Kanser türü: Prostat kanseri
İncelenen Doku: Kan
Nasıl kullanılır: Tanı, tedavinin yeterli olup olmadığı, hastalık
nüks
ünün tespiti.
Tiroglobulin
Kanser türü: Tiroid kanseri
İncelenen Doku: Kan
Nasıl Kullanılır: Tedavinin yeterli olup olmadığı, hastalık
nüks
ünün tespiti.
Ürokinaz plazminojen aktivatörü (uPA) ve plazminojen aktivatör inhibitörü (PAI-1)
Kanser türü: Meme kanseri
İncelenen Doku: Tümör
Nasıl Kullanılır: Kanser saldırganlığını belirlemek ve tedaviyi yönlendirmek için
Kaynaklar
1.
National Cancer Instutute, Tumor Markers
2.
National Cancer Instutute, Screening Tests
CEA (Karsinoembriyonik antijen) ve Normal Değeri
karsino
embriyo
nik antijen (CEA)
Serumda Karsinoembriyonik antijen (CEA)
Karsino
embriyo
nik antijen (CEA) malign hücrelerin yüzeyinden dökülen bir
glikoproteindir.
Kolorektal kanser ve bazan
medüller tiroid kanseri takibinde kullanılır.
Kolorektal kanserde kemoterapi ve radyoterapiye
yanıtın değerlendirilmesinde de faydalıdır.
Karsino
embriyo
nik antijen, kanser tanısı konmamış insanları
taramak için uygun değildir.
Karsino
embriyo
nik antijen
embriyo
nun endodermal epitelinde bulunur.
Primer kolorektal kanserde artar.
CEA nın artabileceği diğer kanserler: Medüller tiroid kanseri, meme, GİS, karaciğer, akciğer, over, pankreas ve prostat kanserleri.
Kanserin rezeksiyonundan 1-4 ay sonra,
rezidü tümör kalmamışsa, karsino
embriyo
nik antijen normal seviyelere düşer.
Normal düzeyi sigara içmeyenlerde ≤ 3.0 ng/mL, sigara içenlerde < 5 ng/mL dir. > 20 ng/mL seviyesi primer kanser,
nüks
ya da metastazı gösterir.
Periton Sıvısında (asit) Karsinoembriyonik antijen (CEA)
Asit
lerin yaklaşık %7 si malign kökenlidir.
Malign
asit
nedenleri şunlardır:
Periton
itis karsinomatoza (%53), masif karaciğer metastazına bağlı
portal hipertansiyon
(%13),
periton
itis karsinomatoza ve
masif karaciğer metastazı beraber (%13), siroz zemininde gelişmiş hepatosellüler karsinom (HCC) (%7), lenfomaya bağlı şilöz
asit
(%7).
Periton
itis karsinomatozada
asit
içinde yüzen canlı kanser hücreleri olduğu için sitoloji en çok burada faydalıdır (%53). Ancak diğer
asit
yapan kanserler (%47)
neredeyse her zaman negatif sitolojik sonuç verirler. CEA üreten kanserlere bağlı gelişen
asit
sıvısında CEA değeri yüksek çıkar.
6 ng/mL üzerindeki değer şüphelidir. Bu cut of değerin sensitivitesi %48, spesifitesi %99 dur.
Plevra Sıvısında (Effüzyon) Karsinoembriyonik antijen (CEA)
Plevral effüzyonun maligniteye bağlı olup olmadığını gösterir.
Plevral effüzyon
benign
durumlarda (konjestif kalp yetmezliği, pnömoni, pulmoner emboli ve karaciğer sirozu gibi) ve malign durumlarda (akciğer, meme lenfoma
kanserleri gibi) oluşabilir.
Sitoloji ile beraber tümör markerlarının bakılması tanıyı kolaylaştırır.
CEA salgılayan kanserler kolorektal, diğer gastrointestinal, pankreas, karaciğer, medüller tiroid kanseri, over, meme, prostat kanserleri plevral sıvı da da CEA
yüksekliğine neden olurlar. Karsino
embriyo
nik antijen salgılamayan kanserler (mezotelyoma, lösemi, lenfoma melanom) plevral effüzyona neden olduğunda plevra
sıvısında CEA değeri düşük çıkar.
3.5 ng/mL üzerindeki değer şüphelidir. Bu cut of değerin sensitivitesi %52, spesifitesi %95 dir.
Pankreas Kist Sıvısında Karsinoembriyonik antijen (CEA)
Pankreas kist sıvısında ölçülen Karsino
embriyo
nik antijen (CEA) düzeyi, kistin malign-
benign
ayrımında işe yarar.
Benign
pankreas kistleri inflamatuar kistler (psödokist) ve
seröz kistlerdir (seröz kistadenom).
Pankreasın
müsinöz kistleri
premalign
(müsinöz kistadenom) ya da
maligndir (kistadenokarsinom, intrapapiller müsinöz neoplazi (IPMN)).
Kist içindeki CEA düzeyi, pankreas kistinin müsinöz olup olmadığını ayırmada tümör markerleri içinde en güvenilirdir. Kist içindeki karsino
embriyo
nik antijen
düzeyi
200 ng/mL nin üzerinde ise müsinöz kist lehinedir. Bu cut of değerin sensitivitesi %22, spesifitesi %93 dir. CEA düzeyi ne kadar yüksekse, ihtimal o kadar
artar. Bununla birlikte
premalign
(müsinöz kistadenom) ile malign (kistadenokarsinom) ayrımı yapılamaz.
Kaynaklar
1.
NCBI (PubMed) MeSH Database, Carcinoembryonic Antigen
2.
Mayo Clinic, Mayo Medical Laboratories, Carcinoembryonic Antigen (CEA), Serum
3.
Mayo Clinic, Mayo Medical Laboratories, Carcinoembryonic Antigen (CEA), Pancreatic Cyst Fluid
4.
Mayo Clinic, Mayo Medical Laboratories, Carcinoembryonic Antigen (CEA), Peritoneal Fluid
5.
Mayo Clinic, Mayo Medical Laboratories, Carcinoembryonic Antigen (CEA), Pleural Fluid
CA 19-9 (GI) (Karbonhidrat Antijeni 19-9 (0-35 U/ml)