Anadolu university journal of art & design cilt / volume sayi / number aralik / december 2016 issn: 2146-7692
Yüklə 19,39 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- İNSAN BİLGİSAYAR ETKİLEŞİMİ: MEKANA YANSIMALARI VE GELECEĞE DAİR DEĞERLENDİRMELER Yrd. Doç. Mehmet Ali ALTIN*
- Anahtar kelimeler
52 ANADOLU ÜNİVERSİTESİ Visual 11. Chris Steele-Perkins: Sabra & Shatila, Beirut, 1982, Magnum Photos/agency focus. http://www.magnumphotos. com/C.aspx?VP3=SearchResult&ALID=2TYRYDHZNVEH. Visual 12. alexander chadwick: london, 2005. htpp://blogs.smh.com.au/photographer/ archives/2007/07/. Visual 13. explosion of reactor Fukushima 2011, http://humansarefree.com/2014/01/there-was-nuclear-explosion-at.html 53 SANAT & TASARIM DERGİSİ 54 ANADOLU ÜNİVERSİTESİ İNSAN BİLGİSAYAR ETKİLEŞİMİ: MEKANA YANSIMALARI VE GELECEĞE DAİR DEĞERLENDİRMELER Yrd. Doç. Mehmet Ali ALTIN* * Anadolu Üniversitesi, Mimarlı ve Tasarım Fakültesi, İç Mimarlık Bölümü, Eskişehir / TURKEY, malialtin@gmail.com ÖZET İnsan bilgisayar etkileşimi, 80’li yıllardan itibaren var olan durumundan çok daha farklı bir boyutta insan mekan etkileşimini de etkilemektedir. Bilgisayarlarla kurulan et- kileşimin bilgisayarın kendisiyle değil bilgisayarın parçası olduğu mekanla olacağı yö- nünde öngörüler bunun en temel sebebidir. İnsan bilgisayar etkileşimi mekanla kurulan ilişkide mekanın algılanmasına dair değişimleri de ortaya çıkarmıştır. Bu değişimler me- kanın ne olduğuna dair soruları yeniden gündeme getirmiştir. Tüm bu gelişmelerin ikinci milenyumun ortalarında araştırma merkezlerinden gündelik hayata geçişleri gözlemlen- meye başlamıştır. Bu çalışmada 2005 yılına kadar insan bilgisayar etkileşimi konusunda yapılan çalış- malar ve gelecek ön görüleri değerlendirilerek, 2005 ve 2016 yılları arasında hayata geç- miş olan teknolojik değişimlerin mekana etkisi tartışılacak ve gelecekte insan bilgisayar etkileşiminin mekana etkileri ve tasarımcıların bu eko sistemdeki konumları değerlendi- rilecektir. Anahtar kelimeler: İnsan Bilgisayar Etkileşimi, Mekan, Artırılmış Gerçeklik, Sanal Gerçeklik 55 SANAT & TASARIM DERGİSİ ABSTRACT Human computer intearction is affecting space in a more different dimension than its existing condition. The main reason for this is the preassumptions made for the interac- tion with computers will be rather than itself, with space it belongs to. Human computer interaction also reveals the changes in perception of space while interacting with space via computers. These changes resurrect the quetion that what the space is. Most of these deve- lopments are occured in the first decade of second millenium while most of the researches in laboratories are carried out in daily life. In this paper, human computer interaction studies up to 2005 and the assumptons for future developments will be evaluated. Realized developments in daily life from 2005 to 2016 will be discussed in a focus of tehe relation between space. Future effects of human computer interaction on space and the position of designers in this eco-system will be evaluated. Keywords: Human Computer Interaction, Space, Augmented Reality, Virtual Reality HUMAN COMPUTER INTERACTION: REFLECTIONS ON SPACE AND EVALUATIONS FOR THE FUTURE Assist. Prof. Mehmet Ali ALTIN* * Anadolu University, Faculty of Architecture and Design, Department of Interior Design, Eskişehir / TURKEY, malialtin@gmail.com 56 ANADOLU ÜNİVERSİTESİ GİRİŞ İnsan bilgisayar etkileşimi (HCI), bilgisayarların kişiselleştiği 80’li yıllardan itibaren giderek önem kazanan bir konu olarak hem bilgisayar bilimi ile uğraşan akademisyenleri hem de gün- cel hayatta bu uğraşların sonuçlarını deneyimleyen sıradan insanları ilgilendiren bir araştırma alanı haline gelmiştir. Öncesinde bir uzmanlık alanı olan bilgisayarlar 80’li yıllarda kişisel bil- gisayarların ortaya çıkmasıyla birlikte öncelikle iş hayatında hız ve hassasiyet artırıcı bir araç olarak kullanılmaya başlanmış daha sonra eğlence ve iletişim aracı olarak gündelik hayatta ki- şisel bir ihtiyaç haline gelmiştir. İnsan hayatının ve eylemlerinin doğrudan bir parçası olmayan bilgisayarların uzun yıllar sonrasında netleşen ekran, fare ve klavyeden oluşan üçlü görüntüsü insan bilgisayar etkileşimi açısından eleştirilmiş ve yeni kavramlar ortaya çıkmaya başlamış- tır. Bu yeni etkileşim türü bilgisayarları mekan içinde yalıtılmış bir araç olarak kullanmanın ötesine götürmeyi hedeflemektedir. Mekan bilgisayarın yer aldığı bir hacim olmanın ötesinde kimi zaman bilgisayarın işlevlerinin yer aldığı bir sahne, kimi zaman bilgisayarın içinde eridiği bir sibernetik uzay parçası olarak değerlendirilmiştir (Kut vb., 2013). İnsanlık tarihi boyunca insanın en temel ihtiyaçlarından biri olan barınma, günümüzün en temel insan ihtiyaçları ile bütünleştirilmektedir. Bu durum, daha evcil bir ortamda çalışma, eğlenme, iletişim kurma vb. bilgisayarlı eylemlerin öğrenme ve alışma sıkıntısı çekilmeden yerine getirilmesi, diğer günde- lik faaliyetlerden farksız bir şekilde kullanılmasının mümkün kılınmasıdır. Bilgisayarlar, insan algısını etkileyen kanalları doğrudan kontrol altında tutarak görme, duyma ve dokunma yoluyla insanın çevresiyle kurduğu bağı değiştirmektedir. Bu durum, insanın algı kanallarına güvenerek inandığı gerçeklik kavramını derinden etkilemektedir. Bu etki bilgisayar insan etkileşiminin araçlarından birisi haline gelmiştir. Bilgisayar insan etkileşiminin bilgisayarın araç olmaktan çıkarak mekan olması üzerine yo- ğunlaştığı bu yaklaşım 90’lı yıllarda ortaya atılmış olsa da teknolojik altyapının bu türden ça- lışmalara imkan sağlar hale gelmesi ve ilk örneklerin ortaya çıkışı ikinci milenyumun ilk on yılında mümkün olmuştur. Bu dönemde henüz güncel hayata çıkarak insanların kabulüne su- nulacak olgunluğa ulaşmamış HCI projeleri araştırma kuruluşlarının ve üniversitelerin deney- sel çabaları olarak belirmeye başlamıştır. Bu gelişmeleri ortaya çıkaran kavramsal alt yapı da yine bu zamanda netleşmiştir. Pek çok bilim alanında olduğu gibi HCI için de geleceğe dair beklentilerin topluluklar tara- fından kabulü ve araştırmaların gündelik hayatta karşılık bulması zamana yayılan bir değerlen- dirmeyle ortaya konulabilir. Bu çalışmada, HCI ile ilgili gelecek beklentilerinin özünde yer alan mekan algısının, 2005- 2016 yılları arasındaki güncelleşen teknolojik gelişmelerle nasıl bir değişim geçirdiği ve 2005 yılına kadar gelecekle ilgili olan beklentilerin ne oranda hayata geçtiği değerlendirilecek ve var olan gelişmelerle HCI gelişimleri ile mekanda gelecekte meydana gelebilecek yeni değişimler ele alınacaktır. Yüklə 19,39 Mb. Dostları ilə paylaş:
|