Magistrantların XV Respublika Elmi konfransı, 14-15 may 2015-ci il
56
(2)-(4) reduçirə olunmuş məsələnin həlli dedikdə istənilən
T
W
,
0
1
2
1
,
T
W
,
0
1
2
2
üçün
aşağıdakı inteqral eynilikləri ödəyən
T
W
x
,
0
1
2
1
və
T
W
x
,
0
1
2
2
funksiyalarını başa düşəcəyik:
T
p
p
T
p
p
p
p
p
dt
t
t
f
dt
t
t
x
t
u
dt
t
d
dt
t
dx
0
0
2
,
1
,
. (5)
Məruzədə (1)-(4) optimal idarəetmə məsələsinin korrektliyini öyrənilir.
Teorem 1.
T
L
,
0
2
fəzasının hər yerdə sıx elə
G
altçoxluğu vardır ki,
G
u
0
və
0
üçün (1)-(4) optimal idarəetmə məsələsinin yeganə həlli vardır.
Məruzədə göstərilir ki, teorem 1 ilə (1)-(4) məsələsinin həllinin varlığı və yeganıliyi
0
halında
heç də bütün
T
L
u
,
0
2
0
üçün isbat olunmur. Bütün
T
L
u
,
0
2
0
üçün
0
halında həllin
varlığı aşağıdakı teoremdə isbat edilir.
Teorem 2. (1)-(4) optimal idarəetmə məsələsinin
0
olduqda istənilən
T
L
u
,
0
2
0
üçün
heç olmazsa bir həlli vardır.
Teorem 3. Tutaq ki,
T
L
u
,
0
2
0
verilmiş funksiyadır. (1)-(4) optimal idarəetmə məsələsinin
verilənlərindən asılı olan elə
0
0
ədədi vardır ki, bütün
0
ədədi üçün (1)-(4) optimal
idarəetmə məsələsinin yeganə həlli vardı.
GECĠKƏN ARQUMENTLĠ DĠFERENSĠAL TƏNLĠYĠN PERĠODĠK HƏLLĠ HAQQINDA
Nuşirəvanlı A.R.
Sumqayıt Dövlət Universiteti
Tutaq ki,
0
))
(
(
)
(
)
(
)
(
2
)
(
2
t
t
x
t
T
t
x
t
x
t
x
(1)
tənliyinin
0
)
0
(
,
0
)
0
(
x
x
başlanğıc şərtlərini ödəyən həlli axtarılır.
Burada
)
(
t
T
və
)
(
t
,
0
aralığında təyin
olunmuş periodu
olan periodik və kəsilməz funksiyalardır,
,
,
0
,
0
)
(
t
t
t
və
- həqiqi parametrlərdir.
(1) tənliyində
)
(
)
(
t
u
e
t
x
t
(2)
əvəzləməsi edək. Burada
)
(
t
u
hələlik naməlum funksiyadır. Bu funksiyanı tapmaq
məqsədilə
)
(
)
(
)
(
t
u
e
t
u
e
t
x
t
t
, (3)
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
2
t
u
e
t
u
e
t
u
e
t
u
e
t
x
t
t
t
t
(4)
Törəmələrini tapıb (2), (3), (4) bərabərliklərini (1) tənliyində nəzərə alaq. Onda
)
(
t
u
funksiyası
0
))
(
(
)
(
)
(
)
(
)
(
)
(
2
2
t
t
u
e
t
T
t
u
t
u
t
(5)
tənliyini
0
)
0
(
u
,
1
)
0
(
u
başlanğıc şərtlərini ödəyən həlli olar.
Lemma. (1) tənliyinin
)
(
t
x
həllinin
periodlu funksiya olması üçün
0
)
(
u
,
e
u
)
(
şərtlərinin ödənilməsi zəruri və kafidir.
2
2
,
)
(
)
(
)
(
t
M
e
t
T
t
işarə edək və tutaq ki,
)
(
,
0
0
)
(
max
t
e
t
T
M
,
0
)
(
)
(
dt
e
t
T
M
t
.
İşdə aşağıdakı teorem isbat edilir: