Akbar bahromov shavkat sharipov manzura nabiyeva



Yüklə 4 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə37/43
tarix19.08.2023
ölçüsü4 Mb.
#120683
1   ...   33   34   35   36   37   38   39   40   ...   43
sinf 4-tabiatshunoslik

Zarafshon milliy 
tabiat bog‘i
 
tashkil etilgan. Bu yerda yumronqoziq
jayra, qunduz, tustovuq kabi jonivorlar muhofaza
qilinadi.
Turkiston tog‘ tizmasining shimoliy yon bag‘rida - 
gi 
Zomin milliy tabiat bog‘iga
tashrif buyurganlar 
tabiatdan zavqlanib hordiq chiqaradilar.
1.
-
marqand viloyatlarining hududini hamda ularning 
chegaralarini ko‘rsa ting.
2.
Bu viloyatlardagi asosiy shahar, daryo, kanal va 
suv omborlarini xaritadan ko‘rsating.


103
1.
Sirdaryo, Jizzax, Samarqand viloyatlari bilan che-
garadosh davlat va viloyatlarni xaritadan aniqlang. 
2. 
Bu viloyatlar har birining egallagan maydoni, aholi 
soni, asosiy shaharlarini aytib bering.
3.
Jizzax va Samarqand viloyatlari hududida qanday 
foydali qazilmalar bor?
4.
Viloyatlarda qanday o‘simliklar o‘sadi?
5.
Bu viloyatlarning hayvonot olami haqida nimalarni 
bilasiz? 
Sirdaryo, Jizzax va Samarqand viloyatlarining 
tabiiy xaritasidan foydalanib, yozuvsiz xaritada 
bu viloyat lar hududini turli ranglarda bo‘yang.
65-rasm. 
Sirdaryo, Jizzax va Samarqand viloyatlarining 
tabiiy xaritasi.


QASHQADARYO VA
SURXONDARYO VILOYATLARI
ni Hisor tog‘ tiz-
masi Surxondaryo viloyatidan ajratib tura-
shahri. Viloyatda Koson, Shahrisabz, Kitob, Chiroq-
chi, Qama shi, G‘uzor, Muborak, Yakkabog‘ va bosh-
qa shaharlar bor.
Viloyatning asosiy daryosi – Qashqa daryo. Vilo-
yat hududini suv bilan ta’minlash uchun Talimarjon, 
Chimqo‘rg‘on, Pachkamar kabi suv omborlari, Qar-
shi magistral, Eski Anhor kabi kanallar qazilgan.
Qashqadaryo viloyati hududida neft, tabiiy gaz, 
osh tuzi, marmar kabi foydali qazilma konlari bor.
Qashqadaryo viloyatining g‘arbiy qismini Qar shi 
cho‘li egallagan. Cho‘lning qumli joylarida juzg‘un, 
iloq, selin, kavrak, qizil qandim, saksovul, gilli yer-
larida esa shuvoq, sho‘ra, mingbosh, turli boshoqli 
o‘simliklar uchraydi.
ning maydoni – 20
100 kv. km, 
Surxondaryo viloyati hududida Boysuntog‘, Bobo-
tog‘, Hisor va Ko‘hi tang tog‘ tizmalari bor. Amudaryo, 
Surxon daryo, Sherobod , To‘palang kabi daryolar 
oqib o‘tadi. Janubiy Surxon, To‘palang kabi suv om-
borlari qurilgan. O‘zlashtirilgan yerlarga suv chiqa-
rish uchun esa Sherobod, Zang va boshqa kanallar 
qazilgan.


Neft, tabiiy gaz, toshko‘mir, osh tuzi, marmar, 
ohak tosh viloyatdagi asosiy foydali qazilmalar hisob-
lanadi.
Viloyat markazi – Termiz shahri. Viloyatda Denov, 
Boysun, Sho‘rchi, Sherobod, Jarqo‘rg‘on va boshqa 
shaharlar ham bor.
Qashqadaryo va Surxondaryo viloyatlarining adirla-
rida yulg‘un, bug‘doyiq, kavrak, astra gal kabilar o‘sadi. 
Tog‘ yonbag‘irlari shirach, rovoch, itburun, bodom, 
xandonpista, do‘lana, na’matak, archa, yong‘oq, za-
rang, qayin kabilar bilan qoplangan.
Cho‘llarda sariq yumronqoziq, qo‘shoyoq, kalta-
Daryo bo‘ylaridagi to‘qaylarda chiyabo‘ri, qirg‘ovul, 
to‘qay mushugi uchraydi. Tog‘li hududlarda silovsin, 
ayiq, qoplon, kiyik, tog‘ echkisi, tog‘ qo‘yi, bo‘rsiq, 
to‘ng‘iz, suvsar, jayra kabi hayvonlar yashaydi.
Qashqadaryo va Surxondaryo hududlarining tog‘li 
o‘lka larida noyob o‘simlik va hayvonlarni muhofaza 
qilish maqsadida qo‘riqxonalar tashkil etilgan.
Mamlakatimizning janubiy qismida – Ko‘hitangtog‘ 
tizmasida 
 
joylashgan. 
Qo‘riqxonada burama shoxli tog‘ echkisi, arxar, Tur-
kiston silovsini, oq tirnoqli ayiq, qoplon, kapcha ilon
burgut kabilar muhofazaga olingan.
Hisor tog‘ tizmasining g‘arbiy qismida 

Yüklə 4 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   33   34   35   36   37   38   39   40   ...   43




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə