Andijon mashinasozlik instituti



Yüklə 3,89 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə441/450
tarix15.01.2022
ölçüsü3,89 Mb.
#82889
1   ...   437   438   439   440   441   442   443   444   ...   450
Andijon mashinasozlik instituti

Estrada.
  Qadimda  estrada  bilan  stirk  yaxlit  bir  san‘at  turi  hisoblangan.  XIX  asrga  kelib,  estrada  stirkdan 
mustaqil tarzda  faoliyat  ko‘rsata  boshlagan. O‘zbekistonda  u Qo‘qon xonligida  XIX  asr  boshlarida  tashkil etilgan 
keyinchalik «qiziqchilar» teatri deb atalgan.
203
   Umuman olganda, u an‘anaviy san‘atlar ichida nisbatan Yangisi va 
ba‘zi  jihatlari  bilan  zamonaviy  –  texnikaviy  san‘at  turlariga  ma‘lum  ma‘noda  yaqinligi  bor  (estrada  musiqasining 
zamonaviyligi, elektron asboblar ijrosi v.h.). 
San‘at turi sifatida estrada omuxtalik tabiatiga ega, unda teatr, musiqa, stirk, askiya unsurlari yaqqol ko‘zga 
tashlanadi.  M.,  drama  va  komediyaning,  kichik  shakllari,  intermediyalar,  akrobotika,  pontomima,  janglyorlik, 
qo‘shiq,  badiiy  o‘qish  v.b.  janrlar  muvafaqiyatli  ijro  etiladi.  Unda  zamonaviy  muammolarning  ko‘ngil  ochish 
usullari  va  kulgi  vositasida  ifodasini,  xilma-xil  tanqid  yo‘llarini  ko‘rish  mumkin.  Falsafiylik,  ijtimoiy-siyosiy 
mavzular,  estradada  qisqa,  lo‘nda,  qiziqarlili  tarzda  ochib  beriladi.  Estrada,  sahnaviy  san‘at  bo‘lsa-da,  teatrdan 
aynan  ana  shu  «engilligi»,  «ko‘ptomonlamaligi»  bilan  farq  qiladi.  Mashhur  rus  estrada  aktyori  E.Petrosyan  shuni 
nazarda tutgan holda, bu san‘at turini «san‘atdagi jurnalistika» deb ataydi. 
Estrada  namoyishlarini  (nomerlarini)  ko‘pincha  konferense  bir  tizimga  solib  turadi.  Ba‘zan  esa  buni 
aktyorning  o‘zi  amalga  oshiradi,  estradada  aktyor  mahorati,  uning  xatti-harakatlari,  yuz  ifodasi,  zarur  paytdagi 
pauzasi  v.b. hodisalar  muvafaqqiyatning asosiy omili  hisoblanadi. Estrada aktyori tomoshabin bilan  uzviy aloqada 
bo‘ladi:  sahna  va  zal  ba‘zan  bir-birini  to‘ldiradi.  SHu  o‘rinda  yana  E.Petrosyanni  eslashga  to‘g‘ri  keladi,  mening 
bosh rejissyorim, tomoshabin u menga nima qilish kerakligini aytib berib turadi, deydi buyuk aktyor. 
Hozirgi  paytda  maxsus  «estrada  teatrlari»  mavjud.  Rus  va  jahon  estradasida  aktyorlar  asosan  yozuvchilar 
maxsus  yozib  borgan  yoki  matbuotda  e‘lon  qilingan  eng  yaxshi  hajviyalar  asosida  ish  ko‘radi.  Afsuski,  bizning 
aktyorlar  «Obid  A»  teatrida  ham  «Mirza»  teatrida  ham  asosan  matnlarni  o‘zlari  to‘qiydilar  va  jahon  latifalarini 
o‘zbekchalashtirib  tomoshabinga  taqdim  etadilar.  Natijada  aktyorlarimiz  qanchalik  iste‘dodli  bo‘lmasin,  (ularning 
ko‘pi haqiqatan ham iste‘dodli), chiqishlari qiziqchidan ko‘ra, ko‘proq bachkanalikka aylanib ketadi.  
XX  asrda  jahon  estradasida  o‘ziga  xos  estrada  qo‘shiqchiligi  maxsus  janr  sifatida    keng  yoyildi.  Jahonga 
mashhur  estrada  guruhlari  va  qo‘shiqchilari  katta  shuhrat  qozondilar  («AVVA»,  «Yalla»,  Jekson,  Tarkan  v.b.), 
ulkan  stadionlarda  o‘tkaziladigan  «gala  konstertlar»    paydo  bo‘ldi.  Bularning  hammasi  estradaning  zamon 
talablariga, jurnalistlar tili bilan aytganda, «operativ» javob beradigan jurnalistik ruhdagi san‘at turiga aylanganini 
ko‘rsatadi.  SHundan  kelib  chiqadigan  bo‘lsak,  bizning  estradamizga    qo‘yiladigan  talablar  hozirgidan  bir  necha 
barobar yuksak bo‘lishi kerak. 

Yüklə 3,89 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   437   438   439   440   441   442   443   444   ...   450




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə