97
1
2
3
4
5
6
7
8
37 Qarabağ x Mirvari
110,0
8,7
20,9
57,3
3,3
56,4
38 Qarabağ x Qaraqılçıq 2
113,4
9,8
22,7
61,2
3,5
61,3
39 Qarabağ x Tərtər 2
98,0
8,6
21,0
64,6
3,4
58,3
40 Qarabağ x Kəhraba
120,0
9,9
21,6
62,8
2,7
41,4
41 Kəhraba x Tərtər 2
111,0
9,7
22,0
57,4
3,3
63,4
42 Giorgio 12-571 x Pərinc (qır)
119,3
8,9
21,2
54,1
2,5
47,5
43 Giorgio 12-571 x Pərinc (ağ)
110,7
7,8
18,1
44,9
2,2
51,2
44 Giorgio 12-571 x Zedoni 3d-56
112,0
9,9
24,0
64,5
3,9
58,3
45 Əlincə 84 x Mirvari
119,0
7,9
18,8
52,0
2,9
53,2
46 Əlincə 84 x Tərtər 2
112,0
7,5
18,2
47,6
2,3
47,5
47 Zedoni 3d-56 x Qarabağ
117,0
8,2
19,3
48,8
2,8
56,3
48 Zedoni 3d-56 x Giorgio 12-571
105,0
9,2
21,6
51,2
3,1
64,5
49 Zedoni 3d-56 x Qaraqılçıq 2
110,0
7,9
19,2
46,1
2,7
63,7
50 Əlincə 84 x Qaraqılçıq 2 x Qaraqılçıq 2
89,3
6,6
17,4
38,9
2,0
49,8
51 Bərəkətli 95 x Qaraqılçıq 2 x Qaraqılçıq 2
102,0
6,8
20,4
56,7
2,4
42,1
52 Yaqut x Qaraqılçıq 2 x Qaraqılçıq 2
96,0
6,8
17,9
49,5
2,1
40,8
53 Tərtər x Qarabağ x Qarabağ
97,0
8,4
18,8
51,3
2,3
41,6
54 Mirbəşir 50 x Qarabağ x Qarabağ
89,3
7,9
21,4
65,5
2,6
37,8
55 Turan x Giorgio 12-571 x Turan
120,0
9,1
23,5
60,4
3,1
50,7
56 Turan x Giorgio 12-571 x Giorgio 12-571
127,5
10,0
21,9
64,1
3,0
51,3
57 Mirvari x Giorgio 12-571 x Giorgio 12-571
124,0
8,4
21,6
52,6
2,4
47,2
58 Tərtər 2 x Zedoni 3d-56 x Tərtər 2
125,5
10,5
23,4
57,6
2,9
51,3
59 Yaqut x Vüqar x Vüqar
95,5
7,6
20,1
67,6
2,7
42,3
60 Bərəkətli 95 x Vüqar x Bərəkətli 95
126,5
7,6
21,1
58,6
2,8
44,8
61 Kəhraba x Qarabağ x Kəhraba
122,3
8,2
21,6
53,2
2,6
51,0
Sünbülün uzunluğuna görə ən yüksək göstəricinin (13,6 sm) Fadda-98 x Giorgio
12-572, ən qısa göstəricinin isə (6,6 sm) (Əlincə 84 x Qaraqılçıq 2) x Qaraqılçıq 2
xətlərində olduğu müəyyən edilmişdir.Tədqiq edilən hibridlərin 32,8%-i sünbülün
uzunluğuna görə standartdan az, 54,1%-i standartdan çox və13,1%-i st
Qaraqılçıq 2 sortu ilə bərabər göstəriciyə malik olmuşdur.
Sünbülcüyün sayı ən az 17,1 ədəd Miki 2 x Zedoni 3d-56, ən çox isə 24,0 ədəd
(Giorgio 12-572 x Zedoni 3d-56) hibrid xətlərdə qeydə alınmışdır. Sünbülcüyün
sayına görə hibridlərin 39,3%-standartdan az, 59,0%-i standartdan çox, 1,7%-i
isə standartla eyni nəticəyə malik olmuşdur.
Sünbüldə dənin sayı ən az (33,5 ədəd) Miki 2 x Zedoni 3d-56, ən çox olan isə
(77,7 ədəd) Ammar 6 x Zedoni 3d-56 hibrid xətlərində aşkar edilmişdir.
Bu əlamətə görə hibridlərin 3,3% - standartdan az, 96,7%- standartdan çox
dən sayına malik olmuşdur.
Sünbüldə dənin kütləsi ən az (1,1 qr)Miki 2 x Zedoni 3d-56, ən çox (3,9 qr)
Giorgio 12-572 x Zedoni 3d-56 xətlərində qeydə alınmışdır.Standartla müqayisə
olunaraq müəyyən edilmişdir ki, 1,7%- standartdan az, 98,3%- standartdan çox
olmuşdur.
1000 dənin kütləsinə görə ən yüksək göstərici (64,5 qr) Giorgio 12-572 x
Zedoni 3d-56 hibrid xəttində,ən az göstərici isə (36,3qr) Miki 2 x Zedoni 3d-56
qr) hibrid xəttində omuşdur
.
Bu göstəriciyə görə hibridlərin 22,9%- standartdan
98
az, 1,7%-i standartla eyni, 75,4%-i isə standartdan üstün göstəriciyə malik
olmuşdur.
Bərk
buğdanın növdaxili dördüncü nəsil hibridlərinin struktur
elementlərinin tədqiqi göstərir ki, Giorgio 12-572 və Zedoni 3d-56 sortlarının
iştirakı ilə alınan hibrid xətlər digər xəttlərdən daha üstün göstəriciyə malik
olmuşdur.
Hal-hazırda makoron, yarma, vermeşil, və digər qənnadı məhsullarının
istehsalını təmin edə biləcək keyfiyyətli, məhsuldar bərk buğda sortlarının
yaradılması üçün seçilmiş sabit xətlər üzərində Abşeron Yardımçı Təcrübə
Təsərrüfatının təcrübə sahəsində, Cəlilabad Bölgə Təcrübə Stansiyasında, Tərtər
Bölgə Təcrübə Stansiyasında və Milli Elmlər Akademiyasının Naxçıvan Bölməsinin
Bioresuslar İnstitutunun təcrübə sahəsində bu istiqamətdə tədqiqat işləri davam
etdirilir.
ƏDƏBİYYAT
1.
АлиевДж.А.,
КазибековаЭ.Г.
Некоторые
теоретические
вопросы
выращивания высокого урожая пшеницы // Вестник с.-х. науки (Баку),
1982, №2, с. 7-12
2.
Hüseyn R.Z. Əhalinin ekoloji təmiz ərzaq məhsulları təminatında kənd
təsərrüfatının rolunun artırılması //Azərbaycan Aqrar Elmi, 2008 №4-5, s. 17-20
3.
MusayevƏ.C,
H.S.Hüseynov, Z.A.Məmmədov; Dənli-taxıl bitkilərinin
seleksiyası sahəsində tədqiqat işlərinə dair tarla təcrübələrinin metodikası,
“Müəllim” nəşriyyatı, 2008, 88 səh
4.
Сангинов А.С. Еров А.Е. Изучение сортообразцов ячменя в условях
Вахшеской долины Таджикистана/Вестник Региональной сети по
внедрению сортов пшеницы семеноводству (Алма-аты) 2003, №2(5), с. 81-
82
ИССЛЕДОВАНИЕ СТРУКТУРНЫХ ЭЛЕМЕНТОВ ТВЕРДОЙ
ПШЕНИЦЫ В ГИБРИДНЫХ ЛИНИЯХ ВНУТРИВИДОВОЙ
ЧЕТВЕРТОЙ ПОКОЛЕНИИ
Ф.A.Худаев, доктор философии по аграрным наукам
Научно-Исследовательский Институт Земледелия, г.Баку, Поселок
Пиршаги, Совхоз №2, E-mail:
faiq03@mail.ru
В статье дано результаты анализа структурных элементов твердой
пшеницы четвертого поколения (F
₄) в орошаемых условиях. Отобраны
отличающиеся гибридные линии по росту растения, по счету зерна в колесе, по
весу зерна и по весу 1000 зерен.
Dostları ilə paylaş: |