii
D) ccii x Ccii; Ccii
3273. Sichqonlarning rangi ikki juft allel bo'lmagan va birikmagan genlar bilan ifodalanadi. Birinchi juftning dominant geni kulrangni, retsessivi esa qora rangli bo'lishini, ikkinchi juftning dominant geni rangning hosil bo'lishiga yordam beradi, uning retsessiv alleli esa rang hosil bo'lishiga to'sqinlik qiladi. Kulrang sichqonlar o'zaro chatishtirilganda 82 kulrang, 35 oq va 27 qora rangli sichqonlar paydo bo'lgan. Ota-ona sichqonlarning genotipini aniqlang.
A) AaBb x Aabb JB) AaBb x AaBb C) AABb x AABb D) AaBb x AAbb
3274.Sichqonlarning rangi ikki juft allel bo'lmagan va birikmagari genlar bilan ifodalanadi. Birinchi juftning dominant geni kulrangni, retsessivi esa qora rangli bo'lishini, ikkinchi juftning dominant geni rangning hosil bo'lishiga yordam beradi, uning retsessiv alleli esa rang hosil bo'lishiga to'sqinlik qiladi. Kulrang sichqonlar o'zaro chatishtirilganda 40 kulrang, 13 qora avlodlar paydo bo'lgan. Ota-ona sichqonlarning genotipini aniqlang.
A) AaBb x AaBb B) AaBb x AABB JC) AaBB x AaBB D) AABb x AABb
3275.Gipertrixoz nasldan naslga Y-xromosoma orqali, polidaktiliya autosomada joylashgan dominant gen orqali o'tadi. Otasi gipertrixoz, onasi polidaktiliya bilan kasallangan oilada ikkala belgi bo'yicha sog'lom qiz tug'ilgan. Barchasining genotipini aniqlang.
JA) 9 AaXXxcC aaXY^b; F] aa XX
B) 9 AA XX x b; F, Aa XX
C) 9 AaX^bX^b x d aaX^bY; F_xaaX^bX^b
D) 9 AaX^bX x d aaX^bY^b; F_iaaX^bX^b
3276. Tilla rang tovuq gomozigotali kumush rangli xo'roz bilan chatishtirilgan. Kumush rang dominant, tilla rang retsessiv bo'lib, ularni yuzaga chiqaruvchi genlar X-xromosomada joylashgan. Tovuq va xo'rozlarning genotipini aniqlang.
A) 9 X^aX^a x (fX^ay
JB) 9 X^ay x dX^AX^A
C) 9 X^aX^a x dX^Ay
D) 9 X^ay x dX^AX^a
3277. Tilla rang tovuq geterozigotali kumush rangli xo'roz bilan chatishtirilgan. Kumush rang dominant, tilla rang retsessiv bo'lib, ularni yuzaga chiqaruvchi genlar X-xromosomada joylashgan. Tovuq va xo'rozlarning genotipini aniqlang.
JA) 9 X^ay x dX^AX^a
B) 9 X^aX^a x (fX^AY^a
C) 9 X^AX^a x dX^ay
D) 9 X^aX^a x dX^aY^a
236
3278. Odamlarda sochning qora rangi malla rang soch ustidaj, sepkillilik sepkilsizlik ustidan dominmtlik qiladi. Qora sochli scpkilli yigit. xuddi shunday ayol bilan turmush qurgan. Ushbunikohdan qora sochli, sepkilsiz o'g'il va malla pchli, sepkilli qiz tug'ilgan. Ota-oflalarning genotipi qanday?
A) ASB x AaBB B) Aabb x Aabb JC) AiBb x AaBb D) AABb x AABb
3279. Odamda kar-soqovlik kasalhgining ikki xil turi uchrayii va ular autosomalarga birikkan retsessiv genlar bilan ifodalansa, bu holda AaBb x AaBb genotijga ega bo'lgan ota-onalar avlodida fenotip bo'yicla qanday ajralish namoyon bo'ladi?
A) 3 $)g' : 1 kar B) 3 kar : 1 soqov
JC) 9 sog' : 7 kar-soqov D) 1 sog': 3 kar
3280. Piyoz po'stining qizil rangini B gen, sariq rangini b gen ifodalaydi, ammo ranglar genotipda V gen bo'lsa jaizaga chiqadi. Uning retsessiv v alleli ingibitor vazifasini bajaradi va rangning chiqishiga to'sqinUk qiladi.
Quyidagi genotiplarning qaysi biri sariq rangli
fenotipga ega?
a) BBYV; b) Bbvv; c) bbVV; d) bbvv; e) bbVv;
f) BbVv; j) BbVV; k) BBvv
JA) c,e B) a, f, j C) b, d, k D) c, e, f
3281. Piyoz po'stining qizil rangini B gen, sariq rangini b gen ifodalaydi, ammo ranglar genotipda V gen bo'lsa fuzaga chiqadi. Uning retsessiv v alleli ingibitor vazifasini bajaradi va rangning chiqishiga to'sqinlik qiladi.
Quyidagi genotiplarning qaysi biri qizil rangli
fenotipga ega?
a) BBYV; b) Bbvv; c) bbW; d) bbvv; e) bbVv;
f) BbVv; j) BbW; k) BBvv
A) c, B) a,f,j C) b, d, k D) c, e, f
3282. Piyoz po'stining qizil rangini B gen, sariq rangini b gen ifodalaydi, ammo ranglar genotipda V gen bo'lsa yuzaga chiqadi. Uning retsessiv v alleli ingibitor vazifasini bajaradi va rangning chiqishiga to'sqinlik qiladi.
Quyidagi genotiplarning qaysi biri oq rangli
fenotipga ega?
a) BBW; b) Bbvv; c) bbW; d) bbvv; e) bbVv;
f) BbVv; j) BbW; k) BBw
A) c, e B) a, f, j JC) b, d, k D) c, e, f
JJ3283.Sulida poyaning balandligi, kechpisharlik va zang zamburug'iga chidamsizlik poyaning norrnalligi, ertapisharlik, zang zamburug'iga ehidamlilik belgilariga nisbatan retsessivdir. Baland poyali, kechpishar va zang kasalligiga chidamsiz suli navi barcha belgilari bo'yicha gomozigotali bo'yi normal, ertapishar, zang kasalligiga chidamli navi bilan chatishtirilishi natijasida olingan Fi duragaylar necha xil garneta hosil qiladi?
A) birxil B) ikki xil C) to'rt, xil D) sakkiz xil
3284.Sulida poyaning balandligi, kechpisharlik va zang zamburug'iga chidamsizlik poyaning norrnalligi, ertapisharlik, zang zamburug'iga ehidamlilik belgilariga nisbatan retsessivdir. Baland poyali, kechpishar va zang kasalligiga chidamsiz suli navi barcha belgilari bo'yicha gomozigotali bo'yi normal, ertapishar, zang kasalligiga chidamli navi bilan chatishtirilishi natijasida olingan Fi duragaylami barcha belgilari dominant gomozigotali l>o'lgan ota forma bilan chatishtirish natijasida avlodda 472 ta o'simlik olingan. Ular necha xil genotipga ega bo'lishi mumkin? A) birxil B) ikki xil C) to'rt xil D) sakkiz xil
3285. Sulida poyaning balandligi, kechpisharlik va zang zamburug'iga chidamsizlik poyaning norrnalligi, ertapisharlik, zang zamburug'iga ehidamlilik belgilariga nisbatan retsessivdir. Baland poyali, kechpishar va zang kasalligiga chidamsiz suli navi barcha belgilari bo'yicha gomozigotali bo'yi normal, ertapishar, zang kasalligiga chidamli navi bilan chatishtirilishi natijasida olingan F\ duragaylarni barcha belgilari dominant gomozigotali bo'lgan ota forma bilan chatishtirish natijasida avlodda 472 ta o'simlik olingan. Olingan o'simliklar orasida genotipi Fi ga o'xshash o'simlik qancha bo'lishi mumkin? A) 472 B) 236 JC) 59 D) 8
3286. Sulida poyaning balandligi, kechpisharlik va /ang zamburug'iga chidamsizlik poyaning normalligi, crtapisharlik, zang zamburug'iga chidarrililik belgilariga nisbatan retsessivdir. Baland poyali, kechpishar va zang kasalligiga chidarnsiz suli navi barcha belgilari bo'yicha gomozigotali bo'yi normal, ertapishar, zang kasalligiga chidamli navi bilan chatishtirilishi natijasida olingan F_x duragaylarni barcha belgilari dominant, gomozigotali bo'lgan ota forma bilan chatishtirish natijasida avlodda 472 ta o'simlik olingan. Olingan o'simliklar orasida fenotipi F_x ga o'xshash o'simlik qancha bo'lishi mum kin? A) J472 B) 236 C) 59 D) 8
3287. Kartoshka tugunagida antotsion rang bo'lishi asosiy P va R genlarga bog'liq. Lekin ular o'z ta'sirini dominant D gen bo'lgandagina fenotipda namoyon qiladi. Shunga ko'ra, P-rrD- genotipli kartoshka tugunagi ko'k-binafsha rang, P-R-D-genotipli tugunagi qizil-binafsha rang, ppR-D-genotipli tugunagi pushti rangda bo'ladi. Boshqa holatlarda tugunak oq rangda bo'ladi. Quyidagi genotiplarning qaysi birida fenotipi oq rangli bo'ladi?
a) PprrDd; b) PpRrDd; c) ppRRDD; d) PPrrdd; e) pprrDd; f) PPrrDD; j) PPRrDD; k) pprrdd
A) a, f B) b_} j J C) d, e, k D) c, f, k
3288. Kartoshka tugunagida antotsion rang bo'lishi asosiy P va R genlarga bog'liq. Lekin ular o'z ta'sirini dominant D gen bo'lgandagina fenotipda namoyon qiladi. Shunga ko'ra, P-rrD- genotipli kartoshka tugunagi ko'k-binafsha rang, P-R-D-genotipli tugunagi qizil-binafsha rang, ppR-D-genotipli tugunagi pushti rangda bo'ladi. Boshqa holatlarda tugunak oq rangda bo'ladi. Kartoshkaning geterozigota qizil-binafsha tugunakli o'simligi gomozigota oq rangli tugunak hosil qiluvchi pprrdd genotipli o'simlik bilan chatishtirilganda F& da 152 ta o'simlik hosil bo'ldi. Ulardan nechtasi qizil-binafsha rangli bo'lgan? A) 8 JB) 19 C) 95 D) 152
3289. Kartoshka tugunagida antotsion rang bo'lishi asosiy P va R genlarga bog'liq. Lekin ular o'z ta'sirini dominant D gen bo'lgandagina fenotipda namoyon qiladi. Shunga ko'ra, P-rrD- genotipli kartoshka tugunagi ko'k-binafsha rang, P-R-D-genotipli tugunagi qizil-binafsha rang, ppR-D-genotipli tugunagi pushti rangda bo'ladi. Boshqa holatlarda tugunak oq rangda bo'ladi. Kartoshkaning geterozigota qizil-binafsha tugunakli o'simligi gomozigota oq rangli tugunak hosil qiluvchi pprrdd genotipli o'simlik bilan chatishtirilganda Ft da 152 ta o'simlik hosil bo'ldi. Ulardan nechtasi oq tugunakli bo'lgan? A) 8 B) 19 JC) 95 D) 152
3290. Kartoshka tugunagida antotsion rang bo'lishi asosiy P va R genlarga bog'liq. Lekin ular o'z ta'sirini dominant D gen bo'lgandagina fenotipda namoyon qiladi. Shunga ko'ra, P-rrD- genotipli kartoshka tugunagi ko'k-binafsha rang, P-R-D-genotipli tugunagi qizil-binafsha rang, ppR-D-genotipli tugunagi pushti rangda bo'ladi. Boshqa holatlarda tugunak oq rangda bo'ladi. Kartoshkaning geterozigota qizil-binafsha tugunakli o'simligi gomozigota oq rangli tugunak hosil qiluvchi pprrdd genotipli o'simlik bilan chatishtirilganda F& da 152 ta o'simlik hosil bo'ldi. Ulardan nechtasi pushti rangli bo'ladi? A) 8 J B) 19 C) 95 D) 152
3291. Kartoshka tugunagida antotsion rang bo'lishi asosiy P va R genlarga bog'liq. Lekin ular o'z ta'sirini dominant D gen bo'lgandagina fenotipda namoyon qiladi. Shunga ko'ra, P-rrD- genotipli kartoshka tugunagi ko'k-binafsha rang, P-R-D-genotipli tugunagi qizil-binafsha rang, ppR-D-genotipli tugunagi pushti rangda bo'ladi. Boshqa holatlarda tugunak oq rangda bo'ladi. Kartoshkaning geterozigota qizil-binafsha tugunakli o'simligi gomozigota oq rangli tugunak hosil qiluvchi pprrdd genotipli o'simlik bilan chatishtirilganda Ff, da 152 ta o'simlik hosil bo'ldi. Ulardan nechtasi ko'k-binafsha rangli bo'ladi?
A) 8 J B) 19 C) 95 D) 152
3292. Glaukoma kasalligi katta yoshdagi odamlarda bir necha yo'l bilan nasldan naslga o'tadi. Bu kasallikning bitta turi autosomada joylashgan dominant gen bilan, ikkinchi turi retsessiv autosoma geni bilan ifodalanadi. Bu genlar bir-biri bilan birikmagan holda irsiylanadi. Agar ota-onaning bittasi ikkala patologik genlar bo'yicha geterozigotali, ikkinchisi esa ikkala genlar bo'yicha sog' va gomozigotali bo'lsa, avlodda kasal bolalar tug'ilish ehtimolini aniqlang. A) 25% B) 0% JC) 50% D) 75%
3293.Glaukoma kasalligi katta yoshdagi odamlarda bir necha yo'l bilan nasldan naslga o'tadi. Bu kasallikning bitta turi autosomada joylashgan dominant gen bilan, ikkinchi turi retsessiv autosoma geni bilan ifodalanadi. Bu genlar bir-biri bilan birikmagan holda irsiylanadi- Agar ota-onalar ikkala patologik genlar bo'yicha geterozigotali bo'lsa, bolalarning sog' bo'lib tug'ilish ehtimoli nechaga teng? A) 9/16 JB) 3/16 C) 1/16 D) 15/16
3322. Odamlarda sochning qora rangi malla rang soch ustidan, sepkillilik sepkilsizlik ustidan dominantlik qiladi. Qora sochli sepkilsiz ayol malla sochli, sepkilli yigit bilan turmush qurgan. Ushbu oilada ikki farzand bo'lib, ulardan biri qora sochli, sepkilli va ikkiiichisi malla sochU, sepkilli bo'lgan. Ota-onalarning genotipini aniqlang.
JA) AabbxaaBB B) AAbb x aaBB C) AABBxaabb D) AAbb x aaBb
3323. Odamda kar-soqovlik kasalligining ikki xil turi uchraydi va ular retsessiv, autosomaga birikkan genlar bilan ifodalanadi.
Agar ota-onalar kar-soqovlik kasalligining bir turi bilan kasallangan, boshqa turi bo'yicha esa sog' va geterozigotali bo'lsa, kar-soqov bolaning tug'ilish ehtimolini aniqlang. JA) J100% B) 75% C) 25% D) 50%
3324. Odamda kar-soqovlik kasalligining ikki xil turi uchraydi va ulax retsessiv, autosomaga birikkan genlar bilan ifodalanadi.
Agar ota-onalar kar-soqovlik kasalligining bir turi bilan kasallangan, boshqa turi bo'yicha esa sog' va geterozigotali bo'lsa, sog'lom bolalarning tug'ilish ehtimolini aniqlang. JA) 75% B) 0% C) 50% D) 25%
3325. Odamda kar-soqovlik kasalUgining ikki xil turi uchraydi va ular retsessiv, autosomaga birikkan genlar bilan ifodalanadi.
Agar ota-onalar kar-soqovlik kasalligining bir turi bilan kasallangan, boshqa turi bo'yicha esa sog' va geterozigotali bo'lsa, ota-ona genotipi qanday bo'ladi?
A) AABbxaaBb B) aaBB x Aabb JC) aaBb x aaBb D) AaBb x AaBb
3326. Piyoz po'stining qizil rangini B gen, sariq rangini b gen ifodalaydi, ammo ranglar genotipda V gen bo'lsa yuzaga chiqadi. Uning retsessiv v alleli ingibitor vazifasini bajaradi va rangning chiqishiga to'sqinlik qiladi. Po'sti qizil piyoz sariq piyoz bilan chatishtirilganda avlodda qizil, sariq va oq piyozlar hosil bo'ladi. Chatishtirilgan ota-onalarning genotipini aniqlang. A) BBWxbbW B) BBVvxBBVv C) BbVVxbbVv JD) BbVvxbbVv
3327. Piyoz po'stining qizil rangini B gen, sariq rangini b gen ifodalaydi, ammo ranglar genotipda V gen bo'lsa yuzaga chiqadi. Uning retsessiv v alleli ingibitor vazifasini bajaradi va rangning chiqishiga to'sqinlik qiladi. Po'sti qizil piyoz sariq piyoz bilan chatishtirilganda avlodda qizil, sariq va oq piyozlar hosil bo'ldi. Hosil bo'lgan avlodda fenotip bo'yicha qanday ajralish namoyon bo'ladi?
JA) 1 qizil: 2 sariq : 1 oq 3 qizil : 3 sariq : 2 oq
B) o qizu : o sariq : z oq
C) 9 qizil : 3 sariq : 4 oq
D) 9 qizil: 6 sariq : 1 oq
3328.Piyoz po'stining qizil rangini B gen, sariq rangini b gen ifodalaydi, ammo ranglar genotipda V gen bo'lsa yuzaga chiqadi. Uning retsessiv v alleli ingibitor vazifasini bajaradi va rangning chiqishiga to'sqinlik qiladi.
Po'sti sariq piyoz oq piyoz bilan chatishtirilganda F\ da olingan barcha duragaylar qizil po'stli bo'lgan. F2 da fenotip bo'yicha qanday ajralish namoyon bo'ladi?
A) 1 qizil: 2 sariq : 1 oq
B) 3 qizil: 3 sariq : 2 oq
JC) 9 qizil: 3 sariq : 4 oq
D) 9 qizil: 6 sariq : 1 oq
3329. Pomidor o'simligida shoxlarining uzunligi bilan mevasining shaklini ifodalovchi genlar to'liq birikkan holda irsiylanadi. Seleksioner uzun poyali (H) va yumaloq mevali (D) gomozigota pomidor bilan kalta poyali (h) va noksimon mevali (d) pomidorni chatishtirib, Fi da 110 ta, F₂ da 1200 ta o'simlik yetishtirgan.
a) F2 da uzun poyali va yumaloq mevali o'simlik qancha?
b) F\ da necha xil gaineta hosil bo'ladi?
1) 2 xil; 2) 4 xil; 3) 300 ta; 4) 600 ta; 5) 900 ta; 6) 1200 ta; 7) 3 xil
A) a-5;b-l B) a-7; b-3 C) a-2; b-4 JD) a-7;b-6
3330. Pomidor o'simligida shoxlarning uzunligi bilan mevasining shaklini ifodalovchi genlar to'liq birikkan holda irsiylanadi. Seleksioner uzun poyali (H) va yumaloq mevali (D) gomozigota pomidor bilan kalta poyali (h) va noksimon mevali (d) pomidorni chatishtirib, Fi da 110 ta, F₂ da 1200 ta o'simlik yetishtirgan.
a) F2 da necha xil genotipik sinf yuzaga keladi?
b) F2 da nechta o'simlik kalta poyali, noksimon mevali bo'ladi?
1) 2 xil; 2) 4 xil; 3) 300 ta; 4) 600 ta; 5) 900 ta; 6) 1200 ta; 7) 3 xil
A) a-5;b-I B) a-7, b-3 C) a-2; b-4 JD) a-7;b-6