Ağayar Şükürov
Yüklə 2,95 Kb. Pdf görüntüsü
|
www.kitabxana.net – Milli Virtual Kitabxana 106 Digər böyük ordenlərdən biri Fransisk ordeni idi. Fransisk dünyaya gələndə, orada təhkimçi kəndlilər müstəsna yoxsulluqdan əziyyət çəkirdilər, eybəcərləşən, hər şeydən məhrum olan cüzam xəstələrinə isə bütünlüklə nifrətlə yanaşılırdı. Varlı din xadimləri təhkimçilər hesabına firavan yaşayırdılar və onlarla razılaşmayanları təqib edirdilər. 1206-cı ildə Fransisk İtaliyanın Assizi şəhərində 20 yaşlı varlı gənc idi. O, qayğısız və rəhmsiz həyat sürürdü, çətinliklərlə üzləşməkdən qaçırdı, cüzam xəstəsini görəndə burnunu tuturdu. Burada prins Siddharthanın həyatı ilə müqayisə də düzgün olmazdı. Bir gün o, atını çapanda, atı qəflətən kişnədi və o, aşağı baxanda cüzamlı adamı gördü. Atdan düşüb, qabaqcadan tanıdığı cüzamlının qanlı əlini qucaqladı və onun irinli yanaqlarından və dodaqlarından öpdu. O, hiss etdi ki, cüzamlı öz əlini geri çəkir, Fransisk ona baxanda, cüzamlının yoxa çıxdığını gördü. O, bilirdi ki, Müqəddəs Pavel Dəməşqə gedəndə yolda gözlənilmədən qarşısına çıxan Xristlə görüşmüşdü. Fransiskin həyatı və fəlsəfəsi aşağı tərəfə döndü və içinə nüfuz etdi. O, aydınlaşdırmağa başladı ki, “İncil”lər yoxsul həyatını, başqalarına kömək etməyə özünü həsr etməyi lazım bilir, “nə qızıla, nə gümüşə, nə kisəsindəki pula, səyahət edəndə nə çantaya, nə iki pencəyə, nə ayaqqabılara” www.kitabxana.net – Milli Virtual Kitabxana 107 malik olmağı əksinəməsləhət görmür. O, görməli idi ki, yoxsulluq heç nəyin olmamasıdır, heç nəyi arzu etməməkdir, həm də həqiqi azadlıq ruhunda olan bütün şeylərə malik olmaqdır. O, bunu görməyə gəlib çıxmalı idi ki, cisimləri sınamaqdansa, özünü sınamaq vacibdir. Bizim malik olduqlarımız adamı ondan yapışmağa məcbur edir və həyatımızı idarə etmək təhlükəsi yaradır. Kilsədə təsvir olunan çarmıxdan bir səs ona deyirdi: “Get, Fransisk mənim evimi təmir et, gördüyün kimi o xaraba qalmışdır”. Fransisk üçün bu sınaq nə deyiləsi, nə də qarşısı alınası deyildi. O, öz təbiətinin, onun maddi ölçülərində heyvan, bitki təbiətinə çevrildiyini gördü. Həmin heyvanlar ona qəribə şəkildə cavab verdilər. O, xahiş edəndə sisəy oxuyurdu, quşlar onun möcüzələrini dinləməyə yığışırdı. Bu vaxt quduz canavar dağdakı kiçik şəhərə ziyan vuranda, Fransisk onunla görüşməyə getdi. Canavar Fransiskinin qabağına qaçdı, ona əmr edəndə ki, bir də heç kəsə zərər vurma, canavar onun ayaqları altına uzandı. Bir neçə il sonra canavarın skeleti tapılanda, onu kilsənin döşəməsinin altında dəfn etdilər. Həyatının sonuna yaxın Fransisk La Verna dağı üzərində meditasiya edirdi, özünün guşənişin zirzəmisindən kənarda dua edirdi. Qəflətən bütün göy üzü işıqla parıldamağa başladı və altı www.kitabxana.net – Milli Virtual Kitabxana 108 qanadlı Serafim ona göründü. O, anladı ki, İisus Xrist yeni missiya barədə ona xəbər göndərmişdir. Müqəddəs Fransiskin ölümündən sonra onun yaratdığı ordendə, fransiskanlarda narahatlıqlar başladı. Mülkiyyətə malik olmaq və pul ələ keçirməyə görə Papa ordendən müstəsna məsuliyyət tələb etdi. Qardaşların çoxu buna Müqəddəs Fransiskin görməsinə zorakılıq kimi baxdı və onlar spiritual fransiskanlar adlanan parçalanmış qruplar yaratdılar. Beləliklə, Müqəddəs Fransiskin ardıcılları təqib edilməli, ovlanmalı və dinsizlər kimi öldürülməli idi. 1193-cü ildə anadan olan Albertus bakirə Mariyanın onun gözünə görünməsindən ilhamlanmasına qədər tənbəl və səfeh uşaq idi. Lakin o, öz təhsilinə çox ciddi yanaşdığından tezliklə Avropanın ən məşhur filosofuna çevrildi. O, Aristotelin elmini, fizikanı, təbabəti, arxitekturanı, astrologiyanı və əlkimyanı öyrəndi. O, həmçinin okkultist texnikaların istifadə etdiyi yerin təkindəki metalların ilahi təmsilinin metodlarından da faydalanırdı. Belə deyirlər ki, o, Android adlandırdığı qəribə avtomat düzəltmişdi. Bu avtomat danışmaq, güman ki, hətta düşünmək və öz sərbəst iradəsi ilə hərəkət etmək qabiliyyətinə malik idi. O sarı misdən və digər metallardan hazırlanmışdı, bu metallar isə göy cisimləri ilə öz sehrli əlaqələrinə görə seçilmişdi. Albertus onu www.kitabxana.net – Milli Virtual Kitabxana 109 canlı olmaq üçün düzəltmişdi. Bu canlılıq sehrli inkarnasiyanın onun içərisinə daxil olması və dualarla nəfəs alma yolu ilə meydana gəlməli idi. Albertus özündən 33 yaş kiçik olan Tomas Akvinasın ruhi bələdçisi oldu. Bu belə görünür ki, Tomas öz müəlliminin Androidini qırıb dağıtmışdı. Akvinas Paris universitetinə gəlmişdi ki, öz müəlliminin rəhbərliyi altında Aristoteli öyrənsin, lakin o, kəşf etməli idi ki, böyük aristotelçi faktiki olaraq müsəlmandır. Averroes (İbn Ruşd) sübut edirdi ki, Aristotel məntiqi, xristianlığı bir cəfəngiyat kimi göstərir. Akvinas gizli tarixdə açar şəxsiyyət idi, çünki onun Averroes üzərində böyük intellektual qələbəsi, Avropanın bir neçə yüz il bundan əvvəl elmi materializmə düçar olmasının qarşısını almışdı. Akvinas ilk dəfə çörək və şərabın bir substansiyadan (İisus Xrist axırıncı şam yeməyində şagirdlərinə çörəyin onun bədəni, şərabın isə onun qanı olduğunu demişdi) digərinə keçməsi barədə doktrinanı formalaşdırdı. Onun yazdığı kimi, bu əlkimyəvi proses olmaqla, onda çörək substansiyaları dəyişilir və paralel substansiya dəyişilməsi prosesi həm də insan bədənində gedir. Messa heç də ağılı tam yeni çərçivəyə gətirmir, yeni tərif bunu daha yaxşı edir, yalnız həyatı fizioloji dəyişmə kimi xarakterizə edir. Akvinas bu doktrinanı irəli sürəndə, həmin Yüklə 2,95 Kb. Dostları ilə paylaş:
|