A. I. Gersen nomidagi Rossiya davlat pedagogika universiteti Toshkent shahar

Joylashtirish bo‘yicha tavsiyalar
1. Qurish, konstruksiya-
lash va matematika
Bu markazni zonalash muhim, shunda uning yonidan o‘tayotganlar quri-
lmalarni buzib yubormaydi. Bo‘sh joy yetishmagan taqdirda bu markazni 
yotoqxonada ham joylashtirish mumkin
2. Syujetli-rolli o‘yinlar va 
sahnalashtirish
Ushbu markaz yonma-yon joylashtirilishi yoki birlashtirilishi mumkin. 
Agar markazda yumshoq modulli mebel, shuningdek, oshxona mebellari 
mavjud bo‘lsa, markaz dam olish joyi sifatida ham xizmat qilishi mumkin.
3. Til va nutq
Ushbu markaz guruhning eng tinch qismida, bolalar faol faoliyati zonasi-
dan uzoqroqda joylashgan bo‘lishi mumkin. Ushbu markazda bolalar
uchun kichik kutubxona ham bo‘lishi mumkin. Agar bolalar modulli
yumshoq mebellari mavjud bo‘lsa, kitoblarni o‘qish va ko‘rish uchun 
kichikroq joy ajratish mumkin. 
4. Fan va tabiat 
Bu markazni tabiiy yorug‘lik yetarli bo‘lgan joyga joylashtirish yaxshiroq, 
chunki bu yerda xona o‘simliklari (gullar), shuningdek, akvarium, qushlar 
joylashishi mumkin. Bundan tashqari, turli tajribalar uchun mustahkam, 
barqaror yuzali stol bo‘lishi tavsiya etiladi.
5. San’at
Bolalar suv olishlariga qulay bo‘lishi uchun uni rakovina yaqiniga 
joylashtirish ma’qul bo‘ladi.
№
Joyni tashkil etish
Joylashtirish bo‘yicha tavsiyalar
1.
Guruh yig‘ilishi va katta 
guruhda tadbirlar
uchun joy
Har bir MTTda ushbu zonalarni tashkil qilish uchun yetarli joy yo‘q, shun-
ing uchun, qoida tariqasida, bu zonalar ko‘pfunktsiyali markazga bir-
lashtirilgan. Shu sababli, bu yerda atrof-muhitning ko‘chirilishi muhim 
ahamiyatga ega - bu bolalar ishtirokida bo‘sh joyni tezda o‘zgartirish va 
guruh yig‘ilishlari (ertalabki va kechki davra), mashg‘ulotlar o‘tkazish, 
ovqatlanish uchun joy ajratish va qayta tartibga solish imkonini beradigan 
yengil yig‘iladigan stol va stullarning mavjudligi.
2. Ovqatlanish uchun joy
("Kafe", "Oshxona")
3. Sport burchagi
Odatda bu burchak kirish xonasida joylashgan bo‘lib, u yerda turli xil bo-
lalar sport anjomlari va harakatli o‘yinlar uchun atributlar joylashtirilgan, 
agar kerak bo‘lsa, ularni tashqariga ham olib chiqish mumkin.
4. Dam olish joyi
Guruhda bolalarning dam olishlari uchun yumshoq modulli bolalar me-
bellari bilan jihozlangan joylarni tashkil qilishi mumkin, ular (divan, kreslo-
lar, banketkalar); ularning imkon qadar qulay va shinam bo‘lishi maqsad-
ga muvofiqdir. Bunday joyni "Til va nutq" markazida tashkil qilish mumkin, 
bu yerda bola yolg‘iz bo‘lishi mumkin; bu joy juda katta bo‘lmasligi ker-
ak, u yerda 2 ta bola sig‘adigan joy bolsa etarli bo‘ladi. Bu yerda bolalarn-
ing tinchligini buzadiga va dam olishiga xalaqit beradigan faol o‘yinlar 
o‘tkazilmaydi 
5. Xilvat burchak
Maktabgacha yoshdagi bolalar uchun doimo katta guruhning bir qis-
mi bo‘lish katta yukdir. Shuning uchun, guruhga bolalar uchun xilvatn-
joy ajratish tavsiya etiladi. Y yerga stol va ikkita stul qo‘yib, bolalar o‘zlari 
xohlagan o‘yinni o‘ynashlari, kitoblarni ko‘rib chiqishlari va shunchaki 
o‘tirishlari mumkin 
Guruhlarda, shuningdek, boshqa joylar ham bo‘lishi mumkin. 

---

96
10-ILOVA. Guruhlardagi rivojlanish markazlari va rivojlantiruvchi muhit uchun materiallarning namunaviy ro‘yxati